ID.nl logo
Geef Linux ook eens een kans!
© Andreas Prott - stock.adobe.com
Huis

Geef Linux ook eens een kans!

Er zijn heel wat vooroordelen over Linux: de installatie zou lastig zijn, je zou goed met de opdrachtprompt overweg moeten kunnen en diverse hardware wordt niet ondersteund. Linux mag dan iets minder vanzelfsprekend zijn dan Windows of macOS, er zijn talrijke distributies waar je zonder veel moeite leuke of interessante dingen mee kunt doen.

Na het lezen van dit artikel weet je dat Linux helemaal niet zo ingewikkeld is als de naam doet denken. Ook weet je hoe je Linux op een usb-stick installeert en ken je enkele distributies, zoals:

  • Zorin OS
  • Tails
  • SystemRescue

Koudwatervrees? Dan is dit artikel ook interessant: Installeer Linux naast Windows

Tip 01: Argumenten

Om je helemaal enthousiast te maken voor ons Linux-avontuur geven we je graag wat argumenten om Linux toch een kans te geven. Om te beginnen is er het kostenplaatje. Linux is namelijk opensource en gratis, terwijl Windows een prijzige licentie vereist. Ook op het vlak van veiligheid scoort Linux doorgaans veel beter dan Windows: het zogenoemde aanvalsoppervlak is kleiner, wat het systeem minder vatbaar maakt voor virussen en andere malware.

Verder biedt Linux meestal uitgebreidere maatwerkopties, zodat je het systeem beter op je eigen wensen kunt afstemmen. En niet onbelangrijk, vooral wanneer je met wat oudere en minder krachtige systemen werkt: Linux springt zuiniger om met systeembronnen, wat het sneller en efficiënter dan Windows maakt.

Tot slot, meer geavanceerde gebruikers kunnen vanuit een krachtige opdrachtprompt (ook wel terminal genoemd) complexe taken met slechts enkele commando’s uitvoeren.

Er is naarstig naar tal van Linux-distributies gezocht. (Klik op de afbeeldingen voor een betere resolutie.)

Tip 02: Installatieopties

Je wilt Linux wellicht best een keertje uitproberen, maar we kunnen ons voorstellen dat je niet zomaar enkele systemen ter beschikking hebt voor deze distributies. Dat hoeft ook niet. De focus van dit artikel ligt op (multi)bootsticks met Linux, maar er zijn nog andere mogelijkheden om met Linux kennis te maken zonder Windows overboord te gooien of extra hardware te gebruiken, zoals een tweede pc of een Raspberry Pi. We geven hier kort wat alternatieven.

Zo kun je een volwaardige multiboot-installatie overwegen, waarbij je een of meerdere Linux-distributies naast Windows zet, elk op een andere schijfpartitie. Zo’n installatie luistert wel nauw en het naderhand verwijderen van overtollige distributies is secuur werk. Daar komt ook nog bij dat je telkens je systeem moet herstarten om van besturingssysteem te wisselen.

Een handig en veilig alternatief is je Linux-distributies in een virtuele machine onder te brengen, bijvoorbeeld met de gratis tool VirtualBox. Je systeem moet wel aan de nodige voorwaarden voor virtualisatie voldoen en over voldoende systeemgeheugen beschikken.

Ook willen we WSL (Windows Subsysteem voor Linux) niet onvermeld laten, deze functie zit inmiddels stevig in Windows verankerd en laat zich simpelweg met het opdrachtregelcommando wsl --install installeren. WSL maakt het mogelijk een heuse Linux-kernel in Windows op te nemen, waarna je meerdere Linux-distributies kunt installeren. Dankzij de WSLg-functie (met de ‘g’ van GUI) is het bovendien mogelijk om ook grafische Linux-apps binnen je Windows-omgeving op te starten.

Een virtuele installatie van Ubuntu met behulp van VirtualBox.

Heb je geen usb-stick meer in huis?

Een geschikt model vind je bij Bol.com

Tip 03: Singleboot-usb-stick

Zoals gezegd willen we je hier vooral tonen hoe je een Linux-distributie makkelijk en snel aan de praat krijgt door die als een live besturingssysteem vanaf een opstartbare usb-stick te starten. Zowat het enige wat je nodig hebt, is het schijfkopiebestand van de beoogde distributie (doorgaans met de extensie .iso) en een tool die van dit bestand een live-bootstick maakt.

Wil je slechts één distributie tegelijk op een usb-stick zetten, dan kunnen we je deze gratis tools aanbevelen: Balena Etcher (Windows, macOS en Linux) of Rufus (Windows) aanbevelen. De eerste is de meest gebruiksvriendelijke, maar biedt weinig instelopties. Je hoeft doorgaans niet meer te doen dan naar het iso-bestand verwijzen en het juiste usb-station te selecteren.

Rufus richt zich op de iets gevorderde gebruiker. Hier kun je bijvoorbeeld instellen voor welk doelsysteem je de usb-stick gaat prepareren. Kies je bij Partitie-indeling voor GPT en bij Doelsysteem voor UEFI (geen CSM), dan start je usb-stick alleen op een UEFI-systeem. Stel je deze waarden respectievelijk in op MBR en op BIOS of UEFI, dan is de usb-stick in principe alleen inzetbaar op BIOS-systemen of op UEFI-systemen met ingeschakelde CSM-modus (Compatibility Support Module). Desnoods probeer je beide opties even uit. Bij Rufus kun je tevens de Grootte van de persistente partitie instellen – althans voor Debian- en Ubuntu-distributies. Hiermee creëer je opslagruimte op de usb-stick die na het afsluiten van je live-Linux-sessie behouden blijft.

Rufus is vooral bedoeld voor de iets gevorderde gebruiker.

Tip 04: Multiboot met Ventoy

Omdat we verderop in dit artikel verschillende Linux-distributies laten zien, die elk uitblinken in specifieke domeinen of toepassingen, kunnen we ons voorstellen dat je graag over een multiboot-stick beschikt, met meerdere distributies dus.

Onze favoriete tool hiervoor is de opensource-tool Ventoy, maar in het kader ‘Multiboot-alternatieven’ noemen we een paar alternatieven. Ventoy is in ieder geval lekker flexibel: er werden al meer dan duizend schijfkopiebestanden succesvol getest. We beperken ons hier tot de belangrijkste mogelijkheden.

Download het zip-bestand, pak het uit en start Ventoy2Disk.exe op. Stel de taal eventueel in op Dutch (Nederlands). Stop een usb-stick in je pc waarvan je de data niet langer nodig hebt en druk op de ronde pijlknop. Klik op Installeren en bevestig twee keer met Ja om Ventoy op de usb-stick te plaatsen. Met Bijwerken kun je er naderhand altijd nog een andere Linux-versie bijzetten.

Om een Linux-partitie op de usb-stick te zetten, hoef je enkel het schijfkopiebestand naar de partitie met de naam Ventoy op de stick te kopiëren. Doorgaan zijn dit iso-bestanden, maar Ventoy kan ook wel met andere formaten overweg. Overigens mag je in die Ventoy-partitie submappen aanmaken voor ieder bestand.

Voor alle zekerheid check je op deze website vooraf of Ventoy probleemloos overweg kan met de door jou gekozen distributie: .

Ventoy installeren op je usb-stick is een kwestie van enkele muisklikken.

Multiboot-alternatieven MultibootUSB is een gratis opensource-tool waarmee je, zoals de naam al doet vermoeden, multiboot-sticks kunt creëren. Helaas is de ontwikkeling de laatste vijf jaar stopgezet. WinUSB blijkt min of meer eenzelfde lot beschoren, want ook hier kun je alleen nog oudere versies downloaden.

Sardu MultiBoot Creator doet het beter, maar hier zijn sommige interessante functies, zoals de mogelijkheid om usb-sticks voor UEFI-boot te creëren, beperkt tot de commerciële pro-versie (circa 12 euro voor 1 jaar).

Alles bij elkaar is YUMI duidelijk het beste alternatief voor Ventoy. Kies dan bij voorkeur voor de nieuwere versie YUMI exFAT, aangezien deze zowel legacy-BIOS- als UEFI-boot ondersteunt, evenals persistente opslag voor bepaalde Linux-distributies. De werking van deze tool is vergelijkbaar met de werkwijze van Ventoy: nadat YUMI op de usb-stick is geïnstalleerd, hoef je de iso-bestanden enkel naar de YUMI-map te slepen. Handig bij YUMI is dat je uit meer dan honderd Linux-distributies kunt selecteren om die vervolgens op de usb-stick te zetten.

YUMI exFAT: eerst het systeem installeren, dan iso-bestanden kopiëren.

Tip 05: Menu Ventoy

Wanneer je een pc met je multiboot-stick opstart, krijg je als het goed is het opstartmenu van Ventoy te zien. Wellicht moet je eerst het bootselectie-menu van je systeem aanpassen en desnoods raadpleeg je de handleiding om na te gaan hoe je de pc vanaf een live-usb-stick start.

Ventoy presenteert netjes alle schijfkopiebestanden uit de Ventoy-partitie als selecteerbare items in het menu. Om de distributies in de onderliggende mappenstructuur te zien, druk je op F3 (TreeView) (met Esc keer je terug) en met F4 (Localboot) start je alsnog gewoon de Windows-partitie op je harde schijf. F5 (Tools) geeft je toegang tot een instellingenmenu, onder meer om de juiste toetsenbordlay-out en de optimale schermresolutie voor het menu in te stellen. We hebben helaas niet de ruimte om dieper in te gaan op de andere opties, zoals de mogelijkheid om het menu-thema geheel naar eigen hand te zetten. Meer uitleg hierover vind je via de website van Ventoy.

Je schijfkopiebestanden verschijnen netjes in het Ventoy-menu.

Tip 06: Problemen oplossen

In de meeste gevallen loopt het opstarten van Ventoy goed en kun je de gewenste distributie starten. Maar toch zijn er enkele zaken die voor problemen kunnen zorgen. Zo kan het gebeuren dat een UEFI-systeem een GPT-partitie verwacht op je bootstick, terwijl Ventoy hiervoor standaard een MBR-partitie gebruikt. Bij het installeren van Ventoy op je usb-stick selecteer je hiervoor eerst Opties / Partitietabel / GPT.

Ook kun je tegen een ander, hardnekkiger probleem aanlopen: secureboot. Is deze UEFI-functie op je systeem ingeschakeld, dan is de kans groot dat je Ventoy-stick niet zal opstarten. Om na te gaan of dit inderdaad zo is, druk je op dit systeem op Windows-toets+R en voer je msinfo32 uit. Check bij Systeemoverzicht / Status beveiligd opstarten: staat hier Ingeschakeld, dan is secureboot inderdaad actief.

Om dit op te lossen, zijn er in principe twee mogelijkheden: of je schakelt tijdelijk secureboot uit in je UEFI-BIOS (raadpleeg je systeemhandleiding) of je past de Ventoy-configuratie aan. In het eerste geval is het risico groot dat je reguliere Windows-systeem niet langer doorstart zolang de functie is uitgeschakeld. In het tweede geval open je het menu Opties en plaats je een vinkje bij Ondersteuning voor Secure Boot.

De allereerste keer dat je je systeem met deze usb-stick opstart – of probeert op te starten als een foutcode een normale doorstart verhindert – moet je eenmalig enkele instructies uitvoeren. Er zijn twee methodes die hier via geanimeerde gifjes worden toegelicht. We probeerden dit succesvol uit op een testsysteem, maar je voert deze instructies wel op eigen risico uit.

Op dit systeem, met ingeschakelde secureboot-functie, zou Ventoy weleens lastig kunnen doen.

Tip 07: Distributiekeuze

De vraag is natuurlijk ook: met welke distributies wil je precies aan de slag? Er zijn er namelijk honderden. Wil je zo lang mogelijk met dezelfde distributie werken met zo weinig mogelijk conceptuele wijzigingen, ga dan voor een LTS-versie (Long Term Support). In dit geval krijg je minimaal vijf jaar updates, voor je naar een nieuwe versie dient over te stappen. Vooral Debian, Linux Mint en Ubuntu bieden dergelijke langetermijnversies (hoewel die ook tussentijdse upgrades kunnen uitbrengen). Anders is het bij onder meer Arch en Manjaro, waarvan de kernel eigenlijk continu wordt aangepast (zogeheten rolling releases).

Een ander aspect dat je wellicht helpt beslissen, is de desktopomgeving. Immers, sommige hebben qua uiterlijk en werking meer weg van Windows, terwijl andere macOS imiteren. Je kunt deze omgeving weliswaar verregaand aanpassen (zoals bij Ubuntu-MATE) en in principe kun je ook een andere desktopomgeving op je distributie installeren, maar het is wel zo dat niet alle combinaties van desktop en distributie optimaal samengaan. Goed om weten: de desktops van Cinnamon, een vertakking van desktop Gnome 3, en KDE Plasma hebben nog het meeste weg van Windows. Elementary OS lijkt meer op macOS (en laat zich niet zo makkelijk aanpassen).

Verder worden bij de diverse distributies standaard vaak ook verschillende toepassingen meegeïnstalleerd, maar dankzij de ingebouwde pakketbeheerders kost het meestal weinig moeite zelf ook andere applicaties te installeren.

We tonen aan de hand van de distributie Zorin OS Core hoe je een andere desktopomgeving en extra toepassingen installeert.

Met een LTS-release zit je voor minstens vijf jaar gebeiteld.

DistroWatch In tip 7 noemen we enkele criteria die helpen een keuze te maken voor een Linux-distributie, maar er zijn er natuurlijk nog meer. De website van DistroWatch wint geen schoonheidsprijs qua interface, maar het is wel een van de uitgebreidste sites, met enkele honderden distributies in het aanbod. Bij elke distributie krijg je nuttige informatie, waaronder de prijs (doorgaans gratis), de Linux-versie waarop de distributie is gebaseerd, de categorie (zoals Beginners, Education en Live Medium, deze laatste is met name interessant voor bootsticks), de status (bij voorkeur Actief) enzovoort. Bij elke distributie staat ook een directe link waarmee je deze vervolgens kunt downloaden.

DistroWatch: je kunt hier ook heel gericht naar Linux-distributies zoeken.

Tip 08: Desktop en apps

Heb je nog wat koudwatervrees voor Linux, dan is Zorin OS Core een goede keuze – de eveneens gratis Lite-versie met desktop XFCE doet het zelfs behoorlijk vlot op zeer oude pc’s. Deze distributie is gebaseerd op het populaire Ubuntu LTS, wat maakt dat online hulp makkelijk te vinden is. De desktop heeft veel weg van Windows 7, zodat instappers zich snel thuis voelen. Je kunt desgewenst ook makkelijk overstappen naar een andere desktoplay-out. Open hiervoor het Zorin-menu en kies Zorin Appearance / Layout, waarna je eenvoudigweg uit vier lay-outs kunt kiezen, waaronder Windows List en Gnome Shell.

Met enige moeite kun je zelfs een geheel andere desktopomgeving installeren, zoals KDE Plasma. Dit kan vanuit de terminal met dit commando:

sudo apt install kde-plasma-desktop

Of, indien je ook typische KDE-apps als Konqueror, KMail en Dolphin mee wilt installeren:

sudo apt install kde-standard

Bevestig met Y (Yes), selecteer wat later SSDM (Simple Desktop Display Manager) en herstart Zorin na afloop.

Andere applicaties installeren gaat het makkelijkst met de ingebouwde pakketbeheerder. Open het menu en kies Software. Na je bevestiging worden de nodige pakketgegevens opgehaald uit diverse repository’s, waaronder die van Zorin OS en Ubuntu APT. Open de rubriek Installed om de reeds geïnstalleerde applicaties te zien. Om extra toepassingen te installeren, ga je naar Explore en blader je door de diverse categorieën of maak je gebruik van de zoekbalk. Meer informatie hierover vind je via de help-pagina van Zorin OS.

Via de ingebouwde pakketbeheerder installeer en update je applicaties zonder moeite.

Tip 09: Privacybewuster

Er zijn ook Linux-distributies die zich hebben toegelegd op een bepaald gebruiksaspect. Is het bijvoorbeeld je bedoeling om internet privacybewuster en anoniemer te gebruiken, dan kun je distributies als Tails of Whonix overwegen. Het moet wel gezegd worden: Tails laat zich een stuk makkelijker op een usb-stick installeren dan Whonix, onder meer omdat Whonix twee machines nodig heeft: een gateway en een werkstation.

We stellen daarom Tails kort aan je voor. Nadat je Tails hebt opgestart, kun je direct met het anonimiserende Tor-netwerk verbinden. Kies Hide my local network that I’m connected to Tor wanneer je vermoedt dat je netwerkverbinding wordt gemonitord, zoals in een bedrijfsomgeving.

Standaard houdt Tails geen data bij, maar wil je toch persistente opslag, dan moet je dit inschakelen via Toepassingen / Tails / Configure Persistent Volume. Vul een wachtwoord in en bevestig met Create, waarna je de configuratiewizard aangeeft wat je hierin wilt bewaren. Je kunt hierin eventueel ook extra applicaties bewaren. Deze installeer je via Toepassingen / Tails / Extra software, bij Synaptic Package Manager, na het invullen van je administrator-wachtwoord.

Stel Tails eventueel zo in dat persistente opslag mogelijk is.

Tip 10: Antivirus

Er bestaan ook distributies die zich speciaal richten op het verwijderen van hardnekkige malware, zoals bootvirussen op je systeem, wanneer dit bijvoorbeeld niet lukt met je standaard antivirustool in Windows. Voorbeelden zijn: Kaspersky Rescue Disk (gebaseerd op Gentoo Linux met KDE ‘light’) en ESET SysRescue Live (GNU/Linux OS met LXDE). We nemen deze laatste als voorbeeld. Download bij voorkeur het img-bestand omdat deze versie persistente opslag toelaat, wat handig is om antivirusupdates te kunnen bewaren.

Gevrijwaard blijven van virussen?

Antivirussoftware is de oplossing!

Start je pc op van de usb-stick, run ESET SysRescue in het opstartmenu en geef je voorkeuren aan bij de licentievoorwaarden. Bekrachtig deze met I accept the terms in the License Agreement. Als het goed is, duikt nu het ESET-venster op en kun je in de rubriek Update het initiële updateproces volgen. Na afloop selecteer je dan On-demand scan / New scan / Custom Scan. Wil je alles grondig scannen, dan kies je In-depth scan en plaats je bij alle locaties een vinkje. Druk op Scan om de viruscontrole te starten. In de rubriek Tools vind je onder meer statistieken en eventuele bestanden in quarantaine.

Een live-antivirus-distributie weet vaak ook hardnekkige malware te elimineren.

Tip 11: Systeemherstel

Het lijkt wat vreemd, maar wanneer Windows zo op apegapen ligt dat je het systeem niet meer opgestart krijgt, kan een Linux-distributie als SystemRescue je mogelijk uit de brand helpen. Deze distributie bevat namelijk heel wat uiteenlopende systeemtools, zoals deze lijst je duidelijk maakt. Hiertoe behoren onder meer partitiebeheerder GNU Parted met de grafische interface GParted en tools als:

  • fsarchiver, partclone en photorec om databestanden te herstellen of veilig te stellen;

  • testdisk om corrupte bootsectoren of partities te repareren;

  • ddrescue om corrupte sectoren alsnog in te lezen;

  • memtest86+ (beschikbaar vanuit het bootmenu) om het geheugen grondig te controleren.

Je start de grafische desktopomgeving op met het commando startx.

SystemRescue is gebaseerd op ArchLinux en dankzij het terminal-commando pacman kun je zelf extra pakketten installeren. In eerste instantie download je een kopie van de repository met pacman -Sy, waarna je nieuwe apps kunt installeren met pacman -S <pakketnaam>. Je kunt ook zoeken naar specifieke apps via pacman -Ss <zoekstring>.

SystemRescue: redder in nood.

▼ Volgende artikel
Zo installeer je Pop!_OS als alternatief voor Windows 10
© https://system76.com
Huis

Zo installeer je Pop!_OS als alternatief voor Windows 10

Op 14 oktober 2025 is de ondersteuning voor Windows 10 geëindigd. Kun je niet upgraden naar versie 11? Probeer dan het gratis alternatief Pop!_OS eens uit. Deze veelbelovende Linux-distributie heeft een gebruiksvriendelijke interface met veel functies. Bovendien lijkt de navigatiestructuur erg op die van Windows. In dit artikel leer je dit relatief jonge besturingssysteem beter kennen!

Dit gaan we doen

In dit artikel leer je stap voor stap hoe je het gratis besturingssysteem Pop!_OS installeert en instelt op je pc of laptop. Van het downloaden van het installatiebestand tot het maken van een opstartbare usb-stick, het aanmaken van een account en het toevoegen van programma's: na afloop kun je jouw oude Windows-computer nieuw leven inblazen met een fris, veilig en snel systeem.

Liever een ander Windows-alternatief? Lees dan: CachyOS: gratis Windows-alternatief met bekende freeware

Heb je een pc of laptop van zo'n tien jaar oud, dan sta je voor een dilemma. De hardware voldoet vaak niet aan de eisen van Windows 11. En hoewel je computer waarschijnlijk nog prima draait op Windows 10, voelt dat misschien toch niet meer helemaal prettig nu de ondersteuning al een tijdje gestopt is. Dan rijst de vraag: koop je een nieuwe computer, of geef je de huidige een tweede leven met een alternatief besturingssysteem? In dat laatste geval is Pop!_OS een interessante keuze. Op de informatieve website distrowatch.com staat dit besturingssysteem de afgelopen jaren steevast in de top zes van populairste Linux-distributies.

Wat is Pop!_OS?

Pop!_OS komt uit de stal van System76. Dat is een Amerikaanse fabrikant waar geïnteresseerden rechtstreeks een pc of laptop kunnen aanschaffen. Het bedrijf voorziet ieder verkocht apparaat van een besturingssysteem, namelijk Ubuntu óf het zelfontwikkelde Pop!_OS. Gunstig is dat iedereen dit besturingssysteem gratis kan downloaden. Je gebruikt het dus net zo makkelijk voor een eigen pc of laptop.

Hoewel het besturingssysteem sinds 2017 bestaat, wint het pas de laatste jaren sterk aan populariteit. Deze jonge Linux-distributie biedt diverse voordelen. Allereerst heeft Pop!_OS een zeer toegankelijke vormgeving zonder onnodige poespas. Daarnaast is zo'n beetje alle hardware compatibel. Tot slot telt deze Linux-distributie van zichzelf al flink wat programma's, zoals een browser, tekstverwerker, rekentool en e-mailclient. 

Systeemeisen Pop!_OS

De systeemeisen van Pop!_OS vallen naar huidige maatstaven erg mee. Zo heeft je computer minimaal 4 GB werkgeheugen nodig, al adviseren de makers 8 GB RAM. Reserveer verder ten minste 16 GB vrije schijfruimte. Tot slot vereist de Linux-distributie een 64bit-processor van Intel of AMD.

Image downloaden

Als je Pop!_OS graag op jouw pc of laptop wilt uitproberen, heb je een zogeheten image nodig. Dit installatiebestand kun je naar een usb-stick wegschrijven. Vanaf dit opslagmedium voer je in de komende stappen de installatie uit.

Surf naar system76.com/pop/download/ en klik op de gele downloadknop om het iso-image op te slaan. Voor computers met een vrij recente Nvidia-videokaart is er een apart downloadbestand beschikbaar. De fabrikant ontwikkelt ook nog een versie voor de Raspberry Pi. Kies de juiste versie voor jouw systeem. Houd rekening met een downloadomvang van tussen de 2,5 en 3 GB.

Download het juiste image voor jouw computer.

Opstartbare usb-stick

Je hebt voor de installatie van Pop!_OS een lege usb-stick nodig. Maak van de opgeslagen gegevens op die stick zo nodig eerst een back-up, want anders raak je die kwijt. Steek de usb-stick nu in een willekeurige computer.

Je kunt met verschillende programma's een opstartbare usb-stick genereren. BalenaEtcher is bijvoorbeeld een goede keuze. Er zijn versies voor Windows, macOS en Linux beschikbaar. Surf naar etcher.balena.io om dit tooltje te downloaden en voer vervolgens de installatie uit. Start daarna BalenaEtcher op. Klik op Flash from file en dubbelklik op het iso-image van Pop!_OS. Via Select target kies je de beoogde usb-stick. Je plaatst voor dit opslagmedium een vinkje, waarna je bevestigt met Select 1. Klik nu op Flash!. Er verschijnt een voortgangsbalk. Na enkele minuten wachten is de opstartbare usb-stick gereed voor gebruik. Je kunt BalenaEtcher afsluiten. 

Creëer met BalenaEtcher in enkele stappen een opstartbare usb-stick.

Usb-stick nodig

voor je image?

Opslagmedium laden

Het is nu tijd om de installatie te starten. Stop de zojuist geprepareerde usb-stick in de computer waarop je de Linux-distributie wilt installeren. Het is de bedoeling dat je het systeem vanaf dit opslagmedium opstart. Open hiervoor het BIOS of de UEFI. Meestal dien je hiervoor tijdens het opstartproces op een specifieke toets te drukken, bijvoorbeeld F2, F10 of Delete. Dat verschilt per systeem.

Zodra je het BIOS of de UEFI eenmaal hebt geopend, moet je een aantal zaken wijzigen. Zet indien nodig eerst de zogenoemde Secure Boot-functie uit. Doe je dat niet, dan start het installatieprogramma van Pop!_OS mogelijk niet op. Selecteer verder de opstartbare usb-stick als eerste opstartschijf. Meestal kun je bij Boot, Boot Menu of een soortgelijke benaming de opstartvolgorde van schijfstations wijzigen. Bewaar de wijzigingen en herstart het systeem. Op veel computers gebruik je hiervoor de toets F10. Binnen enkele ogenblikken verschijnt het logo van Pop!_OS. Wacht even totdat het installatiemenu opduikt. 

Regel in het BIOS of de UEFI dat de computer vanaf de usb-stick opstart.

Installatie starten

Jammer genoeg is dit besturingssysteem niet in het Nederlands beschikbaar. Kies daarom United States en kies Select. In de volgende stap wijzig je eventueel de toetsenbordindeling, al voldoen de standaardinstellingen voor de meeste gebruikers prima. Klik tweemaal op Select.

De volgende stap is erg belangrijk. Ga je het huidige besturingssysteem (bijvoorbeeld Windows 10) niet meer gebruiken, dan ligt een schone installatie voor de hand. Klik in dat geval op Clean Install. Een alternatieve optie is om Pop!_OS naast het huidige besturingssysteem te installeren. Je creëert daarmee een dualboot-systeem. Kies dan Custom (Advanced). In de volgende stap kun je dan eventueel een nieuwe partitie aanmaken.

In dit artikel gaan we uit van een schone installatie, waarbij alle oude systeemdata van Windows 10 worden gewist. Bevestig rechtsonder met Clean Install. Klik op een bestaande partitie van de pc of laptop. Hierop bewaart Pop!_OS zijn systeembestanden. Kies daarna Erase and Install

Kies je voor een schone installatie of een dualboot-systeem?

Linux-distributies installeren

Zodra je Pop!_OS eenmaal hebt geïnstalleerd, is de drempel lager om ook eens andere besturingssystemen van de Linux-familie uit te proberen. Dat zijn er namelijk een heleboel! De stappen voor de installatie zijn grotendeels hetzelfde. Je creëert een opstartbare usb-stick aan de hand van een hulpprogramma en een image. Vervolgens voer je vanaf dit opslagapparaat de installatie uit. Interessante Linux-distributies voor thuisgebruikers zijn onder meer Linux Mint, MX Linux, CachyOS en Ubuntu.

Account aanmaken

Zonder account heb je geen toegang tot Pop!_OS. Je typt daarom een naam en een gebruikersnaam, waarna je klikt op Next. Vul daarna twee keer een wachtwoord van minimaal acht tekens in. Via Next krijg je de mogelijkheid om alle (gebruikers)gegevens op de harde schijf te versleutelen. Op die manier is het voor digitale indringers lastiger om de data (zoals documenten en foto's) te ontfutselen. Deze functie vereist daarentegen wel relatief veel systeemkracht. Zeker op een wat oudere pc of laptop resulteert dat mogelijk in vertraging. Maak jouw keuze, wij kiezen voor Don't Encrypt. Het besturingssysteem wordt nu op de computer geïnstalleerd.

Na een paar minuten wachten is de installatie voltooid. Pop!_OS vraagt nu om een herstart. Verwijder eerst de usb-stick uit het systeem. Als je dat niet doet, komt het installatiemenu mogelijk weer tevoorschijn. Kies daarna Restart Device. Na de herstart klik je in het aanmeldscherm op jouw naam. Typ het wachtwoord dat je zojuist gekozen hebt en het bureaublad verschijnt. 

Je maakt in het installatiemenu meteen een account aan.

Welkomstvenster

Je kunt met het welkomstvenster eerst wat instellingen naar je hand zetten. Wat de welbekende Taakbalk is voor Windows, is het zogeheten Dock voor Pop!_OS. Je kunt vanuit deze plek allerlei veelgebruikte programma's oproepen. Bepaal op welke wijze je het Dock wilt weergeven, namelijk met of zonder randen. Via Next beslis je of je de onderdelen Workspaces en Applications wilt tonen. Je leest in de volgende stappen welke functies dit veelzijdige besturingssysteem in petto heeft. Klik hiervoor meermaals op Next.

Je kunt in het welkomstvenster ook tussen een licht en donker thema kiezen. Bovendien zet je de locatievoorzieningen desgewenst uit. Op die manier zien programma's niet waar je bent. Kies de juiste tijdzone. Verder voeg je optioneel diverse accounts toe, bijvoorbeeld die van Google en Microsoft. Je hebt dan onder meer snel toegang tot je e-mailbox en agenda. Het is dan wel nodig om inloggegevens van de gekozen diensten op te geven. Vanzelfsprekend is daarvoor een internetverbinding vereist. Bij een bekabelde verbinding hoef je niets te doen, want die herkent het systeem al automatisch. Voor wifi kies je de juiste netwerknaam en typ je het bijbehorende wachtwoord. Zodra je alle stappen van het welkomstvenster hebt doorlopen, bevestig je met Start Using Pop!_OS

Log je voor de eerste keer in bij Pop!_OS, dan verschijnt een welkomstvenster waarin je allerlei instellingen bepaalt.

Belangrijke instellingen

De navigatiestructuur van Pop!_OS verschilt niet zo gek veel van die van Windows. Wel staan de systeempictogrammen op een andere plek, namelijk rechtsboven. Pas daarmee onder andere het volume en de netwerkverbinding aan. Met Lock vergrendel je het systeem, terwijl je met Power Off/Log Out / Power Off de computer helemaal uitzet.

Pop!_OS stemt normaal gesproken de resolutie af op de gebruikte monitor. Je kunt de resolutie desgewenst wijzigen. Klik ergens met de rechtermuisknop op het bureaublad en kies Display Settings. Je klikt nu op Resolution, waarna je naar eigen inzicht een andere waarde instelt. Je kunt eventueel ook de nachtmodus activeren. Het besturingssysteem heeft dan tijdelijk warmere kleuren, waardoor je ogen 's avonds niet zo gauw vermoeid raken. Klik bovenaan op Night Light en zet de schakelaar aan. Geef aan op welke tijden je de nachtmodus wilt gebruiken.

Het loont de moeite om ook de overige onderdelen van het getoonde Settings-venster door te nemen. Zo verbind je eventueel draadloze apparaten met bluetooth en pas je de vormgeving van Pop!_OS naar eigen smaak aan. Je kunt bijvoorbeeld een persoonlijke achtergrondfoto en een ander energieschema instellen. 

Kies in de instellingen een resolutie die jij prettig vindt.

Programma's

De Linux-distributie bevat van zichzelf al een aantal bruikbare programma's. Zo zijn Firefox en LibreOffice al geïnstalleerd en met een beetje geluk kun je daarmee al je werkzaamheden uitvoeren. Deze programma's zijn tenslotte ook voor andere besturingssystemen beschikbaar, waaronder Windows en macOS. Klik op Applications of Show Applications om alle beschikbare programma's te tonen. De tooltjes zijn over verschillende categorieën verdeeld. Klik bijvoorbeeld op Office om een tekstverwerker, rekenprogramma of tekentool te openen. De tool Geary is ook de moeite waard. Heb je in een eerder stadium een account van Google of Microsoft toegevoegd? Dan vind je hier de e-mails van Gmail of Outlook.com. Daarnaast vind je onder andere een rekenmachine, agenda, fotoviewer en videospeler.

Je vindt in Pop!_OS standaard een e-mailclient, tekstverwerker en browser.

Software installeren

Uiteraard voeg je ook gewoon zelf nog andere programma's aan Pop!_OS toe. Klik in het Dock of Applications-menu op Pop!_Shop. Als het beginvenster niet tevoorschijn komt, kies je linksboven Home. Wie weet zie je al wat interessante suggesties. Gebruik bovenaan de zoekfunctie om een specifiek programma te vinden. Aanraders zijn bijvoorbeeld GNU Image Manipulation Program (fotobewerker), Kdenlive (videobewerker), Spotify (muziekdienst), Calibre (e-bookbeheerder), Steam (gamehub) en VLC (mediaspeler). Heb je iets op het oog? Klik dan bij het programma op Install. Na opgave van je wachtwoord belandt het programma in het Applications-menu.

Voor fotografen en beeldbewerkers is GNU Image Manipulation Program (GIMP) een uitstekend programma.

Updates en upgrades

Pop!_OS heeft een actief ontwikkelteam dat regelmatig updates uitbrengt. Installeer die altijd, want zo blijft het besturingssysteem soepel en veilig werken. Waarschijnlijk verschijnt er vanzelf een updatemelding. Je kunt ook zelf kijken of er nieuwe updates beschikbaar zijn. Open hiervoor het programma Pop!_Shop vanuit het Dock of Applications-menu en klik rechtsboven op Settings (pictogram met drie streepjes). Via Updates & Installed Software gaat de Linux-distributie op zoek naar nieuwe updates. Misschien kun je ook diverse programma's bijwerken. Klik indien mogelijk op Update All. Na afloop moet je de computer wellicht herstarten.

Als je trouw alle updates installeert, kom je op den duur vanzelf in aanmerking voor een zogenoemde upgrade. Daarmee voorzie je de computer van een nieuwe versie van Pop!_OS. Klik in het Dock of Applications-menu op Settings, waarna je in het linkermenu onderaan naar OS Upgrade & Recovery navigeert. Je ziet meteen of je momenteel de nieuwste versie van het besturingssysteem gebruikt. Zo niet, dan bevindt zich onder OS Upgrade een downloadknop. Houd er rekening mee dat zo'n upgrade wel een uur kan duren. Ten slotte activeer je onderaan in het venster desgewenst automatische updates. Kies in dat geval wanneer (dag en tijdstip) het systeem zichzelf mag bijwerken.

Controleer met het programma Pop!_Shop in hoeverre je het besturingssysteem kunt updaten.


▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: vijf 5.1-surroundsets voor minder dan 300 euro
© ID.nl
Huis

Waar voor je geld: vijf 5.1-surroundsets voor minder dan 300 euro

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom gaan we een paar keer per week op zoek naar zulke deals. Met de feestdagen voor de deur kijken we dit keer naar 5.1-surroundsets voor de woonkamer. Want wat is er nou leuker om je favoriete film of serie te kijken met supergoed geluid? Of bij het gamen? Voor minder dan 300 euro welteverstaan.

Een 5.1 speakerset is een geluidssysteem dat is opgebouwd uit zes verschillende luidsprekers. Het cijfer 5 staat voor de satellietluidsprekers: een middenkanaal voor spraak, twee speakers voorin (links en rechts) en twee speakers die je achter je plaatst. De .1 verwijst naar de subwoofer, die specifiek de lage bastonen voor zijn rekening neemt. Doordat deze luidsprekers rondom de luisterpositie worden geplaatst, komt het geluid vanuit verschillende richtingen op je af. Dit creëert een ruimtelijk effect waardoor je bij het kijken van films en series of het spelen van games wordt omringd door geluid.

Logitech Z906

Deze set is ontworpen om meerdere audiobronnen tegelijkertijd te kunnen verwerken. Je sluit tot zes apparaten aan, zoals een televisie, gameconsole of computer, via de beschikbare digitale optische, digitale coaxiale of analoge ingangen. De set beschikt over een bedieningsconsole die je stapelt bij je apparatuur en een draadloze afstandsbediening voor bediening vanaf de bank. Het systeem levert een continu vermogen van 500 watt en is THX-gecertificeerd, wat betekent dat het voldoet aan specifieke prestatie-eisen voor bioscoopgeluid. De decodering ondersteunt Dolby Digital en DTS-soundtracks. Naast de subwoofer krijg je vier satellietluidsprekers en een middenkanaal die je flexibel kunt plaatsen.

RMS of uitgangsvermogen?

Bij het vergelijken van specificaties kom je vaak de termen RMS en totaal uitgangsvermogen tegen, en het is slim om vooral op die eerste te letten. RMS staat voor het continue vermogen en geeft eerlijk weer wat de speakers constant kunnen leveren zonder dat het geluid vervormt. Je kunt het zien als de basissnelheid die een hardloper een uur lang volhoudt, terwijl het totaal uitgangsvermogen of piekvermogen slechts een korte sprint van enkele seconden is. Fabrikanten zetten dat hogere piekvermogen vaak groot op de doos als marketingmiddel, maar als je wilt weten hoe krachtig de set echt is tijdens een hele film, concert, serie of game, geeft de RMS-waarde je het meest betrouwbare beeld.

Sony HT-S40R

Bij dit systeem worden de achterste luidsprekers aangestuurd door een draadloze versterker, waardoor er geen kabels van de soundbar voorin de kamer naar achteren hoeven te lopen. De soundbar zelf beschikt over drie kanalen en werkt samen met de subwoofer en de twee achterspeakers voor de 5.1-weergave. Het totale uitgangsvermogen bedraagt 600 watt. Voor de connectiviteit maak je gebruik van HDMI ARC, een optische ingang of een analoge aansluiting. Daarnaast is er Bluetooth 5.0 aanwezig voor het streamen van audio vanaf mobiele apparaten. De soundbar kan aan de muur worden bevestigd of voor de televisie worden geplaatst.

Trust GXT 658 Tytan

Dit geluidssysteem is eigenlijk voornamelijk bedoeld voor games en in combinatie met een pc of gameconsole, waarbij de houten subwoofer het middelpunt vormt. De basweergave is gesynchroniseerd met geïntegreerde LED-verlichting die reageert op het ritme van het geluid. Het systeem schakelt automatisch naar een stand-by modus wanneer het niet in gebruik is. De set wordt geleverd met een afstandsbediening waarmee je onder andere de bas en het volume regelt. De kabels voor de achterste luidsprekers hebben een lengte van 8 meter, wat plaatsing in grotere ruimtes mogelijk maakt zonder verlengsnoeren. Het piekvermogen ligt op 180 watt.

Hisense AX5100G

Dit audiosysteem ondersteunt Dolby Atmos-technologie voor een ruimtelijke geluidsweergave. De set bestaat uit een soundbar, een losse subwoofer en twee achterluidsprekers. Met een totaal vermogen van 340 watt worden de verschillende frequenties verdeeld over de speakers. Je hebt de beschikking over diverse equalizer-modi, waaronder instellingen voor nieuws, film en games. Aansluiten op de televisie gaat via HDMI eARC, maar er zijn ook opties voor USB en een optische kabel. De achterspeakers plaats je achter de luisterpositie om het surround-effect van de 5.1-opstelling te completeren.

Sony HT-S20R

Je installeert dit systeem met een soundbar, subwoofer en twee bedrade achterspeakers. De soundbar verzorgt de linker-, rechter- en middenkanalen, terwijl de externe subwoofer de lage tonen voor zijn rekening neemt. Het systeem heeft een totaal vermogen van 400 watt en ondersteunt Dolby Digital. Via de USB-poort speel je audiobestanden direct af van een geheugenstick. Voor de verbinding met de televisie gebruik je HDMI ARC, maar als je televisie dit niet ondersteunt, zijn er optische en analoge ingangen beschikbaar. De set beschikt over diverse geluidsmodi die je met een knop op de afstandsbediening selecteert.