ID.nl logo
CachyOS: gratis Windows-alternatief met bekende freeware
© Andreas Prott - stock.adobe.com
Huis

CachyOS: gratis Windows-alternatief met bekende freeware

Reageert Windows op jouw (oude) pc of laptop stroperig? Via allerlei kunstgrepen kun je de boel mogelijk nog wat vlottrekken, maar verwacht geen wonderen. Iets wat écht helpt, is de installatie van een lichtgewicht besturingssysteem. De relatief nieuwe en gratis Linux-distributie CachyOS is hiervoor heel geschikt. Je komt in de overzichtelijke gebruikersomgeving heel wat vertrouwde namen tegen.

In dit artikel vertellen we je hoe je de Linux-distributie CachyOS op jouw pc aan de praat krijgt:

  • Maak eerst een opstartbare usb-stick
  • Installeer vervolgens CachyOS met behulp van de usb-stick
  • Werk het systeem bij
  • Installeer de gewenste programma's

Lees ook: Geef Linux ook eens een kans!

CachyOS is tot dusver onderbelicht gebleven. Ten onrechte, want volgens de bekende informatieve website Distrowatch wint dit besturingssysteem in rap tempo terrein. Niet voor niets staat CachyOS inmiddels in de top tien van populairste Linux-systemen.

Systeemeisen

CachyOS is niet veeleisend. Zo kun je het besturingssysteem op vrijwel elke computer met een dualcore-processor en 3 GB werkgeheugen installeren. Houd verder rekening met minimaal 30 GB schijfruimte. Dit zijn de minimale eisen. Voor een soepele werking adviseren de makers om het pakket op een systeem met 4 GB werkgeheugen en een ssd te installeren.

Opstartbare usb-stick maken

Je hebt van CachyOS een zogeheten image nodig. Hiermee ga je op een later moment de installatie in orde maken. Er bestaan verschillende versies van het besturingssysteem. In dit artikel gaan we aan de slag met de desktopeditie. Surf naar www.cachyos.org/download en klik op Download Desktop Edition / Direct om het iso-bestand op te slaan.

Je kunt CachyOS het beste vanaf een opstartbare usb-stick installeren. Je moet het opslagmedium hiervoor klaarmaken. Er bestaan diverse hulpprogramma’s waarmee dat kan. De ontwikkelaar adviseert balenaEtcher. Dit tooltje is voor Windows, macOS en Linux beschikbaar. Verbind eerst een usb-stick met minimaal 8 GB opslagruimte met een willekeurige computer en start het programma daarna op. Via Flash from file selecteer je in de verkenner het iso-bestand. Klik nu op Select target en vink de usb-stick aan. Bevestig met Select. Je klikt als laatste op Flash om de opstartbare usb-stick te creëren.

Live-omgeving

Het is nu de bedoeling om de beoogde CachyOS-computer met de zojuist gemaakte usb-stick op te starten. Sluit de opslagdrager aan en schakel het systeem in. Druk tijdens de opstartfase op een specifieke toets om het computermenu (BIOS of UEFI) te openen. Vaak is dat F2, maar het kan bijvoorbeeld ook F10, F12 of Delete zijn. Dat verschilt per computer. Het is nu zaak om de usb-stick als eerste opstartschijf te selecteren. Kijk of je een onderdeel als Boot, Boot Priority of iets soortgelijks kunt vinden. Met behulp van de muis of pijltjestoetsen kun je vaak de opstartvolgorde wijzigen. Als dat eenmaal is gelukt, herstart je de computer.

Zodra het menu van CachyOS verschijnt, kies je voor een standaardinstallatie. Dat is doorgaans de bovenste optie. Bevestig vervolgens met Enter. Na even wachten komt de live-omgeving tevoorschijn. Dat is in feite een voorproefje van het besturingssysteem waarin je alvast wat zaken kunt uitproberen. Klik in het welkomstvenster op Launch installer om de definitieve installatie te starten.

Voorafgaand aan de installatie kom je eerst in de live-omgeving van CachyOS terecht.

Installatie uitvoeren

Je controleert in het installatiescherm of de Nederlandse taal is geselecteerd en kiest in het volgende venster de juiste regio. Via Volgende selecteer je de gewenste toetsenbordindeling. Klik verder en bepaal op welke partitie je CachyOS wilt installeren. Wil je met een schone lei beginnen, dan ligt de optie Wis schijf voor de hand. Wijs daarna in het uitrolmenu ext4 aan als bestandssysteem. Daarmee creëer je namelijk een stabiele werkomgeving.

Overigens kun je CachyOS eventueel ook naast Windows installeren. Voor het inrichten van zo’n dualboot-systeem moet je de juiste partitie aan de Linux-distributie toewijzen. Maak een keuze en bevestig met Volgende.

Het besturingssysteem is in allerlei sausjes beschikbaar. Voor deze workshop selecteren we Plasma Desktop, maar het staat je vrij om een ander uiterlijk te kiezen. In het volgende scherm voeg je eventueel extra onderdelen toe, al kan dat ook op een later moment. Laat de standaardinstellingen ongewijzigd en klik wederom op Volgende. Vul nu een naam, gebruikersnaam en computernaam in. Je bedenkt ook een wachtwoord. Via Volgende / Installeer / Install Now wordt de installatie uitgevoerd. Je zet na afloop een vinkje voor Nu herstarten en klikt op Voltooid.

Je kunt tussen maar liefst zeventien lay-outs kiezen!

Eerste kennismaking

Als de installatie is gelukt, start het zojuist geïnstalleerde Linux-systeem voor het eerst op. Typ het wachtwoord om door te gaan naar het bureaublad. Elke keer dat CachyOS opent, verschijnt er een welkomstvenster. Klik dat nog niet weg, want je hebt hiermee snel toegang tot enkele handige onderdelen. Daar gaan we zo dadelijk mee aan de slag.

Vanaf het prille begin hebben andere personen niet zomaar toegang tot jouw computer.

Wie Windows gewend is, hoeft vermoedelijk niet lang te wennen aan de navigatiestructuur. Klik linksonder op het logo van CachyOS om het startmenu te openen. Hier zijn flink wat applicaties over verschillende categorieën verdeeld. Kies bijvoorbeeld Systeem / Dolphin om een bestandsbrowser te openen. Hier vind je alle lokaal opgeslagen foto’s, video’s, documenten en overige bestanden. Daarnaast bevindt zich in Dolphin ook een prullenbak met verwijderde items.

Verder staan helemaal rechts van de taakbalk diverse systeempictogrammen. Daarmee regel je onder andere het geluid en de netwerktoegang. Via het kleine pijltje komen er nog meer pictogrammen tevoorschijn. Vraag bijvoorbeeld een overzicht van recente meldingen op of pas de energie-opties aan. Tot slot kun je hier ook scherminstellingen wijzigen.

Dolphin is een soort verkenner waarin je alle bestanden kunt terugvinden.

CachyOS bijwerken

Net zoals bij elk besturingssysteem is het belangrijk om de boel regelmatig bij te werken. Hiervoor komt het eerder genoemde welkomstvenster goed van pas. Heb je dat weggeklikt, dan haal je het weer tevoorschijn. Klik in het menu op Systeem en CachyOS Hello. Ga nu naar Programma’s / Aanpassingen en Systeem bijwerken. Na opgave van het juiste wachtwoord checkt een hulpprogramma of er updates zijn. Tik op de J-toets en Enter om het besturingssysteem bij te werken. Je sluit na afloop het venster met Enter.

Vertrouwde tooltjes

Elk besturingssysteem valt of staat met de beschikbare programma’s. Dat zit bij CachyOS wel goed. Er zijn zelfs een aantal nuttige tooltjes voorgeïnstalleerd. Zo gebruik je Cachy Browser om op internet te surfen en VLC Media Player om naar video’s te kijken. Verder vind je in het menu een fotoviewer (Gwenview), tekstverwerker (KWrite) en analyseprogramma (Systeemmonitor).

In Systeemmonitor zie je in hoeverre de processor en het werkgeheugen worden belast.

Je kunt in CachyOS nog veel meer toepassingen installeren. Klik in het welkomstscherm rechtsonder op Programma’s installeren. Er opent een venster met vijftien categorieën. Je klikt voor een categorie op het pijltje om de onderliggende tooltjes te tonen. Op die manier kom je allerlei vertrouwde namen op het spoor. Firefox is bijvoorbeeld een bekende browser, terwijl je met Thunderbird e-mailaccounts kunt beheren. Voor kantoortoepassingen is het LibreOffice-pakket een aanrader. Je komt daarnaast onder andere toepassingen voor e-bookbeheer (Calibre), fotobewerking (GIMP) en videomontages (Kdenlive) tegen. De keuze is reuze!

Wil je iets installeren? Zet dan achter een of meerdere programma’s een vinkje. Je kiest daarna Systeem bijwerken. Typ in het verschenen commandovenster het juiste wachtwoord en bevestig met Enter. Nadat alle programmagegevens zijn opgehaald, druk je achtereenvolgens op de J-toets en Enter. Is de installatie afgerond? Sluit dan met Enter het commandovenster. De freeware nestelt zich automatisch in het startmenu.

Je kunt vanuit CachyOS in één klap diverse bekende programma’s installeren.

Snelkoppelingen maken

Buiten een fraaie achtergrond is het bureaublad van CachyOS verder helemaal kaal. Daar kun je eenvoudig iets aan doen. Creëer van je favoriete programma’s snelkoppelingen, zodat je ze voortaan vlot kunt opstarten. Navigeer in het startmenu naar een toepassing. Klik erop met de rechtermuisknop en kies Aan bureaublad toevoegen. Daarnaast kun je ook bestanden en mappen op het bureaublad plaatsen. Dat werkt simpel, want je sleept een map of bestand gewoon naar het bureaublad. Kies vervolgens in het contextmenu Hierheen verplaatsen, Hierheen kopiëren, of Hierheen verbinden.

Als je een browser dagelijks gebruikt, plaats je hiervan een snelkoppeling op het bureaublad.

Tot slot

In dit artikel komen alleen de basisbeginselen van CachyOS aan bod. Je kunt je ontdekkingstocht natuurlijk op eigen houtje vervolgen, want het besturingssysteem kent verrassend veel mogelijkheden. Bekijk alle onderdelen in het startmenu, zodat je CachyOS goed leert kennen.

Vooral het hulpprogramma Systeeminstellingen is de moeite waard. Hier kun je diverse zaken van de computer naar eigen wens aanpassen. Denk bijvoorbeeld aan het gedrag van de muis, het touchpad, het toetsenbord en de monitor. Je kunt ook de achtergrond, het thema en het lettertype wijzigen. Gebruik bovenaan zo nodig de zoekfunctie om een bepaalde instelling te vinden. Veel computerplezier!

In de Systeeminstellingen pas je talloze zaken naar eigen smaak aan, zoals het kleurenschema.

Watch on YouTube
▼ Volgende artikel
Houten terras reinigen: zo geef je je vlonder een oppepbeurt
© Kärcher
Huis

Houten terras reinigen: zo geef je je vlonder een oppepbeurt

Een houten terras geeft je tuin direct sfeer. Maar hout is, anders dan natuursteen of beton, gevoelig voor weer, vuil en vergrijzing. Zonder goed onderhoud kan een mooi terras al na een paar seizoenen zijn glans verliezen. Daarom is het slim om je vlonderterras een paar keer per jaar aan te pakken. Hoe, dat lees je hier.

In dit artikel lees je:

• Hoe je een houten terras voorbereid op een schoonmaakbeurt • Welke schoonmaakmethoden je het best kunt gebruiken • Wat het verschil is tussen een terrasreiniger en een hogedrukreiniger • Hoe je veilig werkt zonder het hout te beschadigen • Of reinigingsmiddelen iets toevoegen • Handige extra tips voor een langdurig mooi resultaat

Lees ook: Verzakt terras of pad zelf herstellen? Zo doe je dat!

Verplaats eerst alle planten, meubels en bloempotten, zodat je overal goed bij kunt. Veeg vervolgens bladeren, takjes en ander los vuil weg met een bezem. Zand, stof en aarde die diep in de nerven van het hout zijn getrokken, krijg je daar niet mee weg. En ook de groene aanslag blijft dan gewoon zitten. Daar heb je meer voor nodig – bijvoorbeeld een speciale terrasreiniger of een hogedrukreiniger met terrasopzetstuk. Pas wel op bij houten vlonders: te veel druk kan het oppervlak beschadigen. Weet je niet zeker hoe het hout reageert? Test het dan eerst op een onopvallend plekje. 

Terrasreiniger of hogedrukreiniger?

Voor houten vlonders zijn terrasreinigers met elektrische borstelrollen bijzonder geschikt. Ze combineren kracht met zachtheid en gebruiken relatief weinig water. De roterende borstels maken het vuil los zonder dat je zelf hoeft te schrobben. Tegelijkertijd spoelen de geïntegreerde sproeiers het vuil direct weg. Ideaal voor grote oppervlakken van bijvoorbeeld geïmpregneerd grenen of lariks.

Een hogedrukreiniger kan ook, mits je zorgvuldig werkt. Hout is gevoelig voor te hoge druk of te veel wrijving. Vooral zachtere houtsoorten zoals vuren en beuk kunnen beschadigen bij verkeerd gebruik. Kies daarom altijd de juiste stand of gebruik een speciaal opzetstuk voor terrassen. Die verdeelt het water gelijkmatig en voorkomt dat vuil opspat. Dankzij de brede, waaiervormige waterstraal en de instelbare afstand tot het hout maak je het oppervlak schoon zonder risico op beschadiging. Blijf het opzetstuk in beweging houden om strepen te voorkomen.

Gebruik je de hogedrukreiniger zonder opzetstuk? Kies dan voor een brede, waaiervormige straal en houd minimaal 20 centimeter afstand tot het hout. Zo voorkom je beschadigingen aan het oppervlak.

©Kärcher

Reinigingsmiddelen voor extra effect

Bij veel hogedrukreinigers kun je een houtreiniger toevoegen via een ingebouwd reservoir of een externe slang. Zo’n middel helpt niet alleen om hardnekkig vuil los te weken, maar verzorgt het hout tegelijk. Het beschermt tegen vocht en uv-straling, waardoor kleur en structuur beter behouden blijven. Een aparte behandeling met olie is dan vaak overbodig, tenzij je het hout extra wilt voeden of opnieuw op kleur wilt brengen.

Extra tips:

🪵 Reinig altijd met de nerf mee om beschadiging te voorkomen.
🪵 Laat het hout na reiniging goed drogen, vooral als je daarna een beschermmiddel wilt aanbrengen.
🪵 Gebruik bij voorkeur milieuvriendelijke reinigers, zeker als je terras grenst aan beplanting of gazon.
🪵 Maak het terras in ieder geval minimaal een keer schoon in het voorjaar en opnieuw voor de winter begint.

Tot slot

Een houten terras vraagt wat aandacht, maar je krijgt er veel voor terug. Door regelmatig schoon te maken, voorkom je aanslag en verwering en blijft het hout in goede conditie. Of je nu kiest voor een borstelmachine, hogedrukreiniger of gewoon wat handwerk: met de juiste aanpak ligt je vlonder er het hele jaar verzorgd bij.

▼ Volgende artikel
Review Bowers & Wilkins Px7 S3 – Brengt muziek dichterbij
© Wesley Akkerman
Huis

Review Bowers & Wilkins Px7 S3 – Brengt muziek dichterbij

Met een adviesprijs van 429 euro zit de Bowers & Wilkins Px7 S3-koptelefoon iets onder de gangbare prijzen van marktleider Sony WH-1000XM6. Beide producten mikken op hetzelfde publiek – is dit dan het moment om een paar tientjes te kunnen besparen?

Uitstekend
Conclusie

Of de Bowers & Wilkins Px7 S3 het geld waard is, hangt af van wat je belangrijk vindt. Het geluid is helder en gebalanceerd, met een stevige maar beheerste bas. De ondersteuning voor aptX Lossless is een pluspunt voor wie hoge kwaliteit zoekt. Ook het ontwerp en de fysieke knoppen voelen doordacht aan. Toch blinkt de Px7 S3 niet op elk vlak uit. De concurrent van Sony zit comfortabeler en biedt betere ruisonderdrukking, vooral voor onderweg. De keuze komt neer op voorkeur: geef je de voorkeur aan het gelaagde, precieze geluid van B&W, of juist aan de ruimere, energiekere klank van anderen? Het ontwerp en de bediening kunnen daarbij de doorslag geven.

Plus- en minpunten
  • Muziek heeft een vol, beheerst karakter
  • Fysieke knoppen voor de bediening
  • Stevige case meegeleverd
  • Audio over usb-c
  • Klinkt uit de doos meteen goed
  • Eigen equalizer instellen
  • Prachtig en licht ontwerp
  • Niet opvouwbaar
  • Nog niet alle functies zijn beschikbaar
  • Ruisonderdrukking kan beter
  • Band zit wat strak

De Bowers & Wilkins Px7 S3 is een draadloze over-ear hoofdtelefoon die, door zijn adviesprijs van 429 euro, in het hogere segment valt. Hij is voorzien van actieve ruisonderdrukking en richt zich op het leveren van een gedetailleerde geluidsweergave. Als opvolger van de Px7 S2e brengt de S3 verschillende technische verbeteringen en een aangepast ontwerp. Je luistert via bluetooth, maar kunt ook kiezen voor de meegeleverde usb-c-kabel – die tevens dient om de batterij op te laden.

De Bowers & Wilkins Px7 S3 is uitgerust met nieuw ontworpen 40mm-drivers en ondersteunt de Qualcomm aptX Lossless-codec. Daarmee kun je, in combinatie met een geschikt bronapparaat, audio streamen in cd-kwaliteit (16-bit/44,1kHz). Naast aptX Lossless ondersteunt de hoofdtelefoon ook andere codecs zoals aptX Adaptive, AAC en SBC. Intern zorgt een digitale signaalprocessor (DSP) voor de verwerking en fijnafstemming van het geluid.

©Wesley Akkerman

Metaal, kunststof en stof

Voor de constructie van de Px7 S3 zijn materialen als metaal, kunststof en stof gebruikt. Vergeleken met eerdere modellen is het ontwerp iets slanker geworden, met als resultaat een lager gewicht en een compacter profiel. De bediening van het volume, afspelen en het aannemen van gesprekken gebeurt gelukkig via fysieke knoppen (en niet via vervelende aanraakgevoelige oorschelpen). De hoofdtelefoon wordt geleverd met een hard opbergetui dat is afgestemd op het nieuwe, slankere ontwerp. Opvouwen is helaas niet mogelijk.

Zoals gezegd is de Px7 S3 voorzien van actieve ruisonderdrukking om omgevingsgeluid te reduceren. Voor die functie en voor spraakopname tijdens telefoongesprekken maakt de hoofdtelefoon gebruik van een systeem met in totaal acht microfoons. Vier van deze microfoons zijn specifiek bedoeld voor het meten en filteren van het omgevingsgeluid voor de anc, terwijl de overige microfoons zich richten op het opvangen van de stem van de gebruiker. Via de bijbehorende Bowers & Wilkins Music-app kun je de mate van ruisonderdrukking en andere instellingen aanpassen. Ten opzichte van zijn voorgangers is de app overigens niet aangepast. Behalve de instellingen voor de noise cancelling vind je in de app ook een handmatige equalizer en opties om je muziek te bedienen.

©Wesley Akkerman

Px7 S3 vs. Px7 S2e vs. WH-1000XM6

Ten opzichte van het vorige model, de Px7 S2e, zijn er bij de Px7 S3 een aantal duidelijke vernieuwingen doorgevoerd. De nieuwe versie beschikt over de eerdergenoemde aptX Lossless-ondersteuning, wat de S2e niet heeft. Het aantal microfoons is verhoogd van zes naar acht, waardoor de actieve ruisonderdrukking en gesprekkwaliteit beter zijn. Ook heeft Bowers & Wilkins de interne drivers en de digitale signaalverwerking herzien. Daarnaast is het fysieke ontwerp aangepast, resulterend in een slankere en lichtere bouw. Het oogt ook allemaal net wat strakker. Dat gezegd hebbende vinden we de Sony WH-1000XM6 wat beter zitten. De cups zijn groter (waardoor kleine oorbellen niet in je nek prikken) en de band zit iets minder strak.

De batterijduur van de Px7 S3 bedraagt maximaal dertig uur met anc aan; dat is vergelijkbaar met de Sony, maar loopt iets achter op andere concurrenten. De snellaadfunctie biedt na vijftien minuten opladen pakweg zeven uur luisterplezier. Verder is de koptelefoon voorbereid op support voor LE Audio en Auracast, maar die functies zijn op dit moment nog niet beschikbaar.

©Wesley Akkerman

Gedetailleerd en verfijnd

De geluidskwaliteit van de Px7 S3 is gedetailleerd en verfijnd, met een karakter dat je dicht bij de muziek brengt. Het voelt alsof je midden in de opname zit. De bas klinkt krachtig en diep, maar blijft goed onder controle en dringt zich niet op. Het midden- en hooggebied is helder en je hoort een mooie scheiding tussen instrumenten, waardoor alles goed te volgen blijft. De ruisonderdrukking werkt overtuigend, al hoor je onderweg nog wel geluiden van je omgeving.

Vergeleken met zijn voorgangers biedt de Px7 S3 duidelijk meer detail en ruimtelijkheid, waardoor eerdere modellen wat vlak kunnen klinken. Ten opzichte van zijn concurrenten onderscheidt hij zich door een intiemere presentatie. Waar andere modellen soms een breder, opener geluidsbeeld hebben, legt de Px7 S3 de focus op de controle en textuur binnen de muziek, wat resulteert in een andere, meer gefocuste luisterervaring. De Sony klinkt wat meer open en dynamischer – of dat fijner is, hangt af van je eigen voorkeur.

©Wesley Akkerman

Bowers & Wilkins Px7 S3 kopen?

Of de Bowers & Wilkins Px7 S3 het geld waard is, hangt af van wat je belangrijk vindt. Het geluid is helder en gebalanceerd, met een stevige maar beheerste bas. De ondersteuning voor aptX Lossless is een pluspunt voor wie hoge kwaliteit zoekt. Ook het ontwerp en de fysieke knoppen voelen doordacht aan.

Toch blinkt de Px7 S3 niet op elk vlak uit. De concurrent van Sony zit comfortabeler en biedt betere ruisonderdrukking, vooral voor onderweg. De keuze komt neer op voorkeur: geef je de voorkeur aan het gelaagde, precieze geluid van B&W, of juist aan de ruimere, energiekere klank van anderen? Het ontwerp en de bediening kunnen daarbij de doorslag geven.