ID.nl logo
Dit zijn de beste freeware-tips van september 2019
© Reshift Digital
Huis

Dit zijn de beste freeware-tips van september 2019

Freewaremakers zijn meestal enthousiaste computergebruikers die niet programmeren uit winstbejag, maar hun vaardigheden inzetten om iets te verbeteren. Dankzij de gratis programma’s wordt computeren leuker en handiger! We bespreken de beste programma’s van dit moment en nieuwe versies van ‘evergreens’.

Tip 01: LenMus

Geschikt voor: Windows XP, Vista, 7, 8.x, 10

Een mens heeft een of meer hobby’s nodig om zijn vele vrije tijd te vullen. Een populaire liefhebberij is muziek maken en je bent nooit te oud om ermee te beginnen. Je hoeft ook niet meteen een concertvleugel van twee ton te kopen om aan de slag te gaan; er zijn heel wat instrumenten te koop voor bedragen vanaf een paar tientjes.

Om écht lekker aan de gang te kunnen is het wel prettig om een beetje theoretische achtergrond te hebben en om noten te kunnen lezen. Dat leer je gratis met de fraaie interactieve cursussen van LenMus.

Het pakket bestaat uit een viertal interactieve boeken die vaak ook geluidsfragmenten bieden. In twee ervan leer je over het notenschrift, sleutels en maatsoorten. Een derde boek behandelt concepten uit de muziektheorie zoals toonladders, intervallen en cadensen. Het vierde deel bevat een enorme collectie (audio-)oefeningen om het geleerde te toetsen. Hier kun je testen of je intervallen kunt herkennen, of iets mineur of majeur is, in welke toonsoort een muziekstuk is geschreven en nog veel meer. Alhoewel vertaald in het Nederlands is helaas her en der nog wel eens een woord Engels te vinden.

©PXimport

Tip 02: Calendar Magic

Geschikt voor: Windows XP, Vista, 7, 8.x, 10

Wie op 1 augustus rechtsonder in het systeemvak op het klokje klikt, krijgt een kalender te zien waaruit valt op te maken dat het donderdag is. Hoewel we geen geschikte Windows hebben om het te testen, nemen we aan dat een Chinese versie van het besturingssysteem op diezelfde dag meldt dat het dag 1, maand 7, jaar 36 van cyclus 78 is. Misschien bestaat er zelfs wel een Balinese Windows die de op het Hindoeïsme gebaseerde Pawukon-kalender gebruikt waarin elke dag deel uitmaakt van tien verschillende weken tegelijk – dat vereist nog eens een kalender!

Hoe we dit allemaal weten? Dankzij het heerlijke en ultieme kalenderprogramma Calendar Magic. Hiermee kun je elke datum omzetten naar een datum in de meest exotische jaartellingen. Uiteraard is dat nog maar het topje van de ijsberg als het om de mogelijkheden van Calendar Magic gaat. Het programma kan allerlei berekeningen doen (zoals aantal dagen tussen data of de dag waarop een datum valt), kent een enorme hoeveelheid nationale en religieuze feestdagen van over de hele wereld en ga zo maar door.

Uiteraard kan Calendar Magic ook van alles met tijd, biedt het een agenda-functie, een aantekeningenboekje en een schat aan calculators.

©PXimport

Met Calendar Magic kun je elke datum omzetten naar de meest exotische jaartellingen

-

Tip 03: MediathekView

Geschikt voor: Windows Vista, 7, 8.x, 10

Al sinds de jaren ‘70 kunnen we in ons land meekijken met de tv van onze oosterburen. Voor sommige mensen is dat een groot genoegen omdat Duitse tv qua toon en aanbod flink verschilt van die in ons land of bij onze andere buren. Nu kan een mens niet alles bijhouden en dus zijn er ook in het Duitse taalgebied verschillende diensten à la Uitzending Gemist. Uiteraard zijn die verspreid over verschillende aanbieders, maar er is een handig programma dat ze allemaal samenbrengt. Dit programma luistert naar de naam MediathekView en is – uiteraard – in het Duits.

Na installatie vraagt het om wat configuratie, bijvoorbeeld de locatie van VLC Mediaspeler als je die gebruikt. Hiermee kunnen programma’s namelijk direct worden afgespeeld. Nodig is deze echter niet. Vervolgens downloadt MediathekView een lange lijst met het totale aanbod van ARD, ZDF, Arte, 3Sat, SWR, BR, MDR, NDR, WDR, HR, RBB, ORF en SRF. Hierin kun je bij een interessante titel op een afspeel- of downloadknop klikken. Vaak geeft dat het gewenste resultaat, maar het kan voorkomen dat je vanuit Nederland geen kijkrecht hebt (ook al heb je de zender wel op de kabel). Een (commerciële) vpn-dienst biedt dan uitkomst.

©PXimport

Tip 04: Fake Music Generator

Geschikt voor: elk systeem

Naar verluidt componeerde Mozart complete werken (zelfs symfonieën met vele instrumenten) in zijn hoofd en als hij daarmee klaar was hoefde hij de muziek ‘alleen nog maar even’ uit te schrijven. Voor de meeste mensen is het schrijven van muziek wat meer werk, maar we krijgen tegenwoordig wel steeds meer hulp van de computer. Sterker nog: er zijn zelfs al systemen op basis van kunstmatige intelligentie die geheel automatisch fraaie muziek kunnen componeren.

Iets minder intelligent – namelijk op basis van een handvol vaste regels – kan het ook. Zo’n systeem wordt gebruikt op de leuke site van de Fake Music Generator. Hier krijg je bij het eerste bezoek een album te zien compleet met hoesje, titels en artiestennaam en elk nummer daarvan kun je als mp3- of midi-bestand downloaden en gebruiken hoe en waar je maar wilt (denk aan gratis rechtenvrije achtergrondmuziek bij video’s). En … alle namen, plaatjes en muziekjes zijn ter plekke door de computer verzonnen, zoals je zult merken met een klik op Generate another album. Zijn dat allemaal meesterwerken? Bepaald niet, maar er zitten beslist interessante nummers tussen.

©PXimport

Tip 05: NoScript

Geschikt voor: Windows XP, Vista, 7, 8.x, 10

Wanneer je een website bezoekt is het zelden zo dat alle informatie ook echt van die site komt. Veel sites roepen externe servers aan, bijvoorbeeld voor het tonen van nuttige zaken zoals video’s (denk aan YouTube), maar bijvoorbeeld ook voor het tonen van reclames en het uitvoeren van trackers die je surfgedrag in kaart brengen. Informatie die ‘via de achterdeur’ binnenkomt kan zelfs schadelijk of kwaadaardig zijn.

Tegen ongewenste reclame en trackers bestaan verschillende browserplug-ins maar de krachtigste is toch wel NoScript voor Firefox en andere op Mozilla gebaseerde browsers. Hiermee geef je expliciet toestemming aan domeinen om informatie door te geven. Bezoek je site X, dan geef je die de eerste keer toestemming en daarna hoeft dat nooit meer. Blijkt nu een video van YouTube niet te starten, dan geef je ook die toestemming. Zo bouw je een profiel op waarmee alleen nog gewenste inhoud wordt getoond.

©PXimport

Tip 06: A Slower Speed of Light

Geschikt voor: Windows XP, Vista, 7, 8.x, 10, macOS, Linux

Sinds Einstein meer dan honderd jaar geleden zijn relativiteitstheorie publiceerde, zijn er heel wat boeken verschenen die proberen de bizarre effecten ervan voor een breed publiek aanschouwelijk te maken. Alhoewel daar uitstekende pogingen onder zijn, lukt dat toch maar ten dele vanwege de beperkingen van woorden. Het beroemde Massachusetts Institute of Technology, kortweg MIT, heeft echter de mogelijkheden van de pc ingezet om die effecten in een 3D-wereld te laten zien.

In A Slower Speed of Light verzamel je maximaal 100 bollen en met elk daarvan wordt de lichtsnelheid één procentpunt langzamer. Langzaam begin je dan te ervaren hoe kleuren veranderen en de wereld vervormt. Wanner je het programma stopt volgt een korte maar heldere uitleg over wat je hebt kunnen zien. Gratis hoger onderwijs voor iedereen!

©PXimport

De krachtigste plug-in tegen ongewenste reclame en trackers is toch wel NoScript

-

Tip 07: Foobar2000

Geschikt voor: Windows XP, Vista, 7, 8.x, 10, macOS, iOS, Android

Tijdens het werken op de pc luisteren naar een lekker muziekje dat zich uiteraard op die zelfde pc bevindt: heerlijk! En dat kan natuurlijk eenvoudig met de in Windows ingebouwde mogelijkheden. Er zijn echter heel wat muziekspelers van derden die veel meer functies bieden en één daarvan is Foobar2000. Dit programma bestaat al sinds mensenheugenis en is dan ook al door heel wat versienummers gegaan.

Ondertussen is het programma toe aan versie 1.4.4 en die bevat volop mogelijkheden om een (grote) muziekcollectie te organiseren en optimaal te beluisteren dankzij een uitstekende equalizer. De grote kracht van Foobar schuilt echter vooral in het feit dat het programma uit te breiden is met plug-ins. Er is een hele verzameling, zowel van de maker van Foobar als van derden. Zo is er een plug-in waarmee je van een speellijst een audio-cd kunt branden, voor het afspelen van bestanden in minder gangbare formaten, voor meer mogelijkheden om bestanden te taggen en zelfs om muziek achterstevoren af te spelen zodat je eindelijk zelf kunt testen of er muziek bestaat met ‘duistere boodschappen’.

©PXimport

Tip 08: PrintScreen

Geschikt voor: Windows XP, Vista, 7, 8.x, 10

Wanneer je een computerblad maakt, heb je er misschien vaker mee te maken dan wanneer je dat niet doet, maar allemaal moeten we weleens een schermafdrukje maken. Daarvoor hebben we in Windows al sinds jaar en dag de PrintScreen-toets waarmee we – al dan niet in combinatie met toetsen zoals Alt en Control – het hele scherm of een venster kunnen kopiëren naar het klembord om het vervolgens in de gewenste toepassing te plakken. Overigens deed de PrintScreen-knop oorspronkelijk en in het dos-tijdperk letterlijk wat de naam suggereert: het scherm werd direct naar een aangesloten printer gestuurd.

De mogelijkheden om het scherm vast te leggen zijn in Windows nog altijd beperkt en dus zijn er legio alternatieven voor de ingebouwde functie. Een van de prettigste is Greenshot. Hiermee kun je een vastgelegd scherm of venster niet alleen direct naar allerlei applicaties sturen (zoals Word en Excel), maar het programma biedt ook een beeldbewerker waarmee je onderdelen van een vastgelegd scherm van pijlen kunt voorzien, kunt markeren of juist kunt vervagen.

Hoewel er schermgrijpertjes bestaan met nóg meer mogelijkheden, levert Greenshot voor de gemiddelde gebruiker precies de juiste hoeveelheid functies.

©PXimport

Greenshot levert voor de gemiddelde gebruiker precies de juiste hoeveelheid functies

-

Tip 09: Artweaver

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10

Steeds meer zaken worden gedigitaliseerd en daar ontkomt ook de creatie van beeldende kunst niet aan. Al sinds jaar en dag zijn er programma’s waarmee je op de pc digitaal kunt tekenen en schilderen en ook de betere fotobewerkers hebben voor dit doel vaak volop gereedschap aan boord. Aan de meeste digitale schilderprogramma’s hangt een stevig prijskaartje, maar Artweaver biedt naast een commerciële ook een gratis (Free) versie; deze biedt genoeg moois om de hobbyschilder lange tijd zoet te houden. Uiteraard is voor het nauwkeurig werken wel een tekentablet aanbevolen.

Artweaver simuleert onder andere werken met acryl, airbrush, houtskool, potlood, contékrijt, viltstift, waterverf, olieverf en oliepastel. Ook voor wie niet over het nodige teken- of schildertalent beschikt kan Artweaver nuttig zijn, omdat het programma ook goed bruikbaar is om foto’s te retoucheren; daarvoor biedt het speciale penseeltjes– iets dat we normaal alleen in de uitgebreidere fotobewerkers tegenkomen.

©PXimport

Tip 10: StorURL

Geschikt voor: Windows XP, Vista, 7, 8.x, 10

Er is de laatste tijd nogal wat te doen over de manier waarop Google probeert om gebruikers Chrome op te dringen. Dat doet het bedrijf onder andere door de gebruikerservaring met andere browsers te beperken wanneer je daarmee bekende sites zoals die van YouTube bezoekt. Daarnaast zijn er natuurlijk sowieso al verschillen tussen browsers, zodat een site met de één soms net wat lekkerder werkt dan met de ander. En dan hebben we ook nog te maken met het feit dat onze favoriete plug-ins niet voor alle browsers beschikbaar zijn. Reden genoeg dus om op de pc meerdere browsers te installeren. Bijten doen ze elkaar niet en om de ruimte hoeven we het ook al niet te laten. Maar hoe houd je dan je favorieten een beetje georganiseerd? Dat kan met een programma als StorURL. Hiermee importeer je favorieten uit Chrome, Firefox, IE en Opera en kun je ze buiten die browsers om ordenen. Importeren vanuit Edge kan helaas nog niet. Wel kun je sites direct vanuit StorURL in elke gewenste browser (dus ook Edge) openen. Daarnaast is er de mogelijkheid om inloggegevens versleuteld op te slaan, waarbij het wel prettig is dat je de database met favorieten met een wachtwoord kunt beveiligen. Het programma is bovendien portable beschikbaar, zodat je je favorieten overal mee naartoe kunt nemen.

©PXimport

Tip 11: SpaceEngine

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10

Het is alweer ruim 50 jaar geleden dat voor het eerst mensen op de maan liepen. Iedereen die toen dacht dat we voor het jaar 2000 ook wel een basis op Mars zouden hebben, kwam bedrogen uit. Hoewel de stappen misschien niet zo snel gaan als verwacht, blijft de kosmos wel onze belangstelling houden, zoals onlangs nog bleek toen voor het eerst een zwart gat op beeld was vastgelegd. Om door de kosmos te reizen zijn we echter niet afhankelijk van overheidsbudgetten; het kan helemaal gratis in de ultieme simulator SpaceEngine.

In SpaceEngine is onze naaste omgeving (het complete zonnestelsel en enkele duizenden sterren en nevels) accuraat weergegeven. Ook toont het programma de nodige echte sterrenstelsels in de buurt. De rest van het universum vult het programma aan met gefingeerde maar realistische data van honderden miljarden melkwegstelsels met elk honderden miljarden sterren en zelfs realistisch uitziende zwarte gaten. Veel sterren hebben planeten, manen, kometen en alle objecten in die gigantische kosmos vormen de speeltuin waarin je vrijelijk kunt rondvliegen. Wie een goed idee wil krijgen van de grootte van het heelal is met dit verbluffende programma wel een poosje zoet.

©PXimport

Tip 12: BabelMap

Geschikt voor: Windows XP, Vista, 7, 8.x, 10

Toen het leven nog simpel was, had elk lettertype 256 tekens aan boord, behorend tot de zogeheten ascii-karakterset. Dat was voldoende om teksten te produceren in de meeste Westerse talen, maar uiteraard veel te weinig om heel de wereld te bedienen. Het systeem werd dan ook uitgebreid naar Unicode, een standaard die al ruim honderdduizend nauwkeurig omschreven tekens kent en nog altijd wordt uitgebreid.

Een deel van de lettertypes in Windows bevat een groot deel van die tekens, maar hoe vind je daarin de juiste? Dat kan met het handige BabelMap. Hiermee kun je door het totale aanbod bladeren, maar ook zeer geavanceerd zoeken. Bovendien kan het programma achterhalen in welk lettertype een bepaald symbool beschikbaar is. Heb je gevonden wat je zocht, dan kun je een teken uiteraard kopiëren naar de gewenste applicatie.

Een bijkomende aardigheid van BabelMap is dat het programma de officiële Engelstalige Unicode-omschrijving van elk karakter geeft. Hierdoor ontdekten we bijvoorbeeld dat cijfers in het Bengaals in bedragen anders zijn dan in getallen en dat in het Gumukhi 984 staat voor 145 bij ons! Het programma is dus ook nog eens leerzaam.

©PXimport

Gevaarlijk?

Bij sommige freeware kun je een enge waarschuwing van je beveiligingsprogramma verwachten. Laat je niet afschrikken, maar lees goed wat er aan de hand is en of je dit logisch vindt. Programma’s maken bijvoorbeeld verbinding met internet. Deze actie kan al een reactie uitlokken bij je beveiliger. Ook voor software die relatief nieuw is of wordt aangeduid als ‘zeldzaam’ kan je beveiliger een waarschuwing geven. Vertrouw je de download? Laat het programma dan uitvoeren. Voel je twijfel? Laat je download onderzoeken door www.virustotal.com, dat doen wij ook. Deze dienst controleert je programma met meer dan vijftig beveiligingsprogramma’s. Zo zie je snel of je te maken hebt met een risico, of met een overijverig beveiligingsprogramma.

©PXimport

Niet te snel klikken

We zien het helaas te vaak en het zou verboden moeten worden: installatieprocedures die extra programma’s bundelen en zomaar aanpassingen doen. Je probeert een programma uit en voor je het weet is de homepage van je browser aangepast en ben je een aantal ongewenste programma’s rijker. Deze handelswijze heet in de volksmond ‘achterbaks’, maar de nette aanduiding is ‘potentially unwanted program’ (pup). Steeds meer beveiligingsprogramma’s letten hierop als je iets probeert te installeren. Wij gebruiken Unchecky om ‘verkeerde vinkjes’ op te merken. Je kunt de extra’s ook zelf voorkomen. Download een programma bijvoorbeeld alleen via de website van de makers. Kies altijd voor de geavanceerde of aangepaste installatie. Zo kun je goed nakijken welke opties er actief zijn. Verwijder de vinkjes bij aanpassingen/programma’s die je als ongewenst beschouwt of keur de aanpassing op een andere manier af.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Wat is HDR10+ en wanneer zie je het verschil?
© ER | ID.nl
Huis

Wat is HDR10+ en wanneer zie je het verschil?

Ben je op zoek naar een nieuwe televisie? Grote kans dat de afkortingen je om de oren vliegen. 4K, OLED, QLED... en dan ook nog die eindeloze lijst aan HDR-formaten. Vandaag zoomen we in op een specifieke term die je vaak op de doos ziet staan, vooral bij televisies van Samsung, Panasonic en Philips: HDR10+. Is het een marketingkreet of zie je het echt?

Het is een bekend scenario: je staat in de elektronicawinkel of scrolt door een webshop, en de specificatielijst van je droomtelevisie lijkt wel een geheimtaal. Fabrikanten beloven gouden bergen met termen die indrukwekkend klinken, maar waarvan de betekenis vaak vaag blijft. Toch is het zonde om deze termen zomaar te negeren, want achter die cryptische afkortingen gaan technieken schuil die je filmavond aanzienlijk kunnen upgraden. Het gaat tegenwoordig namelijk niet meer alleen om hoeveel pixels je scherm heeft, maar vooral om de kwaliteit van die pixels. Om te begrijpen waarom die plus in de naam HDR10+ zo belangrijk is, moeten we terug naar de basis.

Eerst even terug: Wat is HDR ook alweer?

HDR staat voor High Dynamic Range. Simpel gezegd zorgt deze techniek ervoor dat de beelden op je tv een groter contrast en meer kleuren hebben. Het zwart is dieper zwart en de felle lichten, zoals een explosie of de zon, knállen echt van je scherm zonder dat de rest van het beeld flets wordt. De standaardvorm hiervan heet HDR10. Dit is de basislaag die bijna elke moderne 4K-televisie ondersteunt. Maar HDR10 heeft één beperking: hij bepaalt aan het begin van de film de instellingen voor helderheid en contrast, en houdt die vervolgens de hele film vast.

©ER | ID.nl

De plus maakt het dynamisch

Hier komt HDR10+ om de hoek kijken. Die plus staat eigenlijk voor dynamische metadata. In plaats van één instelling voor de hele film, stuurt HDR10+ extra informatie mee naar je tv. Hierdoor kan de televisie het beeld scène voor scène of zelfs frame voor frame aanpassen. Zie het als een lichttechnicus die continu aan de knoppen draait om te zorgen dat elk specifiek shot er perfect uitziet, in plaats van dat hij het licht aan het begin instelt en daarna rustig koffie gaat drinken.

Wanneer zie je het verschil echt?

Klinkt goed op papier, maar merk je dit in de praktijk? Het antwoord is ja, vooral in films met veel wisselingen tussen licht en donker. Stel, je kijkt een film die begint met een scène in een zonovergoten woestijn, gevolgd door een scène in een pikdonkere grot. Bij standaard HDR10 stelt de tv zich in op het gemiddelde van de hele film. Omdat die woestijn zo fel is, kan de grot-scène er daarna wat te donker of dichtgelopen uitzien, waardoor details in de schaduw wegvallen.

Bij HDR10+ krijgt je tv, zodra de camera de grot in gaat, een seintje dat het donker wordt en het contrast moet worden aangepast. Hierdoor zie je opeens wél de details op de rotswanden en de texturen in de schaduw, terwijl de felle scènes nog steeds spathelder blijven. Kortom, HDR10+ haalt meer detail uit zowel de donkerste schaduwen als de felste hooglichten, precies op het moment dat het nodig is.

©Gorodenkoff - stock.adobe.com

Wat heb je nodig?

Om van HDR10+ te genieten, moeten alle schakels in de ketting kloppen. Allereerst heb je een geschikte televisie nodig. Vooral Samsung is de grote aanjager van HDR10+, maar ook merken als Panasonic, Philips en TCL ondersteunen het vaak. Let er wel op dat LG en Sony meestal kiezen voor de concurrent Dolby Vision.

Daarnaast moet de content (de film of serie die je kijkt) in HDR10+ geschoten zijn. Amazon Prime Video is de grootste aanbieder van HDR10+-materiaal op streaming-gebied, maar ook Apple TV+ en Google Play Movies bieden het aan. Netflix gebruikt helaas voornamelijk concurrent Dolby Vision. Tot slot ondersteunen veel 4K Ultra-HD Blu-rays het formaat ook als je liever fysieke schijfjes kijkt.

Direct aanschaffen dan maar...?

Is HDR10+ een reden om je huidige tv direct bij het grofvuil te zetten? Nee, dat niet. Maar sta je op het punt een nieuwe tv te kopen, bijvoorbeeld een Samsung, dan is het wel een hele fijne bonus. Het zorgt ervoor dat je films en series ziet zoals de regisseur ze bedoeld heeft: levendig, contrastrijk en vol detail. En ze hoeven tegenwoordig al helemaal niet meer de wereld te kosten.

▼ Volgende artikel
Bedankt, AI! Dit kun je tegenwoordig allemaal doen met Microsoft Paint
© Microsoft
Huis

Bedankt, AI! Dit kun je tegenwoordig allemaal doen met Microsoft Paint

Voor miljoenen gebruikers was Microsoft Paint de eerste stap richting digitale creativiteit. Kinderen tekenden er hun eerste computerkunstwerkjes in, volwassenen plakten er snel iets functioneels mee in elkaar. Sinds Windows 11 is Paint door de toevoeging van AI-functies en de ondersteuning van lagen veel slimmer geworden, zonder zijn eenvoud te verliezen.

Dit artikel in het kort

Microsoft Paint is in Windows 11 flink uitgebreid met AI-functies en ondersteuning voor lagen. In dit artikel laten we zien hoe je met Image Creator afbeeldingen maakt op basis van tekst, hoe het AI-saldo met boosts werkt en wat je kunt verwachten van functies als achtergrond verwijderen en generatief wissen. Ook leggen we uit hoe lagen werken in Paint en hoe je meerdere afbeeldingen en tekst combineert tot één geheel. Zo ontdek je dat Paint inmiddels veel meer kan dan alleen tekenen.

Lees ook: Van prompt tot filmpje: zo maak je je eigen AI-video met Bing Video Creator

Geen download, geen licentie en altijd beschikbaar … Paint is er al sinds de vroegste Windows-versies en het is er nog altijd. Hoewel de mogelijkheden beperkt zijn, blijft het geliefd om zijn eenvoud en simpele bediening of puur vanwege nostalgie. Zelfs wie zwaardere grafische software heeft, grijpt vaak terug naar Paint om snel iets te tekenen, een schermafbeelding bij te snijden of iets te markeren. Met de nieuwe functies groeit het programma uit tot meer dan een digitaal speeltje. 

Image Creator

Met Image Creator maak je in Paint rechtstreeks afbeeldingen door simpelweg te beschrijven wat je voor je ziet. De functie gebruikt het DALL·E-model van OpenAI voor tekst-naar-beeldgeneratie. Open Microsoft Paint en klik bovenaan op Copilot. Selecteer vervolgens Image Creator om het zijvenster te openen. In de interface van Cocreator verschijnt een tekstvak waarin je beschrijft wat je wilt zien en in welke stijl. Hoe preciezer en gedetailleerder je bent, hoe beter het resultaat aansluit bij je verwachtingen.

Kies vervolgens een stijl – bijvoorbeeld Houtskool, Ink Sketch, Anime, Fotorealistisch of een andere – en klik op Maken. Image Creator genereert telkens drie varianten van je afbeelding. Selecteer de versie die je het meest bevalt om die meteen op het canvas te plaatsen.

Aan de hand van een tekstopdracht genereert Paint een afbeelding.

AI-saldo

Om afbeeldingen te genereren met Image Creator in Microsoft Paint, moet je aangemeld zijn met een persoonlijk Microsoft-account. Dit werkt doorgaans niet met een zakelijk- of schoolaccount.

Microsoft hanteert een 'fair use'-systeem voor de rekenkracht die nodig is voor AI. Voor gratis gebruikers heet dit systeem boosts. Je krijgt dagelijks vijftien gratis boosts. Eén boost staat voor één snelle generatie van een set afbeeldingen. Zijn je boosts op? Dan kun je vaak nog steeds doorgaan, maar duurt het genereren aanzienlijk langer. De boosts worden elke dag aangevuld en je kunt ze niet opsparen.

Let op: Heb je een betaald Microsoft 365-abonnement (Personal of Family)? Dan werkt het soms net even anders. Je krijgt dan vaak maandelijks een vast aantal AI-credits (bijvoorbeeld 60) die je kunt inzetten voor diverse AI-functies binnen Microsoft-apps. In tegenstelling tot de dagelijkse boosts van gratis gebruikers, worden deze credits pas aan het begin van een nieuwe maand aangevuld.

Wil je onbeperkt en snel werken? Dan ben je aangewezen op een Copilot Pro-abonnement, waarmee je dagelijks 100 snelle generaties krijgt. Losse boosts bijkopen is in de standaardversie niet mogelijk.

In het deelvenster van AI staat een knop die je naar een webpagina met je AI-tegoedsaldo brengt.

Achtergronden

Een veelvoorkomende taak in beeldbewerking is het isoleren van een onderwerp uit de achtergrond. Met de functie Achtergrond verwijderen wordt dat verrassend eenvoudig. Houd er wel rekening mee dat deze functie niet zo verfijnd werkt als in Photoshop. Bij fijne details zoals haartjes, takjes of kleine blaadjes kan Paints AI soms een wat grof resultaat opleveren.

Ook hier start je via het pictogram Copilot. Kies vervolgens Achtergrond verwijderen. Paint analyseert het beeld en probeert automatisch te bepalen wat het onderwerp is en wat tot de achtergrond behoort. Aan de rechterkant verschijnt een miniatuurvoorbeeld waarin de achtergrond vervangen is door een schaakbordpatroon. Dat is de standaardweergave voor transparantie.

Onderaan in de zijbalk staat een vierkant pictogram. Als je daarop klikt, verschijnt hetzelfde schaakbordpatroon ook in de grote afbeelding. Je kunt via dit pictogram ook een achtergrondkleur kiezen in plaats van transparantie. Wil je een afbeelding opslaan met transparantie (bijvoorbeeld nadat je een achtergrond hebt verwijderd), dan moet je een bestandsformaat gebruiken dat transparantie ondersteunt. Het veelgebruikte jpg-formaat doet dat niet. Kies in dat geval voor png, dat wel transparante achtergronden kan bewaren.

Het schaakbordpatroon geeft het transparante gebied aan

Generatief wissen

Je kunt ook het selectiegereedschap linksboven gebruiken om een object in de afbeelding te verwijderen. Kies hiervoor het gereedschap Rechthoekige selectie of Vrije vorm selectie. Zodra je een gebied hebt geselecteerd, verschijnt er een klein contextmenu naast de selectie. Kies daar de optie Generatief wissen.

Je vindt deze functie ook via de knop Copilot. Vervolgens zie je een blauwe rechthoekige animatie rond het geselecteerde object. Paint analyseert de omgeving en vervangt het object door een realistisch ogende achtergrond die past bij de rest van de afbeelding.

Eerst selecteren, dan volgt een korte animatie en daarna is de selectie verdwenen.

Meerdere vensters openen

In Microsoft Paint lijkt het alsof je niet meerdere Paint-vensters tegelijk kunt openen. Wanneer je bijvoorbeeld een afbeelding hebt bewerkt, zoals het transparant maken van de achtergrond, en je probeert via Bestand / Openen een nieuw grafisch bestand te openen, vraagt Paint je eerst om het huidige bestand op te slaan.

Toch zijn er twee manieren om wel meerdere bestanden tegelijk in Paint te openen. Houd de Shift-toets ingedrukt terwijl je op het Paint-pictogram in de taakbalk of het startmenu klikt. Of klik met de rechtermuisknop op het Paint-pictogram in de taakbalk en kies opnieuw de opdracht Paint. Daarnaast is er nog een andere methode om afbeeldingen in een bestaand bestand toe te voegen. Daarover straks meer.

Met de Shift-toets kun je meerdere Paint-vensters openen.

Creatiever in Paint? Een goede muis is het halve werk

Of je nu AI-afbeeldingen genereert, teksten toevoegt of delen van een foto wilt wegsnijden: met het touchpad van je laptop blijft het behelpen. Voor nauwkeurig selectiewerk en het fijnere tekenwerk is een fysieke muis eigenlijk onmisbaar. Je voorkomt kramp in je vingers en werkt een stuk preciezer. Let bij aanschaf vooral op de DPI (hoe hoger, hoe nauwkeuriger) en extra knoppen die je zelf kunt instellen, bijvoorbeeld voor 'Ongedaan maken'.

Hier zijn drie muizen die het werken in Paint een stuk aangenamer maken:

1. De alleskunner: Logitech MX Master 3S Dit wordt door velen gezien als de beste muis voor creatief werk. Hij is prijzig, maar ligt fantastisch in de hand. Het unieke aan deze muis is het tweede scrolwieltje bij je duim. Dit kun je instellen om in Paint horizontaal te scrollen of om in en uit te zoomen op je canvas. Daarnaast is hij extreem nauwkeurig, waardoor je pixel-precies selecties kunt maken.

2. De ergonomische keuze: Logitech Lift Ben je urenlang bezig met het finetunen van je AI-creaties? Dan ligt een muisarm op de loer. De Logitech Lift is een zogeheten verticale muis. Je houdt hem vast alsof je iemand de hand schudt. Dit zorgt voor een veel natuurlijkere houding van je pols en onderarm. Even wennen in het begin, maar daarna wil je niet meer anders.

3. De prijsbewuste optie: Trust Ozaa Je hoeft geen honderd euro uit te geven voor een goede draadloze muis. De Trust Ozaa is een prima, betaalbaar alternatief. Hij is oplaadbaar (dus geen gedoe met batterijen), ligt prettig in de hand en heeft extra duimknoppen waarmee je snel tussen vensters kunt schakelen. Een uitstekende keuze voor de hobbyist die gewoon comfortabel wil klikken en slepen.

Lagen

Lagen: verwijderen

De nieuwe Microsoft Paint (vanaf versie 11.2306.30.0 op Windows 11) ondersteunt lagen. Dit is een belangrijke stap richting meer geavanceerde beeldbewerking. Lagen werken als transparante vellen met afzonderlijke elementen die je op elkaar stapelt. Elke laag kun je apart bewerken zonder de andere lagen te beïnvloeden. Dat biedt veel meer controle en flexibiliteit tijdens het creatieproces. We tonen dit met een voorbeeld.

We beginnen met een afbeelding van een meisje. Via Copilot / Achtergrond verwijderen halen we de achtergrond weg. Klik je vervolgens bovenaan op de knop Lagen, dan zie je dat de achtergrond is vervangen door het schaakbordpatroon.

Open Lagen en verwijder de achtergrond.

Lagen: combineren

Achter het meisje willen we nu een nieuwe achtergrond plaatsen. Daarvoor klik je in bij Lagen op het plusteken, zodat er een tweede, transparante laag wordt toegevoegd. Klik op de miniatuur van deze nieuwe laag om die actief te maken. Vervolgens gebruik je de opdracht Bestand / Importeren naar canvas / Uit een bestand om een nieuwe afbeelding - de achtergrond - toe te voegen op deze tweede laag. Let op, als je vergeet eerst de juiste laag te selecteren vóór je importeert, wordt de laag met het meisje overschreven door de nieuwe afbeelding.

In Lagen kun je de laagvolgorde wijzigen door te slepen. Zorg ervoor dat de laag met het meisje boven de achtergrondlaag staat. Op die manier verschijnt het meisje op de voorgrond in een nieuwe omgeving. Wil je het meisje nog wat naar links of rechts verplaatsen? Druk dan op Ctrl+A om alles in de actieve laag te selecteren. Vervolgens verschijnt de verplaatsingshandgreep, waarmee je het onderwerp kunt verschuiven.

Wijzig de volgorde van de lagen.

Lagen: manipuleren

Wanneer je met de rechtermuisknop op Lagen klikt, dan zie je zes mogelijkheden. Je kunt de laag verbergen. Dan verschijnt er in de rechterbovenhoek van de miniatuur een oogje dat doorstreept is. Als je op dit pictogram klikt, wordt deze verborgen laag opnieuw zichtbaar. Je kunt ook de opdracht Ctrl+H (met de H van hide) gebruiken om de geselecteerde laag te verbergen.

De opdracht Dubbele laag kies je als je een laag wilt dupliceren. De opdracht Samenvoegen naar beneden gebruik je wanneer je klaar bent, om alle laaginformatie te bundelen in één laag. Dat is vooral nuttig als je de afbeelding wilt opslaan in een formaat dat geen lagen ondersteunt. De opties Naar boven en Naar beneden gebruik je om lagen te verplaatsen. Persoonlijk slepen we de lagen liever in het deelvenster. En ten slotte is er de opdracht Laag verwijderen.

Met de rechtermuisknop kun je de lagen manipuleren.

Lagen: tekst toevoegen

Je kunt ook tekst toevoegen op een aparte laag. Zorg er eerst voor dat je een nieuwe, lege laag aanmaakt via het plusteken in het lagenvenster voordat je het tekstgereedschap gebruikt. Zodra je met het tekstgereedschap op het canvas klikt, verschijnt er een extra werkbalk waarin je het lettertype, de lettergrootte en de stijl instelt. Via een schuifregelaar kies je een lettergrootte tussen 8 en 72 pt. Let wel: bij foto's blijkt zelfs 72 pt vaak te klein. Je kunt dit oplossen door handmatig een groter getal in te voeren in het veld voor lettergrootte.

In ons voorbeeld kozen we een lettergrootte van 800 pt. In de knoppenbalk bovenaan kun je zowel de tekstkleur als de achtergrondkleur van het tekstvak instellen. Klik op de bovenste grote kleurcirkel om de tekstkleur te kiezen via de kleurstalen of de kleurkiezer. Klik op de onderste kleurcirkel om een achtergrondkleur voor het tekstvak te selecteren. In de tekstwerkbalk moet je de optie Opvulling voor achtergrond activeren als je wilt dat de tekstachtergrondkleur zichtbaar moet zijn.

Hier hebben we een lettergrootte van 800 pt toegepast.

Paint is groot geworden

Kijk je naar de nieuwe mogelijkheden in Paint, dan kun je gerust zeggen dat het programma volwassen is geworden. Het is nog steeds even laagdrempelig als vroeger, maar inmiddels wel uitgerust met een AI-brein en een flink aantal nieuwe functies. Of je nu snel iets wilt knutselen of een slimme bewerking wilt uitvoeren met lagen en AI, Paint laat zien dat zelfs oude software prima meekan met de tijd. En het mooiste? Je hoeft niets te installeren of te betalen. Gewoon openen, klikken en creëren. Met of zonder AI-hulp, die keuze is aan jou!

Zeg je Paint, dan zeggen wij

(stiekem, want guilty pleasure): BOB ROSS 🎨