De meeste mensen kennen VLC media player omdat het een 'alleseter' is. Het programma speelt alle filmbestanden af die in de praktijk voorkomen. Minder bekend zijn de geavanceerde functies van VLC en juist daar richten we ons op in dit artikel, want je kunt er nog veel meer mee!

In de basis is VLC uiteraard een afspeelprogramma en daar moet je het ook voor blijven gebruiken. De opties die we bespreken in dit artikel zijn een aangename bijkomstigheid. Niet alle trucjes zijn handig voor iedereen. Gebruik ervan wat je leuk lijkt. Probeer de trucjes vooral uit, dan merk je meteen hoe krachtig VLC eigenlijk is en hoe weinig je er van gebruikt. We gaan VLC niet uitvoerig tweaken, dus de basisfunctionaliteit zoals je VLC nu al gebruikt blijft behouden. Om aan de slag te gaan met deze masterclass heb je VLC nodig en dat programma vind je hier. We gebruiken in dit artikel de Nederlandse taaloptie van VLC. Is jouw VLC misschien Engelstalig? Schakel dan (al dan niet tijdelijk) over naar de Nederlandse taal om de stappen beter te kunnen volgen. Ga naar Tools / Preferences en pas de taal aan bij Menus language.

Tip 1 - Standaardspeler

VLC speelt alles wat met videobestanden te maken heeft probleemloos af. Toch kan het gebeuren dat voor bepaalde bestanden een andere programma opstart zodra je dubbelklikt op een videobestand. Bekende programma's die zichzelf dit recht toe-eigenen zijn Windows Media Player en iTunes. In dat geval kun je opnieuw instellen dat VLC wordt gebruikt als je op een videobestand dubbelklikt. Ga naar het configuratiescherm van Windows en ga naar Programma's / Standaardprogramma's / Standaardprogramma's instellen. Zoek in de lijst naar VLC media player en selecteer deze door er op te klikken. Bevestig met Dit programma als standaardprogramma instellen.

©PXimport

Wil je VLC niet als je standaard afspeelprogramma? Dan kun je je videobestanden nog steeds afspelen met VLC. Start VLC en sleep het videobestand dat je wilt afspelen naar het VLC-venster. Uiteraard kun je ook het menu Media / Bestand openen gebruiken.

Tip 2 - Ondertiteling

Ondertiteling en films zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden, maar technisch gezien zijn de componenten meestal gescheiden. Als je een mkv-videobestand afspeelt, is de ondertiteling mogelijk wel 'ingebakken'. Dit geldt ook voor dvd's die je afspeelt met VLC. Kijk tijdens het afspelen bij Ondertiteling / Ondertitelspoor. Soms zie je hier een aanduiding van de taal, maar er kan ook Track 1, Track 2 enzovoorts staan. In dat geval is het een kwestie van uitproberen om de juiste taal te vinden.

©PXimport

Tip 3 - Externe ondertiteling

Meestal is de ondertiteling van een film een apart bestand. Een srt-bestand is een populair formaat. Het is de bedoeling dat het srt-bestand met de ondertiteling in dezelfde map staat als je filmbestand. Van de film sharks2015.avi moet het bestand met ondertiteling dus de naam sharks2015.srt hebben. Alleen dan zal VLC het automatisch herkennen en tonen tijdens het afspelen van je film. Heet het bestand met ondertiteling sharks2015NL.srt? Dan kun je dit bestand eerst hernoemen voordat je de film afspeelt of het bestand handmatig toevoegen tijdens het afspelen van de film. Dit laatste gaat via Ondertitels / Ondertitelbestand toevoegen.

©PXimport

Tip 4 - Ondertiteling zoeken

Er zijn veel websites waar je ondertiteling kunt downloaden. Na het geven van een zoekopdracht krijg je meestal een zip-bestand dat je kunt downloaden en uitpakken. Hierin vind je het bestand met ondertiteling. Je moet het alleen nog even handmatig hernoemen, zodat de naamgeving overeenkomt met het filmbestand, of je moet het ondertitelbestand handmatig toevoegen. Met een beetje geluk werkt het.

Klinkt deze werkwijze omslachtig? Dat is het ook! Dankzij de uitbreiding vlsub kun je via Weergeven / Download subtitles ondertiteling direct zoeken op internet en downloaden. Vlsub is inmiddels standaard aanwezig in VLC. Je kunt de taal instellen (Nederlands) en automatisch laten zoeken of een handmatige zoekopdracht geven. De ondertiteling wordt direct bewaard met de juiste bestandsnaam en automatisch geselecteerd als actieve ondertiteling van de film die op dat moment afspeelt.

Synchronisatie ondertiteling

Als je merkt dat je ondertiteling niet synchroon loopt, kun je het beste op zoek naar nieuwe ondertiteling. Dit is de kortste weg en scheelt ergernis. In de meeste gevallen zijn nieuwe bestanden wel te vinden via populaire ondertitelwebsites, de ingebouwde zoekfunctie voor ondertiteling in VLC of met een speciaal programma als Sublight. Als dit geen uitkomst biedt, heeft VLC de mogelijkheid om de ondertiteling opnieuw te synchroniseren. Gebruik hiervoor de toetsen H en G en speel hiermee totdat de tekst weer gelijk loopt met het beeld.

©PXimport

Tip 5 - Rar- en zip-bestanden afspelen

Veel films op internet zijn ingepakt in een zip- of rar-archief. Een film kan vele tientallen van dit soort archiefbestanden beslaan. Normaal gesproken moet je de bestanden na het downloaden eerst uitpakken voordat je het filmbestand kunt bekijken, maar voor VLC hoeft dat niet. Sleep een zip- of rar-bestand waarin een filmbestand staat naar het VLC-venster om je film direct te kijken. Je kunt het archiefbestand ook openen via Media / Bestand openen. Dit scheelt niet alleen een extra handeling en veel tijd, maar ook schijfruimte omdat je te maken hebt met het filmbestand en het archiefbestand. De keerzijde van deze functie is dat het om onverklaarbare redenen soms niet werkt, maar het altijd het uitproberen waard!

©PXimport

Tip 6 - YouTube-filmpjes

VLC interesseert het niet zo veel of een videobestand op je computer, usb-stick of ergens op internet staat. Je kunt er zelfs YouTube-filmpjes mee afspelen. Open het YouTube-filmpje eerst in je browser en kopieer de link van het webadres. Start nu VLC en klik op Media / Netwerkstream openen. Plak nu de weblink naar het filmpje op YouTube en klik op Afspelen.

Tip 7 - Opslaan van YouTube

De meeste mensen die iets van YouTube willen bewaren op de computer grijpen naar Freemake of andere gratis programma's. We nemen geïntegreerde reclamenetwerken en soms zelfs spyware voor lief bij dit soort software, maar waarom zou je? Het kan ook gratis en veilig via een tussenstapje in VLC. Speel de video af zoals besproken bij de vorige tip. Ga in VLC naar het menu Extra / Codecinformatie. Onder in beeld zie je een lange cryptische link bij Locatie. Klik met de rechtermuisknop op deze link en kies Select all (alles selecteren). Kopieer het linkadres nu via Ctrl+C. Ga naar je browser en plak de link in het adresveld via Ctrl+V. Bevestig met Enter. Het filmpje begint af te spelen, maar dan zonder alle YouTube-kaders en andere opsmuk. Je mag het filmpje pauzeren. Klik in je browser met de rechtermuisknop op het filmpje en kies Opslaan als. Bewaar het videobestand op je computer als mp4-bestand.

©PXimport

Niet installeren

©PXimport

Tip 8 - YouTube naar mp3

YouTube staat vol met liedjes. Deze kun je via een paar tussenstapjes bewaren als mp3-bestand op je computer. Doorloop eerst tip 6 en tip 7. Het resultaat hiervan is een mp4-bestand op je computer. Start VLC en ga naar Media / Converteren opslaan. Voeg het mp4-filmbestand toe met de knop Toevoegen in het tabblad Bestand. Klik op Converteren opslaan en kies bij Profiel voor Audio mp3. Geef met de knop Bladeren bij Doelbestand een bestandsnaam op, bijvoorbeeld liedje.mp3. Klik op Start en wacht geduldig af tot je liedje is omgezet. Je kunt het originele mp4-videobestand wissen (als het inderdaad niet meer wilt hebben).

©PXimport

Kwaliteit

©PXimport

Tip 9 - Dvd en Blu-ray

Voor sommige mensen is het niet eenvoudig om een dvd-schijfje af te spelen op de pc. Ook dit kan met VLC. Plaats dvd in de speler van je systeem, start VLC en ga naar Media / Schijf openen. Geef aan wat je wilt afspelen. Je hebt onder andere de keuze voor Dvd of Blu-ray. Als je de menu's wilt overslaan, kun je de optie Geen schijfmenu's aanvinken. Wijs de schijfletter aan met Bladeren en klik op Afspelen.

Het afspelen van blu-ray-schijfjes werkt in de praktijk niet altijd met VLC. Je kunt hierover een programma als Leawo Blu-ray Player gebruiken.

©PXimport

Tip 10 - Schijfje rippen

Met een kleine variatie op de vorige tip kun je je dvd's en blu-rays ook opslaan op je computer. Doe dit uiteraard alleen als je hiermee geen wetten overtreedt. In plaats van op de knop Afspelen te klikken, klik je naast deze knop op het icoontje met het pijltje. Klik in het extra menu op Converteren, kies het gewenste videoformaat en geef aan waar je het videobestand wilt bewaren. Experimenteren is vereist voor een goed eindresultaat.

Tip 11 - Webcam-filmpje

VLC kan filmpjes opnemen van je webcam in hoge kwaliteit. Dit mag een usb-webcam zijn of een webcam die is ingebouwd in je laptop. Ga naar Media / Converteren opslaan en ga naar het tabblad Opnameapparaat. Kies in het menu achter Opnamemodus voor Direct show. Vervolgens kun je bij Video-apparaatnaam je webcam selecteren. Kies bij Audio-apparaatnaam je microfoon of schakel deze uit (None). Pas eventueel extra instellingen aan via de knop Geavanceerde opties en klik op de knop Converteren opslaan. VLC toont geen voorbeeldweergave. Klik op de stopknop om de opname te beëindigen.

©PXimport

Tip 12 - Bureaubladvideo

Een leuk extraatje van VLC is de mogelijkheid om een bureaubladfilmpje te maken, ook wel 'screencast' of 'video tutorial' genoemd. Hierbij maak je opnames van de handelingen die jij op je computer verricht, bijvoorbeeld als instructie voor iemand anders. Als je deze optie wilt gebruiken, volg je eerst een deel van de instructies van de vorige tip, maar kies je bij Video-apparaatnaam voor Desktop. Stel bij de optie Gewenste beeldsnelheid voor opname het aantal fps (frames per seconde) op 15 of 25 in. Meer frames levert een vloeiender beeld op, maar zorgt ook voor een groter videobestand.

Bij de meest recente versie van VLC blijkt dat het maken van een bureaubladfilmpje niet helemaal stabiel werkt, met alle ergernis van dien. Probeer het uit, misschien werkt het op jouw systeem wel goed. Bij problemen kun je voor dit doel ook een programmaatje als TinyTake gebruiken.

©PXimport

Tip 13 - Dynamisch bureaubladachtergrond

In Windows kun je foto's als bureaubladachtergrond instellen, maar wist je dat dit ook een videobestand of YouTube-filmpje mag zijn? Speel het filmpje dat je op je bureaublad wilt zien af met VLC en kies in het menu Video voor Als bureaubladachtergrond instellen. Een film kijken op deze manier is niet zo fijn vanwege de icoontjes en vensters die het zicht belemmeren. De optie is wel leuk om een (live) video van je favoriete uitzicht weer te geven.

©PXimport

Tip 14 - Uitgebreide functies

De meeste mensen kennen alleen het strakke minimalistische afspeelvenster van VLC, maar er is ook een uitgebreidere mediaspeler met meer functies. Deze vind je via Weergave / Afspeellijst (of sneltoets Ctrl+L). In de linkerkolom zie je een overzicht van de extra's, zoals Playlist, Mijn video's (met een verwijzing naar de inhoud van gelijknamige map) en diverse streamingopties. Er is zelfs een podcast-functie aanwezig voor wie dit handig vindt. Deze werkt goed, maar is wel Spartaans omdat je zelf het adres van de podcast-feed moet kopiëren/plakken.

©PXimport

Tip 15 - Combineer je trucs

De mogelijkheden en kracht van VLC ontdek je nooit in één keer. De mediaspeler wordt pas een 'ultieme mediaspeler' als je VLC gebruikt met de functies die jij handig vindt. Misschien volstaat de basis die alle videoformaten probleemloos afspeelt, maar de kans is groot dat meer mogelijkheden in de smaak zullen vallen. Combineren is een must. Je kunt bijvoorbeeld afspeellijsten aanleggen van lokale bestanden/video's, maar ook YouTube-filmpjes of YouTube-afspeellijsten toevoegen. Dit laatste lijkt misschien omslachtig, maar is bijzonder handig als je graag de 'YouTube DJ' uithangt. Dankzij VLC heb je tussendoor geen last van reclames.

©PXimport

Tip 16 - Extra uitbreidingen

Er is een aantal plug-ins te krijgen voor VLC, maar deze hebben we bewust niet gebruikt in dit artikel. Veel plug-in-functies zijn al geïntegreerd in VLC. Zo onthoudt de afspeelsoftware bijvoorbeeld waar je gebleven was en kun je de volgende keer wanneer je een filmbestand opent je weergave hervatten. Voorheen was hier een extra uitbreiding voor nodig. Dit geldt ook voor de uitbreiding om ondertiteling te vinden. Bij de plug-ins vind je ook een installatieprocedure om de uitbreiding aan de praat te krijgen. Meestal moet je een paar bestandjes kopiëren met Windows Verkenner. Meer tips over add-ons en skins voor VLC vind je in dit artikel.

©PXimport

Smartphone-app

VLC is niet alleen handig op je pc, maar ook voor je smartphone of tablet. De functies van de iOS- en Android-app wijken behoorlijk af, maar ze hebben één ding gemeen: het is handige afspeelsoftware voor alle videobestanden. Bij Android-apparatuur kun je videobestanden (bijvoorbeeld mkv's) op je toestel krijgen via een SD-kaartje, bij iOS-toestellen is dat lastig. Voor dit laatste heeft de iOS-app van VLC een handige functie genaamd Delen via WiFi. Hiermee gebruik je de browser op je computer om (grote) videobestanden op je smartphone te krijgen en af te spelen: handig! De iOS- en Android-app vind je in de app-store van je platform.

©PXimport

De geur van versgebakken oliebollen hoort bij december. Toch ziet niet iedereen het zitten om met een pan heet vet aan de slag te gaan. Oliebakken in de airfryer lijkt dan een aantrekkelijk alternatief: minder luchtjes en ook nog eens minder vet. Maar levert bakken in een airfryer dezelfde oliebol op, of moet je toch de frituurpan uit het vet halen?

Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat? Het korte antwoord is duidelijk: nee, een traditionele oliebol bak je niet in een airfryer. Klassiek oliebollenbeslag is vloeibaar en heeft direct contact met hete olie nodig om zijn vorm en structuur te krijgen. Een airfryer is in de basis een compacte heteluchtoven. Zonder een bad van hete olie kan het beslag niet snel genoeg stollen. Wie het toch probeert, ziet het deeg door het mandje zakken of uitlopen tot een platte, taaie schijf. Dat ligt niet aan het recept, maar aan de techniek.

Waarom hete olie onmisbaar is

Zodra je het beslag van de oliebol in de hete olie van de frituurpan schept, ontstaat er vrijwel direct een korstje om de buitenkant. Binnen in de bol ontstaat stoom, waardoor de bol uitzet en luchtig wordt. Die combinatie van afsluiten en opblazen zorgt voor de typische oliebolstructuur. In een airfryer ontbreekt die directe warmteoverdracht. Hete lucht is simpelweg minder krachtig dan hete olie. Zonder direct contact met heet vet kan het beslag niet snel genoeg stollen. Daardoor blijft een echte oliebol uit de airfryer onmogelijk.

©Gegenereerd door AI

Wat wel kan: kwarkbollen uit de airfryer

Wie toch iets zelf wil maken in de airfryer, moet het klassieke oliebollenbeslag loslaten. Met een steviger beslag, bijvoorbeeld op basis van kwark, kun je ballen vormen die hun vorm behouden. Deze bollen garen prima in de hete lucht en krijgen een mooie bruine buitenkant. De uitkomst lijkt qua vorm op een oliebol, maar de structuur is compacter en de smaak meer broodachtig. Denk aan iets tussen een zoet broodje en een scone. Lekker, lichter en prima als alternatief, maar: het is geen oliebol zoals je die van de kraam kent.

Wat ook goed kan: oliebollen opwarmen in de airfryer

Waar de airfryer wel echt tot zijn recht komt, is bij het opwarmen van gekochte oliebollen. In de magnetron worden ze snel slap en taai. In de airfryer gebeurt het tegenovergestelde. Door de bollen een paar minuten op ongeveer 180 graden te verwarmen, wordt de korst weer knapperig en warmt de binnenkant gelijkmatig op. Je oliebollen smaken weer alsof je ze net gebakken (of gehaald) hebt!

Samenvatting

Wil je de échte oliebol, dan heb je twee opties: zelf bakken in een frituurpan of halen bij de kraam. Bakken in de airfryer kan niet, omdat vloeibaar beslag niet geschikt is voor hete lucht. Je kunt bijvoorbeeld wel kwarkbollen maken, maar dat is toch anders. De grootste winst zit in het opwarmen van kant-en-klare oliebollen: in de airfryer gaat dat snel, ze worden heerlijk knapperig en je hebt geen last van frituurlucht in huis.

🎆 Vuurwerk op je Galaxy Smartphone? 👇

Het spreekwoord 'krakende wagens lopen het langst' gaat helaas vaak niet op in de computerwereld. Moderne systemen reageren soms allergisch op oudere hardware. Toch zijn er methoden en slimme trucs om zulke apparaten te laten werken onder Windows 10 of 11.

Apparaat niet herkend

Wanneer je een oud apparaat aansluit, kan het gebeuren dat Windows het niet herkent.. Daardoor verschijnt het niet in de lijst met apparaten. Je controleert dit door via een klik met rechts op de Windows-knop Apparaatbeheer te openen. Verschijnt hier iets als 'Onbekend apparaat' of zie je een geel driehoekje of vraagteken, dan heeft Windows het apparaat wel fysiek herkend, maar geen juiste driver gevonden. Je leest hier meer over bij de passage Driverprobleem. Mogelijke oorzaken zijn het ontbreken van een plug-and-playdriver of een verouderd aansluitingstype.

Je kunt dan verschillende dingen proberen. Controleer eerst de aansluiting en de stroomvoorziening. Zorg dat het apparaat juist is aangesloten en ingeschakeld. Bij usb-apparaten helpt het soms een andere poort te proberen. Oudere usb1.1-apparaten werken vaak beter via een usb2.0-poort of een usb-hub met eigen voeding dan via een usb3.0-poort. Heeft je pc nog een parallelle of seriële poort? Controleer dan in het systeem-BIOS of deze is ingeschakeld. Heeft je toestel zo'n poort niet, dan ben je meestal aangewezen op een adapter (zie de passage Aansluitingen).

Handmatige installatie

Je kunt het apparaat ook handmatig proberen te installeren. Misschien heb je nog een cd-rom met de installatiebestanden, zodat het zo lukt. Heeft je pc geen cd-station meer, dan sluit je een extern cd-station aan of kopieer je de bestanden op een andere pc met cd-station naar een usb-stick. Je kunt er ook een iso-bestand van maken en dit met een dubbelklik als virtuele schijf koppelen op je pc. Je kunt dit doen met bijvoorbeeld Burnaware Free. Ga naar www.burnaware.com en kies voor ISO-bestand aanmaken.

Heb je geen cd-rom? Start dan Apparaatbeheer, open het menu Actie en kies Oudere hardware toevoegen. Kies De hardware opsporen en automatisch installeren, geef het hardwaretype aan, zoals Beeldapparaten of Draagbare apparaten, en selecteer het juiste product en model. Heb je zelf een geschikte driver gevonden (bijvoorbeeld op de site van de producent), klik dan op Bladeren en verwijs naar het installatiebestand (inf).

Voor printers open je Instellingen in Windows en kies je Bluetooth en apparaten / Printers en scanners. Klik op Apparaat toevoegen en kies bij De printer die ik wil gebruiken, staat niet in de lijst voor Handmatig een nieuw apparaat toevoegen. In het dialoogvenster laat je Mijn printer is iets ouder. Help mij met zoeken geselecteerd. Werkt dat niet, probeer dan Een lokale printer of een netwerkprinter toevoegen met handmatige instellingen, waarna je de juiste poort en het stuurprogramma kiest. Klik hier ook op Windows Update: zo is de kans groter dat Windows alsnog de juiste driver ophaalt. Je kunt ook een vergelijkbaar model uit de lijst proberen.

Soorten aansluitingen

Gaat het om oudere apparaten, dan hebben die vaak een interface die je op moderne pc's niet meer vindt, zoals een parallelle of seriële aansluiting of firewire. Voor parallel gebruik je een usb-naar-parallel-adapter (meestal usb-A naar 36-pins Sub-D). De printer verschijnt dan als 'USB Printing Support' en werkt vaak met generieke drivers. Sommige oude drivers verwachten een echte LPT-poort met een logische naam als LPT1. Je kunt dan de gedeelde usb-printerpoort mappen naar LPT1 met het opdrachtprompt-commando

(met net use LPT1: /delete verwijder je deze koppeling). <printershare> is de gedeelde printernaam, zoals ingesteld via Instellingen in Windows: klik op de printernaam, kies Printereigenschappen en open het tabblad Delen. Zo kun je vaak nog printen vanuit oude DOS- of Windows-apps.

Voor een seriële poort (met een DB9 RS232-kabel) gebruik je eveneens een usb-adapter, liefst met FTDI-chip en aangesloten op een usb2.0-poort. Mogelijk moet je eerst de adapterdriver installeren voordat deze in Apparaatbeheer verschijnt (onder een naam als '[…] COMx'). Om het juiste poortnummer (zoals COM1) in te stellen, klik je met rechts op het apparaat, open je Poortinstellingen en klik je op Geavanceerd.

Koop altijd adapters van goede kwaliteit (en van een bekend merk), aangezien goedkopere exemplaren zich niet altijd aan de specificaties houden.

Voor firewire kun je de installatie van een PCIe-naar-firewire (IEEE 1394) adapterkaart overwegen. Met de Microsoft 1394 OHCI Legacy Driver activeer je deze vervolgens in Windows 10/11 en kun je bijvoorbeeld een oude DV-camera of audio-interface aansluiten. Klik hier voor een downloadlink met instructies.

Driverprobleem

Wanneer Windows het apparaat herkent via een van bovenstaande stappen, blijft het afwachten of er een geschikte driver voor Windows 10/11 beschikbaar is. Je kunt eerst een generieke driver proberen, die vaak via de Windows-updatefunctie beschikbaar is. Klik in Apparaatbeheer met rechts op het apparaat, kies Stuurprogramma bijwerken en klik vervolgens op Automatisch zoeken naar stuurprogramma's / In Windows Update zoeken naar bijgewerkte stuurprogramma's.

Soms vind je geschikte drivers bij de optionele updates. Ga hiervoor naar Instellingen, kies Windows Update / Geavanceerde opties / Optionele updates en open Stuurprogramma-updates. Je kunt ook zoeken naar een basisdriver, add-onmodule of universele driver van de fabrikant, zoals de (Smart) Universal Printer Driver van HP.

Vind je geen driver op de site van de fabrikant, dan kun je er ook zelf naar googelen op basis van het hardware-ID. Start Apparaatbeheer, klik met rechts op het apparaat (eventueel bij Andere apparaten of Onbekend apparaat), kies Eigenschappen en open het tabblad Details. Stel Eigenschap in op Hardware-id's. Klik met rechts op een gevonden ID, kies Kopiëren en plak dit met Ctrl+V in een zoekmachine als Google. Mogelijk levert dit een geschikte driver op.

Heb je nog een driver voor Windows 7 of ouder, probeer dan de installatie in compatibiliteitsmodus. Klik met rechts op het installatieprogramma, kies Eigenschappen en ga naar het tabblad Compatibiliteit. Zet een vinkje bij Dit programma uitvoeren in compatibiliteitsmodus voor en kies de laatst ondersteunde versie, zoals Windows 7 of Windows XP (Service Pack 2). Door ook Dit programma als administrator uitvoeren te selecteren, vergroot je de kans dat Windows de oudere driver alsnog aanvaardt, zeker als het geen 'kernel-driver' met volledige systeemrechten betreft (zie ook de passage Driverblokkade). Dit is ons bijvoorbeeld al gelukt voor een Canon Pixma iP4200-printer.

Lees ook: De perfecte printer kiezen? Hier moet je op letten

Alternatieve drivers

Je kunt ook op zoek gaan naar alternatieve, niet-officiële stuurprogramma's. Er zijn verschillende community's en fora die voor populaire oudere apparaten aangepaste drivers aanbieden of INF-bestanden hebben aangepast om ze onder nieuwere Windows-versies te laten werken.

Voor scanners is de alternatieve software van VueScan populair. Deze ondersteunt bijna achtduizend oude scanner-modellen en werkt vaak prima, al is de software niet gratis (vanaf circa 19 euro per jaar). Een proefversie is wel beschikbaar (je kunt eventueel een wegwerpadres gebruiken), zodat je kunt nagaan of je scanner werkt onder Windows 10/11.

Voor printers is het Gutenprint-driverpakket bekend, voorheen bekend als Gimp-print, al is dit alleen beschikbaar voor Linux en macOS. We hebben helaas niet de ruimte om hier dieper op in te gaan, maar je kunt een al dan niet virtuele Linux-machine op je netwerk opzetten (ook op een Raspberry Pi) en hierop Gutenprint installeren. Vervolgens deel je de printer zodat je deze ook op je Windows-pc kunt gebruiken. Voor scanners bestaat een vergelijkbaar project: Scanner Access Now Easy, eveneens voor Linux.

Driverblokkade

Het kan gebeuren dat er wel een driver beschikbaar is, maar dat Windows 10/11 de installatie blokkeert. Mogelijk is de driver technisch incompatibel, bijvoorbeeld een 32bit-driver op een 64bit-systeem (Windows 11 is altijd 64 bit), of een kerneldriver die noodzakelijke kernelfuncties mist doordat deze niet meer worden ondersteund door het geüpdatete besturingssysteem. In dit geval kun je nog de compatibiliteitsmodus proberen (zie de passage Driverprobleem), maar het resultaat blijft onzeker. Je maakt dan meer kans via een virtuele machine met een oudere Windows-versie, zoals Windows 10 voor 32bit-drivers.

Soms blokkeert Windows 10/11 de installatie omdat de (kernel)driver niet digitaal is ondertekend. Ben je zeker dat het om een betrouwbare driver gaat, dan kun je deze controle tijdelijk uitschakelen. Open Instellingen, kies Systeem / Systeemherstel en klik tweemaal op Nu opnieuw opstarten. Kies vervolgens Problemen oplossen / Geavanceerde opties / Opstartinstellingen en klik op Opnieuw opstarten. In het menu dat verschijnt, kies je optie 7: Afdwingen van stuurprogrammahandtekening uitschakelen. Windows start nu zonder handtekeningcontrole, zodat je de driver kunt installeren. Bij de volgende herstart is de controle weer actief, maar de driver blijft werken.

Ga je liever voor een iets doortastender aanpak? Voer dan de Opdrachtprompt uit als administrator, voer het commando bcdedit /set TESTSIGNING ON in en herstart je pc. Deze draait dan in testmodus, zie de indicatie rechtsonder. Installeer de driver en voer daarna meteen bcdedit /set TESTSIGNING OFF uit, gevolgd door een herstart om terug normaal te werken.

Virtueel alternatief

Lukt het niet om je oude apparaat met een van de bovenstaande workarounds aan de praat te krijgen binnen Windows 10/11, dan zit er weinig anders op dan een ouder of ander besturingssysteem te gebruiken. Het handigst is om dit als virtuele machine (VM) bovenop je huidige Windows te draaien. Binnen deze VM installeer je dan de originele driver en software voor het apparaat.

Geschikte gratis tools zijn Oracle VirtualBox en VMware Workstation Pro (na registratie op https://support.broadcom.com). Via bijvoorbeeld https://archive.org kun je naar schijfkopiebestanden zoeken en downloaden. Wij vonden er onder meer diverse Windows XP-iso-bestanden en installeerden een exemplaar in VirtualBox.

Dit kan als volgt. Start VirtualBox, klik op Nieuw en vul de gegevens in, zoals Microsoft Windows XP (32-bit). Bij ISO-image verwijs je naar je download. Vink Overslaan zonder toezicht aan, klik op Afmaken en vervolgens op Starten. Volg de installatie-instructies. Je bezit of vindt wellicht een geldige licentie voor deze oude Windows.

Koppel het apparaat aan een fysieke poort op je pc en geef deze vervolgens door aan de VM, zodat de virtuele Windows het apparaat herkent. Dit kan vanuit het menu Apparaten in het venster met een opgestarte VM.

Bij printers kun je ook delen via het VM-netwerk, zodat je vanuit je gewone Windows via het netwerk kunt printen naar de VM. Selecteer de (uitgeschakelde) VM in VirtualBox, kies Instellingen, open Netwerk en vink Netwerkadapter inschakelen aan. Stel eventueel Gekoppeld aan in op Bridged Adapter zodat de VM een ip-adres krijgt binnen hetzelfde netwerk als je host-pc.

 Nieuwe printer nodig? Kijk op Kieskeurig.nl/prijsdalers om voor de beste deal!