ID.nl logo
Doe het met tekst: beheer je computer met PowerShell
© fatmawati - stock.adobe.com
Huis

Doe het met tekst: beheer je computer met PowerShell

Iedereen heeft ongetwijfeld het Windows-onderdeel PowerShell weleens gezien, maar lang niet iedereen gebruikt het. Wat kun je er eigenlijk mee? In dit artikel praten we je bij.

Als je dit artikel gelezen hebt, weet je alles over PowerShell. We behandelen onder meer:

  • Actieve processen opvragen, bewaren en vergelijken
  • Logboeken uitlezen
  • Map met onderliggende mappen naar andere locatie kopiëren of verplaatsen
  • Inhoud van een map verwijderen

Ook interessant: 15 handige commando's in Windows Opdrachtprompt

Microsoft biedt met de tool PowerShell al jaren een veelzijdigere manier om het systeem door middel van getypte opdrachten te beheren. PowerShell pakt de zaken weer heel anders aan en biedt ook andere mogelijkheden.  

Geschiedenis

De eerste versie van PowerShell dateert al uit 2006 en is ontwikkeld vanuit de behoefte om een gereedschap voor beheer en automatisering te bieden met meer mogelijkheden dan de Opdrachtprompt. Die laatste was immers nog gebaseerd op het aloude MS-DOS en kent daarom geen functies die betrekking hebben op de vele aanvullende mogelijkheden van een grafisch besturingssysteem.

Al sinds Windows 7 wordt PowerShell meegeleverd en vanwege het algemene karakter van het product zijn er ook versies voor macOS en verschillende Linux-distributies.

Sinds zijn ontstaan is PowerShell nog volop doorontwikkeld en inmiddels zit het op versie 7.3.

Windows-licenties koop je bij Bol.com

Upgraden naar Windows 11, of van Home naar Pro?

Eerste blik

Wie slechts incidenteel gebruikmaakt van de Opdrachtprompt en nooit eerder aandacht heeft geschonken aan PowerShell, zal het idee hebben in een vertrouwde omgeving terecht te komen. Om de tool te starten, klik je met rechts op de startknop en open je Windows PowerShell.

Net als bij de Opdrachtprompt begin je in een map – in dit geval die van de ingelogde gebruiker – en het enige wat afwijkt, is de blauwe achtergrondkleur en de letters PS voor de mapnaam om aan te duiden dat je je in PowerShell bevindt. Iets wat de venstertitel natuurlijk ook al verraadt.

Probeer je het vertrouwde commando dir, dan ziet ook de uitvoering daarvan er best vertrouwd uit. Oké, de volgorde van de kolommen is wat anders en PowerShell toont standaard de bestandsattributen, maar op het eerste gezicht lijkt het op de Opdrachtprompt. Schijn bedriegt echter. Dat merk je wanneer je probeert de weergave van een map met veel bestanden na elk scherm te pauzeren met de vertrouwde opdracht dir /p. In plaats van het gewenste resultaat zie je nu een foutmelding. Help!

Help!

Waar de Opdrachtprompt bij de opdracht help een lijst met beschikbare commando’s toont, geeft PowerShell je een tamelijk algemeen verhaal. Vraag je specifiek hulp voor een enkel commando, bijvoorbeeld met help dir, dan krijg je een tekst te zien over iets dat Get-ChildItem heet. Hoe zit dat?

PowerShell kent een groot aantal opdrachten die cmdlets (lees: commandlets) worden genoemd. Voor zover deze overeenkomen met bekende functies in Opdrachtprompt zijn ze daarmee niet compatibel. Om toch een mate van vertrouwdheid te creëren, biedt PowerShell een systeem van aliassen. Daarin kan een commando onder meerdere namen beschikbaar zijn.

In ons voorbeeld zie je dat dir een alias is voor Get-ChildItem, de cmdlet waarmee je inhoud van mappen kunt opvragen. Ook kun je zien dat hetzelfde commando door het leven gaat onder de aliassen gci en ls. Om een en ander nog verwarrender te maken, kun je ook nog zelf aliassen voor opdrachten toevoegen.

Voor alle duidelijkheid werken wij vanaf nu met de officiële namen van cmdlets.

Hulp online

Dezelfde hulp die we krijgen bij help dir, krijgen we ook bij dit volledige commando:

Get-Help Get-ChildItem

Dat ziet er nog altijd niet al te informatief uit voor beginners. Dat komt omdat PowerShell standaard alleen een beknopte lokale helpfunctie biedt. Voegen we aan ons commando de parameter -Online toe, dan opent PowerShell onze browser en krijgen we wél de uitgebreide hulp die we mogen verwachten.

Wil je uitgebreidere hulp lokaal beschikbaar hebben, dan kun je het best PowerShell sluiten met het commando exit en opnieuw starten als Administrator. Vervolgens geef je de opdracht Update-Help.

Als de installatie klaar is, verschijnt de gevraagde hulp voortaan binnen het PowerShell-venster. Dat gebeurt overigens wel in losse segmenten. Om alles in één keer te zien, voeg je de parameter -full toe, en ben je alleen geïnteresseerd in gebruiksvoorbeelden dan is er -examples.

Afwijkend

Dat Get-ChildItem de officiële naam is voor een opdracht die ook als dir kan worden aangeroepen, maakt al duidelijk dat het om een veel algemener soort commando gaat.

In ons eerste voorbeeld zag je de standaardweergave van de inhoud van een map. Net als bij het commando dir in Opdrachtprompt biedt Get-ChildItem allerlei manieren om de uitvoer te filteren met een jokerteken (*) of uit te breiden naar onderliggende mappen met de parameter -recurse.

Je kunt de cmdlet ook voor andere doeleinden gebruiken, bijvoorbeeld door rechtstreeks vanuit PowerShell een registersleutel uit te lezen. Geef als voorbeeld daarvan deze opdracht:

Get-ChildItem -Path HKLM:\HARDWARE

Inhoudsopgave

We hebben nu een globaal idee van het verschil tussen PowerShell en Opdrachtprompt, en we weten hoe we hulp kunnen vragen. Maar hoe zit het eigenlijk met de opdrachten die we kunnen geven? Anders gezegd: welke cmdlets heeft PowerShell in huis?

Om daar achter te komen, gebruik je de opdracht Get-Command. Je krijgt dan een enorme lijst aan beschikbare opdrachten. Een deel van deze lijst wordt gevormd door aliassen en ook zie je naast de cmdlets een categorie die Function heet. Tussen cmdlets en functions zit een technisch onderscheid dat hier niet van belang is.

Uiteraard is het onmogelijk om de vele honderden opdrachten uit deze lijst te behandelen. We beperken ons dan ook tot een kleine selectie om je een beeld te geven van de kracht en veelzijdigheid.

Veiligheid

Zelfs al begrijp je maar een fractie van de lijst met beschikbare opdrachten, dan heb je vast wel gezien dat ze heel krachtig zijn en betrekking hebben op elk onderdeel van je systeem. Waar je via de beschikbare commando’s in de Opdrachtprompt alleen algemene schade kunt aanrichten (zoals het formatteren van een schijf), kunnen opdrachten en zeker scripts in PowerShell al dan niet opzettelijk zeer subtiele problemen veroorzaken (denk aan hacks). Om die reden is er een veiligheidssysteem actief dat de mogelijkheden standaard beperkt.

Geef het commando Get-ExecutionPolicy. Je zou als antwoord Restricted moeten krijgen. Dit is het hoogste beveiligingsniveau waarin je alleen losse commando’s kunt geven en geen scripts kunt uitvoeren. Dit beveiligingsniveau kun je alleen wijzigen wanneer je PowerShell als Administrator uitvoert. Wijzigen doe je met Set-ExecutionPolicy waarbij je vier veiligheidsniveaus hebt, zie ook deze opdracht:

Get-Help Set-ExecutionPolicy -full

Informatie

PowerShell biedt verschillende opdrachten die een alternatief vormen voor functies die je doorgaans via Windows zou gebruiken. Neem bijvoorbeeld het opvragen van een lijst met actieve processen waarvoor je anders Taakbeheer zou openen. In PowerShell kun je zo’n lijst opvragen met Get-Process.

Maar waarom zou je dat willen wanneer Taakbeheer voldoet? Taakbeheer geeft je een momentopname die je hooguit zou kunnen bewaren door een reeks schermafdrukken van het venster te maken. Vraag je zo’n lijst op in PowerShell, dan kun je hem ook bewaren en later vergelijken met een soortgelijke lijst die je op een ander moment maakt.

Geef deze opdracht:

Get-Process | convertto-html > processen-230427.htm

Hiermee maak je een lijst met alle processen inclusief alle beschikbare informatie daarover, converteer je die naar html en sla je hem op als bestand. Processen stoppen (pas op!) kan met Stop-Process en dan zal het je niet verrassen dat je ze ook kunt starten met Start-Process.

Op vergelijkbare wijze kun je bijvoorbeeld actieve en gestopte services achterhalen (Get-Service), logboeken van het systeem uitlezen (Get-EventLog) en meer. Uitvoer van dit soort opdrachten kun je bovendien op basis van allerlei criteria filteren met Where-Object.

Bestandsbeheer

Net als in Opdrachtprompt heb je in PowerShell de beschikking over opdrachten voor bestandsbeheer. De syntax vraagt vaak wat meer typewerk wanneer je de volledige vorm gebruikt, maar dat komt de begrijpelijkheid van instructies alleen maar ten goede. Vind je de opdrachten te lang, dan kun je altijd nog de aliassen opzoeken of zelf nieuwe maken.

Deze opdracht gebruik je om een map naar een andere locatie te kopiëren waarbij de toevoeging -Recurse ervoor zorgt dat ook onderliggende mappen worden verwerkt:

Copy-Item "C:\map1" -Destination "D:\map1" -Recurse

Vervang je het woord Copy door Move, dan verplaats je mappen en bestanden. Uiteraard is er ook de mogelijkheid om bestanden en mappen te verwijderen. Dat doe je met Remove-Item. Hernoemen gebeurt door middel van Rename-Item.

Tot slot kun je met Clear-Item de inhoud van een object verwijderen maar het object zelf bewaren. Denk bijvoorbeeld aan de inhoud van een map.

Stapje verder

Het feit dat je in al deze namen van cmdlets het woord Item tegenkomt, geeft de indruk dat ze veelzijdiger zijn dan hun tegenhangers in de Opdrachtprompt en dat is ook zo. Zoals je ook al kon zien bij Get-ChildItem, hebben opdrachten zoals Copy-Item een breder bereik dan alleen bestanden en mappen en zou je deze opdracht ook kunnen gebruiken om bijvoorbeeld registersleutels te kopiëren.

De PowerShell-opdrachten werken niet alleen op een lokale computer, maar ook op een andere machine in het netwerk. Dat maakt ze ideaal voor systeembeheerders (en thuisgebruikers met een bescheiden lokaal netwerk) om vanaf een centrale locatie aanpassingen op alle machines te doen via één script.

Scripts

Zoals we al zeiden in de paragraaf ‘Veiligheid’ kun je standaard alleen losse commando’s geven binnen PowerShell. Tussen de vele beschikbare opdrachten zitten ook instructies die programmeurs herkennen als lus-opdracht, bijvoorbeeld ForEach-Object, waarmee je dezelfde reeks commando’s op een heleboel objecten kunt loslaten. De typische plek waar je dat doet is binnen een script, de tegenhanger van het batch-bestand bij de Opdrachtprompt.

Vanwege hun kracht kennen scripts, net als gewone programma’s (exe-bestanden) een systeem van certificaten, zodat je zeker kunt weten of een script uit een betrouwbare bron komt.

Het zal duidelijk zijn dat PowerShell vooral bedoeld is voor (zeer) ervaren computergebruikers. Ook zul je begrijpen dat het veel meer studiemateriaal vereist dan dit artikel kan bieden. Dé plek om je studie te vervolgen is de online documentatie van Microsoft en de website PowerShell Gallery.

▼ Volgende artikel
Onthulling Samsung Galaxy S25-serie: dit wil je allemaal weten!
© Rens Blom
Huis

Onthulling Samsung Galaxy S25-serie: dit wil je allemaal weten!

Samsungs nieuwste serie topsmartphones verschijnt begin februari in Nederland. De Galaxy S25-reeks bestaat uit drie toestellen: een normale S25, een grotere S25 Plus en een nóg grotere S25 Ultra. Die laatste heeft ook een styluspennetje om (aan)tekeningen op het scherm te maken. In dit artikel lees je alle belangrijke informatie en prijzen rondom de Galaxy S25-serie.

Je kunt er inmiddels de klok op gelijk zetten: Samsung start het nieuwe jaar met nieuwe premium telefoons, vernoemd naar het jaartal. De S25-serie is dan ook een logische opvolger van de S24-serie, die gewoon te koop blijft en ongetwijfeld nog wat in prijs zal zakken. De S25-serie lijkt qua ontwerp sterk op de vorige serie, maar laat je niet foppen: de toestellen bieden subtiele verbeteringen. Die lichten we hieronder uit.

©Rens Blom

Betere specificaties

Zoals verwacht biedt de S25-serie wat betere specificaties dan de S24-lijn. Een nieuwe en snellere Qualcomm-processor, completere camera's en een scherm dat nog beter tegen beschadigingen kan – het zijn vernieuwingen waar Samsung graag over praat. Minder aandacht gaat uit naar de accu's, want die blijken niet gewijzigd. Je hoeft dus niet direct te rekenen op een merkbaar langere accuduur.

Wat opvalt is dat Samsung de S25 nog steeds met 128 GB opslagcapaciteit verkoopt, wat tegenwoordig niet veel meer is in een dure telefoon. Zeker niet als je jaren met zo'n toestel wilt doen. Logisch dus dat Samsung ook versies met 256 GB en 512 GB aanbiedt – de 256GB-variant lijkt ons voor veel mensen de beste keuze. De S25 Plus en Ultra hebben minimaal 256 GB.

In alle drie de S25-modellen vind je 12 GB werkgeheugen. Dat is met name een upgrade voor de S25, want in de S24 zat 8 GB. De specificaties zijn niet verbeterd omdat de vorige smartphones langzaam zijn, maar omdat nieuwe AI-functies extra rekenkracht en geheugen vergen.  

©Rens Blom

AI, AI en nog eens AI

AI ja, dus kunstmatige intelligentie. Toen de Galaxy S24-serie vorig jaar verscheen, schreeuwde Samsung groots van de daken over de AI-functies in de software. Kortom: slimmere software om je te helpen bij het vertalen van berichten, het oplossen van rekensommen en laten zien waar die mooie jurk in een YouTube-video te koop is. Omdat tegenwoordig alles om AI lijkt te draaien, is het niet gek dat Samsung aangeeft dat de S25-serie nog véél meer AI-functies heeft.

Die foefjes moeten je helpen om informatie sneller of completer te vinden, maar ook om acties uit te voeren aan de hand van stembediening van Google. Die stemassistent heet Gemini en tover je tevoorschijn door de aan-uitknop van de S25 ingedrukt te houden. Ook nieuw is dat de Samsung-software je een dagoverzicht kan geven. 's Ochtends bijvoorbeeld, over je agenda voor vandaag, relevant nieuws, het weerbericht en meer. Je kunt ook 's avonds een terugblik krijgen.

©Rens Blom

Interessant is dat sommige AI-functies uit de softwareschil ook naar oudere Samsung-smartphones en -tablets komen. Welke functies wel en niet, durft Samsung op dit moment nog niet te zeggen. De S25 is qua AI-functies het meest compleet, maar het is te verwachten dat de S24 ook nog wat slimmer gaat worden.

Prettiger ontwerp

De Samsung Galaxy S25-modellen zijn wat lichter dan hun voorgangers. Dat merk je met name bij de S25 Ultra, want die is 15 gram lichter geworden ten opzichte van zijn voorganger en weegt nu 218 gram. De toestellen hebben een wat ronder ontwerp gekregen, waardoor ze prettiger moeten vasthouden. En ook die verbetering merk je vooral bij de S25 Ultra, want de voorgaande Ultra-toestellen hadden een nogal rechthoekig ontwerp. De S25 Ultra komt nog steeds met een S-Pen, een draadloze stylus die je in de behuizing kunt opbergen.

©Rens Blom

Zeven jaar updates

Goed om te weten is dat de Galaxy S25-telefoons allemaal zeven jaar updates ontvangen. Dat is even lang als de S24-serie en een uitstekend updatebeleid, passend bij de hoge prijzen van de smartphones.

S25-serie wordt niet duurder

Een mooie afsluiter: hoewel alles in het leven duurder lijkt te worden, zijn de adviesprijzen van de Galaxy S25-modellen gelijk aan die van de S24-reeks vorig jaar. De S25-serie wordt dus niet duurder, wat betekent dat Samsung een adviesprijs van 899 euro vraagt voor de S25 (128 GB opslagcapaciteit) en de S25 Plus een adviesprijs van 1149 euro (256 GB opslagcapaciteit) krijgt. Voor het topmodel, de S25 Ultra (256 GB opslagcapaciteit), moet je 1449 euro neerleggen. De toestellen zijn vanaf nu te bestellen en vanaf 7 februari leverbaar en te koop.

▼ Volgende artikel
Zo zorg je ervoor dat jouw vriezer optimaal koelt
© qwartm
Huis

Zo zorg je ervoor dat jouw vriezer optimaal koelt

Een vriezer die goed en efficiënt vriest, heeft allerlei voordelen. Zo is het gunstig voor je gezondheid, omdat bacteriën in een ijskoude vriezer minder kans krijgen. Ook bespaar je energie én hoef je je vriezer minder vaak te ontdooien. Met een paar simpele stappen zorg je ervoor dat jouw vriezer optimaal koelt.

Wil je dat je diepvriesproducten zo lang mogelijk vers blijven en je je vriezer niet steeds hoeft te ontdooien? Dan is het belangrijk dat je vriezer efficiënt koelt, zodat er zo min mogelijk ijsvorming in het vriesvak ontstaat. Dit artikel vertelt je hoe je dat voor elkaar krijgt. • Het instellen van de juiste temperatuur • Slim invriezen • Goed vullen (maar niet te vol) • Regelmatig ontdooien • De condensor schoonmaken

Lees ook: Hier moet je op letten bij de aankoop van een nieuwe vriezer

De juiste temperatuur

Een goedwerkende vriezer begint met het instellen van de juiste temperatuur. Is je vriezer te warm, dan bederft voedsel sneller en zal er door het overtollige water sneller ijsvorming in het vriesvak ontstaan. In principe zijn alle temperaturen onder de -18°C goed, maar hoe kouder je je vriezer instelt, hoe meer energie hij verbruikt. Met een temperatuur van -18°C bewaar je je voedsel veilig, blijven voedingsstoffen lang behouden én ben je energiezuinig bezig. Veel vriezers beschikken over een ingebouwde thermostaat, vaak in de vorm van een draaiknop, waarop je de temperatuur kunt instellen. Heeft jouw vriezer dit niet, dan kun je een losse thermometer aanschaffen om de temperatuur in je vriezer te controleren.

Slim invriezen

Ook de manier waarop je je eten invriest, heeft veel invloed op hoe efficiënt jouw vriezer koelt. Zo laat voedsel dat nog warm is de temperatuur in je vriezer snel stijgen, waardoor voedingsmiddelen sneller bederven en je te maken kunt krijgen met ijsvorming. Het is dus verstandig om je kliekjes eerst op kamertemperatuur te laten komen voor je ze in de vriezer stopt. Om ervoor te zorgen dat het eten snel de juiste temperatuur bereikt, is het daarnaast beter om kleine porties in te vriezen. Let er daarbij op dat je luchtdichte bakjes of zakjes gebruikt, want als ingevroren eten in contact komt met lucht kan er vriesbrand op voedingsmiddelen ontstaan.

©qwartm

Een beetje overzicht in je vriezer is ook wel zo fijn. Zo weet je exact wat waar staat en hoef je de deur van de vriezer niet elke keer onnodig lang open te laten staan. Daarmee maak je het voor je vriezer een stuk makkelijker om de temperatuur vervolgens weer omlaag te krijgen. Je kunt bijvoorbeeld producten die je als eerste gebruikt voorin je vriezer zetten en overige producten meer naar achteren. Of plak labels op je bakjes met de data waarop je de producten hebt ingevroren. Ook kun je regelmatig even kijken welke producten weggegooid kunnen worden, zodat het geen rommeltje wordt in je vriezer.

Handig: invriezen in diepvriesbakjes

Dan kun je lekker stapelen!

Goed vullen (maar niet te vol)

Is jouw vriezer vaak maar voor de helft gevuld? Dat is zonde, want een halfvolle vriezer verbruikt veel onnodige energie. Misschien vind je in je keuken nog wat groente of fruit dat je niet van plan bent om op korte termijn op te eten. Mocht dat niet het geval zijn, dan kun je altijd een paar halfgevulde waterflessen in je vriezer leggen. Voor het afkoelen van producten (massa) hoeft een vriezer namelijk minder hard te werken dan voor het afkoelen van lucht. En omdat producten koude lucht goed vasthouden, gaat er bij het openen van je vriezerdeur minder kou verloren. Let op: een te volle vriezer is ook niet goed, want dit belemmert de luchtcirculatie en veroorzaakt ongelijke temperaturen in je vriezer.

Regelmatig ontdooien

IJsvorming beperkt niet alleen de ruimte in je vriezer, maar maakt ook dat het apparaat minder efficiënt gaat werken. IJs op de wanden van je vriezer werkt namelijk als een soort isolatielaag, waardoor het apparaat minder goed in staat is om warmte naar buiten af te voeren. Daar komt nog bij dat als ijsvorming zich op voedsel nestelt, vooral als dat niet luchtdicht is ingepakt, er vriesbrand op voedingsmiddelen kan ontstaan. Heeft jouw vriezer geen No Frost-functie? Dan moet je helaas zelf regelmatig aan de bak om het ijs uit je vriezer te verwijderen. Om het ontdooiingsproces te versnellen, kun je een bak met heet water in de vriezer plaatsen of het ijs met een föhn verwarmen. Als je je vriezer toch ontdooit, maak 'm dan meteen goed schoon. Ook op vuil in je vriezer kan namelijk ijs of rijp ontstaan.

©Thomas Heitz

De condensor schoonmaken

Maak tot slot, als dat mogelijk is, de condensor van je vriezer regelmatig schoon. De condensor is het zwarte rooster aan de achterkant van je vriezer dat ervoor zorgt dat warmte goed wordt afgevoerd. Zit de condensor vol met stof of vuil, dan blijft warmte in je vriezer circuleren. De condensor kun je eenvoudig schoonmaken met een zachte borstel of met een stofzuiger met borstel-opzetstuk.