Er bestaan heel wat interessante serverapplicaties, vaak gebaseerd op Linux, die zich niet eenvoudig in Windows laten installeren en ook lastig te configureren zijn. Docker bundelt alle benodigde componenten netjes in een container, die je moeiteloos kunt uitpakken op je eigen pc.

Voor het efficiënte transport van verschillende ladingen worden vrijwel altijd containers ingezet. Ze zorgen er immers voor dat alle objecten veilig en geordend bij elkaar blijven in een afgesloten omgeving. Wat als je dit principe ook kon toepassen op applicaties? Je zou alle benodigde elementen van zo’n toepassing, zoals programmabibliotheken en configuratiebestanden, kunnen verpakken in een container, waardoor je deze gemakkelijk kunt verplaatsen, beheren en uitvoeren op het gewenste systeem.

Deze aanpak met containers bestaat al enkele decennia, maar het is vooral Docker, dat ongeveer tien jaar geleden deze methode heeft gestandaardiseerd en populair heeft gemaakt.

Containers versus virtualisatie

Docker gebruikt containertechnologie om (web)applicaties te bouwen, te testen en makkelijk uit te rollen of te verspreiden. Voor het Docker-tijdperk gebruikten ontwikkelaars hiervoor gewoonlijk virtuele machines, met behulp van zogeheten hypervisors als Microsoft Hyper-V, VMware ESXi of Oracle VM VirtualBox.

Virtualisatie heeft helaas enkele nadelen. Een virtuele machine bevat naast de eigenlijke applicatie en benodigde software, immers ook een complete kopie van het besturingssysteem, wat veel intern geheugen kan vergen. Bovendien kan het virtualiseren van hardware een flinke impact hebben op de prestaties van het gast-besturingssysteem.

Applicaties in Docker-containers daarentegen gebruiken evenveel werkgeheugen als deze zonder container nodig zouden hebben, wat maakt dat je vaak probleemloos verschillende containers tegelijk op een doorsnee computer kunt draaien. Elke container draait in een volledig afgescheiden, virtueel bestandssysteem met alleen de nodige software en afhankelijkheden. Dit maakt dat je containers moeiteloos kunt migreren en desgewenst kunt verwijderen zonder sporen na te laten. Containers zijn doorgaans dus efficiënter, draagbaarder en veiliger dan virtuele machines.

Van image tot container

Om met containers te werken, is het begrijpen van het concept van ‘images’ essentieel. Een container is namelijk een actieve uitvoeringsinstantie gebaseerd op een onveranderlijke blauwdruk of sjabloon, ook wel image genoemd. Samen met een instructiebestand (Docker-bestand) bevat dit alles wat nodig is om een applicatie te draaien, waaronder de programmacode, omgevingsvariabelen, programmabibliotheken en configuratiebestanden. Een image kan zelfs uit meerdere gestapelde lagen bestaan, zoals Ubuntu Linux, Apache en PHP voor het bouwen van een webserver.

Om een container te maken, kun je gelukkig gebruikmaken van een kant-en-klaar image met behulp van de juiste software. Het programma dat we hiervoor gaan gebruiken, is Docker Desktop. Dit kun je beschouwen als een grafische gebruikersinterface (kortweg GUI) bovenop de onderliggende Docker Engine-software (met de Docker Daemon).

Docker Engine is verantwoordelijk voor het laden van Docker-images, het maken en beheren van Docker-containers op basis van die images en het communiceren met Docker-repository’s voor het downloaden (en uploaden) van images. Docker Desktop maakt daarnaast gebruik van andere softwarecomponenten zoals Docker CLI-client en Docker Compose, maar deze komen verder in onze introductie niet expliciet aan bod.

Docker-repository’s

Repository’s (repositories in het Engels) zijn bibliotheken of opslagplaatsen waar Docker-images worden opgeslagen en gedeeld. Ze kunnen zowel openbaar als privé zijn en geven gebruikers de optie om images te uploaden (push) en te downloaden (pull). Een bekend voorbeeld is Docker Hub, de standaard openbare repository van Docker zelf (zie ook de paragraaf ‘Images zoeken’).

Natuurlijk bevatten images programmacode die binnen containers wordt uitgevoerd, wat het veiligheidsaspect belangrijk maakt. In de paragraaf ‘Veiligheidscontrole’, helemaal aan het einde van dit artikel, bespreken we kort hoe je bekende kwetsbaarheden in images kunt identificeren. Bij niet-officiële images valt niet helemaal uit te sluiten dat er bewust malware is toegevoegd. Er zijn zelfs images ontdekt waarin een cryptominer was ingebouwd of die een ‘Docker-escape’ bevatte waarmee een gecontaineriseerd proces alsnog toegang krijgt tot het hostsysteem.

Voor wie op zoek is naar een kant-en-klaar image: enige waakzaamheid is vereist. Zo’n zoektocht wordt vaak ook bemoeilijkt doordat er vaak honderden images beschikbaar zijn voor dezelfde software. De hoeveelheid downloads en gebruikersbeoordelingen kunnen je wel helpen bij het maken van een keuze.

Windows en hardware

Je hebt nu genoeg basiskennis om aan de slag te gaan met Docker (Desktop), maar je beseft waarschijnlijk wel dat dit vooral iets is voor de wat meer gevorderde gebruiker. Docker Desktop vereist een Windows-machine met Windows 10 of 11, Home of Pro (64 bit), minimaal versie 21H2, maar bij voorkeur de allernieuwste versie.

De machine moet ten minste 4 GB geheugen hebben en een 64bit-processor met SLAT-ondersteuning (Second Level Address Translation, een specifieke hardware-virtualisatietechnologie, bij AMD vaak RVI genoemd en bij Intel Core-processors EPT). In het UEFI/BIOS moet hardware-virtualisatie ook daadwerkelijk zijn ingeschakeld, vaak aangeduid als AMD-V of VT-X. Je kunt dit snel controleren door in Windows op Ctrl+Shift+Esc te drukken, het tabblad Prestaties te openen en op Processor te klikken. Bij Virtualisatie moet Ingeschakeld worden weergegeven. Neem desnoods je systeemhandleiding door voor eventuele aanpassingen aan het systeem-BIOS.

Windows Subsystem for Linux versie 2

We gaan voornamelijk aan de slag met containers op basis van Linux en voor optimale prestaties hebben we de zogenoemde WSL2-backend nodig (Windows Subsystem for Linux versie 2). Hiermee kan Docker Desktop een echte Linux-kernel gebruiken, wat resulteert in snellere opstarttijden en efficiënter gebruik van bronnen. Een alternatieve backend is Hyper-V, maar die is alleen beschikbaar op Windows Pro en hogere versies, en is doorgaans logger.

Bij een recente Windows-versie is het installeren van WSL2 eenvoudig: open de Opdrachtprompt als administrator en voer het commando wsl --install uit. Als dat nodig is, kun je WSL ook downloaden vanuit de Microsoft Store. WSL werk je eenvoudig bij met het commando wsl --update.

Controleer daarnaast het volgende: druk op de Windows-toets+R en voer optionalfeatures uit. In het venster Windows-onderdelen in- of uitschakelen zorg je er dat zowel Platform voor virtuele machine als Windows-subsysteem voor Linux is aangevinkt. Bevestig met OK en herstart indien nodig je systeem.

Kennismaking Docker Desktop

We zijn nu eindelijk klaar om Docker Desktop te installeren. Je kunt deze gratis downloaden via deze pagina. Start de installatie met een dubbelklik op het exe-bestand (je kunt ook een installatie via de Opdrachtprompt uitvoeren, maar dit laten we hier buiten beschouwing). Indien van toepassing laat je het vinkje staan bij Install required Windows components for WSL 2. Volg de verdere setup-instructies en herstart Windows.

Na de installatie vind je Docker Desktop in het Windows-startmenu. Zorg dat je Docker Desktop opstart met een administrator-account (je kunt ook een account aan de gebruikersgroep docker-users toevoegen, maar dit terzijde).

Klik op het tandwielpictogram en open het onderdeel General. Zorg dat er vinkjes staan bij Use the WSL 2 based engine, Open Docker Dashboard at startup (alleen als je de applicatie vaak gebruikt) en Show CLI hints. Bij Software updates is het handig om Automatically check for updates ingeschakeld te laten. En hoewel we hier in deze introductie niet expliciet op ingaan: laat onder Extensions het vinkje staan bij Enable Docker Extensions.

Alle onderdelen van Docker Desktop zijn bereikbaar via een knoppenbalk aan de linkerzijde. De belangrijkste onderdelen voor dit artikel zijn Containers (actieve instanties van images) en Images (waarschijnlijk gedownload vanuit een repository). Daarnaast zijn er onder andere:

• Volumes: blijvende opslagruimtes om gegevens te behouden, ook als je bepaalde containers niet meer gebruikt;
• Docker Scout: voor analyses van gedownloade images, inclusief veiligheidsanalyse;
• Learning Center: met diverse gidsen en voorbeelden;
• Extensions: verschillende extensies om de functionaliteit van Docker Desktop uit te breiden.

Images zoeken

Je hebt inmiddels begrepen dat alles begint met images. Open daarom het onderdeel Images in Docker Desktop en klik op Local. Je zou hier het image getting-started al moeten zien staan, dat bedoeld is om je verder op weg te helpen met Docker. We laten zo zien hoe je images kunt uitvoeren en omzetten naar een actieve instantie, oftewel een container, maar we leggen eerst uit hoe je andere images kunt toevoegen.

Zoals gezegd kun je hiervoor onder meer terecht in de populaire repository Docker Hub. Maak een account aan, meld je aan, klik op Continue with Free en klik op Verify Email Address in de bevestigingsmail. Meld je met dit account tevens aan in Docker Desktop zelf via Sign in.

Terug in Docker Hub kun je op Explorer klikken en zoekfilters gebruiken. De combinatie Images en Docker Official Image bijvoorbeeld levert ongeveer 180 resultaten op. Als je ook het filter Verified Publisher toevoegt, vind je bijna aan 9000 images. Uiteraard kun je ook je eigen zoektermen in de zoekbalk invoeren.

Bij elk zoekresultaat zie je ook het aantal downloads, oftewel ‘pulls’, inclusief tijdsgrafiek en gebruikerswaardering. Klik op een resultaat voor het specifieke Docker pull command (zie volgende paragraaf), en voor uitleg over de opstart en verdere configuratie van de applicatie.

Overigens kun je ook rechtstreeks vanuit Docker Desktop naar images zoeken. Je hoeft je zoekterm maar in de zoekbalk bovenaan te tikken of je drukt op Ctrl+K voor de ingebouwde zoekmodule. Klik vervolgens op Images en Hub images voor de beschikbare exemplaren op Docker Hub. Klik op het pijlknopje bij Tag om, naast de meest recente versie (Latest) ook alternatieve versies te kunnen opvragen.

Images downloaden

Je hebt nu één of meerdere Docker-images gevonden die je interesseren. Nu is het tijd om die op je eigen pc te krijgen. Gelukkig is dit proces niet ingewikkeld. De eenvoudigste manier is vanuit Docker Desktop, waar je in de zoekmodule op Pull klikt bij het gewenste image. Binnen korte tijd wordt dit image aan je lijst met images toegevoegd, met de status Unused. Je kunt dit image ook weer verwijderen door op het vuilnisbak-icoon te klikken en te bevestigen met Delete forever. Indien van toepassing, dien je wel eerst de bijbehorende container te verwijderen. Als je alleen de container verwijdert en deze nadien opnieuw aanmaakt, is de kans groot dat alles nog werkt zoals ervoor. Dit hangt er wel vanaf of de ontwikkelaar van het bijbehorende image de opslagvolumes correct heeft gekoppeld. Je kunt de inhoud van zo’n container bekijken door op de containernaam te klikken en Files te openen.

Een andere optie om images te downloaden, is om de Opdrachtprompt te gebruiken met het Docker-commando (voer docker in zonder extra toevoegingen voor een overzicht van beschikbare parameters). Om een image te downloaden, gebruik je docker pull <image-naam>, zoals vermeld op Docker Hub. Hierna zul je dit image ook in de lijst van Docker Desktop zien verschijnen.

Uitvoeren via Desktop

Om een image uit te voeren en om te zetten naar een (potentieel) actieve container, hoef je in principe alleen maar op het pijlknopje te klikken naast het gewenste image en nogmaals te bevestigen met Run. Je krijgt in het getoonde venster echter de kans om een of meer instellingen aan te passen onder Optional settings. Dit omvat vaak een Container name (als je geen naam invoert, zal Docker er automatisch een genereren), de Host port, eventuele volumes en omgevingsvariabelen. Nadat je hebt bevestigd, vind je het image terug als een actieve container onder de opgegeven naam.

Stel, je ziet bij Port(s) staan: 8000:8081. Dit betekent dat de interne serverapplicatie draait op poort 8081, maar dat je deze kunt bereiken via poort 8000. Wanneer je dan klikt op die 8000 voor :8081/tcp, zal je browser normaal gesproken starten met het volgende adres: http://localhost:8000.

Bij wijze van voorbeeld hebben we dit gedaan met de MeTube-applicatie. We kwamen direct op een webpagina waar we alleen een video- of playlist-url hoefden in te voeren (bijvoorbeeld https://www.youtube.com/watch?v=_DqeuX44YUg) en de gewenste Quality en Format moesten selecteren. Met een druk op de knop Add werd de bijbehorende video opgehaald en aan de lijst toegevoegd. Je kunt deze video vervolgens via de knop Download naar een fysieke opslaglocatie kopiëren.

Uitvoering via de Opdrachtprompt

Het uitvoeren van een image kun je ook regelen vanaf de Opdrachtprompt met een Docker-commando, maar meestal moet je wel de juiste parameters kennen. Vaak vind je deze informatie op de website van de makers of via een zoekopdracht.

We geven één eenvoudig voorbeeld om het standaard educatieve image docker/getting-started uit te voeren:

In dit geval is docker/getting-started de naam van het image. Met de parameter -d (detached) start je de container in de achtergrond en met -p 80:80 koppel je poort 80 van je Windows-pc (de hostmachine) aan de standaardpoort 80 van de container. Dit betekent dat je simpelweg http://localhost in je browser kunt invoeren (aangezien poort 80 de standaard http-poort is). Als je bijvoorbeeld -p 8080:80 had gebruikt, zou je http://localhost:8080 moeten invoeren als adres.

Alternatieven

Gebruik je liever niet Docker Desktop – of lukt het je hiermee niet – dan kun je een gratis opensource-alternatief overwegen, zoals Podman Desktop. Deze is trouwens ook beschikbaar voor macOS en Linux.

De interface heeft veel weg van Docker Desktop. Wanneer je het onderdeel Images opent kun je via Pull an image op basis van trefwoorden images uit repository’s ophalen. Klik op Manage registries om je bijvoorbeeld bij Docker Hub aan te melden. Vanuit het onderdeel Images kun je een image vervolgens opstarten via Run Image / Start Container. Je krijgt dan eerst nog een scherm te zien waarin je allerlei parameters kunt instellen, bijvoorbeeld voor netwerk en veiligheid. Je vindt een opgestarte container terug in het onderdeel Containers.

Heb je een NAS die Docker ondersteunt, dan kun je Docker-images ook rechtstreeks vanaf je NAS draaien. We nemen een Synology DS220+ als voorbeeld. Je installeert eerst Container Manager vanuit het Package Center (of Docker in oudere versies) waarna je ook hier de inmiddels bekende onderdelen als Image en Container aantreft. Images kun je toevoegen vanaf een url of via een lokaal bestand. Raadpleeg eventueel de online gebruikersgidsen van de NAS-fabrikant voor meer informatie.

Veiligheidscontrole

Wanneer je je beperkt tot actuele Docker Official Images en images van Verified Publishers, hoef je meestal niet te veel zorgen te maken over ernstige kwetsbaarheden. Toch is het verstandig om ook dan regelmatig een veiligheidscheck uit te voeren. Met een gratis Docker Hub-account kun je enkele veiligheidsaspecten van je images controleren. Dit kan via Docker Scout binnen Docker Desktop. Selecteer het gewenste image in het menu Sample image en klik op Analyze image. Het overzicht van kwetsbaarheden verschijnt, opgedeeld in C (Critical), H (High), M (Medium) en L (Low). Voor meer details klik je op View packages and CVEs. Bij Vulnerabilities kun je de bijbehorende Packages openen en meer technische informatie opvragen via de links.

Vergelijkbare informatie kun je ook opvragen vanaf de Opdrachtprompt met deze commando’s:

of:

of:

We hebben helaas niet de ruimte hier dieper op in te gaan. Zorg er in elk geval voor dat je zoveel mogelijk de recentste images en updates downloadt en gebruikt.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een prijsvriendelijke smartspeaker? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Apple HomePod Mini

Deze betaalbare slimme speaker vormt een ideale match met je iPhone, iPad en/of Mac. Zo neemt de HomePod Mini bijvoorbeeld een luistersessie van Spotify of een andere muziek-app over, waardoor je thuis verder kunt luisteren. Dankzij integratie van de Siri-stemassistent kun je allerlei dingen vragen, zoals actueel nieuws, file-informatie of een recept. Daarnaast speelt het apparaat via spraakopdrachten net zo makkelijk een muziekalbum, podcast of audioboek af, waarbij je ondertussen met je stem het volumeniveau aanpast. Als alternatief vind je bovenop een klein bedieningspaneel om het volume te reguleren. Een nuttige toevoeging is dat je via deze smartspeaker ook allerlei apparaten in huis kunt aansturen, bijvoorbeeld een geschikte thermostaat of lamp.

Ondanks de bescheiden behuizing van 8,43 centimeter hoog heeft de HomePod Mini volgens de Amerikaanse techgigant een behoorlijk bereik. Voor een breder geluid is het mogelijk om meerdere HomePods aan elkaar te koppelen. Zo luister je in meerdere kamers naar dezelfde muziek. Verder is de intercomfunctie handig, want op die manier communiceer je op afstand eenvoudig met gezinsleden. Dit audioproduct is in vijf kleurstellingen te koop, namelijk zwart, blauw, geel, wit en rood. Bij de aanschaf is drie maanden toegang tot Apple Music inbegrepen. Voor een krachtiger geluid kun je ook de grotere Apple HomePod (zwart/wit) overwegen. Je leest in dit artikel meer over de verschillen tussen de HomePod en de HomePod Mini.

Google Nest Audio

De Google Nest Audio is een middelgrote smartspeaker met een bescheiden prijskaartje. Op het moment van schrijven is het product zelfs goedkoper dan ooit. Je kunt kiezen tussen een donkergrijze en witte uitvoering. In tegenstelling tot diverse andere slimme luidsprekers in deze prijsklasse heeft dit model twee actieve audiodrivers, namelijk een tweeter en woofer. Dat komt de audiokwaliteit ten goede! De klankkast meet 17,5 × 12,4 × 7,8 centimeter, zodat je hem bijvoorbeeld prima op een plank of meubel kunt plaatsen. Voor een ruimtelijker geluid koppel je eventueel twee Nest Audio-speakers aan elkaar.

De geïntegreerde wifi-adapter ondersteunt de 2,4GHz- én 5GHz-frequentieband. Een voordeel, want je vergroot daarmee de kans op een stabiele draadloze netwerkverbinding. Je stuurt de Nest Audio met je stem aan. Roep eerst 'Hey Google' en zeg vervolgens welke muziek je wilt horen. Je kunt ook informatie opvragen en geschikte slimme apparaten bedienen. Bang voor luistervinken? Zet dan via een schakelaar aan de achterzijde de microfoons uit. Je leest hier wat enkele gebruikers van deze smartspeaker vinden.

Google Nest Mini

Google bewijst dat een smartspeaker helemaal niet zoveel geld hoeft te kosten, want je betaalt voor de Nest Mini slechts enkele tientjes. Net als zijn grote broer is dit audioproduct eveneens in een donkergrijze en witte behuizing te koop. Het ronde apparaatje heeft een diameter van 9,8 centimeter en is slechts 4,2 centimeter hoog. Door de geringe omvang kun je hem makkelijk ergens in een hoekje kwijt. Voor de ontvangst van wifi is er ondersteuning voor de 2,4GHz- en 5GHz-frequentieband ingebakken.

In de behuizing bevindt zich één actieve audiodriver. Voor het luisteren van (achtergrond)muziek op een laag volumeniveau voldoet die prima. Dankzij Chromecast-integratie kies je vanuit jouw favoriete muziek-app een leuke afspeellijst. Daarnaast fungeert de slimme speaker als jouw persoonlijke assistent. Vraag bijvoorbeeld naar een overzicht met agenda-afspraken en de Nest Mini somt ze een voor een op. Je kunt dit Google-product álles vragen!

Lees ook: Meer dan muziek: kies jouw ideale slimme luidspreker

Sonos Roam 2

In tegenstelling tot de meeste andere smartspeakers gebruik je de Sonos Roam 2 zowel thuis als onderweg. De langwerpige klankkast van 16,8 × 6,2 × 6 centimeter herbergt een oplaadbare accu met een luistertijd van zo'n tien uur. Dit audioproduct is trouwens IP67-gecertificeerd, waardoor de Roam 2 prima stof en water kan verdragen. De behuizing is zelfs valbestendig! Koppel een smartphone via bluetooth en luister op elke plek naar goede muziek. Voor mobiel gebruik komt deze handige beschermhoes goed van pas.

Binnenshuis verbind je de smartspeaker met een 2,4GHz- of 5GHz-netwerk. Vervolgens kies je vanaf een willekeurige smartphone of tablet de muziek die je wilt horen. Installeer hiervoor de Sonos-app op het toestel. Dankzij ondersteuning voor AirPlay 2 vormt de Roam 2 een goede match met Apple-apparaten, zoals een iPhone, iPad en/of Mac. Voor de audioweergave heeft de klankkast een tweeter en woofer aan boord. Tot slot is er spraakondersteuning (Amazon Alexa) geïntegreerd. Je kunt de Sonos Roam 2 in een witte of zwarte behuizing kopen.

Bowers & Wilkins Zeppelin McLaren Edition

Hecht je veel waarde aan een origineel design en een hoge geluidskwaliteit? Overweeg dan deze opvallende McLaren-editie van de Bowers & Wilkins Zeppelin. Als alternatief is deze speaker ook in een zwarte en lichtgrijze behuizing te koop. In zijn eigen webshop rekent de Britse speakerspecialist 899 euro, maar enkele winkels hanteren momenteel een fikse korting. Reserveer voor deze speaker wel voldoende ruimte. De behuizing van 65 × 21 × 19,4 centimeter is voor een smartspeaker tenslotte behoorlijk aan de maat.

Onder de motorkap bevinden zich een wifi- en bluetooth-adapter. Kortom, open Spotify, Tidal of een andere muziek-app op je smartphone en tik een leuke afspeellijst aan. Dankzij AirPlay 2-integratie werkt de Zeppelin naadloos samen met een Apple-toestel. Er is middels Amazon Alexa ook nog een stemassistent geïntegreerd. Bowers & Wilkins heeft op audiogebied een uitstekende reputatie, waardoor je een hoge audiokwaliteit mag verwachten. De behuizing telt dan ook vijf actieve audiodrivers, namelijk twee tweeters, twee middentoners en een woofer. Met een totaal versterkervermogen van 240 watt ervaar je een kamervullend geluid.

Bij de mainstream oled-modellen is er ondertussen flink wat concurrentie. Sony heeft een reputatie voor uitstekende beeldkwaliteit, maar daar hangt een stevig prijskaartje aan. Kan Sony nog genoeg verschil maken om een hoge prijs te rechtvaardigen?

Over design kun je van mening verschillen, maar over de kwaliteit van afwerking kan er zelden discussie zijn. Zo kunnen we het ontwerp van deze Sony echt wel waarderen, maar het is de uitstekende afwerking die we echt appreciëren. Het scherm heeft geen kader, wat tegenwoordig standaard is op een tv, maar alleen een dunne donkerzilveren rand rondom. De zacht gewelfde rug heeft een mooi vierkantjespatroon.

Opstellen kan op vier manieren. De zilveren, metalen poten kun je links en rechts onder het uiteinde van het toestel monteren, of meer naar het centrum. Voor beide keuzes biedt Sony ook nog de optie om de voeten hoog of laag te monteren, afhankelijk van de vraag of je een soundbar onder het scherm wil plaatsen. Al kun je natuurlijk ook uit esthetische overwegingen voor een bepaalde positie kiezen. 

©Sony

Aansluitingen

De XR80, overigens ook bekend als de Bravia 8, is uitgerust met vier HDMI-poorten, waarvan twee HDMI2.1-poorten met ondersteuning voor ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en Nvidia G-Sync Compatible).

Hoewel Sony zelf een spelconsole in huis heeft, worden gamers niet echt verwend. Zo kun je maximaal tot 120 Hertz gaan, terwijl alle concurrenten al 144 Hertz aankunnen. We vinden het jammer dat je nog steeds geen vier HDMI2.1-poorten krijgt op wat we toch wel een hoger gepositioneerd model mogen noemen. Zeker omdat ARC/eARC op een van die HDMI2.1-poorten staat.

Gamers met meerdere 4K120-bronnen die een soundbar willen, houden zo maar één poort over die 4K120 aankan. De inputlag is wel uitstekend, met 13,5 ms (4K60) en 5,1 ms (2K120) mag Sony prat gaan op topresultaten.

📺Duizelt het je van alle termen? Hier vind je uitleg: Tv-jargon: dit betekenen al die technische termen en afkortingen

©Sony

Verder vind je een optische digitale audio-uitgang, een dubbele tv-tuner met een CI+-slot en twee usb-poorten. Wie externe usb-opslag aansluit, kan tv kijken en tegelijk een ander kanaal opnemen. De S-Center-speaker-aansluiting maakt het mogelijk om de tv te gebruiken als centerkanaal wanneer je een externe Sony-audio-oplossing gebruikt. Bluetooth, wifi en een ethernetaansluiting maken de lijst compleet. 

Beeldverwerking

Sony levert bijzonder goede beeldverwerking, die over het algemeen duidelijk maar subtiel genoeg ingrijpt om het beeld te verbeteren zonder beeldartefacten te introduceren. De upscaling levert mooie scherpe beelden, die je een beetje extra detail kunt geven via de zogeheten Reality Creation-instelling. We merkten wel dat dit beter werkte voor HD-content dan voor SD-content (zoals dvd's). Bij die laatste introduceert Reality Creation wat valse details.

©Sony

De ruisonderdrukking werkt prima, maar waar Sony tot vorig jaar een aparte instelling had om kleurovergangen vloeiend te houden (Soepele Gradatie), is die dit jaar verdwenen. Toch kan de Bravia 8 ook op dat vlak nog prima resultaten produceren. Alleen bij onze lastigste testsequenties bleven er duidelijke kleurstroken zichtbaar.

We zien een verbetering in de MotionFlow-techniek. Wie dat vroeger activeerde om snelle camerabewegingen in films toch vloeiend weer te geven, merkte dat de processor soms aarzelde en wat beeldfouten veroorzaakte. Dat probleem is nu verholpen, waardoor de tv nu zeer goede bewegingsscherpte heeft.

Knap oled-contrast, maar matig zwartdetail

Sony gebruikt in zijn line-up geen w-oled-panelen (zie kader hieronder voor uitleg) met een microlenslaag (zoals de LG G4). Voor de topplaats in de line-up (de A95L) koos de fabrikant voor QD-oled-technologie. Daarom gebruikt deze Bravia 8 een standaard w-oled-paneel van de laatste generatie.

De televisie biedt een indrukwekkende beeldkwaliteit met levendige kleuren en een uitstekend contrast, dankzij een breed kleurbereik dat 98 procent van de P3-kleurruimte bestrijkt en een hoge piekhelderheid van 825 nits op een 10 procent venster, die zelfs kan oplopen tot boven de 900 nits voor het weergeven van kleine heldere details in het beeld.

Op het volledig witte scherm houd je nog 154 nits over; dat is goed maar niet uitstekend. Het toont ook dat Sony de piekhelderheid relatief sterk dimt naarmate een groter deel van het beeld wit wordt. HDR-beelden met heldere accenten houdt de Sony uitstekend in balans door zijn eigen tonemapping-algoritme.

©Sony

Veel lichtnuances blijven bewaard, en intense heldere kleuren behouden goed hun tint. Minder goed vergaat het de tv met erg donkere beelden. Daar zien we dat er veel schaduwnuance verdwijnt. Donkere beelden krijgen daardoor sterker contrast, maar je mist veel detail. Dat zagen we bovendien ook in SDR-beelden.

Voor het meest natuurlijke beeld schakel je naar de Professional-beeldmodus. Die toonde over het algemeen mooie beelden, met natuurlijke kleuren, maar was minder accuraat dan we van Sony gewend zijn. Naast het ontbrekende schaduwdetail (in HDR en SDR) bleken in SDR de donkerste tinten wat te rood te zijn.

Geluid

Het (w)oledscherm van deze tv dient tevens als luidsprekermembraan, wat te maken heeft met het Acoustic Surface Audio+-systeem. Geluid komt daardoor rechtstreeks uit het beeld en volgt ook vrij goed de actie op het scherm. Sony heeft er dit jaar ook twee zijwaarts gerichte tweeters aan toegevoegd voor nog betere positionering en surround-effect. Het 50 watt sterke systeem ondersteunt Dolby Atmos en DTS:X. De audiokwaliteit is goed en heeft een degelijke basweergave.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Alleen onze krachtige metal-fragmenten klonken wat minder zuiver. Het maximale volume is voldoende, maar wie een grote kamer wil vullen met geluid zal het mogelijk wat krap vinden, vooral omdat de basweergave vermindert als je het geluid vrij hard zet. De surround-ervaring is goed, maar kan door het ontbreken van opwaarts gerichte speakers geen hoogte-effecten creëren.

Google TV

Sony kiest nog steeds voor Google TV en dat heeft zeker een aantal belangrijke voordelen. De Mediatek Pentonic MT5897-chipset met quad-core ARM Cortex-A73 CPU, 6GB-RAM en de Mali-G57 GPU garandeert alvast een vlotte ervaring. Daarnaast vind je op het Google TV-platform het ruimste aanbod apps, zodat je geen enkele streamingdienst hoeft te missen.

Google TV biedt uitgebreide aanbevelingen, gerangschikt per categorie, zoals actiefilm, thriller enzovoort. Een alternatieve mediaspeler (zoals VLC) of een mediabibliotheek-app (zoals Plex) maakt van de tv ook een uitstekende speler voor je thuisbibliotheek. Content van je smartphone afspelen is geen probleem dankzij ondersteuning voor Apple AirPlay 2 en Google Cast. Sony heeft ook nog een eigen streamingdienst, Sony Picture Core (het vroegere Bravia Core), waar je tal van films vindt.

©Eric Beeckmans | ID.nl

De tv wordt geleverd met twee afstandsbedieningen. De klassieke versie stoppen we onmiddellijk in de la. Onze voorkeur gaat uit naar de moderne, compacte afstandsbediening. Die gebruikt een via usb-c oplaadbare accu, heeft verlichte toetsen en vooral een eenvoudiger maar erg goede lay-out. De toetsen hebben een aangename en precieze aanslag. Rechts bovenaan staan een toets voor het snelmenu en een voor het menu met extra functies zoals het on-screen toetsenbord. Het is even wennen, maar die zijn erg handig.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Conclusie

Deze Sony K-65XR80 met een beeldscherm van 65 inch levert erg mooi beeld, met dank aan de prima prestaties van het oledpaneel en de XR-processor. De tv verbergt wel wat schaduwdetail en de kalibratie in de Professional-modus mag iets beter; dat zijn foutjes die we niet gewend zijn van Sony. Voor gamers is het jammer dat de tv slechts twee HDMI2.1-poorten heeft. Ondanks die kritiek kunnen we stellen dat de Sony erg mooie resultaten neerzet.

De tv heeft een prachtig afgewerkt design, uitstekende beeldkwaliteit en fijne audio die dankzij het Acoustic Surface recht uit het scherm lijkt te komen. Google TV biedt alles wat je streaminghart maar kan bedenken.

Maar deze Sony blijkt wel wat te duur geprijsd te zijn. Hij zit qua prijs flink boven die van de LG C4, maar biedt daar niet echt iets unieks tegenover.