Of je nu eens een ander besturingssysteem wilt verkennen zonder van hardware te wisselen, of je wilt oude software en games herbeleven, met de juiste emulator wordt dit mogelijk. We bespreken enkele uiteenlopende, gratis projecten voor je Windows-pc.

In de context van computers staat emulatie in wezen voor imitatie of simulatie. Je bootst namelijk softwarematig een systeem of hardwareplatform na, waardoor programma’s die voor dat systeem zijn bedoeld, op een ander systeem kunnen draaien. Een emulator simuleert dus eigenlijk de hardware- en softwareomgeving van het doelplatform op een hostsysteem, waardoor je bijvoorbeeld Android, MS-DOS of een Nintendo-gameconsole op een Windows-pc kunt nabootsen. Dit omvat zowel de cpu-architectuur, het geheugen, de in- en uitvoer als andere hardware-eigenschappen. De emulator zet de instructies van de draaiende software om naar instructies die de host-hardware kan verwerken.

Je kunt dit enigszins vergelijken met virtualisatie, maar daarvoor wordt meestal rechtstreeks de hardware van de hostmachine gebruikt, wat leidt tot minder overhead. Emulatie is daarom iets minder efficiënt, maar vaak de enige optie voor het imiteren van originele hardware of specifieke systemen.

Dit artikel focust op emulatie op een Windows-pc, en behandelt eerst emulators voor algemene systemen als Android en MS-DOS, gevolgd door tools voor het emuleren van diverse gameconsoles.

Android

Om Android-apps te draaien op je pc, heb je meerdere opties. Je kunt bijvoorbeeld de Windows-tool Telefoonkoppeling gebruiken. Open de app, selecteer het platform (Android of iOS) en verbind je apparaat via een QR-code. Eenmaal gekoppeld, kun je je mobiele scherm op je monitor zien en foto’s en berichten beheren, apps starten en meer. Dit is echter geen emulatie, maar screen mirroring of app streaming, waarbij de apps op je telefoon draaien, niet op je pc.

Voor een echte emulator kun je Microsofts WSA (Windows Subsystem for Android) installeren. Deze is helaas niet beschikbaar in de Nederlandse Microsoft Store en zal daar naar verwachting ook niet meer verschijnen, aangezien Microsoft de ondersteuning van WSA in maart 2025 zal beëindigen.

Gelukkig zijn er degelijke en ook gratis alternatieven, zoals LDPlayer en BlueStacks (versie 5). Beide tools – en ook WSA – hebben we al uitgebreid besproken in dit artikel: Android op je computer? Geen probleem! We laten deze emulators hier dus verder onbesproken. Wel willen we nog de populaire tools MEmu Play en NoxPlayer (klik op Reject om ongewenste software te vermijden) vermelden. Beide hebben heel wat instelopties en laten je ook toe meerdere emulaties aan te maken en op te starten. De download van MEmu Play zorgde wel voor een reeks meldingen op VirusTotal. Je gebruikt dit programma dus op eigen risico.

DOS via opdrachtregel

Als je heimwee hebt naar MS-DOS, is DOSBox zeker de moeite waard. Deze tool simuleert een Intel x86-pc met mogelijkheden voor geluid, graphics, muis en joystick, waardoor je praktisch elke MS-DOS of PC-DOS-applicatie, vooral DOS-games, kunt spelen.

DOSBox is beschikbaar voor Windows, macOS en Linux. Na de installatie merk je dat het om een opdrachtregeltool gaat. Om een DOS-applicatie te starten, zoals een game van My Abandonware, waar je via Platform / DOS uit meer dan 7000 DOS-games kunt kiezen, ga je als volgt te werk. Download en pak de games uit in submappen van bijvoorbeeld de map C:\dosbox. In DOSBox koppel je een virtueel C-station aan deze map met het commando mount C C:\dosbox. Met de opeenvolgende commando’s C: en dir bekijk je de mapinhoud, en met cd <naam_submap> navigeer je naar de gewenste submap. Start een game door de naam van het exe-bestand in te typen en te bevestigen met Enter. Als de game te snel loopt, vertraag je met de toetscombinatie Ctrl+F11, versnellen doe je met Ctrl+F12.

DOS in grafische interface

DOSBox biedt uitgebreide configuratiemogelijkheden, zelfs per game, via het bestand dosbox.conf, standaard te vinden in C:\Users\<accountnaam>\AppData\Local\DOSBox. Een uitgebreide uitleg vind je op deze pagina. Dit is helaas behoorlijk complex, maar grafische interfaces als D-Fend Reloaded of AmpShell vereenvoudigen dit proces. Laten we D-Fend Reloaded als voorbeeld nemen. Installeer en start de app en kies je taal. Je kunt de DOSBox-installatie gebruiken die samen met D-Fend Reloaded werd geïnstalleerd of je kiest voor Aangepaste DOSBox installatie en verwijst naar de eigen installatiemap van DOSBox.

In het programmavenster ga je naar Bestand / Programma Opties, selecteer Mappen en stel de Game map in (bijvoorbeeld op C:\dosbox). Open daarna Profiel / Toevoegen met wizard, druk op Volgende, klik op het mapicoon bij Te starten programma, verwijs naar de gewenste submap van je gamemap en selecteer het exe-bestand. Druk op Volgende (3x) en start de toegevoegde game met een dubbelklik.

86Box installeren

Als je een Intel x86-pc wilt emuleren, biedt DOSBox een goede oplossing, net als PCem. Maar voor een diepgaande emulatie van specifieke hardwarecomponenten van IBM-pc-compatibele systemen, is 86Box beter geschikt. Dit is een gratis low level x86-emulator. Je kunt de app downloaden via www.86box.net, geschikt voor Windows, macOS en Linux. Na het downloaden pak je het bestand uit in een aparte map, zoals C:\86box. De configuratie van 86Box is helaas een stuk complexer dan die van DOSBox.

Voordat je 86Box gebruikt, moet je namelijk zogeheten ROM-images (Read Only Memory) of kortweg ROM’s hebben van het computersysteem dat je wilt emuleren. Rom’s bevatten onder meer het systeembios en essentiële low-level software. Selecteer hier Latest en download Source code (zip). Pak het zip-bestand uit naar de submap \roms, die je aanmaakt in de 86box-map: C:\86box\roms.

86Box configureren

Als je 86box.exe opstart, lijkt een heuse IBM Personal Computer op te starten in een venster. In de map C:\86box vind je nu het configuratiebestand 86box.cfg, dat je met een teksteditor kunt aanpassen. Maak eerst een kopie van dit bestand voor de veiligheid.

Om een nieuwe machine te configureren, ga je naar Tools / Settings in 86Box. Hier kun je diverse hardwarecomponenten configureren voor emulatie, zoals Machine, Display, Input devices, Sound, Network en meer. Voor aanbevelingen voor configuraties, zoals voor MS-DOS, Windows 3.1/95 en 98, kun je terecht op GitHub. Pas de instellingen aan naar wens en bewaar ze met OK en Save.

Voordat je de geëmuleerde machine kunt opstarten, moet je misschien nog het systeembios instellen (via de F1-toets) en over een opstartbaar besturingssysteem beschikken. We nemen MS-DOS als voorbeeld. Op deze pagina vind je een zip-archief met de nodige img-bestanden. Deze drie images moet je in volgorde koppelen aan het geëmuleerde diskettestation via Media / Floppy 1 (3.5” 1.44M): empty / Existing image. Op een soortgelijke wijze kun je nu ook img-bestanden van DOS-applicaties als games koppelen en uitvoeren.

Lees dit artikel voor een uitgebreide uitleg van 86Box.

We vermelden graag nog enkele beheertools: WinBox for 86Box en de meer geavanceerde 86Box Manager. Deze tools overschrijven niet telkens 86box.cfg, zodat je meerdere geëmuleerde machines kunt configureren.

Lees ook: Van bureau naar bank: zet je tv in als spelcomputer voor pc-games

Gameconsoles

Naast emulators voor volledige besturingssystemen bestaan er talrijke tools die specifiek gameconsoles nabootsen. Voor vrijwel elke populaire gameconsole zijn er wel één of meerdere emulators beschikbaar voor Windows. Hoewel er veel meer zijn, vind je in onze tabel een overzicht van vijftien bekende gameconsoles, met bijpassende emulator(s).

Het is onmogelijk om alle emulators in dit artikel gedetailleerd te bespreken. Gelukkig zijn de meeste emulators vrij eenvoudig te installeren en te gebruiken. Bovendien vind je online vaak handleidingen, instructievideo’s en zelfs actieve community’s voor extra ondersteuning. Voor ROM’s, digitale kopieën van de gamecartridges of -schijven, kun je terecht op diverse websites, vaak ook op de sites van de emulators zelf.

Toch kunnen we het niet laten en zoomen even in op MAME, een emulator specifiek voor oude arcademachines, en op LaunchBox, een gamemanager en, net als het populaire RetroArch, een veelzijdige frontend-emulator die meerdere gameconsoles kan emuleren.

Arcademachines

MAME (Multiple Arcade Machine Emulator) laat je de klassieke arcadespellen van weleer op je pc herbeleven. Download MAME, beschikbaar voor Windows, macOS en Linux. Na het downloaden extraheer je de bestanden. Voordat je MAME start met mame.exe, is het aan te raden om de ROM’s van je favoriete arcadespellen te downloaden. Websites als www.freeroms.com/mame.htm en www.retrostic.com/roms/mame bieden deze aan, evenals sites met ROM’s voor uiteenlopende consoles en emulators, zoals Doperoms, CoolROM, Vimm, en RomUlation.

Zorg ervoor dat je de (uitgepakte) ROM-bestanden in afzonderlijke submappen plaatst binnen de /roms-map van MAME, wellicht in C:\Users\<accountnaam>\Downloads\roms. Controleer gedownloade bestanden altijd op virussen, bijvoorbeeld via VirusTotal.

Bij het opstarten van MAME, vind je de geïnstalleerde ROM’s terug onder Available. Voor je een spel start, kun je via System Settings of General Settings de configuratie aanpassen, zoals de besturing, het geluid en de grafische instellingen. Een spel starten doe je door het in de lijst te selecteren. Om MAME te verlaten, gebruik je de Windows-toets, Alt+Tab of Alt+Enter om eerst de fullscreen-modus te verlaten.

Grafische gamemanager

LaunchBox is niet alleen een gamemanager die handig is als je accounts hebt bij bijvoorbeeld Origin of Steam, maar het is ook een grafische interface van waaruit je snel games kunt starten, bestemd voor diverse emulators.

Na de eenvoudige installatie open je LaunchBox en helpt een wizard je met het toevoegen van games. Als voorbeeld nemen we DOS-games. Ga naar Menu / Tools / Importeer / MS-DOS Games, klik op Volgende, voeg de map met je games toe, zoals C:\dosbox, klik alweer op Volgende en kies (bijvoorbeeld) Kopieer / Verplaats de bestanden naar mijn LaunchBox gamesmap. Laat het vinkje staan bij Zoek naar game informatie in de lokale metadatabase en klik nog vier keer op Volgende. Selecteer de gewenste games (met ingedrukte Ctrl-toets) en klik op Einde. Je kunt nu een toegevoegde game selecteren en op Spelen klikken, of op Aanpassen om wijzigingen door te voeren.

Je kunt ook handmatig een game toevoegen, zoals een Game Boy-spel. Ga daarvoor naar Menu / Tools / Importeer / Handmatig Spel Toevoegen, vul bij Metadata een Titel in en geef bij Starten / Applicatie Pad het volledige pad naar je gamebestand op. Zet bij Starten / Emulation een vinkje bij Gebruik een emulator om dit spel te spelen (voornamelijk voor consolegames) en bevestig met Toevoegen. Kies een geschikte emulator in het uitklapmenu, in dit geval bijvoorbeeld VisualBoyAdvance-M of de AIO-emulator RetroArch. Klik op Bladeren om naar het bijbehorende Applicatie Pad te verwijzen en bevestig met OK (2x). Het spel kan beginnen.

Motorola draait al een aantal jaartjes mee in de smartphonemarkt en komt jaarlijks met een mooie reeks smartphones. In 2024 zijn bijvoorbeeld de g85, edge 50 fusion en edge 50 ultra uitgebracht. Wat kun je van deze telefoons verwachten?

Als je op zoek bent naar een nieuwe telefoon, wordt het je tegenwoordig niet makkelijk gemaakt. Er is enorm veel keuze, maar de voorkeur gaat vaak uit naar een gerenommeerd merk dat al een aantal jaar mooie toestellen maakt, geschikt voor elk budget. Motorola bijvoorbeeld: dit bedrijf was een van de grondleggers van draadloze en mobiele communicatie en maakt al sinds de jaren '70 mobiele telefoons. Natuurlijk andere dan we nu gewend zijn, maar het laat zien dat Motorola een rijke historie kent.

Interessante Android-toestellen

Motorola staat uiteraard niet stil en heeft onlangs drie interessante Android-toestellen uitgebracht, geschikt voor elk budget en ieder soort gebruiker. Deze toestellen zijn voorzien van de laatste versie van Android en krijgen – zoals we dat gelukkig steeds vaker zien – voor een langere periode beveiligingsupdates, tot in ieder geval 4 jaar lang voor de hier besproken telefoons. Maar over welke drie telefoons hebben we het dan? Nou, lees hieronder snel verder, want we bespreken ze even individueel.

Motorola moto g85: krachtige middenklasser

De term instapmodel gebruiken we liever niet voor de moto g85, want dat doet hem zeker tekort. Want wat krijg je? Een smartphone met een 6,67-inch P-OLED-scherm voorzien van Gorilla Glass 5.5 en een snelle 8-core Qualcomm Snapdragon 6s Gen3-processor. Het scherm biedt een resolutie van 2400x1080, een beeldverhouding van 20:9. Het scherm is geheel randloos, en heeft een achterkant die naadloos overloopt in afgeronde randen en verfijnde afwerkingen.

©Motorola

Deze telefoon heeft een geheugenconfiguratie van 12GB, de opslag is ingebouwd 256GB en uitbreidbaar tot 1TB. Ook handig is de RAM-boost-functie: hiermee kan het standaard geheugen virtueel worden uitgebreid tot 24GB. Hierbij wordt op de opslag een extra deel vrijgemaakt voor het extra geheugen, waardoor je nooit bang hoeft te zijn dat het toestel traag wordt. Dankzij de accucapaciteit van 5.000 mAh kun je de hele dag met het toestel werken, mits de taken niet al te zwaar zijn. De telefoon is geschikt voor twee simkaarten: een fysieke sim en één virtuele e-sim. Mooie foto's maak je dankzij de 50 megapixelcamera met Quad-Pixel-technologie en Macro Vision.

©Motorola

Uiteraard is filmen ook geen probleem, dat kan tot 30 frames per seconde op full-hd-resolutie. 4K-video wordt echter niet ondersteund. Selfies maken doe je met de 32MP-camera aan de voorzijde van je toestel, die onder meer ook dual capture ondersteunt (zowel de camera aan de voorzijde als achterzijde tegelijk gebruiken), AI-functies biedt voor het maken van de selfie met de perfecte glimlach en een selfievideo-spiegel heeft, zodat de foto's en video's niet meer in spiegelbeeld worden gemaakt. 

Motorola edge 50 fusion: de perfecte mix

De term fusion is meer dan ooit van toepassing op deze mooie edge 50 fusion, want het is een betaalbaar toestel met uitstekende functies. Het beste van beide werelden dus. Dat zien we al gelijk aan de snelle Qualcomm Snapdragon 7s Gen2-processor, de 512GB opslagcapaciteit, het vlotte 12GB LPDDRX-werkgeheugen en het 6,7inch randloze P-OLED-scherm. Natuurlijk heeft deze telefoon ook Gorilla Glass versie 5.5 en is hij stof- en waterdicht tot IP68. Erg fijn is dat je met deze telefoons 4K-video's kunt opnemen met 30 frames per seconde en dat werkt zowel voor camera aan de achterzijde als aan de voorzijde. De accucapaciteit van deze fusion 50 is gelijk aan die van de moto g85, maar dankzij een extra sterke 68 watt-oplader is de telefoon binnen 30 minuten tot 80 procent opgeladen.

©Motorola

Met een volle accu kun je het met deze telefoon ruim een dag uithouden. Voor het opnemen van geluid beschikt de edge 50 fusion over twee microfoons, zodat zowel selfievideo's als video's opgenomen via de camera aan de achterzijde van goed geluid zijn voorzien. Qua geluid zit het sowieso goed op deze telefoon, want hij heeft een stereoluidspreker die is voorzien van Dolby Atmos voor het mooiste, volste geluid. Gebruik je liever oordopjes, dan kun je alleen een usb-c-koptelefoon of Bluetooth-oortjes aansluiten; vanwege de waterdichtheid heeft dit toestel vanzelfsprekend geen koptelefoonaansluiting.

©Motorola

De My UX-schil van Motorola die over Android heen ligt, biedt verschillende handige bedieningsfuncties, zoals snel ontgrendelen door de telefoon op te tillen of juist op niet storen te zetten door de telefoon ondersteboven te leggen.

Top of the bill: Motorola edge 50 ultra

Ga je voor het beste dat Motorola te bieden heeft, dan kies je voor deze edge 50 ultra. Dit top-of-de-range-toestel heeft een schappelijke prijs, maar biedt daarvoor wel een flinke bundel aan vlotte hardware. Zo beginnen we bij de processor: hier heeft Motorola gekozen voor een (nog) snellere Qualcomm Snapdragon 8s Gen3-processor, dus weer een stukje vlotter dan de andere hier besproken toestellen.

©Motorola

Wat opvalt is dat deze telefoon dan weer een kleinere accucapaciteit heeft (4.500 in plaats van 5.000 mAh) maar de gebruiksduur van 30 uur video afspelen is gelijk aan de andere hier besproken modellen. De edge 50 ultra heeft als extra voordeel dat je je accu razendsnel oplaadt, want het ondersteunt tot 125 watt laden, waardoor je accu binnen 30 minuten helemaal vol zit. Deze telefoon kan ook draadloos worden opgeladen, maar dan met een vermogen van 50 watt. Uitbreiden van de opslag kan bij deze telefoon niet, maar standaard is de Motorola edge 50 ultra voorzien van 1TB opslag, zodat je meteen al voldoende ruimte hebt voor al je apps, documenten en foto's en video's. Kijken we naar het scherm bij dit toestel, dan krijg je een 6,7inch-shcerm, met een (iets afwijkende) resolutie van 2712x1220.

©Motorola

Opvallend is wel dat het scherm hierdoor juist een hogere pixeldichtheid heeft van 446 pixels per inch, waardoor je een mooi en scherp beeld krijgt. Het scherm ontgrendel je naar keuze met een pincode, vingerscan of irisscan. Kijken we naar de camera op deze telefoon, dan zien we dat ook Motorola gebruik maakt van de mogelijkheden van AI: hiermee worden al je foto's optimaal geanalyseerd en verbeterd.

Software met moto AI rekent bijvoorbeeld uit hoe snel je beweegt en past daar, voor het beste resultaat, dynamisch het niveau van de stabilisatie op aan. Je krijgt hierdoor onder meer betere en soepel uitziende video's. Ook bijzonder: De Motorola edge 50 ultra is 's wereld eerste smartphone met een 'Pantone Validated'-camera en -scherm. Hierdoor worden de pantone kleuren van menselijke huidtinten veel beter en natuurgetrouw weergegeven.

Black Friday komt er weer aan: op 29 november kun je weer overal terecht voor de beste kortingen. Dat Black Friday ook in Nederland leeft, blijkt uit onderzoek van Overstappen.nl. Een groot deel van de jongeren die op zoek zijn naar een product wacht met aanschaf tot Black Friday.

Black Friday is weer in aantocht en dat betekent aantrekkelijke kortingen op alles van kleding en cosmetica tot elektronica en zelfs internetabonnementen. Maar wie profiteert het meest van dit koopjesfestijn? Uit onderzoek van vergelijkingssite Overstappen.nl blijkt dat vooral jongeren tussen de 18 en 34 jaar slim wachten op Black Friday om hun slag te slaan.

Lees ook: Zo vind je snel de beste Black Friday-deals

58% van jongeren stelt aankopen uit

Geduld is een schone zaak, zeker als het op Black Friday aankomt. Maar liefst 58% van de 18- tot 34-jarigen houdt de hand op de knip tot de kortingen losbarsten 1. Ter vergelijking: slechts 12% van de 55-plussers en 32% van de 35- tot 54-jarigen wacht op Black Friday. Hoe jonger, hoe meer geduld om te wachten op die felbegeerde koopjes, zo blijkt.

Elektronica en mode populairst

Waar geven al die jongeren hun zuurverdiende centen aan uit tijdens Black Friday? Elektronica en mode zijn veruit het populairst, samen goed voor bijna de helft van alle bestedingen. Ook huishoudelijke apparaten doen het goed met een aandeel van 20%. Opvallend genoeg is de categorie meubels met slechts 5% van de aankopen het minst in trek.

Niet meer alleen fysieke producten

Black Friday is allang niet meer alleen voor fysieke producten. Steeds meer internetproviders bieden aantrekkelijke kortingen en welkomstcadeaus aan tijdens deze periode. "De verwachting is dan ook dat veel mensen dit jaar opnieuw tijdens Black Friday zullen overstappen," aldus telecomexpert Jean-Paul Würsten van Overstappen.nl.