Sommige mensen lopen al heel lang rond met het idee om een boek te schrijven. Alleen waar en hoe begin je? Wordt het fictie of non-fictie? Hoe werk je de personages het beste uit? En hoe houd je het overzicht en zorg je voor structuur? Wist je dat er apps zijn die je daarbij kunnen helpen? We bespreken vier handige schrijfhulpen.

Een boek schrijven is niet makkelijk, maar zeker niet onmogelijk. Als je aan een aantal schrijvers vraagt wat hun geheim is, dan krijg je daar geen eenduidig antwoord op. Ze vertellen je hoogstens dat elk schrijverspad uniek is en dat het voor iedereen een ander proces is. Juist, daar hebben wij net zo veel aan als jij. Daarom kan het geen kwaad wat hulp in te schakelen. Als mensen niet kunnen helpen, dan zijn we aangewezen op programma’s. In dit artikel behandelen we vier apps die je helpen gestructureerd te schrijven.

Algemene tips

Over het algemeen hebben de applicaties in dit overzicht veel dezelfde functies. Daarom hebben we besloten om ons voornamelijk te concentreren op wat de desbetreffende app zo uniek maakt. Geen van de apps neemt je het werk uit handen, maar ze kunnen wel orde creëren waar chaos heerst. Je zult wel eerst zelf aan de slag moeten gaan met de basis van je boek. Daarbij moet je nadenken over een aantal cruciale zaken. Waar wil je dat je boek over gaat? Wat is volgens jou het belangrijkste om over te schrijven? Voor wie is het boek bedoeld? Ben je in staat je ideeën efficiënt uit te werken?

De antwoorden op deze vragen bepalen in hoeverre je in staat bent daadwerkelijk slagen te maken. Soms heb je meerdere ideeën, maar merk je dat je over één verhaal echt gepassioneerd bent. Dan weet je waarover je wilt schrijven. Aan de andere kant is het zo dat de vragen je op weg kunnen helpen als je nog twijfelt. Je hoeft in dit stadium geen ingewikkelde personages uit te werken, maar focus je gewoon op de basis. Dit zijn allerlei werkzaamheden die je verricht voordat je structuur aanbrengt. Denk ook alvast na over een begin, midden en eind en over de interessante conflicten die in je boek voorkomen.

ChatGPT: ideeën opdoen

Als je een beetje hulp kunt gebruiken vanwege een writer’s block, of omdat je niet snel tevreden bent over je eigen ideeën, raden we je aan ChatGPT te gebruiken. Dit is een app die kunstmatige intelligentie inzet om je verder op weg te helpen met je (gebrek aan) creativiteit. Je kunt deze chatbot om input vragen over personages en verhaallijnen. Je kunt zelfs een complete personageschets laten maken. Er wordt soms neergekeken op het gebruik van AI. Dat begrijpen we, maar je laten inspireren door de ideeën die voorbijkomen, kan geen kwaad. Eigenlijk is dit niets anders dan andermans werk lezen en daardoor het creatieve vuur in je laten aanwakkeren.

Misschien kom je op een briljant idee door een situatie, of denk je dat je een bepaald scenario scherper kunt uitschrijven. Je hoeft de ideeën natuurlijk niet letterlijk over te nemen (dat raden we ook af), maar je kunt ze wel gebruiken om je werk aan te sturen. Bovendien kan ChatGPT helpen met het herschrijven van passages. De chatbot kan in de basismodus al van dienst zijn, maar er zijn ook plug-ins beschikbaar waarmee je nog meer uit de kunstmatige intelligentie haalt. Je moet dan wel voor ChatGPT betalen.

Lees ook dit artikel: Meer doen met ChatGPT: 5 plug-ins en hoe je ze downloadt

Novelist: personages

Een andere gratis app is Novelist. Deze is vooral bedoeld voor aspirant-schrijvers, maar we zien niet in waarom veteranen de app links moeten laten liggen. Bij Novelist is het niet mogelijk om bestaande teksten in te voeren. Dus als je besluit de app te gebruiken, dan begin je vanaf een nulpunt. Ook is het niet de bedoeling dat je je complete boek in dit programma schrijft. Wat kun je er dan wel mee? Je kunt er vooral personages en conflicten mee uitschrijven.

Nadat je de app hebt gedownload voor Android of iOS, kun je je eerste boek toevoegen. Je kunt alvast een titel invoeren (maar klamp je daar niet aan vast), evenals een omschrijving van het boek. Dat hoeft niet, maar dat kan het onderwerp wel scherp in beeld houden. Vervolgens kun je beginnen met het uitwerken van een specifieke scène.

Je kunt hier zo gedetailleerd zijn als je wilt; het gaat erom dat je op papier zet wat je in je hoofd hebt. Later kun je teruggaan om bepaalde zaken aan te passen. Verder is het mogelijk doelen in te stellen, zodat je een bepaald aantal woorden per dag haalt. Je kunt ook gebruikmaken van templates om een beter idee van een boekstructuur te krijgen.

Mystory.today: overzicht

Als dat een beetje te basaal klinkt, dan kun je wellicht beter uit de voeten met een app als Mystory.today. Dit is een applicatie waarin je een compleet boek kunt uitwerken. Binnen de app tref je een goede tekstverwerker aan. Deze heeft alleen de broodnodige functies waardoor je je niet kunt laten afleiden door onnodige onderdelen. Daarnaast is er een automatische opslagfunctie, waardoor je ook nooit je werk verliest. Heel fijn tijdens het schrijven, want dat is wederom een zorg minder.

En dan hebben we het nog niet eens over structuur gehad. Want als Mystory.today je ergens bij kan helpen, dan is het dat wel. Niet alleen kun je binnen de app hoofdstukken aanbrengen en direct aanpassen, ook zijn er aparte secties beschikbaar waarin je personages en plekken uitwerkt. Zo heb je altijd een compleet naslagwerk voor jezelf. Je kunt altijd even snel opzoeken hoe iemand zou reageren of waar iemand het beste in zou zijn. Bovendien is er een kurkbord beschikbaar met persoonlijke labels. Daarmee kun je heel snel specifieke informatie vinden. Je hebt alles in eigen beheer, dus je bent zelf verantwoordelijk voor die labels.

Ook interessant: Microsoft Office te duur? LibreOffice is een uitstekende gratis vervanger

LivingWriter: template

We kunnen ons goed voorstellen dat er een hoop op je af komt met een app als Mystory.today. Dan is de applicatie LivingWriter wellicht het beste alternatief. Dit is een van de jongste apps op deze lijst, maar vergis je niet: dit kan een extreem krachtige tool zijn. Voordat je begint met het uitwerken van je eigen verhaal, kies je een template uit die het beste bij je idee past. Je kunt kiezen uit fictie of non-fictie en je kunt aan de hand van de ideeën van andere schrijvers je eigen concepten uitwerken. Dat doe je dan in een basale tekstverwerker die precies genoeg opties biedt.

LivingWriter: verhaalbord

LivingWriter maakt onderscheid tussen hoofdstukken en scènes en biedt met de Story Elements-sectie een geweldig overzicht aan van personages, locaties en algemene notities. In de basis lijkt deze app op Mystory.today, maar wat betreft design kunnen beide apps niet verder van elkaar vandaan staan. LivingWriter oogt opgeruimder en overzichtelijker. Verder is het zo dat je met deze software doelen in kunt stellen, zodat je wekelijks een bepaald woordenaantal haalt. De app motiveert je dan om door te gaan wanneer je achterloopt en beloont je wanneer je een doel hebt behaald.

Uniek aan LivingWriter is het verhaalbord. Dit kun je tekstueel regelen en je kunt elementen verplaatsen als dat nodig is. Je kunt ook met contextdiagrammen werken. Dat klinkt een beetje abstract, maar daarmee visualiseer je connecties. Je kunt bijvoorbeeld een situatie in een blok plaatsen en daar personages en conflicten aan koppelen met interactieve lijnen. Zo kun je in elk geval voor jezelf duidelijk maken hoe personages elkaar ontmoeten, waar ze zijn als dat gebeurt en wat er ondertussen speelt, terwijl de ontmoeting plaatsvindt. Dat kost je niet al te veel tijd, energie en tekst.

Nog meer opties

Vanzelfsprekend zijn er meer opties. Zo is er Pluot. Met deze app werk je personages, scènes en locaties uit. Ook kun je een conflict en de uitkomst daarvan prettig in beeld brengen. Op die manier hoef je tijdens het schrijven nergens over te twijfelen.

Pure Writer is in de basis een no-nonsense en afleidingsvrije schrijversomgeving die het vooral moet hebben van zijn geavanceerde zoekbalk. Zo kun je binnen de tekst snel vinden wat je zoekt, en aanpassingen doen als die nodig zijn. Maar daarvoor kun je net zo goed in Word de toetscombinatie Ctrl+F gebruiken. Zoek je toch iets anders, dan is deze applicatie de overweging waard.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom gaan we een paar keer per week voor je op zoek naar zulke aanbiedingen. Met Kerst en Oud en Nieuw voor de deur is het weer tijd om te bedenken wat je wil gaan eten. Wat dacht je van fondueen? Met deze vijf fonduesets maak je indruk op je vrienden en familie.

Met een fondueset smelt je de lekkerste kazen en dep je je broodje of vlees in bouillon of kaas. Fonduesets zijn de ultieme sfeermakers voor de feestdagen, of het nu met vrienden is of familie en of je kiest voor romige kaas, bouillon of chocolade; het is op en top genieten. Een absolute must-have voor elke levensgenieter en perfect voor de feestdagen. Wij vonden vijf betaalbare fonduesets voor je.

Boska Elektrische Fondueset Pro - 8 personen

De Boska Elektrische Fondueset Pro is ontworpen voor liefhebbers van kaas‑ en vleesfondue. De set bestaat uit een geëmailleerde gietijzeren pot met een inhoud van circa 2,15 liter, waardoor je genoeg ruimte hebt voor een volledige kaasfondue of bouillon. Het verwarmingselement is elektrisch en beschikt over een instelbare thermostaat; hierdoor kun je de temperatuur naar wens aanpassen voor verschillende soorten fondue. Een handig indicatielampje laat zien wanneer het element aan staat. De pot staat op een stevige basis en heeft een extra lang snoer van twee meter, zodat je hem makkelijk midden op tafel plaatst. Bij de set worden acht fonduevorken geleverd die zijn voorzien van gekleurde markeringen. De combinatie van gietijzer en emaille zorgt voor een gelijkmatige warmteverdeling en eenvoudige reiniging.

Swissmar Lausanne 11‑delige fondueset - 6 personen

De Zwitserse fabrikant Swissmar levert met de Lausanne een 11‑delige fondueset die is gericht op traditioneel fonduen. De set bestaat uit een koperen pan met een geëmailleerde binnenkant en een zware RVS‑branderschaal. Doordat koper de warmte snel opneemt en verdeelt, is de fondue snel op temperatuur. De pan staat op een robuuste stalen houder waarin een brander met regelaar zit; hiermee pas je de vlamsterkte aan voor kaas‑, bouillon‑ of chocoladefondue. In de doos zitten verschillende accessoires, waaronder zes vorkjes en een branderschaal. Deze set is niet elektrisch, waardoor je hem zelfs buiten of op de camping kunt gebruiken.

Mäser Fondueset - 4 personen

De fondueset van Mäser bestaat uit een roestvrijstalen pan met bijbehorende brander. Roestvrij staal is slijtvast en eenvoudig te reinigen; je kunt de pan na gebruik in de vaatwasser zetten. De set heeft een inhoud van rond één liter, voldoende voor een kaas‑ of chocoladefondue voor een klein gezelschap. Er worden meerdere fonduevorkjes meegeleverd met gekleurde puntjes om ze te onderscheiden. Dankzij de stevige basis staat de pan stabiel op tafel, terwijl de gelijkmatige warmteverdeling voorkomt dat de inhoud aanbrandt. Omdat het geen elektrisch toestel is, gebruik je de brander met brandgel of spiritus.

Baumalu 385050 fondueset - 6 personen

Deze fondueset van Baumalu bestaat uit een zware gietijzeren pan die op een decoratieve houten plaat staat. Gietijzer houdt de warmte goed vast en is geschikt voor zowel kaas‑ als chocoladefondue. De bijgeleverde brander plaats je onder de pan; je regelt de vlamsterkte met een draaiknop. Omdat de pot stevig op de houten plaat staat, blijft hij stabiel en kras je niet op de tafel. In de set zitten fonduevorkjes met houten handvatten.

Tristar FO‑1107 Fonduepan - 8 personen

De Tristar FO‑1107 is een elektrische fondueset met een inhoud van ongeveer 1,5 liter. Je gebruikt deze pan voor verschillende soorten fondue, zoals kaas, bouillon of chocolade. Het verwarmingselement levert circa 1000 watt en heeft een instelbare thermostaat, zodat je de temperatuur kunt aanpassen aan het type fondue. Een indicatielampje geeft aan wanneer het apparaat actief is. De pan heeft een antiaanbaklaag, een cool‑touch handgreep en staat op een antislipvoet voor extra stabiliteit. Er worden acht fonduevorkjes meegeleverd en door de ring bovenop blijven de vorkjes op hun plek tijdens het fonduen.

Papieren facturen, garantiebonnetjes, contracten en andere documenten slingeren al snel overal rond. Waarom niet alles digitaal bewaren, zodat je het in enkele klikken terugvindt? In dit artikel vind je gratis tools en praktische tips om je administratie te scannen, te taggen, doorzoekbaar te maken en veilig op te slaan zonder veel gedoe.

Tip 1: Scanner

Stel, je wilt een hele reeks documenten digitaliseren, zoals garantiebewijzen of facturen. We gaan ervan uit dat je een scanner in huis hebt, eventueel als onderdeel van een all-in-one-printer. Zo’n toestel is goed geschikt voor stabiele, rechte scans, en een (soms optionele) documentinvoer maakt het extra handig bij grotere aantallen. Je scant het best op zo’n 300 dpi, in grijswaarden of kleur, en bewaart het resultaat bij voorkeur als pdf. Helaas genereert de meegeleverde scansoftware vaak alleen pdf’s met een afbeelding van de tekst, waardoor je die later niet kunt doorzoeken of kopiëren.

©OttoPles

Tip 2: NAPS2

Gebruik in dit geval beter scansoftware met geïntegreerde OCR, zoals het gratis en opensource NAPS2 (www.naps2.com, Windows, macOS en Linux). Start de app, klik op Nieuw profiel en op Apparaat kiezen om je scanner te selecteren. Je kunt kiezen uit drie drivertypes: WIA (ingebouwd in Windows, beperkt), TWAIN (krachtiger) en ESCL (voor moderne netwerk- of wifi-scanners, vergelijkbaar met Apple AirScan). Doorgaans kies je voor TWAIN. Stel de scanopties in en open Geavanceerd voor extra instellingen. Typ een profielnaam en bevestig met OK.

Klik nu op de knop OCR en download de gewenste talen, zoals Dutch en English. Plaats een vinkje bij PDFs doorzoekbaar maken middels OCR en kies taal en modus (Snel of Beste). Vink ook de andere opties aan en druk op Scannen.

Klik daarna op het pijlknopje bij PDF opslaan en kies PDF-instellingen. Vul bij Standaard bestandspad een bestandsnaam in – gebruik eventueel ‘placeholders’ als $(YY)-$(MM)-$(DD) – en kies bij Compatibiliteit bij voorkeur PDF/A, zoals PDF/A-2b. Dit formaat slaat namelijk alle lettertypes, kleurprofielen en structuurinformatie in het bestand zelf op, wat ‘garandeert’ dat je het document ook jaren later nog in zijn oorspronkelijke vorm te zien krijgt. Vink Onthoud deze instellingen aan, klik op OK, selecteer de scans en kies PDF opslaan. Het is trouwens ook mogelijk om een (niet-doorzoekbaar) pdf-bestand in NAPS2 te importeren, dit vervolgens te OCR’en en als PDF/A te bewaren.

Tip 3: Mobiel

Een vlakbedscanner is zeker handig, maar niet noodzakelijk, want je kunt tegenwoordig ook prima scannen met je smartphone. Met de juiste app wordt het beeld automatisch ge-OCR’d en indien nodig rechtgetrokken. Een van de betere apps is Adobe Scan, beschikbaar via www.kwikr.nl/adobescan of in de appstore van Android en iOS.

Installeer en start de app. De gratis versie volstaat meestal, al laat de betaalde versie (circa 10 euro per maand) je onder meer tot 100 pagina’s per bestand scannen (in plaats van 25) en pdf’s exporteren naar Office 365-formaten.

Meld je aan, bijvoorbeeld via je Google-account, en tik op Scan. Je kunt het resultaat onder meer uitsnijden, roteren en de helderheid en het contrast aanpassen. Kies Blijven scannen voor extra pagina’s of tik op PDF opslaan zodra je klaar bent. De pdf belandt standaard in je Adobe-account (https://acrobat.adobe.com), maar je kunt het bestand ook delen of (via Meer) bijvoorbeeld opslaan in Google Drive. Het pdf-bestand is standaard doorzoekbaar, controleer bij Voorkeuren of Tekstherkenning uitvoeren op opgeslagen PDF wel is ingeschakeld, maar het is geen PDF/A. Wil je dat, dan kun je het bestand alsnog omzetten met reeds eerder vermelde, gratis tools als NAPS2 of PDFCreator (zie ook kader ‘Pdf-printer’).

Tip 4: Tags koppelen

Om naderhand snel het gewenste document te kunnen terugvinden, zorg je er dus allereerst voor dat je documenten doorzoekbaar zijn (bij pdf’s kan dit via OCR: zie tip 2). Je kunt gerust ook zelf extra trefwoorden, zeg maar digitale kleefbriefjes, aan je documenten koppelen.

Met een tool als TagSpaces (www.tagspaces.org, Windows, macOS en Linux) tag je in één keer meerdere bestanden en mappen met eigen trefwoorden. Bestaande tags voeg je simpelweg toe door ze naar bestanden te slepen. TagSpaces heeft ook een krachtige zoekfunctie waarmee je snel documenten met de juiste tag(s) terugvindt.

Handig zijn ook ‘smart tags’: je bepaalt dan zelf de criteria, waarna nieuwe bestanden automatisch de juiste tags krijgen. Deze tags kun je opslaan in aparte sidecar-bestanden (JSON) of je voegt ze achteraan de bestandsnaam toe: een bestand als aanpassing.pdf bijvoorbeeld wordt dan iets als aanpassing[huur indexering].pdf. De betaalde Pro-versie (42 euro per jaar) heeft enkele geavanceerde opties, zoals het toekennen van tags op basis van lokale AI-taalmodellen.

Tip 5: Tags zoeken

Vind je TagSpaces toch wat overkill, dan zijn er andere manieren om documenten van (doorzoekbare) trefwoorden te voorzien. Je kunt in Verkenner (met sneltoets F2) trefwoorden toevoegen aan de bestandsnaam, maar het kan ook anders. Klik met rechts op een bestand of selectie, kies Eigenschappen en open het tabblad Details. Afhankelijk van het bestandstype kun je hier tags toevoegen bij velden als Titel, Onderwerp, Labels, Categorieën en Opmerkingen. Dit werkt goed bij bijvoorbeeld Office-bestanden en afbeeldingen, maar pdf-documenten laten zich minder makkelijk taggen. Dit kan bijvoorbeeld wel bij het aanmaken van zo’n document vanuit NAPS2 of PDFCreator. Bij deze laatste kun je bij een profiel titel, auteur, onderwerp en trefwoorden meegeven.

Vanuit de Verkenner kun je vervolgens zoeken op deze tags, ook in pdf-bestanden (ook al zijn ze niet zichtbaar op het tabblad Details). Navigeer naar de juiste map of het station en typ in de zoekbalk van de Verkenner labels:<trefwoord>.

Werkt dit niet, dan ontbreekt waarschijnlijk een geschikt zoekfilter. Je kunt zo’n Adobe-IFilter alsnog installeren via deze link. Je kunt dit controleren vanuit het Configuratiescherm: open Indexeringsopties, klik op Geavanceerd en scrol op het tabblad Bestandstypen naar pdf. Daar hoort PDF Filter (of eventueel Reader Search Handler) te staan, en Eigenschappen en inhoud van het bestand indexeren moet zijn ingeschakeld. Zorg er tevens voor dat alle gewenste mappen zijn opgenomen bij Deze locaties beheren (via de knop Wijzigen).

Tip 6: Opslagstructuur

Je documenten zijn nu doorzoekbaar en mogelijk ook getagd, maar er is nog een derde belangrijk aspect: bewaar alles met logische bestandsnamen in een doordachte mappenstructuur.

Voor bestandsnamen plaats je de belangrijkste info, zoals projectnaam en/of datum, liefst vooraan. Gebruik de ISO-notatie (JJJJ-MM-DD), zodat je bestanden makkelijk chronologisch sorteert. Zoals vermeld in tips 4 en 5 kun je de naam aanvullen met trefwoorden, gescheiden door een koppelteken of onderstrepingsteken (vermijd spaties of speciale tekens). Eventueel voeg je achteraan een versienummer toe, zoals _v1. Een voorbeeld is 2025-08-31_Huurcontract_Appartement_v1.pdf.

Breng de bestanden onder in een logische structuur, bijvoorbeeld op datum, per project of klant, of per categorie (zoals Huis, Werk, Gezondheid, Financieel enzovoort). Je zult merken: dankzij consistente map- en bestandsnamen vind je documenten sneller terug.

Tip 7: Organisatietool

Je hebt een logische mappenhiërarchie opgezet, maar je moet natuurlijk ook zorgen dat documenten in de juiste map terechtkomen. Externe hulp van een organisatietool als het gratis Dropit (www.dropitproject.com, werkt nog onder Windows 11) of File Juggler (www.filejuggler.com, betaalde versie 44 euro) kan daarbij handig zijn. We bekijken kort deze laatste.

Start de geïnstalleerde tool op en klik op Add rule (of eerst op Add rule group als je de regels wilt categoriseren). Stel dat je alle pdf’s die in de map \gedeeld terechtkomen automatisch wilt verplaatsen op basis van trefwoorden. Vul dan Description in en klik op de knop met drie puntjes bij Monitor om de bronmap te kiezen. Via het tandwielpictogram kun je eventueel Examine everything regularly <frequentie> between checks instellen, wat ook goed werkt voor gedeelde netwerkmappen.

Klik daarna op de plus-knop bij If en stel het filtercriterium in, bijvoorbeeld: Any of the following / Other / PDF Properties / Keywords. Bevestig met Insert en geef het trefwoord op bij Contains / Text. Je kunt via de plus-knop extra filters instellen en kiezen tussen Any of All of the following.

Leg nu de gewenste actie vast bij Then: klik op de plusknop, kies bijvoorbeeld Move file en vul de doelmap in bij to. Bewaar je filter met Save and close. Op het tabblad Rules klik je op de pijlknop naast je filter om het te activeren. Test het resultaat.

Tip 8: Zoektool

Zoals gezegd laat de ingebouwde zoektool in Windows je met de juiste filters en instellingen ook zoeken naar metadata, zoals trefwoorden in pdf’s. Met zoekfilters en operatoren zijn zelfs complexe opdrachten mogelijk, zoals labels:factuur auteur:Toon van Daele grootte:>300kB gewijzigdop:dit jaar. Echt gebruiksvriendelijk of handig is deze functie helaas niet. Je bent dan beter af met een tool als Agent Ransack (alias Filelocator Pro, www.mythicsoft.com/agentransack). Ook de gratis Lite-versie ondersteunt netwerkshares, Booleaanse operatoren, reguliere expressies en zoeken naar metadata via IFilter.

Start de tool, zet deze op Expert en open het tabblad Hoofd. Vul bij Bevat tekst je zoekterm in en bij Zoek in het gewenste station of de map. Eventueel kun je ook filters instellen voor Grootte en Gewijzigd Na / Voor. Op het tabblad Datum voeg je extra tijdsfilters toe en op het tabblad Opties vink je zeker Office en PDF documenten aan. Vul je bij Bevat tekst een pdf-trefwoord in, dan vindt Agent Ransack ook de bijbehorende bestanden. In het tabblad Treffers (rechtsonder) zie je bij gevonden bestanden bijvoorbeeld Keywords: <gezocht_trefwoord>. Met een dubbelklik open je meteen het bestand.

Tip 9: Back-ups

Je administratie digitaliseren is een goed idee, maar dit is pas veilig met een degelijke back-upstrategie. Het best hanteer je hier de 3-2-1-regel: drie datakopieën (hoofdversie en twee back-ups), op twee soorten media, waarvan minstens één kopie op een andere locatie. Zo bescherm je je data tegen hardwarestoringen, ransomware, brand en diefstal.

Een uitstekende gratis en opensource back-uptool is Duplicati (www.duplicati.com, Windows en macOS), die we zelf al jaren dagelijks geautomatiseerd gebruiken voor back-ups naar zowel een netwerkschijf (NAS) als de cloud (Google Drive).

Installeer het gedownloade msi-bestand. Klik na afloop met rechts op het programma-pictogram in het Windows-systeemvak en kies Open om het browserdashboard te starten. Verschijnt First Run Setup, klik dan op Yes en stel een wachtwoord in. Je kunt Duplicati in je browser openen via http://localhost:8200. Wil je ook toegang vanaf een andere pc in je netwerk, open Instellingen in Duplicati en vink Remote toegang toestaan aan, zodat het dashboard bereikbaar is via http://<intern_ip-adres>:8200. Klik vervolgens op +Back-up toevoegen, laat Een nieuwe back-up instellen geselecteerd en vul een naam in. Schakel bij opslag buiten je netwerk versleuteling in. Geef vervolgens doel- en bronlocatie op en bepaal wanneer en hoe vaak de back-up wordt uitgevoerd. Duplicati maakt standaard incrementele back-ups, waarbij alleen nieuwe of gewijzigde data worden opgeslagen, waardoor het back-upvolume beperkt blijft.

Tip 10: Beveiliging

Een goede back-upstrategie is cruciaal om je data veilig te bewaren, maar veiligheid draait ook om privacy. De beste manier om te voorkomen dat onbevoegden inzage krijgen in je (medische, financiële …) gegevens is versleuteling. In tip 9 vermeldden we al dat je in Duplicati back-ups automatisch kunt versleutelen met sterke AES-256-encryptie. Maar ook de data op je originele opslaglocatie wil je wellicht beveiligen.

Hiervoor kun je een gratis opensource-tool als VeraCrypt gebruiken, die naast containerbestanden ook complete partities of schijven kan versleutelen met sterke algoritmen als AES-256. We hebben niet de ruimte hier verder op in te gaan, maar hier vind je meer uitleg. Ook handig is Cryptomator om via je lokale synchronisatiemap data te versleutelen bij cloudopslagdiensten als Google Drive, OneDrive of Dropbox. Je vindt hier meer uitleg daarover.

Daarnaast kun je voor diverse documenttypes ook individuele bestanden beveiligen met een wachtwoord, al is dit vaak minder robuust dan een volledig versleutelde opslaglocatie. Dit kan bijvoorbeeld vanuit verschillende Office-applicaties, maar ook met pdf-tools zoals NAPS2 (bij PDF-instellingen vink je PDF versleutelen aan) en PDFCreator (bij Profielen, via Actie toevoegen / Versleuteling).