Google ontwikkelt al lange tijd functies om de computer met de stem te besturen. In Chrome luistert de zoekmachine bijvoorbeeld naar spraakopdrachten. En sinds kort kunnen we zelfs de inhoud van een tekstdocument in Google Docs dicteren zonder dat we dure software moeten aanschaffen.

Tip 01: Chrome en headset

Extra software heb je niet nodig om tekst te dicteren in Google Docs, zelfs geen add-on! Om op je desktop-pc of laptop de spraak-naar-tekst-functie van Google Docs aan te spreken, zorg je dat op je Windows-pc of Mac een recente versie van Google Chrome draait. De meeste laptops hebben een ingebouwde microfoon die je zou kunnen proberen, maar Google adviseert om toch maar een externe microfoon aan te sluiten. Lees ook: Dragon NaturallySpeaking 13 Premium - Laagdrempelige spraakherkenning.

Trouwens, als straks de geluidskwaliteit te slecht is, ontvang je sowieso een pop-up met het advies om je naar een stillere omgeving te verplaatsen of om een externe microfoon in te pluggen. Voor dit artikel gebruiken we een goedkope headset van Logitech. De nauwkeurigheid van text-to-speech verbetert spectaculair door een headset die voorkomt dat achtergrondgeluiden de kwaliteit van de tekstomzetting verknoeien.

©PXimport

Tip 01 Google Docs zal waarschuwen wanneer de opnamekwaliteit te slecht wordt.

Spraakgestuurd zoeken

Dat Google inzet op de menselijke stem, weten we bijvoorbeeld van de spraakbesturing in de zoekmachine via de Chrome-browser. Je klikt in de zoekmachine op het microfoontje en je spreekt gewoon in wat je wilt opsnorren. "Waar kan ik een visrestaurant in de buurt vinden?" Het spraakgestuurd zoeken komt vooral van pas op mobiele toestellen. Je hoeft de zoekopdracht niet op een klein aanraakscherm te typen. Tik op de microfoonknop, spreek de zoekopdracht uit en het antwoord volgt.

©PXimport

Google begrijpt erg goed ingesproken zoekopdrachten in gewone spreektaal.

Tip 02: Aan en uit

Je moet de nieuwe spraakoptie nog activeren. Open een bestaand of nieuw document in Google Docs en ga via het menu Extra naar Spraakgestuurd typen. De functie is uitsluitend in Documenten beschikbaar en niet in Spreadsheets of Presentaties. Aan de linkerkant van het document verschijnt dan een microfoon waar je de gewenste dicteertaal instelt. Na eenmaal klikken op de microfoon wordt de knop oranje en kun je de tekst inspreken. Ben je klaar, dan klik je nog een keer op de knop met de microfoon zodat je opnieuw vrijuit kunt praten zonder dat je woorden op het witte werkvlak verschijnen.

©PXimport

Tip 02 Klik op de microfoon om de opname te starten en te stoppen.

Tip 03: Geen training

Het voordeel van het spraakgestuurd typen in Google Docs is dat je geen eindeloos lange proefsessies moet inspreken om het programma te laten wennen aan jouw stem. De functie werkt niet op basis van gebruikersprofielen en er is dus geen training nodig. Dat is meteen ook een nadeel, want de software leert dus niet van je persoonlijk stemtimbre of specifieke woordenschat. Het product zal dus niet beter worden door het langer te gebruiken.

De software sputtert niet eens wanneer we fragmenten met een herenstem laten afwisselen door stukjes voorgelezen door een vrouwenstem. Niet alle woorden worden correct opgepikt, maar het resultaat is ook niet slecht. Om een goed resultaat te krijgen, spreek je op een normaal tempo en in een normaal volume.

©PXimport

Tip 03 Met Ctrl+Shift+S kun je spraakgestuurd typen ook starten.

Van Afrikaans tot Zulu

Google Docs Voice Typing ondersteunt maar liefst 48 talen waaronder het Nederlands, Frans en ook regionale varianten van Spaans en Chinees. De talenlijst loopt van Afrikaans tot Zulu. Bovendien is het mogelijk te dicteren in tientallen dialecten en accenten zoals het Engels met Indiaas accent. De veelheid aan variëteiten is bedoeld om de gebruiker zo ontspannen mogelijk te laten spreken.

Tip 04: Leestekens

Het inspreken loopt fout wanneer we leestekens willen toevoegen. De hulppagina's van Google waarschuwen dat het tekstherkenningssysteem de Nederlandse instructies voor punt, uitroepteken, komma, vraagteken, nieuwe regel en nieuwe paragraaf niet begrijpt. Als je speech-to-text gebruikt om snel wat ideeën vast te leggen dan is dit wellicht niet zo'n probleem, maar wil je fatsoenlijke teksten schrijven dan is dit gegeven wel een afknapper. Je zou uit de helppagina kunnen afleiden dat je ook in Nederlandse tekst de Engelse leestekeninstructies moet uitspreken, maar zelfs dat zet geen zoden aan de dijk. Op het scherm floepen de woorden tevoorschijn 'period', 'exclamation mark', 'comma', 'question mark', 'new line' en 'new paragraph', maar geen leestekens.

©PXimport

Tip 04 In het Nederlands moet je de leestekens handmatig invoeren, want zelfs de Engelse instructies werken niet.

Tip 05: Engels prima

In de supportpagina's lees je dat leestekens toevoegen uitsluitend in het Duits, Engels, Frans, Italiaans, Russisch en Spaans werkt. Deze beperking zet natuurlijk een serieuze domper op de vreugde. In het Nederlands kun je dus uitsluitend doorlopende tekst dicteren, die je achteraf handmatig in zinnen en paragrafen moet verdelen. Je kunt natuurlijk wel gewoon 'punt', 'komma' en dergelijke inspreken, en deze later met een zoek-vervang-actie aanpassen. Gebruiken we de spraakherkenning om Engelse teksten te dicteren, dan zijn al deze problemen opgelost en verschijnen de leestekens wel. Bovendien werkt het online programma, zoals al verwacht, nauwkeuriger in de taal van Shakespeare.

©PXimport

Tip 05 Als we de tekst van een Rolling Stones-song inspreken, maakt Google Docs geen enkele fout.

Direct vertalen

Voor de aardigheid testen we de Russische taalinstelling in Google Docs. Daarvoor plaatsen we de microfoon van onze headset voor een andere computer die in een YouTube-filmpje een speech van de Russische president Vladimir Poetin afspeelt. In Google Docs verschijnen Poetins woorden in het Russisch alfabet. Daarna gebruiken we in het menu Extra (Tools) de opdracht Document vertalen (Translate document) waar we bij de taalinstelling naar Nederlands selecteren. Met een beetje goede wil kunnen we er inderdaad de woorden van de Russische president in onze eigen moerstaal lezen.

Tip 06: Correcties

Spraakgestuurd typen in Google Docs heeft op dit moment geen manier om met de stem fouten te corrigeren. Je moet dus nog steeds de muis en het toetsenbord gebruiken om de verbeteringen in de tekst aan te brengen. Met de rechtermuisknop bekijk je uiteraard suggesties van de woorden die met stippellijntjes zijn gemarkeerd.

©PXimport

Tip 06 Onderlijnde woorden kun je corrigeren via de rechtermuisknop.

Tip 07: Meer opdrachten

Werk je met Engelse tekst, dan lukt het wel om selecties te maken en spraakopdrachten te geven. Opdrachten als 'select all', 'select next', 'select last character', 'select (woord)' begrijpt de spraakbesturing van Google wel. Hiervoor moet je niet alleen 'het microfoontje' op Engels instellen, je moet bovendien de taal van je persoonlijke Google-account in Engels wijzigen. Hiervoor klik je rechtsboven op de naam van je profiel en daar selecteer je Mijn account. In het volgende venster zie je onder de kop Accountvoorkeuren de knop Taal en invoertools. Klik daarop, vervolgens stel je de standaard taal in op Engels. Pas nadat je die twee instellingen (spreektaal bij de microfoon en accounttaal in de voorkeuren) hebt aangepast, merk je hoe krachtig deze online toepassing werkelijk is.

©PXimport

Tip 07 Om de spraakopdrachten in het Engels te laten werken, moet je ook de taal van je profiel aanpassen.

F***, s**** en andere vieze woordjes

In het Nederlands mogen we schelden en vloeken als een ketter. Niemand die ons binnen het programma terecht wijst. In het Engels gaat het er veel meer beschaafd aan toe. Als je bijvoorbeeld: 'What the fuck?' zegt, censureert Google dit automatisch en zal er 'What the f***' op het scherm verschijnen. Toch is de censor niet altijd alert. Sommige aangebrande woorden, typt hij toch voluit.

Tip 08: Tekstopmaak

Als de taal en het account in Engels is ingesteld, kun je een tekst volledig opmaken met stemopdrachten. Het is een kwestie van selecteren en dan een van de vele opmaakopdrachten uit te spreken: 'align center' (centreren), 'apply heading 1' (kop 1 toepassen), 'underline' (onderlijnen) en 'subscript' zijn enkele opdrachten die je kunt geven. Zelfs de tekstkleur, tekstgrootte en stijl laten zich met de stem aanpassen. Je maakt je deze stemcommando's snel eigen en je zult merken dat je als vanzelf functies gaat combineren als: 'select paragraph' (selecteer alinea), 'italics' (cursief)' en 'go to the end of the line' (ga naar het einde van de regel). De lijst met stemopdrachten voor de tekstopmaak vind je op de hulppagina's van Typen met je stem.

Tip 09: Tabellen

Zelfs het invoeren van tabellen is geen probleem in het Engels. Met 'insert table' plaatst de spraakgestuurde functie standaard een tabel van twee rijen en twee kolommen. Die tabel kun je dan verder uitbreiden met 'insert row' of 'insert column'. Wil je meteen het juiste aantal rijen en kolommen invoeren, dan gebruik je de opdracht als 'insert table 12 rows by 15 columns' (voeg een tabel toe van twaalf rijen en vijftien kolommen). Verder kun je rijen en kolommen verwijderen: 'delete row'. En om uit de tabel te gaan en verder te werken in de tekst zeg je 'exit table' (tabel afsluiten).

©PXimport

Tip 09 Het resultaat van de opdracht: 'Insert table five rows by fifteen columns'.

Privacy

Leuk die voice-to-text, maar je weet uiteraard dat je spraakinput ook steeds naar de speech servers van Google wordt gestuurd. Hetzelfde geldt trouwens voor alle documenten die je maakt in Google Docs.

Tip 10: Navigeren

Wil je de muisaanwijzer aan het einde van de alinea plaatsen en verder gaan met spraakgestuurd typen dan zeg je 'resume' (hervatten). Je kunt de cursor ook naar een bepaald woord of een bepaalde woordgroep verplaatsen met 'resume with ...' waarbij je het woord of de woordgroep noemt. Na een tijdje leer je vlot door het document te navigeren met commando's als 'move to end of paragraph' (ga naar het einde van de alinea), 'move to start of line' (ga naar het begin van de lijn), 'move to previous page' (ga naar de vorige pagina). Verder is het zelfs mogelijk om door het document te scrollen met 'scroll up' en 'scroll down'.

©PXimport

Tip 10 Door middel van driestapsopdrachten navigeer je doorheen het document.

Mobiel heeft voorrang

Google heeft op het vlak van spraaktechnologie altijd voorrang gegeven aan mobiele apparaten. In de iOS- en Android-versie werkt het spreaakgestuurd typen voortreffelijk. Je tikt in Google Docs op de microfoonknop aan de linkerkant van de spatiebalk en je spreekt op een normaal tempo tegen je mobiele toestel. De nauwkeurigheid van de mobiele versie is verbazend goed en de problemen met leestekens in het Nederlands zijn er niet, die worden gewoon ingevoerd. Het invoegen van tabellen wordt echter niet ondersteund in de iOS en Android-versie.

©PXimport

De mobiele versie van spraakgestuurd typen in Google Docs werkt in het Nederlands accurater dan de versie voor de computer.

Conclusie

Spraakgestuurd typen in Google Docs voor computers is in het Nederlands nog niet volledig uitgewerkt. In het Engels presteert deze technologie wel goed, maar dan moet je ook je Google-account op deze taal instellen zodat je alle spraakopdrachten kunt gebruiken. We verwachten wel dat ook de Nederlandstalige versie over dezelfde mogelijkheden zal beschikken, maar hoelang dit op zich laat wachten is niet te voorspellen.

Sterk is dat de software zich niet aan hoeft te passen aan de stem van de gebruiker, wat bij een gespecialiseerd product zoals Dragon NaturallySpeaking wel het geval is. Aan de andere kant kun je met de professionele software als NaturallySpeaking een eigen bibliotheek van gespecialiseerde termen aanleggen, bijvoorbeeld voor de medische of technische toepassingen, een optie die bij Google nog niet aanwezig is.

Heb je een Chromebook die niet meer opstart? Geen paniek. Er zijn verschillende stappen die je kunt nemen om het apparaat weer tot leven te wekken. In veel gevallen is het probleem namelijk eenvoudiger op te lossen dan je denkt.

Chromebooks staan bekend om hun gebruiksgemak en scherpe prijs, en inmiddels kunnen ze ook prima offline functioneren. Maar daar heb je weinig aan als het apparaat niet opstart. Reageert je Chromebook nergens meer op? Met deze tips vergroot je de kans dat hij toch weer meewerkt.

Koppel accessoires en dongels los

Begin bij het begin: haal alle randapparatuur uit de poorten. Denk aan usb-sticks, externe muizen of dongels. Soms zorgt een aangesloten apparaat voor een stroomprobleem of een storing, waardoor de Chromebook niet goed opstart. Doet hij het na het loskoppelen weer? Sluit de accessoires dan stuk voor stuk opnieuw aan om te ontdekken welk onderdeel de boosdoener is.

Reinig de oplaadpoort

Een verstopte usb-poort kan ook roet in het eten gooien. Stof of vuil belemmert soms het contact tussen kabel en apparaat. Een spuitbus met perslucht is ideaal om de poort schoon te blazen. Heb je die niet bij de hand, dan kun je ook voorzichtig een plastic tandenstoker of een wattenstaafje met een beetje isopropylalcohol gebruiken. Vermijd houten stokjes, die kunnen splinters achterlaten.

Controleer of het scherm werkt

Lijkt het alsof de Chromebook niets doet? Check dan eerst of het scherm überhaupt aanstaat. Het kan gebeuren dat iemand voor de grap de helderheid op het minimum heeft gezet. Druk een paar keer op de helderheidstoets om te zien of het beeld terugkomt. Nog steeds niets? Sluit het apparaat dan eens aan op een extern scherm om te testen of de Chromebook wel signalen afgeeft.

©Google

Gebruik een andere kabel

Geen resultaat? Probeer dan een andere usb-c-kabel. Misschien ligt het simpelweg aan een defecte oplader. Als het ledlampje aangaat bij het aansluiten van een andere kabel, weet je dat het apparaat stroom krijgt. Voor de zekerheid kun je ook een ander stopcontact proberen, al is dat zelden de oorzaak.

Check de accu

Brandt het lampje, maar weigert de Chromebook alsnog dienst, dan zou de accu weleens defect kunnen zijn. In sommige gevallen kun je die zelf vervangen, maar let op: je garantie vervalt dan meestal. Het is verstandiger om contact op te nemen met de verkoper of fabrikant. Als dat niets oplevert, kun je overwegen om een reparatiespecialist in te schakelen.

©Tada Images - stock.adobe.com

Voer een Powerwash uit

Als je Chromebook nog wel opstart maar niet goed functioneert, kan een zogenoemde Powerwash uitkomst bieden. Dit is een fabrieksreset die alle gegevens wist en het systeem schoon herstart. Zorg dus dat je belangrijke bestanden vooraf veiligstelt, bijvoorbeeld in de cloud. Zo geef je je Chromebook mogelijk een tweede leven, zonder nieuwe aan te hoeven schaffen.

Alles geprobeerd?

Hopelijk helpt dit en kun je na het uitvoeren van één van deze stappen weer gebruikmaken van je Chromebook. Zo niet en ben je van plan een nieuwe Chromebook te kopen, dan is het handig om te weten wat bijvoorbeeld de verschillen zijn tussen een normale en Plus-variant. Daarnaast gaven we eerder al wat tips over het kopen van zo'n laptopvervanger en kun je hier lezen wat vijf goede opties voor een redelijk betaalbare prijs zijn.

Natuurlijk kijk je naar de capaciteit en het energielabel als je een nieuwe wasmachine zoekt. Past je dekbed erin? En hoeveel verbruikt 'ie per wasbeurt? Toch zijn dat allang niet meer de enige zaken om op te letten. Moderne wasmachines zitten vol extra's die wassen makkelijker maken, en soms zelfs een beetje leuker. Wifi, stoom, automatische dosering of juist een fluisterstille motor: dit voegen die functies toe aan jouw huishouden.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Bemmel & Kroon

Bij het kopen van een nieuwe wasmachine zijn er een paar dingen waar vrijwel iedereen als eerste naar kijkt. Bovenaan staat de trommelcapaciteit. Die bepaalt hoeveel kilo wasgoed je per beurt kunt wassen. Een klein huishouden heeft meestal genoeg aan 7 kilo, terwijl grotere gezinnen vaak kiezen voor een model met 9 kilo of meer. Het tweede punt is het energielabel. Een zuinige wasmachine met label A verbruikt minder stroom en water, wat niet alleen beter is voor het milieu, maar ook voor je energierekening op de lange termijn.

Ook het toerental speelt een belangrijke rol. Hoe hoger dit aantal omwentelingen per minuut – bijvoorbeeld 1400 of 1600 – hoe droger je was uit de machine komt. Dat is handig als je geen droger hebt, of gewoon minder tijd wilt kwijt zijn aan het drogen. Daarnaast letten veel mensen op het geluidsniveau. Zeker als de wasmachine dicht bij de woonkamer of slaapkamer staat, is een stille werking prettig.

Tot slot zijn de beschikbare programma's en extra functies vaak doorslaggevend. Denk aan programma's voor sportkleding, wol of allergieën, of slimme toevoegingen zoals automatische dosering van wasmiddel of een stoomfunctie. Hoe beter de functies aansluiten op je dagelijkse wasroutine, hoe fijner de machine in de praktijk werkt. Hieronder lees je meer over slimme functies die je kunt tegenkomen op je nieuwe wasmachine en waarom ze zo handig zijn.

Wasmachines met wifi: altijd verbonden, altijd controle

Een wasmachine met wifi biedt vooral gemak. Je hoeft niet meer op te staan om te checken of de was al klaar is, want dat zie je gewoon op je smartphone of tablet. Programma's starten, pauzeren of aanpassen doe je waar je ook bent: vanaf de bank, op je werk of onderweg naar huis. Dat scheelt tijd en zorgt ervoor dat je de was kunt plannen rond jouw dag, niet andersom. Bijvoorbeeld door 's ochtends vroeg het programma alvast klaar te zetten en het pas te starten wanneer je op kantoor bent.

Slimme modellen met wifi laten je ook kiezen voor het voordeligste moment om te wassen, bijvoorbeeld tijdens daluren als stroom goedkoper is. Zo bespaar je ongemerkt energie. Daarnaast houdt de app vaak bij hoeveel stroom en water je verbruikt, en krijg je suggesties om zuiniger te wassen. Sommige modellen gaan nog verder en kiezen automatisch het programma dat het beste past bij je kleding. Zo wordt alles fris en schoon zonder dat tere stoffen beschadigen. Extra functies zoals stoom of vlekkenbehandeling zijn eenvoudig aan of uit te zetten via de app. Dat maakt wassen nauwkeuriger en persoonlijker dan ooit.

©ryanking999

Stoomfunctie: minder strijkwerk, meer hygiëne

Wie het strijkijzer liever in de kast laat liggen, heeft baat bij een wasmachine met stoomfunctie. Dankzij stoomtechnologie komt kleding minder gekreukt uit de trommel. Overhemden, blouses of katoenen jurken kun je vaak meteen ophangen, zonder dat je met een strijkplank aan de slag hoeft. Maar de voordelen gaan verder dan alleen gemak.

Stoom maakt wassen namelijk ook hygiënischer. Het dringt diep door in de vezels en doodt bacteriën, pollen en huisstofmijt – handig als je een gevoelige huid hebt of last van allergieën. Ook muffe kleding die niet echt vies is, krijgt een opfrisbeurt. Denk aan een jasje dat je aan hebt gehad in de kroeg, of een trui die lang in de kast heeft gehangen en die wat muf ruikt. Door kort te stomen is je kleding snel weer draagbaar.

Automatische wasmiddeldosering: nooit meer gokken

Hoeveel wasmiddel is genoeg? Veel mensen schenken op de gok een flinke scheut in het bakje, met als resultaat overdosering, zeepresten op kleding of juist te weinig schoonmaakkracht. Wasmachines met automatische wasmiddeldosering lossen dat probleem op. Je vult een reservoir met vloeibaar wasmiddel en eventueel wasverzachter, en de machine meet zelf wat er nodig is voor elke lading was.

Dit is niet alleen beter voor je kleding – die slijt minder snel en blijft langer mooi – maar ook voor je portemonnee. Je verbruikt namelijk nooit meer dan nodig. Ook fijn: je hoeft niet bij elke wasbeurt iets toe te voegen. Vaak gaat een volle tank twintig tot veertig wasbeurten mee. Dat scheelt gedoe, voorkomt verspilling en zorgt voor een constante waskwaliteit zonder dat je ergens over hoeft na te denken.

©AEG

Superstille wasmachines: wassen zonder lawaai

Wasmachines met een laag geluidsniveau zijn ideaal voor wie zijn wasmachine in de buurt van de woon- of slaapkamer heeft staan. Een model dat tijdens het centrifugeren 73 decibel of minder produceert, valt in de categorie 'stil'. Maar wie écht stil wil wassen, kiest voor een model dat maximaal 70 decibel haalt. Dat verschil lijkt klein, maar is duidelijk hoorbaar. Elke 3 decibel extra verdubbelt namelijk de geluidsintensiteit.

Deze extra stille wasmachines zijn meestal uitgerust met een koolborstelloze motor, die nauwelijks geluid maakt. In plaats van borstels gebruikt de motor een magneetsysteem om de trommel te laten draaien. Dat scheelt wrijving én lawaai. Je kunt dus gerust een was draaien terwijl je slaapt of in een videocall zit. Ook als je gebruik wilt maken van het nachttarief, zonder dat je wakker ligt van het centrifugeren, is zo'n stille wasmachine een slimme keuze.

Tot slot

Wassen is allang niet meer gewoon een kwestie van aanzetten en wachten. De functies die je tegenwoordig kunt kiezen, maken het verschil tussen 'was erin en maar zien' en gericht, zuinig en stil wassen op jouw voorwaarden. Of je nu op zoek bent naar minder strijkwerk, een stiller huishouden, energiebesparing of vooral gemak via je smartphone: deze functies maken je leven echt makkelijker.