Met Docker kun je niet alleen serverdiensten opzetten, maar ook grafische applicaties draaien. Voor dit laatste is Kasm Workspaces een uitkomst. Toepassingen als Chrome, Discord en GIMP, of zelfs een complete Linux-desktop, kun je gewoon binnen je bestaande browser gebruiken. Dat werkt opvallend soepel. Een groot voordeel is de geïsoleerde omgeving: je bent beschermd én je kunt niets stukmaken.

Heb je wat ervaring met Docker, dan weet je hoe makkelijk je een container voor een bepaalde serverdienst kunt starten en ook weer weggooien. Het gaat meestal om webgebaseerde toepassingen, die je via je browser kunt benaderen via een webinterface. Kasm Workspaces gaat een stap verder: het maakt zogenoemde streamingcontainers mogelijk, waardoor je bijvoorbeeld een browser of zelfs een volledige Linux-desktop in een container kunt draaien. De toepassing wordt als het ware gestreamd naar de browser, wat je met remote desktop kunt vergelijken.

De toepassing draait geïsoleerd van je eigen systeem. Je kunt hierin dus veilig spelen of werken zonder het risico iets stuk te maken. Bovendien maken malware, ransomware en phishing geen kans. Gebruik het bijvoorbeeld om een nieuwe Linux-distributie uit te proberen. Of zet een tijdelijke browser op, bijvoorbeeld om je zelfontwikkelde website te testen. Je hebt de zekerheid dat na afloop de browserhistorie volledig wordt verwijderd. Ook kun je een veilige browseromgeving voor je kinderen creëren voor de online games die ze spelen. We leggen uit hoe je Kasm Workspaces installeert en verkennen de mogelijkheden voor thuisgebruik.

Kasm Workspaces maakt gebruik van KasmVNC voor remote desktop.

1 Uitvoeringen

Kasm Workspaces kun je lokaal op je eigen server installeren, maar ook als dienst via de cloud afnemen. De clouddienst is wel op grotere bedrijven gericht, want je moet het voor minimaal 25 gebruikers afnemen. Installeer je de software zelf, dan kun je uit meerdere edities kiezen. Wij gebruiken voor dit artikel de Community-editie, die volledig gratis is voor persoonlijk gebruik. Hiermee zijn tot vijf gelijktijdige sessies mogelijk, wat voor thuisgebruik meer dan genoeg is. Een lichte server zit daarmee wellicht ook al aan zijn limiet, al zijn de systeemeisen niet heel hoog. Voor een upgrade zijn overigens schappelijk geprijsde licenties beschikbaar.

Voor dit artikel gebruiken we de Community-editie van Kasm Workspaces.

2 Systeemeisen

Hoewel Kasm Workspaces zelfs op een Raspberry Pi werkt, heeft een wat zwaardere server zeker de voorkeur. Als besturingssysteem zijn onder andere Ubuntu 22.04 en Debian 12 geschikt. Je hebt minimaal een dualcore-processor nodig, 4 GB werkgeheugen en 50 GB opslag. Elke sessie vraagt ongeveer 1 tot 3 GB geheugen, en 1 of 2 processorkernen.

Je kunt Kasm Workspaces ook uitstekend in een Linux-container of in een virtuele machine op basis van KVM installeren binnen Proxmox VE (zie de paragraaf hierna: ‘Kasm Workspaces in Proxmox VE’. We schreven eerder al een artikel over het populaire opensource-virtualisatieplatform Proxmox VE, je leest het hier. Het werkt dan geïsoleerd van de (rest van de) server. Die blijft bovendien verschoond van de extra software die wordt geïnstalleerd. Het maken van eventuele back-ups is ook eenvoudiger.

Gebruikers kunnen voor de toegang tot Kasm Workspaces gewoon een moderne browser gebruiken, zoals Chrome, Edge, Firefox en Safari. We behandelen in dit artikel een vrij standaard installatie. Heb je bijzondere wensen, dan vind je vast een antwoord in de uitgebreide online documentatie.

In de documentatie vind je eventueel extra details over de installatie.

3 Kasm Workspaces in Proxmox VE

Voor dit artikel hebben we Kasm Workspaces in een Linux-container binnen Proxmox VE geïnstalleerd met Ubuntu 22.04 als template. Je zou ook de laatste TurnKey Core-template kunnen kiezen die Debian als basis heeft. Laat bij het maken van een container het vinkje bij Unpriviliged container staan en zorg dat de optie Nested actief blijft, wat nodig is voor Docker. Begin met bijvoorbeeld 4096 MB geheugen, 1024 MB swap en 2 cores.

Klik voordat je de container start onder Options op Features en activeer naast Nesting ook de optie FUSE. Ga naar Console om de shell te openen en log in met je root-account. Zorg dat het besturingssysteem up-to-date is met de volgende commando’s:

en:

Installeer curl dat vereist is voor de installatie met:

Stel de juiste tijdzone in met:

Je kunt nu Kasm Workspaces via de shell installeren volgens de instructies in dit artikel. Merk op dat je één keer tegen een foutmelding aanloopt: dat probleem is eenvoudig op te lossen door het installatiescript een tweede keer te starten. Als het installatiescript vraagt een swap-partitie te maken, kun je dat overslaan.

Met wat aangepaste opties werkt Kasm Workspaces prima in een container.

4 Installatie

De installatie neemt enige tijd in beslag, maar is niet lastig omdat een installatiescript al het werk uit handen neemt. Controleer wel de onderstaande opdrachten. De kans is groot dat je ze iets moet aanpassen voor nieuwere versies.

Een korte uitleg over deze commando’s: we bladeren voor de installatie eerst naar de tijdelijke map (die wordt overigens bij elke herstart van het besturingssysteem automatisch leeg gemaakt). We halen dan de installatiebestanden op met curl, pakken ze uit met tar, bladeren naar de juiste map en starten de installatie. Als root-gebruiker kun je sudo overigens weglaten.

Merk op dat standaard de https-poort 443 wordt gebruikt voor de installatie. Is er een conflict, bijvoorbeeld met een webserver, dan kun je het voorafgaand aan de installatie veranderen naar bijvoorbeeld 8443 met deze opdracht:

Na afloop van de installatie worden alle gemaakte accounts getoond. Bewaar deze gegevens goed!

Hier installeren we Kasm Workspaces in een Linux-container.

5 Beheeromgeving

Na de installatie kun je met je administratoraccount (admin@kasm.local) inloggen via https://ipadres:poort. We raden je aan direct het wachtwoord te veranderen. Dat kan in je profiel, dat je bereikt via het icoontje rechtsboven. Log hierna in met het nieuwe wachtwoord. Ga dan naar Toegangsbeheer / Gebruikers. Verwijder de standaard bij de installatie aangemaakte gebruiker user@kasm.local. Maak een nieuwe gebruiker aan met minimaal een gebruikersnaam en wachtwoord.

Na het inloggen kom je in de beheerdersomgeving van Kasm Workspaces.

6 Rechten voor gebruikers

Het is raadzaam te controleren welke rechten gebruikers hebben. Ga daarvoor naar Toegangsbeheer / Groepen, open All Users en klik op het penseeltje. Ga dan naar het tabblad Instellingen. Hier kun je kiezen wat de standaardrechten voor gebruikers moeten zijn. In recente versies zijn de belangrijkste opties al standaard actief, maar het is goed dit te controleren.

Zo kun je er bijvoorbeeld voor zorgen dat gebruikers de audio van een workspace kunnen horen, zoals een YouTube-filmpje in een browser. Ook kun je kiezen welke hardware aan een workspace mag worden doorgegeven, zoals een webcam, microfoon of gamecontroller. Verder kun je het gebruik van het klembord mogelijk maken voor het knippen en plakken van tekst.

Ook zie je opties voor downloads en uploads, om bijvoorbeeld met een browser gedownloade bestanden over te kunnen zetten naar je eigen pc. Veel van de genoemde opties komen verderop in dit artikel nog aan bod.

Controleer vooraf welke rechten gebruikers standaard hebben.

7 Workspaces maken

Met een workspace wordt in feite een toepassing bedoeld die je kunt starten, wat overigens ook een volledig besturingssysteem kan zijn. Standaard zijn er nog geen workspaces beschikbaar, waardoor een gebruiker nog niet veel kan doen. Daarom gaan we er eerst een paar maken. Ga daarvoor naar Afbeeldingen / Register. (Merk op dat ‘afbeeldingen’ een heel slordige vertaling van ‘images’ is. Dit zal in een toekomstige versie wellicht worden opgelost. Eventueel kun je via je profiel de taal op Engels zetten.)

Een image is in feite de basis voor een workspace. Als voorbeeld voegen we de Brave-browser toe. Zoek hem gewoon op in de lijst, klik er op en kies Installeren. Het image wordt daarna op de achtergrond gedownload en Brave komt beschikbaar als workspace. Verder voegen we onder meer Chrome, Ubuntu Jammy, Discord en Doom toe. Bij elk image zie je hoeveel ruimte er ongeveer nodig is. Zeker bij grotere workspaces moet je de beschikbare opslagruimte in de gaten houden. Een volledig Linux-besturingssysteem vraagt al snel zo’n 7 GB.

Je kiest zelf welke toepassingen gebruikers kunnen openen.

Je kunt eventueel extra bronnen voor workspaces opgeven.

8 Workspaces bekijken

In de vorige paragraaf hebben we enkele workspaces toegevoegd. Als je in de bovenbalk naar Werkplekken gaat, zie je deze staan in een soort dashboard. Zie je bij een workspace op dit moment nog een rood uitroepteken, dan betekent het dat die workspace nog niet (volledig) is gedownload.

Als je als gewone gebruiker inlogt, bijvoorbeeld met het gebruikersaccount dat we in een eerdere stap hebben gemaakt, dan zie je geen beheeropties, maar wel alle workspaces. Je kunt daardoor dus alleen workspaces openen en gebruiken. Dat is zeker aan te raden voor huisgenoten die je liever uitsluit van de beheerdersomgeving. Als er actieve sessies zijn door geopende workspaces, dan zie je die ook terug op je dashboard, zoals je links in de afbeelding ziet.

In een soort dashboard zie je alle beschikbare workspaces.

9 Workspace openen

Open je een workspace, dan kun je kiezen of deze in het huidige tabblad, een nieuw tabblad of een nieuw venster van je huidige browser moet worden geopend. Op de achtergrond wordt nu een sessie gestart. In het dashboard zie je zoals gezegd een verwijzing naar deze en eventuele andere actieve sessies.

Een sessie wordt standaard na één uur beëindigd. Op je dashboard kun je een sessie ook handmatig pauzeren, stoppen of verwijderen. Kies je voor pauzeren of stoppen, dan kun je de sessie op een later moment hervatten in de toestand waarin je deze hebt achtergelaten. Als je een sessie verwijdert, kun je uiteraard een nieuwe sessie starten, maar begin je met een schone lei.

Je kunt een van de geactiveerde workspaces openen in bijvoorbeeld een nieuw venster.

10 Brave-browser

Nemen we de Brave-browser als voorbeeld, dan zie je dat bij een nieuwe sessie steeds een verse installatie krijgt voorgeschoteld. Dat betekent ook dat je steeds de optie krijgt om Brave als standaardbrowser in te stellen en instellingen te importeren. Om zulke vragen te vermijden, kun je kiezen om de sessie te stoppen in plaats van te verwijderen.

Waar je verder nog op moet letten, is dat bestanden die je downloadt met in dit geval de Brave-browser, normaal worden opslagen ín de bewuste container – eigenlijk zitten ze daar ‘gevangen’. Er is een speciaal menu met extra opties dat je kunt openen via een icoontje aan de linkerkant van je scherm. Als je naar Downloaden gaat, zie je alle bestanden die je met de bewuste browser hebt gedownload. Je kunt ook bestanden uploaden van je pc naar de container via Uploaden. In dat menu zie je ook andere opties, zoals het in- of uitschakelen van de webcam, het geluid en de microfoon.

Gedownloade bestanden kun je via een speciaal menu ophalen uit de container.

11 Linux-desktop

We hebben ook een volledige desktop geprobeerd, in dit geval Ubuntu Jammy. De workspace blijkt snel gestart en je krijgt er meteen een flink aantal toepassingen bij, waaronder GIMP, OnlyOffice, Visual Studio Code en Zoom.

Als je het prettig vindt, kun je de desktop via het menu op je volledige scherm weergeven.

We hebben ook Kali Linux geïnstalleerd. Dit besturingssysteem is populair onder ethische hackers, die de extra isolatie van Kasm Workspaces zeker zullen waarderen.

Je kunt de configuratie van elke workspace desgewenst aanpassen, zodat standaard een VPN-verbinding wordt gebruikt. Het is echter makkelijker om een aparte VPN-container op te zetten. In de documentatie wordt dit een ‘vpn sidecar’ genoemd. Door de configuratie voor een bepaalde workspace aan te passen, zorg je er op die manier voor dat het verkeer voor die workspace voortaan door het VPN gaat.

Een spreadsheet in het Office-pakket OnlyOffice binnen Ubuntu Jammy.

12 Openen in Kasm

Je kunt Kasm Workspaces uitstekend gebruiken voor onveilige links die je tijdens het browsen tegenkomt in je gewone browser. Je kunt deze zelfs via een eenvoudige handeling automatisch laten openen in een geïsoleerde browser. Daarvoor installeer je in jouw browser de extensie genaamd Kasm – Open in Isolation (deze staat in de Chrome Web Store).

Klik rechts op de extensie om de opties te openen. Vul het https-adres van jouw server in. In ons voorbeeld is dat https://10.0.10.57. Kom je tijdens het browsen met je gewone browser een link tegen, klik dan met rechts op de link en kies in het menu de optie Koppeling openen in Kasm.

De eerste keer moet je instellen welke workspace standaard moet worden gebruikt, bij de optie Standaard werkruimte-afbeelding. Deze optie vind je overigens ook in je profiel.

De eerste keer selecteer je de standaard workspace.

Denk je net goed bezig te zijn met een A+++-wasdroger, blijkt die vanaf juli 2025 opeens een magere C te scoren. Wat is hier aan de hand? Geen paniek: je apparaat is niet plotseling minder efficiënt geworden, het energielabel wordt een stuk strenger. In dit artikel lees je waarom de regels zijn veranderd, wat het nieuwe label precies meet en hoe je wél de juiste conclusies trekt bij je volgende aankoop.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Bemmel & Kroon

Vanaf 1 juli 2025 – morgen dus! – verandert het energielabel van wasdrogers in heel Europa. De bekende klassen als A+, A++ en A+++ verdwijnen en maken plaats voor een overzichtelijker schaal van A tot en met G. Hierdoor krijgen veel huidige A+++-drogers voortaan een label C. Niet omdat ze slechter presteren, maar omdat de normering strenger en toekomstbestendiger wordt.

Waarom een nieuw energielabel nodig was

Het oude systeem was zijn doel voorbijgeschoten. Doordat fabrikanten steeds energiezuinigere apparaten ontwikkelden, werden er voortdurend plussen aan de A-klasse toegevoegd. Daardoor ontstond een wildgroei aan energielabels die de consument eerder in verwarring bracht dan hielp. Met het nieuwe label keert de rust terug: één heldere schaal die opnieuw ruimte laat aan de top. De zuinigste klasse A blijft voorlopig zelfs leeg, zodat alleen uitzonderlijk efficiënte apparaten die plek mogen innemen.

©Bemmel & Kroon

Wat je ziet op het nieuwe label

Het nieuwe energielabel bevat veel meer informatie dan alleen een letter. Naast de energieklasse geeft het label nu ook inzicht in het verbruik per honderd droogbeurten, gemeten volgens een gestandaardiseerd Eco-programma. Ook de programmaduur, het maximale vulgewicht van de trommel, het geluidsniveau in decibel en de condensatie-efficiëntie staan erop vermeld. Via een QR-code kun je bovendien extra technische details opzoeken in de Europese EPREL-database. Deze toevoegingen zorgen ervoor dat je als consument beter kunt inschatten welk apparaat past bij jouw huishouden en gebruik. Meer informatie vind je op deze pagina.

©Bemmel & Kroon

1. QR-code met link naar de EU database
2. Energie-efficiëntieklasse
3. Energieverbruik in kWh/100 droogcycli*
4. Condensatie-efficiëntieklasse en -percentage

5. Geluidklasse en geluidemissie in dB(A)**
6. Maximale laadcapaciteit (nominale capaciteit in kg)**
7. Duur in uren en minuten**

* Waarden gelden voor een gewogen gemiddelde van halve en volle ladingen met een verhouding van 0,62 (24x volle lading, 76x halve lading).
** Droogcyclus van katoen eco-programma bij volle lading.

Het lastige van vergelijken

Oude en nieuwe energielabels kun je niet zomaar naast elkaar leggen. Een A+++-droger uit 2024 kan volgens de nieuwe testmethodes een label C krijgen, terwijl het apparaat in de praktijk nog steeds even zuinig is. Dat verschil komt puur door de aangescherpte meetnormen, en niet door een verandering in prestaties. Laat je dus niet misleiden door een ogenschijnlijke 'verslechtering' van het label, maar kijk naar de echte verbruiksgegevens en technische kenmerken van jouw wasdroger.

Wat dit voor jouw keuze betekent

Bij het kopen van een nieuwe droger is het dus belangrijk om verder te kijken dan alleen de letter op het label. De vermelding van het energieverbruik per honderd droogcycli geeft je een veel concreter beeld van de stroomkosten op jaarbasis. Ook het geluidsniveau, de capaciteit van de trommel en de duur van het droogprogramma bepalen in sterke mate hoe comfortabel en efficiënt het apparaat in de praktijk is. Dankzij de QR-code kun je bovendien snel en eenvoudig controleren of de technische gegevens aansluiten bij je verwachtingen.

©Viktoria

Slim kiezen met het nieuwe label

De vernieuwde energielabels maken het makkelijker om een slimme, bewuste keuze te maken. Niet alleen zie je in één oogopslag hoe energiezuinig een apparaat is volgens de nieuwste normen, je hebt ook toegang tot de details die er écht toe doen. Zo kun je jouw keuze afstemmen op wat je belangrijk vindt: lage kosten, weinig geluid, korte droogtijd of een groot vulgewicht. Door te letten op de werkelijke prestaties in plaats van alleen op een letter, maak je een duurzame keuze die ook op de lange termijn rendeert.

Wil je hulp bij het kiezen van een energiezuinige droger of persoonlijk advies over welk type het best bij jouw huishouden past? Laat je dan informeren door een specialist, zodat je met vertrouwen de juiste keuze maakt voor nu én de toekomst.

Een nieuwe oven, koelkast of vaatwasser kiezen begint niet bij het design of de functies – het begint met een meetlint. Want hoe mooi of geavanceerd een apparaat ook is, als het nét niet past, zit je met een kostbare misser. Een paar millimeter speling kan het verschil maken tussen een perfect passende keuken en een frustrerende inbouwervaring. Met deze meetinstructies weet je zeker dat je straks niet voor verrassingen komt te staan.

Goed meten is het halve werk

Voordat je aan de slag gaat met meten, is het slim om een paar basisregels aan te houden. Gebruik altijd een betrouwbare rolmaat en eventueel een digitale schuifmaat voor extra precisie. Meet de binnenafmetingen van de nis (dus niet de buitenkant van je keukenkast) en noteer breedte, hoogte én diepte.

Houd daarnaast rekening met de ventilatieruimte: meestal is 2 tot 5 cm aan de achterkant en zijkanten nodig. En check of er ruimte is voor stopcontacten, wateraansluitingen en kabeldoorvoeren – die bepalen vaak óók of het apparaat goed kan worden geplaatst.

©Andrey Sinenkiy

Waar moet je op letten per apparaat?

Elk soort inbouwapparaat heeft zijn eigen eisen en aandachtspunten. Hieronder lees je per type waar je bij het opmeten en installeren specifiek op moet letten. Zo kom je niet voor verrassingen te staan.

Inbouwkoelkast of -vriezer

De hoogte van de nis is hier allesbepalend. Veelvoorkomende maten voor inbouwkoelkasten en -vriezers zijn 88, 140 en 178 cm, maar afwijkingen komen vaak voor. Let op het deursysteem: een sleepdeurmechanisme vraagt meestal om iets meer ruimte in de breedte. Diepte is vaak 55 cm, maar modellen met een ventilator achterop kunnen richting de 60 cm gaan.

Inbouwoven of -magnetron

Standaard? Niet helemaal. De nisbreedte is meestal 56 cm, terwijl het frontpaneel iets breder is (ca. 59,5 cm) voor een nette aansluiting. Hoogtes verschillen: compacte ovens zijn 45 cm hoog, standaardmodellen 60 cm. Magnetrons vragen soms extra ruimte aan de bovenkant voor uitstekende bedieningspanelen.

Inbouwvaatwasser

Hier draait het vooral om hoogte. Die varieert tussen 81,5 en 87 cm, met verstelbare poten voor wat speling. Meet ook de plinthoogte (van vloer tot onderkant kast), en vergeet de watertoevoer niet – reken op zo’n 5 cm extra ruimte in de diepte voor de slang.

Inbouw-espressomachine

Kleiner apparaat, maar niettemin precisiewerk. De breedte is vaak rond de 56 cm, maar de diepte varieert sterk. Let vooral op het waterreservoir (dat tot 55 cm diep kan zijn) en op kleppen of deurtjes die naar voren openen: die hebben extra werkruimte nodig.

©Cristina Villar Martin | Ladanifer

Veelgemaakte fouten die je makkelijk voorkomt

Zelfs met zorgvuldige metingen kan het misgaan, vaak doordat kleine details worden vergeten. Denk aan ventilatieruimte, uitstekende stekkers of leidingen die net in de weg zitten. Een handige tip: plak een strook tape op de vloer op de plek waar de achterkant van het apparaat komt, en markeer waar stekkers en leidingen zitten. Zo zie je snel of er iets in de weg zit.

Ook niet onbelangrijk: controleer of de nis waterpas is! Zeker bij koelkasten met uitschuiflades kan een scheve ondergrond voor problemen zorgen. Pas waar nodig je kast of ondervloer aan voordat je installeert.

Bij renovaties gelden vaak afwijkende maten. Oudere keukens hebben soms dikkere wanden of ongebruikelijke dieptes. Meet dus altijd de huidige situatie én de specificaties van je nieuwe apparaat. Twijfel je? Schakel een keukenexpert in, zeker bij combinaties zoals een oven met magnetron, waarbij elk detail telt.

En tot slot: de allerbelangrijkste stap

Het klinkt als een open deur, maar het voorkomt de meeste problemen: meet altijd twee keer! Schrijf je maten op en leg ze naast de officiële productspecificaties. Let daarbij op details als verstelbare voetjes, uitsparingen voor de deur of een uitschuifbaar bedieningspaneel. Zo weet je zeker dat jouw nieuwe inbouwapparaat niet alleen technisch past, maar ook mooi aansluit bij de rest van je keuken. Want uiteindelijk draait het om één ding: alles moet kloppen – tot op de millimeter.