ID.nl logo
14 handige functies van Office 2013
© Reshift Digital
Huis

14 handige functies van Office 2013

Met elke nieuwe versie van Microsoft Office zijn weer nieuwe mogelijkheden, maar ook Microsoft weet dat de meeste gebruikers nog niet een kwart daarvan ook echt gebruiken. Wij gaan Microsoft een handje helpen en laten enkele minder bekende mogelijkheden zien voor alledaags Office-gebruik.

Tip 01: Backstage

Word, Excel, PowerPoint bevatten allemaal het onderdeel 'backstage'. Je opent dit onderdeel door op het tabblad Bestand te klikken. Het geeft toegang tot verschillende andere onderdelen, waaronder de instellingen van het betreffende Office-programma (via Opties). Heb je via Nieuw een document geopend op basis van een sjabloon, dan kun je het via Opslaan en Opslaan als bewaren op de computer of op OneDrive (voorheen SkyDrive).

Via de optie Delen kun je het document daarna delen met anderen of publiceren op een intranet of weblog. Speciale aandacht verdient het onderdeel Info. Daar staat veel informatie over het document zoals beveiligingsopties, informatie over vorige versies, maar ook de naam van de auteur, de titel en labels die eraan hangen. Al die informatie kun je bewerken, waarna die informatie onzichtbaar in het document wordt opgeslagen en bijvoorbeeld gebruikt wordt door de zoekfunctie van Windows. Klik achter Titel en Label om informatie toe te voegen of aan te passen, klik op de persoon die als Auteur vermeld staat en kies Persoon verwijderen als het niet de naam van de persoon is die echt aan het document werkt.

Klik daarna op Een auteur toevoegen om een andere persoon de auteur te maken. Via Alle eigenschappen weergeven zie je nog meer opties waarover je informatie aan het document kunt hangen.

©PXimport

Tip 01 De samenwerking van Office met Windows wordt beter wanneer je ook informatie toevoegt over het document.

Tip 02: OneDrive

De nieuwe Office heeft een grote voorkeur om alle documenten op OneDrive (voorheen SkyDrive) op te slaan. Dat kan handig zijn, maar het is niet iets wat iedereen altijd wil. Je kunt de voorkeur van Office om bestanden op OneDrive op te slaan eenvoudig aanpassen. Klik op Bestand / Opties / Opslaan. Zet dan een vinkje bij Standaard opslaan naar computer om het standaardgebruik van OneDrive te omzeilen. Dat scheelt weer een paar klikken.

Bij Standaardbestandslocatie kun je nog de map opgeven waar je de bestanden normaal gesproken wilt bewaren op de eigen computer. Bijvoorbeeld de map Documenten.

©PXimport

Tip 02 De voorkeur om bestanden op OneDrive op te slaan, kun je eenvoudig aanpassen.

Tip 03: Sneller openen

Verder werken aan een bestaand document gebeurt misschien wel vaker dan een heel nieuw document beginnen. En dan is het handig wanneer dat document snel geopend kan worden. Die veelgebruikte documenten en mappen kun je vastpinnen in de Backstage-omgeving en ze voortaan met één klik openen. Klik op Bestand / Openen / Recente documenten. Je ziet nu de bestanden die je onlangs geopend hebt. Hang met de muis over de naam van een bestand en rechts ervan verschijnt een punaise. Klik op het icoontje met de punaise en het document wordt vastmaakt in de lijst. Hetzelfde kun je doen met mappen.

Klik op SkyDrive (OneDrive inmiddels) of op Computer en je ziet de veelgebruikte mappen. Hang opnieuw met de muis boven een map en klik op de punaise om de map vast te pinnen. Om een document of map juist uit de lijst met veelgebruikte items te halen, klik je ook op de punaise achter de map of het document. Om de lijst met laatst gebruikte documenten of mappen te wissen, klik je met de rechtermuisknop op de lijst en kies Losgemaakte items wissen.

©PXimport

Tip 03 Veelgebruikte mappen en documenten open je sneller door ze vast te pinnen in de lijst.

Tip 04: Meer tekst per cel

In een Excel-cel past heel veel tekst, zoveel dat het onder de volgende cel verdwijnt of het beeld uitloopt. Wil je meer informatie zichtbaar houden in een cel, dan kun je de uitlijning aanpassen. Klik met de rechtermuisknop op de cel en kies Celeigenschappen. Kies Uitlijning en zet een vinkje bij Terugloop.

Wanneer je nu meer tekst invoert dan de cel breed is, zal de tekst op de volgende regel verder gaan en de cel hoger maken. Wat niet zomaar kan, is een lege regel of een nieuwe alinea toevoegen binnen een cel. Wanneer je in Excel op Enter drukt, stopt de tekstinvoer. Om in een cel een regeleinde toe te voegen gebruik je de toetscombinatie Alt+Enter, in plaats van Enter.

©PXimport

Tip 04 Eenvoudig meerdere regels invoeren in een Excel-cel.

Office 2013 of Office 365?

Hoewel bijna gelijk in uiterlijk, zijn Office 2013 en Office 365 twee verschillende producten. Het verschil is de licentie. Office 2013 is gewoon Office zoals je dat altijd kende, een aantal programma's uit de suite dat je op één pc mag gebruiken net zo lang als je wilt. Office 365 is dezelfde software, maar dan als abonnement. Je krijgt alle programma's uit de suite en mag die één jaar lang gebruiken op maximaal vijf computers, Windows en Apple.

Daarnaast krijg je bij Office 365 extra opslagruimte op OneDrive en maandelijks belminuten met Skype. Om te zien of je Office 365 of Office 2013 hebt, start je één van de Office-onderdelen. Klik op Bestand / Account. Rechtsboven lees je 'Office 365' of 'Office 2013'. Eronder staan de programma's die bij de licentie horen. In Tips & Trucs 06/2013 hebben we meer specifieke opties en mogelijkheden van Office 365 laten zien.

©PXimport

De Office Backstage laat zien welke licentie je gebruikt en welke programma's daarbij horen.

Tip 05: Voorblad

Een eerste indruk kun je maar één keer maken en dat geldt ook voor je documenten. Geef je documenten een voorblad dat er gewoon super-professioneel uitziet. Open het document waar je een voorblad aan wilt toevoegen. Klik op Invoegen / Pagina's / Voorblad. Zoek in de lijst met voorbeelden een mooi voorblad en klik erop. Tussen haken staan de gegevens die je nog moet toevoegen.

Klik op [Jaar] om het jaartal in te voegen en klik op [Titel van document] om de titel aan te passen. Sommige informatie wordt uit de informatie in Backstage (het tabblad Bestand) gehaald, maar ook dat kun je nog aanpassen. Zie je geen mooi voorblad, klik dan op Meer voorbladen uit Office.com om online naar nog meer voorbladen te zoeken.

©PXimport

Tip 05 Met een professioneel voorblad ziet een document er direct veel beter uit.

Tip 06: Inhoudsopgave

Bij het opmaken van een document gebruik je het best de stijlen die in Word zitten. Dat doe je door wanneer je een nieuwe hoofdstuktitel typt, ook even te klikken op tabblad Start / Stijlen / Kop 1 te klikken, of Kop 2 of Kop 3 voor een paragraaf. Door deze koppen te gebruiken, weet Word dat iets een hoofdstuk of een paragraaf is. Heb je dat netjes bij alle titels gedaan, dan is het heel eenvoudig Word automatisch een inhoudsopgave te laten genereren en toe te voegen aan het document.

Klik op tabblad Verwijzingen / Inhoudsopgave en kies de lay-out van de inhoudsopgave die je mooi vindt. En even later staat helemaal automatisch de inhoudsopgave met kloppende paginanummers in het document.

©PXimport

Tip 06 Door stijlen te gebruiken bij de opmaak kun je later automatisch een inhoudsopgave genereren.

Tip 07: Niveaus

Een inhoudsopgave wordt door Word automatisch gegenereerd door alles wat je met de stijlen (Kop1, Kop2 en verder) hebt opgemaakt, naar de inhoudsopgave te kopiëren. Maar misschien wil je dat anders: bijvoorbeeld wel Kop1 en Kop3, maar niet Kop2. Het kan allemaal. Klik op tabblad Verwijzingen / Inhoudsopgave / Inhoudsopgave / Aangepaste inhoudsopgave. Hier zie je de huidige geselecteerde inhoudsopgave en enkele opties voor paginanummering en uitlijning.

Klik op Opties en je komt in een lastig te begrijpen venster. Links staan de stijlen die in het document zitten en rechts van elke stijl een invoerveld. Dit laatste is het niveau. Wil je dat Kop1 inderdaad de belangrijkste in de inhoudsopgave is, dan moet daar een 1 staan. Wil je Kop2 helemaal niet in de inhoudsopgave zien, maak dan het veld Niveau achter Kop2 leeg. En wil je Kop3 als tweede belangrijkste element in de inhoudsopgave, geef die dan niveau 2. En om een stijl die standaard helemaal niet wordt meegenomen toch in de inhoudsopgave te krijgen, geef je die ook een niveau. Klik dan op OK.

©PXimport

Tip 07 Je kunt in Word precies aangeven welke stijlen in de inhoudsopgave moeten komen te staan en welke de belangrijkste zijn.

Tip 08: Inhoud bijwerken

Nu je de opties van de inhoudsopgave hebt aangepast, moet je nog wel de inhoudsopgave zelf bijwerken. Word maakt dan opnieuw de inhoudsopgave volgens de nieuwe, aangepaste regels.

Maar ook zal aangepaste of nieuwe titels van hoofdstukken meenemen in de vernieuwde inhoudsopgave. Klik met de rechtermuisknop op de inhoudsopgave en kies Veld bijwerken / In zijn geheel bijwerken. De inhoudsopgave wordt dan opnieuw gemaakt, zodat die weer helemaal klopt met de rest van het document.

©PXimport

Tip 08 Een inhoudsgave moet je altijd bijwerken als de hoofdstukken en alinea's zijn veranderd.

Tip 09: Trefwoordenlijst

Waar een inhoudsopgave een groot document bruikbaarder maakt, doet een trefwoordenregister dat nog meer. Een mooie lijst met de belangrijkste namen en begrippen uit het document, met daarachter de pagina's waar die naam of dat begrip te vinden is. Reuze-makkelijk! En helemaal niet lastig te maken. Word kan namelijk die woorden voor je opzoeken, onzichtbaar markeren en daarna net als de inhoudsopgave het trefwoordenregister maken.

De woorden die je in het register wilt opnemen, kun je allemaal individueel markeren via tabblad Verwijzingen / Index / Item markeren. De opties in het scherm Indexvermelding markeren kun je meestal onveranderd laten. Ben je klaar met de markeringen, ga dan naar de laatste pagina van het document en kies tabblad Verwijzingen / Index / Index invoegen. Het vinkje Paginanummers rechts uitlijnen is evenals het aantal achter de optie Kolommen essentieel voor het uiterlijk van het register. Bevestig met OK om de index in te voegen.

©PXimport

Tip 09 Ook een index kunt u helemaal naar eigen wens opmaken en uitlijnen.

Tip 10: Index automarkeren

Het zelf markeren van elk woord kost je erg veel tijd en is erg foutgevoelig. Laat Word dat lekker zelf doen! Maak via Bestand / Nieuw een nieuw document. Bewaar het bij het document waar je het trefwoordenregister aan toe wilt voegen. Geef het dezelfde naam met de toevoeging '-markeringen'. Typ in het nieuwe document alle begrippen en namen voor de index. Elk woord op een nieuwe regel.

Sla het document op en sluit het. Ga nu naar het document waar je de index aan wilt toevoegen. Klik op tabblad Verwijzingen / Index invoegen / Automarkeren. Selecteer het document waarin je de items voor de index hebt genoteerd, het document met de toevoeging '-markeringen' in de naam. Nu worden alle woorden in het document die overeenkomen met het markeringen-document automatisch gemarkeerd voor opname in de index. Linksonder in de statusbalk van Word zie je het aantal markeringen vermeld staan. Kies nu en kies tabblad Verwijzingen / Index / Index invoegen.

©PXimport

Tip 10 Laat woorden en begrippen door Word automatisch markeren voor opname in het trefwoordenregister.

Concordantiebestand maken

Ook het maken van de lijst met trefwoorden in een apart bestand kan al lastig zijn. Toch is er een truc die je veel tijd bespaard en fouten voorkomt. Maak het nieuwe document zoals in tip 10 beschreven en plak daarin de hele tekst van het document waaraan je de index wilt toevoegen. Selecteer in het document alles met Ctrl+A en plak het in het markeringen-document via Ctrl+V.

Ga daarna in dat tweede document alles weghalen wat geen belangrijke naam of begrip is. Zo hou je vanzelf een lijst over met wel belangrijke namen en begrippen. Voorkom fouten en sluit voor je begint met deleten het hoofddocument, dan is dat veilig.

Tip 11: Draaitabel maken

Behalve in rekenen is Excel ook erg goed in analyseren. Dat blijkt vooral bij de draaitabellen. Met een draaitabel kun je gegevens dynamisch analyseren door de eenheden die in de kolommen en rijen staan telkens te wisselen. Start Excel en open een werkblad met veel gegevens. Klik dan op tabblad Invoegen / Aanbevolen draaitabellen. De eerste vraag van de wizard is het selecteren van de gegevensbron. Dit zijn de gegevens die je wilt analyseren. Klik achter Tabel/bereik op de kleine knop en selecteer in het werkblad de gegevens, inclusief de namen in de bovenste rij. Klik dan op OK. Als de geselecteerde gegevens voldoen aan wat Excel verwacht, zie je nu een of meer mogelijkheden voor de draaitabel. Selecteer er één en klik op OK.

In Excel is er nu een nieuw werkblad bijgekomen, die zie je onderaan. Dat Blad2 is ook direct geopend en je ziet nu de draaitabel. Rechts is nu bovendien het onderdeel Draaitabelvelden geopend waar je de indeling van de draaitabel kunt aanpassen.

©PXimport

Tip 11 Wil je Excel gebruiken om gegevens te analyseren dan is draaitabellen een prima optie om te gebruiken.

Tip 12: Draaitabelvelden

Met de opties in het onderdeel Draaitabelvelden kun je de gegevens analyseren. Alle mogelijke velden staan in het bovenste deel van het scherm, je kunt ze in- of uitschakelen door er een vinkje voor te zetten of juist weg te halen. Excel zal telkens de tabel aanpassen en een nieuwe doorsnede van de gegevens laten zien. En je kunt in het onderste deel van het venster de onderdelen in de tabel van rij naar kolom omzetten of een ander totaal in het middenveld laten komen.

Bovendien kun je in de tabel zelf via de knoppen Kolomlabels en Rijlabels het totaal aantal velden in de tabel aanpassen. Bijvoorbeeld alleen gegevens over 2010 en 2011 zien en niet ook over 2009 en 2008. Het is allemaal mogelijk en wordt razendsnel geanalyseerd.

©PXimport

Tip 12 Door de eenheden te veranderen van kolom naar rij maak je telkens een andere analyse op de gegevens.

Tip 13: Draaigrafiek

Een afgeleide van de draaitabel is de draaigrafiek. Dezelfde mogelijkheden, alleen is het resultaat geen tabel maar een grafische weergave van de analyse. Open opnieuw het werkblad met de gegevens. Klik op tabblad Grafieken / Draaigrafiek en selecteer Draaigrafiek wanneer je alleen de grafiek wilt of klik op Draaigrafiek en draaitabel wanneer je beide wilt. Klik in de wizard achter Tabel/bereik weer op de knop en selecteer de gegevens, en herhaal dat om terug te keren naar de wizard als de gegevens zijn geselecteerd.

Klik nu op OK. Terug in het werkblad zie je een grafiek die je kunt gebruiken voor analyse. Je kunt kolomitems en rij-items uitvinken, je kunt in het zijpaneel van de Draaigrafiekvelden items in- of uitschakelen en je kunt velden verslepen in het onderste deel van dat venster.

©PXimport

Tip 13 Visueel gegevens analyseren met een draaigrafiek.

Tip 14: Animaties

Een animatie kan een presentatie maken of breken. Teveel is niet goed, te weinig ook niet. Vooral bij tekstanimaties gaat het vaak verkeerd. De presentator laat de volgende regel het liefst pas zien als die ook in zijn verhaal aan bod komt. De toeschouwer wordt daardoor echter telkens afgeleid juist als de presentator iets nieuws vertelt. Beter is het alle tekst op een sheet wel in één keer te geven, maar dan op een kijkvriendelijke manier. Dat kan door de animatie echt op maat te maken. Open in PowerPoint een dia met een opsomming.

Selecteer de tekst, klik op Animatie / kies Vervagen. Klik op Deelvenster animatie. Dit deelvenster zit aan de rechterkant van het scherm. Maak het groter. Alle tekstregels zijn hier geselecteerd. Klik erop met de rechtermuisknop kies Tijdsinstellingen. Selecteer bij Starten de optie Na vorige en geef het een Duur van 1 of 2 seconden. Klik dan op Selectie afspelen om het effect te zien. In de tijdlijn zie je aan de groene blokjes dat elke regel na de volgende start. Je kunt dit ook aanpassen en bijvoorbeeld per twee of drie de regels laten verschijnen.

©PXimport

Tip 14 Wees de baas over de animaties voor maximaal effect.

▼ Volgende artikel
Bescherm je data: voorkom digitale beveiligingslekken
© The 2R Artificiality - stock.ado
Huis

Bescherm je data: voorkom digitale beveiligingslekken

Op elke website, in elke app en zelfs in de supermarkt laat je digitale sporen achter. Deze worden door bedrijven verzameld en doorverkocht en helaas gebeurt dat vaak op een slecht beveiligde manier. Het gevolg? Datalekken die je privacy en je geld in gevaar brengen. Gelukkig kun je je gegevens met een paar gerichte maatregelen zelf beschermen.

In dit artikel leer je:
  • Hoe je je digitale voetafdruk opspoort en verkleint.

  • Waarom een wachtwoordmanager en tweestapsverificatie essentieel zijn.

  • Welke rechten je hebt onder de AVG en hoe je die gebruikt.

  • Hoe je veilig bestanden deelt met versleutelde diensten.

  • Wat een VPN doet en hoe je dat inzet tegen datadieven.

  • Hoe je met monitoring en alerts nieuwe datalekken snel opvangt.

Een goede bescherming van je gegevens begint met het vaststellen welke gegevens er al van je rondzwerven. Daarna beslis je wat écht bewaard moet blijven en vervolgens dicht je elk lek met slimme hulpmiddelen. In dit artikel leiden we door het hele proces. We starten met een snelle inventarisatie van je digitale voetafdruk. Denk aan ongebruikte accounts, verborgen toestemmingen en vergeten wachtwoorden.

Vervolgens gaan we aan de slag: van wachtwoordmanagers en tweestapsverificatie tot versleutelde bestandsdeling en VPN’s. Tot slot kijken we naar je wettelijke rechten onder de AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming) en laten we zien hoe je die in je voordeel kunt inzetten. Zo groeit je beveiliging organisch mee met elke stap die je zet. Je minimaliseert de risico’s en pakt je regie terug!

Digitale voetafdruk

Elk beveiligingsplan begint met inzicht. Open daarom eerst op je computer Instellingen, kies Privacy en beveiliging en bekijk alle categorieën om te zien welke apps toegang hebben tot je locatie, camera en microfoon. Noteer wat je niet verwacht had.

Ga vervolgens naar je e-mail en zoek op trefwoorden als ‘registratie’, ‘bevestig je account’ en ‘privacyverklaring’. Zo spoor je vergeten accounts op, bijvoorbeeld de webshop waar je vijf jaar geleden een cadeautje bestelde. Bezoek tot slot de website Have I Been Pwned en vul je e-mailadres in. De dienst toont of je gegevens in bekende datalekken zitten.

Geef elke vondst een kleurcode: groen voor veilig, oranje voor opletten en rood voor directe actie. Met dit kleurenoverzicht zie je in een oogopslag waar het gevaar zit. Sla het bestand lokaal op, niet in de cloud, en bescherm het met een wachtwoord. Nu je precies weet welke gegevens rondzwerven, kun je gericht maatregelen nemen in plaats van schieten met hagel. Zo bespaar je tijd en mis je geen verborgen risico.

Controleer goed welke apps en programma’s toegang hebben tot welke gegevens.

Onkraakbare wachtwoorden

Een uniek en lang wachtwoord voor elk account is de simpelste en beste bescherming. Installeer daarom een wachtwoordmanager zoals Bitwarden (https://bitwarden.com) of 1Password (https://1password.com). Maak eerst een hoofdwachtwoord van minstens zestien tekens dat geen bestaand woord bevat; combineer hoofdletters, leestekens en een zin die je alleen zelf begrijpt. Open daarna de manager en klik op Nieuwe login of Add Item, plak de url, vul gebruikersnaam in en laat de generator een wachtwoord van vijfentwintig willekeurige tekens maken.

Je kunt ook een volledige lijst met wachtwoorden importeren uit je browser. Sla het op en activeer Autofill in de browserextensie. Wis direct het oude, zwakke wachtwoord en gebruik de functie Password Health om overgebleven duplicaten op te sporen. Dankzij de versleutelde kluis verlaat geen enkel wachtwoord je apparaat onversleuteld; alleen jij bezit de sleutel. Vergeet niet regelmatig een back-up van de kluis te exporteren naar een versleuteld usb-station voor extra zekerheid. Zo voorkom je dat één lek al je accounts in gevaar brengt en kun je wachtwoorden probleemloos blijven vernieuwen.

De wachtwoordmanager is een onmisbare tool om al je online-accounts veilig te houden.

Jouw wettelijke rechten

De Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) geeft je meer macht dan je misschien denkt. Artikel 15 garandeert het recht op inzage: elk bedrijf moet je op aanvraag een overzicht leveren van alle gegevens die het over jou bewaart, inclusief de herkomst en de bewaartermijn. Artikel 16 geeft recht op rectificatie, bijvoorbeeld wanneer je adres verkeerd gespeld staat.

Het bekendste is artikel 17: het recht op gegevens verwijderen. Daarmee mag je laten wissen wat voor de oorspronkelijke dienst niet langer noodzakelijk is. Artikel 20, tot slot, verplicht bedrijven tot dataportabiliteit: je krijgt je gegevens in een leesbaar formaat zodat je soepel kunt overstappen naar een concurrent. Zodra je zo’n verzoek indient, moet de organisatie binnen een maand reageren of gemotiveerd uitstel vragen. Houd de correspondentie goed bij, want de bewijslast ligt bij het bedrijf. Door deze rechten actief te gebruiken, dwing je organisaties tot zorgvuldige omgang met jouw data en verklein je zo structureel het lekkagerisico op zowel de korte als de lange termijn. 

Tweestapsverificatie

Helaas is zelfs een fantastisch wachtwoord kwetsbaar wanneer een bedrijf een datalek heeft. Activeer daarom altijd een tweestapsverificatie, ook wel multi-factor authentication genoemd. Veel diensten bieden deze optie aan. Ga naar de beveiligingsinstellingen van je account, bijvoorbeeld Account / Beveiliging / Tweestapsaanmelding, en kies voor een authenticator-app.

Installeer op je telefoon een gratis app als Google Authenticator. Klik op QR-code scannen, houd de camera boven het scherm en bevestig. De app toont nu elke dertig seconden een nieuwe zescijferige code. Voer die in op het webformulier en sla de herstelcodes op in een offline-document.

Voor kritieke accounts, zoals je cloudopslag of crypto-wallet, gebruik je bij voorkeur een hardware-sleutel als YubiKey. Steek de sleutel in de usb-poort, druk op het lampje en log in zonder een code over te typen. Dankzij de FIDO2-standaard wordt phishing onmogelijk, omdat de sleutel de url controleert voordat hij tekent. Zo combineer je gemak met een ijzersterke tweede factor die indringers buitenhoudt. Bewaar een reservesleutel op een andere locatie zodat verlies of diefstal je niet buitensluit.

Met tweestapsverificatie leg je een extra beveiligingslaag over je inloggegevens.

Profiel opschonen met dataverzoek

Bedrijven zijn verplicht je gegevens te verwijderen zodra je daarom vraagt, maar ze doen het meestal niet uit zichzelf. Log in op ieder oud account dat je in het begin van dit artikel vond, open de privacy-instellingen en zoek naar Account verwijderen, of iets soortgelijks.

Staat de knop er niet, stuur dan via het contactformulier of het e-mailadres een AVG-verzoek: vraag om inzage, correctie of verwijdering van je persoonsgegevens. Vermeld je gebruikersnaam en mailadres, en als onderwerp iets als Verzoek op grond van artikel 17 AVG.

Licht kort toe wat je precies wilt en schrijf dat je binnen een maand een bevestiging verwacht en dat je anders de Autoriteit Persoonsgegevens inschakelt. Bewaar een pdf van het verzoek. Ontvang je na dertig dagen geen reactie, stuur dan een herinnering met de oorspronkelijke mail als bijlage.

Bij hardnekkige weigering vul je online een klachtenformulier in bij de toezichthouder. Door deze juridische drietrapsaanpak verminder je je digitale voetafdruk drastisch en leg je tegelijk druk op organisaties om hun beveiliging te verbeteren. Voeg tot slot een herinnering in je agenda zodat je de opvolging niet vergeet. 

Veilig en tijdelijk delen

Je wilt een scan van je paspoort opsturen naar een overheidsinstelling, of een map met familiefoto’s delen met oma. Gebruik dan nooit onbeveiligde e-mailbijlagen. Kies in plaats daarvan voor een end-to-end-versleutelde dienst als Wormhole.

Sleep het bestand naar het tabblad en beperk de download tot één keer. Kopieer de link, plak hem in een bericht en stuur het wachtwoord via een ander kanaal. Wie te laat klikt, krijgt een 404-fout, waardoor je geen nieuwsgierige meelezers meer hebt.

Werk je in Windows, open dan een willekeurige map, klik met rechts op een bestand, ga naar OneDrive / Delen, kies via de drie puntjes Instellingen voor delen en voeg een Wachtwoord en Vervaldatum toe. Door tijd, wachtwoord en versleuteling te combineren geef je kwaadwillenden geen kans. Bovendien bespaar je opslagruimte omdat het bestand niet in talloze inboxen blijft zweven.

Er zijn online heel veel diensten voor het veilig versturen van bestanden. Wormhole is er eentje van.

Virtueel privénetwerk

Openbare hotspots in hotels en cafés zijn een paradijs voor datadieven. Zodra je onversleuteld verkeer verstuurt, kan iedereen in het netwerk meelezen. De eenvoudigste bescherming is het inschakelen van een virtueel privénetwerk. Installeer op je laptop en mobiel bijvoorbeeld de opensource-dienst Mullvad of het commerciële NordVPN.

Open de app, klik op Snel verbinden en verifieer dat het slot-pictogram in de menubalk verschijnt. Activeer daarnaast de optie Kill Switch zodat je verbinding blokkeert zodra de tunnel wegvalt. Voor extra zekerheid kun je in je browser de ingebouwde optie Altijd beveiligde verbindingen gebruiken activeren, die je vindt via Instellingen / Privacy en beveiliging. In Firefox heet de optie Alleen-HTTPS-modus. Test je opstelling via de site DNSLeakTest. Verschijnt je eigen provider niet, dan zit je goed. Zo browse je veilig, zelfs op een open wifinetwerk.

Met een killswitch laat je automatisch de verbinding met internet of een bepaalde app verbreken om je gegevens veilig te houden.

Welke wachtwoordmanager past bij jou?

Niet elke wachtwoordkluis werkt hetzelfde. Bitwarden is opensource, draait in de cloud en laat je onbeperkt wachtwoorden synchroniseren tussen alle apparaten. De broncode is publiek, waardoor beveiligingsonderzoekers snel fouten kunnen melden.

  • LastPass was populair, maar lekte in 2022 versleutelde kluizen, waarna criminelen brute-forceaanvallen begonnen.

  • 1Password combineert cloudopslag met een extra geheime sleutel die uitsluitend lokaal wordt bewaard.

  • KeePass slaat je kluis alleen lokaal op en vereist handmatig kopiëren naar andere systemen, ideaal voor mensen die maximale controle willen.

  • Tot slot is NordPass interessant door de optie om wachtwoorden te delen via een versleuteld kanaal, handig binnen gezinnen.

Kijk bij je keuze naar prijs, opensource-status, exportmogelijkheden en ondersteuning voor hardware-sleutels. Installeer een proefversie, importeer twintig willekeurige log-ins en test de auto-invulfunctie op je belangrijkste websites. Voelt de workflow soepel en krijg je geen valse waarschuwingen? Dan heb je jouw ideale match gevonden zonder concessies aan veiligheid te doen.

Monitoren én reageren

Beveiliging is geen eenmalige klus. Stel dus alerts in die automatisch waarschuwen wanneer jouw gegevens op straat liggen. Klik op Have I Been Pwned bovenaan op Notify me en vul je e-mailadres in. De dienst mailt je voortaan zodra je mailadres opduikt in een nieuw lek.

Voeg daarnaast domeinmonitoring toe voor je eigen website als je die hebt. Als er een waarschuwing verschijnt, open je direct de wachtwoordmanager, genereer je een nieuw wachtwoord en controleer je of tweestapsverificatie actief is. Noteer het incident in je kleurenoverzicht.

Reageer je snel, dan is de kans klein dat cybercriminelen al hebben toegeslagen. Zo bouw je een continue verdedigingslinie die meegroeit met het dreigingslandschap. Maak er een maandelijkse routine van. Dan zijn al je accounts, ook de oude, veilig.

Voorkomen is beter dan genezen: stel notificaties in wanneer je e-mailadres in een hack voorkomt.

Pak de regie over je data!

Datalekken horen bij het digitale leven, maar hun impact bepaal jij. Door eerst je voetafdruk in kaart te brengen, vervolgens unieke wachtwoorden en tweestapsverificatie toe te passen en je apparaten te versleutelen, sluit je de belangrijkste toegangspoorten. Veilige bestandsdeling, een betrouwbare VPN en een periodieke schoonmaak dichten de resterende kiertjes. Met automatische monitoring en hulp van de AVG is er een goede basis. Geen enkele maatregel staat op zichzelf; samen vormen ze een flexibel schild dat meebeweegt met nieuwe dreigingen. Begin vandaag, ervaar morgen al meer gemoedsrust en bespaar geld en ongemak op de lange termijn.

▼ Volgende artikel
🎃 Angstaanjagend lekker:  Halloween-hapjes uit de airfryer
© ID.nl
Huis

🎃 Angstaanjagend lekker: Halloween-hapjes uit de airfryer

Wil je dit jaar met Halloween echt indruk maken? Met de airfryer maak je in een mum van tijd griezelig lekkere hapjes die niet alleen heerlijk smaken, maar er ook angstaanjagend (leuk) uitzien. Van knakworst-mummies en spinnenpizza's tot spookachtige cupcakes en pittige Halloweenpompoentjes: 4x luguber lekkers uit de airfryer.

Dit gaan we doen

We laten je stap voor stap zien hoe je vier verschillende Halloweenhapjes maakt in de airfryer.

🤕 Knakworst-mummies: klassiekers die altijd scoren bij jong en oud
🕷️ Spinnenpizza's:
mini-pizza’s met olijfspinnen, knapperig en pittig
👻 Spoken-cupcakes:
luchtige cakejes met een romige topping in spookvorm
🎃 Pitige Halloweenpompoentjes:
halve jalapeño-pepers met een romige kaasvulling en uitgesneden gezichtjes.

Lees ook: Ken je deze verborgen talenten van je airfryer al?

Knakworst-mummies

Ingrediënten (voor 6 stuks)

☐ 6 knakworsten of hotdogworsten
☐ 1 blik croissantdeeg
☐ 1 ei
Suikeroogjes of mosterd of ketchup

Bereiding

• Verwarm de airfryer voor op 180 graden Celsius.
• Rol het croissantdeeg uit. Snijd het deeg met een scherp mesje in repen van ongeveer 1 centimeter dik.
• Tel hoeveel reepjes deeg je hebt en deel dit aantal door 6, zodat al je mummies evenveel windsel krijgen.
• Leg de deegreepjes op een bord en leg de knakworst of hotdogworst erop.
• Sla elk reepje kruislings over de worst heen; je pakt hem dus als het ware in. Zorg wel dat je bovenaan wat ruimte overlaat, voor zijn gezichtje.
• Kwast de knakworstmummies in met losgeklopt ei en leg ze in de airfryer.
• Bak de mummies in 10-12 minuten goudbruin en krokant.
• Laat iets afkoelen en snijd eventueel nog wat extra 'windsel' in met een scherp mesje.
• Decoreer met twee snoepoogjes. Heb je die niet, maak dan ogen met een klein drupje mosterd of ketchup.

©ID.nl

Spinnenpizza's

Ingrediënten (voor 6 tot 8 stuks)

☐ Pak of rol kant-en-klaar pizzadeeg
☐ 200 ml tomatensaus
☐ 200 gram geraspte kaas
☐ Zwarte olijven zonder pit
☐ Eventueel: oregano

Bereidingswijze

• Verwarm de airfryer voor op 180 graden Celsius.
• Rol het pizzadeeg uit en steek er cirkels uit met een diameter van 10 tot 15 centimeter.
• Verdeel de tomatensaus erover met een lepel. Gebruik ongeveer 1 eetlepel saus per pizza.
• Strooi de geraspte kaas erover, ongeveer 25 gram per pizza.
• Voeg eventueel voor wat extra smaak een klein beetje oregano toe.
• Leg de pizzabodems in de mand van de airfryer.
• Bak de pizzaatjes in 8-10 minuten gaar en bruin.
• Haal de pizza's uit de airfryer en versier ze. Daarvoor snijd je per pizza 1 olijf door de lengte doormidden; dit wordt het lijfje.
• Snijd voor het hoofd 1 olijf door de breedte doormidden.
• Voor de pootjes snijd je 1 olijf over de korte kant in 4 stukken, zodat je 4 ringetje hebt. Snijd die doormidden, zodat je 8 pootjes hebt.

©ID.nl

Spoken-cupcakes

Ingrediënten (voor 6 stuks)

☐ 150 gram zelfrijzend bakmeel
☐ 100 gram bruine basterdsuiker
☐ 2 eieren
☐ 100 ml plantaardige olie
☐ 75 ml karnemelk
☐ 1 el speculaaskruiden
☐ 1 tl kaneel
☐ 1 el geraspte appel
☐ Kant-en-klare topping (wit)
☐ Wat gesmolten chocolade of chocoladedecoratiestift

Bereiding

• Verwarm de airfryer voor op 160 graden.
• Meng in een kom de eieren, olie en karnemelk.
• Voeg de droge ingrediënten toe: bakmeel, basterdsuiker, speculaaskruiden, kaneel. Mix tot een glad beslag. Schep er tot slot de geraspte appel door.
• Schep het beslag in maximaal 6 cupcakevormpjes en zet ze in de mand van de airfryer.
• Bak de cupcakes in 15-18 minuten gaar en bruin. Prik met een satéprikker, als deze er schoon uitkomt zijn ze klaar.
• Laat ze afkoelen.
• Maak er met de topping met behulp van een spuitzakje en spuitmondje een toef op in de vorm van een spookje.
• Voeg met de gesmolten chocolade of de decoratiepen per spook twee oogjes en een opengesperd mondje toe.

©ID.nl

Pittige Halloweenpompoentjes

Ingrediënten (voor 16 stuks)

☐ 8 jalapeño-pepers
☐ 100 gram roomkaas (naturel)
☐ 50 gram geraspte cheddar
☐ 1 teentje knoflook (fijngehakt)
☐ 1 lente-ui (fijn gesneden)
☐ Zout en peper
☐ Olijfolie
☐ Optioneel: paprikapoeder of chilivlokken voor extra pit

Bereiding

• Snijd de jalapeñopepers in de lengte doormidden en verwijder de zaadlijsten en pitjes. Laat de steeltjes eraan zitten.
• Meng in een kom de roomkaas, cheddar, knoflook, lente-ui, zout, peper en eventueel wat paprikapoeder of chilivlokken.
• Vul elke peperhelft met dit kaasmengsel en strijk het oppervlak glad met de achterkant van een lepel.
• Snijd met een klein mesje, satéprikker of tandenstoker voorzichtig gezichtjes in de bovenkant van de nog koude vulling: twee ogen, een neusje en een grijns.
• Zet de pepers daarna 5 tot 10 minuten in de koelkast, zodat de vulling wat opstijft en de uitgesneden gezichtjes beter zichtbaar blijven tijdens het bakken.
• Verwarm de airfryer voor op 180 graden Celsius.
• Bestrijk de buitenkant van de pepers licht met olijfolie en leg ze in de mand van de airfryer.
• Bak ze in 8 tot 10 minuten, tot de kaas gesmolten en lichtbruin is.
• Laat de Halloweenpompoentjes een paar minuten afkoelen voordat je ze serveert.