ID.nl logo
Instapcursus Docker Desktop: geen gedoe met losse applicatiebestanden
© Sergey Novikov/serrnovik
Huis

Instapcursus Docker Desktop: geen gedoe met losse applicatiebestanden

Er bestaan heel wat interessante serverapplicaties, vaak gebaseerd op Linux, die zich niet eenvoudig in Windows laten installeren en ook lastig te configureren zijn. Docker bundelt alle benodigde componenten netjes in een container, die je moeiteloos kunt uitpakken op je eigen pc.

In dit artikel leggen we uit wat Docker is en hoe het werkt. In het kort:

  • We installeren Docker Desktop
  • We downloaden de gewenste images
  • We voeren de image(s) uit, oftewel we zetten ze om naar een container

Ook interessant: Fouten maken mag! Zo kun je in een veilige omgeving je netwerk testen

Voor het efficiënte transport van verschillende ladingen worden vrijwel altijd containers ingezet. Ze zorgen er immers voor dat alle objecten veilig en geordend bij elkaar blijven in een afgesloten omgeving. Wat als je dit principe ook kon toepassen op applicaties? Je zou alle benodigde elementen van zo’n toepassing, zoals programmabibliotheken en configuratiebestanden, kunnen verpakken in een container, waardoor je deze gemakkelijk kunt verplaatsen, beheren en uitvoeren op het gewenste systeem.

Deze aanpak met containers bestaat al enkele decennia, maar het is vooral Docker, dat ongeveer tien jaar geleden deze methode heeft gestandaardiseerd en populair heeft gemaakt.

Containers versus virtualisatie

Docker gebruikt containertechnologie om (web)applicaties te bouwen, te testen en makkelijk uit te rollen of te verspreiden. Voor het Docker-tijdperk gebruikten ontwikkelaars hiervoor gewoonlijk virtuele machines, met behulp van zogeheten hypervisors als Microsoft Hyper-V, VMware ESXi of Oracle VM VirtualBox.

Virtualisatie heeft helaas enkele nadelen. Een virtuele machine bevat naast de eigenlijke applicatie en benodigde software, immers ook een complete kopie van het besturingssysteem, wat veel intern geheugen kan vergen. Bovendien kan het virtualiseren van hardware een flinke impact hebben op de prestaties van het gast-besturingssysteem.

Applicaties in Docker-containers daarentegen gebruiken evenveel werkgeheugen als deze zonder container nodig zouden hebben, wat maakt dat je vaak probleemloos verschillende containers tegelijk op een doorsnee computer kunt draaien. Elke container draait in een volledig afgescheiden, virtueel bestandssysteem met alleen de nodige software en afhankelijkheden. Dit maakt dat je containers moeiteloos kunt migreren en desgewenst kunt verwijderen zonder sporen na te laten. Containers zijn doorgaans dus efficiënter, draagbaarder en veiliger dan virtuele machines.

Ook bij meerdere containers is er slechts één besturingssysteem (host) nodig, terwijl elke virtuele machine zijn eigen besturingssysteem (gast) vereist.

Van image tot container

Om met containers te werken, is het begrijpen van het concept van ‘images’ essentieel. Een container is namelijk een actieve uitvoeringsinstantie gebaseerd op een onveranderlijke blauwdruk of sjabloon, ook wel image genoemd. Samen met een instructiebestand (Docker-bestand) bevat dit alles wat nodig is om een applicatie te draaien, waaronder de programmacode, omgevingsvariabelen, programmabibliotheken en configuratiebestanden. Een image kan zelfs uit meerdere gestapelde lagen bestaan, zoals Ubuntu Linux, Apache en PHP voor het bouwen van een webserver.

Om een container te maken, kun je gelukkig gebruikmaken van een kant-en-klaar image met behulp van de juiste software. Het programma dat we hiervoor gaan gebruiken, is Docker Desktop. Dit kun je beschouwen als een grafische gebruikersinterface (kortweg GUI) bovenop de onderliggende Docker Engine-software (met de Docker Daemon).

Docker Engine is verantwoordelijk voor het laden van Docker-images, het maken en beheren van Docker-containers op basis van die images en het communiceren met Docker-repository’s voor het downloaden (en uploaden) van images. Docker Desktop maakt daarnaast gebruik van andere softwarecomponenten zoals Docker CLI-client en Docker Compose, maar deze komen verder in onze introductie niet expliciet aan bod.

Een Docker-bestand en een Docker-image maken samen een Docker-container.

Docker-repository’s

Repository’s (repositories in het Engels) zijn bibliotheken of opslagplaatsen waar Docker-images worden opgeslagen en gedeeld. Ze kunnen zowel openbaar als privé zijn en geven gebruikers de optie om images te uploaden (push) en te downloaden (pull). Een bekend voorbeeld is Docker Hub, de standaard openbare repository van Docker zelf (zie ook de paragraaf ‘Images zoeken’).

Natuurlijk bevatten images programmacode die binnen containers wordt uitgevoerd, wat het veiligheidsaspect belangrijk maakt. In de paragraaf ‘Veiligheidscontrole’, helemaal aan het einde van dit artikel, bespreken we kort hoe je bekende kwetsbaarheden in images kunt identificeren. Bij niet-officiële images valt niet helemaal uit te sluiten dat er bewust malware is toegevoegd. Er zijn zelfs images ontdekt waarin een cryptominer was ingebouwd of die een ‘Docker-escape’ bevatte waarmee een gecontaineriseerd proces alsnog toegang krijgt tot het hostsysteem.

Voor wie op zoek is naar een kant-en-klaar image: enige waakzaamheid is vereist. Zo’n zoektocht wordt vaak ook bemoeilijkt doordat er vaak honderden images beschikbaar zijn voor dezelfde software. De hoeveelheid downloads en gebruikersbeoordelingen kunnen je wel helpen bij het maken van een keuze.

Een schematische voorstelling van een ‘Docker-escape’, die gelukkig zeer uitzonderlijk zijn.

Windows en hardware

Je hebt nu genoeg basiskennis om aan de slag te gaan met Docker (Desktop), maar je beseft waarschijnlijk wel dat dit vooral iets is voor de wat meer gevorderde gebruiker. Docker Desktop vereist een Windows-machine met Windows 10 of 11, Home of Pro (64 bit), minimaal versie 21H2, maar bij voorkeur de allernieuwste versie.

De machine moet ten minste 4 GB geheugen hebben en een 64bit-processor met SLAT-ondersteuning (Second Level Address Translation, een specifieke hardware-virtualisatietechnologie, bij AMD vaak RVI genoemd en bij Intel Core-processors EPT). In het UEFI/BIOS moet hardware-virtualisatie ook daadwerkelijk zijn ingeschakeld, vaak aangeduid als AMD-V of VT-X. Je kunt dit snel controleren door in Windows op Ctrl+Shift+Esc te drukken, het tabblad Prestaties te openen en op Processor te klikken. Bij Virtualisatie moet Ingeschakeld worden weergegeven. Neem desnoods je systeemhandleiding door voor eventuele aanpassingen aan het systeem-BIOS.

Het ziet er naar uit dat hardware-virtualisatie is ingeschakeld op ons systeem.

Niet de juiste specs?

Shop voor een nieuwe pc

Windows Subsystem for Linux versie 2

We gaan voornamelijk aan de slag met containers op basis van Linux en voor optimale prestaties hebben we de zogenoemde WSL2-backend nodig (Windows Subsystem for Linux versie 2). Hiermee kan Docker Desktop een echte Linux-kernel gebruiken, wat resulteert in snellere opstarttijden en efficiënter gebruik van bronnen. Een alternatieve backend is Hyper-V, maar die is alleen beschikbaar op Windows Pro en hogere versies, en is doorgaans logger.

Bij een recente Windows-versie is het installeren van WSL2 eenvoudig: open de Opdrachtprompt als administrator en voer het commando wsl --install uit. Als dat nodig is, kun je WSL ook downloaden vanuit de Microsoft Store. WSL werk je eenvoudig bij met het commando wsl --update.

Controleer daarnaast het volgende: druk op de Windows-toets+R en voer optionalfeatures uit. In het venster Windows-onderdelen in- of uitschakelen zorg je er dat zowel Platform voor virtuele machine als Windows-subsysteem voor Linux is aangevinkt. Bevestig met OK en herstart indien nodig je systeem.

Docker Desktop vereist dat exact de juiste onderdelen zijn ingeschakeld.

Kennismaking Docker Desktop

We zijn nu eindelijk klaar om Docker Desktop te installeren. Je kunt deze gratis downloaden via deze pagina. Start de installatie met een dubbelklik op het exe-bestand (je kunt ook een installatie via de Opdrachtprompt uitvoeren, maar dit laten we hier buiten beschouwing). Indien van toepassing laat je het vinkje staan bij Install required Windows components for WSL 2. Volg de verdere setup-instructies en herstart Windows.

Na de installatie vind je Docker Desktop in het Windows-startmenu. Zorg dat je Docker Desktop opstart met een administrator-account (je kunt ook een account aan de gebruikersgroep docker-users toevoegen, maar dit terzijde).

Klik op het tandwielpictogram en open het onderdeel General. Zorg dat er vinkjes staan bij Use the WSL 2 based engine, Open Docker Dashboard at startup (alleen als je de applicatie vaak gebruikt) en Show CLI hints. Bij Software updates is het handig om Automatically check for updates ingeschakeld te laten. En hoewel we hier in deze introductie niet expliciet op ingaan: laat onder Extensions het vinkje staan bij Enable Docker Extensions.

Alle onderdelen van Docker Desktop zijn bereikbaar via een knoppenbalk aan de linkerzijde. De belangrijkste onderdelen voor dit artikel zijn Containers (actieve instanties van images) en Images (waarschijnlijk gedownload vanuit een repository). Daarnaast zijn er onder andere:

• Volumes: blijvende opslagruimtes om gegevens te behouden, ook als je bepaalde containers niet meer gebruikt;
• Docker Scout: voor analyses van gedownloade images, inclusief veiligheidsanalyse;
• Learning Center: met diverse gidsen en voorbeelden;
• Extensions: verschillende extensies om de functionaliteit van Docker Desktop uit te breiden.

Het dashboard van Docker Desktop, met een overzicht van reeds gedownloade images.

Images zoeken

Je hebt inmiddels begrepen dat alles begint met images. Open daarom het onderdeel Images in Docker Desktop en klik op Local. Je zou hier het image getting-started al moeten zien staan, dat bedoeld is om je verder op weg te helpen met Docker. We laten zo zien hoe je images kunt uitvoeren en omzetten naar een actieve instantie, oftewel een container, maar we leggen eerst uit hoe je andere images kunt toevoegen.

Zoals gezegd kun je hiervoor onder meer terecht in de populaire repository Docker Hub. Maak een account aan, meld je aan, klik op Continue with Free en klik op Verify Email Address in de bevestigingsmail. Meld je met dit account tevens aan in Docker Desktop zelf via Sign in.

Terug in Docker Hub kun je op Explorer klikken en zoekfilters gebruiken. De combinatie Images en Docker Official Image bijvoorbeeld levert ongeveer 180 resultaten op. Als je ook het filter Verified Publisher toevoegt, vind je bijna aan 9000 images. Uiteraard kun je ook je eigen zoektermen in de zoekbalk invoeren.

Bij elk zoekresultaat zie je ook het aantal downloads, oftewel ‘pulls’, inclusief tijdsgrafiek en gebruikerswaardering. Klik op een resultaat voor het specifieke Docker pull command (zie volgende paragraaf), en voor uitleg over de opstart en verdere configuratie van de applicatie.

Overigens kun je ook rechtstreeks vanuit Docker Desktop naar images zoeken. Je hoeft je zoekterm maar in de zoekbalk bovenaan te tikken of je drukt op Ctrl+K voor de ingebouwde zoekmodule. Klik vervolgens op Images en Hub images voor de beschikbare exemplaren op Docker Hub. Klik op het pijlknopje bij Tag om, naast de meest recente versie (Latest) ook alternatieve versies te kunnen opvragen.

Bijna 9000 ‘officiële’ images of afkomstig van geverifieerde ontwikkelaars.

Een keur aan images We schreven al dat het lastig kan zijn om een gerichte keuze te maken uit de talrijke (zo goed als kant-en-klare) Docker-images. We weten natuurlijk niet naar welk soort (server)applicaties jouw specifieke interesses uitgaan, maar hieronder vermelden we toch al een aantal images waarvan we hopen dat je die zelf ook interessant vindt – en die op een Windows-machine zonder gebruik van containers lastig(er) te configureren zijn. In willekeurige volgorde:

  • Ubuntu: populaire Linux-distributie
  • Pi-hole of AdGuard Home: flexibele adblockers
  • Transmission: Torrent-client met VPN
  • Nextcloud of Owncoud: private cloudopslagdiensten
  • Heimdall: dashboard voor applicaties en sites
  • Home Assistant: centrale aansturing van slimme apparaten en domotica
  • Plex of Jellyfin: mediaservers
  • Airsonic-advanced: audioserver
  • SABnzbd: nieuwsgroep-reader
  • MeTube: krachtige downloader voor online video’s als YouTube
  • MariaDB met phpMyAdmin: MySQL-database inclusief beheermodule
  • Vaultwarden: wachtwoordbeheerder op basis van Bitwarden
  • DDNS Updater: updatetool voor een dynamisch DNS.

Op de websites van de respectievelijke makers vind je vaak configuratie-instructies en gebruikershandleidingen. Wanneer je met een zoekmachine zoekt naar iets als applicatienaam docker container vind je ook al snel pull- en run-instructies, inclusief parameters, voor gebruik vanuit Docker.

Images downloaden

Je hebt nu één of meerdere Docker-images gevonden die je interesseren. Nu is het tijd om die op je eigen pc te krijgen. Gelukkig is dit proces niet ingewikkeld. De eenvoudigste manier is vanuit Docker Desktop, waar je in de zoekmodule op Pull klikt bij het gewenste image. Binnen korte tijd wordt dit image aan je lijst met images toegevoegd, met de status Unused. Je kunt dit image ook weer verwijderen door op het vuilnisbak-icoon te klikken en te bevestigen met Delete forever. Indien van toepassing, dien je wel eerst de bijbehorende container te verwijderen. Als je alleen de container verwijdert en deze nadien opnieuw aanmaakt, is de kans groot dat alles nog werkt zoals ervoor. Dit hangt er wel vanaf of de ontwikkelaar van het bijbehorende image de opslagvolumes correct heeft gekoppeld. Je kunt de inhoud van zo’n container bekijken door op de containernaam te klikken en Files te openen.

Een andere optie om images te downloaden, is om de Opdrachtprompt te gebruiken met het Docker-commando (voer docker in zonder extra toevoegingen voor een overzicht van beschikbare parameters). Om een image te downloaden, gebruik je docker pull <image-naam>, zoals vermeld op Docker Hub. Hierna zul je dit image ook in de lijst van Docker Desktop zien verschijnen.

Je kunt een image downloaden vanuit Docker Desktop of vanaf de Opdrachtprompt.

Uitvoeren via Desktop

Om een image uit te voeren en om te zetten naar een (potentieel) actieve container, hoef je in principe alleen maar op het pijlknopje te klikken naast het gewenste image en nogmaals te bevestigen met Run. Je krijgt in het getoonde venster echter de kans om een of meer instellingen aan te passen onder Optional settings. Dit omvat vaak een Container name (als je geen naam invoert, zal Docker er automatisch een genereren), de Host port, eventuele volumes en omgevingsvariabelen. Nadat je hebt bevestigd, vind je het image terug als een actieve container onder de opgegeven naam.

Stel, je ziet bij Port(s) staan: 8000:8081. Dit betekent dat de interne serverapplicatie draait op poort 8081, maar dat je deze kunt bereiken via poort 8000. Wanneer je dan klikt op die 8000 voor :8081/tcp, zal je browser normaal gesproken starten met het volgende adres: http://localhost:8000.

Bij wijze van voorbeeld hebben we dit gedaan met de MeTube-applicatie. We kwamen direct op een webpagina waar we alleen een video- of playlist-url hoefden in te voeren (bijvoorbeeld https://www.youtube.com/watch?v=_DqeuX44YUg) en de gewenste Quality en Format moesten selecteren. Met een druk op de knop Add werd de bijbehorende video opgehaald en aan de lijst toegevoegd. Je kunt deze video vervolgens via de knop Download naar een fysieke opslaglocatie kopiëren.

Afhankelijk van het image kun je nog extra parameters instellen.

Uitvoering via de Opdrachtprompt

Het uitvoeren van een image kun je ook regelen vanaf de Opdrachtprompt met een Docker-commando, maar meestal moet je wel de juiste parameters kennen. Vaak vind je deze informatie op de website van de makers of via een zoekopdracht.

We geven één eenvoudig voorbeeld om het standaard educatieve image docker/getting-started uit te voeren:

docker run -d -p 80:80 docker/getting-started

In dit geval is docker/getting-started de naam van het image. Met de parameter -d (detached) start je de container in de achtergrond en met -p 80:80 koppel je poort 80 van je Windows-pc (de hostmachine) aan de standaardpoort 80 van de container. Dit betekent dat je simpelweg http://localhost in je browser kunt invoeren (aangezien poort 80 de standaard http-poort is). Als je bijvoorbeeld -p 8080:80 had gebruikt, zou je http://localhost:8080 moeten invoeren als adres.

Je kunt een image ook vanaf de Opdrachtprompt uitvoeren, met de nodige parameters.

Alternatieven

Gebruik je liever niet Docker Desktop – of lukt het je hiermee niet – dan kun je een gratis opensource-alternatief overwegen, zoals Podman Desktop. Deze is trouwens ook beschikbaar voor macOS en Linux.

De interface heeft veel weg van Docker Desktop. Wanneer je het onderdeel Images opent kun je via Pull an image op basis van trefwoorden images uit repository’s ophalen. Klik op Manage registries om je bijvoorbeeld bij Docker Hub aan te melden. Vanuit het onderdeel Images kun je een image vervolgens opstarten via Run Image / Start Container. Je krijgt dan eerst nog een scherm te zien waarin je allerlei parameters kunt instellen, bijvoorbeeld voor netwerk en veiligheid. Je vindt een opgestarte container terug in het onderdeel Containers.

Heb je een NAS die Docker ondersteunt, dan kun je Docker-images ook rechtstreeks vanaf je NAS draaien. We nemen een Synology DS220+ als voorbeeld. Je installeert eerst Container Manager vanuit het Package Center (of Docker in oudere versies) waarna je ook hier de inmiddels bekende onderdelen als Image en Container aantreft. Images kun je toevoegen vanaf een url of via een lokaal bestand. Raadpleeg eventueel de online gebruikersgidsen van de NAS-fabrikant voor meer informatie.

Podman Desktop is een waardig alternatief voor Docker Desktop en draait ook op macOS en Linux.

Veiligheidscontrole

Wanneer je je beperkt tot actuele Docker Official Images en images van Verified Publishers, hoef je meestal niet te veel zorgen te maken over ernstige kwetsbaarheden. Toch is het verstandig om ook dan regelmatig een veiligheidscheck uit te voeren. Met een gratis Docker Hub-account kun je enkele veiligheidsaspecten van je images controleren. Dit kan via Docker Scout binnen Docker Desktop. Selecteer het gewenste image in het menu Sample image en klik op Analyze image. Het overzicht van kwetsbaarheden verschijnt, opgedeeld in C (Critical), H (High), M (Medium) en L (Low). Voor meer details klik je op View packages and CVEs. Bij Vulnerabilities kun je de bijbehorende Packages openen en meer technische informatie opvragen via de links.

Vergelijkbare informatie kun je ook opvragen vanaf de Opdrachtprompt met deze commando’s:

docker scout quickview <image-naam>

of:

docker scout cves <image-naam>

of:

docker scout recommendations <image-naam>

We hebben helaas niet de ruimte hier dieper op in te gaan. Zorg er in elk geval voor dat je zoveel mogelijk de recentste images en updates downloadt en gebruikt.

Gebruik up-to-date images en check regelmatig op belangrijke kwetsbaarheden.

Watch on YouTube
▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 betaalbare compacte televisies voor in de camper of caravan
Huis

Waar voor je geld: 5 betaalbare compacte televisies voor in de camper of caravan

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speuren we een paar keer per week binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je een camper- of caravanbeziiter? Dan hebben we voor jou een selectie gemaakt van compacte 24-inch televisies voor in die caravan of camper (of elke andere plek met beperkte ruimte)!

Ook op vakantie wil je af en toe een film kunnen kijken of op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen via het nieuws op tv. Daarom kan een televisie in je camper of caravan best handig zijn. Maar welke moet je dan hebben? De ruimte is vaak wat beperkt, dus een 48-inch televisie zit er dan niet in. De helft daarvan blijkt echter een prima formaat, als het op het woongedeelte aankomt.

Salora CUBE24 

De Salora CUBE24 is een stijlvolle 24-inch HD Ready led-tv met Android TV. Met ingebouwde Chromecast en Bluetooth biedt deze tv toegang tot streamingdiensten en draadloze connectiviteit. Dankzij HDR10-ondersteuning en Dolby-audio levert hij een helder beeld en rijk geluid. Drie hdmi-poorten en een slank ontwerp maken hem veelzijdig en geschikt voor diverse ruimtes. En dankzij Android TV kun je allerlei streaming-apps installeren, zoals Netflix of Disney+.

Philips 24PHS6808

Deze Philips 24-inch HD Ready tv combineert eenvoud met slimme functies. Met Pixel Plus HD-technologie biedt hij scherpe beelden en levendige kleuren. De tv ondersteunt HDR10 en HLG, en beschikt over Dolby Atmos-geluid. Met drie hdmi-poorten en ingebouwde wifi is hij ideaal voor kleinere ruimte

Samsung UE24N4305AKXXC

Deze smart-tv van Samsung heeft een led-display en een helderheid van 400 cd/m. De tv beschikt over wifi, twee hdmi-poorten en een usb-aansluiting, en ondersteunt diverse digitale signalen. Dankzij het slimme besturingssysteem kun je op deze Samsung-tv ook al je favoriete streaming-apps installeren.

Thomson Google TV 24

Deze slimme tv van Thomson 24HG2S14C is een 24-inch HD Ready televisie, voorzien van een lcd-display en direct-led-achtergrondverlichting. Hij ondersteunt meerdere digitale signalen en biedt zowel wifi als Ethernet-connectiviteit. Met een brede kijkhoek van 178 graden en een verversingssnelheid van 60 Hz levert hij goede beeldkwaliteit, zonder dat je voor dit toestel de hoofdprijs betaalt. Dankzij Google TV installeer je ook op deze televisie je favoriete (streaming-)apps. De televisie is geschikt voor het 12-Volt stroomnetwerk of de sigarettenaansteker in de caravan of camper.

Lenco DVL-2483BK

Deze veelzijdige Lenco DVL-2483BK is een HD Ready smart-tv met ingebouwde dvd-speler en 12V auto-adapter, waardoor deze makkelijk is aan te ideaal voor onderweg. Met HDR-ondersteuning, Dolby Digital Plus-geluid en een helderheid van 300 cd/m² biedt hij een goede kijkervaring. De tv draait op een Linux-besturingssysteem en is voorzien van diverse aansluitmogelijkheden. Ook hier is het erg prettig dat er een 12 Volt-aansluiting aanwezig is, waardoor je deze televisie heel gemakkelijk op het interne stroomnetwerk van je caravan of camper of de sigarettenaansteker kunt aansluiten. Met de voorgeïnstalleerde apps van Amazon Prime, Deezer, Facebook, Netflix, Twitch en YouTube kun je meteen aan de slag.

▼ Volgende artikel
Koelkast optimaal indelen: zo blijft je eten langer vers
© Odua Images
Huis

Koelkast optimaal indelen: zo blijft je eten langer vers

De temperatuur in je koelkast is niet overal hetzelfde. Zet je alles zomaar ergens neer, dan is de kans groot dat eten sneller bederft of je onnodig ruimte verspilt. Door bewust te kiezen wat je waar plaatst, blijft je eten langer vers en houd je je koelkast overzichtelijk.

Onderin de koelkast is het kouder dan bovenin. Zet je alles op de juiste plek, dan blijft je eten langer vers. In dit artikel leggen we uit hoe de temperatuurzones in je koelkast werken en wat je het beste waar kunt neerzetten.

Lees ook: Is het tijd voor een nieuwe koelkast?

Hoe koud moet je koelkast eigenlijk zijn?

Op veel verpakkingen staat dat je voedingsmiddelen koel moet bewaren, bijvoorbeeld onder de 7 graden. Maar dat is eigenlijk te warm. De ideale temperatuur in de koelkast is 4 graden. Nieuwe koelkasten kun je vaak zelf instellen op een exacte temperatuur. Bij oudere koelkasten stel je de temperatuur in met een draaiknop, meestal van 1 tot 5 of 1 tot 7. Veel mensen denken dat stand 1 het koudst is, maar het is juist andersom: hoe hoger de stand, hoe kouder de koelkast. Staat je koelkast op 1 en is het niet koel genoeg? Kies dan een hogere stand.

Hoe koud of warm het precies is, kun je aan zo'n draaistand helaas niet aflezen. Een koelkastthermometer biedt dan uitkomst. Die laat zien of je de koeling moet bijstellen.

©Christopher Habermann

Waar in de koelkast is het het koudst?

Elke koelkast is zo ontworpen dat het onderin het koudst is. Ook achterin is het kouder dan voorin. Hoe hoger je komt, hoe minder koud het wordt – relatief gezien dan. De deur is de warmste plek, omdat je die vaak opent en sluit. Daardoor stroomt er telkens warme lucht naar binnen, wat de temperatuur op die plek minder constant maakt. Onderin, vlak boven de groentelade, bewaar je dus het best bederfelijke producten zoals vlees, vis en vleeswaren. Laat die het liefst in de originele verpakking of doe ze in een goed afgesloten zakje, zoals een ziplock. Heb je verstelbare planken? Zorg dan dat je genoeg ruimte maakt op deze onderste plank.

De groentela is voor: groenten!

Bij veel mensen liggen er flessen frisdrank of blikjes bier in de groentela. Logisch, want liggend past dat vaak net wat makkelijker en je pakt het snel. Wil je je groenten langer vers houden? Dan kun je die flessen en blikjes beter ergens anders bewaren en de groentela gebruiken waarvoor hij bedoeld is!

Wel of niet in de koelkast bewaren?

Hieronder vind je een lijst met populaire groenten en fruit die je wel en niet in de koelkast bewaart. Dit helpt bij het tegengaan van bederf én smaakverlies. Tip: twijfel je? Kijk of de groente of het fruit in de supermarkt buiten de koeling ligt. Dat is vaak een goede aanwijzing.

✅ Wel in de koelkast bewaren

  • Bladgroenten zoals sla, spinazie en andijvie

  • Broccoli en bloemkool

  • Wortels

  • Radijs

  • Prei

  • Boontjes

  • Asperges

  • Champignons

  • Andijvie

  • Rode biet

  • Bosui

  • Kool (wit, rood, spitskool)

  • Bessen, aardbeien, frambozen (kort bewaren, bij voorkeur in het originele bakje)

❌ Niet in de koelkast bewaren

  • Tomaten (worden melig en verliezen aroma)

  • Komkommer (gevoelig voor kou, krijgt snel plekken)

  • Paprika (kan rimpelen en zachter worden)

  • Courgette

  • Avocado (tenzij rijp en nog niet gegeten)

  • Uien (liever droog en donker bewaren)

  • Knoflook

  • Aardappels

  • Pompoen

  • Aubergine

  • Tropisch fruit zoals bananen, mango, ananas

  • Citrusvruchten

Wat zet je op de andere planken?

Helemaal bovenin is een handige plek voor blikjes, pakjes en flesjes drinken. Ook sauzen en geopende potjes, zoals augurken of pesto, zet je hier overzichtelijk bij elkaar. Een plankje lager leg je producten als kaas, humus en andere spreads. Ook margarine, roomboter en bakboter kunnen daar prima staan — niet te koud en niet te warm.

Dit bewaar je in de deur van de koelkast

Onderin de deur van de meeste koelkasten zit een rek voor flessen en pakken. Daar zet je bijvoorbeeld melk, yoghurt, drinkzuivel, sap of witte wijn. Let er wel op dat de koelkast eigenlijk te koud is om wijn direct op drinktemperatuur te houden. Haal de fles dus op tijd uit de koeling.

Verder naar boven zit meestal een eierrekje en een paar smalle plankjes. Die zijn handig voor potjes mosterd, kleine flesjes met kappertjes of andere smaakmakers. Helemaal bovenin in de deur leg je Parmezaanse kaas of zakjes geraspte kaas

Ook interessant: Tips voor een lager verbruik van je koelkast en vriezer

Houd het netjes!

Vind je het lastig om je koelkast netjes te houden? Dan kunnen speciale koelkastdozen uitkomst bieden. Daarmee houd je bijvoorbeeld alle beleg bij elkaar, of kleine potjes. Er zijn ook handige mandjes die je onder een plank kunt hangen – ideaal om bijvoorbeeld tubes overzichtelijk te bewaren.

©Olga Yastremska, New Africa, Africa Studio

Algemene indelingstips

Na het herindelen ziet je koelkast er weer netjes uit. Maar om dat zo te houden, is wat discipline nodig. Zet gelijksoortige potten en flesjes bij elkaar en plaats aangebroken verpakkingen vooraan, zodat je ze als eerste gebruikt. Nieuwe potten saus hoeven nog niet in de koelkast; pas na openen zet je ze erbij. Heb je meerdere soorten vleeswaren of plakken kaas? Dan is een belegdoos met meerdere vakjes handig. Zo houd je alles overzichtelijk én goed afgesloten. Doe je net boodschappen en vul je een grotendeels lege koelkast weer helemaal? Zet dan tijdelijk de temperatuur iets lager, zodat alle producten snel afkoelen. En zet geen warme restjes rechtstreeks in de koelkast: die zorgen voor temperatuurstijging, wat slecht is voor de houdbaarheid van de andere etenswaren.

Toe aan een nieuwe koelkast?

Wil je vanaf het eerste moment een opgeruimde koelkast, denk dan vooraf goed na over hoeveel ruimte je nodig hebt. Hoe groot is je huishouden? Koop je vaak in één keer veel boodschappen of juist vaker kleine beetjes? Op witgoedsites kun je makkelijk filteren op inhoud van het koel- en vriesgedeelte. Let niet alleen op de inhoud in liters, maar ook op de indeling. Een slimme indeling met verstelbare planken of lades maakt vaak meer verschil dan een paar liter extra ruimte. Ook kun je meteen filteren op modellen die speciale vershoudzones hebben, voor groente/fruit en/of vlees en vis. Zo zie je meteen welke modellen passen bij jouw situatie.