De invoering van de AVG is voor de EU slechts het begin van een reeks alomvattende regelgevingen voor het afdwingen van een veilige, eerlijke en transparante digitale omgeving. We bespreken kort wat er de laatste tijd gerealiseerd is en bekijken wat de impact op ons als gebruiker is.

De AVG (Algemene verordening gegevensbescherming, ook bekend als GDPR) is inmiddels al zes jaar van kracht binnen de hele EU. Deze wetgeving beschermt de persoonlijke gegevens en privacy van EU-burgers en regelt hoe bedrijven en instanties deze gegevens moeten behandelen, zelfs buiten de EU. Het kernprincipe van de AVG is dat er toestemming nodig is voor het verzamelen of verwerken van persoonlijke gegevens. Gebruikers hebben het recht om te weten welke data van hen worden bewaard en gebruikt, en moeten de mogelijkheid hebben om hun gegevens te verplaatsen naar een andere serviceprovider (dataportabiliteit). Ze kunnen bovendien eisen dat hun gegevens worden gewist, wat bekend staat als het recht om vergeten te worden. Organisaties die deze regels overtreden kunnen hoge boetes krijgen, zo kreeg het Chinese bedrijf ByteDance (TikTok) in 2024 een boete van 345 miljoen euro voor het schenden van de privacy van kinderen.

Een minder prettig uitvloeisel van deze wetgeving is de verschijning van pop-ups die gebruikers bij het bezoeken van websites vragen naar hun cookievoorkeuren.

De AVG-regelgeving sluit naadloos aan bij de EU-strategie om gebruikersrechten te beschermen, marktmonopolies te bestrijden, innovatie te stimuleren en ethische normen te stellen voor het gebruik van gegevens en inmiddels ook van kunstmatige intelligentie. Recent zijn er extra regelgevingen aangenomen die deze strategie verder uitbouwen. We bespreken de belangrijkste verordeningen: DMA, DSA, DGA en AI Act.

©mixmagic

AVG, DMA, DSA, DGA en AI Act: verschillende pijlers binnen dezelfde EU-strategie voor een veilige, eerlijke en transparante digitale omgeving.

Digital Markets Act

De Digital Markets Act (DMA), ook bekend als de Verordening inzake digitale markten, werd in september 2022 door het Europees Parlement en de Europese Raad vastgesteld en is sinds mei 2023 van toepassing. De DMA streeft naar een gelijkwaardiger speelveld in de digitale sector door het marktmonopolie van techgiganten te doorbreken en zo meer competitie tussen online bedrijven te bevorderen.

Vooral grote digitale platformen die kernplatformdiensten als messenger-diensten, online zoekmachines en appstores aanbieden, vallen onder deze regelgeving. Zij worden poortwachters (gatekeepers) genoemd en de bedrijven Alphabet (Google), Amazon, ByteDance, Apple, Meta en Microsoft behoren hier in ieder geval toe. De toewijzing van deze status gebeurt op basis van de gegenereerde omzet binnen en buiten de EU, maar de wetgever kan ook zelf bedrijven aanwijzen als poortwachters, op basis van hun marktpositie en de impact op de interne markt. Aangezien deze criteria niet strikt meetbaar zijn, leven sommige grote techbedrijven ongetwijfeld in onzekerheid over hun status als poortwachter. Immers, specifiek voor poortwachters legt de DMA verplichtingen en verboden op, met mogelijk fikse boetes tot tien procent van de wereldwijde jaaromzet voor overtredingen.

De DMA kent enkele verplichtingen. Zo moeten zakelijke gebruikers buiten het platform om hun producten kunnen promoten, moeten adverteerders de beschikking krijgen over tools om hun advertentiecampagnes onafhankelijk te kunnen beoordelen en moet er toegang zijn tot de data die op het platform worden gegenereerd. Ook zijn er expliciete verboden. De eigen diensten mogen in rangschikkingen niet voorgetrokken worden, vooraf geïnstalleerde software moet verwijderd kunnen worden, er moeten links naar externe diensten toegevoegd kunnen worden, en er mag niet meer zonder toestemming tracking ingezet worden voor gerichte advertenties buiten het eigen platform.

Deze maatregelen zullen vermoedelijk leiden tot een strategische verandering van fabrikanten en merken die minder afhankelijk willen zijn van één enkel online platform en hun activiteiten willen spreiden over meerdere kanalen en aanbieders.

©Europese Commissie

De zes poortwachters (met 22 kernplatformdiensten) zoals die op grond van de DMA officieel zijn toegewezen in 2023.

Koppelingen tussen diensten

De DMA heeft al zichtbare gevolgen voor gewone gebruikers zoals jij en ik, hoewel de wet nog niet lang van kracht is. Mogelijk heb je al meldingen gekregen van poortwachters waarin gevraagd wordt of je de koppelingen tussen hun verschillende internetdiensten wilt behouden of opheffen. Deze koppelingen bieden praktische voordelen, zoals het gebruik van één account en dezelfde inloggegevens om informatie te delen tussen verschillende diensten. Met één Apple ID kun je bijvoorbeeld inloggen bij iCloud, Apple Music, App Store en FaceTime; een voorbeeld van single sign-on. Dit geldt ook voor de ecosystemen van Google, met diensten als Gmail, Google Drive, Google Foto’s en YouTube, en eveneens voor Meta en Microsoft.

Deze koppelingen zijn niet alleen handig voor de gebruikers, maar bieden natuurlijk ook voordelen voor de bedrijven zelf, aangezien ze hierdoor jouw gegevens kunnen delen voor gerichte advertenties. Wil je je eigen koppelingen en instellingen nagaan, ga dan voor Google naar het onderdeel Gegevens en privacy in je account en scrol tot je bij Gekoppelde Google-services komt. Klik daar op de link Gekoppelde services beheren. Bij Meta vind je vergelijkbare opties en bij Microsoft onder Privacy / Privacyinstellingen in onze producten.

Je beslist zelf welke Google-diensten gegevens met elkaar uit mogen wisselen.

Gevolgen van de DMA

De DMA heeft nog andere duidelijke gevolgen voor Google, zo moet de zoekmachine nu prioriteit geven aan prijsvergelijkingssites, waardoor je minder aanbiedingen van Googles eigen verkooppartners ziet. Ook op Android moet Google gebruikers de vrijheid geven om hun voorkeursbrowser en zoekmachine te kiezen.

Apple ondergaat eveneens significante veranderingen. Vanaf iOS 17.4 is het mogelijk om apps buiten de officiële App Store om te installeren, via (binnenkort beschikbare) online winkels als Mobivention App Marketplace, AltStore en Setapp for Mobile. Verder moet het besturingssysteem betere ondersteuning bieden voor niet-WebKit-browsers, daarom krijg je bij de installatie van iOS nu een keuzescherm te zien waarin je voor een browser kunt kiezen. Ook moet de NFC-chip toegankelijk zijn voor andere aanbieders, zodat niet alleen Apple Pay contactloos betalen ondersteunt.

Bij Meta zie je de invloed van de DMA in de optie voor een advertentievrij abonnement voor Facebook en Instagram. Meta is ook bezig met het implementeren van cross-app messaging voor WhatsApp, wat communicatie met gebruikers van bijvoorbeeld Signal en Telegram mogelijk maakt. Deze functie bevindt zich op het moment van dit schrijven nog in bèta. Binnenkort zal er dus minder behoefte zijn aan software als Beeper, een universele chat-app waarmee je vanuit één interface verschillende chatnetwerken kunt gebruiken.

Ook Microsoft ontsnapt niet aan de DMA-regelgeving. Windows Zoeken mag bijvoorbeeld niet meer automatisch Bing-resultaten tonen en andere bedrijven mogen voortaan ook hun diensten aan de widgets toevoegen.

Op iOS apps installeren buiten de App Store om? Ja! Bijvoorbeeld met AltStore, maar (vooralsnog?) alleen binnen de Europese Unie.

Digital Services Act

De Digital Services Act (DSA, ook wel Verordening inzake digitale diensten) is de langverwachte opvolger van de e-commerce richtlijn uit 2000 en vormt samen met de DMA het DSA Package. Terwijl de DMA streeft naar een eerlijke en competitieve digitale economie, richt de DSA zich vooral op het waarborgen van de consumentenbescherming.

Vanaf augustus 2023 is de DSA van toepassing op de grootste digitale diensten, en vanaf februari 2024 moeten alle online services en dienstenplatforms eraan voldoen. De DSA richt zich specifiek op het voorkomen van illegaal gebruik van online diensten en het verantwoord en transparant aanbieden ervan. Platformen moeten effectieve maatregelen treffen om de inhoud te modereren, desinformatie te bestrijden, de gebruikersrechten te beschermen, en opruiende taal, terroristische propaganda en kindermisbruik voorkomen. Gebruikers moeten tevens ongepaste content snel kunnen melden en laten verwijderen.

Bedrijven zijn verder verplicht om de algoritmen die ze gebruiken en hun inhoudelijke beslissingen te verantwoorden, en hun data beschikbaar te stellen voor specifieke onderzoeksinstanties. Daarnaast is het aanbieden van gepersonaliseerde advertenties zonder toestemming niet langer toegestaan. Voor de grootste diensten zijn er extra regels, zoals de verplichting van regelmatige audits op algoritmes en systemen voor crisisrespons.

Online bedrijven moeten transparant(er) zijn over de gebruikte algoritmes (hier: Booking.com).

Grote online platformen

De DSA is dus merkbaar strenger voor de allergrootste diensten en platformen, maar welke diensten vallen hier precies onder? Volgens de DSA worden platformen en zoekmachines met meer dan 45 miljoen gebruikers per maand in de Europese Unie beschouwd als zeer grote online platformen (VLOPs; Very Large Online Platforms) of zeer grote online zoekmachines (VLOSEs; Very Large Online Search Engines). Deze indeling is gebaseerd op gegevens van 30 april 2024, maar bedrijven moeten deze om de zes maanden bijwerken. Op dit moment zijn er 23 VLOPs en VLOSEs. Even je geheugen trainen: kun je raden om welke techgiganten het zoal gaat?

Wat VLOSEs betreft, gaat het om Bing en Google Search. De 21 VLOPs zijn, in alfabetische volgorde: Alibaba AliExpress, Amazon Store, Apple App Store, Booking.com, Facebook, Google Maps, Google Play, Google Shopping, Instagram, LinkedIn, Pinterest, Pornhub, Shein, Snapchat, StripChat, TikTok, Wikipedia, X, XVideos, YouTube en Zalando.

©gguy - stock.adobe.com

Op dit moment zijn er 23 zeer grote online platformen en zoekmachines, waaronder diensten van de bekende techbedrijven.

Meer transparantie

De DSA heeft een significante impact op grote online bedrijven, al is het minder direct merkbaar voor gewone gebruikers. Een van de praktijken die wel specifiek wordt aangepakt door de DSA-regelgeving is dark patterning, waarbij websites en apps manipulatieve ontwerptechnieken gebruiken om gebruikers te misleiden of tot acties te verleiden die ze anders niet zouden uitvoeren. Dit kan onder meer misleidende interface-elementen omvatten, verborgen kosten of psychologische druk om impulsaankopen te doen, zoals de frase ‘Nog maar 2 items beschikbaar!’.

Bedrijven moeten ook transparanter zijn over hun advertentiebeleid. Een mooi voorbeeld hiervan is het Google Centrum voor Advertentietransparantie. Hier krijgen gebruikers binnen de Europese Unie gedetailleerde informatie over waarom ze een specifieke advertentie te zien krijgen. Google heeft tevens een nieuw Transparantiecentrum gelanceerd waar gebruikers meer informatie kunnen vinden over het beleid zelf, inclusief links naar rapportagetools en openbare rapporten.

Je kunt nagaan welke advertenties in welk land via Google zijn getoond.

Data Governance Act

Ook de Data Governance Act (DGA), van kracht sinds september 2023, sluit goed aan bij de filosofie van de EU. Het is een regelgevend kader dat is ontworpen om het delen van gegevens tussen bedrijven en overheden in de EU te bevorderen en te reguleren, en om gegevens gemakkelijker toegankelijk te maken. De DGA wil gebruikers meer vertrouwen geven bij het delen van hun gegevens, door middel van strikte maatregelen die het datagebruik streng reguleren. Tegelijkertijd wil de verordening het juist gemakkelijker maken gegevens te delen. Hierdoor kunnen innovatieve (databemiddelings)diensten en producten die afhankelijk zijn van gegevensstromen, zoals in de sectoren gezondheid, mobiliteit, milieu en landbouw, sneller worden ontwikkeld.

©dmutrojarmolinua - stock.adobe.com

DGA: een flinke stap naar een gemeenschappelijk Europees kader voor gegevensbeheer.

AI Act

Ongeveer drie jaar geleden lanceerde de Europese Commissie de AI Act, ook wel bekend als AI-verordening. Deze wet is nu in de laatste fase van onderhandeling en goedkeuring. De verordening richt zich vooral op de veiligheid en de fundamentele rechten van gebruikers binnen de ontwikkeling en het gebruik van kunstmatige intelligentie. Met deze uitgebreide AI-wetgeving loopt de EU wereldwijd voorop.

Door de snelle evolutie van AI zal het je niet verbazen dat er al diverse aanpassingen in het huidige akkoord zijn aangebracht ten opzichte van het oorspronkelijke voorstel. Je kunt de ontwikkelingen volgen op www.artificialintelligenceact.eu. Deze site bevat tevens een tool (AI Act Explorer) waarmee je de wet snel op specifieke onderdelen kunt doorzoeken.

Via een online tool kun je heel gericht binnen de AI Act zoeken.

Risico’s AI

Het basisprincipe van de AI Act blijft zoals het is: AI-toepassingen worden ingedeeld in risiconiveaus van laag naar hoog, wat de EU helpt burgers te beschermen zonder de economische groei te hinderen. De categorie Minimaal risico betreft veilige AI-systemen, zoals spamfilters, die vrijwel geen risico op schade vormen en daarom nauwelijks of geen impact van de wet ervaren. Systemen met Beperkt risico, zoals chatbots voor klantenservice moeten in elk geval duidelijk maken dat ze op AI draaien. Hoog risico-systemen zijn systemen die ingrijpend kunnen zijn voor individuele rechten of maatschappelijke waarden. Voorbeelden zijn AI voor examenbeoordelingen of sollicitaties, voor het beheer van infrastructuur, rechtshandhaving, grenscontroles en biometrie in de publieke ruimte. Zij moeten strenge eisen rond transparantie, datakwaliteit en toezicht naleven. Krijgt een toepassing het niveau Onacceptabel risico, dan worden fundamentele EU-waarden geschonden. Deze toepassingen zijn hoe dan ook verboden in de EU. Voorbeelden zijn AI voor sociale scores (onder meer toegepast in China), het overbrengen van verborgen boodschappen (subliminale technieken), predictive policing (voorspellen in hoeverre iemand crimineel gedrag zal vertonen) en emotieherkenning. Via www.artificialintelligenceact.eu/high-level-summary vind je meer informatie over de hoogste risicocategorieën.

De risiconiveaus van AI binnen de AI Act.

Ook voor generatieve AI

Toen de EU volop bezig was met de risicoanalyse, werden plots generatieve AI-tools als ChatGPT en Midjourney met enorm succes gelanceerd. Deze tools pasten niet goed in de systematiek van de AI Act, want die richtte zich vooral op AI-toepassingen voor een specifiek doel, vaak opgenomen in producten of commerciële diensten. Generatieve AI daarentegen bleek zeer breed inzetbaar en bereikte de EU-burger bovendien (gratis) vanuit een regio, de Verenigde Staten, die zich weinig aantrok van EU-rechtsbeginselen. Daarom werd er een extra hoofdstuk aan de AI Act toegevoegd, zodat ook GPAI (General Purpose AI, oftewel AI voor algemene doeleinden) gereguleerd kon worden. Dit bleek lastiger dan verwacht, aangezien LLMs (grote taalmodellen als GPT-4, BERT of Claude) en beeldgeneratoren als DALL-E en Stable Diffusion op diverse risiconiveaus kunnen worden ingezet, van het gezellige keuvelen (Minimaal) tot het verwerken van sollicitaties (Hoog) en het manipuleren van emoties (Onacceptabel).

Lees ook: Dall-E of SDXL: wie maakt betere plaatjes?

Op zich zijn de basisregels voor GPAI wel duidelijk: er geldt een transparantieverplichting, de output moet op een of andere manier, zoals met een onzichtbaar en niet te verwijderen watermerk, aangeven dat het AI-output is, en er moet voldoende technische documentatie zijn, inclusief een lijst van de gebruikte brondata. Bij opensource GPAI vervallen echter de meeste van deze verplichtingen. Anderzijds, als de Europese Commissie oordeelt dat de GPAI systemische risico’s inhoudt en schade kan berokkenen aan basisprocessen of -behoeftes in de samenleving, gelden er strengere regels.

Hoe dan ook, AI-bedrijven hebben nog veel werk voor de boeg om aan de AI Act te voldoen zodra deze volledig van kracht is. Onder meer auteursrechthebbenden volgen de ontwikkelingen met argusogen.

GPAI (zoals de generatieve chatbot ChatGPT) kan op verschillende risiconiveaus opereren.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Zoek je een kleine printer die je makkelijk in een kast of op het hoekje van je bureau kwijt kunt? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

HP Deskjet 4120e

Enkele webshops verkopen de HP Deskjet 4120e momenteel voor een prikkie. Ondanks de nogal lage aanschafprijs kun je met dit all-in-one-model printen, scannen en kopiëren. Verrassend genoeg ondersteunt het apparaat automatische documentinvoer. Met deze functie scan of kopieer je in rap tempo een stapeltje A4'tjes. Plaat hiervoor maximaal 35 vellen in de houder bovenop de behuizing. De maximale printresolutie bedraagt 4800 × 1200 dpi.

Met behulp van de HP Smart-app op je smartphone krijg je de Deskjet 4120e snel aan de praat. Je verbindt de printer met het draadloze thuisnetwerk, waarna je vanaf elke pc, laptop, smartphone en tablet kunt afdrukken. Voor mobiel gebruik is de ondersteuning voor AirPrint en Mopria gunstig. Hierdoor herkennen de mobiele besturingssystemen iOS, iPadOS en Android de printer direct in je netwerk. Overigens verbind je de Deskjet 4120e ook gewoon via een usb-kabel met een computer. Bovendien is er een bluetooth-ontvanger ingebouwd. In deze printer gaan twee cartridges.

Epson Expression Home XP-3205

De bescheiden behuizing van de prijsvriendelijke Epson Expression Home XP-3205 meet slechts 37,5 × 17 × 30 centimeter. Hierdoor kun je hem makkelijk in een kast kwijt. Ondanks de geringe omvang kan deze all-in-one-printer automatisch dubbelzijdig afdrukken. Het handmatig omdraaien van A4'tjes is dus verleden tijd. Hoewel je voor de Expression Home XP-3205 beslist niet de hoofdprijs betaalt, heeft het afdruksysteem plek voor vier cartridges. Als er een kleur op is, hoef je dus alleen het bewuste inktpatroon te vervangen. Vergeleken met een driekleuren-cartridge verspil je zo minder inkt.

Je verbindt de printer eenvoudig met wifi, zodat je vanaf meerdere apparaten kunt afdrukken. De behuizing heeft ook een usb-poort voor een rechtstreekse verbinding met een computer. Een pluspunt is de respectabele printresolutie van 5760 × 1440 dpi. Dit model leent zich dan ook prima voor het afdrukken van fraaie foto's. De voorzijde is voorzien van een klein display en enkele druktoetsen. Je kunt voor de bediening ook de bijbehorende software op een computer of de Epson Smart Panel-app op een smartphone installeren.

Canon Pixma TS5150

Deze all-in-one-printer van Canon is nog geen vijftien centimeter hoog. Verder is de behuizing 42,5 centimeter breed en 31,5 centimeter diep. Lekker compact dus! Wie geregeld lange documenten uitprint, kan de functie automatisch dubbelzijdig afdrukken ongetwijfeld waarderen. Dat scheelt flink wat papier. De Pixma TS5150 heeft twee lades die allebei goed zijn voor een capaciteit van honderd A4'tjes. Je plaatst in de achterste lade als alternatief twintig fotovellen. Een pluspunt is dat je kiekjes op een formaat van 10 × 15, 13 × 13 en 13 × 18 centimeter zonder witrand kunt afdrukken.

Zodra je de twee bijgesloten cartridges in de behuizing hebt geplaatst, print je op een maximale resolutie van 4800 × 1200 dpi. Daarnaast kun je met dit apparaat ook scannen en kopiëren. Het voorpaneel heeft voor een printer in deze prijsklasse een relatief groot display. Hierop lees je onder meer de geschatte inktniveaus af. Op het gebied van connectiviteit bevat de Pixma TS5150 een wifi-adapter en usb-uitgang. Onder de productnaam Pixma TS5151 is de printer eventueel ook in een wit jasje te koop.

Lees ook: Mobiel printen vanaf je smartphone of tablet: zo werkt het

Epson EcoTank ET-2871

Wil je een compacte printer met lage inktkosten, dan is de Epson EcoTank ET-2871 een aantrekkelijke optie. In plaats van cartridges heeft dit model vier navulbare inktreservoirs. Zodra er een kleur op is, vul je die met een speciaal flesje bij. Volgens de fabrikant is de meegeleverde flessenset goed voor een opbrengst van duizenden pagina's. Je print met de EcoTank ET-2871 dus tegen lage kosten eigen foto's. Op vellen van 10 × 15 centimeter gebeurt dat ook nog eens zonder lelijke witranden. Dankzij een behoorlijke resolutie van 5760 × 1440 dpi ogen de kiekjes scherp.

Ten opzichte van een kleine inkjetprinter met cartridges is de behuizing van dit exemplaar iets groter, namelijk 37,5 × 17,9 × 34,7 centimeter. Als je de EcoTank ET-2871 met wifi verbindt, druk je meteen vanaf Apple-apparaten af. Er is namelijk ondersteuning voor AirPrint ingebakken. Voor andere apparaten installeer je een app of programma van Epson. De voorzijde heeft een klein display en een paar druktoetsen. Je voert hierop onder meer verschillende onderhoudstaken uit.

Brother HL-L2400DWE

Wanneer je voornamelijk documenten uitprint, kun je deze scherp geprijsde laserprinter overwegen. Het formaat van 35,6 × 18,3 × 36 centimeter is voor een laserprinter erg bescheiden. Bedenk wel dat je met de Brother HL-L2400DWE alleen in zwart-wit kunt afdrukken. Vergeleken met een reguliere inkjetprinter zijn de verbruikskosten een stuk lager. De benodigde toner is inbegrepen. Een pluspunt is de ruime papierlade voor maximaal 250 A4'tjes.

De HL-L2400DWE heeft een nogal hoge afdruksnelheid van zo'n dertig pagina's per minuut. Verder kan het apparaat ook automatisch dubbelzijdig afdrukken, zodat je papier bespaart. In de behuizing zit een wifi-adapter, zodat je vanaf computers en mobiele apparaten afdruktaken kunt starten. Voor een rechtstreekse verbinding met een pc of laptop  gebruik je als alternatief de usb-poort.

Sinds de introductie van de eerste e-readers zijn de schermen wel flink verbeterd, maar bleef één eigenschap hetzelfde: je kon alleen in grijstinten lezen. Inmiddels zijn er een aantal e-readers met een kleurenscherm te koop, zoals deze Boox Color Go 7. Hoe bevalt lezen in kleur?

De Boox Color Go 7 maakt een goede eerste indruk. De e-reader is lekker licht, maar voelt wel stevig aan. De achterkant is voorzien van een ruwe afwerking waardoor je de e-reader goed kunt vasthouden. Om het scherm te beschermen, zouden we je wel aanraden om een hoesje te gebruiken. Het optionele hoesje is uitstekend ontworpen en maakt gebruik van magnetisme voor de bevestiging.

©Jeroen Boer - ID.nl

De Boox Color Go 7 valt op door het kleurenscherm.

Op de zijkant vind je een usb-c-poort die wordt gebruikt voor laden en het aansluiten op de computer. Ook vind je op de zijkant een kaartslot voor een microSD-kaartje. De Boox draait op een Snapdragon 680-processor. Deze chip is bedoeld voor budgetsmartphones, maar is voor e-readerbegrippen behoorlijk krachtig. De e-reader is dan ook vlot in gebruik en opent apps snel genoeg.

©Jeroen Boer - ID.nl

Op de zijkant vind je een usb-c-poort en het SD-kaartslot.

Boox heeft de Color Go 7 zoals vrijwel iedere moderne e-reader voorzien van een aanraakscherm dat prima werkt. Daarnaast zijn er twee bladerknoppen in de schermrand verwerkt. Dat vinden we erg prettig, maar het zou nog fijner zijn als het geheel wat groter was uitgevoerd. De knoppen zijn nu relatief klein en zitten dicht bij elkaar. Je hebt geen account nodig om het apparaat in gebruik te nemen. Je kunt wel een ONYX-account aanmaken voor bijvoorbeeld Boox' cloudopslag. Om alle mogelijkheden van Android te gebruiken, moet je in Android wel inloggen met je Google-account.

©Jeroen Boer - ID.nl

De achterkant is voorzien van een ruwe afwerking.

E-ink met kleur

De Boox Color Go 7 maakt gebruik van E Inks Kaleido-scherm dat een regulier e-ink-scherm combineert met een kleurenfilter waardoor het scherm 4096 kleuren toont. Het grote voordeel hiervan is een kleurenscherm met de sterke punten van een e-ink-scherm. Toch heeft de kleurenvariant wat nadelen ten opzichte van een normaal e-ink-scherm. Zo zie je als je goed kijkt de kleurlagen altijd zitten in de vorm van een heel licht patroon over het beeld heen, ook wel een 'screendoor-effect' genoemd. Daardoor is het scherm wat donkerder dan een normaal e-ink-scherm, ook als je gewoon in zwart-wit leest. Je kunt op zich prima een boek lezen, maar een normale e-reader oogt beter. Je kunt veel van die nadelen wegnemen door de achtergrondverlichting in te schakelen; daarmee wordt het contrast beter. De verlichting is net als op andere duurdere e-readers instelbaar qua kleurtemperatuur zodat je het scherm 's avonds geler kunt maken.

©Jeroen Boer - ID.nl

Over het beeld zie je een patroon. Klik voor een grotere afbeelding, waarop dat nog beter te zien is.

Het scherm kan slechts 4096 kleuren tonen en die kleuren zijn flets vergeleken met een normaal scherm. Het geeft een beetje een retro futuristisch gevoel. In boeken met veel illustraties geeft het wel echt een meerwaarde. Normale stripboeken zijn, afhankelijk van het kleurgebruik, soms niet echt lekker te lezen en worden al snel priegelig zonder in te zoomen. In de instellingen kun je in E-Ink Centrum de manier waarop het scherm het beeld opbouwt veranderen, waardoor de kleuren in sommige apps echt veel beter worden. We raden je aan om per app te proberen welke instelling het fijnste beeld geeft.

©Jeroen Boer - ID.nl

Het kleurenscherm heeft vooral een toegevoegde waarde bij boeken met illustraties.

Beveiligde boeken

In het menu vind je een boekwinkel, maar daar moet je je niet teveel van voorstellen. Het gaat om gratis oude rechtenvrije boeken die je op diverse plekken kunt downloaden. Boox heeft dus geen boekwinkel waar je de huidige bestsellers kunt kopen. De Boox ondersteunt epub en werd op onze pc keurig herkend door Calibre. Je kunt epubs en veel andere formaten dus zonder problemen lezen en de ingebouwde leesapp is uitstekend. De Boox kan alleen niet omgaan met Adobe DRM dat soms nog door boekwinkels wordt gebruikt. Daar moet je dus goed op letten als je een boek aanschaft.

Er is echter een andere manier om beveiligde boeken te lezen: door het installeren van extra leesapps. De Boox draait op Android en is voorzien van de Google Play Store. Niet iedere Android-app is even geschikt voor een e-ink-scherm, maar voor leesapps is het apparaat perfect. Zo hebben we zelf een collectie Kindle-boeken die prima te lezen zijn na het installeren van de Kindle-apps. Door in die app de animaties uit te schakelen en de optie 'Volumeknoppen voor bladeren' in te schakelen, kun je Kindle-boeken comfortabel lezen.

©Jeroen Boer - ID.nl

De e-reader bevat de Google Play Store.

Andere Android-apps

Je vind vrijwel alle Android-apps in de Play Store, maar niet alles werkt goed met een e-ink-scherm. Sommige lichtere UI-elementen in Android-apps zijn bijvoorbeeld niet goed te zien. Voor video's in bijvoorbeeld YouTube is het scherm uiteraard niet echt geschikt, al viel het ons mee hoe vloeiend de beelden getoond worden. Het is echt het gebrek aan kleuren dat video niet goed bruikbaar maakt. Boox heeft de Color Go 7 van een luidspreker voorzien, dus er komt gewoon geluid uit als je een video kijkt. Die speaker is natuurlijk meer bedoeld voor het luisteren naar luisterboeken. Het aansluiten van een hoofdtelefoon kun je via bluetooth doen. We konden zelfs een bluetoothmuis en toetsenbord koppelen, dus Boox heeft Android behoorlijk open gehouden.

Conclusie

E-readers met kleur zijn een interessante ontwikkeling, maar de Boox Color Go 7 is het helaas nog niet overtuigend genoeg om zonder meer aan te raden als e-reader voor iedereen. Het is wel een interessante keuze voor wie een veelzijdige e-reader zoekt en kleur belangrijk vindt. Hoewel het scherm niet perfect is, maken de snelheid, app-ondersteuning en flexibiliteit het apparaat geschikt voor gebruikers die meer willen dan alleen in zwart-wit lezen. Wie echter vooral geïnteresseerd is in normale leesboeken, kan beter kiezen voor een e-reader met een normaal e-ink-scherm met een hoger contrast. Die modellen bieden voor normale boeken een beter beeld en zijn een stuk goedkoper.