We weten het: we leven in de toekomst. En in die toekomst is de kans groot dat we onze boeken steeds vaker digitaal lezen. E-books zijn om meerdere redenen een populaire optie onder lezers, maar ze hebben wel een aantal nadelen ten opzichte van gewone boeken.

Veel mensen die het leuk vinden om te lezen zijn al overgestapt op e-books. Dit zijn digitale boeken die je op een smartphone, tablet, computer of e-reader kunt lezen. Het voordeel van e-books is dat je honderden boeken tegelijkertijd met je mee kunt nemen en dat ze goedkoop zijn in de aanschaf, ten opzichte van reguliere boeken. Echter, fysieke boeken kun je ruiken, voelen en lekker doorheen bladeren. Ze staan mooi op de boekenplank in de woonkamer. De beleving is daardoor toch anders. Dit zijn de vijf (belangrijkste) nadelen van een digitale boekencollectie.

1. Je koopt een licentie, geen boek

Wanneer je een e-book koopt in een digitale winkel, zoals die van Amazon Kindle, dan koop je eigenlijk het boek zelf niet. In plaats daarvan schaf je de licentie voor de digitale versie van dat boek aan, die je alleen kunt gebruiken op een goedgekeurd apparaat of binnen een specifieke app. Dat is veel minder 'romantisch'. Bedrijven die dergelijke licenties verkopen kunnen bovendien die licentie terughalen, ook zonder jouw goedkeuring. Dat is in het verleden bijvoorbeeld al eens bij Kindle-gebruikers gebeurd. Dit kan niet gebeuren wanneer je een drm-vrij e-book zou kunnen kopen.

2. Digitale boeken kun je minder goed delen

Met fysieke boeken op de plank is het voor andere mensen net zo gemakkelijk een boek te lezen als voor jou. Maar wanneer die boeken alleen in een digitale omgeving bestaan, ontstaat er een probleem. Je kunt die licentie namelijk niet zomaar delen met een ander, zonder je apparaat (waar het boek of de app op staat) af te geven. Bij sommige aanbieders van e-books kun je gedeelde of gezinsaccounts aanmaken en zodoende boeken delen, maar dat is allemaal extra gedoe. Het is niet helemaal onmogelijk, maar de spontaniteit van het ontdekken en delen is er wel van af.

©Paolese

3. Je onthoudt minder van een e-book

Uit onderzoek blijkt dat wanneer mensen iets op papier lezen, ze die informatie veel beter vasthouden dan wanneer ze op een schermpje kijken. Dat geldt voor leuke romans, maar natuurlijk ook voor educatie of onderwijsboeken. Ironisch genoeg bereiden we nieuwe generaties voor op lezen vanaf een tablet of computer, door de digitale wereld vroeg te introduceren in hun leven, maar of dat dus het best is, is nog maar de vraag. Bieden we hen de beste kans op succes of maken we het hen juist onbedoeld lastiger? Laten we voorlopig in elk geval nog even fysieke boeken aanhouden …

4. E-books zijn niet decoratief

Iets minder belangrijk is het idee dat e-books geen decoratie in huis kunnen zijn. Fysieke boeken zet je neer op een plank en kun je indelen zoals je wil. Op kleur, op letter, op hoogte – net wat past bij de rest van je interieur. Ze vertellen iets over je interesses, wat je belangrijk vindt en waar je zoal aan denkt. En kunnen daardoor ook een mooi gespreksonderwerp zijn. Door boeken alleen in een digitale wereld te laten bestaan, verdwijnen dat soort kansen. Want je gaat niet meekijken op andermans scherm. En er valt ook geen lol te beleven aan het presenteren van een raster van boekenplaatjes.

©massimo_g - stock.adobe.com

5. De lokale boekenwinkel kan verdwijnen

Zover is het nu nog niet, maar de lokale boekenwinkel kan op ten duur verdwijnen als we allemaal e-books gaan lezen. Zo’n winkel heeft enorm veel charme. Je komt in aanraking met mensen die ook veel lezen, kunt aanbevelingen vragen aan het personeel en kunt er soms ook gewoon lekker lezen. Online winkels zijn misschien handiger, maar hebben ook veel minder karakter. Je klinkt op digitale plaatjes, haalt het boek binnen en begint dan met lezen. Natuurlijk heeft zo’n digitale winkel het voordeel dat je je kunt overgeven aan die onmiddellijke bevrediging, maar ook dat gevoel verdwijnt.

Niet overtuigd ? Hier vind je de populairste e-readers op Kieskeurig👇🏻

Gebruik je tijdens een autorit als passagier graag je smartphone of tablet, maar ben je erachter gekomen dat je dan misselijk wordt? Wagenziekte is knap vervelend. Een oplossing is het mobieltje opbergen of een app gebruiken die wagenziekte voorkomt.

Stap 1: iOS Bewegingsaanwijzing voertuig

De ene persoon ervaart wagenziekte als een licht ongemak, de andere wordt letterlijk kotsmisselijk. Terwijl je onderweg naar een scherm zit te kijken, registreert je lichaam dat je beweegt. Omdat je aandacht gevestigd is op een statisch scherm, weten je hersenen dat niet. Die tegenstrijdigheid tussen de hersenen en het lichaam veroorzaakt de misselijkheid.

Voor iPhones en iPads zit er in iOS/iPadOS 18, het recentste besturingssysteem, een instelling om het reizen met je telefoon een stuk comfortabeler te maken. De Apple-oplossing heet Bewegingsaanwijzing voertuig. Deze instelling synchroniseert bewegingen op het scherm met het bochtenwerk, de stops en starts, de versnelling en vertraging van het voertuig. Hierdoor vermindert het zogenoemde sensorische conflict bij de gebruiker. Er verschijnen een aantal geanimeerde stippen bij de rand van het scherm die reageren op de bewegingen van het voertuig. Om de optie Bewegingsaanwijzing voertuig op te roepen, ga je naar Instellingen / Toegankelijkheid en daar kun je de optie Beweging selecteren.

De stippen reageren op de beweging van het voertuig.

Stap 2: Bewegingsaanwijzing voertuig instellen

Zo kom je bij de optie Toon bewegingsaanwijzingen voertuig. Je kunt die aan- en uitzetten of instellen op Automatisch in voertuig, zodat de geanimeerde stippen vanzelf op het scherm verschijnen wanneer de iPhone/iPad detecteert dat je in de auto zit.

Je kunt ook vanaf de rechterkant van het iPhone-scherm naar beneden vegen om het bedieningspaneel te openen. Houd dan een lege ruimte in het bedieningspaneel ingedrukt om de widgets aan te passen. Daarna kun je Bewegingsaanwijzing voertuig als widget toevoegen.

Je kunt de app automatisch laten starten wanneer je in een bewegend voertuig zit.

Stap 3: Voor Android

Voor Android bestaat de app MotionEase, die eigenlijk op dezelfde manier werkt. Ook hier verschijnen er stippen op het scherm die de beweging volgen. In tegenstelling tot bij de iPhone zie je hier de stippen wel in screenshots die je op dat moment maakt.

Een ander alternatief in Google Play is KineStop van Urbandroid. Wanneer je deze app start, zal deze toestemming vragen om over de andere apps heen te verschijnen. En ook hier kun je instellen dat KineStop automatisch start wanneer je in een bewegend voertuig zit.

KineStop toont ook altijd een horizonlijn.

Een televisie in de slaapkamer is allang geen luxe meer. Het is een manier om je dag ontspannen af te sluiten met een serie of film, of juist rustig op te starten met het nieuws of een ontbijtprogramma. Maar waar moet je op letten als je een tv zoekt voor deze plek in huis?

Lees ook: Zo kies je de ideale televisie voor jouw woonkamer

Een van de belangrijkste keuzes bij een slaapkamertelevisie is het schermformaat. Daarbij kijk je niet alleen naar hoeveel ruimte je hebt, maar vooral naar de afstand tussen je bed en de plek waar de tv komt. Een handige vuistregel is dat de kijkafstand ongeveer 1,5 tot 2,5 keer de schermdiagonaal in inches moet zijn. De schermdiagonaal is de schuine afstand tussen de hoeken van het scherm en staat vrijwel altijd in de modelnaam vermeld.

Voor de meest gangbare schermformaten kun je de volgende afstanden aanhouden:

➡️ 32 inch (81 cm): 1,2 tot 2 meter
➡️ 43 inch (109 cm): 1,6 tot 2,75 meter
➡️ 49 inch (125 cm): 1,85 tot 3,1 meter
➡️ 55 inch (140 cm): 2,1 tot 3,5 meter
➡️ 65 inch (165 cm): 2,5 tot 4,1 meter*

Natuurlijk blijft dit persoonlijk. Sommige mensen kijken liever van wat dichterbij, anderen houden juist meer afstand. Probeer eventueel in je slaapkamer een paar afstanden uit met een meetlint en een karton op de muur ter grootte van een televisiescherm. Zo ontdek je snel wat prettig aanvoelt en niet te opdringerig is in de ruimte.

*Grotere schermformaten laten we hier bewust buiten beschouwing. Die zijn vooral geschikt voor grotere ruimtes, zoals een woonkamer, en zijn in de meeste slaapkamers simpelweg te aanwezig. Een te groot scherm kan overweldigend aanvoelen, zeker als je er dicht op ligt en de kamer verder donker is. Bovendien draait het in de slaapkamer zelden om het grootste of meest indrukwekkende beeld – comfort staat voorop.

4K is de norm – ook in de slaapkamer

Vrijwel alle nieuwe televisies hebben tegenwoordig een 4K Ultra HD-resolutie, ook de kleinere modellen. Het oude verschil tussen full HD en 4K is inmiddels achterhaald – niet alleen qua prijs, maar ook qua aanbod. Streamingdiensten zoals Netflix, Disney+ en Amazon Prime bieden veel content aan in 4K. Daardoor loont het ook in de slaapkamer om voor een 4K-model te kiezen, zelfs bij een formaat van 32 of 43 inch.

Een hogere resolutie betekent ook dat je dichterbij kunt zitten zonder dat het beeld onscherp of korrelig oogt. Bij 4K kun je tot 30 procent dichter op het scherm zitten dan bij een full HD-model van hetzelfde formaat. Kijk je naar een 55 inch 4K-tv, dan kun je comfortabel op 2 meter afstand zitten zonder verlies van scherpte. Bij 8K, dat op dit moment vooral voorkomt bij schermen van 65 inch en groter, mag je zelfs nog dichterbij zitten. Toch is 8K in de slaapkamer zelden nodig. Het verschil met 4K zie je pas bij heel grote formaten of professioneel gebruik.

Kijkcomfort blijft altijd een kwestie van gevoel. Een scherm dat technisch 'mag' op een meter afstand, voelt soms toch prettiger vanaf twee meter. Probeer verschillende afstanden en lichtomstandigheden om te bepalen wat bij jouw ruimte past.

Niet luid, wel duidelijk

In tegenstelling tot de woonkamer hoeft het geluid in de slaapkamer geen kamer te vullen. In veel gevallen zijn de ingebouwde speakers van een moderne televisie prima. Kijk je vaak series of films met veel dialogen? Let dan op functies als dialoogversterking of een nachtmodus, waarbij harde geluiden worden afgevlakt en stemmen beter hoorbaar blijven. Een compacte soundbar kan een goede toevoeging zijn als je net wat meer helderheid wilt, maar het is zeker geen must. Voor wie 's avonds laat kijkt zonder anderen te storen, is een draadloze hoofdtelefoon een handige optie. Sommige tv's bieden zelfs de mogelijkheid om tegelijk het geluid via hoofdtelefoon én speakers af te spelen.

Lees ook: Dialogen op televisie slecht te verstaan? Deze tips helpen echt

©Pavell

Slimme functies voor slim gebruik

In de slaapkamer wil je snel en makkelijk toegang tot je favoriete apps. De meeste televisies zijn tegenwoordig smart-tv's, met ingebouwde apps zoals Netflix, YouTube en Videoland. Extra handig is ondersteuning voor Chromecast of AirPlay, zodat je eenvoudig vanaf je smartphone iets kunt streamen. Ook de bediening speelt een rol. Sommige modellen kun je met je stem aansturen via Google Assistant of Alexa. Anderen werken goed samen met een app op je telefoon. Dat is handig als je de afstandsbediening weer eens kwijt bent tussen de dekens.

Praktisch ophangen en installeren

Een televisie in de slaapkamer staat vaak niet op een kastje, maar hangt aan de muur. Daarmee bespaar je ruimte en creëer je een rustige uitstraling. Let wel op de kijkhoek. Een kantelbare muurbeugel zorgt ervoor dat je het scherm iets naar beneden kunt richten, zodat je comfortabel vanuit bed kijkt. Denk ook aan het wegwerken van kabels. Dat oogt niet alleen netter, maar voorkomt ook dat je in het donker struikelt over snoeren die langs de muur bungelen.

Handige extra's voor een ontspannen sfeer

Omdat je tv in de slaapkamer vaak 's avonds laat of 's ochtends vroeg gebruikt, zijn rustgevende instellingen belangrijk. Denk aan een blauwlichtfilter of nachtmodus, waarmee je de felheid van het scherm vermindert en je ogen minder belast. Automatisch uitschakelen is ook handig. Sommige modellen hebben een slaaptimer of schakelen zichzelf uit als er geen activiteit wordt gedetecteerd. Zo voorkom je dat je tv onnodig aan blijft staan als je in slaap valt. En let bij je keuze ook op het energieverbruik. Een zuinige televisie in standby-modus is prettig als je energie wilt besparen zonder steeds stekkers uit het stopcontact te moeten halen.

Kies voor rust en comfort, niet voor groot-groter-grootst

Een slaapkamer-tv hoeft niet alles te kunnen. Het draait niet om indrukwekkende specificaties, maar om hoe prettig hij is in het dagelijks gebruik. Kies een formaat dat past bij de ruimte, let op goed beeld in het donker en zorg voor eenvoudige bediening. Zo wordt je televisie een ontspannen verlengstuk van je avondroutine, zonder dat het scherm de sfeer in je slaapkamer overneemt.