Voor veel Windows-gebruikers is de Opdrachtprompt onbekend terrein. Zonde, want je kunt deze gebruiken om handige taken op je pc uit te voeren. Wij geven je 15 handige commando's voor de Windows Opdrachtprompt.

01 Naar de prompt

Om opdrachtregelcommando's uit te voeren, moet je eerst de opdrachtprompt openen. Dat kan in Windows 7 vanuit het startmenu, waar je achtereenvolgens Alle programma's / Bureau-accessoires / Opdrachtprompt selecteert. In Windows 10 (en Windows 8) kan dat door Windows-toets+X in te drukken, waarna je in het menu Opdrachtprompt kiest. Of je tikt cmd in het Windows-startvenster in. Standaard beland je zonder administratorrechten in het opdrachtpromptvenster. Heb je echter extra bevoegdheden nodig, klik dan in Windows 7 de optie Opdrachtprompt met de rechtermuisknop aan en kies Als administrator uitvoeren. In Windows 10 druk je Windows-toets+X in en kies je deze keer Opdrachtprompt (administrator).

Hier vind je een overzicht van de beschikbare cmd-commando’s in Windows (klik een commando aan voor bijhorende parameters en voorbeelden). In dit artikel lichten we enkele handige commando's uit.

Cmd-venster

©PXimport

02 De opdrachtprompt zelf

Standaard beland je in een venster met witte letters op een zwarte achtergrond, maar dat valt aan te passen. Je wijzigt de kleuren met het color-commando (dat je zoals alle commando's afsluit met Enter): color 1E bijvoorbeeld geeft je blauwe letters op een lichtgele achtergrond. Het commando color /? geeft mooi overzicht van de beschikbare kleuren. Met het commando cls maak je het venster netjes leeg. Met exit sluit je het venster weer. Wil je verder tekst uit Windows in zo'n opdrachtpromptvenster plakken, kopieer die tekst dan eerst met Ctrl+C naar het klembord, waarna je de titelbalk van het opdrachtpromptvenster met de rechtermuisknop aanklikt en Bewerken / Plakken kiest.

©PXimport

03 Mapinhoud opvragen

Stel, je wilt de inhoud van map c:\hoofdmap\submap opvragen. Dat kan met het dir-commando: dir c:\hoofdmap\submap. Of je navigeert naar de gewenste map met cd hoofdmap, gevolgd door cd submap, waarna je dir uitvoert. Of makkelijker: je bladert in Windows Verkenner naar de gewenste map, waarna je een lege plaats in het Verkenner-venster met Shift+Rechtermuisknop aanklikt. In het contextmenu selecteer je vervolgens Opdrachtvenster hier openen. We blijven nog even bij het dir-commando, want dat heeft enkele interessante parameters, zoals dir /? je al duidelijk maakt. Wil je bijvoorbeeld de inhoud sorteren op datum (recentste bestanden eerst), dan doe je dat met dir /O-D.

©PXimport

04 Verborgen datastromen

Velen weten niet dat Windows verschillende 'datastromen' aan een bestand laat koppelen. Zo'n extra datastroom kun je eventueel gebruiken om gegevens in een bestand te verbergen. Een klein experiment maakt dat duidelijk. Creëer (met Kladblok) een document dat je wilt verbergen, bijvoorbeeld geheim.txt. Vervolgens voer je in die map het volgende commando uit: type geheim.txt > blabla.txt:verborgen.txt. Hiermee neem je geheim.txt op in het (ogenschijnlijke lege) bestand blabla.txt. Het bestand geheim.txt mag je nu verwijderen (bijvoorbeeld met del geheim.txt). Voer je een dir-commando uit, dan lijkt blabla.txt leeg. Echter, via het commando dir /R krijg je alsnog die verborgen datastroom te zien. Om de inhoud van die datastroom te zien voer je het volgende commando uit: "c:\system32\notepad.exe" blabla.txt:verborgen.txt.

©PXimport

05 Gelinkte mappen

Stel, je hebt frequent toegang tot een bepaalde map nodig. Dat is niet zo handig wanneer die map diep genest zit. Dat valt op te lossen door een koppeling naar die map te creëren. Ga als administrator naar de opdrachtprompt en voer het volgende commando uit: mklink /J c:\snelmap "d:\map1\submap\subsubmap". Wanneer je vervolgens data opslaat in de map c:\snelmap, dan komen die gegevens automatisch (ook) terecht in die diep geneste map. Naderhand mag je de 'linkmap' (c:\snelmap) weer verwijderen als je dat verkiest; de data in de diep geneste map blijven behouden. Let wel: wanneer je bestanden uit die linkmap verwijdert, dan verdwijnen die wél ook uit de diep geneste map!

©PXimport

06 Services

Je weet vast dat er heel wat services op de achtergrond actief zijn in Windows. Het commando net start vertelt je precies welke services. Nu is het ook mogelijk services vanuit de opdrachtprompt stoppen te zetten en (weer) op te starten. Stel, je wilt voorkomen dat Windows zomaar je pc zou herstarten omdat er updates klaar staan, dan schakel je die service uit met net stop "windows update". En zoals je wellicht al vermoedde, activeer je een service met net start, gevolgd door de exacte naam van de service. De aanhalingstekens gebruiken we overigens om duidelijk te maken dat het om een begrip (of pad) gaat, en dus niet om afzonderlijke woorden.

©PXimport

07 Gedeelde bronnen

In Windows kun je bronnen als printers en mappen delen. Wil je snel een overzicht krijgen van deze gedeelde bronnen, voer dan het commando net view \\ in, bijvoorbeeld net view \\redactiepc1. Die computernaam lees je af in het venster dat je te zien krijgt wanneer je Windows-toets+Pause indrukt. Een nieuwe gedeelde netwerkmap creëer je met een commando als net share videos="c:\media\persoonlijk\video filmpjes". De gedeelde netwerkmap verwijder je weer met net share videos /delete. Het is ook mogelijk een gedeelde netwerkschijf permanent aan een vrije stationsletter te koppelen: net use x: \\""\ /persistent:yes (waarbij je x: vervangt door de gewenste stationsletter).

©PXimport

08 Accounts met tijdsbeperking

Via Windows Gebruikersaccountsbeheer voer je allerlei beheertaken voor Windows-accounts uit. Maar sommige taken laten zich alleen (of sneller) vanuit de opdrachtprompt uitvoeren. Wil je een bepaald account tijdelijk op non-actief zetten, dan volstaat een opdracht als net user /active:no (vervang no door yes om het weer te activeren). Of je zorgt ervoor dat een account zich alleen op bepaalde tijdstippen bij Windows kan aanmelden: net user /times:ma-vr,5pm-7pm;za-zo,10am-8pm. Met net user controleer je of de opdracht geslaagd is. Let op: vergeet bij deze commando's de slash niet (voor active en times), anders Windows denkt dat je het wachtwoord van het account wilt aanpassen!

©PXimport

09 Connectiviteit

Het gebeurt wel eens in een netwerk dat een apparaat plots niet meer reageert. Om snel uit te vissen of er nog wel een netwerkverbinding bestaat tussen je pc en dat apparaat gebruik je het ping-commando, gevolgd door de computernaam of het IP-adres van dat apparaat (bijvoorbeeld ping redactiepc-1 of ping 192.168.0.5). Als het goed is, dan krijg je vier antwoorden. Is dat niet zo, controleer dan de fysieke aansluiting of de netwerkconfiguratie. In veel gevallen kun je ook externe servers testen (zoals ping www.google.nl). Kun je wel een extern IP-adres pingen (zoals ping 8.8.8.8), maar niet de URL, dan is er mogelijk een probleem met de DNS-service: zie ook tip 11.

©PXimport

10 Internetconnectie

Er is ook een commando waarmee je kunt nagaan hoever de verbinding tussen je eigen pc en de beoogde server op het internet reikt. Immers, tussen je pc en zo'n server liggen vaak heel wat 'knooppunten' (zoals routers) en het valt niet uit te sluiten dat je connectie stokt bij een van die knooppunten. Probeer het gerust even uit met het volgende commando: tracert www.computertotaal.nl. Zo'n commando is trouwens erg informatief gezien je kunt nagaan langs welke route(rs) je verzoek zoal loopt. Overigens bevatten moderne Windows-versies ook het commando pathping, een combinatie van ping en tracert. Na de tracering en enig geduld volgen dan de reactiestatistieken.

©PXimport

11 DNS

Wanneer je een webadres (URL) in je browser invult, dan zorgt een DNS (Domain Name Service) ervoor dat het netjes aan het bijhorende IP-adres wordt gekoppeld, zodat je browser met de webserver kan verbinden. Kun je wel nog IP-adressen, maar geen URL's meer bereiken, dan helpt het nslookup-commando je om de werking van de DNS-server te controleren. Voer nslookup uit en tik vervolgens server in, gevolgd door de naam of het IP-adres van de DNS-server die je wilt testen. Druk nu op de Enter-toets en vul een willekeurig webadres in, zoals www.computertotaal.nl. Krijg je nu time-outs te zien, dan is er blijkbaar een probleem met de ingestelde dns-server.

©PXimport

12 Netwerkconfiguratie

Een snelle manier om over je thuisnetwerk allerlei informatie op te vragen, is via het commando ipconfig. Op deze manier zie je onder meer welke (al dan niet draadloze) LAN-adapters actief zijn, welk IP-adres die adapters hebben, en wat het adres van je standaardgateway (oftewel router) is, zodat je dit adres in je browser kunt intikken om naar de webinterface van dat apparaat te gaan. Wil je ook de DNS-server(s) en de MAC-adressen van de netwerkadapters weten en wil je weten of DHCP actief is, gebruik dan ipconfig /all. Verder kan het bij connectieproblemen helpen om even alle adressen vrij te geven met ipconfig /release en die opnieuw in te stellen met ipconfig /renew.

©PXimport

13 Netwerkverbindingen

Het commando netstat geeft je een overzicht van de actieve verbindingen, inclusief IP-adres en poortnummer van zender en ontvanger. Voer ook eens de opdracht netstat /? uit om een idee te krijgen van de talrijke parameters. Zo geeft netstat -s je een mooi statistisch overzicht per netwerkprotocol (IP, ICMP, TCP en UDP), wat handig kan zijn bij het oplossen van netwerkproblemen. Met netstat -o krijg je ook de PID (process identifier) te zien van de processen. Via Windows Taakbeheer, waar je Beeld / Kolommen selecteren / Proces-id selecteert, kun je dan te weten komen welke toepassingen daarvoor verantwoordelijk zijn.

©PXimport

14 Kopieeroperaties

De kans is groot dat je vaak bestanden en mappen via Verkennerkopieert. Veel flexibiliteit biedt die omgeving echter niet, althans niet wanneer je de mogelijkheden vergelijkt met het commando robocopy. Via robocopy /? krijg je alvast een overzicht van het indrukwekkend aantal parameters. Eén voorbeeld: met robocopy c:\media g:\backup\media /MIR (MIR staat voor mirror) wordt de bronmap (c:\media) automatisch gespiegeld met de doelmap (g:\backup\media). Handig is ook de mogelijkheid om opdrachten op te slaan: je hoeft hiervoor maar de parameter /SAVE: toe te voegen. Met het commando robocopy /JOB: voer je die opdracht dan netjes weer uit.

©PXimport

15 In batch

Een belangrijk voordeel van opdrachtregelcommando's is ook dat je verschillende opdrachten na elkaar in een batchbestand kunt opnemen, zodat die één voor één worden uitgevoerd zodra je het batchbestand aanroept (dat laatste kan overigens ook via de taakplanner van Windows). Zo'n batchbestand is niets anders dan een tekstbestand met de extensie .bat of .cmd, dat je bijvoorbeeld met Kladblok aanmaakt. Een eenvoudig voorbeeld ter illustratie:

cls

robocopy c:\media g:\backup\media

del c:\media\*.* /Q

pause

Met het del-commando verwijder je, zonder een vraag naar bevestiging, alle bestanden uit c:\media (nadat je die dus met het robocopy-commando had gekopieerd).

©PXimport

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.