Of je nu eens een ander besturingssysteem wilt verkennen zonder van hardware te wisselen, of je wilt oude software en games herbeleven, met de juiste emulator wordt dit mogelijk. We bespreken enkele uiteenlopende, gratis projecten voor je Windows-pc.

In de context van computers staat emulatie in wezen voor imitatie of simulatie. Je bootst namelijk softwarematig een systeem of hardwareplatform na, waardoor programma’s die voor dat systeem zijn bedoeld, op een ander systeem kunnen draaien. Een emulator simuleert dus eigenlijk de hardware- en softwareomgeving van het doelplatform op een hostsysteem, waardoor je bijvoorbeeld Android, MS-DOS of een Nintendo-gameconsole op een Windows-pc kunt nabootsen. Dit omvat zowel de cpu-architectuur, het geheugen, de in- en uitvoer als andere hardware-eigenschappen. De emulator zet de instructies van de draaiende software om naar instructies die de host-hardware kan verwerken.

Je kunt dit enigszins vergelijken met virtualisatie, maar daarvoor wordt meestal rechtstreeks de hardware van de hostmachine gebruikt, wat leidt tot minder overhead. Emulatie is daarom iets minder efficiënt, maar vaak de enige optie voor het imiteren van originele hardware of specifieke systemen.

Dit artikel focust op emulatie op een Windows-pc, en behandelt eerst emulators voor algemene systemen als Android en MS-DOS, gevolgd door tools voor het emuleren van diverse gameconsoles.

Android

Om Android-apps te draaien op je pc, heb je meerdere opties. Je kunt bijvoorbeeld de Windows-tool Telefoonkoppeling gebruiken. Open de app, selecteer het platform (Android of iOS) en verbind je apparaat via een QR-code. Eenmaal gekoppeld, kun je je mobiele scherm op je monitor zien en foto’s en berichten beheren, apps starten en meer. Dit is echter geen emulatie, maar screen mirroring of app streaming, waarbij de apps op je telefoon draaien, niet op je pc.

Voor een echte emulator kun je Microsofts WSA (Windows Subsystem for Android) installeren. Deze is helaas niet beschikbaar in de Nederlandse Microsoft Store en zal daar naar verwachting ook niet meer verschijnen, aangezien Microsoft de ondersteuning van WSA in maart 2025 zal beëindigen.

Gelukkig zijn er degelijke en ook gratis alternatieven, zoals LDPlayer en BlueStacks (versie 5). Beide tools – en ook WSA – hebben we al uitgebreid besproken in dit artikel: Android op je computer? Geen probleem! We laten deze emulators hier dus verder onbesproken. Wel willen we nog de populaire tools MEmu Play en NoxPlayer (klik op Reject om ongewenste software te vermijden) vermelden. Beide hebben heel wat instelopties en laten je ook toe meerdere emulaties aan te maken en op te starten. De download van MEmu Play zorgde wel voor een reeks meldingen op VirusTotal. Je gebruikt dit programma dus op eigen risico.

DOS via opdrachtregel

Als je heimwee hebt naar MS-DOS, is DOSBox zeker de moeite waard. Deze tool simuleert een Intel x86-pc met mogelijkheden voor geluid, graphics, muis en joystick, waardoor je praktisch elke MS-DOS of PC-DOS-applicatie, vooral DOS-games, kunt spelen.

DOSBox is beschikbaar voor Windows, macOS en Linux. Na de installatie merk je dat het om een opdrachtregeltool gaat. Om een DOS-applicatie te starten, zoals een game van My Abandonware, waar je via Platform / DOS uit meer dan 7000 DOS-games kunt kiezen, ga je als volgt te werk. Download en pak de games uit in submappen van bijvoorbeeld de map C:\dosbox. In DOSBox koppel je een virtueel C-station aan deze map met het commando mount C C:\dosbox. Met de opeenvolgende commando’s C: en dir bekijk je de mapinhoud, en met cd <naam_submap> navigeer je naar de gewenste submap. Start een game door de naam van het exe-bestand in te typen en te bevestigen met Enter. Als de game te snel loopt, vertraag je met de toetscombinatie Ctrl+F11, versnellen doe je met Ctrl+F12.

DOS in grafische interface

DOSBox biedt uitgebreide configuratiemogelijkheden, zelfs per game, via het bestand dosbox.conf, standaard te vinden in C:\Users\<accountnaam>\AppData\Local\DOSBox. Een uitgebreide uitleg vind je op deze pagina. Dit is helaas behoorlijk complex, maar grafische interfaces als D-Fend Reloaded of AmpShell vereenvoudigen dit proces. Laten we D-Fend Reloaded als voorbeeld nemen. Installeer en start de app en kies je taal. Je kunt de DOSBox-installatie gebruiken die samen met D-Fend Reloaded werd geïnstalleerd of je kiest voor Aangepaste DOSBox installatie en verwijst naar de eigen installatiemap van DOSBox.

In het programmavenster ga je naar Bestand / Programma Opties, selecteer Mappen en stel de Game map in (bijvoorbeeld op C:\dosbox). Open daarna Profiel / Toevoegen met wizard, druk op Volgende, klik op het mapicoon bij Te starten programma, verwijs naar de gewenste submap van je gamemap en selecteer het exe-bestand. Druk op Volgende (3x) en start de toegevoegde game met een dubbelklik.

86Box installeren

Als je een Intel x86-pc wilt emuleren, biedt DOSBox een goede oplossing, net als PCem. Maar voor een diepgaande emulatie van specifieke hardwarecomponenten van IBM-pc-compatibele systemen, is 86Box beter geschikt. Dit is een gratis low level x86-emulator. Je kunt de app downloaden via www.86box.net, geschikt voor Windows, macOS en Linux. Na het downloaden pak je het bestand uit in een aparte map, zoals C:\86box. De configuratie van 86Box is helaas een stuk complexer dan die van DOSBox.

Voordat je 86Box gebruikt, moet je namelijk zogeheten ROM-images (Read Only Memory) of kortweg ROM’s hebben van het computersysteem dat je wilt emuleren. Rom’s bevatten onder meer het systeembios en essentiële low-level software. Selecteer hier Latest en download Source code (zip). Pak het zip-bestand uit naar de submap \roms, die je aanmaakt in de 86box-map: C:\86box\roms.

86Box configureren

Als je 86box.exe opstart, lijkt een heuse IBM Personal Computer op te starten in een venster. In de map C:\86box vind je nu het configuratiebestand 86box.cfg, dat je met een teksteditor kunt aanpassen. Maak eerst een kopie van dit bestand voor de veiligheid.

Om een nieuwe machine te configureren, ga je naar Tools / Settings in 86Box. Hier kun je diverse hardwarecomponenten configureren voor emulatie, zoals Machine, Display, Input devices, Sound, Network en meer. Voor aanbevelingen voor configuraties, zoals voor MS-DOS, Windows 3.1/95 en 98, kun je terecht op GitHub. Pas de instellingen aan naar wens en bewaar ze met OK en Save.

Voordat je de geëmuleerde machine kunt opstarten, moet je misschien nog het systeembios instellen (via de F1-toets) en over een opstartbaar besturingssysteem beschikken. We nemen MS-DOS als voorbeeld. Op deze pagina vind je een zip-archief met de nodige img-bestanden. Deze drie images moet je in volgorde koppelen aan het geëmuleerde diskettestation via Media / Floppy 1 (3.5” 1.44M): empty / Existing image. Op een soortgelijke wijze kun je nu ook img-bestanden van DOS-applicaties als games koppelen en uitvoeren.

Lees dit artikel voor een uitgebreide uitleg van 86Box.

We vermelden graag nog enkele beheertools: WinBox for 86Box en de meer geavanceerde 86Box Manager. Deze tools overschrijven niet telkens 86box.cfg, zodat je meerdere geëmuleerde machines kunt configureren.

Lees ook: Van bureau naar bank: zet je tv in als spelcomputer voor pc-games

Gameconsoles

Naast emulators voor volledige besturingssystemen bestaan er talrijke tools die specifiek gameconsoles nabootsen. Voor vrijwel elke populaire gameconsole zijn er wel één of meerdere emulators beschikbaar voor Windows. Hoewel er veel meer zijn, vind je in onze tabel een overzicht van vijftien bekende gameconsoles, met bijpassende emulator(s).

Het is onmogelijk om alle emulators in dit artikel gedetailleerd te bespreken. Gelukkig zijn de meeste emulators vrij eenvoudig te installeren en te gebruiken. Bovendien vind je online vaak handleidingen, instructievideo’s en zelfs actieve community’s voor extra ondersteuning. Voor ROM’s, digitale kopieën van de gamecartridges of -schijven, kun je terecht op diverse websites, vaak ook op de sites van de emulators zelf.

Toch kunnen we het niet laten en zoomen even in op MAME, een emulator specifiek voor oude arcademachines, en op LaunchBox, een gamemanager en, net als het populaire RetroArch, een veelzijdige frontend-emulator die meerdere gameconsoles kan emuleren.

Arcademachines

MAME (Multiple Arcade Machine Emulator) laat je de klassieke arcadespellen van weleer op je pc herbeleven. Download MAME, beschikbaar voor Windows, macOS en Linux. Na het downloaden extraheer je de bestanden. Voordat je MAME start met mame.exe, is het aan te raden om de ROM’s van je favoriete arcadespellen te downloaden. Websites als www.freeroms.com/mame.htm en www.retrostic.com/roms/mame bieden deze aan, evenals sites met ROM’s voor uiteenlopende consoles en emulators, zoals Doperoms, CoolROM, Vimm, en RomUlation.

Zorg ervoor dat je de (uitgepakte) ROM-bestanden in afzonderlijke submappen plaatst binnen de /roms-map van MAME, wellicht in C:\Users\<accountnaam>\Downloads\roms. Controleer gedownloade bestanden altijd op virussen, bijvoorbeeld via VirusTotal.

Bij het opstarten van MAME, vind je de geïnstalleerde ROM’s terug onder Available. Voor je een spel start, kun je via System Settings of General Settings de configuratie aanpassen, zoals de besturing, het geluid en de grafische instellingen. Een spel starten doe je door het in de lijst te selecteren. Om MAME te verlaten, gebruik je de Windows-toets, Alt+Tab of Alt+Enter om eerst de fullscreen-modus te verlaten.

Grafische gamemanager

LaunchBox is niet alleen een gamemanager die handig is als je accounts hebt bij bijvoorbeeld Origin of Steam, maar het is ook een grafische interface van waaruit je snel games kunt starten, bestemd voor diverse emulators.

Na de eenvoudige installatie open je LaunchBox en helpt een wizard je met het toevoegen van games. Als voorbeeld nemen we DOS-games. Ga naar Menu / Tools / Importeer / MS-DOS Games, klik op Volgende, voeg de map met je games toe, zoals C:\dosbox, klik alweer op Volgende en kies (bijvoorbeeld) Kopieer / Verplaats de bestanden naar mijn LaunchBox gamesmap. Laat het vinkje staan bij Zoek naar game informatie in de lokale metadatabase en klik nog vier keer op Volgende. Selecteer de gewenste games (met ingedrukte Ctrl-toets) en klik op Einde. Je kunt nu een toegevoegde game selecteren en op Spelen klikken, of op Aanpassen om wijzigingen door te voeren.

Je kunt ook handmatig een game toevoegen, zoals een Game Boy-spel. Ga daarvoor naar Menu / Tools / Importeer / Handmatig Spel Toevoegen, vul bij Metadata een Titel in en geef bij Starten / Applicatie Pad het volledige pad naar je gamebestand op. Zet bij Starten / Emulation een vinkje bij Gebruik een emulator om dit spel te spelen (voornamelijk voor consolegames) en bevestig met Toevoegen. Kies een geschikte emulator in het uitklapmenu, in dit geval bijvoorbeeld VisualBoyAdvance-M of de AIO-emulator RetroArch. Klik op Bladeren om naar het bijbehorende Applicatie Pad te verwijzen en bevestig met OK (2x). Het spel kan beginnen.

Weet je eigenlijk wel wat je moet doen wanneer je Chromebook niet meer aangaat? Er zijn verschillende manieren om hem weer aan de praat te krijgen. Dit is hoe je dat mogelijk toch weer lukt.

Een Chromebook is relatief betaalbaar, maar kan toch enorm veel bieden. Voorheen moest hij altijd met het internet verbonden zijn, maar tegenwoordig zijn er veel offline-functies beschikbaar. Maar dan moet hij wel opstarten. Als de Chromebook niet direct reageert, is er nog geen man overboord. Hieronder verschillende manieren om de laptop toch aan de praat te krijgen.

Verwijder eventuele accessoires en dongels

Eén van de eerste dingen om te proberen, is eventuele accessoires en dongels verwijderen uit de poorten. Het zou namelijk kunnen zijn dat zo'n randapparaat stroom vreet. Maar het kan ook zijn dat er ergens toch een fout optreedt. Zodra je alles losgekoppeld hebt en de Chromebook weer aangaat, sluit dan alle accessoires één voor één aan om te kijken of er verdere problemen opduiken. Zodoende kun je wellicht achterhalen wat precies de boosdoener is.

Maak de oplaadpoort schoon

Een andere, simpele oplossing is de usb-poort schoonmaken. Het kan gebeuren dat er stof of vettigheid in ophoopt, waardoor een gekoppelde kabel zijn werk niet kan doen. Zo'n opening schoonmaken is zo gepiept: het enige dat je daarvoor nodig hebt, is een spuitbus met perslucht. Daarnaast kan het helpen een plastic tandenstoker of een wattenstaafje met isopropylalcohol te gebruiken. Gebruik geen houten stoker: die kunnen splinters achterlaten in de poort.

Staat het scherm wel aan?

Voordat we de iets technischere opties bekijken, eerst nog de volgende tip: staat het scherm wel aan of is het scherm misschien stuk? Het kan ook zijn dat iemand de helderheid op de laagste stand gezet heeft, als grapje, omdat het dan lijkt alsof het scherm uitstaat. Druk een paar keer op de toets voor de helderheid om te kijken of je dan beeld krijgt. Sluit de Chromebook aan op een extern scherm om te controleren of het apparaat überhaupt een teken van leven geeft.

©Google

Probeer een andere kabel

Als je de bovenstaande opties allemaal geprobeerd hebt, zonder succes, dan is het tijd om dingen uit te sluiten. Gebruik eens een andere usb-c-kabel voor je Chromebook, om te kijken of het apparaat dan wel aanspringt. Zo achterhaal je of het product wel oplaadt; je krijgt meteen bevestiging in de vorm van een ledlampje dat moet oplichten. Probeer ook eventueel een ander stopcontact uit, al zal dit doorgaans niet het probleem zijn.

Controleer de batterij

De volgende stap is de accu controleren. Als het ledlampje brandt ten teken dat de kabel in orde is, maar de Chromebook niet start dan is de accu mogelijk stuk. Een accu vervangen is soms zelf thuis te doen, maar de garantie vervalt dan wel. Neem daarom contact op met de verkoper of fabrikant, en als die niet helpen kun je een professional inschakelen.

©Tada Images - stock.adobe.com

Maak gebruik van de Powerwash

Het kan tot slot helpen om een Powerwash uit te voeren. Dit kan alleen wanneer de Chromebook nog wel aangaat, maar geen systeem laadt. Een Powerwash is een harde reset, waarmee je teruggaat naar de fabrieksinstellingen. Alle gegevens worden dan gewist, dus sla die bij voorkeur in de cloud op. Dan nog is dit het proberen waard, omdat je derhalve hopelijk geen nieuwe Chromebook hoeft te kopen. Zo voer je een Powerwash uit:

Alles geprobeerd?

Hopelijk helpt dit en kun je na het uitvoeren van één van deze stappen weer gebruikmaken van je Chromebook. Zo niet en ben je van plan een nieuwe Chromebook te kopen, dan is het handig om te weten wat bijvoorbeeld de verschillen zijn tussen een normale en Plus-variant. Daarnaast gaven we eerder al wat tips over het kopen van zo'n laptopvervanger en kun je hier lezen wat vijf goede opties voor een redelijk betaalbare prijs zijn.

De Dyson Ontrac is de tweede koptelefoon van het merk dat we met name kennen van stofzuigers en luchtreinigers. De Dyson Zone, of poging één, was niet slecht, maar liet veel te wensen over. Hoe vergaat het met poging twee? Dat bekijken we in de review.

Voordat we een uitgebreide blik werpen op de Dyson Ontrac-koptelefoon, is het handig om nog even kort samen te vatten wat de Dyson Zone goed en minder goed deed. Het draagcomfort, de algemene audiokwaliteit, de premium afwerking, fysieke knop voor mediabediening en de informatieve app zijn allemaal dingen waar we enthousiast van werden. Maar het aanraakgevoelige oppervlak, de ruisonderdrukking, accuduur, beperkte equalizer en de hoge prijs gooiden roet in het eten. Scoort de Ontrac beter op die vlakken?

Lees de hele review over het eerste model: Review Dyson Zone - (Helaas) een product van deze tijd

Het grootste verschil tussen de Dyson Ontrac en Zone is natuurlijk dat de eerstgenoemde geen luchtzuiveringssysteem heeft. Dit is een 'gewone' koptelefoon. Daarmee kaart het merk al een negatief punt aan van de Zone, die met minimaal 649 euro wel erg duur was. De Ontrac heeft een adviesprijs van 499 euro en is daarmee nog steeds niet goedkoop. Sterker nog: in vergelijking met de topmodellen van onder meer Sony, Philips en Sonos scheelt het meer dan 100 euro. Dan moet je van goeden huize komen, of unieke, overtuigende kwaliteiten hebben.

©Wesley Akkerman

Duurzaamheid en personalisatie

In vergelijking met de Dyson Zone is er qua draagcomfort weinig veranderd. De koptelefoon is gelukkig wel veel lichter, maar zit nog steeds lekker op het hoofd. Niet te strak en niet te los, en dankzij de beweegbare onderdelen kun je hem precies op jouw hoofdvorm afstellen. De buitenkant is gemaakt van aluminium, terwijl de oorkussens voorzien zijn van suède. Ook treffen we plastic aan in de hoofdband, maar over het algemeen voelt en oogt de Dyson Ontrac hoogwaardig en premium. Dit is een typisch product van Dyson.

In tegenstelling tot veel andere koptelefoons kun je zelf onderdelen vervangen wanneer die eraan toe zijn of wanneer jij eraan toe bent. Je kunt de oorkussens omwisselen wanneer ze kapotgaan of de buitenkant van de cups voorzien van andere kleuren. Daardoor scoort het merk wat punten op het gebied van duurzaamheid en personalisatie. Helaas is het niet mogelijk de kleur van de band aan te passen, waardoor je daar dus wel aan vastzit. Vooral het kunnen vervangen van de kussens is fijn, omdat die vaak sneller kapotgaan dan andere onderdelen.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Joystick, tikken en slaan

Je bedient de Dyson Ontrac op twee manieren: via de app (daar later meer over) en de fysieke bediening. Op de oorcup rechts zit een kleine joystick, net als op de Zone. Daarmee beheer je het volume, pauzeer je muziek en ga je naar een volgend of vorig nummer. De besturing luistert wel nauw: je moet bewust een specifieke richting opgaan om iets voor elkaar te krijgen. Na een aantal weken gebruik gebeurt het nog weleens dat je de muziek per ongeluk pauzeert of dat je opeens naar een volgend nummer gaat, terwijl dat niet de bedoeling was.

Desondanks vinden we het tof dat de Dyson-koptelefoons zulke bediening aanbieden, want het maakt de koptelefoons redelijk uniek. En in dit geval went het vanzelf. Wat niet went, is de aanraakgevoelige omgeving aan de buitenkant van de cups. Daarmee zet je de ruisonderdrukking aan en uit, door twee keer te tikken. Niet alleen klinkt dat echt extreem hard, ook werkt het niet altijd. De tijd tussen de twee tikken komt heel nauwkeurig, waardoor je soms meerdere keren slaat op dat ding. Gelukkig hebben we de Dyson-app nog.

©Wesley Akkerman

Gedoe met de magere app

Die app verraadt hoe basaal de Dyson Ontrac eigenlijk is. Niet qua comfort en ook niet per se als het om de audiokwaliteit gaat, maar wel op het gebied van extra functies. Binnen de app tref je de opties aan die je ook fysiek aanstuurt, evenals een digitale equalizer. Helaas is die, net als bij de Zone, vrij beperkt. Je hebt drie opties tot je beschikking. Een van de meest waardevolle opties is meting van het volumeniveau. De app kan aangeven of de muziek, of de herrie van buitenaf, eigenlijk te hard is voor je gehoor. Zodoende blijft gehoorschade je mogelijk bespaard.

Daar blijft het wel bij als het om extra mogelijkheden gaat. Er is geen adaptieve ruisonderdrukking, spraakherkenning, multipoint of geluid in 360 graden, bijvoorbeeld. Nu kun je beargumenteren dat niet elke functie daadwerkelijk onmisbaar is, maar voor 400 tot 500 euro mag je meer verwachten. Bovendien heeft de Dyson-winkel een frontale plek binnen de druk vormgegeven applicatie en heb je geregeld last van verbindingsproblemen. Niet met een gekoppeld apparaat, maar de app zelf. Dit zijn geen premium ervaringen.

Warm en helder

De accuduur is dat gelukkig wel: met actieve ruisonderdrukking aan kun je tot 55 uur luisteren. En met tien minuten laden kun je 2,5 uur vooruit. Dat zijn indrukwekkende getallen; daar moet de Ontrac het wel echt van hebben. De geluidsonderdrukking heeft verder geen negatieve invloed op de geluidsweergave. Over het algemeen presenteert de koptelefoon een breed en warm geluid, waar je moeiteloos onderscheid maakt tussen verschillende tonen, lagen en muziekinstrumenten. Daarnaast vinden we de sound helder en zuiver klinken.

Een wat geoefend oor zal de presentatie overigens wellicht wat minder kunnen waarderen. Want de Dyson Ontrac klinkt tegelijkertijd ook een beetje saai en veilig, vanwege het gebrek aan dynamiek en subtiliteit. De ruisonderdrukking is verder redelijk, maar niet uitmuntend. Gezien de prijs van de koptelefoon zijn dit best zware punten. Als het gaat om het aantal ondersteunde audiocodecs, dan biedt de Dyson Ontrac helaas ook een wat magere ervaring met alleen sbc, aac en lhdc (voor hi-res audio). Dit is niet de beste koptelefoon van dit moment.

©Wesley Akkerman

Dyson Ontrac kopen?

We willen vooropstellen dat de Dyson Ontrac echt geen verkeerde koptelefoon is. Maar het hogere segment voor koptelefoons is nu eenmaal moordend. Als je de hoofdprijs vraagt, dan mag je een stevige beoordeling verwachten. Hoewel de muziek over het algemeen aangenaam en soepel klinkt, missen we ook wat detail en dynamiek die het aanbod van bijvoorbeeld Sony, Philips en Bose wel rijk is. Daarnaast voelt de headset wat basaal aan als het gaat om extra functies en vinden we dat de ruisonderdrukking beter kan op dit prijspunt.

Gelukkig doet dit model ook een hoop goed. Zo is de prijs ten opzichte van de Zone gedaald, zijn we nog steeds gek op dat knuppeltje (ook al vereist een precieze behandeling) en vinden we het mooi om te zien dat er ruimte is voor personalisatie en duurzaamheid. Het draagcomfort is bijna ongeëvenaard en de afwerking voelt heel premium aan. En de accuduur gaat met 55 uur lekker lang mee. Nu nog meer opties, een betere app en een goede equalizer en je hebt een koptelefoon die de concurrentie aankan. Maar daar zit Dyson op dit moment nog niet.