ID.nl logo
MidJourney: wat is het en hoe gebruik je het?
© ER - ID.nl
Huis

MidJourney: wat is het en hoe gebruik je het?

Er is een nieuwe speler in de wereld van kunst en technologie die de aandacht trekt en je hebt de naam vast al eens horen vallen: MidJourney. Deze revolutionaire AI-tool transformeert tekstbeschrijvingen in unieke, hoogwaardige afbeeldingen. Maar wat is MidJourney precies, wat kun je ermee en hoe gebruik je het? In dit artikel geven we antwoord op die vragen en leggen we alles uit wat je moet weten.

In dit artikel leer je wat MidJourney is en wat je er zoal mee kunt. Daarbij gaan we onder meer in op:

  • De geschiedenis van MidJourney

  • De verschillen met concurrerende platforms

  • Hoe je MidJourney gebruikt

  • Hoe je omgaat met prompts

  • Hoe je eigen afbeeldingen gebruikt

  • De verschillende parameters

  • De verschillende modellen

  • Ook lezen: Social media verandert razendsnel door AI

MidJourney is een onafhankelijk onderzoekslab dat met zijn gelijknamige AI-programma momenteel voor een heuse revolutie zorgt in de wereld van kunstmatige intelligentie. Het programma is ontworpen om afbeeldingen te creëren op basis van tekstbeschrijvingen, vergelijkbaar met OpenAI's DALL-E en Stable Diffusion.

Terwijl de onderliggende technologie vermoedelijk is gebaseerd op Stable Diffusion, hebben de makers van MidJourney hun eigen unieke stijl ontwikkeld voor de gegenereerde afbeeldingen die veel aandacht trekken van zowel AI-enthousiastelingen als kunstenaars. 

MidJourney geeft steeds vier resultaten van jouw opdracht weer, in dit geval een rockstar-versie van Albert Einstein.

Geschiedenis van MidJourney

David Holz, medeoprichter van Leap Motion, is de drijvende kracht achter MidJourney. Holz is een bekend figuur in de tech-industrie, die in 2010 Leap Motion mede-oprichtte, een bedrijf dat bewegingssensortechnologie produceert voor computers en virtual reality-headsets. 

MidJourney debuteerde voor het eerst op 14 maart 2022, toen de Discord-server werd gelanceerd met een verzoek om hoogwaardige foto's op Twitter en Reddit te posten voor de training van dit nieuwe systeem. Sindsdien heeft het bedrijf onvermoeibaar doorgewerkt om zijn algoritmen te verbeteren en verschijnt er om de paar maanden wel een nieuwe versie. Versie 2 van het algoritme werd in april 2022 gelanceerd, gevolgd door versie 3 in juli van hetzelfde jaar. Op 10 november 2022 werd de alfaversie van versie 4 uitgebracht. 

Met versie 5, dat verscheen op 16 maart 2023, zette MidJourney opeens reusachtige stappen ten opzichte van concurrerende platforms als DALL-E van OpenAI (dat we inmiddels ook kennen van ChatGPT) en Stable Diffusion. Dat werd nog een pijnlijk duidelijk toen op 4 mei 2023 versie 5.1 werd vrijgegeven, waarmee verrassend realistische afbeeldingen kunnen gegenereerd.

MidJourney in de kunstwereld MidJourney heeft de aandacht getrokken van kunstenaars over de hele wereld, die het gebruiken om unieke en boeiende kunstwerken te creëren. Door de mogelijkheid om gedetailleerde, artistieke afbeeldingen te genereren vanuit eenvoudige tekstprompts, biedt MidJourney een ongeëvenaarde mogelijkheid voor kunstenaars om hun creativiteit te verkennen en te uiten.

Verschillen tussen MidJourney en DALL-E 2 / Stable Diffusion

Hoewel het concept van deze beeldgeneratietools vergelijkbaar is, verschillen de resultaten die sterk van model tot model. Het is daarnaast maar net wat je het meest aanspreekt.

MidJourney vs Dall-E

Hoewel MidJourney en DALL-E 2 beide geweldige kwaliteit leveren, is er een significant verschil in de stijl van afbeeldingen die ze genereren. Afbeeldingen gegenereerd door DALL-E 2 zijn meer schilderachtig. MidJourney streeft naar een meer realistische stijl. 

Al met al is MidJourney een stuk beter in het maken van gedetailleerde afbeeldingen. 

MidJourney vs Stable Diffusion

MidJourney werkt makkelijker en vereist minder prompt-tinkering in vergelijking met Stable Diffusion, terwijl die laatste het voordeel heeft van opensource-ontwikkeling en dus met specifieke datasets kan worden getraind om te krijgen wat je wilt. 

MidJourney heeft niettemin de bovenhand als het gaat om kwaliteit van afbeeldingen die de platforms produceren. Ook de grafische stijl van MidJourney is een stuk aantrekkelijker (al is dat een kwestie van smaak), maar het is ook een van de belangrijkste redenen voor de wereldwijde populariteit. Al de genoemde platforms bevinden zich nog in de bètafase en evolueren voortdurend, dus wie weet welke kant het nog op gaat. 

Dezelfde prompt als van de afbeelding hierboven, maar dan door DALL-E.

Hoe gebruik je MidJourney AI?

Momenteel kan MidJourney alleen worden benaderd via de Discord-server, dus om het te gebruiken, heb je om te beginnen een Discord-account nodig. Discord is een communicatieplatform dat oorspronkelijk is ontworpen voor gamers, maar nu wordt gebruikt door allerlei soorten online community's – waaronder dus MidJourney. Het biedt spraak-, video- en tekstcommunicatie, evenals gedeelde kanalen om discussies te organiseren.

Om aan de slag te gaan met MidJourney, bezoek je eerst de website en klik je op de knop linksonder om deel te nemen aan het bètaprogramma. Helaas bestaat er geen gratis deelname meer, dus om MidJourney te gebruiken, zul je een betaald abonnement moeten afsluiten.

Daarna moet je een uitnodiging accepteren voor de MidJourney Discord-server. Open of download nu de Discord-app en klik op het bootvormige pictogram van de MidJourney-server. Je kunt elke nieuwkomerskamer met de naam 'newbie' betreden (zichtbaar in de balk links). 

Om een afbeelding te maken, moet je eerst het scherm van de MidJourney Bot tevoorschijn toveren. Dat doe je door in de app linksboven op het Discord-logo te klikken. Vervolgens verschijnt er nieuwe balk met daarin je Discord-contacten. Als het goed is, staat daar nu ook de MidJourney Bot tussen. Klik daarop om een chatvenster te openen; dit is de plek waar we met beeldgeneratie aan de slag gaan!

Abonnementsprijzen voor MidJourney beginnen bij 10 dollar (exclusief belasting).

Prompt engineering in MidJourney

Je gebruikt zogenaamde prompts (de gangbare term voor opdrachten) om de MidJourney Bot aan het werk te zetten en afbeeldingen te laten genereren. Prompts dienen trouwens in het Engels te worden ingediend; MidJourney begrijpt (nog) geen Nederlands. Je geeft een tekstbeschrijving van het beeld dat je wilt maken en stuurt daarmee de bot in zijn generatieproces. Of je nu een foto, schilderij of gewoon zomaar een doodle wilt, de prompt kan de bot helpen het exacte type afbeelding te produceren dat jij voor ogen hebt. De prompts worden gebruikt met het /imagine-commando.

Je tikt /imagine in de regel waarin je normaal gesproken een chatbericht verstuurt, gevolgd door Enter. Daarna tik je direct achter het woordje prompt een Engelstalige opdracht (de prompt dus), bijvoorbeeld: photo of a man on a horse (foto van een man op een paard).

Basisprompts zijn zo eenvoudig als een enkel woord, zin of zelfs een emoji. De bot hecht geen waarde aan grammatica of zinsstructuur, maar woordkeuze is enorm belangrijk. Meer specifieke synoniemen werken beter dan generieke, en minder woorden betekent dat elk woord een krachtiger invloed heeft. 

Om ervoor te zorgen dat de bot specifieke details genereert, voeg je extra elementen toe. Je schildert als het ware met woorden. Denk aan het onderwerp, het medium, de omgeving, de verlichting, kleur, stemming en compositie. Alles wat ongezegd blijft, wordt gerandomiseerd en geeft MidJourney vrij spel – en de uitkomsten kunnen echt bizar zijn. 

Een voorbeeld van een 'chat' met de MidJourney Bot in Discord, met het beeld als resultaat.

Geavanceerde prompts voor MidJourney

Geavanceerde prompts kunnen één of meer afbeeldings-url's, meerdere tekstzinnen en een of meer parameters (zie volgende paragraaf) bevatten. Afbeeldings-url's (links naar foto's die je als voorbeeld wilt gebruiken) kunnen aan een prompt worden toegevoegd om de stijl en inhoud van het eindresultaat te beïnvloeden, en parameters kunnen de manier waarop een afbeelding wordt gegenereerd veranderen, zoals beeldverhoudingen, negatieve prompts, modellen, upscalers en meer. 

Bij het uitschrijven van een prompt moet je vooral focussen op wat je in beeld wilt hebben, in plaats van wat je niet wilt zien. Als je een afbeelding genereert van bijvoorbeeld een boerderij, maar je wilt dat er geen koeien te zien zijn, gebruik dan niet 'no cows' in de prompt zelf, maar gebruik geavanceerde prompting met de '--no'-parameter om 'no cows' als negatieve prompt in te zetten. Voorbeeld: image of a farm with animals --no cows.

ChatGPT als prompt engineer Mocht je het zelf lastig vinden om prompts (in het Engels) te schrijven, dan kun je met een beetje hulp van het AI-taalmodel ChatGPT toch de mooiste omschrijvingen creëren. Het enige dat je dan nog hoeft te doen, is ChatGPT vragen een mooie prompt over een bepaald onderwerp voor je te bedenken.

Stel dat je MidJourney een foto van een brandweerman in actie wilt laten genereren. Dan voer je eerst in ChatGPT de volgende prompt in: "Creëer een prompt voor MidJourney. Ik wil graag een foto van een brandweerman in actie laten genereren." Vraag ChatGPT vervolgens de uitkomst naar het Engels te vertalen, waarna je dat kopieert en in MidJourney (of eigenlijk Discord) plakt.

Zie de foto hieronder hoe ChatGPT dat heeft opgepakt. Direct daaronder zie je het resultaat nadat we de prompt aan MidJourney hebben gevoerd.

©ER - ID.nl

Eigen afbeelding als voorbeeld gebruiken

Sinds MidJourney v5 kun je ook eigen afbeeldingen gebruiken om je creaties te beïnvloeden. Dat doe je door je afbeelding naar de Discord-server te uploaden en er een prompt aan te plakken. De resultaten zijn soms verbluffend en soms regelrecht hilarisch.

Om een afbeelding toe te voegen, sleep je die naar Discords chatventer met de MidJourney Bot (of je drukt op het plusje links van de chatregel onderaan), waarna je de afbeelding die je wilt gebruiken opzoekt. Druk daarna op Enter om hem up te loaden. Vervolgens klik je met je rechtermuisknop op de geüploade afbeelding en selecteer je onderaan Kopieer link. Daarna plak je de url van de afbeelding in je prompt (controleer of die url eindigt op .png, .gif of .jpg). Daarna kun je nog wat tekst of parameters toevoegen om je prompt af te maken. Bijvoorbeeld: /imagine [afbeeldings-URL] [jouw prompt].

Je kunt ook bepalen hoeveel invloed je afbeelding heeft op het eindresultaat. Gebruik hiervoor de parameter --iw X, waarbij X een waarde is tussen 0,5 en 2. Standaard is dat 1,0, maar je kunt het verminderen of verhogen door --iw 0,5 of --iw 2 te gebruiken. Let op: het eindresultaat zal geen exacte kopie van jouw afbeelding zijn. Het is meer een invloed, dus verwacht geen perfecte gelijkenis.

MidJourney-parameters

Parameters zijn opties die aan een prompt worden toegevoegd en van invloed zijn op de manier waarop een afbeelding in MidJourney wordt gegenereerd. Deze parameters kunnen de beeldverhoudingen van een afbeelding veranderen, negatieve prompts aangeven of schakelen tussen verschillende MidJourney-modelversies (zie volgende paragraaf). Parameters worden altijd aan het eind van een prompt toegevoegd en er kunnen meerdere parameters aan elke prompt worden toegevoegd. Je gebruikt parameters altijd door eerst twee streepjes (--) te typen. Hieronder een overzicht van de verschillende parameters die MidJourney gebruikt.

  • Aspect Ratio (--aspect of --ar): Met deze parameter kun je de beeldverhouding van je creatie aanpassen, bijvoorbeeld --ar 16:9 of --ar 2:3.

  • Chaos (--chaos): Wil je wat meer variatie in je afbeeldingen (MidJourney creëert er namelijk altijd vier)? Verhoog de chaos en laat je verrassen door wat er gebeurt. Kies een getal tussen 0 en 100 (bijvoorbeeld --c 82): hoe hoger het getal, hoe groter de variatie.

  • No (--no): Als je bepaalde elementen liever niet in je afbeelding wilt zien, is deze parameter je vriend. We hebben al eerder uitgelegd hoe deze parameter werkt.

  • Quality (--quality of --q): Als je de tijd van het renderen van een afbeelding wilt verkorten, kun je met deze parameter de kwaliteit iets verlagen. Standaard staat hij ingesteld op 1, maar je kun --q .5 of --q .25 gebruiken om het proces te versnellen.

  • Seed (--seed): Wil je een specifiek startpunt voor je beeldgeneratie, bijvoorbeeld omdat je tevreden bent met een bepaald beeld en verder wilt met een soortgelijke variant? Geef een zelf bedacht seed-nummer op (bijvoorbeeld --seed 12345) en je ziet dat een volgende opdracht met hetzelfde seed-nummer in een zelfde stijl wordt gegenereerd.

  • Stop (--stop): Met deze parameter kun je de taak vroegtijdig stoppen, wat kan leiden tot wat waziger, maar nog steeds interessante resultaten. Gebruik hiervoor --stop 10 tot en met --stop 100 (waarbij 100 een uitgerenderde versie van de afbeelding is).

  • Style (--style): Hiermee kun je schakelen tussen verschillende versies van het MidJourney-model. Experimenteer er lekker op los en kijk welke stijl je het best bevalt.

  • Stylize (--stylize of --s): Wil je de esthetische stijl van MidJourney sterker toepassen op je afbeeldingen? Pas deze parameter aan en zie het verschil. Hier geldt een range van 0-1000, waarbij 100 de standaard is. Hoe hoger je deze optie afstelt, hoe sterker een bepaald zichtbaar is.

  • Tile (--tile): Deze parameter laat je afbeeldingen genereren die als herhalende tegels kunnen worden gebruikt. Heel erg handig voor het maken van patronen!

  • Version (--version of --v): Als je een andere versie van het MidJourney-algoritme wilt proberen, is dit de parameter die je nodig hebt.

©ER - ID.nl

Met de Tile-functie kun je tegels met repeterende patronen laten genereren.

Verschillende modellen

MidJourney heeft verschillende versies om uit te kiezen, die door de ontwikkelaar 'modellen' worden genoemd. Het nieuwste en meest geavanceerde model is V5.1, dat uitblinkt in het nauwkeurig interpreteren van natuurlijke taalprompts en het produceren van scherpe afbeeldingen met minder ongewenste artefacten.

Het oudere V5-model was al meer gericht op het produceren van fotografische generaties, terwijl V4, dat de standaard was van november 2022 tot mei 2023, een geheel andere codebasis en AI-architectuur had. Deze versie had in vergelijking met eerdere modellen een geavanceerde kennis van wezens, plaatsen en objecten.

Daarnaast is er het Niji-model, een samenwerking tussen MidJourney en Spellbrush, dat is afgestemd op het produceren van anime en illustratieve stijlen. Het is dan ook vooral geschikt voor het creëren van manga- en anime-achtige afbeeldingen en niet zozeer voor het genereren van fotorealistische creaties.

Je kunt elk model selecteren door de juiste parameter aan het eind van je prompt toe te voegen of door het /settings-commando te gebruiken en een standaard modelversie te selecteren. Experimenteer gerust met de verschillende modellen om te zien welke versie het best bij jouw favoriete stijl past. En vergeet niet: het resulterende beeld valt of staat bij de kwaliteit van jouw ingegeven prompt. De kwaliteit van de gekozen woorden en de samenhang ervan betekent dat het beeld een nauwkeurige weergave is van de prompttekst.

Iedereen is kunstenaar

Zoals je hebt kunnen lezen is MidJourney meer dan alleen een tool. We durven gerust te stelle dat het een revolutie is in de manier waarop we over kunst en creativiteit denken. Door de kracht van AI kunnen we onze verbeelding en fantasie op nieuwe manieren verkennen. Of je nu een door de wol geverfde fotograaf of illustrator bent die op zoek is naar nieuwe manieren om je creativiteit te uiten, of gewoon een AI-enthousiasteling die geïnteresseerd is in de nieuwste technologie, MidJourney heeft iets te bieden voor iedereen. Wij zijn fan in elk geval.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 zuinige vrieskasten voor in de keuken, schuur of garage
© ID.nl
Huis

Waar voor je geld: 5 zuinige vrieskasten voor in de keuken, schuur of garage

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speurt de redactie een paar keer per week binnen een bepaald thema naar zulke deals. Van plan om deze zomer extra veel eten in te slaan, bijvoorbeeld voor een tuinfeest of barbecue? Dan kan extra vriescapaciteit geen kwaad. Bijvoorbeeld met een (tweede) vrieskast voor in de keuken, schuur of garage. Wij vonden vijf mooie exemplaren.

Wanneer je extra vriescapaciteit nodig hebt, kun je kiezen voor een vrieskast, maar ook voor een vrieskist. Die laatste is een lager model waar je de in te vriezen producten aan de bovenzijde inlaadt. Op zich heel praktisch en ze bieden veel opslagruimte, maar het grootste nadeel van een vrieskist is dat ze minder energiezuinig zijn.

Bij een vrieskast is dat anders: deze hebben misschien wel iets minder opslagcapaciteit dan een vrieskist, maar zijn doorgaans wat zuiniger. Per apparaat vermelden we het jaarlijks verbruik en natuurlijk de capaciteit. En wat de minimum geschikte omgevingstemperatuur is: doorgaans boven de 10 of 15 graden als je hem in een schuur of garage wil gebruiken.

Inventum VR1430W

Deze Inventum vriezer is ideaal voor wie niet al te veel ruimte heeft, maar toch graag een fatsoenlijke voorraad diepvriesproducten in huis wil. Met een inhoud van 161 liter en drie ruime vrieslades kun je verrassend veel kwijt. De vriezer is 143 centimeter hoog en heeft een rustige witte uitstraling, waardoor hij netjes wegvalt in de meeste keukens. No Frost zorgt ervoor dat je nooit meer hoeft te ontdooien, en het geluidsniveau van slechts 39 decibel maakt ‘m heel geschikt voor open ruimtes. De digitale thermostaat is eenvoudig in te stellen, en als de deur per ongeluk open blijft staan, geeft hij netjes een waarschuwingssignaal. Ook handig: bij een stroomstoring blijven je producten nog tot wel 11 uur goed bevroren.

Energieverbruik per jaar: 132 kWh
Inhoud: 161 liter
Minimale werktemperatuur: 15 °C

Siemens GS51NAWCV

Wie veel ruimte nodig heeft en een betrouwbare vriezer zoekt, zit goed met deze Siemens. Met zijn flinke inhoud van 290 liter is er plek genoeg voor grote gezinsvoorraden of maaltijden voor een paar weken vooruit. Deze vriezer is voorzien van No Frost, dus je hoeft nooit meer te krabben of ijs weg te bikken. Dankzij het SuperVriezen worden nieuwe producten razendsnel op temperatuur gebracht, zodat alles vers blijft. De binnenverlichting maakt het makkelijk om je spullen terug te vinden, zelfs onderin. Hij blijft ook opvallend stil, en bij stroomuitval blijven je producten nog ruim 14 uur veilig ingevroren. Handig als je eens pech hebt met de elektriciteit.

Energieverbruik per jaar: 161 kWh
Inhoud: 161 liter
Minimale werktemperatuur: 15 °C
Geschikt voor schuur of garage: JA

Liebherr FNA 6625-20

Dit is een vriezer voor mensen die duurzaamheid belangrijk vinden, maar ook niet willen inleveren op ruimte of gemak. Met een energieverbruik van slechts 99 kWh per jaar en een energieklasse A is deze Liebherr uitzonderlijk zuinig. Hij heeft een inhoud van 260 liter en blijft opvallend stil tijdens gebruik. Dankzij de FrostProtect-technologie werkt hij zelfs in koude ruimtes zoals een garage of schuur, tot temperaturen van -15 graden. De EasyOpen-deur opent licht, zelfs als hij net is gesloten, en de SuperFrost-functie bevriest nieuwe producten snel om smaak en voedingswaarden te behouden. Dit is echt een slimme en degelijke vriezer die jaren meegaat.

Energieverbruik per jaar: 99 kWh
Inhoud: 260 liter
Minimale werktemperatuur: 15 °C
Geschikt voor schuur of garage: JA

Etna VV172NRVS

Deze ETNA is een stijlvolle vriezer met een moderne RVS-look die niet misstaat in een strakke keuken. Hij is 172 centimeter hoog en biedt met vijf lades en twee schappen genoeg ruimte voor een ruime voorraad. Het geluidsniveau ligt laag, rond de 36 decibel, dus je merkt amper dat hij aanstaat. Dankzij de Multi-Flow 360-technologie blijft de temperatuur overal in de vriezer constant, wat zorgt voor goede bewaarcondities. De FastFreeze-functie is ideaal voor als je snel iets wilt invriezen, en het ingebouwde alarm laat je weten als de deur te lang openstaat of als de temperatuur oploopt.

Energieverbruik per jaar: 150 kWh
Inhoud: 240 liter
Minimale werktemperatuur: 10 °C
Geschikt voor schuur of garage: JA

Bosch GSN51AWCV

Deze Bosch vriezer is echt een alleskunner. Hij biedt maar liefst 290 liter vriesruimte en is voorzien van allerlei slimme snufjes. De FreshSense-technologie zorgt ervoor dat de temperatuur binnenin stabiel blijft, wat goed is voor de houdbaarheid van je eten. De VarioZone-indeling geeft je de vrijheid om glazen plateaus eruit te halen en grotere producten kwijt te kunnen. Met de BigBox-lade kun je moeiteloos een hele taart of stapel pizza’s opbergen. De Ice Twister maakt vers ijs in een handomdraai, en de No Frost-technologie voorkomt ijsvorming. Bij openstaande deur krijg je een melding, en ondanks zijn kracht verbruikt hij relatief weinig energie en maakt hij nauwelijks geluid.

Energieverbruik per jaar: 161 kWh
Inhoud: 290 liter
Minimale werktemperatuur: 10 °C
Geschikt voor schuur of garage: JA

▼ Volgende artikel
Zo maak je je elektrische fiets goed schoon
© Kärcher
Mobiliteit

Zo maak je je elektrische fiets goed schoon

Modder op het frame, zand tussen de ketting en natte bladeren in je spatbord: na een paar ritten zit je e-bike vaak flink onder het vuil. Even met een doekje erover is niet genoeg. Sterker nog, dat kan juist schade veroorzaken. Met de juiste aanpak houd je je fiets langer mooi én technisch in topconditie.

E-bike schoonmaken?

In dit artikel lees je waarom je je elektrische fiets regelmatig moet schoonmaken, hoe je dat het beste doet en wat je juist niet moet doen. Ook besteden we aandacht aan onderhoud in de winter, de periode dat je je e-bike nog net een beetje meer liefde moet geven.

Lees ook: Fietsendragers: trekhaak, dak of achterklep? Dit moet je weten

Zand en modder zijn vijanden van je elektrische fiets. En dan bedoelen we niet omdat ze zorgen dat je fiets er vies uitziet, maar vooral omdat vuildeeltjes werken als schuurpapier. Ze vreten zich langzaam in je ketting, tandwielen en lagers. Snel even schoonmaken lijkt dan logisch, maar met een spons of doekje maak je het soms alleen maar erger. Als daar vuil in blijft zitten, kras je ongemerkt over het frame of display.

Geen hogedruk, wel stromend water

Afspoelen met stromend water werkt goed. Dat kan met een tuinslang of – nog beter – met een mobiele reiniger met ingebouwde watertank. Deze reinigers werken met een lage druk van ongeveer 5 tot 10 bar. Dat is voldoende om vuil weg te spoelen, maar zacht genoeg om geen schade te veroorzaken aan lagers, afdichtingen of elektronica. Een hogedrukreiniger is af te raden, zeker op hoge stand: de krachtige straal – vaak 100 bar of meer – kan zorgen dat er water achter pakkingen terechtkomt en kan de coating of kabels beschadigen. Gebruik je toch een hogedrukreiniger, zet hem dan op de laagste stand, houd afstand (te dichtbij en de straal kan schade veroorzaken, zelfs wanneer je hem op de laagste stand hebt gezet) en richt nooit op gevoelige onderdelen zoals de motor, trapas of accu-aansluitingen.

Gebruik altijd koud tot lauwwarm water. Heet water lijkt misschien handig om vet of vuil los te weken, maar het tast juist beschermende vet- of smeerlagen aan. Bovendien kan het door het grote temperatuurverschil schade veroorzaken aan elektrische onderdelen. Als de buitenkant van bijvoorbeeld de accu snel opwarmt terwijl de binnenkant nog koud is, kan er condens ontstaan. Dat vocht blijft opgesloten in de behuizing en vergroot de kans op roest of storingen.

Behandel na het schoonmaken de metalen contactpunten van bijvoorbeeld de accu of verlichting met een vocht- en corrosiewerende spray. Dat voorkomt oxidatie bij regen, dauw of temperatuurschommelingen.


Hoe vaak moet je je e-bike schoonmaken?

Als vuistregel kun je aanhouden: minimaal eens per maand. Rijd je vaak off-road of in de regen, dan is vaker schoonmaken verstandig. Maak je een tocht langs de kust of fiets je door pekel? Dan moet je de fiets meteen daarna afspoelen. Zout versnelt corrosie en vreet zich razendsnel door metalen onderdelen en elektrische contacten heen.

Houd rekening met het type motor

Bij e-bikes met een middenmotor zit er extra gevoelige elektronica rond de trapas. Wees daar extra voorzichtig met borstelen en afspoelen: een zachte borstel en wat afstand houden met water voorkomt schade. Bij een voor- of achterwielmotor liggen de kwetsbare onderdelen vaak wat verder van bewegende delen af, maar voorzichtigheid blijft ook daar belangrijk.

©Kärcher

Display en accu verwijderen

Haal voor het schoonmaken de accu uit de houder en, als dat mogelijk is, het display van het stuur. Bedek de contacten tijdelijk met een stukje plastic of een beschermdopje, zodat daar geen vocht bij kan komen. Zo voorkom je kortsluiting of corrosie bij het terugplaatsen. Het display zelf maak je schoon met een droge of licht vochtige microvezeldoek – zonder schoonmaakmiddel.

Gebruik een mild schoonmaakmiddel

Een biologisch afbreekbaar fietsreinigingsmiddel is veilig voor lak, kunststof en rubbers. Vermijd agressieve schoonmaakmiddelen zoals benzine, terpentine of allesreiniger. Die kunnen afdichtingen uitdrogen of lak aantasten. Afwasmiddel lijkt onschuldig, maar breekt vetlagen af die je ketting en tandwielen juist moeten beschermen.

Let ook op de omstandigheden: maak je fiets niet schoon in de volle zon. Door de warmte verdampt het schoonmaakmiddel te snel, waardoor vlekken en strepen ontstaan.

Geef extra aandacht aan de ketting

De ketting is een van de kwetsbaarste onderdelen van je e-bike. Die kun je schoonmaken met een zachte borstel en een kettingreiniger. Er bestaan ook speciale apparaatjes waarmee je de ketting automatisch laat draaien door een bakje met reinigingsvloeistof. Na het reinigen droog je de ketting goed af en breng je nieuwe olie aan, afgestemd op droge of natte omstandigheden. Zo blijft de aandrijving soepel lopen en voorkom je slijtage.

©MD | ID.nl

Vergeet de ventielen niet

Tijdens het schoonmaken kun je met je doek of borstel per ongeluk de ventielen van je binnenbanden losmaken. Controleer na afloop even of ze nog goed vastzitten. Zo voorkom je dat je later met langzaam leeglopende banden komt te staan.

Goed drogen en nakijken

Na het schoonmaken droog je je e-bike af met een schone microvezeldoek. Besteed extra aandacht aan de accuhouder, contactpunten en lastig bereikbare plekken rond de motor. Als alles droog is, plaats je de accu terug en controleer je of de ondersteuning normaal werkt. Check ook de remmen en verlichting. Even rijden na het schoonmaken helpt je om te voelen of alles nog goed schakelt, remt en ondersteunt zoals je gewend bent. Berg je e-bike na het schoonmaken altijd droog op en bewaar de accu, als je die loshaalt, bij voorkeur op kamertemperatuur.

Onderhoud in de winter

Tijdens de wintermaanden vraagt je e-bike om extra zorg. Strooizout is berucht om zijn bijtende werking en tast in korte tijd metaal en elektrische verbindingen aan. Spoel je fiets daarom na elke rit meteen af, ook als je niet zichtbaar door plassen of sneeuw bent gereden – zoutdeeltjes hechten zich overal.

Ook het smeren is in deze periode belangrijker dan anders. Gebruik kettingolie die geschikt is voor natte omstandigheden: die hecht beter bij kou en houdt vocht op afstand. Staat je fiets buiten of in een onverwarmde schuur, dan is het verstandig om gevoelige elektrische aansluitingen extra te beschermen met een speciale spray. Zo voorkom je dat pekelresten en condens schade veroorzaken aan de elektronica.

Tot slot

Je e-bike schoonmaken hoeft geen grote klus te zijn, als je het regelmatig en zorgvuldig doet. Spoel vuil weg met een zachte waterstraal, vermijd agressieve middelen en wees alert op gevoelige onderdelen zoals accu, motor en ketting. Extra aandacht na ritten in de regen, bij modder of in de winter voorkomt veel ellende op lange termijn. Even een paar minuten schoonmaken na het fietsen kan net het verschil maken tussen soepel doortrappen of onverwachte storingen. Kortom: een schone e-bike is niet alleen mooier, maar blijft ook beter presteren.