ID.nl logo
Siri-spraakopdrachten combineren doe je zo
© PXimport
Huis

Siri-spraakopdrachten combineren doe je zo

Je zegt tegen Siri simpelweg ‘Naar huis gaan’ en je Apple-apparaat toont de route, start je favoriete podcast en stuurt tegelijk je partner een bericht waarin staat hoe laat je zult thuiskomen. Of je kunt je iPad, iPhone of Apple Watch zodanig instellen zodat deze acties automatisch gebeuren iedere keer als je naar huis rijdt. Siri-spraakopdrachten combineren doe je zo.

De term snelkoppeling betekent in dit verhaal iets anders dan in Windows. Het gaat niet om een pictogram op het bureaublad waarmee je toegang krijgt tot een programma of een document. In de wereld van Apple is een snelkoppeling de snelle manier om één of meerdere taken uit te voeren met het besturingssysteem of met apps. 

Apple gebruikt de termen snelkoppelingen en opdrachten allebei. Je kunt in Siri korte opdrachten inspreken of typen, zoals ‘Zet mijn wekker om halfacht’. Om het ons gemakkelijk te maken, zit er al een omvangrijke bibliotheek aan kant-en-klare snelkoppelingen in de app Opdrachten. Sommige routines bestaan uit één of twee opeenvolgende acties, bij andere gaat het om een domino-effect van elf of meer taken. 

In de app Opdrachten kun je met een tikje de gewenste snelkoppeling activeren, maar de meeste luisteren naar Siri. Daarnaast zijn er ook snelkoppelingen die automatisch worden uitgevoerd op een bepaald tijdstip (zoals iedere ochtend om 8 uur), op een bepaalde locatie (bijvoorbeeld als je thuiskomt) of bij een bepaalde gebeurtenis (als je de koptelefoon inplugt).

©PXimport

Uitvoeren met Siri

Met Siri-snelkoppelingen kun je apps allerlei dingen laten doen door stembesturing. Zeg je bijvoorbeeld: Hé Siri, ik ga naar bed, dan zal de digitale assistent je telefoon automatisch op Niet storen instellen. Het centrum van de snelkoppelingen is de app Opdrachten, die gebaseerd is op de automatiseringstool Workflow die Apple in 2017 overnam. 

Sinds iOS 13 is deze toepassing op iOS beschikbaar onder de naam Opdrachten. Je vindt deze app op de iPhone, de iPad, de Apple Watch en op de Mac als die draait op het laatste besturingssysteem Monterey. 

De app bevat al een selectie starteropdrachten voor nieuwkomers, zoals Neem een pauze, Stuur laatste afbeelding en Muziekquiz. Dat laatste is een spel waarbij je in vijf ronden titels moet herkennen uit je muziekbibliotheek. Om Siri een snelkoppeling te laten uitvoeren, moet je Siri eerst oproepen. Zeg dus ‘Hé Siri’ tegen je iPad, iPhone of Apple Watch en wanneer de animatie verschijnt die aangeeft dat Siri luistert, zeg je de naam van de snelkoppeling.

Belangrijk is het tabblad Galerie, daar kom je bij een brede collectie aan opdrachten die thematisch zijn gerangschikt. Wanneer een snelkoppeling je bevalt, kun je die toevoegen aan de groep Mijn opdrachten.

©PXimport

Slimme suggesties

Siri is meer dan een spraakassistent. De app werkt ook proactief en zal zelf suggesties aanreiken om bepaalde snelkoppelingen te maken. Die suggesties verschijnen op het scherm zonder dat je een woord hoeft te zeggen. Daarvoor analyseert Siri hoe je het toestel en de apps gebruikt. 

Siri kijkt in de browsergeschiedenis van Safari, in e-mails, in berichten en gegevens in apps. Om deze suggesties te ontvangen, is het nodig dat je de optie Siri Suggesties hebt ingeschakeld. Dat doe je in de Instellingen bij Siri en zoeken

Je kunt daar vier soorten suggesties in- en uitschakelen: suggesties bij zoekopdrachten, suggesties op het toegangsscherm, suggesties op het beginscherm en suggesties wanneer je iets wilt delen met anderen. Een voorbeeld van zo’n suggestie is dat Siri voorstelt een familielid te bellen omdat diegene vandaag jarig is. De verjaardag en de telefoonnummer heeft de assistent gehaald uit de app Contacten. 

Hoe zit het daarbij met privacy? Alle processen van de snelkoppeling gebeuren op je iPhone en er wordt dus niets met de cloud gedeeld of op de servers van Apple geplaatst. Siri leert van lokale data. Ten slotte koppelt Siri jouw gewoonten aan voorgestelde apps. Wat je daarna binnen die programma’s uitvoert, weet Siri niet.

 Taken combineren

Als je in de Galerie op een van de voorgestelde snelkoppelingen tikt, kom je meer te weten over wat hij doet. In de meeste gevallen gaat het om een combinatie van taken. Taken zijn de individuele bouwstenen waarbij je soms nog enkele parameters moet ingeven. 

Laten we even de snelkoppeling Leesmodus bekijken. Het lijkt een simpele snelkoppeling die ervoor zorgt dat je een bepaalde tijd ongestoord een e-book op je iPad kunt lezen. Als je de opdracht opent, zie je dat hij uit zeven aaneengeschakelde taken bestaat. Als je ‘Hé Siri, leesmodus’ zegt, beslis je eerst hoelang de leessessie zal duren. Daarna schakelt het toestel over naar de modus Niet storen. Het wijzigt de weergave van de iPad of iPhone naar donker. De muziekspeler start en speelt nummers van een vooraf geselecteerde afspeellijst en daarna opent Siri de gewenste lees-app. 

Iedere stap kun je aanpassen. Misschien wil je helemaal geen muziek horen tijdens het lezen? Of misschien bevalt de donkere weergavemodus je niet? Bij elke snelkoppeling kun je taken verwijderen of op een andere manier configureren. Een snelkoppeling die inmiddels in de groep Mijn opdrachten zit, kun je aanpassen door op de knop met de drie stippen te tikken. Hiermee open je de snelkoppelingseditor.

In apps van derden

Sommige ontwikkelaars zetten aangepaste Siri-snelkoppelingen klaar. Philips heeft bijvoorbeeld de Hue-lampen compatibel gemaakt met Siri-snelkoppelingen. Hiermee kun je in de Hue-app per kamer commando’s voor scènes instellen met stembediening.

Bovendien zal de Hue-app op basis van je gewoonte zelf suggesties geven om bepaalde scènes en lampen te activeren. Hierdoor hoef je dus niet meer naar de Hue-app te gaan om een instelling te starten, omdat Siri al weet wat je wilt.

Ook de NS-app ondersteunt Siri. Je kunt de vertrektijden van een bepaald station of je eigen traject opvragen. En met een snelkoppeling laat je in de app van de Nederlandse Spoorwegen opzoeken wanneer de eerstvolgende trein richting je bestemming vertrekt en tegelijk dim je de lampen in de woonkamer. De NS-app ondersteunt trouwens ook de Apple Watch om je stap voor stap door de reis te begeleiden. Hierdoor kun je vanaf je smartwatch aflezen hoe laat de trein vertrekt en wanneer je moet overstappen.

Als je met MyTuner Radio een zender kiest en je tikt op het Siri-icoontje in de app, dan kun je een voorbeeldzin inspreken om vanaf voortaan deze zender in de app te openen.

©PXimport

Zelf aan de slag

Het is uiteraard mogelijk om zelf vanaf nul eigen snelkoppelingen te maken. Daarvoor is de knop met het plusteken in de Galerie bedoeld. Hiermee stel je een routine samen, waarbij je de volgorde van scripts en apps aangeeft. De snelkoppeling wordt namelijk van boven naar onder uitgevoerd. Daarna sleep je de acties uit de rechterkolom naar de linkerkolom. 

De lijst met beschikbare taken is lang, maar gelukkig is er een zoekfunctie. Het samenstellen van eigen acties is helaas niet zo gebruiksvriendelijk als de meeste iPad- en iPhone-functies. Het vergt toch enige ervaring, omdat je vaak allerlei parameters moet ingeven.

©PXimport

De vorm aanpassen

Als je de Opdrachten-app vaak gebruikt, kan de verzameling snelkoppelingen oplopen. Je kunt die collectie sinds iOS 14 en iPadOS 14 sorteren in zelfgemaakte mappen. Bovendien is het mogelijk om de naam, de kleur en het pictogram van de snelkoppeling te wijzigen.

Selecteer in Alle opdrachten de opdracht die je wilt aanpassen. Tik op het pictogram naast de opdrachtnaam. Nu kun je de kleur en het symbool wijzigen. Wanneer je een nieuwe opdracht maakt, dan krijgt die standaard het toverstafsymbool en een van de vijftien standaardkleuren.

Automatisering

In de app Opdrachten kun je in plaats van de Galerie ook de groep Automatisering openen. Hier komen automatiseringssnelkoppelingen. Deze groep koppelingen wordt niet geactiveerd door iets te zeggen of te typen voor Siri, maar door een gebeurtenis. Dit zijn dus prima oplossingen om huisautomatisering te regelen. 

Je laat slimme huislampen iedere dag op een bepaald tijdsstip inschakelen. Of je zorgt ervoor dat de navigatie automatisch opstart wanneer je in de wagen stapt met of zonder CarPlay. Je kunt deze automatiseringen laten starten op specifieke tijdstippen of wanneer je een bepaalde locatie betreedt of verlaat. 

Zo’n automatisering kan er bijvoorbeeld als volgt uitzien: wanneer je iPhone verbinding maakt met je koptelefoon, open Deezer (of een andere muziek-app).

©PXimport

 Of: wanneer ik een e-mail ontvang van (mailadres), stuur me een bericht. Of: wanneer mijn iPhone-verbinding maakt met mijn thuisnetwerk, speel muziek af van… We noemen hieronder enkele interessante snelkoppelingen.

Andere camera

Via snelkoppelingen kun je de normale werking van je mobiele toestel aanpassen. Al lang kun je vanaf het Vergrendelscherm snel de camera openen, maar dat is wel altijd de standaard Camera-app. Gebruik je liever een andere camera-app, zoals Camera+, dan kun je dit oplossen via een automatiseringssnelkoppeling. 

Selecteer Persoonlijke automatisering en selecteer App. In het scherm Wanneer tik je bij App op de knop Kies en vervolgens selecteer je de app Camera en plaats je een vinkje bij Wordt geopend. Daarna tik je op Volgende en bij Open app selecteer je Camera +. In het volgende scherm zet je de optie Vraag voor uitvoeren uit en je tikt op Gereed. In mensentaal klinkt de opdracht dan ‘Als het systeem de app Camera vraagt, opent het automatisch Camera+’.

QR-code voor wifi

©PXimport

Een eenvoudige snelkoppeling die vaak van pas komt, is QR-code voor wifi. In deze opdracht noteer je eerst de naam en het wachtwoord van je wifi-netwerk. Als je daarna zegt ‘Hé Siri, QR-code voor wifi’ brengt de snelkoppeling een blokjescode op het scherm. Op die manier kun je deze gegevens eenvoudig delen met iemand anders die je toegang wilt geven tot je netwerk. 

De andere moet op zijn beurt de QR-code scannen om toegang te krijgen. Dit heeft twee voordelen. Op deze manier krijgt de ander je wachtwoord niet te lezen. Bovendien is dit een handige manier als je een moeilijk te typen wachtwoord hebt ingesteld. Deze opdracht zit in de groep Opdrachten voor toegankelijkheid.

Foto’s en video’s

Zeg ‘Hé Siri, maak een selfie’ en Siri start meteen de app Camera en selecteert daarbij de lens die je nodig hebt om een selfie te maken. Dat is handig als je tijd wilt besparen of als je je handen vol hebt. Je moet nog wel op de sluiterknop tikken om de foto te maken of je kunt een van de volumeknoppen aan de zijkant van je telefoon gebruiken.

De naar achteren gerichte camera spreek je aan met de opdracht ‘Hé Siri, maak een foto’. De opdrachten Maak een panorama, Maak een video en Maak een slo-mo openden bij ons wel de camera-app, maar de specifieke keuze moesten we nog wel handmatig maken.

De opdracht Waar is deze foto gemaakt bestaat uit vijftien taken en toont de fotolocatie op een kaart. Wanneer de foto geen locatie-informatie bevat, ontvang je daar een melding van. 

De snelkoppeling AirDrop foto’s opent de fotobibliotheek, waar je de bestanden selecteert die Siri via AirDrop naar je computer of naar een ander mobiel toestel zal overzetten. En met Maak GIF aan ga je eerst naar de fotobibliotheek waar je een filmpje selecteert om dit automatisch om te zetten naar een animated gif.

©CIDimport

Tekst dicteren

De snelkoppeling Dicteer en deel converteert in realtime wat je zegt. Daarna kun je de uitgeschreven tekst delen via e-mail, berichten, notities en herinneringen. Heb je geen zin om te typen, dan kun je deze snelkoppeling ook op de Mac gebruiken. Je kunt de opdracht zodanig instellen dat de tekst automatisch naar je mailadres wordt verzonden. Eventueel kun je nog andere e-mailadressen instellen om een kopie naar te versturen.

Ochtendbriefing gebruik je om ‘s morgens eerst de datum van vandaag te horen, daarna volgt de weersverwachting en Siri vertelt ook hoelang het duurt om naar je werk te gaan. Eventueel kun je ook nog een van je favoriete podcasts starten.

Een van de nieuwe taken in iOS 15 is Zet tekst om naar Audio. De snelkoppeling werkt op basis van slechts twee taken. Zodra je de snelkoppeling activeert, moet je een tekst plakken. Daarna leest Siri de tekst voor.

Je kijkt uit naar een feestje of een reisje? Zeg: ‘Hé, Siri, aantal dagen tot’. In vier stappen configureer je deze snelkoppeling. Wat is de datum waar je naar uitkijkt en wat is de activiteit? Iedere keer dat je de snelkoppeling activeert, lees je het aantal dagen, uren en minuten tot de activiteit af.

©CIDimport

Voor de Mac

Snelkoppelingen hebben we lang moeten missen op de Mac. Er was Automator, maar die app kan niet tippen aan het gemak van de snelkoppelingen die je in macOS Monterey terugvindt. Je kunt de opdrachten selecteren via de zoekfunctie Spotlight of vanuit de app Opdrachten. We merken wel dat op een gelokaliseerd besturingssysteem sommige opdrachten in het Nederlands staan en andere in het Engels.

Het werkt een beetje traag, maar de snelkoppeling 2 apps met gesplitst scherm brengt de twee gekozen apps in zij-aan-zij aanzicht. In de galerie staan verschillende varianten op dit thema. zoals Splits scherm met Foto’s en Berichten of Splits scherm met Safari en Notities. Ondertussen weet je dat je gemakkelijk deze bestaande snelkoppelingen kunt aanpassen tot bijvoorbeeld Splits scherm met Safari en Word.

De snelkoppeling Minder afleiding helpt om meer gefocust te werken. Hiermee stop je alle actieve apps behalve degene waarmee je aan de slag wilt. De opdracht schakelt ook de Niet storen-modus in. 

Start My Next Meeting is tenslotte een must-have voor liefhebbers van Zoom. De snelkoppeling scant je agenda naar de aanstaande Zoom-vergaderingen en maakt op het juiste moment verbinding met de app.

©CIDimport

▼ Volgende artikel
Bedien je slimme apparaten met een zelfgebouwd touchscreen
© InfiniteFlow - stock.adobe.com
Huis

Bedien je slimme apparaten met een zelfgebouwd touchscreen

Houd je van knutselen én automatiseer je alles in en om je huis met Home Assistant? Kijk dan zeker eens naar ESPHome. Je kunt eindeloos variëren met componenten. Dankzij de koppeling met Home Assistant bouw je gemakkelijk en voor weinig geld een lichtschakelaar of sensor, om maar wat te noemen. De LVGL-bibliotheek zorgt ervoor dat je nu ook eenvoudig met een touchscreen en zelfbedachte gebruikersinterface kunt werken. We laten zien hoe dat werkt met tips voor passende projecten.

In dit artikel laten we zien hoe je een touchscreen-interface bouwt voor Home Assistant met ESPHome en LVGL:

  • Installeer ESPHome en configureer een ESP32-microcontroller voor je project
  • Sluit een touchscreen aan en stel de juiste GPIO-pinnen en drivers in
  • Gebruik LVGL-widgets voor een interactieve interface
  • Integreer je touchscreen met Home Assistant voor directe bediening van je slimme apparaten

Lees ook: 5 fouten die je niet moet maken in je smarthome

Code downloaden

In dit artikel staat een voorbeeld van wat YAML-code. Omdat YAML erg gevoelig is voor foute spaties, kun je die code beter downloaden en daarna bekijken of kopiëren. In het bestand espcode.txt staan alle regels voorbeeldcode zoals ze in dit artikel aan bod komen. Maar je vindt ook een uitgewerkt voorbeeld in het bestand cyd-demo.yaml. Beide bestanden zijn hier te downloaden.

Uitgewerkt voorbeeld

Het meest uitgewerkte voorbeeld voor de demo met LVGL vind je op deze GitHub-pagina van auteur Gertjan Groen. In de code die je kunt downloaden (ook in het losse bestand cyd-demo.yaml) hebben we ook de RGB-led op de achterzijde toegevoegd, die je bijvoorbeeld als statusmelding kunt gebruiken. Verder is een timer toegevoegd om de backlight te regelen, zodat deze bij inactiviteit wordt uitgeschakeld. Tot slot laten we zien hoe je de GPIO-pinnen kunt gebruiken via de I2C-bus. Op de GitHub-pagina vind je nog meer handige informatie.

ESPHome maakt het heel makkelijk om apparaten te maken voor een slim huis, zoals je eigen sensors. Zo bouwden we eerder al eens een luchtkwaliteitsmonitor, een infraroodzender/ontvanger en een controller met drukknoppen en leds, waarmee je apparaten kunt bedienen en de status aflezen. Hoe je dat doet, lees je in dit artikel: Zo maak je met ESPHome apparaten geschikt voor je smarthome.

De basis voor ESPHome is een kleine, voordelige en zuinige microcontroller, meestal de ESP32. ESPHome ondersteunt enorm veel componenten en biedt daardoor haast onbegrensde mogelijkheden. We helpen je kort op weg met ESPHome, maar gaan ook meteen een stapje verder met de toevoeging van een touchscreen en de LVGL-bibliotheek. Daar kun je sinds augustus 2024 officieel gebruik van maken binnen ESPHome.

Met LVGL kun je aan de hand van widgets een grafische gebruikersinterface opbouwen en weergeven (zie kader ‘Grafische interfaces met widgets’). Soms kom je de term HMI (Human Machine Interface) tegen, waarmee een grafische gebruikersinterface voor het bedienen van apparatuur wordt bedoeld.

De kracht van ESPHome is dat je niet alleen lokaal aangesloten apparaten bedienbaar kunt maken, bijvoorbeeld via een relais, maar ook alle apparaten die je binnen Home Assistant gebruikt.

Grafische interfaces met widgets

LVGL staat voor Light and Versatile Graphics Library. Het is een opensource-bibliotheek die sinds 2016 bestaat. Je kunt ermee werken binnen ESPHome, Arduino, Tasmota en openHASP. Het laatste project is zelfs specifiek bedoeld voor microcontrollerfirmware met LVG.

De bibliotheek is heel licht, waardoor het soepel en snel kan werken op apparaten met beperkte capaciteit, bijvoorbeeld met een microcontroller. Bovendien kan LVGL flexibel met verschillende lay-outs, schermformaten en invoermethodes werken. Naast touchscreens kun je ook bijvoorbeeld muis, toetsenbord, losse knoppen en draaiknoppen toevoegen.

Via meer dan dertig widgets kun je een grafische gebruikersinterface opbouwen. Het uiterlijk is via thema’s en stijlen eenvoudig aan te passen. Bovendien kun je met animaties werken.

LVGL wordt gebruikt in slimme apparaten zoals thermostaten, smartwatches en keukenapparatuur, en zelfs in touchscreens voor industriële omgevingen. Op de website vind je enkele interactieve demo’s voor bekende toepassingen, waarbij de gebruikersinterface in de browser wordt getoond.

Met LVGL kun je via widgets een gebruikersinterface bouwen.

1 Wat gaan we doen?

Met ESPHome kun je relatief eenvoudig apparaatjes voor je slimme huis maken. Een voordeel ten opzichte van bijvoorbeeld Arduino en MicroPython is dat je niet hoeft te programmeren. Je hoeft alleen een configuratiebestand te maken waarin je de gebruikte microcontroller, verbindingsgegevens voor je wifi-netwerk en alle aangesloten componenten aanduidt. Hierna wordt firmware gemaakt en weggeschreven op je microcontroller. Alleen die eerste keer is dit soms wat lastig. Heb je het eenmaal werkend? Alle keren erna kun je heel eenvoudig de configuratie aanpassen en over-the-air (OTA) naar de microcontroller sturen.

In dit artikel gaan we met LVGL werken. Hiermee kun je binnen ESPHome grafische interfaces maken via widgets. Voor veel projecten zul je daarom niet eens componenten hoeven aan te sluiten, maar heb je genoeg aan een touchscreen. Denk bijvoorbeeld aan een lichtknop en helderheidsregeling voor een slimme lamp in Home Assistant, zoals we in dit artikel demonstreren. Je kunt natuurlijk ook geavanceerdere gebruikersinterfaces maken voor vrijwel elk apparaat in Home Assistant.

©pozitivo - stock.adobe.com

Je kunt bijvoorbeeld zelf een gebruikersinterface voor je slimme lampen bouwen, zodat je ze eenvoudig kunt bedienen.

2 Wat heb je nodig?

Wat hardware betreft, is het vrij eenvoudig. De ESP32-chip heeft snel de voorkeur boven de verouderde ESP8266-versie, zeker als je met een touchscreen gaat werken. De Raspberry Pi Pico W (zie gelijknamig kader) is ook een optie, maar die wordt nog niet volledig ondersteund binnen ESPHome.

Makkelijk om mee te starten is een eenvoudig ontwikkelbordje rondom de ESP32 dat je voor ongeveer 5 euro kunt aanschaffen. Het is wel fijn als je hier goede documentatie bij hebt, zodat je op zijn minst weet waar alle aansluitingen zitten.

Er zijn diverse varianten van de ESP32-module. Bekende opties zijn de ESP-WROOM-32E, ESP32-C3 en ESP32-S3. De ESP32-C3 wordt vaak in extra compacte bordjes gebruikt, die je onder de naam ‘super mini’ tegenkomt – handig als je niet veel aansluitingen nodig hebt of niet veel ruimte hebt.

De ESP32-S3 is een fijne optie vanwege de beschikbaarheid van PSRAM (Pseudo Static RAM), een voordelig type werkgeheugen dat onder meer nuttig is bij grafische toepassingen. Staat een touchscreen centraal in jouw project en wil je snel van start, overweeg dan een model met ingebouwde ESP32-chip (zie volgende paragraaf).

De ESP32-module is in verschillende uitvoeringen verkrijgbaar.

Raspberry Pi Pico W

De Raspberry Pi Pico is een voordelige en flexibele serie ontwikkelbordjes rondom de RP2040-microcontroller. De eerste versie verscheen in januari 2021. De Pico W is vanwege de wifi-connectiviteit een interessante optie voor ESPHome. Recent werd de Pico 2 W aangekondigd die op meerdere fronten is verbeterd. Dat model is op het moment van schrijven echter nog niet geschikt voor ESPHome.

De Raspberry Pi Pico W is ook bruikbaar in Home Assistant.

3 Touchscreen

Als je een touchscreen gaat gebruiken in je ESPHome-project, dan kun je eventueel een los exemplaar op de microcontroller aansluiten en configureren. Maar je kunt ook een touchscreen met ingebouwde ESP32 kiezen. Dat is vaak veel handiger en goedkoper. Je hoeft niet te solderen en kunt direct een gebruikersinterface bouwen in YAML-code. Het scheelt ook wat tijd. Bovendien zijn er zelfs modellen compleet met behuizing.

Kies een scherm dat door ESPHome wordt ondersteund. De website van ESPHome geeft goede suggesties. Je kunt ook afgaan op ervaringen van anderen. Het kan dan een iets grotere uitdaging zijn om de juiste configuratie voor je display in ESPHome te vinden. Je zult daarbij waarschijnlijk wel even moeten experimenteren, niet alleen bij het instellen van je display, maar ook bijvoorbeeld voor het touchgedeelte. Zelfs bij het vrij gangbare touchscreen dat we in dit artikel gebruiken, was dat een beetje prutsen.

Kies een touchscreen dat door ESPHome wordt ondersteund.

4 Scherm met ESP32

Voor dit artikel hebben we een eenvoudige ESP32-2432S028 gebruikt, met een resistief touchscreen van 2,8 inch met 240 × 320 pixels. Dit model wordt ook wel de ‘Cheap Yellow Display’ genoemd, wat vooral met de gele printplaat te maken heeft.

Er zijn meerdere varianten. Zo wordt in de schermpjes vaak de ILI9341-chip als aansturing gebruikt, maar soms ook de ILI9342, zoals in ons exemplaar. Dat vergt dan een heel kleine, maar noodzakelijke aanpassing in je configuratie.

Je kunt het scherm flexibel inzetten voor je IoT-projecten. Zoek je een wat groter touchscreen, dan kun je bijvoorbeeld de CrowPanel van Elecrow overwegen. Die is er in een versie van 5 inch (ca. 32 euro) en 7 inch (ca. 42 euro), inclusief acrylbehuizing en verzending via de fabrikant. Beide versies hebben een touchscreen met hoge resolutie van 800 × 480 pixels en zijn voorzien van de modernere ESP32-S3-chip. Het touchscreen is capacitief, wat zeker voor kleinere bedieningselementen fijner werkt dan het resistieve touchscreen in ons goedkope alternatief.

Tegenwoordig bestaan er ook ronde touchscreens. Een leuke optie (zij het met beperkte schermruimte) is de ESP32-2424S012 met een ESP32-C3-microcontroller, een rond kleuren-touchscreen van 1,28 inch en in een witte of zwarte behuizing. Makerfabs heeft een vergelijk schermpje zonder behuizing. De LilyGo T-RGB heeft een wat groter 2,1inch-scherm (zonder behuizing), maar is ruim twee keer zo duur.

De ESP32-2432S028 is een voordelig scherm (onder), een wat duurder alternatief is het capacitieve 5inch-aanraakscherm met ESP32 van Elecrow (boven).

5 Add-ons voor ESPHome

Hoewel je bijvoorbeeld een pc met Python kunt gebruiken voor het bewerken van je configuratiebestanden en het flashen van de microcontroller met de software voor ESPHome, is het meestal veel makkelijker om de add-on voor ESPHome binnen Home Assistant te gebruiken. Dat geeft ook een ander groot voordeel: je kunt de configuratie voor alle apparaten met ESPHome binnen Home Assistant beheren. Je zult zeker in de testfase veel wijzigingen aan de configuratie moeten maken.

Via de add-on voor ESPHome voeg je eenvoudig microcontrollers toe.

6 Microcontroller toevoegen

We gaan nu een verse microcontroller toevoegen. Je kunt eventueel ESPHome Web gebruiken om de microcontroller voor te bereiden voor gebruik met ESPHome, maar wij geven zoals gezegd de voorkeur aan de ESPHome-add-on, die je binnen Home Assistant kunt openen.

Je kunt voor deze methode de microcontroller gewoon via usb aansluiten op je eigen pc, maar dit vereist wel dat je Home Assistant opent via een beveiligde https-verbinding. Lukt dat niet? Als alternatief kun je de microcontroller ook via usb aansluiten op het systeem met Home Assistant zelf, voordat je verder gaat in ESPHome.

Het dashboard van ESPHome toont alle toegevoegde apparaten.

Ook leuk: Werk met wat je hebt: creëer je eigen alarmsysteem met Home Assistant

7 Configuratie

Klik binnen ESPHome op New device om een nieuwe microcontroller te initialiseren. Vul bij Name een naam in voor het apparaat. Bij Network name vul je de naam (SSID) in van het wifi-netwerk waarmee de microcontroller moet verbinden en bij Password het bijbehorende wachtwoord. Klik dan op Next.

In de volgende stap zal ESPHome een configuratiebestand maken, firmware bouwen en de microcontroller flashen. Klik daarvoor dus eerst op Connect. Als het goed is, kun je nu de com-poort selecteren waarmee de microcontroller is verbonden. Zie je geen com-poort, dan zul je eerst drivers moeten installeren. De instructies krijg je als je het venster sluit zonder een com-poort te selecteren. Als de verbinding is gelukt, zal de installatie verdergaan. Lukt het niet? Dan kun je kiezen voor Skip this step gevolgd door een handmatige configuratie.

Vul een naam in en de details voor het wifi-netwerk.

Toepassingen voor een touchscreen

Er zijn veel leuke toepassingen voor een touchscreen. Zo kun je bijvoorbeeld een soort weerstation maken, dat je voorziet van actuele informatie van Home Assistant. Ook kun je live de opbrengst van je zonnepanelen laten zien of het verbruik in huis. Je zou een schermpje voor Music Assistant kunnen maken met bijvoorbeeld de weergave van het nummer en volumeregeling (zie ook: Met Music Assistant ben jij de baas over jouw muziekcollectie). Tot slot kun je een scherm gebruiken voor statusmeldingen of loggegevens.

8 Touchscreen met ESP32

We gebruiken in dit artikel zoals gezegd de ESP32-2432S028 als voorbeeld. Dit is een touchscreen met ingebouwde ESP32-chip. Dit apparaatje kun je direct toevoegen aan ESPHome: precies zoals in paragraaf 7 staat omschreven, al moesten we in dit geval na het aanwijzen van de com-poort wel de boot-knop even indrukken.

Overigens bevat het apparaat meestal een voorgeprogrammeerde demo met een gebruikersinterface op basis van LVGL. Die zie je als je hem zo uit de doos op een voeding aansluit. Je kunt daarmee meteen de werking controleren. Je zult bij een model met resistief aanraakscherm overigens iets harder moeten drukken dan je misschien gewend bent.

We gebruiken dit voordelige 2,8inch-aanraakscherm, dat ook wel ‘Cheap Yellow Display’ wordt genoemd.

9 Schermconfiguratie

Na het toevoegen van je touchscreen heb je direct een basisconfiguratie voor ESPHome. Via Edit kun je deze configuratie aanpassen. Zowel voor het aansturen van het display als de registratie van het aanraken wordt SPI (Serial Peripheral Interface) gebruikt. Voor onze ESP32-2432S028 is dit de configuratie, rekening houdend met de gebruikte interne GPIO-pinnen:

We voegen nu eerst de configuratie van het display toe en in paragraaf 11 het touchgedeelte. Voor het display is de configuratie als volgt:

Merk op dat er ook een (oudere) variant van dit touchscreen is met de ILI9341. In dat geval gebruik je model: ILI9341 en invert_colors: false. Na het maken van de aanpassingen kies je Install. Je kunt nu kiezen hoe je de firmware wilt overbrengen. Meestal kies je Wirelessly voor over-the-air-updates. Het apparaat hoeft daarbij niet meer met jouw pc te zijn verbonden.

Binnen ESPHome kun je eenvoudig de configuratie bewerken.

10 LVGL-bibliotheek

Binnen ESPHome kon je voorheen met displays werken door binnen de component display met lambda bijvoorbeeld teksten met een bepaald lettertype naar je scherm te sturen. Als je LVGL gaat gebruiken, gebruik je geen lambda meer, maar alleen LVGL en widgets. Als eerste voegen we de LVGL-bibliotheek toe aan de YAML-code:

lvgl:
  buffer_size: 25%

De optie buffer_size is ons geval noodzakelijk, vanwege de afwezigheid van PSRAM. In paragraaf 13 voegen we ook nog widgets toe. Omdat we dat hier nog niet hebben gedaan, zie je na het flashen als het goed is een demo met een knop, checkbox, cirkel met tekst en schuifbalk.

11 Configuratie touchscreen

Bediening via het scherm is nog niet mogelijk. Daarvoor moeten we het touchscreen toevoegen aan de configuratie van ESPHome:

Bewaar de aanpassingen en installeer de nieuwe firmware. Controleer of je de demo goed kunt bedienen. De regels onder on_touch zorgen dat in de logs de geregistreerde coördinaten worden getoond. Er kunnen aanpassingen nodig zijn in de regels onder calibration en transform.

12 Backlight

Het display is voorzien van een achtergrondverlichting (backlight) via pin 21. We definiëren deze output als volgt:

Daarna configureren we de achtergrondverlichting, waarbij we verwijzen naar de hierboven gedefinieerde output.

Na het flashen zal de backlight standaard aanstaan. Eventueel kun je deze vanuit Home Assistant aan- en uitzetten en de helderheid ervan regelen, bijvoorbeeld op basis van afwezigheid. Je kunt ook een script maken om de helderheid bij inactiviteit terug te brengen. Daarvoor verwijzen we je naar het uitgewerkte voorbeeld op GitHub (zie kader ‘Code downloaden’).

Binnen Home Assistant kun je eventueel ook de backlight aan- en uitzetten.

13 Widgets toevoegen

Onder de regel lvgl kun je nu de gewenste LVGL-componenten toevoegen aan je YAML-configuratie. Denk aan bijvoorbeeld knoppen, schuifregelaars, grafieken of labels. In dit voorbeeld voegen we aan de bovenkant alleen twee widgets toe voor een dimbare led, te weten een schakelaar (button) en schuifregelaar (slider).

De meeste opties dienen voor het positioneren van de widget. We geven bijvoorbeeld de breedte (width) en hoogte (height) aan, halen de widgets iets van de rand of met x en y, en regelen de uitlijning met align. Het gedeelte bij on_click zorgt dat de bewuste lamp in Home Assistant wordt omgeschakeld bij het klikken op de button. Voor de slider doen we hetzelfde onder on_release. Die acties zijn overigens om veiligheidsredenen niet direct mogelijk. In paragraaf 16 leggen we uit hoe je dit kunt toestaan.

We voegen in dit voorbeeld alleen twee eenvoudige widgets toe.

Cookbook voor ESPHome en LVGL

We houden het hier redelijk eenvoudig, maar je kunt natuurlijk veel geavanceerdere gebruikersinterfaces maken. Zo is bijvoorbeeld een geneste structuur mogelijk, kun je op verschillende manieren een grid maken, en met pagina’s individuele schermen of secties in je gebruikersinterface maken. Daarbij kan elke pagina zijn eigen widgets hebben. ESPHome geeft op zijn website in een ‘cookbook’ nog wat praktische voorbeelden voor het werken met LVGL, ook in combinatie met Home Assistant.

De website van ESPHome heeft veel voorbeelden voor het werken met LVGL.

14 Interactie met Home Assistant

De entiteit voor de dimbare lamp heeft in Home Assistant de naam light.wledkantoor. De waardes zijn nodig om de widgets de juiste status te kunnen geven. Daarom voegen we hieronder een binary_sensor toe voor de status (aan of uit) en een sensor voor het helderheidsniveau. We werken vervolgens bij on_state en on_value de widgets bij als de status verandert in Home Assistant. Bij id vul je uiteraard de id van de betreffende widget in.

Gebruik de logfunctie om te zien of bijvoorbeeld een status verandert.

15 Toevoegen aan Home Assistant

De add-on voor ESPHome hebben we gebruikt om de microcontroller van firmware te voorzien. Maar je zult het apparaat hierna nog wel moeten toevoegen aan Home Assistant. Dat is heel eenvoudig: het wordt automatisch gevonden. In Home Assistant zie je via Instellingen / Apparaten en diensten het bewuste apparaat direct terug op het tabblad Integraties. Klik op de knop Toevoegen om het aan Home Assistant toe te voegen.

Het apparaat met ESPHome moet je nog toevoegen aan Home Assistant.

16 Acties toestaan

Als je het touchscreen bedient, zal Home Assistant een melding geven dat het ESPHome-apparaat heeft geprobeerd een actie in Home Assistant uit te voeren. Standaard is dit om veiligheidsredenen niet toegestaan, maar dit is eenvoudig op te lossen.

Ga naar Instellingen / Apparaten en klik dan onder het kopje Geconfigureerd op ESPhome. Achter het bewuste apparaat klik je vervolgens op Configureren. Zet een vinkje bij Toestaan dat het apparaat Home Assistant-acties uitvoert. Klik op Verzenden. Hierna zijn alle acties zoals het omschakelen van de lamp en regelen van de helderheid wel toegestaan.

Zorg dat het apparaat acties in Home Assistant mag uitvoeren.

▼ Volgende artikel
Slimme stekkers: welke modellen zijn echt zuinig?
© Proxima Studio - stock.adobe.com
Huis

Slimme stekkers: welke modellen zijn echt zuinig?

Met slimme stekkers verander je je huis eenvoudig in een smart home: steek ze in een gewoon stopcontact, sluit er lampen of je televisietoestel op aan en regel via een app of met je stem bijvoorbeeld dat ze automatisch worden uitgeschakeld. Zo voorkom je onnodig stroomverbruik doordat apparaten niet meer op stand-by blijven staan. Maar slimme stekkers gebruiken zélf ook stroom. Welke zijn zuinig genoeg om écht geld te besparen?

Energie besparen en slimme apparaten gaan uitstekend samen. In dit artikel lees je hoe je geld bespaart door gebruik te maken van de zuinigste slimme stekkers. • Slimme stekkers en stroomverbruik • De zuinigste slimme stekkers op een rij • Waar je op moet letten bij het kopen van slimme stekkers

Ook lezen: Stroomvreters: deze apparaten in huis verbruiken meer energie dan je denkt


Slimme stekker of slim stopcontact?

De termen slimme stekker en slim stopcontact worden door elkaar gebruikt. Dat is een beetje verwarrend, maar wel begrijpelijk: het is een apparaat met aan de ene kant een stekker (voor je 'domme' stopcontact) en aan de andere kant een slim stopcontact. In dit artikel hanteren we de benaming slimme stekker.


Zo bespaart een slimme stekker stroom

Een slimme stekker helpt je stroom besparen door apparaten automatisch uit te schakelen, bijvoorbeeld 's nachts. Zo verbruikt je televisie geen stroom meer in de stand-bymodus. Je kunt instellen dat alle apparatuur op vaste tijden uitschakelt, bijvoorbeeld zodra je gaat slapen. Je kunt ook met één druk op de knop alle lampen en andere apparaten uitschakelen, zodat je niets vergeet. Slimme stekkers uit een hogere prijsklasse bieden bovendien inzicht in je stroomverbruik. Daardoor kun je gerichter energie besparen.

©Proxima Studio - stock.adobe.com

Verbruik van een slimme stekker

Tegenover de besparing staat het eigen stroomverbruik van slimme stekkers. Dat begint bij zo'n 0,3 watt en loopt op tot 2 watt. Niet veel, maar ze staan wel 24 uur per dag en 365 dagen per jaar aan. De zuinigste modellen verbruiken daardoor op jaarbasis 2,6 kWh (0,3 watt × 24 uur × 365 dagen ÷ 1000). Bij een stroomprijs van 0,30 euro per kWh komt dat neer op 0,79 euro per jaar. Een slimme stekker die 2 watt verbruikt kost op jaarbasis 5,26 euro. In een slim huis gebruik je al snel 10 slimme stekkers, waardoor je op jaarbasis aardig wat geld kunt besparen door de zuinigste modellen uit te kiezen.

Kies niet alleen op prijs, maar ook op verbruik Vergelijk je het jaarlijkse stroomverbruik met de aanschafprijs van een slimme stekker (meestal tussen de 5 en 35 euro), dan blijkt al snel dat vooral het stroomverbruik bepalend is voor de totale kosten op de lange termijn. Toch vermelden veel verkopers niets over het energieverbruik.

Denk aan de compatibiliteit

Alleen letten op het stroomverbruik van een slimme stekker is niet genoeg. Het is minstens zo belangrijk dat de stekker goed samenwerkt met jouw slimme netwerk. De meeste modellen werken met Google Home en Amazon Alexa, terwijl Apple HomeKit selectiever is. Check daarom altijd de productbeschrijving om zeker te weten dat de slimme stekker bij jou thuis werkt.

Slimme stekkers die samenwerken met

Google Assistant en met Alexa

Stroomverbruik en verbindingstype

Waar komt het grote verschil in stroomverbruik tussen slimme stekkers vandaan? Dat heeft alles te maken met de verbinding met je thuisnetwerk. De meeste stekkers gebruiken wifi om bereikbaar te blijven, zodat jij ze op afstand kunt bedienen. Maar wifi verbruikt relatief veel energie – het signaal is eigenlijk krachtiger dan nodig is voor dit soort toepassingen.

Een zuiniger alternatief is een hub die het wifisignaal omzet naar een lichter protocol, zoals Zigbee of Z-Wave. Die vormen een soort schakel tussen je netwerk en de slimme stekkers. Het grote voordeel: dit soort verbindingen verbruiken vaak minder dan 0,5 watt.

©Proxima Studio - stock.adobe.com

Zigbee en Z-Wave

De zuinige protocollen die gebruikt worden zijn Zigbee en Z-Wave en die werken allebei prima. Maar ze zijn niet verenigbaar met elkaar. Je zult dus één systeem moeten kiezen. Daarnaast heb je een centrale hub nodig om alles aan elkaar te koppelen. Dat is een kleine investering die zich, door de lagere stroomkosten, snel terugverdient.

Slimme stekkerVerbruik (watt)Protocol
TP-Link Tapo P1151 – 1,5Wifi
TP-Link Tapo P1000,5 – 1Wifi
Shelly Plug S0,9 – 1,5Wifi
Iqore Smart Plug1 – 2Wifi
Aqara Smart Plug0,3 – 0,5Zigbee
Philips Hue Smart Plug0,3 – 0,5Zigbee
IKEA TRETAKTSmart Plug0,3 – 0,5Zigbee
Samsung SmartThings Outlet0,5 – 1,5 WZigbee
Fibaro Wall Plug V20,5 – 1Z-Wave
Qubino Smart Plug0,5 – 1Z-Wave

Verbruik van hubs voor Zigbee en Z-Wave

Voor een compleet beeld moeten we ook kijken naar het stroomverbruik van een Zigbee- of Z-Wave-hub. Zigbee-hubs verbruiken doorgaans tussen de 0,5 en 3 watt. Sluit je meerdere slimme stekkers of andere apparaten aan, dan verdien je dat al snel terug ten opzichte van wifi. Z-Wave-hubs verbruiken wat meer, meestal tussen de 2 en 10 watt.

Ook qua veelzijdigheid zijn er verschillen. De Philips Hue Bridge (Zigbee) is bijvoorbeeld erg zuinig, met een verbruik tussen de 0,5 en 1 watt. Maar deze werkt uitsluitend met Philips Hue-apparaten.

Een slimme start is het halve werk

Zoals je ziet, zijn er heel wat factoren om rekening mee te houden. Breng daarom vooraf in kaart wat je nu nodig hebt én wat je in de toekomst verwacht te gebruiken. Zo voorkom je onnodige kosten en bespaar je op de lange termijn, vooral als je ook let op het energieverbruik per apparaat.


Nog meer energie besparen? ⤵️

Vraag een offerte aan voor verduurzaming: