Maak kennis met Snappa: een handige tool waarmee je snel professioneel uitziende afbeeldingen gratis kunt maken – denk aan e-mailbanners, YouTube end-screens, Instagram-afbeeldingen, uitnodigingen, advertenties en blogposts. Hoe dat precies werkt, leggen we je graag uit!

Je hoeft geen software te installeren. Om met dit webprogramma aan de slag te gaan, heb je alleen een browser en een internetverbinding nodig die je naar www.snappa.com brengt. Dat betekent meteen dat je overal aan je projecten kunt werken. Als je genoegen neemt met enkele kleine beperkingen zul je van deze dienst genieten. Snappa is gemaakt om met stijlvolle, maar statische afbeeldingen voor de dag te komen, maar het is niet mogelijk om animaties op te nemen in de lay-out. Een andere beperking is dat je geen aanklikbare koppelingen aan je creatie kunt toevoegen. Snappa gaat ervan uit dat je je eigen cms of socialmedia-toepassing gebruikt om links aan de afbeeldingen te koppelen. 

Gratis account 

Snappa heeft verschillende abonnementen. We raden aan te beginnen met de gratis formule. Op die manier kun je het programma alvast in de vingers krijgen en kun je al doende ervaren of het aan je verwachtingen voldoet. Dat betekent dat je jezelf registreert met je e-mailadres en een wachtwoord. Even later ontvang je een mailtje waar je op de bevestigingslink klikt en daarna is het Starter-account actief. Hiermee heb je toegang tot meer dan zesduizend sjablonen en meer dan vijf miljoen HD-afbeeldingen. Het gratis abonnement staat slechts drie downloads per maand toe. Met een pro-account, dat je tien dollar per maand kost, heb je toegang tot hetzelfde aantal sjablonen en afbeeldingen, maar mag je ze onbeperkt downloaden. Bovendien beschik je dan over een mogelijkheid om de achtergrond van foto’s te verwijderen. 

Een nieuwe graphic 

Eigenlijk hoef je nooit van nul te beginnen. In plaats van naar een leeg canvas te staren, gebruik je beter een van de duizenden kant-en-klare ontwerpsjablonen die er stuk voor stuk professioneel uitzien. Nadat je bent ingelogd, kom je op de pagina Create a Graphic. Hier kun je zelf een waarde ingeven voor de breedte en hoogte, maar de meeste gebruikers zullen kiezen voor de thema’s die je hier aantreft voor sociale media, blogs, infographics, e-bookcovers en meer … Laten we bijvoorbeeld beginnen met een Facebook Post, die bij Snappa 1200 × 900 pixels meet. 

Sjablonen 

Nadat je het type graphic hebt gekozen, krijg je de templates te zien. Het aanbod is overweldigend. Scrol door de lijst miniaturen en concentreer je op de vorm en nog niet op de inhoud, want de templates tonen aankondigingen, uitnodigingen, felicitaties en meer … Klik op ontwerp dat je het meest bevalt. De kleuren, de tekst en de inhoud kun je later bewerken. 

Achtergrond selecteren 

Het sjabloon opent. Begin met de achtergrond; daarvoor selecteer je in de knoppenbalk de knop Bkgrnd. Hier krijg je vier tabbladen te zien die je naar een ander type achtergrond brengen. Eerst is er het tabblad Photos, waar je een zoekterm gebruikt om de enorme beeldbank te raadplegen. Klik op de foto die je als achtergrond in de sjabloon wilt plaatsen. Met het tabblad Patterns blader je door een collectie moderne achtergrondstructuren. Het tabblad Uploads gebruik je om eigen afbeeldingen te selecteren die je via de knop Upload an image aan je persoonlijke beeldbank hebt toegevoegd. Alle afbeeldingen die je zelf uploadt, worden opgeslagen in je persoonlijke ruimte op beveiligde Amazon S3-servers. Ten slotte is er het tabblad Color om een egale achtergrondkleur te selecteren. 

Effecten op achtergronden 

Nadat je een achtergrond hebt gekozen, kun je effecten toepassen. Daarvoor dient de knop Effects. Hiermee kom je bij een aantal grafische instellingen in de vorm van schuifjes die de leesbaarheid verhogen of die de achtergrond een ander karakter geven. Met Color Overlay plaats je een kleurbedekking over de afbeelding. Je kiest eerst een kleur en daarna bepaal je de dekking. Je kunt de achtergrond ook donkerder maken en eventueel vervagen, zodat een ander onderdeel op de voorgrond meer aandacht krijgt. 

Als je de regelaar Saturation naar rechts sleept, worden de kleuren van de achtergrond levendiger. Zet je de Saturation op -100, dan verandert die afbeelding in zwart-wit). Daarnaast kun je ook nog de kleurtoon (Hue), helderheid (Brightness) en contrast (Contrast) aanpassen. Snappa houdt de gekozen instellingen vast. Dat betekent als je later voor dit project een andere achtergrond zou kiezen, dezelfde effecten automatisch op de nieuwe afbeelding worden toegepast. 

Stapelen in lagen 

Alle elementen die je in het ontwerp gebruikt, komen terecht op lagen. Merk je dat een tekst plotseling achter een afbeelding is verdwenen, dan betekent dit meestal dat de tekstlaag zich achter de afbeeldingslaag bevindt. Je kunt dit verhelpen door de bovenliggende laag naar achteren te verplaatsen. Selecteer dan de laag met de afbeelding en klik op de knop Move layer back. Je kunt ook de onderliggende laag selecteren en dan de knop Move layer forward gebruiken. Soms is het nodig dat je enkele keren op een van deze knoppen klikt. Er staat in de knoppenbalk ook een knop Duplicate layer, waarmee je de laaginhoud met één muisklik dupliceert. 

Tekst 

Uiteraard kun je een tekstvak van de sjabloon voorzien van eigen inhoud, of je kunt een nieuwe tekstlaag plaatsen door op de knop Text te klikken. Dan heb je de keuze uit drie verschillende stijlen: Add a heading, Add a subheading en Add some body text. Een heading is een groter en heeft een vetter lettertype dan een subheading. Welk stijl je ook kiest, je kunt de tekst steeds vormgeven via de eigenschappen in de linkerbalk. Die eigenschappen verschijnen pas als je het tekstvak selecteert. 

Je kiest een lettertype, lettergrootte, stijl, kleur en uitlijning. Tegelijk regel je de afstand tussen de letters met het schuifje Letter Spacing. Hiermee kun je titels nauwkeurig spreiden over het design. Om de tekst hoger of lager in het tekstvak te positioneren, gebruik je de regelaar Line Height. Bovendien kun je het tekstvak zelf ook een achtergrondkleur geven. Tekst op een achtergrondfoto is soms moeilijk leesbaar, bijvoorbeeld als de tekstkleur wit is terwijl de achtergrond heldere zones bevat. Dit verhelp je door een zachte slagschaduw onder de tekst te plaatsen. Bij Shadow kies je de offset van de schaduw en de vervaging. Ten slotte is het zelfs mogelijk om de dekking van de tekst aan te passen en de tekst te roteren. 

Vormen 

Een andere manier om tekst beter leesbaar te maken en om het ontwerp meer uitstraling te geven, is vormen te gebruiken. Vormen worden vaak overgeslagen, omdat men denkt het alleen gaat om eenvoudige cirkels, driehoeken en rechthoeken. Als je een beetje handig met vormen omgaat, kun je er mooie resultaten mee bereiken. Klik op de knop Shapes en dan krijg je de verschillende vormen te zien. Hier hebben we drie vormen toegevoegd (afbeelding 8). Eerst een vierkante vorm. Daarna hebben we de inhoud van de vorm gevuld met groen en de dekking ingesteld op 60%. 

Met de handvatten positioneer je de vorm en wijzig je de afmetingen. In dit voorbeeld hebben we deze half-transparante vorm naar de linkerkant van de lay-out gesleept. Vervolgens hebben we een tweede vorm geplaatst: een gele lijn. En daaronder nog een derde vorm: een oranje rechthoek met afgeronde hoeken. Als je die vorm selecteert, kun je in de linkerkolom de afronding van de hoeken regelen. Hierdoor krijgt de vorm het uiterlijk van een afgeronde knop. 

Vectoren 

Het online programma ondersteunt bovendien vectoren. Vectoren zijn haarscherpe tekeningen die je onbeperkt kunt vergroten en verkleinen zonder kwaliteitsverlies. Om bij deze vectoren te komen, ga je via de knop Graphics naar Vectors. Ook hier kun je zoekopdracht gebruiken of gewoon door het ruime aanbod scrollen. Klik op de vectortekening om die aan het ontwerp toe te voegen. Als je de vector op het werkvlak selecteert, dan kun je de afbeelding vergroten, verkleinen en roteren. Bovendien is het mogelijk om de dekking en de kleur aan te passen. 

Bewaren en organiseren 

Het zou zonde zijn als je werk verloren zou gaan, doordat je bijvoorbeeld per ongeluk de browser sluit. Als je het ontwerp nog niet hebt opgeslagen, krijgt het de naam Untitled Design. Je ziet die naam linksboven naast de knop Menu. Door op het pennetje naast deze naam te klikken, kun je de graphic een andere naam geven. Bovendien lees je daar de afmetingen van het project. Daarna gebruik je regelmatig de Save-knop om het ontwerp op te slaan. 

Via de knop Menu is het niet alleen mogelijk om een nieuw project te beginnen met de opdracht Create a Graphic. Je kunt ook naar alle opgeslagen ontwerpen. In de weergave Saved Graphics is het trouwens mogelijk om mappen te maken om je projecten te organiseren. Wanneer je een ontwerp op zo’n map sleept, zul je zien dat onder het miniatuur de naam van deze map verschijnt. Als je op deze mapnaam klikt, dan krijg je uitsluitend de graphics te zien die bij deze map horen. Om weer alle ontwerpen te zien, klik je op All your graphics. Deze mappen werken dus zoals labels of tags. Wil je een graphic verwijderen, dan klik je in de weergave Saved Graphics op het pijltje onder het miniatuur en kies je de opdracht Delete. 

Kleuren vasthouden 

Naarmate je meer met programma werkt, zullen bepaalde kleurcombinaties je voorkeur krijgen. En misschien liggen bepaalde kleurschema’s vast voor je projecten? Telkens wanneer je een kleur wilt selecteren voor teksten, vormen of vectoren zie je een kleurvlakje met de hex-code. Hex-kleurcodes zijn waarden die aan het beeldscherm vertellen hoe een kleur er moet uitzien. Waarschijnlijk ken je die hex-waarden niet uit het hoofd. 

Klik op het kleurvlakje, dan kom je bij de Color Picker. Die bestaat uit twee tabbladen. Popular toont de meest gebruikte kleurstalen en Custom brengt je bij de klassieke kleurkiezer. Bij Popular vind je trouwens ook de kleuren die je recent hebt gebruikt. Door op zo’n kleurstaal te klikken, kun je de geselecteerde tint nog wijzigen. Om een eigen kleurenpalet samen te stellen, gebruik je de knop Edit. Vervolgens klik je op het plusteken om een voorkeurskleur toe te voegen (afbeelding 11). Daarna geef je de hex-code in van de voorkeurkleur of je haalt de kleur uit de Color Picker. 

Delen en downloaden 

Ben je tevreden? Dan kun je het ontwerp onmiddellijk publiceren op sociale media via de knop Share. Die rechtstreekse uitvoer is een functie die hoort bij het betaalde account. In de gratis versie gebruik je de knop Download om het ontwerp eerst lokaal op te slaan op de harde schijf, waarna je het kunt uploaden naar sociale media. Hier heb je vier opties (afbeelding 12). Web optimized JPG is ideaal voor fotografische afbeeldingen. De jpg-indeling zorgt er door compressie voor dat de uitvoerbestanden klein zijn. Kies High-Res PNG als het gaat om tekeningen of ontwerpen waarvan de tekst scherp afgelijnd moet zijn. Deze png-bestanden zijn groter dan jpg’s. Dan is er nog de keuze Retina JPG en Retina PNG. Als je een van deze opties kiest, zal Snappa automatisch de resolutie van het ontwerp verdubbelen. Retina is een merknaam van Apple voor computer-, iPhone en iPad-schermen met een hoge pixeldichtheid. Sociale media zoals Facebook en Twitter comprimeren afbeeldingen automatisch, waardoor de kwaliteit kan verminderen. Als je merkt dat het resultaat niet scherp genoeg is, raden we aan om Retina JPG of Retina PNG te kiezen. 

Met de Philips Hue Secure Video Doorbell hebben we de eerste slimme deurbel te pakken van het merk voor slimme lampen. Met een prijskaartje van 169,99 euro is-ie niet goedkoop, en de vraag is of de unieke gimmick de bel kan redden.

Met het submerk Secure biedt Philips Hue verschillende producten aan die buiten de strekking van slimme lampen en aanverwante accessoires vallen. Op ID.nl hebben we eerder de slimme binnencamera getest en nu is het de beurt aan de eerste deurbel van het merk: de Philips Hue Secure Video Doorbell. Zo op het eerste gezicht lijkt dit apparaat (voorzien van een IP54-certificaat) op een generiek model uit China: camera boven, belknop onder.

Unieke functie

Op technisch vlak doet de Philips Hue Secure Video Doorbell het in elk geval goed. Het systeem ondersteunt zowel 2,4 als 5 GHz en laat zich aansluiten aan de Hue Bridge (via het Zigbee-protocol). Je hebt die bridge niet nodig om de deurbel te kunnen gebruiken, maar als je dat doet (bijvoorbeeld met het nieuwe Pro-model van de Bridge) kun je een slimme koppeling realiseren met je bestaande netwerk van slimme lampen van dezelfde fabrikant.

©Wesley Akkerman

Na het installeren binnen de (nog altijd overzichtelijke) applicatie en het koppelen van de lampen, kan de verlichting in huis aanspringen op het moment dat iemand aanbelt. Dat gebeurt razendsnel (binnen een seconde), waardoor je snel doorhebt dat er iemand voor de deur staat. Verder kun je een Chime aan de Philips Hue Secure Video Doorbell koppelen, wat dan weer handig is voor plekken waar geen Hue-lampen hangen of waar je het deurbelgeluid niet hoort.

Producten installeren

De Chime is met 59,99 euro vrij prijzig. Gelukkig kun je voor 199,99 euro ook een pakket kopen waar beide producten in zitten. Dan krijg je dus zo'n 30 euro korting. Goed om te weten: je kunt die chime gewoon in een stopcontact plaatsen. Ook is het zo dat de Philips Hue Secure Video Doorbell niet werkt met de bestaande bel (wat sowieso meestal niet het geval is). Daarnaast hoor je heel snel geluid uit die chime komen wanneer iemand op de knop drukt. 

©Wesley Akkerman

De fysieke installatie van de Philips Hue Secure Video Doorbell kan wat meer tijd kosten dan je wellicht gewend bent van slimme deurbellen. Dit is namelijk een bedrade variant die niet op een batterij werkt. De deurbel werkt alleen met 12V-aansluiting, waardoor je mogelijk een transformator moet installeren en aan de slag moet met kabels en kroonsteentjes. Bovendien lijken de meegeleverde stroomkabels onvoldoende geïsoleerd tegen schade (zoals droogte of vocht).

Beeldkwaliteit en basisfuncties

De beeldkwaliteit laat dan weer weinig te wensen over. De Philips Hue Secure Video Doorbell beschikt over een 2K-resolutie. Dat is hoger dan het beeld van de twee bedrade Ring-deurbellen, die het moeten doen met 1080p of 1536p. De kleurweergave is meer dan redelijk, maar de lens lijkt minder goed overweg te kunnen met helderheid. Als de achtergrond lichter is dan de voorgrond, dan kan die laatste wat donkerder zijn dan we zouden willen op dit soort camera's.

Het gezichtsveld van 180 graden in zowel de lengte als breedte is meer dan welkom. Daardoor zullen weinig dingen je ontgaan. Als je de deurbel niet te hoog ophangt, kun je ook kleinere pakketjes in de tuin of op de mat zien liggen. Verder is er infrarood-nachtzicht en nachtzicht in kleur en kun je rekenen op allerlei basisfuncties van een slimme deurbel. Zo kun je met iemand voor de deur praten en kun je meldingen op basis van beweging ontvangen. Wel zo handig.

Gratis opslag, maar…

Waar Philips Hue je ook mee hoopt te overtuigen, is de gratis videogeschiedenis van de afgelopen 24 uur. Als je dus nog snel iets wilt opzoeken van de afgelopen dag, dan kan dat. Je bent dan niet verplicht een abonnement af te nemen. Lokaal video's opslaan is helaas niet mogelijk, zoals dat wel vaak bij de Eufy's van deze wereld kan, waardoor je voor verdere bewaarbehoeften toch afhankelijk bent van een redelijk prijzig abonnement van 40 tot 100 euro per jaar. 

©Wesley Akkerman

Zaken die wij als standaard ervaren, zoals het instellen van activiteitenzones en de herkenning van personen, pakketten en voertuigen, zitten ook allemaal achter een betaalmuur. Dat je uitgebreide videogeschiedenis (30 tot 60 dagen) en het detecteren van rookalarmen (waar een AI-systeem achter zit) geld kosten, willen we nog best accepteren. Tot slot kan de deurbel nog geen automatische reacties ten gehore brengen of geactiveerd worden via geo-fencing.

Philips Hue Secure Video Doorbell kopen?

Ondanks de minpunten zijn we toch behoorlijk enthousiast over de Philips Hue Secure Video Doorbell. Ja, sommige functies kosten extra geld, aansluiten zal voor een hoop mensen onnodig veel gedoe opleveren en het apparaat is vrij prijzig. Maar het feit dat je het product toevoegt aan je bestaande Hue-netwerk en daarmee nieuwe integratiemogelijkheden ontgrendelt (voor lampen en bewegingssensoren), rechtvaardigt wat ons betreft de straffe aanschafprijs.

Digitale dreigingen worden steeds slimmer en moeilijker te herkennen. Een virusscanner of firewall alleen houdt ze niet meer tegen. Onze digitale voetafdruk groeit immers met elk nieuw apparaat, account of slimme toepassing in huis. Wie veilig wil blijven, moet structureel te werk gaan: cyberhygiëne hoort bij je dagelijkse gewoonten. In dit artikel lees je negen manieren om die routine op te bouwen en je digitale leven beter te beschermen.

Bewust gedrag

Bewust digitaal gedrag vormt de basis van elke veilige IT-omgeving. Wie zijn gedrag niet afstemt op de huidige digitale risico's, blijft kwetsbaar, ongeacht hoe goed de tools zijn. Het herkennen van verdachte berichten, ook van bekende afzenders, is cruciaal. Phishing blijft namelijk een van de succesvolste aanvalsmethoden, onder meer via QR-phishing, deepfake-spraakberichten en clone-phishing (waarbij bestaande, legitieme e-mails worden nagebootst).

Klik nooit zomaar op links, zeker niet als er gevraagd wordt om in te loggen of te betalen. Houd de muisaanwijzer eerst boven een link om het adres te controleren en let op subtiele afwijkingen in domeinnamen. Let ook op bij onverwachte bijlagen of berichten met een opvallend dringende toon.

Denk ook bewust na over je digitale aanwezigheid. Zorg dat je sociale profielen niet standaard publiek zichtbaar zijn en deel persoonlijke info alleen als het echt nodig is. Regelmatig eens 'egosurfen', waarbij je je naam, alias of e-mailadres in een zoekmachine invoert, helpt om te zien wat publiek beschikbaar is. Beperk of verwijder deze informatie via instellingen of met verwijderverzoeken.

Authenticatie

Robuuste authenticatie is vaak de kern van digitale beveiliging. In tijden van datalekken en geautomatiseerde inlogpogingen volstaat een enkel wachtwoord helaas niet meer. Goede cyberhygiëne betekent daarom niet alleen sterke wachtwoorden gebruiken, maar ook structureel inzetten op tweefactorauthenticatie (2FA) en in bepaalde gevallen op alternatieve methoden gebruiken, zoals biometrie en softwarematige toegangssleutels (passkeys).

Om te vermijden dat je overal hetzelfde wachtwoord gebruikt, is een betrouwbare wachtwoordbeheerder onmisbaar. Kies voor een kluis die lokaal versleutelt of zero-knowledge-opslag biedt (alleen jij kunt de data zien). Degelijke en gratis opensource-opties zijn Bitwarden Personal en KeePass of KeePassXC. De kluis zelf beveilig je uiteraard met een sterke sleutelzin. Nieuwe wachtwoorden laat je bij voorkeur automatisch genereren en zijn telkens uniek.

Vrijwel alle degelijke diensten bieden tegenwoordig 2FA aan. Maak daar zeker gebruik van, want dit voegt een extra beveiligingslaag toe. TOTP-codes (time-based one-time passwords) via apps als Authy of de Authenticator-apps van Google of Microsoft zijn een veilige keuze. Voor kritieke accounts kun je fysieke tokens overwegen, zoals een Yubikey. Sms-codes kun je het beste vermijden, want deze zijn kwetsbaar voor sim-swapping. Biometrie gebruik je bij voorkeur alleen op apparaten waar de herkenning lokaal gebeurt, zonder dat er data naar externe servers gaan.

Steeds meer platformen, zoals Apple, Google en Microsoft, ondersteunen ook toegangssleutels. Deze bestaan uit een publieke en een private sleutel. Alleen de publieke wordt op de server opgeslagen; de private blijft lokaal en wordt geverifieerd via biometrie of pincode. Zo combineer je veiligheid met een zekere mate van gebruiksgemak.

Accountbeheer

Doordacht toegangsbeheer voorkomt dat ongewenste gebruikers, processen of apparaten toegang krijgen tot je gegevens of systemen. Door rollen te scheiden, rechten te beperken en geregeld te evalueren wie waar toegang toe heeft, verklein je het risico op misbruik.

Zo gebruik je voor dagelijkse taken bij voorkeur een standaardaccount zonder beheerrechten. Heb je in Windows op je laptop slechts één administratoraccount, maak dan eerst een tweede administratoraccount aan. Zet daarna het eerste om naar standaardgebruiker, zodat je vertrouwde profielmap en instellingen behouden blijven. Dit doe je via Instellingen / Accounts / Andere gebruikers / Account toevoegen, waar je ook het accounttype kunt wijzigen. Je kunt ook twee standaardaccounts gebruiken: een voor werk en een voor privé, waarbij het privéaccount geen toegang heeft tot zakelijke bestanden, e-mail of cloudmappen. Daarnaast kun je een extra standaardgebruiker aanmaken, eventueel zonder wachtwoord, voor gastgebruik. Verwijder accounts zodra ze overbodig zijn en vermijd het delen van je hoofdaccount. Als delen toch nodig is, zorg dan dat je de gegevens kunt monitoren en gebruik de beschikbare logboeken (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel).

Toegangsbeheer

Werk je met meerdere gebruikers op je pc of gebruik je gedeelde mappen, dan kun je de toegang tot gegevens beperken door het instellen van specifieke machtigingen voor lezen en schrijven. Klik met rechts op een map of bestand in Verkenner, kies Eigenschappen en ga naar Beveiliging / Bewerken (voor lokale toegang) of naar Delen / Geavanceerd delen (voor netwerkshares).

Gescheiden omgevingen zijn ook nuttig voor apps als je browser. In Chromium-browsers zoals Chrome klik je rechtsboven op je profielafbeelding en kies Gastprofiel openen of Chrome-profiel toevoegen. Elk profiel gebruikt een eigen cache, instellingen, extensies en sessies. In Firefox open je de profielbeheerder via Windows-toets+R, waarna je de opdracht firefox.exe -p uitvoert.

Controleer ook regelmatig welke externe apps, diensten of apparaten toegang hebben tot je cloudaccounts van bijvoorbeeld Google of Microsoft.

Updates en patches

Software en firmware tijdig bijwerken is een van de beste manieren om je systemen veilig te houden, zeker omdat veel kwetsbaarheden al worden misbruikt voor ze publiek bekend zijn (zero-day-exploits). Automatiseer je updates dus waar mogelijk, niet alleen voor je besturingssysteem maar ook voor randapparatuur, NAS, router en IoT-apparaten.

Windows is standaard ingesteld om belangrijke updates en patches automatisch te downloaden en installeren. Laat dit zeker zo. Vergeet ook je gewone programma's niet: sommige programma's updaten automatisch (zoals browsers), maar lang niet alle programma's doen dit. Tools zoals Patch My PC Home Updater kunnen helpen, of je gebruikt een pakketbeheerder zoals Chocolatey of Winget. Een grafische tool zoals UniGetUI ondersteunt zelfs verschillende pakketbeheerders.

Patch My PC Home Updater herkent ongeveer vijfhonderd populaire programma's en werkt deze op gezette tijden zelf bij. UniGetUI ondersteunt wel tienduizend programma's en maakt het mogelijk om alle verouderde software met een muisklik te updaten.

Neem ook firmware mee in je updatebeleid, zoals deze van je router, BIOS/UEFI, printers en IoT-apparaten. Controleer enkele keren per jaar via de website van de fabrikant of via ingebouwde beheertools, zoals Synology DSM op een NAS, of er updates beschikbaar zijn.

Gevorderde gebruikers die veiligheid belangrijk vinden, kunnen ook CVE- en kwetsbaarheidsdatabanken (Common Vulnerabilities and Exposures) in de gaten houden, zeker bij software met frequente internet-interactie. Verwijder oude software zonder ondersteuning, en denk bijvoorbeeld ook aan extensies of scripts die je niet meer gebruikt, maar die nog wel actief zijn.

Databeveiliging

Zonder degelijke gegevensbeveiliging blijven andere beveiligingsmaatregelen kwetsbaar. Documenten of informatie die veel privacygevoelige gegevens bevatten (zoals financiële of medische gegevens) horen niet onversleuteld op je pc of externe schijven te staan. Encryptie beschermt je data tegen ongewenste toegang, ook bij verlies of diefstal van het systeem.

Op Windows Home-systemen, met TPM en 'modern stand-by', kun je de systeemschijf automatisch versleutelen via Instellingen / Privacy en beveiliging / Apparaatversleuteling. Je moet wel aangemeld zijn met een Microsoft-account.

Deze functie is een vereenvoudigde vorm van BitLocker, beschikbaar in Windows Pro en hoger. BitLocker kan ook je datapartities, externe schijven en usb-sticks versleutelen. Een gratis alternatief is VeraCrypt, waarmee je ook aparte mappen of draagbare volumes kunt versleutelen. Je kunt zelfs een verborgen volume aanmaken, zodat niemand merkt dat er versleutelde data aanwezig zijn. De tool vraagt wat gewenning, maar online vind je uitgebreide documentatie.

Versleutelen is belangrijk, maar ruim ook geregeld oude, privacygevoelige bestanden op. In Windows open je het venster Instellingen en ga je via Systeem / Opslag naar Aanbevelingen vooropschoning om tijdelijke bestanden, downloads of prullenbakinhoud te wissen. Voor het onherroepelijk verwijderen van specifieke bestanden of mappen gebruik je een gratis tool zoals Eraser, die ook vrijgekomen ruimte op een harde schijf kan overschrijven. Wil je een volledige harde schijf wissen, bijvoorbeeld voor verkoop of donatie, gebruik dan DBAN. Voor ssd's gebruik je bij voorkeur de Secure Erase-tool van de fabrikant zelf, bijvoorbeeld Samsung Magician voor Samsung-ssd's.

Back-ups

Je bent nooit honderd procent veilig, alle geïnstalleerde beveiligingen ten spijt. Daarom zou je eigenlijk altijd back-ups moeten maken. Regelmatig back-uppen beschermt je tegen gegevensverlies door fouten, defecten of malware, en je kunt relatief snel je systeem en gegevens herstellen zonder noemenswaardig dataverlies.

Er bestaan gelukkig degelijke en gratis tools waarmee je back-ups grotendeels kunt automatiseren. Deze ondersteunen bij voorkeur versleuteling, compressie en versiebeheer, werken met incrementele back-ups (alleen nieuwe of gewijzigde bestanden) en met deduplicatie (dubbele inhoud wordt slechts één keer opgeslagen). Duplicati en Kopia zijn hier uitstekende voorbeelden van, gratis en opensource. Duplicati heeft een gebruiksvriendelijke webinterface, terwijl Kopia wat technischer is, maar iets krachtiger dankzij het snapshot-systeem en efficiënter bij grote of veel bestanden.

Probeer waar mogelijk de 3-2-1-regel te volgen: bewaar minstens drie kopieën van je data op twee verschillende media, waarvan één op een andere fysieke locatie en minstens één offline. Dit is ook belangrijk met het oog op ransomware. Koppel daarom ook je externe back-upmedium los zodra de back-up klaar is.

Netwerkbeveiliging

Tenzij je computer fysiek losgekoppeld is van internet en andere netwerken ('air-gapped'), mag je zeker niet voorbij gaan aan netwerkbeveiliging. Je router is doorgaans het toegangspunt tot je hele netwerk en verdient daarom je volle aandacht.

Begin met het wijzigen van het standaard beheerderswachtwoord naar een sterk exemplaar. Controleer geregeld op firmware-updates via de website van de fabrikant (zie ook de eerdere paragraaf Updates en patches). Schakel UPnP (Universal Plug and Play) uit om te vermijden dat applicaties ongecontroleerd poorten openen. Zet beheer op afstand uit als dat kan en beperk inkomend verkeer door enkel noodzakelijke poorten open te laten (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel). Schakel ook ongebruikte netwerkdiensten of applicatie-interfaces uit.

Idealiter voorzie je je netwerkapparaten van gescheiden subnetten, zodat een kwetsbaarheid op het ene toestel niet automatisch andere bedreigt. Je kunt bijvoorbeeld een gastnetwerk op je router activeren voor bezoekers of onbekende apparaten. IoT-toestellen houd je het liefst apart van je hoofdnetwerk. Ondersteunt je router VLAN's (virtuele LAN's), dan kun je zelfs per apparaatcategorie aangepaste regels instellen, voor optimale databescherming.

De meeste routers hebben een ingebouwde firewall, maar deze is vaak beperkt. Gevorderde gebruikers kunnen extra beveiliging overwegen met een krachtigere oplossing, zoals OPNSense, waarmee je gedetailleerde regels kunt opstellen en netwerkverkeer logt. Daarnaast kun je een netwerkwijd DNS-filter gebruiken om ongewenste sites en advertenties op domeinnaamniveau te blokkeren. Tools zoals het multiplatform AdGuard Home of het cloudgebaseerde NextDNS zijn hiervoor uitstekend geschikt. Of je gebruikt eventueel publieke DNS-servers, zoals het recent gelanceerde DNS4EU, mede gefinancierd door de EU, met kant-en-klare filters tegen malware, advertenties en/of ongepaste inhoud.

Monitoren en scannen

Binnen cyberhygiëne hoort ook het regelmatig scannen en monitoren van je netwerk en systemen. Voor Windows zijn er ingebouwde logboeken (klik met rechts op de startknop en kies Logboeken), die systeemfouten, softwareproblemen, aanmeldpogingen en beveiligingsincidenten bijhouden. Open hier Windows-logboeken / Systeem en sorteer op de kolom Niveau om sneller fouten en waarschuwingen te zien.

Scan ook geregeld je netwerkverbindingen. De tool Fing (beschikbaar voor mobiel en desktop) toont direct welke apparaten verbonden zijn. Via Security kun je bij Confirm devices aangeven welke je vertrouwt.

Een nuttige aanvulling is GlassWire, een gratis visuele firewall die toont welke apps waarmee verbinding maken en hoeveel data ze verbruiken. Voor diepgaande analyses is Wireshark de ongekroonde koning. Deze gratis sniffer toont welke data via welke netwerkprotocollen je systeem verzendt en ontvangt, waarmee je ongebruikelijke communicatie kunt traceren.

Je netwerkveiligheid hangt ook af van het sluiten van onnodige netwerkpoorten. Test dit van buitenaf, zoals een hacker doet, via GRC ShieldsUP! Klik op Proceed en dan op All Service Ports om gebruikelijke TCP-poorten te scannen. Zie je rode of blauwe vakjes, schakel dan onnodige services en eventuele poortdoorverwijzingen uit in je router tot alle vakjes groen kleuren.

Je kunt de netwerkpoorten ook van binnenuit scannen, zoals malware doet. Dit kan met het gratis Zenmap, de grafische interface van Nmap. Vul bij Target het ip-adres in en kies bij Profile bijvoorbeeld Quick scan plus.

Je doet er ook goed aan geregeld te controleren op mogelijke datalekken, zoals door database-hacks bij diensten waar je een account had. Je kunt je hiervoor aanmelden bij HaveIBeenPwned, via Notify Me.