Op een pc kun je allerlei soorten spellen spelen en de kracht van een game-pc is natuurlijk het toetsenbord en muis waardoor je shooters en strategische spellen optimaal kunt spelen. Andere games laten zich echter beter met een controller bedienen en dan is het misschien niet zo prettig dat je ook dan achter je bureau moet zitten. Gelukkig is het mogelijk om pc-spellen naar je televisie te streamen, waardoor je de pc als spelcomputer kunt gebruiken.

Om pc-spellen op je televisie te spelen, hoef je de pc niet naar de woonkamer te verplaatsen en is ook een meterslange HDMI-kabel niet nodig. Je kunt games binnenshuis lokaal streamen en mogelijk heb je de benodigde hardware al in huis. Het lokaal streamen van games is allesbehalve nieuwe technologie. Zo introduceerde Nvidia de uitstekende clouddienst Gamestream in 2013 en bracht Steam in 2015 de inmiddels niet meer verkrijgbare Steam Link op de markt.

Gamestream was bedoeld om te gebruiken in combinatie met Nvidia’s eigen mediaspeler Shield. Het grote voordeel van Gamestream ten opzichte van bijvoorbeeld de oplossing van Steam was dat het beeld net wat eerder vastgelegd werd. De noodzaak van een Nvidia Shield als client hield slimme ontwikkelaars niet tegen, want al snel verscheen Moonlight. Deze opensource-client ondersteunt het Gamestream-protocol en kun je installeren op vrijwel alle apparaten die je op je televisie kunt aansluiten. Zo is er een Moonlight-client voor Windows, macOS, Linux, Steam Link, Raspberry Pi, Android TV en Apple TV. Ook op mobiele apparaten als smartphones, tablets en Steam Deck kun je een client installeren. Wie tot voor kort de beste streamervaring zocht, kwam al snel uit bij een Nvidia-videokaart in combinatie met Moonlight.

1 Gamestream stopt

Helaas heeft Nvidia aangekondigd dat het gaat stoppen met Gamestream. De eerste stap was dat de client op de Shield verwijderd werd. Het servergedeelte is op het moment van schrijven nog aanwezig in desktopsoftware GeForce Experience, maar dat kan door een update uiteraard veranderen.

Voor wat het waard is: je vindt Gamestream door te klikken op Instellingen en te kiezen voor Shield. Vervolgens kun je Gamestream in- of uitschakelen. Je kunt ervoor kiezen om de stuurprogramma’s of eventueel GeForce Experience niet bij te werken, maar dat kan mogelijk problemen geven bij toekomstige games.

Nvidia verwijst als alternatief naar de eigen clouddienst GeForce Now (die om een beetje serieus te gebruiken naast je eigen spellenbibliotheek ook een betaald abonnement van minimaal 10 euro per maand vereist) of lokaal streamen via Steam Link.

2 Sunshine

Het stoppen van Gamestream betekent niet dat er afscheid genomen hoeft te worden van de prima werkende technologie. In de vorm van Sunshine was er al een opensource-implementatie van het protocol dat je kon gebruiken in combinatie met de Moonlight-client. Sunshine presteerde aanvankelijk minder goed dan de echte Gamestream-dienst, maar inmiddels zijn de prestaties vrijwel gelijk. Moonlight zal zich steeds meer richten op Sunshine, waardoor er in de toekomst mogelijkheden worden toegevoegd die met Nvidia’s Gamestream niet konden.

Sunshine heeft nog een voordeel, want waar Gamestream alleen werkt op Nvidia-kaarten kun je Sunshine ook gebruiken op videokaarten van AMD en Intel. Je kunt Sunshine downloaden van GitHub. Download de laatste release (klik in de lijst onderaan op sunshine-windows-installer.exe)

De minimale systeemeisen zijn bescheiden en ondersteunt ook oude hardware. Je kunt rustig stellen dat als je pc nieuwer is dan circa 2015 de software moet werken. Belangrijker is dat je pc krachtig genoeg is om de games die je wilt streamen in de gewenste resolutie (doorgaans Full HD) te draaien. Het streamen zelf zorgt niet voor heel veel overhead, dus daar hoef je geen rekening mee te houden.

Heb je een 4K-televisie en wil je streamen in 4K, dan heb je uiteraard wel een krachtige grafische kaart nodig, zoals een GeForce RTX 3080 of beter.

3 Sunshine installeren

Start het installatieprogramma en volg de wizard door op Volgende te klikken. Standaard staan in de stap Onderdelen kiezen alle onderdelen aangevinkt. De tools gaan we gebruiken in dit artikel, de scripts niet en die kun je eventueel uitvinken. Je zou ook de optie om Sunshine te starten bij het opstarten kunnen uitschakelen, maar eigenlijk is het beter om hem ingeschakeld te laten. Klik op Installeren om de wizard af te ronden.

Daarnaast moet ook ViGEmBus geïnstalleerd zijn, dat is software die ervoor zorgt dat Sunshine met je controller kan communiceren. Het installatieprogramma van Sunshine zal ook dit programma installeren. Mocht dat niet gebeuren, dan kun je ViGEmBus hier downloaden door op Latest te klikken.

Sunshine wordt geconfigureerd via een webinterface die bereikbaar is via https://localhost:47990. Je kunt de interface van Sunshine eenvoudiger openen met de snelkoppeling in het startmenu, die opent de juiste pagina in de browser. Wanneer je ervoor hebt gekozen om Sunshine niet automatisch te starten, moet je die snelkoppeling sowieso gebruiken. Je browser geeft een waarschuwing omdat Moonlight een zelfondertekend certificaat gebruikt, dat kun je negeren.

De eerste keer dat je de webinterface start, zal Sunshine je vragen om een gebruikersnaam en wachtwoord te kiezen. Onthoud deze gegevens goed en klik op Login. De pagina herlaadt, waarna je de zojuist gekozen gegevens moet invoeren.

Heb je een Nvidia-kaart? Schakel Gamestream dan uit in GeForce Experience, zodat je er geen last van hebt.

4 Moonlight koppelen

Om gebruik te maken van Sunshine heb je bij je televisie een apparaat met de Moonlight-client nodig. Wij gebruiken in dit artikel Moonlight op Android TV, die bij ons draait op een Nokia Streaming Box 8000. Je vindt de app Moonlight Game Streaming in de Play Store.

Na installatie is de eerste stap het koppelen van je client aan je Sunshine-server. Sunshine is uiteindelijk een remote-desktop-toepassing en je wilt natuurlijk niet dat iedereen zomaar verbinding met je pc kan maken. Daarom gebruikt Sunshine voor de koppeling een pincode. Na het starten van de app zie je de naam van je pc (of de zelfgekozen naam in Sunshine via Configuration / General / Sunshine Name). Als je op de pc-naam klikt, dan verschijnt er een pincode in beeld. Klik in de bovenste balk in Sunshine op PIN en tik de pincode in waarna je op Send klikt. Je kunt in Moonlight nu op de pc klikken en je geïnstalleerde apps starten.

5 Kwaliteit stream

Voordat we een sessie starten, willen we je eerst laten zien hoe je de kwaliteit van de stream aanpast. In de praktijk wordt de limiet qua bitrate bepaald door je client. Zo heeft onze mediaspeler wel een netwerkaansluiting die theoretisch 100 Mbit/s aankan, maar meer dan 30 Mbit/s lukt in de praktijk eigenlijk niet. Sunshine zelf is erg flexibel op het gebied van resoluties, verversingssnelheden en codecs.

Uiteindelijk wordt de stream opgezet door de client en in de standardconfiguratie kan een client vrijwel alle mogelijke combinaties opvragen. Je vindt de toegestane eigenschappen in Sunshine via Configuration / General. Als je naar beneden scrolt, zie je daar toegestane resoluties en fps-waarden. Wat betreft videocodering gebruik je H.264 of HVEC (x265).

6 Stream finetunen

Als je in de Moonlight-client op het tandwiel klikt, opent de configuratie. Via Selecteer resolutie en FPS doel stel je de gewenste streamingresolutie in, wij hebben een Full-HD-televisie en gebruiken 1080p. Via Video frame rate stel je de framerate van de stream in, wij kiezen voor 60 FPS. De bitrate stel je in met Selecteer doel video bitsnelheid, wij hebben hier 25 Mbit/s ingesteld. Je bent op zoek naar de hoogst mogelijke bitrate met de minste vertraging.

Een belangrijke instelling vind je een stuk lager in de lijst, namelijk Verander HEVC instellingen. Wij hebben gekozen voor Gebruik HEVC altijd. Onze mediaspeler heeft opvallend genoeg een lagere vertraging via HVEC. Dit kun je testen door in de instellingen de optie Vertragingsbericht tonen na streamen aan te vinken. Hierdoor geeft Moonlight de totale vertraging in milliseconden na het eindigen van de stream. Eventueel vink je Prestatiestatiestieken tonen tijdens streamen aan voor extra hulp tijdens het finetunen.

Je start je eerste stream door te kiezen voor Desktop. Je sluit de sessie met de terugknop op je afstandsbediening, zo zie je de statistieken en kun je de instellingen tweaken. Je sluit de sessie af door nogmaals op de pc-naam te klikken en te kiezen voor Stop sessie.

7 Overzichtelijke interface

Gebruik je alleen Steam, dan biedt de Steam Big Picture mode een prima interface voor op televisie en deze is standaard beschikbaar. Veel gebruikers zullen echter ook spellen gebruiken die niet via Steam zijn aangeschaft. Je kunt spellen uit andere bronnen eventueel toevoegen aan Steam door ze te importeren, maar dat werkt niet altijd goed. We raden je voor het streamen van spellen naar je tv daarom een alternatieve launcher aan in de vorm van Playnite, die je kunt downloaden op www.playnite.link.

Deze launcher biedt ondersteuning voor onder andere Steam, Epic, Origin, GOG, Ubisoft Connect en lokaal geïnstalleerde spellen die geen deel uitmaken van een specifiek platform. Playnite kan automatisch al je spellen importeren vanuit de diverse platformen die je op je pc gebruikt. Je kunt (niet gevonden) spellen ook zelf toevoegen door in het hoofdmenu te klikken op Voeg Spel Toe, waarna je diverse opties krijgt.

Playnite voeg je toe aan Sunshine door in het menu op Applications te klikken en te klikken op Add new. Bij Application Name tik je Playnite en in het veld Command geef je het pad naar de fullscreen-variant op, dat is waarschijnlijk C:\Users\Gebruikersnaam\AppData\Local\Playnite\Playnite.FullscreenApp.exe. Klik vervolgens op Save.

8 Interface opruimen

Heeft een spel geen metadata, zoals afbeeldingen? Start Playnite via de normale snelkoppeling in de desktopmodus en klik met rechts op de naam van het spel en kies Bewerk. Klik vervolgens op de knop Download metadata en kies IGDB. Soms werkt dit niet. Je kunt dan een afbeelding toevoegen door in de bovenste balk te kiezen voor Media en dan bij zowel Cover Afbeelding als Achtergrond Afbeelding op het pictogram van een wereldbolletje te klikken. Je kunt nu een keuze maken uit de voorgestelde afbeeldingen die gevonden zijn op Google.

Dan nog een handigheidje als je Playnite alleen wilt gebruiken als tv-interface. Niet ieder spel is geschikt om te spelen met een controller. Je hoeft onhandige spellen niet per se te verwijderen uit Playnite, je kunt ze ook verbergen. Dit doe je door met rechts op een titel te klikken en te kiezen voor Verberg deze game. Je vindt verborgen spellen terug door bovenin op het pictogram Filters te klikken en Verborgen te selecteren.

9 Beeldscherm aanlaten?

Als je je pc door te streamen op afstand gebruikt, is het onzinnig om je beeldscherm aan te laten staan. Helaas zul je er in veel gevallen dan achter komen dat het streamen niet meer werkt. Dat komt doordat de grafische kaart een actief beeldscherm moet detecteren om daadwerkelijk beelden te kunnen produceren. Beeldschermen die via DisplayPort zijn aangesloten, worden in uitgeschakelde toestand niet gedetecteerd.

HDMI-beeldschermen worden wel gedetecteerd als ze uitgeschakeld zijn, in dat geval zal streamen met het beeldscherm uit gewoon werken. Heb je een scherm in dezelfde beeldverhouding als een televisie (16:9), en dezelfde of lagere resolutie als je televisie? Dan kan streamen met uitgeschakeld beeldscherm in de praktijk prima werken.

Wijkt de resolutie of de beeldverhouding van je scherm af van je televisie, bijvoorbeeld omdat je een 21:9-scherm hebt, dan werkt het in de praktijk allemaal niet zo soepel. Er zijn wel tools die de resolutie en beeldverhouding van je pc wijzigen bij het starten van een stream, maar helemaal vlekkeloos werkt dit niet en soms zal de pc na het afsluiten van een spel weer omschakelen naar de eigenlijke resolutie van het scherm, waardoor het gestreamde beeld op je televisie niet meer klopt. Gelukkig is er een handige oplossing in de vorm van een nepstekker voor HDMI.

10 Nepstekker voor HDMI

Heb je een DisplayPort-scherm of wijkt je scherm te veel van je tv af, dan kun je dus een nepstekker voor HDMI gebruiken. Dit is een dongel die je op de HDMI-uitgang van je videokaart aansluit en die vervolgens een scherm simuleert. Op die manier denkt je grafische kaart dat er een scherm is aangesloten en kunnen beelden altijd gegenereerd worden.

Dergelijke dongels zijn er in 2K- en 4K-uitvoeringen, let er dus op dat wanneer je een 4K-televisie hebt je ook daadwerkelijk een 4K-nepstekker aanschaft. Veel 2K-modellen kun je overigens ook op 4K instellen, maar niet met een verversingsfrequentie van 60 Hz. Heb je geen vrije HDMI-uitgang op je videokaart, dan zijn er eventueel ook voor DisplayPort van dit soort nepstekkertjes te koop.

Je kunt nepstekkers voor HDMI op diverse plaatsen kopen. De gangbare Engelstalige term op internet is overigens ‘dummy plug’ en webwinkels zoals Amazon verkopen tientallen verschillende onder die naam. Let wel op de levertijd, het is zonde om twee weken te moeten wachten op een plugje van een paar euro.

11 Nepstekker configureren

Windows op deze manier voor de gek houden heeft één nadeel: je hebt nu altijd een tweede nepscherm actief en onbedoeld kun je een programmavenster naar dit niet-bestaande scherm verplaatsen. Je kunt dit deels voorkomen door het virtuele scherm in Windows op een vreemde positie te zetten, zoals linksboven.

Wil je zowel je echte beeldscherm als het nepscherm (soms) aan laten staan terwijl je Sunshine gebruikt, dan kun je in Sunshine aangeven dat de dummy plug voor het streamen gebruikt moet worden. Open de webinterface van Sunshine, klik op Configuration en open het tabblad Audio/Video. In het veld Output name geef je de naam van het juiste beeldscherm op. Deze naam achterhaal je met een meegeleverd tooltje. Open de Opdrachtprompt en navigeer naar de juiste map met het volgende commando:

Met het volgende commando achterhaal je vervolgens de namen van de aangesloten schermen:

Op basis van de resolutie kun je vermoedelijk achterhalen wat het nepscherm is. Vul die naam in het veld Output name in, bijvoorbeeld \\.\DISPLAY2. Overigens hebben wij gemerkt dat als je iets in de monitorconfiguratie verandert, deze namen soms veranderen.

Je kunt ook het nepscherm na het instellen in de Windows-instellingen weer uitschakelen. Dan heb je tijdens je normale werkzaamheden er nooit last van. Wil je echter streamen, dan moet je ervoor zorgen dat je echte scherm uitstaat. Windows zal de uitgeschakelde dummy plug dan toch inschakelen, waarna Sunshine deze kan gebruiken voor de stream. Dit werkt overigens alleen als je een DisplayPort-monitor hebt, een HDMI-monitor zal ook uitgeschakeld nog gedetecteerd worden. Je kunt dan het eerdergenoemde veld Output name instellen. Probeer uit wat voor jou het fijnste werkt.

Playnite zelf kun je ook nog optimaliseren afhankelijk voor welke monitorconfiguratie je kiest. Ga in Playnite via het pictogram rechtsboven naar het menu Instellingen / Algemeen. Vink daar de optie Gebruik altijd primaire beeldscherm aan als je je normale monitor uitschakelt als je streamt met Sunshine. Doe je dat niet (altijd), stel dan bij Doel scherm het juiste scherm in, waarschijnlijk je dummy plug.

12 Controller

Dan zijn we bij het lastigste deel uitgekomen: de controller en dan met name de vibratiemogelijkheid. Je kunt op zowel Android TV, Google TV, Apple TV en Raspberry Pi 4 een bluetooth-controller koppelen en gebruiken in Moonlight, bijvoorbeeld een PS4-controller (DualShock 4) of een Xbox One-controller.

Op een Apple TV zal een DualShock 4 of Xbox One-controller als je tvOS 14 of nieuwer gebruikt ook vibraties doorgeven. Android werkt ook met deze controllers, maar kan geen vibraties doorgeven. Explosies, beschietingen of harde klappen zorgen dus niet voor trillingen en dat doet toch wat af aan de immersie.

Iets wat volgens sommige gebruikers werkt, is een 8BitDo USB Wireless Adapter Gen 1 (niet de Gen 2), die de bedrade Xbox 360-controller emuleert. Met die adapter kun je een bluetooth-controller pairen, waarna deze als Xbox 360-controller herkend wordt. We hebben dit echter zelf niet uitgeprobeerd. In het kader ‘Trillen met VirtualHere’ vind je een alternatieve oplossing.

Via bluetooth kun je ook een toetsenbord en muis aansluiten waarmee je de pc kunt bedienen, vooral een muis is af en toe wel handig.

Wie een lekker potje wil gamen, doet er goed aan om een goede gaming monitor aan te schaffen. Dat zorgt er niet alleen voor dat je game er nog beter uitziet, je eigen prestaties gaan er ook van omhoog. De Lenovo Legion R27qe is een 27 inch beeldscherm met een hoge verversingssnelheid en een QHD-paneel. Hier lees je alles over de monitor.

Partnerbijdrage - In samenwerking met Lenovo

27 inch QHD

De Lenovo Legion R27qe heeft een diameter van 27 inch, oftewel een kleine 70 centimeter. Daarmee is het een relatief compact beeldscherm, maar nog steeds ruim voldoende groot om alle details goed te kunnen zien.

Het IPS-paneel zelf heeft een resolutie van 2560 x 1440 pixels, waarmee het een QHD-scherm is. Zo kun je games spelen op hoge kwaliteit, en zie je nog meer van wat er op je scherm gebeurt.

180 Hz verversingssnelheid

De verversingssnelheid of refresh rate is bij elk beeldscherm belangrijk, maar bij een gaming monitor is dat helemáál het geval – je wilt natuurlijk precies kunnen zien wat er binnen je game gebeurt. Bij de Legion R27qe is die snelheid maar liefst 180 Hz, oftewel: 180 verversingen per seconde. Dat is beduidend hoger dan bij veel andere gaming monitoren.

Met die hoge refresh rate lijkt het alsof je zelf midden in de actie zit, omdat alles veel vloeiender verloopt. Bovendien heb je een voordeeltje ten opzichte van je tegenstanders, omdat ook elk detail op je scherm net iets sneller ververst.

©Dragos Condrea

0,5 ms reactietijd

Niet alleen de refresh rate is een belangrijke factor bij gaming monitoren, ook de reactietijd speelt een rol. De reactietijd is de tijd die het duurt voor het scherm heeft gereageerd op bewegingen.

Voor veel gaming monitoren ligt die reactietijd rond de één à twee milliseconden. Bij de Legion R27qe is dat slechts een halve milliseconde: net even sneller dus, wat je ook weer een voordeel oplevert als je gaat gamen.

Daarbij beschikt de Legion R27qe over AMD Freesync. Dat is een techniek die ervoor zorgt dat screen tearing, het fenomeen waarbij het lijkt alsof er iemand met een schaar door je scherm is gegaan, tot het verleden behoort. Veel populaire gaming monitoren gebruiken die techniek, en de R27qe is daar geen uitzondering op.

450 nits helderheid

Een ander belangrijk punt om rekening mee te houden bij het kopen van een gamingbeeldscherm is de helderheid. Dat zorgt ervoor dat je details nog beter kunt zien, ook als je zelf in een goed verlichte ruimte zit en het beeld op het scherm juist donker is.

Gemiddelde beeldschermen hebben een helderheid van zo'n 300 nits, de eenheid die wordt gebruikt om de felheid van verlichting aan te geven. Bij de Legion R27qe is dat maar liefst 450 nits, genoeg om te kunnen blijven gamen, zelfs als de zon vol op het scherm gericht staat.

Verstelbare hoogte

Een nadeel van veel gaming monitoren is dat de voet niet in hoogte verstelbaar is, zodat je altijd afhankelijk bent van de vaste positie. Bij de R27qe is dat niet het geval: je kunt het scherm in alle hoeken draaien en keren.

Dat geldt zowel voor de hoogte als voor de positie. Het scherm is los van de voet te draaien, zelfs volledig verticaal, en te kantelen, zodat je altijd de perfecte hoek hebt.

Felle kleuren en diepe schaduwen

Ook qua kleurweergave is de R27qe een goede keuze. Het scherm kan overweg met meer dan een miljard kleuren, zodat je altijd een waarheidsgetrouw beeld voor je neus krijgt. Bovendien beschikt het beeldscherm over speciale technologieën die het licht en de schaduwen nog realistischer maken.

©RyanKing999

Low blue light

Blauw licht is funest als je lange tijd naar je beeldscherm wilt of moet staren: het zorgt ervoor dat je ogen sneller vermoeid raken, en je komt achteraf moeilijker in slaap. Toch zenden veel monitoren een behoorlijk fel blauw licht uit, omdat dat makkelijker af te lezen is.

De Lenovo Legion R27qe doet dat niet. Via de Low Blue Light technologie wordt het blauwe licht zoveel mogelijk gedempt, zodat je minder last krijgt van je ogen en langer door kunt gamen of werken.

Conclusie

Wie op zoek is naar een goede gaming monitor, moet zeker de Lenovo Legion R27qe overwegen. Het scherm geeft kleuren, licht en schaduwen zeer realistisch weer. Met de hoge verversingssnelheid en de lage reactietijd heb je altijd een voordeel ten opzichte van je tegenstanders.

De hoogte en de hoek van de monitor zijn makkelijk aan te passen, zodat je altijd recht voor het scherm zit. De Low Light technologie zorgt ervoor dat je minder last krijgt van je ogen, en 's avonds na je gamesessie makkelijker in slaap kunt komen.

Al met al is de Lenovo Legion R27qe een compacte, maar uitgebreide gaming monitor, waarmee je de nieuwste games in QHD-resolutie en zeer waarheidsgetrouw op het scherm tovert.

Odido schudt de markt van vast internet voor thuis op met Klik&Klaar, een dienst van 25 euro per maand die 5G-signaal omzet naar wifi voor al je apparaten. Klik&Klaar is zo een alternatief voor internet via de kabel of glasvezel, en waarschijnlijk ook goedkoper dan wat je nu betaalt voor bekabeld internet. Wij hebben Klik&Klaar een maand getest in een appartement en delen de plus- en minpunten van de dienst met je.

De eerste plus is de prijs. Met 25 euro per maand is Klik&Klaar lekker betaalbaar. Heb je al een geselecteerd mobiel abonnement van Odido, dan betaal je slechts 20 euro per maand voor Klik&Klaar. De dienst is maandelijks opzegbaar, waardoor je lekker flexibel bent.

Het bestellen via de Odido-website is eenvoudig en we ontvingen het pakket na twee werkdagen thuis, in ons appartement in Castricum. In de doos vind je een Zyxel 5G-modem en een 5G-simkaart, die je in de router stopt om internet te ontvangen. Het blijft fascinerend hoe je al je apparaten van wifi kunt voorzien dankzij een simkaartje ter grootte van je nagel.

©Rens Blom

Het simkaartje dat je bij de router krijgt.

Installatie

Om Klik&Klaar te installeren, download je de gratis Klik&Klaar-app op je iPhone of Android-smartphone. Die loodst je binnen het beloofde kwartiertje door de installatie heen. De app laat duidelijk zien waar je de router het beste kunt neerzetten. Neem die instructies serieus, want weggestopt in een hoek ontvangt de router geen goed internetsignaal en heb je dus ook weinig aan de dienst. Na de eenvoudige installatie geef je je wifinetwerk een naam en verbind je je apparaten. Vervolgens zijn je smartphone, computer, tablet, smart-tv en andere gadgets online. Je hebt onbeperkt internet op de hoogst mogelijke snelheid, zoals je gewend bent van internet voor thuis.

©Rens Blom

De installatie van Klik&Klaar is eenvoudig.

Ervaringen

Na ruim een maand gebruik zijn we over het algemeen erg tevreden over Odido Klik&Klaar, maar sturen we de router toch terug. Dat ligt niet aan de internetsnelheden. Odido belooft via deze dekkingskaart dat de router op ons adres een snelheid van 300 Mbit/s of meer biedt en dat klopt. In de woonkamer – waar de router voor het raam staat – halen we tussen de 300 en 600 Mbps download en 70 tot 200 Mbps upload. Dat zijn uitstekende snelheden. In andere kamers, verder weg van de router, halen we nog steeds meer dan 100/50 Mbps. Netjes.

Ons probleem met Odido Klik&Klaar is de betrouwbaarheid. Niet alleen viel de router in een maand twee keer uit (om na een herstart weer te functioneren), tijdens flinke regenbuien en een najaarsstorm had de router grote moeite om een stabiel thuisnetwerk te bieden. Dipjes in het wifisignaal verstoorden onze videobelvergaderingen, onderbraken de muziek uit de Sonos-speakers en lieten onze telefoons af en toe automatisch overschakelen naar het mobiele netwerk. Ongemakken die we tijdens slecht weer niet ervaren via een vaste internetverbinding, en ongemakken waar we niet op zitten te wachten in het gure Nederland.

©Rens Blom

De Klik&Klaar-router uit de doos.

Goed om te weten: de router heeft twee 2,5Gbit/s-ethernetpoorten om apparaten bekabeld aan te sluiten. Wij hebben de smart-tv rechtstreeks aangesloten en de andere poort verbonden met een switch. De smart-tv heeft tijdens het kijken van Videoland, YouTube en NPO Plus nooit problemen met zijn internetverbinding gehad, ook niet tijdens slecht weer.  

Wifirepeaters

Voor een volledige test hebben we ook twee wifirepeaters van Odido Klik&Klaar besteld. Die heten Wifipunten, zijn optioneel en kosten 2,50 euro per stuk per maand. Je huurt ze en moet ze als ze niet bevallen of bij het stoppen van Klik&Klaar dus terugsturen.

©Rens Blom

©Rens Blom

De installatie van de Wifipunten.

Onze ervaringen met de kleine repeaters, die je neerzet in de vensterbank of op je bureau, zijn gemengd. Enerzijds verbeteren ze het wifisignaal in ons appartement duidelijk. Op onze werkplek, een vide boven de keuken/woonkamer en net buiten de directe zichtlijn van de router in de woonkamer, haalden we via router een downloadsnelheid van 270 Mbps en een uploadsnelheid van 120 Mbps. Na het installeren van een wifirepeater op de wifi, met bijna een zichtlijn op de router, schoot de downloadsnelheid omhoog naar 425 tot 616 Mbps – op basis van vier tests verspreid over een uur. De uploadsnelheid bedroeg bij deze tests 107 tot 110 Mbps en verbeterde dus niet ten opzichte van de oude situatie.

©Rens Blom

Een snelheidstest na het koppelen van een wifirepeater.

Een Wifipunt-wifirepeater heeft twee 2,5Gbit/s-lanpoorten om apparatuur bekabeld aan te sluiten. Onze computer op de werkplek tikte bekabeld op de repeater vrijwel dezelfde snelheden aan als via de wifi.

©Rens Blom

De wifirepeater is handzaam en daarom op veel plekken neer te zetten.

Opmerkelijk is dat heel wat van onze apparaten in de war raakten van de Wifipunten. Smartphones, laptops en tablets leken soms niet meer te weten met welk wifipunt (router, wifipunt één of wifipunt twee) ze het beste konden verbinden, wat leidde tot verbindingsproblemen. Dat terwijl we de repeaters geïnstalleerd hebben volgens de instructies van deKlik&Klaar-app, die in de weken erna steevast aangaf dat ons wifinetwerk er keurig uitzag. Na het verwijderen van de Wifipunten waren de verbindingsproblemen ook opgelost.

©Rens Blom

Conclusie

Odido Klik&Klaar is kinderlijk eenvoudig te installeren, is – afhankelijk van je locatie – razendsnel en werkt over het algemeen goed. De verbindingsproblemen tijdens slecht weer zijn ons wel tegengevallen. Dit is voor ons reden om te blijven bij de stabielere vaste internetaansluiting in onze woning. Klik&Klaar lijkt ons wel ideaal voor een campingstandplaats, vakantiehuisje of andere plek zonder (betaalbare) vaste internetaansluiting.