Met een huishoudboekje kun je alle inkomsten en uitgaven op een rijtje zetten, zodat altijd duidelijk is waar je geld blijft. Dat doe je natuurlijk niet meer met de hand, daar zijn handige digitale huishoudboekjes voor bedacht. Wij hebben de 6 beste huishoudboekjes uitgebreid voor je getest.

Tegenwoordig is het heel gewoon om op elk moment inzicht te hebben in je financiële situatie. Dankzij online bankieren kun je zelfs onderweg op bijvoorbeeld je telefoon zien hoeveel geld er nog op je rekening staat en als je een aankoop doet, wordt het bedrag vrijwel direct van de rekening afgeschreven. Lees ook: In 12 stappen je financiën regelen op de iPad.

Mocht er iets niet kloppen, dan kom je daar dus ook snel achter en kan dit gecorrigeerd worden. Dat neemt niet weg dat een digitaal huishoudboekje nog steeds nut heeft. Maar hoe werkt zo'n huishoudboekje, wat heb je eraan en wat zijn de meest bruikbare?

Inzicht in verleden en toekomst

Online bankieren gebruik je vooral om het actuele saldo te zien, de meest recente mutaties op te vragen en om geld over te maken. Een huishoudboekje gaat een stap verder door je overzicht en inzicht te bieden, omdat alle inkomsten en uitgaven netjes gecategoriseerd worden. Op deze manier zie je waar je je geld aan uitgeeft en dat kan tot verrassende conclusies leiden.

Zijn de boodschappen bijvoorbeeld echt zo duur, koop je misschien te veel kleding of ga je net wat te vaak uit eten in te dure restaurants? Je kunt er dus mee leren van het verleden. Daarnaast kun je vaak aangeven welke vaste lasten en uitgaven er nog aan zitten te komen, zodat je vroegtijdig weet wat dure en goedkope maanden zijn en je hier beter op kunt anticiperen.

©PXimport

Dankzij categorieën zie je veel beter waar je geld naartoe gaat.

Importeren en categoriseren

Hoe ga je met een huishoudboekje aan de slag? Alles draait om de transactiegegevens van je bankrekening. Via online bankieren haal je periodiek een transactiebestand op en dat bewaar je in een map op je computer. Dat kan eens per maand, elke week, dagelijks, of gewoon op een moment dat het jou het beste uitkomt. Enkele jaren geleden was het vrij gebruikelijk om je transactiegegevens rechtstreeks vanuit het huishoudboekje te importeren, maar banken bieden die koppelingsmogelijkheid om veiligheidsredenen niet meer aan. Dit betekent dat je transactiebestanden handmatig moet ophalen via de browser, waarna je ze in de software kunt importeren.

Vervolgens kunnen je gegevens worden gecategoriseerd. Dit houdt in dat supermarktbezoekjes netjes in de categorie Boodschappen komen te staan, een tankbeurt of je nieuwe zomerbanden bij Auto en jouw favoriete computerblad onder Abonnement. Hoe meer transacties automatisch in de juiste categorie terechtkomen, hoe minder werk jij eraan hebt en hoe waardevoller het huishoudboekje wordt.

©PXimport

Hoe meer transacties goed gecategoriseerd worden, hoe betrouwbaarder de data is.

Rubriceerregels

Het toekennen van transacties aan categorieën gebeurt via zogenaamde importeer- of rubriceerregels. Door bijvoorbeeld rekeningnummers of de omschrijving te analyseren, wordt bepaald in welke categorie transacties thuishoren. De meeste huishoudboekjes kennen standaard al een heel stel van dit soort regels, zodat veel transacties vanzelf gerubriceerd worden en je dit niet allemaal handmatig hoeft te doen. Daarnaast kun je zelf rubriceerregels maken. Transacties die in de verkeerde categorie terecht zijn gekomen of transacties die niet herkend zijn en dus niet aan een categorie zijn toegekend, kun je daar alsnog mee corrigeren.

Vooral als je net met je huishoudboekje bent begonnen, is het essentieel dat je hier veel aandacht aan besteedt. Je moet immers eerst de data goed krijgen, voordat je er zinvolle informatie uit kunt halen.

©PXimport

Via zogenaamde importeer- of rubriceerregels worden transacties aan de juiste categorieën toegekend.

Budgetten en begrotingen

Zit het gros van de transacties in de juiste categorie, dan kun je snel en eenvoudig zien hoeveel geld je kwijt bent aan bijvoorbeeld boodschappen, verzekeringen, kleding, abonnementen, een opleiding, de vakantie of je auto. Dit inzicht kun je dan gebruiken om je geld anders of beter te gaan besteden.

Om dit nog makkelijker te maken, kun je vaak met budgetten werken. Je geeft dan per categorie aan hoeveel je er maandelijks maximaal aan kwijt wilt zijn, zodat je direct na elke periode ziet of en hoeveel je onder het budget blijft of eroverheen gaat. Om inzicht in toekomstige uitgaven te krijgen, kun je vaak ook begrotingen maken, zodat je voor de langere termijn weet wat je te wachten staat. Je ziet dan wat jouw dure en goedkope maanden zijn.

Gewapend met die kennis kun je een grote aankoop of het boeken van een dure vakantie op het meest geschikte moment inplannen en kom je minder snel financieel in de knoop.

©PXimport

Via budgetten zie je makkelijker of je meer of minder geld uitgeeft dan je hebt gepland.

Kwalificatieronde

Er bestaan enorm veel online en offline huishoudboekjes. Van de meer dan vijftig exemplaren die wij vonden, waren ongeveer vijfentwintig het waard om nader kennis te maken. Via een strenge voorselectie en pre-test zijn wij vervolgens tot de zes meest interessante huishoudboekjes gekomen en die hebben wij uitgebreid aan de tand gevoeld.

We hebben hierbij goed gekeken naar de betrouwbaarheid van het importeren en de mogelijkheden die je hebt om transacties snel en efficiënt te categoriseren. Dat is immers de motor waar het allemaal om draait. Verder moet een huishoudboekje er fraai en overzichtelijk uitzien, eenvoudig te bedienen zijn, voldoende functionaliteit bieden en - ook niet onbelangrijk in onze snel veranderende wereld - met de tijd zijn meegegaan.

AFAS Personal Plus

Dit online huishoudboekje heeft een overzichtelijke indeling, waarbij de diverse mogelijkheden netjes op een rijtje zijn gezet.

Transactiebestanden worden erg snel ingeladen en ook nog eens zeer goed gecategoriseerd. Wat wel opvalt is dat als er een buitenlands woord in de omschrijving zit, automatisch de categorie Vakantiegeld wordt gekozen. Dat zal lang niet altijd de bedoeling zijn, maar via eigen rubriceerregels is dat altijd nog verder te verfijnen. Pluspunt is dat deze transacties in ieder geval niet in de grote restpost van niet herkende transacties terechtkomen.

©PXimport

Categoriseren verloopt standaard al heel aardig, dat scheelt jou veel werk.

Om het wat makkelijker te maken om transactiebestanden op te halen, helpt het huishoudboekje je door per bank duidelijke instructies te geven hoe je dit precies via online bankieren doet. Handig, want hoe je de bestanden ophaalt verschilt per bank en deze informatie is niet voor iedereen even makkelijk te vinden. Minder handig is dat bij het importeerscherm alleen de vier grootste banken genoemd worden, terwijl er veel meer ondersteund worden. Welke, daar kom je nu pas achter zodra je enkele letters van de banknaam intikt. Zodoende ontdekten wij heel toevallig dat je ook gegevens van je OV-chipkaart kunt importeren. De documentatie is wat verouderd. Zo staat er nog vermeld hoe je met de zogenaamde Bijwerk Assistent rechtstreeks vanuit het huishoudboekje transactiebestanden kunt ophalen, terwijl dit - op een enkele uitzondering na - niet meer mogelijk is.

Je kunt budgetten opstellen en prognoses maken om inzicht te krijgen in gemaakte en toekomstige uitgaven en inkomsten. Selecteer je een transactie in de transactielijst, dan zie je meteen hoeveel gelijksoortige transacties in dezelfde categorie zitten. Mocht de categorie niet kloppen, dan kun je deze transacties vanaf die plek allemaal tegelijk opnieuw categoriseren en dat scheelt je veel werk. Bonnetjes uploaden en koppelen aan transacties is verder ook mogelijk. Van transacties mag je een beperkt aantal velden wijzigen. Je kunt een transactie wel verwijderen, maar niet handmatig opvoeren (wel bij het kasboek). Sowieso moet je met dit soort acties oppassen om de consistentie van de gegevens te waarborgen. Aangezien de bron je eigen bank is, zouden de gegevens in de basis juist moeten zijn. Hooguit is een duidelijkere omschrijving gewenst of wil je het transactiebedrag splitsen over meerdere categorieën.

Al met al is dit een duidelijk en eenvoudig te gebruiken huishoudboekje met veel mogelijkheden, al zijn de rapportagemogelijkheden ietwat beperkt. Er is ook een gratis variant beschikbaar, maar daarin ontbreken enkele toch wel heel essentiële functies, zoals het aanpassen van rubriceerregels en het maken van back-ups.

©PXimport

Als je de categorie aanpast, zie je direct hoeveel gelijksoortige transacties ook nog veranderd kunnen worden.

AFAS Personal Plus ****

Prijs

€ 2,99 per maand

Pluspunten

Overzichtelijk en eenvoudig te bedienen

Goede toekenning aan categorieën

App voor Android en iOS (beperkte functionaliteit)

Minpunten

Enkele belangrijke functies niet in gratis versie

Niet alle ondersteunde banken in overzicht getoond

Documentatie loopt wat achter

Pfinking

Het inladen van transacties duurt erg lang vergeleken met de andere huishoudboekjes. Ook als je per ongeluk twee keer hetzelfde bestand verwerkt, duurt het importeren nog steeds even lang. Het huishoudboekje ziet er verder wel keurig verzorgd uit, met alle functies netjes en overzichtelijk op het beginscherm. Verder wordt duidelijk aangegeven wat elke knop doet als je er eventjes met muis boven zweeft. Importeren gebeurt bij dit huishoudboekje trouwens in twee stappen. Eerst wordt het volledige bestand ingelezen. Daarna krijg je een lijst te zien en kun je per transactie of voor alles tegelijk aangeven of het ook daadwerkelijk verwerkt moet worden. Jammer is wel dat veel transacties in de categorie Overige terechtkomen. Ook generieke transacties die iedereen wel heeft, worden hierbij regelmatig niet herkend, zoals die van de belasting of het opladen van je OV-chipkaart.

De werking van het opnieuw categoriseren van transacties is helaas wat moeilijk te doorgronden. Wel zijn er voldoende mogelijkheden aanwezig om zowel je eigen als de standaard rubriceerregels aan te passen. De rapporten en grafieken worden in de vorm van pdf-bestanden gegenereerd en zien er compleet en netjes verzorgd uit. Handig extraatje is verder dat je uitgavencategorieën kunt vergelijken met gegevens van het CBS, zodat je ziet welke besparingsmogelijkheden er zijn in vergelijking tot anderen.

©PXimport

Rapporten zoals vergelijkingen met CBS-gegevens worden opgeslagen als pdf-bestanden.

Pfinking ***

Prijs

€ 11,88 per jaar

Pluspunten

Mooi verzorgd en overzichtelijk

Goede rapportage

Aanpassen standaard en eigen rubriceerregels

Minpunten

Importeren is traag

Veel eigen rubriceerregels nodig

Weinig statusinformatie na importeren of uitvoeren regels

Opnieuw categoriseren moeilijk te doorgronden

MijnGeldzaken.nl

Tijdens de tests presteerde dit online huishoudboekje erg goed wat betreft categoriseren. Zelfs gegevens van OV-chipkaart en parkeertransacties kwamen in de juiste categorie terecht. Er zitten standaard dus al behoorlijk goede rubriceerregels in. Ook worden aanwijzingen gegeven over hoe je de bestanden bij je bank ophaalt. Het huishoudboekje zelf is volledig gratis. Er bestaan ook betaalde varianten van, maar dan gaat het vooral om aanvullende (advies)diensten.

Als je een transactie opsplitst omdat je het bedrag over meerdere categorieën wilt verdelen, hoef je niet exact op het totaalbedrag uit te komen. Het restantbedrag blijft automatisch bij de originele categorie zitten en dat werkt comfortabel. Bij andere huishoudboekjes moet je de optelling vaak zelf kloppend maken en dat vraagt wat meer rekenwerk of de hulp van een rekenmachine.

Gegevens van transacties mag je niet aanpassen. Wel kun je de categorie wijzigen. Dit kan meteen ook bij alle andere soortgelijke transacties worden doorgevoerd die al aanwezig zijn, net als uiteraard bij toekomstige transacties. Je krijgt geen bevestiging hoeveel er daadwerkelijk aangepast zijn, maar dat geeft niet omdat je er vooraf wel een gedetailleerde lijst van ziet. Wil je jouw financiële situatie vergelijken met gegevens van het Nibud of wil je met budgetten en begrotingen werken, dan heb je de betaalde versie nodig.

©PXimport

Transactiegegevens kun je niet wijzigen, maar de categorie kun je natuurlijk wel vrijelijk aanpassen.

MijnGeldzaken.nl **

Prijs

Gratis

Pluspunten

Goede categorisering

Eenvoudig opsplitsen transacties

Minpunten

Vrij summier uitgevoerd vergeleken met overige huishoudboekjes

Gratis versie kent geen budgetten en begrotingen

Cashflow Manager

Handig in de gratis proefversie van dit huishoudboekje van Banking Tools, is dat je vrij kunt schakelen tussen drie verschillende varianten. Zo kun je eenvoudig zelf ervaren welke functionaliteit het beste bij je past. Voor deze test hebben wij de meest uitgebreide versie van het programma gebruikt en dat is Cashflow Manager. Als je bekend bent met Microsoft Office heeft dit programma al meteen een vertrouwd uiterlijk doordat er met linten wordt gewerkt. Wat importeren betreft is het handig dat je ook hier uitleg krijgt wat je allemaal moet doen om transactiebestanden op de website van online bankieren van jouw bank op te halen. Daarnaast is ook een vrije import van bestanden mogelijk, waarbij je zelf moet aangeven wat de betekenis is van de diverse velden in de transactieregels.

Importeren duurt wat langer dan gemiddeld, wat vooral opmerkelijk is omdat er naar verhouding weinig transacties direct op de juiste manier gecategoriseerd worden. Zelfs transacties van de landelijk bekende supermarktketens worden niet herkend. Je moet dus sowieso aan de slag om eigen rubriceerregels te maken. Daar zijn gelukkig wel uitgebreide mogelijkheden voor aanwezig. Categorieën worden in dit huishoudboekje trouwens rubrieken genoemd. Als je een transactie splitst, wordt automatisch het restbedrag aangegeven, wat het makkelijker maakt om het totaalbedrag netjes over meerdere categorieën (rubrieken) uit te smeren. Klopt de rubriek van een transactie niet, dan worden ook overeenkomstige transacties ook getoond, zodat je ze allemaal tegelijk naar de juiste rubriek kunt overzetten.

Eventueel kun je zaken als gescande bonnetjes of facturen als bijlage aan transacties koppelen. Bij de budgetten kun je de eigen situatie vergelijken met de landelijke gegevens van het Nibud. Als je de transactielijst bekijkt, kun je zelf aangeven welke velden je wel en niet wilt zien en ook de volgorde ervan kun je aanpassen. Dat is ook wel nodig, want het lastige is dat er geen horizontale scrollbalk aanwezig is. Dit is onhandig, want het betekent ook dat als je het ene veld langer maakt, je een ander veld kleiner moet maken. Anders past niet alle informatie op de regel. Wil je een extra groot veld zoals de omschrijving volledig zien, dan moet je dus best veel passen en meten en schuiven met de velden op het scherm.

©PXimport

De menubesturing lijkt veel op de linten van onder meer Microsoft Office.

Cashflow Manager 5 ****

Prijs

€ 29,95 per jaar

Pluspunten

Goed verzorgd en overzichtelijk

Uitleg ophalen transactiebestanden

Uitgebreide mogelijkheden bij rubriceren

Situatie vergelijken met Nibud-gegevens

Minpunten

Veel eigen rubriceerregels nodig

Geen horizontale scrollbalk

Penningmeester

Het huishoudboekje Penningmeester kent erg veel mogelijkheden. Leuk idee is dat je nieuwe transactiebestanden in een speciale map kunt plaatsen, waarna ze automatisch ingelezen worden zodra je het programma start. Uiteraard kun je ook later vanuit het programma zelf bestanden importeren door ze zelf aan te wijzen. Verwerkte bestanden worden naar een aparte map verplaatst, zodat direct duidelijk is welke bestanden al verwerkt zijn en welke nog niet.

Een behoorlijk aantal transacties wordt tijdens het categoriseren al meteen aan de juiste categorie (in dit huishoudboekje een post genoemd) toegekend. Dat zijn ze lang niet allemaal, dus net als bij de andere huishoudboekjes moet je ook nu nog flink aan de slag met eigen rubriceerregels.

Dat kan overigens meteen na het importeren via een handige pop-up waarin je een aantal veelgebruikte functies ziet. Waaronder dus een optie om op zeer eenvoudige wijze de niet gecatalogiseerde transacties alsnog aan de juiste categorie toe te toewijzen. Extra handig is dat je dit meteen als nieuwe rubriceerregels (actieregels genaamd) aan het huishoudboekje kunt toevoegen voor toekomstig gebruik. Pas je een categorie aan, dan zie je netjes hoeveel transacties er aangepast zijn. Vanuit de pop-up kun je verder onder meer transacties opsplitsen (verdelen over meerdere categorieën) of gescande bonnen en dergelijke als bijlage aan transacties toevoegen.

Het programma kent behoorlijk veel rapporten en grafieken. Die kun je direct opslaan, afdrukken of naar Excel sturen. Als je bij de grafieken op een taartpunt klikt, kun je onder andere rechtstreeks doorspringen naar de betreffende transacties om detailgegevens te bekijken. Ook kun je eventueel de categorie nog aanpassen of er een rubriceerregel van maken. Bij grafieken en rapporten kun je een periodefilter instellen. Helaas is de getoonde lijst niet alfabetisch en ook niet chronologisch; alle mogelijke perioden staan kriskras door elkaar, waardoor het nogal zoeken is naar net die ene periode die je wilt opvragen.

Onder in het scherm is steeds een rijtje snelkoppelingen te zien die naar veelgebruikte en belangrijke functies verwijzen, zodat je niet telkens hoeft uit te zoeken in welk lint je moet zijn. Bij het programma zit ook nog eens een duidelijke handleiding.

Er heeft ooit een app van dit huishoudboekje bestaan, maar dat blijkt slechts een poort naar een html5-website geweest te zijn. De app bestaat dan ook niet meer, maar door zelf een snelkoppeling naar de website op het hoofdscherm van je smartphone of tablet toe te voegen, heb je weer exact dezelfde functionaliteit terug en werkt het nu op elk (mobiele) platform.

©PXimport

Direct na het importeren kun je onder andere snel transacties categoriseren.

Penningmeester *****

Prijs

€ 14,95 per jaar

Pluspunten

Automatisch inlezen nieuwe transactiebestanden

Geïmporteerde bestanden verplaatst naar verwerkt-map

Veel rubriceer- en rapportagemogelijkheden

Snelkoppelingen naar belangrijke functies in beeld

Minpunten

Periodefilter staat niet op volgorde

Davilex Cash Personal

Huishoudboekjes testen wij al vele jaren en bij elke nieuwe ronde weten we één ding vooraf zeker: ruim binnen de 30 dagen zal de testlicentie van Davilex Cash Personal plotseling verlopen. Dat was vijf jaar geleden al zo en ook nu mochten we na enkele dagen ineens niet meer verder testen. Het probleem is blijkbaar nog steeds niet verholpen en zo heb je als gebruiker maar bar weinig tijd om het pakket op een redelijke manier uit te proberen. Na het sturen van onze naw-gegevens kregen wij gelukkig een tijdelijke maar wel werkende licentiecode toegestuurd.

Bij dit huishoudboekje kost het, vooral vergeleken met de andere huishoudboekjes die wij hebben getest, onevenredig veel inspanning om het programma te leren in welke categorieën alle transacties thuishoren. Het lijkt erop dat er helemaal geen standaard rubriceerregels worden meegeleverd, want alle transacties (en dus ook de meest vanzelfsprekende die iedereen wel heeft) moesten wij handmatig aan een categorie toekennen. Nadat dat eenmaal is gebeurd, worden gelijksoortige transacties uiteraard wel herkend, maar dat neemt niet weg dat het de eerste keren enorm veel tijd kost voordat een transactiebestand van enige omvang is verwerkt. Zijn de transactiegegevens eenmaal verwerkt en goed gecategoriseerd, dan zijn er wel voldoende mogelijkheden aanwezig om zaken als budgetten, begrotingen, rapporten en grafieken te maken.

©PXimport

Het categoriseren van transacties is bij dit huishoudboekje een flinke kluif.

Davilex Cash Personal ***

Prijs

€ 7,95 per jaar

Pluspunten

Overzichtelijk en rustige lay-out

Voldoende functionaliteit

Minpunten

Licentieproblemen nog steeds niet opgelost (> 5 jaar)

Rubriceren verloopt zeker de eerste keren zeer moeizaam

Conclusie

De kwaliteit en de mogelijkheden van huishoudboekjes wisselt enorm. Vandaar dat wij een zeer strenge voorselectie hebben gehouden om van meer dan vijftig huishoudboekjes uiteindelijk uit te komen op de exemplaren die je in deze test terugvindt. Dat wil zeggen dat de gesproken programma's allemaal niet slecht zijn. Toch hebben wij een duidelijke voorkeur: de winnaar van deze huishoudboekjestest is Penningmeester. Het programma ziet er goed verzorgd uit en is erg overzichtelijk. Een groot aantal transacties wordt standaard al op een juiste manier gerubriceerd, maar hier kan wel nog flinke winst behaald worden als de makers meer en betere rubriceerregels meeleveren. In ieder geval zijn er genoeg mogelijkheden om de resterende transacties via eigen regels alsnog op eenvoudige wijze in te delen.

Er zijn uitgebreide rapportagemogelijkheden en er kunnen zowel budgetten als begrotingen opgesteld worden. Een goede tweede is Cashflow Manager, een programma dat ook heel prettig werkt, er goed verzorgd uitziet en prima mogelijkheden biedt.

©PXimport

In de bovenstaande tabel vind je alle testuitslagen. Klik hier voor een grotere versie.

Twijfel je of je een bepaalde Linux-distributie wilt installeren? Test dit besturingssysteem dan eerst eens grondig met een virtuele computer. Dat is lekker vrijblijvend, want hiermee staat de distributie nog niet daadwerkelijk op je pc of laptop. Het gratis programma VirtualBox biedt voor zo’n beetje elk hedendaags besturingssysteem een veilige (test)omgeving. Zo speel je zorgeloos met Ubuntu, Linux Mint of CachyOS.

De installatie van een besturingssysteem op een computer is behoorlijk ingrijpend. Ben je nog niet helemaal zeker van je zaak, dan kun je daarom beter even wachten. Misschien weet je ook nog niet precies welke Linux-distributie je wilt gebruiken. Het zijn er ook zoveel.

Een virtuele computer is een doeltreffende methode om een of meerdere besturingssystemen onbekommerd uit te proberen. Vind je een bepaalde distro (variant) niets? Geen probleem, want met een paar muisklikken verwijder je deze Linux-telg van het systeem. Op naar de volgende!

Virtuele computer

Een computer binnen een computer. Zo laat een virtuele machine zich het beste omschrijven. Hierbij bootst gespecialiseerde software de eigenschappen van een fysieke computer precies na. Binnen de veilige grenzen van dit programma voer je de installatie van het door jou gekozen besturingssysteem uit. Na afloop start je de virtuele computer op. Het virtualisatieprogramma zorgt ervoor dat deze ‘namaak-pc’ met alle hardware kan communiceren, zoals het beeldscherm, de muis en het toetsenbord.

VirtualBox toont de Linux-distributie in een apart programmavenster van het huidige besturingssysteem, zoals Windows of macOS. Loopt de virtuele computer vast, dan heeft dat geen vervelende gevolgen. De host-pc en de virtuele machine werken namelijk onafhankelijk van elkaar.

Linux Mint op een virtuele computer met op de achtergrond het bureaublad van Windows.

Linux-distributie ophalen

Voordat je een besturingssysteem gaat virtualiseren, heb je eerst een installatiebestand nodig. Dat kun je gratis downloaden. Bekende namen zijn onder meer Ubuntu, MX Linux, CachyOS en Linux Mint. In dit artikel gaan we aan de slag met de laatstgenoemde distro. Volgens de informatieve website https://distrowatch.com is dit momenteel het populairste besturingssysteem met bouwstenen van Linux.

Linux Mint is in verschillende versies beschikbaar. Voor alledaags gebruik raden we de Cinnamon Edition aan. Die is gebruiksvriendelijk en heeft een fraaie vormgeving. Verder zijn er al redelijk wat programma’s in het besturingssysteem aanwezig, zodat je meteen aan de slag kunt. Ga naar de downloadpagina van Linux Mint Cinnamon Edition en klik op een downloadlink van een Nederlandse of Belgische server. Je slaat het iso-bestand van circa 3 GB vervolgens op.

VirtualBox installeren

Voor het virtualiseren van besturingssystemen is VirtualBox bij uitstek geschikt. Deze Nederlandstalige freeware heeft diverse voorgekauwde instellingen voor bekende Linux-distributies in huis, zodat je de boel relatief makkelijk aan de praat krijgt. Bovendien verschijnen er om de haverklap nieuwe versies van dit programma. Hierdoor kan VirtualBox met vrijwel alle besturingssystemen en hardware overweg.

Het maakt eigenlijk niet uit welke host-pc je gebruikt, want het programma ondersteunt systemen met Windows, macOS en Linux. Ga naar www.virtualbox.org/wiki/downloads en kies de versie die je nodig hebt. In dit artikel gaan we aan de slag met het installatiebestand van Windows. Klik in dat geval op Windows hosts en open vervolgens het exe-bestand. De installatie heeft weinig om het lijf. Doorloop de verschillende stappen en ga hierbij akkoord met de licentievoorwaarden. Verder laat je alle overige opties ongewijzigd. Na afloop start je het programma op.

VirtualBox is voor een heleboel besturingssystemen beschikbaar.

Beginner of ervaren?

Als het goed is komt het programmavenster VirtualBox Manager tevoorschijn. Hierin kun je een of meerdere virtuele computers aanmaken. Bepaal in het startvenster of je de Basismodus of Expertmodus van de freeware wilt activeren. We adviseren nieuwe gebruikers om te kiezen voor de basismodus. Hierbij worden diverse geavanceerde opties verborgen. Overigens kun je op elk moment overgaan op de expertmodus. Navigeer hiervoor naar Bestand / Voorkeuren en klik op het tabblad Expert.

De Basismodus verbergt ingewikkelde functies van VirtualBox die de meesten toch niet gebruiken.

Bestand toewijzen

Je creëert nu eerst een verse virtuele computer. Klik achtereenvolgens op Machine / Nieuw om een soort stappenplan te openen. Bedenk eerst een logische naam, zoals die van het besturingssysteem. Kies achter Map de bestandslocatie waarin VirtualBox alle data van de virtuele machine bewaart. Het is belangrijk dat deze map voldoende vrije schijfruimte bevat. Klik op het uitrolmenu en vervolgens op Andere om de juiste map aan te wijzen.

Verder selecteer je bij ISO-image het eerder gedownloade installatiebestand van de Linux-distributie. Klik hiervoor wederom op het uitrolmenu en kies Andere. Op basis van het toegevoegde iso-bestand vult VirtualBox waarschijnlijk de resterende velden Type, Subtype en Versie in. Zo niet, dan selecteer je zelf de juiste gegevens van het besturingssysteem. Mogelijk vult VirtualBox deze velden trouwens in met een andere Linux-distributie, maar dat is in veel gevallen niet erg. Vink tot slot de optie Overslaan installatie zonder toezicht aan. Je kunt dan zelf de gewenste instellingen van de virtuele computer kiezen. Klik op Volgende.

Koppel het installatiebestand van de Linux-distributie aan de virtuele computer.

Geheugen en processor

In de volgende stap ga je systeemkracht aan de virtuele computer toewijzen. Gebruik de schuifknop achter Basisgeheugen om een bepaalde hoeveelheid werkgeheugen aan het virtuele systeem te koppelen. Wees hiermee voorzichtig. Geheugen dat je ‘weggeeft’ is per slot van rekening niet meer voor de fysieke computer beschikbaar. Linux Mint vereist slechts 2 GB RAM (2048 MB), maar voor een soepele werking kun je beter iets meer toewijzen.

Je koppelt ook een aantal processorkernen aan de virtuele computer. Hierbij geldt hetzelfde als bij het werkgeheugen. Wees niet te scheutig met het toekennen van processorkernen, zodat de host-pc voldoende rekenkracht kan aanspreken. Klik op Volgende.

Denk goed na met hoeveel werkgeheugen en processorkernen je de virtuele computer uitrust.

Schijfgrootte bepalen

Net als een echte pc of laptop heeft een virtuele computer eveneens een opslagdrager nodig. Hierop ga je dadelijk Linux Mint of een andere zelfgekozen Linux-distributie installeren. Je regelt dat door een virtuele schijf aan te maken. Bepaal met de schuifknop de benodigde opslagcapaciteit. Voor Linux Mint moet je minimaal 20 GB reserveren. Ben je van plan om flink wat programma’s te installeren en/of eigen data te bewaren? Wijs dan voor de zekerheid iets meer schijfgrootte toe. Houd er rekening mee dat VirtualBox de virtuele schijf in de map bewaart die je in de paragraaf Installatiebestand toewijzen hebt gekozen. Overigens komt de omvang van de virtuele schijf overeen met de opgeslagen gegevens. De schijfgrootte neemt dus geleidelijk toe tot het ingestelde maximum. Klik op Volgende / Afmaken. De nieuwe virtuele computer verschijnt nu in het linkermenu van VirtualBox Manager.

Linux Mint heeft aan 25 GB opslagcapaciteit ruimschoots voldoende.

Virtuele computer starten

Het is nu eindelijk tijd om de virtuele computer in te schakelen. Klik bovenaan in de werkbalk op Starten. VirtualBox gedraagt zich nu als een echte computer. Je gebruikt de muis en het toetsenbord gewoon zoals je dat van elke reguliere pc of laptop gewend bent. Klik achter de meldingen Muis-integratie en Automatisch het toetsenbord afvangen op de kruisjes.

In ons voorbeeld komt na even wachten het installatiescherm van Linux Mint tevoorschijn. De optie Start Linux Mint is al geselecteerd. Druk op Enter. Je komt daarna in de zogeheten liveweergave van het besturingssysteem terecht. Snuffel hier eventueel alvast even rond. Uiteraard kun je ook meteen met de installatie beginnen. Dubbelklik dan op het pictogram Install Linux Mint.

De installatie van een besturingssysteem werkt bij een virtuele machine exact hetzelfde als bij een normale pc.

Besturingssysteem installeren

De installatieprocedure van elke bekende Linux-distributie is in grote lijnen hetzelfde. In dit artikel bespreken we de stappen bij een verse installatie van Linux Mint (Cinnamon Edition). Selecteer Nederlands in de taallijst en kies Verder. Bepaal nu welke toetsenbordindeling je wilt gebruiken. De standaardwaarden voldoen voor de meeste mensen prima.

In het volgende venster vink je naar eigen inzicht Multimedia-codecs installeren aan. Deze optie komt vooral van pas wanneer je in Linux Mint video’s gaat afspelen. Check in het volgende venster of de optie Wis schijf en installeer Linux Mint is geselecteerd. Bevestig vervolgens met Installeer nu / Verder. Wijzig zo nodig de regio en klik nogmaals op Verder.

Je vult in het laatste scherm een naam, computernaam, gebruikersnaam en wachtwoord (tweemaal) in. VirtualBox geeft aan wanneer je een sterk wachtwoord hebt verzonnen. Geen zin om dat telkens in te vullen? Selecteer dan de optie Automatisch aanmelden en sluit af met Verder. De installatie kan best een tijdje duren! Klik als laatste op Nu herstarten en druk op Enter.

Na enkele stappen installeer je Linux Mint daadwerkelijk op de virtuele computer.

Linux Mint verkennen

Zodra Linux Mint voor de eerste keer opstart, log je zo nodig in met een gebruikersnaam en wachtwoord. Je ziet eerst een welkomstvenster. Neem die vrijblijvend door en leer zo alvast wat functies van het besturingssysteem kennen. Het is slim om het vinkje voor Toon dit dialoogvenster bij het opstarten even weg te halen, want anders krijg je het telkens te zien. Sluit het welkomstvenster via het kruisje.

Zoals je wellicht al van Windows gewend bent, heeft Linux Mint ook een startmenu. Dat open je met de knop helemaal links van de taakbalk. Hierin kom je diverse bekende programma’s tegen. Gebruik bijvoorbeeld Firefox en Mozilla Thunderbird respectievelijk voor internet en e-mail. Daarnaast zijn er onder meer een rekenprogramma, tekstverwerker en tekentool van LibreOffice ingebakken. Vanzelfsprekend kun je naar hartenlust extra programma’s installeren. Ga in het startmenu naar Beheer / Programmabeheer en ontdek welke tooltjes er allemaal beschikbaar zijn.

In Programmabeheer zijn onder andere toepassingen als WhatsApp (Whatsie), Spotify en Dropbox te vinden.

Resolutie wijzigen

Misschien ben je niet tevreden met de schermresolutie van de virtuele computer, en wil je deze verhogen of juist verlagen? Klik met de rechtermuisknop ergens op het bureaublad van Linux Mint en kies Scherminstellingen. Selecteer in het uitrolmenu achter Resolutie een andere waarde. Wanneer je met Toepassen / Wijzigingen behouden bevestigt, past VirtualBox meteen zijn venstergrootte aan.

Verhoog de resolutie wanneer je in een groter VirtualBox-venster wilt werken.

Statusbalk

Helemaal onder in VirtualBox bevindt zich een smalle statusbalk. Die is belangrijk, want hierin kun je diverse instellingen van de virtuele computer beheren. Zweef met de muisaanwijzer boven een pictogram om de bijbehorende gegevens te tonen. Klik met de rechtermuisknop wanneer je een bepaalde instelling wilt wijzigen. Op deze manier activeer je bijvoorbeeld de microfoon van een laptop, wijzig je de schaalgrootte van het scherm en switch je tussen aangesloten usb-apparaten.

Helemaal rechts van de statusbalk vind je de zogeheten hosttoets. Zitten de muis en het toetsenbord ‘opgesloten’ in de virtuele machine, terwijl je iets op de fysieke pc of laptop wilt doen? Druk dan op deze hosttoets. Normaal gesproken is dat de rechter Ctrl-toets. Gebruik je de statusbalk nooit? Je kunt het onderdeel dan net zo goed verbergen. Klik erop met de rechtermuisknop en zet de optie Toon statusbalk uit.

Verwijderen

Je kunt op de virtuele computer doen wat je wilt. Je handelingen leiden tenslotte niet tot (softwarematige) schade aan de host-pc. Ben je uitgespeeld? Je doet een virtuele computer eenvoudig van de hand. Sluit de virtuele pc eerst netjes af en klik daarna in VirtualBox Manager met de rechtermuisknop op de naam van de virtuele computer. Kies Verwijderen / Wis alle bestanden.

Met drie muisklikken verwijder je een besturingssysteem uit VirtualBox.

Steeds meer mensen gebruiken hun smartphone als enige camera. Logisch: je hebt 'm altijd bij je, de kwaliteit is flink verbeterd en met één tik deel je je foto meteen. Toch valt het resultaat in de praktijk vaak tegen. Slechte belichting, wazige opnames of vertekende beelden komen vaker voor dan je denkt. Gelukkig kun je dat makkelijk voorkomen, zonder dure apps of ingewikkelde instellingen.

Waarom smartphonefoto's vaak tegenvallen

Smartphones zijn slim, maar niet feilloos. Zeker bij lastig licht of als je iets snel wilt vastleggen, maakt de camera keuzes die niet altijd de beste zijn. Denk aan overbelichte luchten, fletse gezichten of onscherpe details. Dat komt doordat de automatische stand van je smartphone vaak te generiek is. En omdat je zelf misschien niet altijd de tijd neemt om bewust te fotograferen.

Ook de manier waarop je de telefoon vasthoudt, hoeveel licht er is en zelfs of je de lens schoon hebt gemaakt, heeft invloed op het resultaat. Hieronder zie je welke fouten je zoveel mogelijk moet zien te vermijden – en wat je wél kunt doen voor de beste smartphonefoto's!

❌ Altijd inzoomen met je vingers

Je kent het wel: je ziet iets moois op afstand en knijpt met je vingers op het scherm om in te zoomen. Handig, maar helaas ook funest voor de beeldkwaliteit. Bij de meeste smartphones gaat het hier om digitale zoom. Dat betekent: het beeld wordt softwarematig vergroot en de kwaliteit gaat flink omlaag. Details verdwijnen, het beeld wordt korrelig of onscherp, en wat overblijft lijkt eerder op een screenshot dan op een scherpe foto.

➡️ Wil je een onderwerp dichterbij halen? Probeer fysiek dichter naar het object toe te lopen. En als dat niet kan, maak de foto op normale afstand en snijd 'm later bij. Je houdt dan meer controle over de scherpte.

❌ Recht tegen het licht in fotograferen zonder HDR

Fotografeer je buiten met de zon achter je onderwerp, dan krijg je vaak een silhouet of een uitgebleekte lucht. Zeker bij mensen zie je dan alleen donkere gezichten terwijl de achtergrond overbelicht is. HDR (High Dynamic Range) zorgt ervoor dat de telefoon meerdere foto's met verschillende belichtingen combineert tot één goed gebalanceerd beeld. Zo worden details in zowel lichte als donkere delen behouden.

➡️ Veel smartphones schakelen HDR automatisch in, maar controleer dit liever handmatig. Zie je een overbelicht beeld op het scherm? Tik dan op het onderwerp zodat de belichting zich aanpast, of gebruik de schuif om het licht iets te temperen.

©StudioPN - stock.adobe.com

❌ Altijd rechtop fotograferen – ook bij landschappen

Onze telefoons houden we bijna altijd verticaal vast, en dus is het logisch dat veel mensen ook zo fotograferen. Dat is prima voor portretten of een enkel object, maar voor landschappen, architectuur of groepsfoto's mis je dan veel beeld. In horizontale stand kun je meer van de omgeving vastleggen en ziet de compositie er vaak natuurlijker uit. Zeker als je later de foto op een computerscherm of televisie bekijkt, valt een verticale uitsnede ineens erg krap.

➡️ Wen jezelf aan om je telefoon even te draaien als het beeld daarom vraagt. Je zult merken dat je foto's meteen sterker ogen.

❌ De lens vergeten schoon te maken

Het lijkt een open deur, maar wordt toch vaak vergeten: de lens schoonmaken. Smartphones zitten in je broekzak, jaszak of tas, en komen daarbij in aanraking met stof, vet, vezels en vingers. Dat zie je niet altijd op het scherm, maar het effect is wel zichtbaar op je foto: een waas, vlekken of een doffe gloed. Vooral in tegenlicht wordt dat snel storend.

➡️ Gebruik een zachte microvezeldoek (zoals een brillendoekje) of desnoods een schone hoek van je kleding om de lens voorzichtig schoon te wrijven. Even vegen voor elke foto kan het verschil maken tussen een matige en een heldere opname.

©Kicking Studio

❌ Te veel vertrouwen op portretmodus

De portretmodus van je smartphone simuleert scherptediepte door de achtergrond kunstmatig te vervagen. Op het eerste gezicht ziet dat er mooi uit, maar in de praktijk gaat het vaak mis. Haren worden half weggesneden, brillen krijgen rare randen, en objecten die nét buiten het middelpunt vallen, vervagen mee. Het effect lijkt professioneel, maar is het meestal niet.

➡️ Gebruik portretmodus dus alleen als je ziet dat het goed werkt. Twijfel je? Maak dan dezelfde foto ook zonder deze functie, zodat je achteraf kunt kiezen. Bij detailrijke scènes of meerdere personen in beeld is de gewone fotostand vaak betrouwbaarder.

Top 5 camera-smartphones 2025

1. Samsung Galaxy S25 Ultra

Deze smartphone staat volgens veel experts bovenaan als beste camera-phone van 2025. Hij heeft een indrukwekkende camera-configuratie: 200 MP hoofdcamera, 50 MP ultrabreedhoek, en twee telefoto-objectieven, gecombineerd met een krachtige AI-beeldverwerking en uitstekende zoommogelijkheden. Lees hier onze Samsung Galaxy S25 Ultra review.

2. Apple iPhone 16 Pro / Pro Max

De iPhone 16 Pro(reeks) blinkt uit in natuurlijke kleuren, scherpe telefoto-opnames en professionele videomogelijkheden zoals 4K‑120fps slow‑motion. Lees hier onze iPhone 16 Pro review.

3. OnePlus 13

Volgens veel reviewers biedt de OnePlus 13 uitgebalanceerde kleuren, heldere details en snelle autofocus bij actie- en macro-opnamen. Lees hier onze OnePlus 13 review.

4. Google Pixel 9 Pro

De Pixel 9 Pro combineert uitstekende fotokwaliteit – met name bij macro, zoom en bewerking – dankzij de Tensor G4-chip en krachtige AI‑features. De gezaghebbende Amerikaanse site Tom's Guide plaatst hem als beste Android-camera na de S25 Ultra. Lees hier onze  Google Pixel 9 Pro XL review.

5. Xiaomi 15 Ultra

Testers van TechRadar prijzen de Xiaomi 15 Ultra – met 1‑inch sensor en Leica-lenzen – als een van de beste cameratelefoons ooit getest. Vooral de beeldkwaliteit en professionele lenskwaliteit vallen op. Lees hier onze Xiaomi 15 Ultra review.