De hele kosmos is je speeltuin met OpenSpace, een groeiend platform om het heelal te visualiseren in professionele planetaria én op je eigen pc.

In 1781 voltooide amateurastronoom Eise Eisinga in het Friese stadje Franeker (Frjentsjer voor de Friese lezers) zijn zelfgebouwde planetarium dat je nog altijd kunt bezichtigen. Het is het oudste nog werkende planetarium ter wereld en staat sinds afgelopen september op de lijst van Unesco Werelderfgoed.

Het planetarium is letterlijk dat: het toont de stand van de planeten. Dat gebeurt via bollen die aan het plafond ronddraaien. Het geheel wordt aangedreven door middel van een slingeruurwerk met gewichten en een heleboel assen en tandwielen.

Hedendaagse planetaria pakken de zaken heel anders aan. Om te beginnen tonen ze niet alleen de stand van planeten, maar de gehele sterrenhemel inclusief andere melkwegstelsels. Bovendien kunnen ze dat alles ook laten zien vanaf andere plekken dan het aardoppervlak. Dat doen ze door middel van het projecteren van beeld op een koepelvormig projectiescherm waarbij het beeld doorgaans wordt gegenereerd door software, soms zelfs live. 

Hayden Planetarium

Een van de fraaiste planetaria ter wereld die deze projectietechniek gebruiken, is het Hayden Planetarium in New York, dat gelieerd is aan het aangrenzende American Museum of Natural History. Onder de paraplu van deze organisaties is het Digital Universe gecreëerd: een datacollectie die nodig is om het heelal weer te geven.

Dat weergeven kan via twee softwareplatforms en één daarvan is OpenSpace.

Wanneer we OpenSpace downloaden via de officiële website, dan worden de basisbestanden van Digital Universe automatisch meegenomen.

Installatie

Ga naar www.openspaceproject.com en klik op Download Beta 12, op dit moment de meest recente versie. Klik op de volgende pagina op Download for Windows (er is ook een versie voor macOS). De download kost enige tijd want het zip-bestand dat je binnenhaalt is ruim 7 GB groot. Pak het zip-bestand uit in een map naar keuze.

Op de downloadpagina kom je nog meer bestanden tegen, zoals zeer gedetailleerde weergaven van het oppervlak van de Maan en Mars. We laten deze even voor wat ze zijn, maar komen verderop nog terug op uitbreidingen van OpenSpace.

Navigeer voor nu naar de map bin en start daar OpenSpace.exe. De eerste keer dat je dit doet, moet je de nodige toestemmingen geven aan Windows Firewall, zodat OpenSpace met de buitenwereld kan communiceren om data op te halen.

Let op: de downloadpagina vertelt je wat te doen wanneer je een foutmelding krijgt als een bestand genaamd VCRUNTIME140_1.dll niet wordt gevonden.

Kennismaking

We kunnen in OpenSpace met allerlei profielen werken. Dat zijn combinaties van datasets, vooraf ingestelde locaties en/of bewegingen door de ruimte, en/of tekst en afbeeldingen. We laten de instelling voor nu op default staan en klikken op Start. Hierna wordt OpenSpace gestart. Er worden automatisch nog de nodige extra gegevens voor dit profiel gedownload en enige tijd verschijnt de Aarde in beeld. Je ziet ook wat gekleurde lijnen die banen weergeven waarlangs objecten bewegen.

Bewegen

Onderaan het scherm zie de nodige pictogrammen en informatie over de status van het programma. Een onderdeel van die status is het object waarnaar je kijkt en dat zie je bij Focus die op dit moment op de Aarde (Earth) is gericht. Bewegingen maak je altijd ten opzichte van het object dat bij Focus is geselecteerd.

Door te slepen met ingedrukte linkermuisknop kun je om de Aarde of een ander geselecteerd object heen bewegen. Slepen met ingedrukte rechtermuisknop zorgt dat je naar een object toe of er vanaf beweegt. Voor een hogere snelheid kun je daarbij de Z-toets indrukken. Gebruik deze twee functies om zo te roteren en zo ver uit te zoomen dat je de zon in het midden van het scherm ziet en ook de banen van een aantal planeten zichtbaar worden.

Bij ruimtelijke navigatie zijn nog twee soorten rotatie mogelijk. Deze kun je uitvoeren door te slepen met ingedrukte linkermuisknop in combinatie met de Shift- of Control-toets.

Van dichtbij

Nu je weet hoe je ten opzichte van de aarde moet navigeren, bewegen we weer naar onze planeet toe. Daarbij kun je zo dichtbij komen als je wilt. We zoeken Nederland en zoomen in (een term die niet helemaal accuraat is, want we bewegen ernaartoe). Terwijl we dichterbij komen, haalt OpenSpace steeds gedetailleerder beeldmateriaal op.

Links bovenin zie je informatie over je positie. Distance from camera to focus is je afstand tot het middelpunt van het gekozen object, in dit geval dus de Aarde. Interessanter is Altitude, je hoogte boven het oppervlak. Ook zie je bij Position je lengte- en breedtegraad. Dankzij deze gegevens kunnen we zeer nauwkeurig navigeren en zelfs landen.

Tijd

We kunnen niet alleen door de ruimte navigeren, maar ook door de tijd. Klik op de datum en tijd onder in beeld. Je kunt vervolgens de huidige datum en tijd kiezen door op Now te klikken. Zou je datum en tijd wijzigen terwijl je de Aarde vanuit de ruimte bekijkt, dan zou OpenSpace zelfs proberen om bijpassende beelden van weersatellieten te downloaden.

Je ziet dat Simulation speed op Seconds staat. Standaard verstrijkt er elke seconde één seconde. Met de afspeelknoppen daaronder kun je de snelheid aanpassen waarbij de tijd zowel voor- als achteruit kan gaan. Klik je één keer op >>, dan wordt de tijd versneld naar vijf seconden per seconde. Klik je nogmaals, dan gaat dat naar dertig seconden per seconde enzovoort. Bovenin het tijdvenster zie je datum en tijd versneld verstrijken. Een aardige snelheid is 300 s/s. Hiermee zie je vrij snel de avondschemering invallen en vervolgens verschijnt de sterrenhemel. Met de pauzeknop kun je het beeld stopzetten en met << kun je de tijd vertragen of terugspoelen.

Focus

We schakelen terug naar normale tijd (realtime) en stijgen weer op van het aardoppervlak. Eenmaal op een hoogte van zo’n 200 km wordt het tijd om de focus te verleggen naar een ander object. Daarvoor klikken we onder in beeld op de Focus-knop. We zien nu een handvol keuzes waaronder de Zon, de Maan en ruimtestation ISS. We klikken op die laatste. Hoewel het beeld kantelt, zie je waarschijnlijk geen ruimtestation. Je kijkt alleen in de richting waar het zich bevindt. Klik je op het vliegtuigje achter de naam, dan beweeg je ernaartoe en vervolgens kun je het weer van alle kanten bekijken. Laat je de tijd op normale snelheid lopen, dan krijg je een goed idee van de snelheid waarmee ISS over het aardoppervlak raast.

Meer zien

Mocht je denken dat het aantal objecten dat OpenSpace kan tonen wel erg karig is, dan vergis je je. Klik nogmaals op Focus en typ sat. Er verschijnen verschillende opties waaronder Saturn: de geringde planeet Saturnus. Klik op het vliegtuigpictogram daarachter om ernaartoe te vliegen en bekijk de planeet van alle kanten. Behalve Saturnus zie je ook de banen van zijn manen. En kijk je richting de zon dan zie je ook de banen van de binnenplaneten.

Weet je niet precies de naam van het object dat je wilt zien of wil je weten wat OpenSpace allemaal kan tonen? Klik dan op Focus / more. Je kunt nu behalve allerlei objecten ook kiezen voor regio’s, zoals een blok met zijden van 100.000 lichtjaar (100kly Grid). Kies je zo’n blok en probeer je daar naartoe te vliegen, dan zal OpenSpace altijd centreren om het middelpunt van het blok, wat doorgaans de zon is. Je zult dan flink moeten uitzoomen om het geheel te zien.

Tot slot zoeken we in de lijst bij Focus / more naar Milky Way Volume en klikken we op het vliegtuig om de gehele melkweg te zien.

Objecten

Zelfs nu zien we nog lang niet alles wat OpenSpace zou kunnen tonen. Beweeg om te beginnen zó dat je min of meer tegen de zijkant van de melkweg aankijkt en deze ongeveer de beelddiagonaal vult. Klik linksonder op Scene. Je ziet dan een boom met objecten. Dit zijn alle objecten die het programma zou kunnen tonen. Onder Current focus en Solar System zie je Milky Way. Vink daar Globular Clusters aan en vouw dit onderdeel uit door op > te klikken. Vink vervolgens Labels aan. Je ziet nu de posities van alle bekende zogeheten Bolvormige Sterrenhopen. Wil je weten wat dat zijn, klik dan op de drie puntjes achter Globular Clusters en kies je Show asset information. Zoals je ziet, worden deze objecten alleen als symbool getoond.

Met het ontdekken van welke data OpenSpace allemaal kan tonen, ben je wel even zoet! Let op: als er plaatsnamen (zoals Sweden of Utah) achter gelijknamige data staan, dan gaat het om serverlocaties. Kies dan de dichtstbijzijnde, dus doorgaans Sweden.

Profiel

We hebben tot nu toe zelfstandig het universum verkend binnen het standaardprofiel (default). Met profielen is echter heel wat meer mogelijk. Sluit OpenSpace en start het exe-bestand opnieuw. Kies nu in plaats van default voor apollo en klik op Start. Er worden nieuwe bestanden opgehaald, wat enkele minuten duurt.

Als het programma gestart is, zie je rechts informatie over het Amerikaanse Apollo-programma waarmee voor het eerst (en tot nu toe ook voor het laatst) mensen op de maan werden gezet. Links daarvan zie je een tijdbalk. Ga daar naar december 1972 voor de Apollo 17-missie, de laatste bemande vlucht. Klik op het tabblad Current Phase, scrol omlaag en klik op Setup for Apollo 17. Klik op Focus, kies Apollo 17 LEM en vlieg ernaartoe. Je kunt nu de laatste plek verkennen waar mensen hebben rondgelopen en -gereden.

We hebben een kleine indruk kunnen geven van de vele mogelijkheden van OpenSpace. Op deze pagina vind je verschillende (Engelstalige) rondleidingen en op de OpenSpace Hub vind je heel veel aanvullende data en modellen. Er valt dus nog genoeg te ontdekken!

In onze rubriek Waar voor je geld helpen we je de slimste keuze te maken. Daarom gaan we een paar keer per week op zoek naar inteessante producten voor een prima prijsje. Dit keer kijken we naar powerbanks met een flinke accucapaciteit die geschikt zijn voor lange(re) reizen en meerdere apparaten tegelijk kunnen opladen.

Met een losse powerbank kun je al je mobiele apparaten op- of bijladen als je onderweg bent en geen andere usb-laders in de buurt hebt. Gelukkig komt dat steeds minder vaak voor, want bijna iedere auto, de meeste moderne treinen en vliegtuigen en ook bussne hebben vaak al een usb-aansluiting bij de stoelen zitten. Toch kan het voor sommige reizen handig zijn om extra stroom mee te kunnen nemen. Wij vonden een aantal mooie modellen voor je.

Mophie Powerstation Pro

Deze oplader beschikt over een USB-C poort die tot 45 W kan leveren via Power Delivery en twee USB-A poorten voor overige apparatuur. In totaal heb je dus vier uitgangen tot je beschikking. De interne batterij heeft een capaciteit van 20.000 mAh. Hiermee kun je niet alleen je mobiele apparaten, maar ook je laptop een aanzienlijke gebruiksduurverlenging geven. De USB-C poort functioneert zowel als in- als uitgang, waardoor je de powerbank zelf ook weer vlot kunt opladen met een geschikte adapter. Die wordt zelf niet meegeleverd, maar wel de benodigde kabel.

Sandberg All-in-1 Laptop Powerbank 24000

De Sandberg All-in-1 Laptop Powerbank 24000 is een universele energiebron voor al je mobiele apparaten, zelfs je laptop of Macbook. Met zijn krachtige 24.000 mAh accu is er genoeg stroom om een smartphone meerdere keren op te laden of meerdere extra uren werk op de laptop. De powerbank is eenvoudig op te laden in enkele uren met de meegeleverde netadapter of een USB-C-lader. Met de DC-uitgang en 12 verschillende adapters in de verpakking, evenals een USB-snellaadpoort en twee USB-C-poorten, kunnen veel en verschillende soorten apparaten worden opgeladen op maximale snelheid. Als extra functie is er zelfs een ingebouwde draadloze snellader bovenop de powerbank.

Siltcon Powerbank 30.000 mAh

Deze powerbank valt op door de mogelijkheden. Naast verschillende usb-poorten voor het opladen van je smartphone, e-reader, draadloze oortjes of tablet is deze powerbank ook geschikt voor snelladen met 22,5 Watt, waardoor je telefoon binnen een uur weer helemaal vol is.. De accucapaciteit van 30.000 mAh is ruim voldoende om apparaten maar liefst zeven keer op te laden, maar uiteraard niet allemaal tegelijk. De powerbank werkt met alle Apple- en Android-toestellen en kan tot 5 apparaten tegelijk van stroom voorzien.

iMoshion Powerbank 30.000 mAh 22.5W

Als een zo hoog mogelijke capaciteit voor jou de belangrijkste factor is, dan kun je dit model overwegen. Deze powerbank heeft een interne batterij van maar liefst 30.000 mAh. Dit vertaalt zich naar de mogelijkheid om je apparaten gedurende een langere periode, bijvoorbeeld tijdens een lang weekend weg, van stroom te voorzien zonder de powerbank zelf te hoeven opladen. En extra handig: hij kan ook via zonne-energie worden opgeladen. Je hebt de beschikking over vier uitgangen: één USB-C poort en drie USB-A poorten. Dit maakt het een handige keuze als je nog veel apparaten hebt die de USB-A standaard gebruiken. De poorten ondersteunen verschillende snellaadprotocollen, waaronder Power Delivery en Quick Charge, met een maximaal gecombineerd vermogen van 22.5W. Een LED-display toont de exacte batterijstatus, zodat je altijd weet hoeveel energie er nog over is.

BlueBuilt Powerbank 20.000 mAh 45W

Deze powerbank is ontworpen als een allround oplaadoplossing voor moderne apparaten. Met een capaciteit van 20.000 mAh heb je voldoende stroom bij de hand om je dag door te komen. Het apparaat beschikt over een gebalanceerde set van vier poorten: twee USB-C poorten en twee USB-A poorten. Dit maakt het mogelijk om een brede variëteit aan apparaten gelijktijdig aan te sluiten. Beide USB-C poorten ondersteunen Power Delivery, waarbij één poort een vermogen tot 45W kan leveren. Dit is genoeg om naast je telefoon en tablet ook een kleinere laptop, zoals een MacBook Air, op te laden. De USB-A poorten zijn voorzien van Quick Charge, voor het versneld opladen van compatibele apparaten. De powerbank is uitgerust met een pass-through functie, wat inhoudt dat je de powerbank zelf kunt opladen terwijl deze tegelijkertijd andere apparaten van stroom voorziet.

OPPO brengt met de A6 Pro 5G een nieuwe middenklasser naar Nederland die inzet op uithoudingsvermogen, duurzaamheid en een premium uitstraling. De smartphone heeft een 6.500 mAh-batterij, ondersteunt 80W SUPERVOOC-snelladen en biedt met IP69-bescherming en militaire schokbestendigheid een robuuste bouw voor dagelijks gebruik.

Krachtige batterij, snel weer vol

De OPPO A6 Pro 5G heeft een batterij van 6.500 mAh, opgebouwd uit grafietcellen met hoge energiedichtheid. Daarmee haalt de telefoon tot ruim 37 uur bellen of bijna 27 uur WhatsApp-gesprekken zonder opladen. Volgens OPPO behoudt de batterij na ruim 1.800 laadcycli – meer dan vijf jaar gebruik – nog steeds 80 procent van de oorspronkelijke capaciteit. Met 80W SUPERVOOC Flash Charge-technologie is de accu bovendien in 51 minuten weer volledig opgeladen.

Bestand tegen water, stof en stoten

De A6 Pro 5G heeft een IP69-certificering, wat betekent dat hij niet alleen volledig stofdicht is, maar ook bestand tegen krachtige waterstralen en onderdompeling. Binnenin beschermt een aluminiumlegering het moederbord tegenverbuigen en schokken, terwijl AGC DT-Star D+ glas de voorkant beschermt tegen krassen. De smartphone is daarnaast getest volgens militaire standaarden voor schokbestendigheid, waardoor hij tegen een stootje kan.

Vloeiend scherm en soepele prestaties

Het 6,7 inch AMOLED-scherm biedt een resolutie van 1080 x 2374 pixels en een verversingssnelheid van maximaal 120Hz. Met een piekhelderheid van 1.400 nits blijft het beeld goed zichtbaar, zelfs in fel zonlicht. OPPO's Trinity Engine en Luminous Rendering Engine – geïntegreerd in ColorOS 15 – zorgen voor een stabiele, vloeiende werking, ook bij multitasking en gamen.

©OPPO

Slimme verbindingen

De A6 Pro 5G beschikt over AI LinkBoost 3.0, een technologie die automatisch het sterkste netwerk kiest en overschakelt als de verbinding zwakker wordt. Tijdens het gamen herkent de telefoon prioriteitsverkeer en houdt de AI Game Antenna het signaal stabiel, zelfs als je het toestel horizontaal vasthoudt.

Licht, strak en modern

Met een dikte van 8 millimeter en een gewicht van 185 gram is de A6 Pro 5G opvallend slank voor een robuuste telefoon. Het scherm vult 93 procent van de voorkant en de metalen rand geeft het toestel een stevige, premium uitstraling. De smartphone is verkrijgbaar in twee kleuren: Lunar Titanium en Stellar Black.

Prijs en beschikbaarheid

De OPPO A6 Pro 5G (8GB/256GB) is per direct verkrijgbaar in Nederland voor 299 euro via de OPPO e-store en geselecteerde verkooppunten. Wie vóór 9 november bestelt, krijgt een set Enco Buds3 (ter waarde van 49 euro) gratis bij aankoop.

©OPPO

De OPPO A6 Pro 5G (8GB/256GB) in één oogopslag

🔋 Batterij en opladen

💪 Duurzaamheid en bouwkwaliteit

🖥️ Scherm en prestaties

🌐 Connectiviteit en gaming

🧱 Ontwerp