Tijdens IFA 2020 maakte Harman Kardon bekend dat de Harman Kardon Citation 200 snel naar Nederland komt. Inmiddels is de draagbare, slimme speaker verkrijgbaar in Nederland en hebben we de speaker flink getest de afgelopen tijd. Met een prijs van 349 euro mag het een duur model zijn, er komt wel echt een imposant geluid uit.

De Harman Kardon Citation 200 is een wifi- en bluetoothspeaker die je het beste naast een Sonos Move kunt zetten voor de vergelijking. De speaker beschikt over een 1 inch tweeter, een 5 inch midrange driver en twee passieve radiatoren (voor de basweergave). De Citation 200 ondersteunt alle belangrijke en populaire muziekformaten (HE-AAC, LC-AAC, MP3, Vorbis, WAV (LPCM), FLAC en Opus), Google Chromecast, Apple AirPlay 2 en bluetooth 4.2. Hij weegt nog geen drie kilo, wordt opgeladen via de meegeleverde standaard of een standaard usb-c-kabel en een accu van 4800 mAh, die tot acht uur lang meegaat. We sluiten de lijst met specificaties af met een output van 50 watt (de Citation 100 heeft 40 watt) het ipx4-certificaat (hij is dus spatwaterdicht).

In vergelijking met de Sonos Move is het apparaat iets lichter en veelzijdiger dankzij de ondersteuning voor Google Cast. Daardoor kun je hem opnemen in een bestaand netwerk van Google Chromecast-speakers en -soundbars. De kans is groot dat je er al een aantal in huis hebt staan, omdat het open platform dankbaar gebruikt wordt door menig audiofabrikant. Daarentegen gaat de Move iets langer mee op de ingebouwde accu (tot elf uur in totaal) en is-ie duurzamer dankzij het ip56-certificaat. Beide apparaten bieden overigens ondersteuning aan voor de Google Assistent, waardoor je ze met je stem kunt bedienen.

©PXimport

Design in Kvadrat

Als er iets kenmerkends is aan de Harman Kardon Citation-serie, dan is het wel het design. Ook dit keer is de buitenkant voorzien van gemengd wol van Kvadrat, en een speciale coating waardoor schoonmaken en onderhouden heel gemakkelijk gaat. Dit keer treffen we er ook een grote hendel op aan. Dit is een leren variant, die normaliter aan de achterkant van het apparaat hangt. Je schuift hem gemakkelijk omhoog als je hem wil dragen. De band voelt – niet geheel onbelangrijk – stabiel en stevig aan, waardoor je hem probleemloos van kamer naar kamer kunt tillen.

Bovenop zitten een paar knoppen. De knop in het midden is er om de Google Assistent aan te spreken. Zo hoef je dus niet altijd “Hey Google” te roepen wanneer je dat niet wil. Links van het midden zit de aan/uit-knop en rechts van het midden zit de knop voor bluetooth. Daaronder treffen we knoppen voor het volume aan: links voor omlaag en rechts voor omhoog. Achterop zit ook een schuifknop voor het uit- en inschakelen van de microfoon en de usb-c-poort. Ook vind je hier het statuslampje voor de wifi-verbinding. Groen is goed, zoals altijd.

Met afmetingen van 219 bij 178 bij 172 millimeter en een gewicht van bijna drie kilo, is het nou niet bepaald een compacte en lichte speaker om even ergens mee naartoe te nemen. Het is prima voor in huis hoor, zeker als je hem van de woonkamer naar de keuken verplaatst bijvoorbeeld. Maar, net zoals bij Sonos Move, hem meenemen voor tijdens een picknick raden we af. Daarvoor neemt het gevaarte te veel ruimte in beslag en vinden we hem eigenlijk ook te zwaar.

Verder zitten er voorop nog led-lampjes waarmee het volume wordt aangeduid. Ook gaan de lampjes aan wanneer de Google Assistent aangesproken wordt. Wat we missen zijn knoppen voor de bediening van de media. Nu moeten we altijd naar onze smartphone, smartwatch of computer grijpen om iets te regelen. Maar je kunt ook naar een volgend nummer gaan middels een stemcommando. Desondanks voelen fysieke knoppen intuïtiever en logischer aan, zeker wanneer je bijvoorbeeld gezellig in de tuin zit.

©PXimport

Gemakkelijk in gebruik

Omdat de Harman Kardon Citation 200 bluetooth ondersteunt, kun je de speaker in feite met elke smartphone, computer of televisie en elke muziekstreamingdienst gebruiken. Helaas is er geen ondersteuning voor bluetooth aptX, waardoor je geen muziek in hoge kwaliteit via deze verbinding kunt beluisteren.

Dat kan wel via muziekstreamingdiensten die Google Cast ondersteunen. Je moet even bij je muziekstreamingdienst checken of die muziek in high resolution aanbiedt of niet. Een ander voordeel van de ondersteuning voor muziek afspelen via wifi (hetzij Cast of Apple AirPlay 2) is het feit dat je de speaker kunt combineren in een netwerk van andere speakers die één van de twee standaarden ondersteunen. Zo kun je een multiroomnetwerk aanmaken van speakers van verschillende merken waar je je zelf prettig bij voelt. Zo hebben wij de Harman Kardon Citation 200 gecombineerd met slimme speakers van Google en een soundbar van Sony. Die keuzevrijheid blijft gewoon enorm fijn.

Het installeren is ook zo gepiept. Je sluit de speaker aan, opent de Google Home-app en kunt meteen beginnen met installeren. De app begeleidt je stap voor stap door die installatie. Voor je het weet luister je naar je favoriete tunes. In het begin kwamen we één keer een probleem met wifi tegen, maar dat was na de speaker een keertje opnieuw opgestart te hebben helemaal opgelost. Sindsdien hebben we geen problemen meer ervaren. Spotify is tijdens het testen de leidende muziekstreamingdienst geweest en de bediening vanuit die app gaat gewoon helemaal goed.

©PXimport

Geluid is imposant

Het geluid dat uit de Harman Kardon Citation 200 komt is niets minder dan imposant te noemen. We hebben verschillende genres getest: (power)metal, rock, pop, r&b, soul, dance en meer muziekstijlen in die richting. Waar we het meest van onder de indruk zijn is de warme basweergave die heel mooi en gebalanceerd ten gehore komt. Opvallend was dat bij sommige genres een deel van die bas weer wegvalt. Dat merken we bijvoorbeeld heel sterk bij powermetal.

Harman Kardon belooft al jaren dat er een equalizer uitgebracht wordt voor de Citation-serie en dat iets waar de Citation 200 flink van zou kunnen profiteren. We horen dat het apparaat veel in z’n mars heeft, maar hij wordt nu beperkt door zijn beperkende karakter. Voor popmuziek en muziek waar de bas volledig de vrijheid krijgt (en de hogere tonen minder vertegenwoordigd zijn) lijkt de Citation 200 perfect afgesteld te zijn. Maar wanneer de muziek wat ingewikkelder wordt of meer lagen krijgt, dan missen we dus de presentatie van bepaalde tonen. En in een enkel geval kan het een kakofonie opleveren; maar dan moet de muziek wel heel druk zijn.

De indruk is echter over het algemeen zeer goed, op een enkel genre na dus. Het geluid klinkt nergens blikkerig, zoals we wel het idee kregen bij de Sonos Move. Hogere tonen worden niet hoorbaar afgemeten, maar komen niet altijd tot hun recht zonder de toevoeging van een equalizer. Een simpele equalizer, voor standaard geluidsprofielen, zou al genoeg zijn om het idee te krijgen dat de Harman Kardon Citation 200 veel veelzijdiger is dan hij nu kan laten klinken.

©PXimport

Harman Kardon Citation 200 – conclusie

We winden er geen doekjes om. De Harman Kardon Citation 200 is een dure wifi- en bluetoothspeaker. In vergelijking met de draagbare speaker van Sonos is die wel wat goedkoper. En dat terwijl je er ook meer mogelijkheden voor terugkrijgt. Bovendien vinden we deze speaker mooi klinken. De tonen zijn warmer, veelzijdiger en klinken nergens hoorbaar afgemeten aan.

Op het gebied van draagbaarheid en formaat ontlopen beide modellen elkaar niet. Maar daar waar de Sonos Move eigenlijk alleen aan te raden is voor mensen die al flink geïnvesteerd hebben in het Sonos-ecosysteem, is de Harman Kardon Citation 200 bedoeld voor iedereen die thuis al gebruikmaakt van Google Cast of Apple AirPlay 2 en op zoek is naar een draagbare speaker die je gemakkelijk (en in stijl) meeneemt van kamer naar kamer.

Apple heeft de iPhone 17 Pro en iPhone 17 Pro Max aangekondigd, met een nieuw aluminium ontwerp, de krachtige A19 Pro-chip en verbeterde camera's met 8x optische zoom. Beide modellen krijgen grotere batterijen en ondersteunen nieuwe videofuncties zoals ProRes RAW en genlock. De toestellen zijn vanaf 19 september verkrijgbaar in drie kleuren, met pre-orders vanaf 12 september.

Aluminium unibody en betere warmteafvoer

De iPhone 17 Pro-serie maakt gebruik van een nieuwe behuizing van aluminium uit de 7000-serie. Deze constructie is niet alleen vederlicht, maar ook thermisch geleidend. Apple heeft een zogenaamde dampkamer geïntegreerd in het ontwerp, gevuld met gedeïoniseerd water dat warmte beter verspreidt vanuit de A19 Pro-chip. Dit moet langdurig hogere prestaties mogelijk maken, bijvoorbeeld bij gamen of videobewerking, zonder dat het toestel oververhit raakt. Het plateau op de achterkant creëert extra interne ruimte, waardoor de batterijcapaciteit is toegenomen.

Er zijn twee varianten: de iPhone 17 Pro met een 6,3-inch scherm en de Pro Max met een 6,9-inch scherm. Beide modellen hebben een Super Retina XDR-display met ProMotion tot 120 Hz en een piekhelderheid van 3000 nits, wat zorgt voor betere leesbaarheid buitenshuis. Nieuw is dat niet alleen de voorkant, maar ook de achterkant is beschermd met Ceramic Shield. Dit moet krassen en breuken beter tegengaan dan het glas van eerdere generaties. Prijzen beginnen vanaf 1329 euro voor de Pro en 1479 euro voor de Pro Max.

©Apple

Krachtiger A19 Pro-chip

De A19 Pro-chip vormt het hart van de nieuwe Pro-modellen. Deze processor heeft een 6-core CPU en een vernieuwde 6-core GPU met ingebouwde Neural Accelerators. Volgens Apple levert dit tot 40 procent betere prestaties bij langdurig gebruik in vergelijking met de vorige generatie. De chip is ontworpen voor zware toepassingen, zoals het draaien van lokale AI-modellen, grafisch intensieve games en professionele videobewerking. Daarnaast is de nieuwe N1-chip toegevoegd voor wifi 7 en bluetooth 6, en een snellere, energiezuinige C1X-modem voor mobiel internet.

Camera's bieden nu nog meer zoom

De iPhone 17 Pro en Pro Max beschikken over drie 48 megapixel Fusion-camera’s: een hoofdcamera, een ultragroothoek en een nieuwe telelens. Samen moeten ze het effect bieden van acht verschillende lenzen. De telelens gebruikt een tetraprismasysteem en maakt optische zoom mogelijk tot 8x, de langste zoomafstand die tot nu toe op een iPhone beschikbaar is. Ook digitale zoom is uitgebreid tot 40x. Aan de voorkant bevindt zich een vernieuwde 18 megapixel Center Stage-camera, die automatisch het kader aanpast bij groepsfoto’s en ook in videovergaderingen de gebruiker in beeld houdt.

De Pro-modellen richten zich sterk op videomakers. Naast bestaande functies zoals Dolby Vision en 4K120-opnamen, krijgen ze ondersteuning voor ProRes RAW, Apple Log 2 en genlock. Vooral genlock is opvallend: deze techniek synchroniseert meerdere camera’s tijdens opnames, iets dat normaal alleen in professionele filmstudio’s wordt toegepast. Hiermee wil Apple de iPhone ook aantrekkelijker maken voor producties die met meerdere camera’s werken.

©Apple

Batterij, opladen en eSIM

Door de efficiëntere chip en grotere accu belooft Apple dat de iPhone 17 Pro Max de langste batterijduur ooit op een iPhone heeft. Beide modellen kunnen bovendien in 20 minuten tot de helft worden opgeladen met een 40W usb-c-oplader. In een aantal landen verschijnen de toestellen alleen nog in eSIM-variant, wat extra ruimte oplevert voor de batterij en twee uur langere videoweergave mogelijk maakt.

Apple heeft drie nieuwe Apple Watches gepresenteerd: de Series 11, de Ultra 3 en de SE 3. De Series 11 is het belangrijkste model met meldingen bij hoge bloeddruk, een slaapscore, een krasbestendiger scherm en een batterijduur tot 24 uur. De Ultra 3 richt zich op sport en avontuur met een extra groot scherm, lange batterijduur en satellietfuncties voor noodgevallen, terwijl de SE 3 een voordeliger instapmodel is met een Always-On display en vernieuwde gezondheidsfuncties.

Gezondheid centraal

De Series 11 introduceert meldingen die kunnen wijzen op chronische hoge bloeddruk. Op basis van de optische hartslagsensor analyseert het horloge hoe de bloedvaten reageren bij elke hartslag. Wanneer er langere tijd patronen worden herkend die duiden op hypertensie, krijgt de gebruiker een waarschuwing om dit verder te controleren met een bloeddrukmeter of arts.

Ook de nieuwe slaapscore helpt beter begrijpen hoe de nacht verloopt. Factoren zoals slaapduur, slaapstadia en regelmaat worden samengebracht in één overzichtelijke score. Die verschijnt in de Slaap-app op de Watch en kan ook via de Gezondheid-app op iPhone worden gevolgd.

©Apple

Duurzamer ontwerp en langere batterijduur

De Series 11 heeft een platter en lichter ontwerp dat prettig draagt, zowel overdag als 's nachts. De aluminium varianten zijn voorzien van Ion-X-glas dat dankzij een nieuwe keramische coating twee keer beter bestand is tegen krassen. De titanium modellen behouden het saffierkristal, dat nog kras- en stootvaster is.

De batterij houdt het tot 24 uur vol. Opladen gaat snel: vijftien minuten aan de lader levert al tot acht uur gebruik op. Voor bellen, berichten en streaming zonder iPhone ondersteunt de Watch nu 5G. De antenne is opnieuw ontworpen en zorgt voor een stabielere verbinding, ook in gebieden met zwak bereik.

Training en motivatie

Met watchOS 26 krijgen gebruikers toegang tot Workout Buddy. Deze functie analyseert prestaties tijdens trainingen en geeft via Apple Intelligence persoonlijke aanwijzingen. Het vernieuwde Workoutscherm maakt het eenvoudiger om eigen trainingen samen te stellen en meer statistieken bij te houden, zoals tempo, hartslagzones en afgelegde routes.

Daarnaast zijn er nieuwe wijzerplaten, het pols-flick gebaar om meldingen snel te sluiten en slimme suggesties in berichten, bijvoorbeeld voor een Check In of een betaalverzoek.

©Apple

De andere modellen

Naast de Series 11 introduceert Apple de Watch SE 3. Dit instapmodel krijgt voor het eerst een Always-On display, snelladen en uitgebreide gezondheidsfuncties zoals slaapscore en meldingen bij slaapapneu.

Voor sporters en avonturiers is er de Watch Ultra 3. Deze variant heeft het grootste scherm tot nu toe, een batterijduur tot 42 uur en ingebouwde satellietcommunicatie. Die functie is vooral bedoeld voor noodgevallen: gebruikers kunnen zonder mobiel bereik een SOS-bericht sturen naar hulpdiensten of hun locatie delen met contactpersonen. In minder dringende situaties is het ook mogelijk korte tekstberichten of emoji te versturen, maar satelliet vervangt geen gps-navigatie of mobiel internet. Net als eerdere Ultra-modellen is de gps wel extra nauwkeurig voor hardlopers, fietsers en wandelaars.

Previous slideNext slide

Prijs en beschikbaarheid

De Apple Watch Series 11 verschijnt in 42 en 46 millimeter. Er zijn aluminium uitvoeringen in gitzwart, spacegrijs, roségoud en zilver, en titanium modellen in naturel, goud en leisteen. De prijzen lopen uiteen van 449 euro (42 mm, aluminium, sportband) tot 1149 euro (46 mm, titanium, roestvrijstalen schakelarmband). De SE 3 kost vanaf 269 euro, de Ultra 3 vanaf 899 euro. Alle modellen zijn vanaf 19 september verkrijgbaar.