Op zoek naar de beste bluetooth speaker of koptelefoon? Nou ja, kwestie van kopen en luisteren toch? Niet helemaal, want dankzij codecs klinkt het ene apparaat heel anders dan ’t andere! Opletten dus en voor aanschaf de specs goed doornemen.

De ene Bluetooth speaker of hoofdtelefoon is de andere niet. En daarmee doelen we niet op de fysieke opbouw en daarmee samenhangende geluidskwaliteit, maar op welke codecs zowel zender als ontvanger ondersteunen. Bluetooth is namelijk de overkoepelende techniek om draadloos data mee over te dragen. Oorspronkelijk is het niet ontwikkeld voor de overdracht van hoogwaardige draadloze audio, dat is er pas later bijgekomen. Met name de eerste versies van Bluetooth boden maar weinig bandbreedte. Vandaar dat een protocol werd geïmplementeerd dat audio comprimeerde alvorens het te verzenden.

Dit ‘oerprotocol’ voor stereo geluid in wat betere kwaliteit heet SBC, wat weer onder het audioprotocol Advance Audio Distribution Profile A2DP valt. A2DP kent tegenwoordig een scala aan ondersteunde onderliggende codecs, waaronder bijvoorbeeld AAC en aptX. Komen we zo op terug! Waar het om gaat is dat elke Bluetooth speaker en hoofdtelefoon over in ieder geval SBC als codec beschikt. Veel van die apparaten zelfs – vreemd genoeg – nog altijd alleen over die ‘fall back’-codec SBC.

Vreemd genoeg, want het betekent dat als je bijvoorbeeld vanaf je iPhone een iTunes-track – gecomprimeerd met audiocodec AAC – afspeelt, deze nógmaals wordt gecomprimeerd naar SBC bij gebruik van een dergelijke weergever. Nu is SBC al niet echt super-hifi te noemen, dus hercomprimeren hoort zelfs een ongeoefende luisteraar. Bijvoorbeeld door wat ‘bubbelige’ geluiden in de lage tonen en een weinig sprankelend geheel. Eenzelfde redenering geldt voor als je een mp3’tje vanaf je Windows laptop speelt; hercomprimering naar SBC maakt het er qua geluidskwaliteit beslist niet beter op.

©PXimport

Codecs

Om de optimale geluidskwaliteit te behalen, is het zaak dat zowel zender als ontvanger dezelfde codec gebruiken. En dan het liefst iets dat beter is dan het basisprotocol SBC. Kortom, kijken we als voorbeeld weer even naar die iPhone: kies een hoofdtelefoon die de huiseigen codec van dat apparaat ondersteunt, wat in dit geval AAC is. Het betekent dat zodra een AAC-capabele Bluetooth hoofdtelefoon verbinding maakt met je iPhone, alle audio in AAC-formaat wordt overgedragen. En er dus geen hercompressie plaatsvindt wanneer je iTunes-muziek afspeelt. De uiteindelijke decodering vindt pas plaats in de hoofdtelefoon zelf. AAC is het standaardprotocol bij Apple.

In de wereld van Android is geen eenduidig antwoord te geven op de vraag welk protocol jouw smartphone ondersteunt. Soms is het alleen SBC, en dan ben je natuurlijk snel klaar. Meer geavanceerde toestellen ondersteunen vaak ook aptX of zelfs de nog betere variant aptX HD. AptX is een codec die een veel en veel betere geluidskwaliteit biedt als SBC, waarbij de HD-variant nog weer een stapje verder gaat. Het is – in tegenstelling tot wat velen denken – overigens geen verliesvrije compressie, het is een zogeheten ‘lossy’ codec. Maar om er gebruik van te kunnen maken moeten zowel jouw smartphone of tablet als de Bluetooth speaker of hoofdtelefoon aptX en/of aptX HD ondersteunen.

Verder heeft Sony het huiseigen protocol LDAC in gebruikt, dat net als aptX HD in staat is hi-res audio draadloos over te brengen. Waarbij hi-res audio overigens de paraplu-term is voor geluidskwaliteit die die van de standaard cd overstijgt. Een cd heeft een samplefrequentie van 44,1 kHz bij een resolutie van 16 bit. Alles daarboven (denk aan bijvoorbeeld 96 kHz / 24 bit) valt onder de noemer hi-res. Waarbij geldt dat hi-res voor puristen staat voor verliesvrij gecomprimeerde audio, maar dat hoeft niet per se het geval te zijn. Zoals LDAC en aptX HD dus laten zien.

Passend

Waar het onder de streep om gaat, is dat zowel je zender (smartphone, tablet, pc enzovoorts) als ontvanger (speaker, hoofdtelefoon) hetzelfde dialect moeten spreken om tot een optimale geluidskwaliteit te komen. Ofwel bijvoorbeeld AAC en AAC of aptX en aptX. Als terugvaloptie is er altijd SBC, dat door elk zichzelf respecterend audioapparaat ondersteund wordt. Windows 10 ondersteunt overigens – zo lezen we hier – aptX. Probleem is echter dat dit nooit trefzeker lijkt te werken. Wanneer je headset een microfoon heeft, wordt bijvoorbeeld teruggeschakeld naar SBC.

Verder kun je niet controleren welke codec Windows 10 daadwerkelijk gebruikt. Kortom: een onbetrouwbaar geheel. Het beste kun je kiezen voor een hoofdtelefoon die zowel aptX en AAC ondersteunt. Dan kun je alle kanten op, ook mobiel. Qua prijs maakt het vaak niets of weinig uit ten opzichte van hoofdtelefoons (of speakers) die alleen SBC ondersteunen.

Wel geldt dat je de Bluetooth audiocodecs die een apparaat ondersteunt vaak alleen in de kleine lettertjes van de uitgebreide specificaties terugvindt. Het is vrijwel nooit iets dat in grote, heldere letters op de verpakking staat. Bij twijfel kun je ook altijd een mail naar de fabrikant sturen alvorens je tot aanschaf overgaat. In ieder geval geldt dat je bij gebruik van een moderne ‘zender’ zoals een smartphone in principe niet hoeft te lijden onder de verouderde SBC codec! Mits je dus met beleid koopt…

De Teufel Boomster 4 is een draadloze, semigrote bluetoothspeaker die je thuis, onderweg of buiten kunt gebruiken. Het apparaat is groot genoeg om een kamer met muziek te vullen en compact genoeg om als een ouderwetse gettoblaster op je schouder mee te nemen.

Met een adviesprijs van 349 euro is de Teufel Boomster 4 niet goedkoop (maar wel goedkoper dan zijn voorganger bij de introductie was). Het apparaat neemt het robuuste ontwerp van de Boomster 3 over en oogt zowel stoer als modern met zijn metalen grille en industriële aluminium handvat. Verder is het goed om te weten dat de behuizing spatwaterdicht is en een regenbui overleeft. Je kunt de Boomster 4 bestellen in de kleuren zwart, grijs of mintgroen.

De vertrouwde basis

De bediening is daarnaast hetzelfde gebleven. Dat betekent dat je toegang hebt tot fysieke knoppen onder een zacht rubber paneel met duidelijke feedback. Via de knoppen regel je volume, bas, afspelen en bronselectie. Net als bij het vorige model levert Teufel ook nu een infrarood afstandsbediening bij de speaker. Hiermee pas je alles op afstand aan. Dat is vooral handig voor gebruik in huis, zodat je niet steeds naar het apparaat hoeft te lopen.

©Wesley Akkerman

De Teufel Boomster 4 is bovendien meer dan een bluetoothspeaker alleen: er zit namelijk ook een radio-ontvanger in (net als bij de vorige modellen), voor zowel FM als DAB+. Dankzij multipoint bluetooth kun je bovendien twee smartphones tegelijkertijd koppelen en afwisselend de muziek regelen. Tot nu toe oogt en voelt de Teufel-speaker dus nog heel erg hetzelfde aan als je hem naast zijn voorganger zet. Wat is er dan precies nieuw aan dit model?

Vernieuwing in details

Het gaat vooral om kleinere, maar niet onbelangrijke eigenschappen. Zo kun je de Teufel Boomster 4 opladen met een usb-c-kabel. Een oplader krijg je er niet bij, maar met een beetje geluk heb je die thuis al liggen. Opladen kan voortaan met 45 watt, waardoor bijtanken lekker snel gaat. En hoewel de batterijcapaciteit er niet op vooruit is gegaan, gaat de accu toch langer mee: van 18 naar maar liefst 23 uur.

©Wesley Akkerman

Helaas is de bluetooth-versie hetzelfde gebleven als bij zijn voorganger. Voor de audio, waarover verderop meer, is dat niet zo'n probleem. Maar voor moderne bluetooth-eigenschappen, zoals Auracast, hoef je dus niet aan te kloppen bij de Teufel Boomster 4. Wel is het mogelijk om een tweede Boomster 4 te koppelen voor een betere stereoweergave. Dat kan geheel draadloos, waardoor je geen gedoe hebt met kabels. Soms zijn het de kleine dingen die het hem doen.

Teufel Boomster 4 in de praktijk

Naast bluetooth- en radiofunctionaliteit kun je ook muziek afspelen via de aux-ingang. Die poort zit, samen met de usb-c-aansluiting, achter een rubber flapje achterop, onder de uitschuifbare antenne. Voor het geluid zorgen vijf drivers (twee tweeters, twee midrange en een woofer) en twee passieve radiatoren voor een diepere bas. Dit alles wordt aangestuurd met 42 watt vermogen. Ook heb je de beschikking over de kenmerkende Teufel-technologie Dynamore.

©Wesley Akkerman

Akoestisch klinkt de Boomster 4 standaard helder, maar de bas heeft regelmatig een zetje nodig. Je kunt die eenvoudig met 6 dB verhogen (of verlagen), waardoor die dieper en voller klinkt zonder te overheersen. Stemmen en het middenbereik zijn aangenaam aanwezig en klinken natuurlijk. De hoge tonen zijn gedetailleerd, maar klinken soms wel wat kil. Misschien moet je binnen je eigen muziek-app met de equalizer spelen, maar in de basis komt hier mooi geluid uit.

Het ligt trouwens ook maar net aan de omgeving waarin je luistert. En daarmee is de grootste kracht van de Teufel Boomster 4 ook z'n achilleshiel: juist omdat je hem overal mee naartoe kunt nemen en hij op allerlei plekken goed moet kunnen klinken, blinkt het apparaat op geen enkele plek écht uit.

Het goede nieuws is dat hogere volumestanden het karakter van de muziek niet aantasten en dat de Boomster 4 overweg kan met veel verschillende (mainstream) genres, met genoeg ruimte voor detail en emotie.

©Wesley Akkerman

Teufel Boomster 4 kopen?

Hoewel de Teufel Boomster 4 niet voor iedereen de meest interessante optie is, is dit wel de beste Boomster die het Duitse bedrijf tot op heden heeft uitgebracht. We kunnen ons zelfs voorstellen dat de Boomster 4 boeiend is voor mensen die nog met een 3 rondlopen. De batterij van zijn voorganger zou inmiddels zo slecht kunnen zijn dat hij het nog geen picknick volhoudt, en dan heb je met de 4 een waardige opvolger.

Philips lanceert de Evnia 27M2N6501L, een 27-inch QD-OLED-monitor die hoogwaardige beeldkwaliteit combineert met een relatief scherpe prijs. Het model richt zich vooral op gamers en gebruikers die veel waarde hechten aan contrast, vloeiende actie en brede inzetbaarheid.

De monitor maakt gebruik van QD-OLED-technologie, die bekendstaat om diepe zwarttinten en hoge kleurprecisie. De QHD-resolutie levert een scherp beeld, terwijl HDR-ondersteuning en 10-bit kleurdiepte het scherm geschikt maken voor films, games en grafische software. Opvallend is dat Philips deze eigenschappen aanbiedt in een prijsklasse waar QD-OLED tot nu toe nauwelijks te vinden was.

Voor gamers biedt de 27M2N6501L een verversingssnelheid van 240 Hz, wat zorgt voor vloeiende animaties en minder haperingen bij snelle actie. De monitor is G-Sync compatible en heeft extra hulpmiddelen zoals Crosshair- en Sniper-functies en ShadowBoost, die details in donkere scènes beter zichtbaar maken. Ambiglow krijgt een AI-upgrade en past de lichtgloed achter het scherm automatisch aan op de content.

©PHILIPS | Copyright (c) 2021 Stock Unit/Shutterstock.

HDMI 2.1 maakt het mogelijk om consoles en pc's direct op maximale resolutie en snelheid te gebruiken. MultiView toont twee apparaten tegelijk, nuttig voor wie wil multitasken. Verder zijn er opties zoals LowBlue Mode en Flicker-Free, die vriendelijker zijn voor je ogen. Ook heeft deze monitor een volledig verstelbare standaard.

De Philips Evnia 27M2N6501L is direct verkrijgbaar voor een adviesprijs van 419 euro. Philips geeft drie jaar garantie op zijn OLED- en QD-OLED-schermen, inclusief burn-in-dekking.

©Philips