ID.nl logo
Van bureau naar bank: zet je tv in als spelcomputer voor pc-games
© samsung.com
Huis

Van bureau naar bank: zet je tv in als spelcomputer voor pc-games

Op een pc kun je allerlei soorten spellen spelen en de kracht van een game-pc is natuurlijk het toetsenbord en muis waardoor je shooters en strategische spellen optimaal kunt spelen. Andere games laten zich echter beter met een controller bedienen en dan is het misschien niet zo prettig dat je ook dan achter je bureau moet zitten. Gelukkig is het mogelijk om pc-spellen naar je televisie te streamen, waardoor je de pc als spelcomputer kunt gebruiken.

In dit artikel laten we zien hoe je pc-games naar je tv kunt streamen:

  • Eerst installeren we Sunshine
  • Dan koppelen we Sunshine aan een apparaat met Moonlight
  • Tot slot finetunen we de stream en passen de kwaliteit aan
  • Maar wat doe je met het beeldscherm van je pc?
  • En hoe krijg je de vibratie op je controller terug?

Ook interessant: Retro-gaming op een moderne Windows-pc: zo werkt 86Box

Om pc-spellen op je televisie te spelen, hoef je de pc niet naar de woonkamer te verplaatsen en is ook een meterslange HDMI-kabel niet nodig. Je kunt games binnenshuis lokaal streamen en mogelijk heb je de benodigde hardware al in huis. Het lokaal streamen van games is allesbehalve nieuwe technologie. Zo introduceerde Nvidia de uitstekende clouddienst Gamestream in 2013 en bracht Steam in 2015 de inmiddels niet meer verkrijgbare Steam Link op de markt.

Gamestream was bedoeld om te gebruiken in combinatie met Nvidia’s eigen mediaspeler Shield. Het grote voordeel van Gamestream ten opzichte van bijvoorbeeld de oplossing van Steam was dat het beeld net wat eerder vastgelegd werd. De noodzaak van een Nvidia Shield als client hield slimme ontwikkelaars niet tegen, want al snel verscheen Moonlight. Deze opensource-client ondersteunt het Gamestream-protocol en kun je installeren op vrijwel alle apparaten die je op je televisie kunt aansluiten. Zo is er een Moonlight-client voor Windows, macOS, Linux, Steam Link, Raspberry Pi, Android TV en Apple TV. Ook op mobiele apparaten als smartphones, tablets en Steam Deck kun je een client installeren. Wie tot voor kort de beste streamervaring zocht, kwam al snel uit bij een Nvidia-videokaart in combinatie met Moonlight.

De Steam Link uit 2015 was een apparaatje dat speciaal voor gamestreaming ontworpen was.

1 Gamestream stopt

Helaas heeft Nvidia aangekondigd dat het gaat stoppen met Gamestream. De eerste stap was dat de client op de Shield verwijderd werd. Het servergedeelte is op het moment van schrijven nog aanwezig in desktopsoftware GeForce Experience, maar dat kan door een update uiteraard veranderen.

Voor wat het waard is: je vindt Gamestream door te klikken op Instellingen en te kiezen voor Shield. Vervolgens kun je Gamestream in- of uitschakelen. Je kunt ervoor kiezen om de stuurprogramma’s of eventueel GeForce Experience niet bij te werken, maar dat kan mogelijk problemen geven bij toekomstige games.

Nvidia verwijst als alternatief naar de eigen clouddienst GeForce Now (die om een beetje serieus te gebruiken naast je eigen spellenbibliotheek ook een betaald abonnement van minimaal 10 euro per maand vereist) of lokaal streamen via Steam Link.

Op het moment van schrijven vind je Gamestream nog in GeForce Experience, maar hoelang dat nog duurt?

2 Sunshine

Het stoppen van Gamestream betekent niet dat er afscheid genomen hoeft te worden van de prima werkende technologie. In de vorm van Sunshine was er al een opensource-implementatie van het protocol dat je kon gebruiken in combinatie met de Moonlight-client. Sunshine presteerde aanvankelijk minder goed dan de echte Gamestream-dienst, maar inmiddels zijn de prestaties vrijwel gelijk. Moonlight zal zich steeds meer richten op Sunshine, waardoor er in de toekomst mogelijkheden worden toegevoegd die met Nvidia’s Gamestream niet konden.

Sunshine heeft nog een voordeel, want waar Gamestream alleen werkt op Nvidia-kaarten kun je Sunshine ook gebruiken op videokaarten van AMD en Intel. Je kunt Sunshine downloaden van GitHub. Download de laatste release (klik in de lijst onderaan op sunshine-windows-installer.exe)

De minimale systeemeisen zijn bescheiden en ondersteunt ook oude hardware. Je kunt rustig stellen dat als je pc nieuwer is dan circa 2015 de software moet werken. Belangrijker is dat je pc krachtig genoeg is om de games die je wilt streamen in de gewenste resolutie (doorgaans Full HD) te draaien. Het streamen zelf zorgt niet voor heel veel overhead, dus daar hoef je geen rekening mee te houden.

Heb je een 4K-televisie en wil je streamen in 4K, dan heb je uiteraard wel een krachtige grafische kaart nodig, zoals een GeForce RTX 3080 of beter.

Sunshine is een opensource-streamingserver voor de Moonlight-client.

3 Sunshine installeren

Start het installatieprogramma en volg de wizard door op Volgende te klikken. Standaard staan in de stap Onderdelen kiezen alle onderdelen aangevinkt. De tools gaan we gebruiken in dit artikel, de scripts niet en die kun je eventueel uitvinken. Je zou ook de optie om Sunshine te starten bij het opstarten kunnen uitschakelen, maar eigenlijk is het beter om hem ingeschakeld te laten. Klik op Installeren om de wizard af te ronden.

Daarnaast moet ook ViGEmBus geïnstalleerd zijn, dat is software die ervoor zorgt dat Sunshine met je controller kan communiceren. Het installatieprogramma van Sunshine zal ook dit programma installeren. Mocht dat niet gebeuren, dan kun je ViGEmBus hier downloaden door op Latest te klikken.

Sunshine wordt geconfigureerd via een webinterface die bereikbaar is via https://localhost:47990. Je kunt de interface van Sunshine eenvoudiger openen met de snelkoppeling in het startmenu, die opent de juiste pagina in de browser. Wanneer je ervoor hebt gekozen om Sunshine niet automatisch te starten, moet je die snelkoppeling sowieso gebruiken. Je browser geeft een waarschuwing omdat Moonlight een zelfondertekend certificaat gebruikt, dat kun je negeren.

De eerste keer dat je de webinterface start, zal Sunshine je vragen om een gebruikersnaam en wachtwoord te kiezen. Onthoud deze gegevens goed en klik op Login. De pagina herlaadt, waarna je de zojuist gekozen gegevens moet invoeren.

Heb je een Nvidia-kaart? Schakel Gamestream dan uit in GeForce Experience, zodat je er geen last van hebt.

Tijdens de eerste keer starten stel je een gebruikersnaam en wachtwoord in, onthoud deze goed.

4 Moonlight koppelen

Om gebruik te maken van Sunshine heb je bij je televisie een apparaat met de Moonlight-client nodig. Wij gebruiken in dit artikel Moonlight op Android TV, die bij ons draait op een Nokia Streaming Box 8000. Je vindt de app Moonlight Game Streaming in de Play Store.

Na installatie is de eerste stap het koppelen van je client aan je Sunshine-server. Sunshine is uiteindelijk een remote-desktop-toepassing en je wilt natuurlijk niet dat iedereen zomaar verbinding met je pc kan maken. Daarom gebruikt Sunshine voor de koppeling een pincode. Na het starten van de app zie je de naam van je pc (of de zelfgekozen naam in Sunshine via Configuration / General / Sunshine Name). Als je op de pc-naam klikt, dan verschijnt er een pincode in beeld. Klik in de bovenste balk in Sunshine op PIN en tik de pincode in waarna je op Send klikt. Je kunt in Moonlight nu op de pc klikken en je geïnstalleerde apps starten.

Voer de in de Moonlight getoonde pincode in om de client te koppelen.

5 Kwaliteit stream

Voordat we een sessie starten, willen we je eerst laten zien hoe je de kwaliteit van de stream aanpast. In de praktijk wordt de limiet qua bitrate bepaald door je client. Zo heeft onze mediaspeler wel een netwerkaansluiting die theoretisch 100 Mbit/s aankan, maar meer dan 30 Mbit/s lukt in de praktijk eigenlijk niet. Sunshine zelf is erg flexibel op het gebied van resoluties, verversingssnelheden en codecs.

Uiteindelijk wordt de stream opgezet door de client en in de standardconfiguratie kan een client vrijwel alle mogelijke combinaties opvragen. Je vindt de toegestane eigenschappen in Sunshine via Configuration / General. Als je naar beneden scrolt, zie je daar toegestane resoluties en fps-waarden. Wat betreft videocodering gebruik je H.264 of HVEC (x265).

Sunshine is heel flexibel op het gebied van ondersteunde resoluties.

6 Stream finetunen

Als je in de Moonlight-client op het tandwiel klikt, opent de configuratie. Via Selecteer resolutie en FPS doel stel je de gewenste streamingresolutie in, wij hebben een Full-HD-televisie en gebruiken 1080p. Via Video frame rate stel je de framerate van de stream in, wij kiezen voor 60 FPS. De bitrate stel je in met Selecteer doel video bitsnelheid, wij hebben hier 25 Mbit/s ingesteld. Je bent op zoek naar de hoogst mogelijke bitrate met de minste vertraging.

Een belangrijke instelling vind je een stuk lager in de lijst, namelijk Verander HEVC instellingen. Wij hebben gekozen voor Gebruik HEVC altijd. Onze mediaspeler heeft opvallend genoeg een lagere vertraging via HVEC. Dit kun je testen door in de instellingen de optie Vertragingsbericht tonen na streamen aan te vinken. Hierdoor geeft Moonlight de totale vertraging in milliseconden na het eindigen van de stream. Eventueel vink je Prestatiestatiestieken tonen tijdens streamen aan voor extra hulp tijdens het finetunen.

Je start je eerste stream door te kiezen voor Desktop. Je sluit de sessie met de terugknop op je afstandsbediening, zo zie je de statistieken en kun je de instellingen tweaken. Je sluit de sessie af door nogmaals op de pc-naam te klikken en te kiezen voor Stop sessie.

Moonlight kan je na het beëindigen van een sessie statistieken over de vertraging in milliseconden geven.

7 Overzichtelijke interface

Gebruik je alleen Steam, dan biedt de Steam Big Picture mode een prima interface voor op televisie en deze is standaard beschikbaar. Veel gebruikers zullen echter ook spellen gebruiken die niet via Steam zijn aangeschaft. Je kunt spellen uit andere bronnen eventueel toevoegen aan Steam door ze te importeren, maar dat werkt niet altijd goed. We raden je voor het streamen van spellen naar je tv daarom een alternatieve launcher aan in de vorm van Playnite, die je kunt downloaden op www.playnite.link.

Deze launcher biedt ondersteuning voor onder andere Steam, Epic, Origin, GOG, Ubisoft Connect en lokaal geïnstalleerde spellen die geen deel uitmaken van een specifiek platform. Playnite kan automatisch al je spellen importeren vanuit de diverse platformen die je op je pc gebruikt. Je kunt (niet gevonden) spellen ook zelf toevoegen door in het hoofdmenu te klikken op Voeg Spel Toe, waarna je diverse opties krijgt.

Playnite voeg je toe aan Sunshine door in het menu op Applications te klikken en te klikken op Add new. Bij Application Name tik je Playnite en in het veld Command geef je het pad naar de fullscreen-variant op, dat is waarschijnlijk C:\Users\Gebruikersnaam\AppData\Local\Playnite\Playnite.FullscreenApp.exe. Klik vervolgens op Save.

Playnite toont je spellen in een overzichtelijke voor de tv geschikte interface.

8 Interface opruimen

Heeft een spel geen metadata, zoals afbeeldingen? Start Playnite via de normale snelkoppeling in de desktopmodus en klik met rechts op de naam van het spel en kies Bewerk. Klik vervolgens op de knop Download metadata en kies IGDB. Soms werkt dit niet. Je kunt dan een afbeelding toevoegen door in de bovenste balk te kiezen voor Media en dan bij zowel Cover Afbeelding als Achtergrond Afbeelding op het pictogram van een wereldbolletje te klikken. Je kunt nu een keuze maken uit de voorgestelde afbeeldingen die gevonden zijn op Google.

Dan nog een handigheidje als je Playnite alleen wilt gebruiken als tv-interface. Niet ieder spel is geschikt om te spelen met een controller. Je hoeft onhandige spellen niet per se te verwijderen uit Playnite, je kunt ze ook verbergen. Dit doe je door met rechts op een titel te klikken en te kiezen voor Verberg deze game. Je vindt verborgen spellen terug door bovenin op het pictogram Filters te klikken en Verborgen te selecteren.

Zorg ervoor dat al je spellen in ieder geval van coverart voorzien zijn, zodat je ze in de tv-interface makkelijk kunt vinden.

9 Beeldscherm aanlaten?

Als je je pc door te streamen op afstand gebruikt, is het onzinnig om je beeldscherm aan te laten staan. Helaas zul je er in veel gevallen dan achter komen dat het streamen niet meer werkt. Dat komt doordat de grafische kaart een actief beeldscherm moet detecteren om daadwerkelijk beelden te kunnen produceren. Beeldschermen die via DisplayPort zijn aangesloten, worden in uitgeschakelde toestand niet gedetecteerd.

HDMI-beeldschermen worden wel gedetecteerd als ze uitgeschakeld zijn, in dat geval zal streamen met het beeldscherm uit gewoon werken. Heb je een scherm in dezelfde beeldverhouding als een televisie (16:9), en dezelfde of lagere resolutie als je televisie? Dan kan streamen met uitgeschakeld beeldscherm in de praktijk prima werken.

Wijkt de resolutie of de beeldverhouding van je scherm af van je televisie, bijvoorbeeld omdat je een 21:9-scherm hebt, dan werkt het in de praktijk allemaal niet zo soepel. Er zijn wel tools die de resolutie en beeldverhouding van je pc wijzigen bij het starten van een stream, maar helemaal vlekkeloos werkt dit niet en soms zal de pc na het afsluiten van een spel weer omschakelen naar de eigenlijke resolutie van het scherm, waardoor het gestreamde beeld op je televisie niet meer klopt. Gelukkig is er een handige oplossing in de vorm van een nepstekker voor HDMI.

Een HDMI-nepstekker wordt door Windows als een beeldscherm herkend.

10 Nepstekker voor HDMI

Heb je een DisplayPort-scherm of wijkt je scherm te veel van je tv af, dan kun je dus een nepstekker voor HDMI gebruiken. Dit is een dongel die je op de HDMI-uitgang van je videokaart aansluit en die vervolgens een scherm simuleert. Op die manier denkt je grafische kaart dat er een scherm is aangesloten en kunnen beelden altijd gegenereerd worden.

Dergelijke dongels zijn er in 2K- en 4K-uitvoeringen, let er dus op dat wanneer je een 4K-televisie hebt je ook daadwerkelijk een 4K-nepstekker aanschaft. Veel 2K-modellen kun je overigens ook op 4K instellen, maar niet met een verversingsfrequentie van 60 Hz. Heb je geen vrije HDMI-uitgang op je videokaart, dan zijn er eventueel ook voor DisplayPort van dit soort nepstekkertjes te koop.

Je kunt nepstekkers voor HDMI op diverse plaatsen kopen. De gangbare Engelstalige term op internet is overigens ‘dummy plug’ en webwinkels zoals Amazon verkopen tientallen verschillende onder die naam. Let wel op de levertijd, het is zonde om twee weken te moeten wachten op een plugje van een paar euro.

Een ‘dummy plug’ voor HDMI lijkt op een usb-stick met een HDMI-stekker.

11 Nepstekker configureren

Windows op deze manier voor de gek houden heeft één nadeel: je hebt nu altijd een tweede nepscherm actief en onbedoeld kun je een programmavenster naar dit niet-bestaande scherm verplaatsen. Je kunt dit deels voorkomen door het virtuele scherm in Windows op een vreemde positie te zetten, zoals linksboven.

Wil je zowel je echte beeldscherm als het nepscherm (soms) aan laten staan terwijl je Sunshine gebruikt, dan kun je in Sunshine aangeven dat de dummy plug voor het streamen gebruikt moet worden. Open de webinterface van Sunshine, klik op Configuration en open het tabblad Audio/Video. In het veld Output name geef je de naam van het juiste beeldscherm op. Deze naam achterhaal je met een meegeleverd tooltje. Open de Opdrachtprompt en navigeer naar de juiste map met het volgende commando:

cd C:\Program Files\Sunshine\tools

Met het volgende commando achterhaal je vervolgens de namen van de aangesloten schermen:

dxgi-info

Op basis van de resolutie kun je vermoedelijk achterhalen wat het nepscherm is. Vul die naam in het veld Output name in, bijvoorbeeld \\.\DISPLAY2. Overigens hebben wij gemerkt dat als je iets in de monitorconfiguratie verandert, deze namen soms veranderen.

Je kunt ook het nepscherm na het instellen in de Windows-instellingen weer uitschakelen. Dan heb je tijdens je normale werkzaamheden er nooit last van. Wil je echter streamen, dan moet je ervoor zorgen dat je echte scherm uitstaat. Windows zal de uitgeschakelde dummy plug dan toch inschakelen, waarna Sunshine deze kan gebruiken voor de stream. Dit werkt overigens alleen als je een DisplayPort-monitor hebt, een HDMI-monitor zal ook uitgeschakeld nog gedetecteerd worden. Je kunt dan het eerdergenoemde veld Output name instellen. Probeer uit wat voor jou het fijnste werkt.

Playnite zelf kun je ook nog optimaliseren afhankelijk voor welke monitorconfiguratie je kiest. Ga in Playnite via het pictogram rechtsboven naar het menu Instellingen / Algemeen. Vink daar de optie Gebruik altijd primaire beeldscherm aan als je je normale monitor uitschakelt als je streamt met Sunshine. Doe je dat niet (altijd), stel dan bij Doel scherm het juiste scherm in, waarschijnlijk je dummy plug.

Je kunt het virtuele scherm op een plek zetten waar je er weinig last van hebt.

12 Controller

Dan zijn we bij het lastigste deel uitgekomen: de controller en dan met name de vibratiemogelijkheid. Je kunt op zowel Android TV, Google TV, Apple TV en Raspberry Pi 4 een bluetooth-controller koppelen en gebruiken in Moonlight, bijvoorbeeld een PS4-controller (DualShock 4) of een Xbox One-controller.

Op een Apple TV zal een DualShock 4 of Xbox One-controller als je tvOS 14 of nieuwer gebruikt ook vibraties doorgeven. Android werkt ook met deze controllers, maar kan geen vibraties doorgeven. Explosies, beschietingen of harde klappen zorgen dus niet voor trillingen en dat doet toch wat af aan de immersie.

Iets wat volgens sommige gebruikers werkt, is een 8BitDo USB Wireless Adapter Gen 1 (niet de Gen 2), die de bedrade Xbox 360-controller emuleert. Met die adapter kun je een bluetooth-controller pairen, waarna deze als Xbox 360-controller herkend wordt. We hebben dit echter zelf niet uitgeprobeerd. In het kader ‘Trillen met VirtualHere’ vind je een alternatieve oplossing.

Via bluetooth kun je ook een toetsenbord en muis aansluiten waarmee je de pc kunt bedienen, vooral een muis is af en toe wel handig.

Trillen met VirtualHere Een alternatief voor Android of Google TV is een extra applicatie in de vorm van VirtualHere, een combinatie van een app op Android met een applicatie in Windows waarmee usb-apparaten via het netwerk gebruikt kunnen worden. Dit werkt uitstekend met controllers voorzien van een eigen usb-ontvanger, maar waar deze app een paar jaar geleden gratis te gebruiken was in combinatie met één apparaat, kost een licentie van VirtualHere nu minimaal 25 dollar. Je kunt het wel gratis twee keer uitproberen om te zien of het werkt.

Wat je ook kunt proberen als je pc niet al te ver weg staat, is de controller direct met je pc verbinden. Dan kun je op vrijwel iedere controller ook de vibratiemogelijkheid gebruiken.

Een controller met een eigen usb-ontvanger in combinatie met VirtualHere maakt vibraties mogelijk.

▼ Volgende artikel
Baas over bladzijdes: plaats paginanummers waar je wilt
© Anders Beier
Huis

Baas over bladzijdes: plaats paginanummers waar je wilt

Lange documenten in Word voorzie je natuurlijk van paginanummers. Maar wat als je project begint met een voorblad en een inhoudsopgave? Dan wil je de paginanummering misschien pas later laten starten, bijvoorbeeld bij het eerste hoofdstuk. Gelukkig kun je zelf bepalen vanaf welke pagina de nummering begint en hoe die wordt weergegeven.

Stap 1: Sectie-einde

Stel dat je de paginanummering pas op pagina vier wilt laten beginnen. Plaats dan de cursor aan het einde van de tekst op de derde pagina. Ga naar het tabblad Indeling, klik op Eindemarkeringen en kies onder Sectie-einden de optie Volgende pagina. Zo voeg je een sectie-einde toe tussen pagina drie en vier.

Plaats een sectie-einde voor de pagina waar de nummering moet beginnen.

Stap 2: Ontkoppel de sectie

Klik in de kop- of voettekst van pagina vier. Je ziet nu het label Koptekst (Sectie 2) of Voettekst (Sectie 2) verschijnen. Zodra je dit doet, opent automatisch het tabblad Koptekst en voettekst. Klik op Aan vorige koppelen in de groep Navigatie om de kop- en voettekst van deze sectie los te koppelen van de vorige. Zo voorkom je dat de paginanummers ook op de eerste drie pagina’s verschijnen.

Zorg dat de optie 'Aan vorige koppelen' is uitgeschakeld voordat je nummers toevoegt.

Stap 3: Nummering plaatsen

Plaats de cursor opnieuw in de kop- of voettekst van pagina vier waar je de nummering wilt starten. Ga naar Paginanummer, kies waar je het nummer wilt tonen (bovenaan of onderaan) en kies een stijl. Je ziet nu waarschijnlijk dat pagina vier het cijfer 4 krijgt. Dat wil je aanpassen. Klik opnieuw op Paginanummer en kies Opmaak paginanummers. Selecteer hier Beginnen bij en vul het gewenste startnummer in – in dit voorbeeld: 1. Klik op OK. Nu begint de nummering pas op pagina vier, met het cijfer 1.

De eerste drie pagina’s hebben nu geen nummering. Als je die drie pagina’s door middel van Romeinse cijfers wilt nummeren, dan ga je terug naar de allereerste pagina en weer klik je op Paginanummer. Je beslist of de nummering boven- of onderaan de pagina moet komen. In het pop-up venster Opmaakpaginanummers selecteer je bovenaan de Romeinse stijl en in het vak Beginnen bij selecteer je 1.

Vanaf nu krijgt de vierde pagina het nummer 1.

▼ Volgende artikel
Slim en veilig delen: zo voorkom je dat vertrouwelijke bestanden uitlekken
© ID.nl
Huis

Slim en veilig delen: zo voorkom je dat vertrouwelijke bestanden uitlekken

Vroeg of laat moet je bepaalde informatie digitaal delen. Denk aan contracten, medische gegevens of vertrouwelijke rapporten. Dat is vaak ook precies het moment waarop het mis kan gaan. Eén foutieve klik en je bestand belandt in verkeerde handen. Gelukkig zijn er slimme en relatief eenvoudige manieren om het risico te beperken, zonder paranoïde toestanden.

Wat gaan we doen

In deze workshop leer je stap voor stap hoe je gevoelige informatie digitaal kunt delen zonder risico. We laten zien hoe je metadata verwijdert, bestanden versleutelt met 7-Zip en toegang beperkt via OneDrive. Ook ontdek je hoe je e-mails extra beveiligt met Outlook, Gmail of Proton Mail. Zo weet je precies welke methode het beste past bij jouw situatie en houd je vertrouwelijke documenten echt vertrouwelijk.

Lees ook: 20 tips om je online privacy te waarborgen

Om te voorkomen dat vertrouwelijke informatie terechtkomt bij onbevoegden, gebruik je bij voorkeur een combinatie van beveiligingsmaatregelen. Versleutel je bestanden vóór verzending, gebruik wachtwoorden of toegangsrechten en kies voor veilige overdrachtsdiensten in plaats van standaardmail. Beperk daarnaast de toegang tot enkel de juiste personen of groepen. Zo houd je je data echt privé, ook na verzending. 

Metadata verwijderen

Welke versie van Windows je ook gebruikt: als je gevoelige bestanden deelt, is het verstandig om eerst de metadata te wissen. Wanneer je een bestand aanmaakt, slaat het systeem automatisch extra gegevens op, zoals de naam van de auteur, de datum van de laatste wijziging, de computernaam en meer. Deze metadata kunnen onbedoeld gevoelige informatie prijsgeven.

Gelukkig kun je deze metadata in Windows Verkenner eenvoudig verwijderen. Navigeer naar het bestand dat je wilt delen. Klik er met de rechtermuisknop op en kies Eigenschappen. Of gebruik de toetscombinatie Alt+Enter. Ga naar het tabblad Details. Klik onderaan op Eigenschappen en persoonlijke gegevens verwijderen. Hier kun je ook de optie Maak een kopie waarbij alle mogelijke eigenschappen zijn verwijderd selecteren. Bevestig met OK. Hierdoor ontvang je een kopie van het bestand zonder de metadata.

Je kunt ook selectief de metadata selecteren die je wilt verwijderen.

➡️7-Zip

Installeren

Ben je van plan om een bestand via internet te versturen? Dan is versleuteling een slimme zet. Door een bestand te versleutelen, voorkom je dat onbevoegden toegang krijgen tot de inhoud, zelfs als ze dat per ongeluk in handen krijgen. Hoewel Windows 11 zelf versleutelingsopties biedt, zijn die alleen bedoeld voor lokale opslag en dus niet geschikt voor bestanden die je wilt delen. Gebruik daarom een externe tool zoals 7-Zip, een gratis, opensource-programma dat uitstekend werkt voor veilige compressie én encryptie.

7-Zip installeer je via de Opdrachtprompt: Open het Startmenu en zoek naar Opdrachtprompt. Klik met de rechtermuisknop op het resultaat en kies Als administrator uitvoeren. Typ de volgende opdracht en druk op Enter: winget install --id 7zip.7zip.

De tool wordt automatisch gedownload en geïnstalleerd. Zodra 7-Zip klaarstaat, kun je je bestand inpakken in een met een wachtwoord beveiligd archief (7z of zip) met sterke AES-256-encryptie. Op die manier kun je het bestand veilig versturen, bijvoorbeeld via e-mail of een cloudservice, mits je het wachtwoord apart en veilig deelt.

Installeer 7-Zip via de Opdrachtprompt.

Versleutelen

Om 7-Zip te starten, zoek je via Startmenu naar 7-Zip File Manager. Open de app en navigeer naar het bestand dat je wilt beveiligen. Selecteer dat en klik op de groene knop Toevoegen. Onderaan, in het gedeelte Versleuteling, vul je een wachtwoord in om het bestand te beveiligen. Typ het wachtwoord twee keer ter bevestiging.

Je kunt ervoor kiezen om het wachtwoord zichtbaar te maken, zodat je zeker weet dat je geen typfouten maakt. Daarnaast kun je ook de bestandsnaam versleutelen. Dat zorgt ervoor dat zelfs de naam van het bestand niet meer herkenbaar is, wat de inhoud extra goed afschermt voor nieuwsgierige ogen. Het resultaat is een versleuteld archiefbestand - een soort digitale container - dat alleen geopend kan worden met het ingestelde wachtwoord.

Standaard blijft het originele, niet-versleutelde bestand behouden. Wil je dat automatisch laten verwijderen? Vink dan in het venster Toevoegen aan archief de optie Bestanden na inpakken verwijderen aan. Zo blijft enkel de beveiligde versie over.

Voer een wachtwoord in om de container te beveiligen.

Uitpakken

Op het eerste gezicht lijkt het misschien alsof het bestand niet aan een programma is gekoppeld, maar 7-Zip herkent het formaat en pakt het zonder problemen uit. Houd er rekening mee dat de ontvanger ook over 7-Zip moet beschikken om het versleutelde archief te openen.

Deze opent het bestand in 7-Zip, selecteert het en klikt op de knop Uitpakken. Daarna vraagt 7-Zip waar het uitgepakte bestand moet worden opgeslagen en voert de ontvanger het juiste wachtwoord in. Stuur het wachtwoord nooit samen met het bestand. Verstuur het wachtwoord via sms, telefoon of een ander chatplatform.

Geef aan waar de container wordt uitgepakt en voer het wachtwoord in.

Versleutelen en splitsen

Wil je nog een extra beveiligingslaag toevoegen? Dan kun je het bestand niet alleen versleutelen met 7-Zip, maar ook opsplitsen in meerdere delen. Vervolgens kun je elk deel apart versturen, eventueel zelfs op verschillende momenten of via verschillende kanalen.

Open opnieuw 7-Zip en voeg het bestand toe dat je op deze manier wilt beveiligen. Stel een encryptiewachtwoord in en bevestig dat. In het veld Opsplitsen in volumes, bytes kies je de gewenste bestandsgrootte per deel. Dit is vooral handig voor grote bestanden. Stel dat het originele bestand 40 MB groot is. Als je 10 MB opgeeft, maakt 7-Zip er automatisch vier gelabelde delen van.

Voor maximale veiligheid kun je elk deel via een andere dienst of e-mailaccount verzenden. De ontvanger selecteert alle delen in 7-Zip (houd hiervoor de Ctrl-toets ingedrukt tijdens het aanklikken) en kiest daarna Uitpakken. Zodra het juiste wachtwoord wordt ingevoerd, worden de delen automatisch samengevoegd en ontsleuteld.

Op deze manier wordt het bestand opgesplitst in pakketten van maximaal 10 MB.

➡️OneDrive

Machtigingen

Met OneDrive stel je eenvoudig machtigingenin waarmee je bepaalt wie er toegang krijgt tot het bestand dat je eerder met 7-Zip hebt versleuteld. Het delen kun je op elk moment weer stopzetten. Open OneDrive via verkenner en navigeer naar de map waarin de versleutelde container staat. Klik met de rechtermuisknop op het bestand en kies voor Delen.

In het pop-upvenster voer je het e-mailadres in van de persoon met wie je het bestand wilt delen. Je kunt ook meerdere e-mailadressen of een mailgroep invoeren. Klik vervolgens op het potloodicoon om aan te geven of de ontvanger het bestand mag Bewerken of Alleen mag bekijken. Ben je klaar? Klik dan op Verzenden. De ontvanger krijgt een e-mail met een link om het bestand te downloaden.

Mag de ontvanger het bestand alleen lezen of mag hij het ook wijzigen?

➡️Outlook

E-mailversleuteling

Heb je een Microsoft 365-abonnement? Dan kun je gebruikmaken van de ingebouwde versleutelfunctie in Outlook om je e-mails en bijlagen extra te beveiligen.

Open de Outlook-app en klik op Nieuwe e-mail om een nieuw bericht op te stellen.Ga eventueel naar het tabblad Invoegen en kies Bestand bijvoegen.Selecteer via Op deze computer zoeken het gewenste bestand en klik op Openen.

Daarnaga je naar het tabblad Opties bovenaan het Lint.Klik op de knop Versleutelen. Je kunt hier ook kiezen uit verschillende beveiligingsniveaus.Maak je bericht af zoals gewoonlijk en klik op Verzenden.De e-mail wordt nu automatisch versleuteld verstuurd. De inhoud is onderweg beschermd en kan alleen worden geopend door de bedoelde ontvanger.

Gebruik de knop Versleutelen in het tabblad Opties.

Beveiligingsopties

Onder de knop Versleuteling zie je drie opties als je een Microsoft 365 Family- of Personal-abonnement gebruikt. De eerste optie is Niet doorsturen. Hierdoor blijft je bericht versleuteld binnen Microsoft 365 en kan de ontvanger het niet kopiëren of naar anderen doorsturen. Kies je Versleutelen, dan kunnen ontvangers met een Outlook.com- of Microsoft 365-account de bijlagen downloaden vanuit Outlook.com of de mobiele Outlook-app.

Wie een andere e-mailclient gebruikt, zoals Gmail, Thunderbird of Apple Mail, ontvangt een bericht dat er een Microsoft Office 365-versleutelde e-mail op hem wacht. Als de ontvanger op de link Bericht lezen klikt, dan schakelt hij naar het Microsoft 365 Portal voor berichtversleuteling en daar moet hij zich aanmelden met een eenmalige wachtwoordcode. Die code ontvangt hij in zijn e-mailclient en daarmee kan hij dan het bericht op de portal openen.

De derde optie is Geen machtiging ingesteld en daarmee verwijder je eerdere machtigingen. De versleutelfunctie in Outlook is ideaal voor wie snel en zonder technische omwegen gevoelige informatie wil delen binnen een professionele context. Je hoeft geen extra tools te installeren.

Gebruikt de ontvanger geen Outlook, dan wordt hij verwezen naar de Microsoft 365 Portal.

➡️Gmail

Vertrouwelijke modus

De extra beveiliging in Gmail heet Vertrouwelijke modus. Hiermee versleutel je je berichten, zodat alleen de bedoelde ontvanger ze kan lezen, zelfs als iemand anders toegang krijgt tot diens mailbox. Klik op Opstellen om een nieuw bericht te maken. Vul het e-mailadres van de ontvanger in, kies een onderwerp en typ je bericht. Voor je op Verzenden klikt, activeer je de extra beveiliging. Onderaan het berichtvenster zie je een aantal grijze knoppen. Helemaal rechts staat een pictogram van een slot met een wijzerplaat. Klik daarop om de Vertrouwelijke modus in te schakelen.


Gebruik je de mobiele app? Tik dan op de drie puntjes rechtsboven en kies daar het slotje. Ontvangers kunnen deze mail vervolgens niet doorsturen, kopiëren, afdrukken of downloaden. Er verschijnt ook een pop-upvenster waarin je de vervaltijd van het bericht instelt. Je kunt kiezen uit: 1 dag, 1 week, 1 maand, 3 maanden of 5 jaar. Na afloop van de gekozen periode verdwijnt het bericht automatisch uit de postbus.

Terwijl je de vervaltijd instelt, zie je ook de exacte einddatum.

Sms-beveiliging

In hetzelfde pop-upvenster kun je een extra beveiligingslaag toevoegen via de optie Toegangscode vereisen. Vink hier de optie Sms-toegangscode aan. De ontvanger kan het bericht dan pas lezen nadat hij of zij een code invoert die via sms op de mobiele telefoon wordt bezorgd. Hiermee voeg je een tweede beveiligingsfactor toe, wat het voor een indringer vrijwel onmogelijk maakt om toegang te krijgen. Die moet immers niet alleen de mailbox, maar ook de sms-berichten van de ontvanger onderscheppen. Dat is een bijzonder lastige combinatie.

Klik op Opslaan en vervolgens op Verzenden. Op dit moment kun je eventueel nog de vervaltijd van het bericht aanpassen. Dan verschijnt er nu een tweede pop-upvenster waarin je het telefoonnummer van de ontvanger moet invoeren. Klik opnieuw op Verzenden. De ontvanger krijgt vervolgens een e-mail met daarin een knop om het vertrouwelijke bericht in de browser te openen. Is sms-verificatie ingeschakeld? Dan ziet de ontvanger ter bevestiging de laatste twee cijfers van zijn of haar gsm-nummer. Na een klik op Send passcode wordt de toegangscode per sms verstuurd.

Voer het gsm-nummer in van de ontvanger.

Lees ook: 20 (écht) onmisbare tips voor Gmail

Documenten ondertekenen op je iPhone? Zo maak je een handtekening aan

View post on TikTok

➡️Proton Mail

Zwitserse veiligheid

De grote mailproviders maken er geen geheim van dat ze het e-mailverkeer scannen. Volgens eigen zeggen doen ze dat om hun dienstverlening te verbeteren. Daarbij richten ze zich vooral op de metadata van berichten: wie met wie communiceert, wanneer en hoe vaak. Ben je op je privacy gesteld, dan geeft dit idee een onbehaaglijk gevoel, zeker wanneer het om vertrouwelijke informatie gaat.

In dat geval kun je overstappen naar een ultraveilige aanbieder zoals Proton Mail (https://proton.me), een dienst die privacy centraal stelt. De servers staan in Zwitserland, waardoor de dienst onderworpen is aan een van de strengste privacywetgevingen ter wereld. Proton Mail werkt standaard met end-to-end-encryptie. Bij gewone e-mails is de verbinding tussen jou en de server meestal wel versleuteld met TLS (Transport Layer Security), maar de e-mail zelf wordt op de server in leesbare vorm opgeslagen.

End-to-end-encryptie (E2EE) bij e-mail betekent dat alleen de afzender en de beoogde ontvanger de inhoud van het bericht kunnen lezen. Zelfs de e-maildienst zelf kan niet zien wat er in de e-mail staat, omdat de versleuteling pas wordt verwijderd op het toestel van de ontvanger.

De gratis versie, Proton Free, biedt dezelfde sterke beveiliging als de betaalde formules, maar met enkele beperkingen. Je beschikt over één e-mailadres en 1 GB e-mailopslag. Daar staat tegenover dat je volledig reclamevrij werkt, niet gevolgd wordt en je berichten niet worden geanalyseerd of gelogd. Wie meer nodig heeft, kan upgraden naar een betaald abonnement, zoals Mail Plus (3,99 euro per maand bij jaarlijkse betaling).

Bij Proton Mail geniet je van end-to-end-versleuteling, wachtwoordbeveiliging en automatische verwijdering.


Zeg je Zwitsers en handig, dan zeg je …

Zakmessen!