Een online agenda is vooral zo handig omdat je ‘m altijd en overal kunt bereiken. De agenda’s van Google en Microsoft zijn wellicht de populairste, en in dit artikel geven we je voor beide een reeks tips, zodat je nog meer uit je agenda en je dag kunt halen.

Google Agenda en Outlook van Microsoft 365 zijn ook beschikbaar als mobiele apps voor Android en iOS, maar in dit artikel richten we ons op de webversies, die net zo flexibel zijn. Je kunt ze respectievelijk vinden op https://calendar.google.com en, afhankelijk van je Microsoft-abonnement: op https://outlook.office.com/calendar of https://outlook.live.com/calendar. Het uiterlijk en de mogelijkheden van beide online versies van Outlook zijn vrijwel identiek. Met het betaalde abonnement heb je bijvoorbeeld de mogelijkheid om een Teams-vergadering te plannen, terwijl dit bij de gratis versie standaard een Skype-vergadering is. In de betaalde versie zijn er ook enkele extra’s, zoals Bookings met mij (een gedeelde planningsagenda) en Werkuren en locatie (handig voor afspraken met collega’s).

Installeren als app

Als je het vervelend vindt om telkens je browser te moeten openen voor deze agenda’s, kun je ze als app installeren (een zogeheten PWA oftewel Progressive Web App).

Voor Chrome en Brave gaat dit als volgt. Open de agenda in je browser. Klik op het menuknopje rechtsboven en selecteer Meer hulpprogramma’s / Snelle link maken. Geef de snelkoppeling een geschikte naam en zet een vinkje bij Openen als venster, zodat je bij het opstarten niet de reguliere browserknoppenbalk ziet. Bevestig met Maken. Je vindt de snelkoppeling nu op je bureaublad.

In Edge klik je op het knopje met de drie puntjes. Selecteer Apps / Deze site installeren als een app. Klik op Bewerken als je een ander pictogram prefereert. Geef de app ook hier een naam en bevestig met Installeren. De app wordt meteen gestart, samen met een configuratiescherm waar je kunt aangeven waar je de snelkoppeling precies wilt hebben (taakbalk, startmenu en/of bureaublad) en of deze automatisch met Windows moet opstarten.

Migratie naar Google Agenda

We tonen je eerst hoe je agendagegevens overzet van Outlook naar Google, mocht je graag die overstap willen maken. Open hiervoor eerst je Outlook-agenda. Klik op het tandwielpictogram en selecteer de optie Alle Outlook-instellingen weergeven. Ga naar de rubriek Agenda en zoek Gedeelde agenda’s. Kies de gewenste agenda uit het uitklapmenu bij Agenda publiceren. Pas de machtigingen aan naar Kan alle details weergeven. Druk op Publiceren en klik op de ICS-link om het bestand te downloaden. Sla het ics-bestand op.

Vervolgens open je Google Agenda. Klik ook hier op het tandwielpictogram en selecteer Instellingen. Navigeer naar de rubriek Importeren en exporteren. Klik op Selecteer een bestand op je computer en verwijs naar het opgeslagen ics-bestand. Selecteer de gewenste Google-agenda waar je de geïmporteerde agendagegevens aan wilt koppelen. Bevestig door op Importeren te klikken.

Snelkoppelingen

Om sneller toegang te krijgen tot je agenda zijn er, naast de installatie als PAW-app, nog een paar andere handige trucs.

Zo kun je in de adresbalk van je browser cal.new typen om direct een nieuwe gebeurtenis aan je Google Agenda toe te voegen.

Daarnaast kun je ook direct vanuit de adresbalk in je agenda zoeken. In een Chromium-browser zoals Chrome, Edge of Brave, typ je <browsernaam>://settings/searchEngines in de adresbalk. Klik op Toevoegen, vul Google Agenda in bij de zoekmachine en bijvoorbeeld ga bij de snelkoppeling. Gebruik de volgende url: https://calendar.google.com/calendar/u/0/r/search?q=%s. Bevestig met Toevoegen. Nu kun je gewoon ga typen in de adresbalk, gevolgd door spatiebalk of tab en je zoekterm, om direct in je Google Agenda naar het trefwoord te zoeken.

Als je snel je Google Agenda wilt bekijken en beheren vanuit elke webpagina, zonder eerst naar de pagina te surfen, installeer dan de Chromium-extensie Checker Plus for Google Calendar. Deze extensie is beschikbaar in de Chrome Web Store en met een druk op de extensieknop heb je direct toegang tot je agenda.

Ook handig: Google Agenda laat zich eveneens aansturen met sneltoetsen. Druk op de vraagteken-toets voor een overzicht van deze sneltoetsen. Werkt dit niet? Klik dan op het tandwielpictogram, kies Instellingen, open de rubriek Sneltoetsen en plaats een vinkje bij Sneltoetsen aanzetten.

Delen

Als je partner, gezinsleden of collega’s en jij allemaal een eigen agenda hebben, kan het handig zijn om deze met elkaar te delen, zodat je meteen kunt zien welke momenten nog beschikbaar zijn om gezamenlijk iets te plannen.

Ga naar Instellingen en selecteer de gewenste agenda. Klik op + Mensen en groepen toevoegen en voer een of meer e-mailadressen in van de personen met wie je de agenda wilt delen. Selecteer de gewenste machtigingen in het uitklapmenu bij Rechten, van Alleen statusinformatie beschikbaar/bezet weergeven tot Wijzigingen aanbrengen en opties voor delen beheren. Bevestig met Sturen. De toegevoegde personen ontvangen een e-mail met de link Add this calendar, waarmee ze jouw agenda aan hun overzicht kunnen toevoegen.

Je kunt ook zelf een verzoek indienen bij iemand om zijn of haar agenda met jou te delen. Klik in je agendaoverzicht op de plusknop + Andere agenda’s toevoegen en selecteer Abonneren op agenda. Vul het e-mailadres in en druk op Uitnodiging sturen.

Weergave

Standaard krijg je de agenda’s per week te zien, maar je kunt deze weergave eenvoudig wijzigen door rechtsboven de knop Week in te drukken en bijvoorbeeld Maand of Jaar te selecteren. Via een vinkje kun je aangeven of je in deze weergave ook weekenden wilt opnemen. Via de optie Planning krijg je de afspraken in een eenvoudige alfabetische lijstweergave.

Of je stelt een persoonlijke agendaweergave in via Instellingen / Algemeen. In het rechterdeelvenster kun je nu bij Opties bekijken de gewenste instellingen kiezen. Zo kun je bijvoorbeeld opties als Weeknummers tonen of De helderheid van vroegere afspraken aanpassen aanvinken.

Afspraak-handigheden

Een afspraak inplannen is simpel. Klik gewoon op het gewenste tijdstip in je agenda en vul het dialoogvenster in met de benodigde gegevens. Standaard duurt een afspraak zestig minuten, maar je kunt dit aanpassen in Instellingen / Algemeen. Je kunt ook het gekleurde blokje van een (nieuwe) afspraak verslepen met de muis of de boven- of onderrand verticaal verplaatsen om de duur aan te passen. Als je een gebeurtenis over meerdere dagen wilt spreiden, sleep je met ingedrukte muis over de dagnummers bovenaan je weergave.

In het dialoogvenster van een nieuwe afspraak kun je een melding toevoegen. Maar als je liever een standaard timing wilt instellen, ga dan naar Instellingen. Selecteer de gewenste agenda onder Instellingen voor mijn agenda’s. Scrol naar Meldingen voor afspraken (die een hele dag duren) en klik op de knop + Melding toevoegen. Kies E-mail of Melding en geef aan hoeveel minuten, uren, dagen of weken van tevoren je een notificatie wilt ontvangen. Je kunt er ook voor kiezen om elke ochtend een e-mail te ontvangen met de afspraken voor die dag. Deze optie vind je bij Overige meldingen / Dagelijkse agenda.

Integratie

Als secretaris van een club wil je de leden toegang geven tot de clubagenda, zelfs als ze geen gebruik willen maken van Google Agenda of een compatibele agenda. Een handige oplossing is om de agenda op de clubwebsite te integreren.

Ga naar Instellingen en selecteer de clubagenda. Scrol in het rechterdeelvenster naar beneden en klik op Aanpassen in het onderdeel Agenda integreren. Hier kun je verschillende aanpassingen maken, zoals de informatie die je wilt weergeven, de grootte van het agendavenster en de achtergrondkleur (je kunt hier ook een eigen hex-kleur invoeren die past bij de andere paginakleuren). Selecteer eveneens welke agenda(‘s) je wilt laten zien. Wanneer je klaar bent, kopieer je de bijbehorende html-code naar het klembord door op het paginaknopje te klikken. Plak deze code vervolgens op de gewenste plek in de code van de webpagina.

Een alternatief is om op de webpagina een link op te nemen naar de ‘publieke’ agendaweergave. Je kunt deze link vinden bij Openbare URL voor deze agenda.

Migratie naar Outlook

We gaan er eerst van uit dat je met Google Agenda werkt en voortaan met Outlook aan de slag wilt. Open je Google Agenda, klik op het tandwielpictogram en open Instellingen / Importeren en exporteren. Kies Exporteren en bevestig met de knop Exporteren om al je agenda’s te exporteren. Om één specifieke agenda te exporteren kijk je bij Instellingen in de rubriek Instellingen voor mijn agenda’s en selecteer je de gewenste agenda. Vervolgens druk je op de knop Agenda exporteren.

Het resultaat is een zip-archief dat je uitpakt in een of meer ics-bestanden. Ga nu naar de webversie van Outlook waar je in het agendaoverzicht Agenda toevoegen selecteert. Kies Uploaden uit bestand en verwijs via Bladeren naar het gedownloade ics-bestand. Bevestig met Openen en duid de agenda aan in het uitklapmenu. Rond af met Importeren.

Lees ook: Ontsnap aan Googles ecosysteem

Sneltoetsen

Je kunt je Outlook-agenda efficiënter bedienen door gebruik te maken van sneltoetsen. Druk op Shift+? voor een lijst met meer dan veertig sneltoetsen. Standaard zijn dit sneltoetsen in Outlook-stijl, maar je kunt dit aanpassen.

Om de sneltoetsstijl te wijzigen, klik je rechtsboven op het tandwielpictogram, selecteer je Alle Outlook-instellingen weergeven en ga je naar de rubriek Algemeen en vervolgens naar Toegankelijkheid. Hier kun je de sneltoetsstijl aanpassen naar jouw voorkeur, zoals de stijl van Gmail, Outlook.com of Yahoo! Mail.

Weergave

Net als Google Agenda kun je ook je Outlook-agenda op verschillende manieren laten weergeven. Dit regel je snel met de knoppen bovenaan, zoals Dag (van één tot zeven dagen), Werkweek (zonder weekends), Week en Maand.

Je kunt een gekozen weergave altijd bewaren en snel weer oproepen. Stel alles naar wens in (via Instellingen / Alle Outlook-instellingen weergeven / Agenda / Weergave kun je nog meer opties vastleggen) en druk dan bovenaan op de knop Opgeslagen weergaven. Kies Huidige weergave opslaan en geef deze een naam. Zodra je met Opslaan bevestigt, zal ook deze weergave beschikbaar komen via de knop Opgeslagen weergaven.

Sjablonen (en meer)

Het kan handig zijn om sjablonen te gebruiken voor herhaalde afspraken of taken, zodat je niet telkens alles opnieuw hoeft in te voeren. Om sjablonen te gebruiken, plan je eerst de nieuwe gebeurtenis in je agenda. In het dialoogvenster vind je bovenaan de knop Sjablonen of het knopje met de drie puntjes waar je My Templates kunt selecteren. Druk op de knop + Sjabloon en voer een titel en bijbehorende tekst in voor het sjabloon. Bevestig met Opslaan en het sjabloon wordt toegevoegd aan de lijst. Je kunt het sjabloon vervolgens selecteren zonder alles opnieuw te hoeven invoeren. Om sjablonen te bewerken of te verwijderen, zijn er bijbehorende pictogrammen beschikbaar.

Een andere handige functie is de mogelijkheid om gebeurtenissen naar Microsoft OneNote te verzenden. Als je met OneNote werkt, kun je de knop Verzenden naar OneNote in het dialoogvenster gebruiken. Meld je aan bij OneNote, sta toegang toe, selecteer een locatie binnen OneNote en klik op Opslaan. Je kunt op Openen in OneNote klikken om de gebeurtenis direct in OneNote te bekijken.

Delen en publiceren

Als je dat wilt, kun je een agenda delen met collega’s of iemand van buiten je organisatie. Ga naar het tandwielpictogram en selecteer Alle Outlook-instellingen weergeven. Kies Agenda / Gedeelde agenda’s. Selecteer de gewenste agenda in het uitklapmenu en voer het e-mailadres in van de persoon met wie je de agenda wilt delen. Afhankelijk van je abonnement en organisatie zijn er verschillende machtigingen beschikbaar, zoals Kan zien wanneer ik bezet ben, Kan titel en locaties weergeven, Kan alle details weergeven en Kan bewerken. Klik op Delen en de persoon wordt toegevoegd aan de lijst. Ze ontvangen dan een e-mail met de knop Agenda accepteren en weergeven.

Een andere optie is om je agenda te publiceren als je liever geen individuele uitnodigingen wilt versturen. Selecteer opnieuw de agenda en kies de gewenste machtiging. Bevestig met Publiceren, waarna er twee adressen worden weergegeven: een voor de html-versie (voor het opnemen van de agenda in een browser) en een voor de ics-versie.

Deze laatste is handig als iemand zich vanuit zijn of haar Outlook-agenda op je agenda wil abonneren. Dit kan als volgt. Ga naar het agendaoverzicht, klik op Agenda toevoegen, kies Abonneren via internet, plak de url in het veld en stel de gevraagde opties in. Klik op Importeren en de agenda wordt zichtbaar in je overzicht.

De Philips Hue Bridge Pro volgt de tien jaar oude Bridge op en doet dat met verve. Het apparaat biedt nieuwe functies en is toekomstbestendig, wat hem boeiend maakt voor bestaande én nieuwe Philips Hue-gebruikers. In deze review leggen we je uit waarom.

Als je thuis slimme verlichting van Philips Hue hebt, is de kans groot dat je gebruikmaakt van de witte Hue Bridge. Dit kleine kastje verbindt met je lampen en bijbehorende accessoires en stelt je in staat om de verlichting ook te bedienen als het internet even is uitgevallen. Na een decennium is er nu een Bridge Pro, goed te herkennen aan zijn zwarte ontwerp. De Bridge Pro kost 90 euro, waar de reguliere Bridge (versie 2.1) circa 50 euro kost. Ja, dat is een relatief forse meerprijs, maar als je het systeem tien jaar wilt gebruiken juist weer een kleine extra investering.

©Rens Blom

Veel meer lampen

De Bridge Pro biedt belangrijke voordelen ten opzichte van de normale Bridge, zowel voor bestaande als nieuwe gebruikers. Zo kun je hem nog steeds via ethernet gebruiken, maar is dat niet verplicht. Er is namelijk ook - nieuw - wifi-ondersteuning. De voeding is bovendien geen specifieke stroomkabel meer, maar een usb-c-kabel. Die kun je eenvoudiger vervangen.

©Rens Blom

De belangrijkste vernieuwing? Een compleet nieuwe processor, meer werkgeheugen en meer opslagcapaciteit, waardoor de Hue Bridge Pro veel krachtiger is dan zijn voorganger. Dat is geen mooie marketingpraat, maar goed zichtbaar aan het totaal aantal gadgets dat de bridge kan aansturen. Bij de reguliere Bridge zijn dat 50 lampen en 12 accessoires (zoals draadloze afstandsbedieningen), waar de Bridge Pro 150 lampen en 50 accessoires ondersteunt. Heb je een huis (en misschien ook tuin) vol Hue-producten, dan loop je bij de normale Bridge waarschijnlijk (snel) tegen de limieten aan. Bij de Bridge Pro moet je daar echt je best voor doen.

Je kunt met de Bridge Pro ook veel meer scènes (500) opslaan in de Hue-app dan met de normale Bridge (200), wat voor sommigen handig zal zijn. De Bridge Pro biedt ook nieuwe optionele foefjes, zoals je lampen inzetten als bewegingssensoren om je te attenderen bij beweging in bepaalde kamers. Ook is de Bridge Pro standaard geschikt voor Matter, het nieuwe smarthomeprotocol waar veel merken ondersteuning voor bieden.

©Rens Blom

Overzetten is zo gebeurd

Van oude technologie naar nieuwe technologie overstappen kan soms frustrerend zijn, maar dat geldt zeker niet wanneer je de Bridge verruilt voor de Bridge Pro. De stappen in de Philips Hue-app zijn duidelijk en wij waren binnen tien minuten klaar, waarna de app op de achtergrond veertig minuten nodig had voor de echte migratie.

Al onze instellingen zijn behouden, de accessoires en lampen zijn overgezet en de reguliere Bridge mag na tien jaar met pensioen. Begin je pas met Philips Hue, dan stel je de Bridge Pro vanzelfsprekend in als je eerste bridge. Ook dat is een fluitje van een cent.

©Rens Blom

Conclusie: Philips Hue Bridge Pro kopen?

De Philips Hue Bridge Pro is naar onze mening dé bridge om te kopen als je start met Philips Hue. Heb je nu de normale Bridge, dan biedt de Pro-versie zo veel verbeteringen dat wij het (op termijn) upgraden de eenmalige investering waard vinden.

Een computer laat het vaak afweten op het slechtste moment. Of het nu gaat om een zwart scherm, geen internetverbinding of verdwenen bestanden: wie goed voorbereid is, bespaart tijd en ergernis. In dit artikel lees je welke hardware- en softwaretools je het best vooraf klaarzet, voor jezelf of om anderen te helpen – desnoods vanaf afstand.

Tip 1 - Gerichte aanpak

Een computer en zeker een (thuis)netwerk vormen een complex geheel van componenten, waardoor het lastig kan zijn om snel de juiste oorzaak van een probleem te achterhalen en het op te lossen. Het kan aan hardware liggen (zoals een defecte adapter of slechte kabel), maar ook aan software (zoals een configuratiefout, malware of een incompatibel stuurprogramma). Het is dus verstandig om op zowat alles voorbereid te zijn. Dit vraagt niet alleen kennis en ervaring, maar ook een doordachte aanpak.

Begin met een gerichte observatie van fout­meldingen of gedrag, en voer dan systematisch tests uit. Start bij de eenvoudigste oorzaken, zoals herstarten of bekabeling. Sluit stapsgewijs andere mogelijke oorzaken uit. Noteer wat je test en welk resultaat je krijgt. Bij netwerkproblemen werk je het best van buiten naar binnen: controleer eerst randapparatuur en verbindingen, daarna besturingssysteeminstellingen, en tot slot software of hardware.

Daarvoor heb je natuurlijk ook het juiste ­materiaal nodig, en dat is nu net onze focus. We bekijken eerst welke hardwaretools nuttig zijn, zowel vrij eenvoudige gereedschappen als meer geavanceerde tools. Je kiest uiteraard zelf hoe ver je hierin wilt gaan. Daarna bespreken we handige softwaretools voor diagnose, herstel en reparatie, gebundeld op een multibootstick. Tot slot bekijken we nog enkele opties voor hulp op afstand.

©Angela - stock.adobe.com

Tip 2 - Basisgereedschap

We starten met het basisgereedschap. Kleine dingen die je weleens over het hoofd kunt zien, maar die soms goed van pas komen! We denken bijvoorbeeld aan plakband of ducttape (bijvoorbeeld voor het (tijdelijke) herstel van een gescheurde kabel) en labeltape of markeerstickers om bepaalde (te verplaatsen) onderdelen duidelijk te identificeren. Enkele fijne permanente kleurmarkers kunnen hiervoor ook nuttig zijn. Zorg ook dat je een pincet of fijn tangetje bij de hand hebt, evenals een usb-lampje of een mini-zaklamp (eventueel gebruik je de led van je smartphone). Schroevendraaiers mogen uiteraard evenmin ontbreken: zowel kruiskopschroevendraaiers (Phillips PH0, PH1, PH2), als sleufschroevendraaiers, als torx-modellen (vooral T5 tot T10). Eventueel stop je er ook een paar drie- en zeskantige schroevendraaiers bij, evenals pentalobe-modellen (zoals voor Apple-laptops). Het is wel zo makkelijk als je schroevendraaiers magnetisch zijn om kleine schroefjes (in de systeemkast) niet te verliezen. Let wel op dat je hiermee geen elektronische onderdelen aanraakt. Een handige allround-oplossing is een precisie-schroevendraaierset met magnetische houder en verwisselbare bits.

Voor het schoonhouden van je apparatuur heb je ook altijd een spuitbus met perslucht in de buurt, evenals een luchtblazer (rubberen balgpompje), enkele watten- of schuimstaafjes en een paar micro­vezeldoekjes. Voor het reinigen van contactpunten, sockets, toetsenborden en behuizingen is een goed afsluitbare fles isopropyl-alcohol handig (liefst minimaal 99,9 procent). Zorg ook voor een anti­statische polsband of mat om elektrostatische schade te voorkomen. Denk verder ook aan een usb-stick, usb-hub (met eigen voeding) en een paar netwerk-patchkabels (bij voorkeur CAT 6). Bij elkaar kost dit hele setje basisgereedschap zo’n 160 euro.

©Nikolay - stock.adobe.com

Tip 3 - Extra gereedschap

Kant-en-klare netwerkkabels hebben onze voorkeur, maar soms is een zelfgemaakte kabel op maat handiger. Daarvoor heb je een krimptang nodig en wat handigheid om de connector goed te plaatsen. Op YouTube vind je genoeg instructievideo’s; na enige oefening lukt dat vlot. Zorg ook voor een RJ45-netwerktester. Er bestaan complete netwerksets met krimptang, stripper en tester.

Stop een paar lithium-knoopcellen (CR2032) in je kit, want het CMOS-geheugen van veel computers krijgt stroom van zo’n batterij en die dien je na enkele jaren te vervangen. Een batterijtester die ook geschikt is voor knoopcellen, is ook altijd handig (circa 10 euro). Voor het uitlezen van SD-kaarten gebruik je het liefst een externe SD-kaartlezer. Om problemen met draadloze muizen of toetsenborden te vermijden, zijn een usb-muis en -toetsenbord ­nuttig (samen vanaf zo’n 20 euro).

Ook enkele typische adapters zijn onmisbaar. Denk aan een usb-naar-wifi-adapter, usb-naar-ethernet-adapter (voor als de interne netwerkpoort niet werkt), usb-naar-SATA-adapter (om een interne schijf via usb op je eigen pc aan te sluiten), en een usb-c-multi-adapter. De geschatte totaalprijs van de spullen uit deze tip is zo’n 190 euro.

©kvladimirv - stock.adobe.com

Tip 4 - Voor de echte techneut

Ben je intussen de vaste computerreparateur geworden voor buren, kennissen en familie, dan is het misschien tijd om je reparatiekit verder te professionaliseren. Een psu-tester en een multimeter horen daar zeker bij. Met een psu-tester controleer je eenvoudig een pc-voeding (Power Supply Unit): sluit de ATX-stekker (van de desktop) en eventueel andere connectors (als cpu of PCIe) aan, waarna je per lijn de spanning uitleest (zoals 3,3V, 5V, 12V en andere). Een multimeter is veelzijdiger: je meet er spanning, stroom en weerstand mee (categorie 2 is geschikt tot 230V). Zo’n apparaat vergt wel enige ervaring, maar YouTube-video’s helpen je vast op weg.

Een (snelle) externe usb-ssd van bijvoorbeeld 2 TB komt ook van pas, bijvoorbeeld voor systeemback-ups. Bij schermproblemen is een klein reservescherm met voldoende resolutie (én HDMI en usb-c-aansluitingen) handig. Zorg eveneens voor een tubetje thermische pasta, voor als je cpu-koelers moet (ver)plaatsen of bij oververhittingsproblemen.

Eventueel kun je een diagnostische POST-kaart (Power-On Self Test) toevoegen, die je via PCIe (x1) op een (desktop)computer aansluit. Bij het opstarten voert het UEFI/BIOS een POST-routine uit, waarbij het systeem per stap een hex-code via de systeembus doorstuurt. Zo’n kaart vangt deze codes op en toont ze op een leddisplay. De betekenis lees je af in een POST-tabel (online of in de onderhoudshandleiding), zodat je gericht kunt testen. Eenvoudige modellen vind je al vanaf zo’n 10 euro. De geschatte totaalprijs van deze spullen is zo’n 280 euro.

©Mr.Norasit Kaewsai

Tip 5 - Programma's verzamelen

Je EHBO-kit is inmiddels goed gevuld met tools voor hardwareproblemen. Maar wat als de oorzaak bij software ligt? Zulke fouten los je doorgaans software­matig op, dus verzamel je het best vooraf alvast de meest geschikte programma’s voor diagnose en herstel. Deze tools kunnen sterk variëren, want ook de oorzaken van problemen verschillen. Denk aan corrupte drivers of systeembestanden, foutgelopen updates, conflicterende software, malware, ­verkeerde configuraties en beschadigde opstartitems. Je hebt dus tools nodig die malware kunnen opsporen en verwijderen, bootstructuren (tot op sectorniveau) kunnen controleren en herstellen, schijven kunnen herpartitioneren, data kunnen redden van nukkige systemen, wachtwoorden kunnen achterhalen of wissen en meer.

Daarnaast moet je de juiste manier vinden om de software te starten. Soms lukt dat via een koppeling van de interne schijf van het defecte systeem aan je eigen computer. In de praktijk werkt het meestal handiger als je de EHBO-software rechtstreeks op het probleemtoestel kunt draaien. Als een ­normale start niet lukt, zelfs niet in de veilige modus (Windows), biedt een bootstick uitkomst. Dit is een opstartbare usb-stick met een eigen besturingssysteem, zoals Windows of Linux. Idealiter kies je voor een multibootstick, met meerdere systemen of tools, zodat je vlot de meest geschikte diagnose- of herstelomgeving kunt selecteren. We behandelen in dit artikel twee uitstekende, gratis oplossingen.

Tip 6 - YUMI-stick maken

YUMI (Your Universal Multiboot Installer) is een tool waarmee je zo’n multibootstick kunt maken. Deze tool is handig omdat je uit tal van besturingssystemen kunt kiezen, zonder die zelf te hoeven zoeken. Surf naar www.kwikr.nl/yumi, scrol tot bij YUMI exFAT Download en klik op Download YUMI. Dubbelklik op het gedownloade exe-bestand om de portable tool te starten. Klik op I Agree en plaats een (lege) usb-stick in je pc, bij voorkeur 3.x en met voldoende ruimte voor alle gewenste distributies. Klik indien nodig op Redetect Disks als het station niet zichtbaar is bij Step 1: You Chose. Selecteer de juiste stick en klik op Prepare this Device, zodat de stick correct geformatteerd wordt. Bevestig met Ja als je zeker weet dat de stick geen belangrijke gegevens bevat. Na afloop verschijnt een exFAT-partitie in Verkenner met de naam YUMI. Voor wie technisch geïnteresseerd is: via Schijfbeheer zie je ook een kleine FAT-partitie (VTOYEFI). Dit is de EFI-systeempartitie, maar daar hoef je je verder niet om te bekommeren.

Bij Step 2: Select a Distribution […] kies je vervolgens de gewenste distributie. Er zijn er meer dan 100, vooral Linux-distributies, maar ook systemen als back-uptools, partitiebeheerders, wachtwoordkrakers, geheugentesters, penetratietesters en allround-troubleshooters zoals Ultimate Boot cd, SystemRescue (Linux) en Hiren’s BootCD PE (Windows). Op enkele hiervan komen we straks nog even terug.

Tip 7 - YUMI-distributies

Selecteer de eerste gewenste distributie. De verwijzing naar het bijbehorende schijfkopiebestand kleurt oranje als YUMI dit in de YUMI-map detecteert, althans wanneer je het daar zelf al had geplaatst. Kleurt dit rood, dan kun je via Browse naar de juiste downloadmap navigeren. Staat het bestand nog niet op je schijf, klik dan op Download link om het te downloaden. Of klik op Visit the […] site om het zelf binnen te halen van de site van de producent. Bij sommige distributies, zoals Ubuntu, verschijnt een extra optie (Step 4) waarmee je optioneel opslagruimte reserveert voor persistente wijzigingen. Zodra de juiste distributie is geladen bij Step 3, klik je op Create en bevestig je met Ja. De voortgang volg je in het logvenster. Na afloop klik je op Next en op Ja om extra distributies toe te voegen aan het YUMI-bootmenu, op dezelfde manier als daarnet. Dat kan ook later nog, zolang je YUMI opnieuw start zonder de stick opnieuw te formatteren.

Wil je een toegevoegde distributie verwijderen, plaats dan een vinkje bij View or Remove Installed Distros, selecteer het ongewenste systeem en klik op Remove.

Tip 8 - Ventoy

Lukt het om een of andere reden niet met YUMI of wil je liever een andere tool gebruiken, dan is Ventoy een prima alternatief. Download de recentste versie van het portable programma via www.kwikr.nl/ventoy. Pak het zip-bestand uit en start de tool. In het Language-menu kies je eventueel voor Dutch (Nederlands).

Plug een geschikte (lege) usb-stick in en dubbelklik op het bestand Ventoy2Disk.exe. Klik op de ronde pijlknop zodat Ventoy de stick correct herkent. Open nu eerst even het menu Opties. Bij Partitietabel staat standaard MBR geselecteerd. In de meeste gevallen is dat de beste optie, tenzij je zeker weet dat je de stick enkel op moderne UEFI-systemen gebruikt; in dat geval kun je GPT selecteren. Laat ook de optie voor Secure Boot aangevinkt, behalve als je weet dat je de stick enkel op oudere systemen zonder secure boot gebruikt of bereid bent secure boot tijdelijk uit te schakelen (zonder de UEFI-bootmodus te wijzigen). In dit menu vind je ook de optie Ventoy verwijderen: hiermee maak je de stick leeg en verwijder je de partities als je dit wenst.

Tip 9 - Distributies plaatsen

Er rest nu nog maar één stap. Klik op Installeren (Bijwerken is bedoeld voor een update naar een recentere Ventoy-versie) en bevestig dit tweemaal met Ja. Alle data op de stick worden gewist en, net als bij YUMI, verschijnen er twee partities: een grote VENTOY-datapartitie en een kleine VTOYEFI-systeempartitie. Het hele proces duurt slechts enkele seconden.

Daarna mag je Ventoy sluiten: je stick is nu klaar om de eerste distributies te ontvangen. Dat klinkt misschien ingewikkeld, maar eigenlijk is het heel eenvoudig. Je hoeft enkel het schijfkopiebestand (meestal een iso-bestand) van een distributie naar de VENTOY-partitie te kopiëren, desgewenst in aparte mappen (zoals \allround, \antivirus, \backup, \dataherstel, \partitiebeheer enzovoort). Dit kan gewoon via Verkenner. Dit geldt trouwens ook voor een YUMI-stick, aangezien die onderliggend gebruikmaakt van Ventoy-technologie. In het tekstkader ‘Onmisbare reddingstools’ vermelden we enkele uitstekende tools, inclusief hun downloadlocaties.

Tip 10 - Bootstick opstarten

Het is nu de bedoeling dat je je multibootstick opstart op een (problematisch) systeem. Daarbij maakt het weinig uit of je een YUMI- of een Ventoy-stick gebruikt. Tijdens het opstarten druk je enkele keren op een sneltoets, zoals ESC, F8 of F12, om het opstartmenu te openen. Op oudere toestellen moet je mogelijk eerst het BIOS-setupmenu oproepen via een sneltoets en daar bij Boot order (priority) de usb-stick als eerste opstartmedium instellen.

Gaat het om een moderner UEFI-systeem, dan staat secure boot waarschijnlijk ingeschakeld, wat kan verhinderen dat je bootstick opstart. Voor een YUMI-stick moet je deze functie wellicht eerst tijdelijk uitschakelen om te kunnen opstarten. Een Ventoy-stick start meestal wél op als je eerder de optie Secure Boot had aangevinkt (zie tip 8). In dit geval moet je bij de allereerste opstart wel nog een korte procedure doorlopen, zoals beschreven op www.kwikr.nl/vensec. Je kunt eventueel ook hier eerst secure boot tijdelijk uitschakelen.

Het startmenu van je bootstick verschijnt nu. Laten we Ventoy als voorbeeld nemen. Je ziet hier alle toegevoegde distributies als menu-opties. Met F3 kun je ook overschakelen naar een mapweergave, waarbij je eerst een map opent (zoals \allround, \antivirus enzovoort) en daarna de gewenste distributie start. Zo start je vanaf één stick moeiteloos allerlei distributies en tools, en kun je meteen gericht troubleshooten.

Tip 11 - Extra tools

De kans is groot dat je met de applicaties uit de kadertekst ‘Onmisbare reddingstools’ al vrijwel alle nodige tools hebt. Toch kun je gaandeweg nog programma’s ontdekken die je graag aan je bootstick toevoegt. Dat werkt zowel op een YUMI- als op een Ventoy-stick heel eenvoudig.

Op www.portableapps.com/apps kun je alvast terecht voor meer dan 1100 apps, waaronder zo’n 160 uiteenlopende hulpprogramma’s. Download het .paf.exe-bestand van de gewenste tool en voer dit uit in een tijdelijke map op je eigen systeem. Kopieer daarna de uitgepakte bestanden naar een aparte submap op je bootstick, bijvoorbeeld in \tools\<naam\_app>.

Daarna open je binnen een opgestarte distributie (zoals de Windows Verkenner in Hiren’s BootCD PE: zie tekstkader ‘Onmisbare reddingstools’) gewoon deze map en start je de portable exe-app van daaruit. Zo stem je je bootstick volledig af op je eigen voorkeuren en behoeften (zie ook tekstkader ‘AIO-pakketten’).

Tip 12 - Quick Assist

Tot nu toe gingen we ervan uit dat je als troubleshooter fysiek aanwezig bent om het probleem op te lossen. Maar er zal vast weleens iemand vanaf afstand je hulp inroepen. We veronderstellen dan wel dat die persoon zijn systeem nog kan opstarten, eventueel in de veilige modus, en zo een tool voor afstandsbeheer kan openen.

Eerst stellen we kort een app voor die standaard met Windows wordt meegeleverd: Quick Assist. Begin aan de helperszijde door de app te starten, klik op Iemand helpen en meld je aan met je Microsoft-account. Noteer de beveiligingscode en geeft die door aan de hulpvrager, bijvoorbeeld via telefoon of bericht. Deze persoon start daarna ook Quick Assist en vult de beveiligingscode in bij Beveiligingscode van assistent. Na een klik op Verzenden verschijnt een bevestigingsvraag: hij plaatst een vinkje en klikt op Toestaan. Zijn bureaublad zou nu zichtbaar moeten zijn in een schaalbaar venster op jouw systeem.

Om het systeem over te nemen klik je bovenaan op Besturing aanvragen. Na een bevestiging van de hulpvrager via Toestaan krijg je toegang tot zijn pc. Boven in het venster vind je knoppen als Laserpointer, Aantekening en Chat (voor communicatie via een apart venster). Als er meerdere schermen zijn aangesloten, kun je via Scherm selecteren het gewenste scherm kiezen. Je kunt de overname stopzetten met Stop best. of Besturing annuleren, en met Verlaten sluit je de sessie volledig af.

Tip 13 - AnyDesk

Quick Assist werkt uitsluitend op Windows, maar er bestaan ook tools als AnyDesk die meerdere platformen ondersteunen, waaronder Windows, macOS en mobiele systemen (www.anydesk.com; gratis voor persoonlijk gebruik). Hier gaan we uit van de Windows-versie.

Start de app op, zowel aan jouw kant als aan die van de hulpvrager. Vraag hem vervolgens via telefoon of bericht om de identificatiecode van zijn werkplek: dit is een 10-cijferige code bovenaan in het venster. Vul deze code in op je eigen app, bij Voer remote adres in. Druk op Enter en geef je firewall desgevraagd toestemming.

De hulpvrager klikt nu op de knop Accepteren met het schildicoon om een sessie met beheerrechten toe te staan. Even later verschijnt zijn bureaublad op jouw scherm en kun je zijn pc op afstand bedienen.

AnyDesk biedt meer opties dan Quick Assist. Zo is er een chatfunctie, een schermopnamefunctie, een whiteboard en een handige datatransferfunctie om snel bestanden tussen beide systemen te verplaatsen. Je kunt de schermweergave aanpassen en via de knop Acties bijvoorbeeld een screenshot maken of de toegangsrichting omkeren. Uiteraard kunnen ook hier beide partijen de verbinding op elk moment stopzetten.