ID.nl logo
DMA, DSA, AI Act: wat betekenen deze EU-wetten voor jou als gebruiker?
© ake1150 - stock.adobe.com
Huis

DMA, DSA, AI Act: wat betekenen deze EU-wetten voor jou als gebruiker?

De invoering van de AVG is voor de EU slechts het begin van een reeks alomvattende regelgevingen voor het afdwingen van een veilige, eerlijke en transparante digitale omgeving. We bespreken kort wat er de laatste tijd gerealiseerd is en bekijken wat de impact op ons als gebruiker is.

Dit artikel behandelt de belangrijkste nieuwe EU-verordeningen: DMA, DSA, DGA en AI Act. We bespreken wat elke verordening inhoudt en gaan de impact na die je als gebruiker kunt (gaan) ervaren bij enkele bekende diensten.

Lees ook: AI voor iedereen, en hoe de wereld verandert

De AVG (Algemene verordening gegevensbescherming, ook bekend als GDPR) is inmiddels al zes jaar van kracht binnen de hele EU. Deze wetgeving beschermt de persoonlijke gegevens en privacy van EU-burgers en regelt hoe bedrijven en instanties deze gegevens moeten behandelen, zelfs buiten de EU. Het kernprincipe van de AVG is dat er toestemming nodig is voor het verzamelen of verwerken van persoonlijke gegevens. Gebruikers hebben het recht om te weten welke data van hen worden bewaard en gebruikt, en moeten de mogelijkheid hebben om hun gegevens te verplaatsen naar een andere serviceprovider (dataportabiliteit). Ze kunnen bovendien eisen dat hun gegevens worden gewist, wat bekend staat als het recht om vergeten te worden. Organisaties die deze regels overtreden kunnen hoge boetes krijgen, zo kreeg het Chinese bedrijf ByteDance (TikTok) in 2024 een boete van 345 miljoen euro voor het schenden van de privacy van kinderen.

Een minder prettig uitvloeisel van deze wetgeving is de verschijning van pop-ups die gebruikers bij het bezoeken van websites vragen naar hun cookievoorkeuren.

De AVG-regelgeving sluit naadloos aan bij de EU-strategie om gebruikersrechten te beschermen, marktmonopolies te bestrijden, innovatie te stimuleren en ethische normen te stellen voor het gebruik van gegevens en inmiddels ook van kunstmatige intelligentie. Recent zijn er extra regelgevingen aangenomen die deze strategie verder uitbouwen. We bespreken de belangrijkste verordeningen: DMA, DSA, DGA en AI Act.

©mixmagic

AVG, DMA, DSA, DGA en AI Act: verschillende pijlers binnen dezelfde EU-strategie voor een veilige, eerlijke en transparante digitale omgeving.

Digital Markets Act

De Digital Markets Act (DMA), ook bekend als de Verordening inzake digitale markten, werd in september 2022 door het Europees Parlement en de Europese Raad vastgesteld en is sinds mei 2023 van toepassing. De DMA streeft naar een gelijkwaardiger speelveld in de digitale sector door het marktmonopolie van techgiganten te doorbreken en zo meer competitie tussen online bedrijven te bevorderen.

Vooral grote digitale platformen die kernplatformdiensten als messenger-diensten, online zoekmachines en appstores aanbieden, vallen onder deze regelgeving. Zij worden poortwachters (gatekeepers) genoemd en de bedrijven Alphabet (Google), Amazon, ByteDance, Apple, Meta en Microsoft behoren hier in ieder geval toe. De toewijzing van deze status gebeurt op basis van de gegenereerde omzet binnen en buiten de EU, maar de wetgever kan ook zelf bedrijven aanwijzen als poortwachters, op basis van hun marktpositie en de impact op de interne markt. Aangezien deze criteria niet strikt meetbaar zijn, leven sommige grote techbedrijven ongetwijfeld in onzekerheid over hun status als poortwachter. Immers, specifiek voor poortwachters legt de DMA verplichtingen en verboden op, met mogelijk fikse boetes tot tien procent van de wereldwijde jaaromzet voor overtredingen.

De DMA kent enkele verplichtingen. Zo moeten zakelijke gebruikers buiten het platform om hun producten kunnen promoten, moeten adverteerders de beschikking krijgen over tools om hun advertentiecampagnes onafhankelijk te kunnen beoordelen en moet er toegang zijn tot de data die op het platform worden gegenereerd. Ook zijn er expliciete verboden. De eigen diensten mogen in rangschikkingen niet voorgetrokken worden, vooraf geïnstalleerde software moet verwijderd kunnen worden, er moeten links naar externe diensten toegevoegd kunnen worden, en er mag niet meer zonder toestemming tracking ingezet worden voor gerichte advertenties buiten het eigen platform.

Deze maatregelen zullen vermoedelijk leiden tot een strategische verandering van fabrikanten en merken die minder afhankelijk willen zijn van één enkel online platform en hun activiteiten willen spreiden over meerdere kanalen en aanbieders.

©Europese Commissie

De zes poortwachters (met 22 kernplatformdiensten) zoals die op grond van de DMA officieel zijn toegewezen in 2023.

Koppelingen tussen diensten

De DMA heeft al zichtbare gevolgen voor gewone gebruikers zoals jij en ik, hoewel de wet nog niet lang van kracht is. Mogelijk heb je al meldingen gekregen van poortwachters waarin gevraagd wordt of je de koppelingen tussen hun verschillende internetdiensten wilt behouden of opheffen. Deze koppelingen bieden praktische voordelen, zoals het gebruik van één account en dezelfde inloggegevens om informatie te delen tussen verschillende diensten. Met één Apple ID kun je bijvoorbeeld inloggen bij iCloud, Apple Music, App Store en FaceTime; een voorbeeld van single sign-on. Dit geldt ook voor de ecosystemen van Google, met diensten als Gmail, Google Drive, Google Foto’s en YouTube, en eveneens voor Meta en Microsoft.

Deze koppelingen zijn niet alleen handig voor de gebruikers, maar bieden natuurlijk ook voordelen voor de bedrijven zelf, aangezien ze hierdoor jouw gegevens kunnen delen voor gerichte advertenties. Wil je je eigen koppelingen en instellingen nagaan, ga dan voor Google naar het onderdeel Gegevens en privacy in je account en scrol tot je bij Gekoppelde Google-services komt. Klik daar op de link Gekoppelde services beheren. Bij Meta vind je vergelijkbare opties en bij Microsoft onder Privacy / Privacyinstellingen in onze producten.

Je beslist zelf welke Google-diensten gegevens met elkaar uit mogen wisselen.

Gevolgen van de DMA

De DMA heeft nog andere duidelijke gevolgen voor Google, zo moet de zoekmachine nu prioriteit geven aan prijsvergelijkingssites, waardoor je minder aanbiedingen van Googles eigen verkooppartners ziet. Ook op Android moet Google gebruikers de vrijheid geven om hun voorkeursbrowser en zoekmachine te kiezen.

Apple ondergaat eveneens significante veranderingen. Vanaf iOS 17.4 is het mogelijk om apps buiten de officiële App Store om te installeren, via (binnenkort beschikbare) online winkels als Mobivention App Marketplace, AltStore en Setapp for Mobile. Verder moet het besturingssysteem betere ondersteuning bieden voor niet-WebKit-browsers, daarom krijg je bij de installatie van iOS nu een keuzescherm te zien waarin je voor een browser kunt kiezen. Ook moet de NFC-chip toegankelijk zijn voor andere aanbieders, zodat niet alleen Apple Pay contactloos betalen ondersteunt.

Bij Meta zie je de invloed van de DMA in de optie voor een advertentievrij abonnement voor Facebook en Instagram. Meta is ook bezig met het implementeren van cross-app messaging voor WhatsApp, wat communicatie met gebruikers van bijvoorbeeld Signal en Telegram mogelijk maakt. Deze functie bevindt zich op het moment van dit schrijven nog in bèta. Binnenkort zal er dus minder behoefte zijn aan software als Beeper, een universele chat-app waarmee je vanuit één interface verschillende chatnetwerken kunt gebruiken.

Ook Microsoft ontsnapt niet aan de DMA-regelgeving. Windows Zoeken mag bijvoorbeeld niet meer automatisch Bing-resultaten tonen en andere bedrijven mogen voortaan ook hun diensten aan de widgets toevoegen.

Op iOS apps installeren buiten de App Store om? Ja! Bijvoorbeeld met AltStore, maar (vooralsnog?) alleen binnen de Europese Unie.

Digital Services Act

De Digital Services Act (DSA, ook wel Verordening inzake digitale diensten) is de langverwachte opvolger van de e-commerce richtlijn uit 2000 en vormt samen met de DMA het DSA Package. Terwijl de DMA streeft naar een eerlijke en competitieve digitale economie, richt de DSA zich vooral op het waarborgen van de consumentenbescherming.

Vanaf augustus 2023 is de DSA van toepassing op de grootste digitale diensten, en vanaf februari 2024 moeten alle online services en dienstenplatforms eraan voldoen. De DSA richt zich specifiek op het voorkomen van illegaal gebruik van online diensten en het verantwoord en transparant aanbieden ervan. Platformen moeten effectieve maatregelen treffen om de inhoud te modereren, desinformatie te bestrijden, de gebruikersrechten te beschermen, en opruiende taal, terroristische propaganda en kindermisbruik voorkomen. Gebruikers moeten tevens ongepaste content snel kunnen melden en laten verwijderen.

Bedrijven zijn verder verplicht om de algoritmen die ze gebruiken en hun inhoudelijke beslissingen te verantwoorden, en hun data beschikbaar te stellen voor specifieke onderzoeksinstanties. Daarnaast is het aanbieden van gepersonaliseerde advertenties zonder toestemming niet langer toegestaan. Voor de grootste diensten zijn er extra regels, zoals de verplichting van regelmatige audits op algoritmes en systemen voor crisisrespons.

Online bedrijven moeten transparant(er) zijn over de gebruikte algoritmes (hier: Booking.com).

Grote online platformen

De DSA is dus merkbaar strenger voor de allergrootste diensten en platformen, maar welke diensten vallen hier precies onder? Volgens de DSA worden platformen en zoekmachines met meer dan 45 miljoen gebruikers per maand in de Europese Unie beschouwd als zeer grote online platformen (VLOPs; Very Large Online Platforms) of zeer grote online zoekmachines (VLOSEs; Very Large Online Search Engines). Deze indeling is gebaseerd op gegevens van 30 april 2024, maar bedrijven moeten deze om de zes maanden bijwerken. Op dit moment zijn er 23 VLOPs en VLOSEs. Even je geheugen trainen: kun je raden om welke techgiganten het zoal gaat?

Wat VLOSEs betreft, gaat het om Bing en Google Search. De 21 VLOPs zijn, in alfabetische volgorde: Alibaba AliExpress, Amazon Store, Apple App Store, Booking.com, Facebook, Google Maps, Google Play, Google Shopping, Instagram, LinkedIn, Pinterest, Pornhub, Shein, Snapchat, StripChat, TikTok, Wikipedia, X, XVideos, YouTube en Zalando.

©gguy - stock.adobe.com

Op dit moment zijn er 23 zeer grote online platformen en zoekmachines, waaronder diensten van de bekende techbedrijven.

Meer transparantie

De DSA heeft een significante impact op grote online bedrijven, al is het minder direct merkbaar voor gewone gebruikers. Een van de praktijken die wel specifiek wordt aangepakt door de DSA-regelgeving is dark patterning, waarbij websites en apps manipulatieve ontwerptechnieken gebruiken om gebruikers te misleiden of tot acties te verleiden die ze anders niet zouden uitvoeren. Dit kan onder meer misleidende interface-elementen omvatten, verborgen kosten of psychologische druk om impulsaankopen te doen, zoals de frase ‘Nog maar 2 items beschikbaar!’.

Bedrijven moeten ook transparanter zijn over hun advertentiebeleid. Een mooi voorbeeld hiervan is het Google Centrum voor Advertentietransparantie. Hier krijgen gebruikers binnen de Europese Unie gedetailleerde informatie over waarom ze een specifieke advertentie te zien krijgen. Google heeft tevens een nieuw Transparantiecentrum gelanceerd waar gebruikers meer informatie kunnen vinden over het beleid zelf, inclusief links naar rapportagetools en openbare rapporten.

Je kunt nagaan welke advertenties in welk land via Google zijn getoond.

Data Governance Act

Ook de Data Governance Act (DGA), van kracht sinds september 2023, sluit goed aan bij de filosofie van de EU. Het is een regelgevend kader dat is ontworpen om het delen van gegevens tussen bedrijven en overheden in de EU te bevorderen en te reguleren, en om gegevens gemakkelijker toegankelijk te maken. De DGA wil gebruikers meer vertrouwen geven bij het delen van hun gegevens, door middel van strikte maatregelen die het datagebruik streng reguleren. Tegelijkertijd wil de verordening het juist gemakkelijker maken gegevens te delen. Hierdoor kunnen innovatieve (databemiddelings)diensten en producten die afhankelijk zijn van gegevensstromen, zoals in de sectoren gezondheid, mobiliteit, milieu en landbouw, sneller worden ontwikkeld.

©dmutrojarmolinua - stock.adobe.com

DGA: een flinke stap naar een gemeenschappelijk Europees kader voor gegevensbeheer.

AI Act

Ongeveer drie jaar geleden lanceerde de Europese Commissie de AI Act, ook wel bekend als AI-verordening. Deze wet is nu in de laatste fase van onderhandeling en goedkeuring. De verordening richt zich vooral op de veiligheid en de fundamentele rechten van gebruikers binnen de ontwikkeling en het gebruik van kunstmatige intelligentie. Met deze uitgebreide AI-wetgeving loopt de EU wereldwijd voorop.

Door de snelle evolutie van AI zal het je niet verbazen dat er al diverse aanpassingen in het huidige akkoord zijn aangebracht ten opzichte van het oorspronkelijke voorstel. Je kunt de ontwikkelingen volgen op www.artificialintelligenceact.eu. Deze site bevat tevens een tool (AI Act Explorer) waarmee je de wet snel op specifieke onderdelen kunt doorzoeken.

Via een online tool kun je heel gericht binnen de AI Act zoeken.

Risico’s AI

Het basisprincipe van de AI Act blijft zoals het is: AI-toepassingen worden ingedeeld in risiconiveaus van laag naar hoog, wat de EU helpt burgers te beschermen zonder de economische groei te hinderen. De categorie Minimaal risico betreft veilige AI-systemen, zoals spamfilters, die vrijwel geen risico op schade vormen en daarom nauwelijks of geen impact van de wet ervaren. Systemen met Beperkt risico, zoals chatbots voor klantenservice moeten in elk geval duidelijk maken dat ze op AI draaien. Hoog risico-systemen zijn systemen die ingrijpend kunnen zijn voor individuele rechten of maatschappelijke waarden. Voorbeelden zijn AI voor examenbeoordelingen of sollicitaties, voor het beheer van infrastructuur, rechtshandhaving, grenscontroles en biometrie in de publieke ruimte. Zij moeten strenge eisen rond transparantie, datakwaliteit en toezicht naleven. Krijgt een toepassing het niveau Onacceptabel risico, dan worden fundamentele EU-waarden geschonden. Deze toepassingen zijn hoe dan ook verboden in de EU. Voorbeelden zijn AI voor sociale scores (onder meer toegepast in China), het overbrengen van verborgen boodschappen (subliminale technieken), predictive policing (voorspellen in hoeverre iemand crimineel gedrag zal vertonen) en emotieherkenning. Via www.artificialintelligenceact.eu/high-level-summary vind je meer informatie over de hoogste risicocategorieën.

De risiconiveaus van AI binnen de AI Act.

Ook voor generatieve AI

Toen de EU volop bezig was met de risicoanalyse, werden plots generatieve AI-tools als ChatGPT en Midjourney met enorm succes gelanceerd. Deze tools pasten niet goed in de systematiek van de AI Act, want die richtte zich vooral op AI-toepassingen voor een specifiek doel, vaak opgenomen in producten of commerciële diensten. Generatieve AI daarentegen bleek zeer breed inzetbaar en bereikte de EU-burger bovendien (gratis) vanuit een regio, de Verenigde Staten, die zich weinig aantrok van EU-rechtsbeginselen. Daarom werd er een extra hoofdstuk aan de AI Act toegevoegd, zodat ook GPAI (General Purpose AI, oftewel AI voor algemene doeleinden) gereguleerd kon worden. Dit bleek lastiger dan verwacht, aangezien LLMs (grote taalmodellen als GPT-4, BERT of Claude) en beeldgeneratoren als DALL-E en Stable Diffusion op diverse risiconiveaus kunnen worden ingezet, van het gezellige keuvelen (Minimaal) tot het verwerken van sollicitaties (Hoog) en het manipuleren van emoties (Onacceptabel).

Lees ook: Dall-E of SDXL: wie maakt betere plaatjes?

Op zich zijn de basisregels voor GPAI wel duidelijk: er geldt een transparantieverplichting, de output moet op een of andere manier, zoals met een onzichtbaar en niet te verwijderen watermerk, aangeven dat het AI-output is, en er moet voldoende technische documentatie zijn, inclusief een lijst van de gebruikte brondata. Bij opensource GPAI vervallen echter de meeste van deze verplichtingen. Anderzijds, als de Europese Commissie oordeelt dat de GPAI systemische risico’s inhoudt en schade kan berokkenen aan basisprocessen of -behoeftes in de samenleving, gelden er strengere regels.

Hoe dan ook, AI-bedrijven hebben nog veel werk voor de boeg om aan de AI Act te voldoen zodra deze volledig van kracht is. Onder meer auteursrechthebbenden volgen de ontwikkelingen met argusogen.

GPAI (zoals de generatieve chatbot ChatGPT) kan op verschillende risiconiveaus opereren.

 

▼ Volgende artikel
Robotstofzuiger met dweilfunctie kopen? Hier moet je op letten
Huis

Robotstofzuiger met dweilfunctie kopen? Hier moet je op letten

Een robotstofzuiger die je vloer niet alleen stofvrij houdt, maar ook dweilt? Het klinkt bijna te mooi om waar te zijn, en dat is het helaas in veel gevallen ook; de dweilfunctie op robotstofzuigers werkt lang niet altijd even goed. Met deze tips koop je een model dat je vloer wél blinkend achterlaat (en je houten vloer heel houdt). 

In het kort: Robotstofzuigers met dweilfunctie staan nog in de kinderschoenen, maar met een beetje uitzoekwerk heb je een apparaat in huis dat je vloer elke dag een zichtbare opfrisbeurt geeft. Er zijn drie eigenschappen waar je in elk geval rekening mee moet houden als je een robotstofzuiger met dweil koopt: het type dweilsysteem, tapijtherkenning en instelbaar waterverbruik (als je delicate vloeren hebt). Verder kun je onder meer letten op de watercapaciteit, batterijduur en automatische navigatie.

**Toch een robotstofzuiger zonder dweilfunctie? Lees dan dit artikel met tips voor de aanschaf.

Als je een groot gezin draaiende moet houden of gewoon niet zo'n ster bent in schoonmaken, is het fijn als bepaalde huishoudelijke klusjes vóór je worden gedaan. Daar hoef je tegenwoordig echt geen schoonmaakster meer voor in te huren. Slimme apparaten zoals robotstofzuigers stel je zo in dat ze de vloer stofvrij houden terwijl jij op je werk zit of de kinderen van school haalt. Geavanceerde robotstofzuigers zijn zelfs in staat om de vloer na het stofzuigen voor je te dweilen – ideaal als je net gekookt hebt, er vaak gemorst wordt of je viervoeter geregeld met vieze pootjes binnenwandelt.

Robotstofzuiger met dweilfunctie kopen?

Bekijk hier welke je moet hebben!

Robotstofzuigers met dweilfunctie staan wel nog in de kinderschoenen. Zo concludeerde de Consumentenbond na een test dat veel modellen met dweilfunctie 'behoorlijke moeite' hebben met het verwijderen van vlekken. Vooral hardnekkige vlekken zijn een probleem, omdat robotstofzuigers vaak niet voldoende druk kunnen zetten om zulke vlekken weg te krijgen. Een regelmatige grondige schoonmaakbeurt met een gewone dweil blijft dus altijd nodig, maar er zijn zeker modellen met dweilfunctie die de vloer op dagelijkse basis een fijne opfrisbeurt kunnen geven. Aan de volgende punten herken je zulke modellen. 

Type dweilsysteem 

Er bestaan verschillende typen dweilsystemen voor robotstofzuigers. De goedkopere modellen hebben vaak losse dweiltjes of doeken die je zelf vochtig maakt en onder het apparaat plakt. De beweging die deze stofzuigers maken is passief: de dweil of doek wordt gewoon onder het apparaat meegetrokken, waardoor de vloer vrij oppervlakkig gereinigd wordt. Voor hardnekkige vlekken is dit type dweilsysteem dus minder geschikt.

©Mustafa_Art

Geavanceerdere modellen beschikken over een dweilsysteem met geïntegreerde dweilmoppen die bijvoorbeeld ronddraaien of bewegen. Door de druk die ze daarmee uitoefenen, zijn ze beter in staat om lastige vlekken te verwijderen. Vaak heeft dit type robotstofzuiger ook een uitgebreid basisstation dat de moppen bevochtigt én droogt. Sommige modellen hebben ook een speciale sensor om vuil te detecteren, zodat er op die plekken extra grondig gereinigd wordt. Deze robotstofzuigers zijn uiteraard wel een stuk duurder, maar ze nemen je dan ook heel wat werk uit handen. 

Tapijtherkenning

Als je jouw robotstofzuiger met dweilfunctie aanzet, wil je natuurlijk niet dat je mooie tapijt of vloerkleed nat wordt. Gelukkig beschikken veel robotstofzuigers over tapijtherkenning, die ervoor zorgt dat de dweilfunctie wordt uitgeschakeld zodra het apparaat een zachte ondergrond detecteert. De moppen worden dan tijdelijk ingetrokken en weer tevoorschijn gehaald als de stofzuiger over een harde ondergrond rolt. Check altijd goed of een robotstofzuiger inderdaad is uitgerust met tapijtherkenning (ook wel 'carpet boost' genoemd), want lang niet alle modellen hebben deze functie. 

Instelbaar waterverbruik

Te veel water op een houten vloer kan leiden tot opbolling en verkleuring. Om je houten vloer heel te houden, is het dus handig als je het waterverbruik van je robotstofzuiger kunt aanpassen. Zo kun je op sommige modellen instellen dat er op houten vloeren minder water wordt gebruikt. En zo kun je ook regelen dat er op minder delicate vloeren juist méér water mag worden gebruikt. Het waterverbruik aanpassen is alleen mogelijk bij modellen die daar een speciale app voor hebben. Vaak kun je via zo'n app ook zones registreren waar in welke ruimtes absoluut niet gedweild mag worden. 

Andere belangrijke eigenschappen

Er zijn nog wat eigenschappen die een robotstofzuiger met dweilfunctie de moeite waard maken. Zo zit je er natuurlijk niet op te wachten dat je het waterreservoir na elke dweilbeurt moet bijvullen. Ga dus voor een model met een grote watercapaciteit; voor een kleine woning is dat zo’n 120 tot 200 milliliter, voor een gemiddeld huis 200 tot 300 milliliter en een groot huis 300 milliliter of meer.

Kijk ook naar de batterijduur: een robot die 90 tot 120 minuten achter elkaar kan zuigen en dweilen is in de meeste huishoudens voldoende. Ook automatische navigatie draagt bij aan een efficiënte schoonmaakbeurt. Dat voorkomt dat de robot meerdere keren over dezelfde plekken gaat en andere vergeet, waardoor je alsnog zelf met een dweil (of stofzuiger) in de weer moet.

▼ Volgende artikel
Zonnebrand uit kleding en tuinkussens krijgen
© AK~AI | ID.nl
Huis

Zonnebrand uit kleding en tuinkussens krijgen

De zon laat zich weer zien, dus we gaan lekker naar buiten. Smeren hoort erbij, maar zonnebrandcrème kan vlekken achterlaten op kleding, zwemkleding en tuinmeubels. Hoe voorkom je dat, en hoe krijg je die vlekken eruit?

Dit artikel in het kort: ☀️ Zonnebrand is op verschillende manieren uit je kleding te krijgen, zoals met een vlekkenverwijderaar of huis-tuin-en-keukenmiddelen. ☀️ Laat vlekken in witte kleding door de zon verbleken. ☀️ Haal zonnebrand direct van tuinmeubels af, voordat het voor permanente vlekken zorgt.

Lees ook: Zo verwijder je de 8 moeilijkste vlekken uit stoffen

Vlekkenverwijderaar

Zonnebrand bestaat niet alleen uit water, maar ook uit oliën, natuurlijke of chemische uv-filters en andere chemicaliën. Het vet in zonnebrandcrème veroorzaakt vlekken in kleding die lastig te verwijderen zijn. Maar het kán gelukkig wel. Daar zijn een aantal manieren voor. Om te beginnen kun je een vlekkenverwijderaar proberen. Je brengt deze aan op de vlek en laat het even intrekken. Daarna gooi je de kleding in de wasmachine die je op het normale programma aanzet.

Afwasmiddel

Geen vlekkenverwijderaar in huis? Geen probleem: je hebt vast wel afwasmiddel. Breng hiervan een beetje aan op de vlek, wrijf het voorzichtig in de stof en laat het vervolgens een kwartier intrekken. Daarna was je de kleding zoals je dit normaal zou doen.

Groene zeep

Meng wat groene zeep met warm water in een emmer. Stop hier het kledingstuk in en laat het weken. Of breng de groene zeep met een beetje water aan op de vlekken, laat het goed intrekken en spoel het uit met water. Borstel voorzichtig met een zachte, schone borstel over de vlek als de vlek hardnekkig is.

Glansspoelmiddel

Ja, glansspoelmiddel is niet alleen handig voor stralend schone glazen, maar ook voor gele zonnebrandvlekken. Je brengt wat glansspoelmiddel aan op de vlek en laat het een hele nacht intrekken. De volgende dag was je het kledingstuk op de gebruikelijke manier.

Baking soda

Tegen hardnekkige vlekken werkt baking soda perfect. Maak een pasta van wat water en baking soda en smeer dit op de vlek. Laat de pasta drogen en borstel dan de opgedroogde pasta van de stof. Was de kleding daarna op de normale manier. Dit werkt ook voor oranje of gele vlekken door zonnebrand.

©Pasta Design

Wasbenzine

Een ander wondermiddel tegen zonnebrandvlekken is wasbenzine. Je doet wat wasbenzine op een prop wc-papier en daarmee dep je op de vlek. Het laat de vlek direct verdwijnen. Nu hoef je het kledingstuk alleen nog uit te spoelen en normaal te wassen.

Azijn of citroensap

Azijn of citroensap werken meestal ook goed tegen zonnebrandvlekken. Je brengt een beetje ervan aan op de vlek en laat het een kwartier intrekken. Vervolgens spoel je het kledingstuk met koud water uit en je wast het zoals gewoonlijk.

Een zonnebrandvlek in witte kleding

Wanneer je een zonnebrandvlek op witte kleding hebt gekregen, kun je het kledingstuk het beste in de zon leggen. De zon verbleekt de vlek. Leg daarom het kledingstuk na het wassen gewoon buiten in het felle zonlicht en wacht totdat de vlek verbleekt.

Zonnebrandvlekken uit de tuinkussens

Met een eetlepel afwasmiddel en twee kopjes warm water krijg je zonnebrandvlekken uit tuinkussens. Gebruik een schone doek om het sopje te deppen op de vlek. Laat het een kwartier intrekken. Daarna pak je een andere schone doek om de vlek weg te wrijven. Spoel daarna de stof af met wat warm water en laat het tuinkussen drogen.

©siraphol s.

Toch nieuwe tuinkussens?

(misschien gewoon omdat je een ander kleurtje wilt)

Zonnebrandvlekken van tuinmeubels verwijderen

Oeps, geknoeid tijdens het insmeren en zit er nu zonnebrand op je tuinmeubels? Het is belangrijk dat je de crème meteen verwijderd. Zijn je tuinmeubels gemaakt van gepoedercoat aluminium of polywood? Maak het meubelstuk dan schoon met water. Zeep maakt de vlek namelijk erger en kan zorgen voor een permanente verkleuring.