Het kiezen van de juiste opslag voor je laptop lijkt ingewikkeld als je niet bekend bent met de technische details. In dit artikel gaan we dieper in op de twee belangrijkste soorten opslag die beschikbaar zijn voor laptops: HDD (Hard Disk Drive) en SSD (Solid State Drive). We zullen hun kenmerken, voor- en nadelen, en de ideale gebruiksscenario's voor elk van hen bespreken.

Het verschil tussen HDD en SSD

Een traditionele HDD slaat gegevens op via magnetische draaiende schijven en bewegende leeskoppen. Dat principe is al tientallen jaren onveranderd en maakt HDD's tot een goedkope opslagoptie per gigabyte. Het nadeel is dat ze traag zijn vergeleken met SSD's. De mechanische onderdelen beperken de snelheid waarmee gegevens kunnen worden opgehaald of weggeschreven. Daarnaast is deze techniek gevoelig voor schokken en trillingen. Een valpartij kan de interne componenten permanent beschadigen.

SSD's daarentegen bevatten alleen flashgeheugenchips zonder bewegende delen, vergelijkbaar met USB-sticks, maar dan in grotere hoeveelheden. Dat maakt ze een stuk sneller en betrouwbaarder. Programma's starten razendsnel op en bestanden worden in een oogwenk geopend. Vooral bij veelvuldige willekeurige toegang tot kleine bestanden is het verschil goed merkbaar. Denk aan het opstarten van Windows en applicaties, iets dat bij een SSD tot wel vier keer sneller kan gaan. De afwezigheid van bewegende delen maakt SSD's ook immuun voor schokschade. Ze gaan gemiddeld veel langer mee, terwijl HDD's al na 3 tot 5 jaar kunnen falen.

Kortom, als snelheid en betrouwbaarheid van belang zijn, wint de SSD het van de HDD. Dat maakt SSD's ideaal voor laptops en andere draagbare apparaten die vaak in beweging zijn. Voor desktopcomputers die permanent op kantoor staan, weegt de prijs meestal zwaarder dan de snelheidswinst van een SSD. Immers, een HDD biedt nog steeds tot vier keer zoveel opslagruimte voor hetzelfde budget. Vooral als enorme hoeveelheden data opgeslagen moeten worden, bijvoorbeeld voor foto- en videocollecties, is de HDD onverslaanbaar in prijs per gigabyte.

Vergelijking tussen HDD en SSD

Het kiezen van de juiste opslag hangt af van je specifieke behoeften. Als je veel opslagruimte nodig hebt en bereid bent om in te leveren op snelheid en duurzaamheid, dan is een HDD een goede keuze. Als je echter op zoek bent naar snelheid, duurzaamheid en bereid bent om meer te betalen voor minder opslagruimte, dan is een SSD de betere keuze.

Besturingssysteem

Het besturingssysteem dat je gebruikt kan ook invloed hebben op de keuze van je opslag. Moderne besturingssystemen zoals Windows 10/11 en macOS zijn geoptimaliseerd om te werken met SSD's. Ze kunnen sneller opstarten, programma's sneller laden en bestanden sneller overzetten wanneer ze op een SSD zijn geïnstalleerd. Als je een ouder besturingssysteem gebruikt, zoals Windows 7, dan kun je misschien niet alle voordelen van een SSD benutten.

Budget

Je budget kan ook een grote rol spelen bij het kiezen van de juiste opslag. Zoals eerder vermeld, zijn SSD's over het algemeen duurder dan HDD's. Als je budget beperkt is, kun je ervoor kiezen om een kleinere SSD te gebruiken voor je besturingssysteem en meest gebruikte programma's, en een grotere HDD voor de rest van je bestanden. Dat wordt vaak een hybride-opstelling genoemd en biedt een goede balans tussen snelheid en opslagcapaciteit.

Gebruikspatroon

Ten slotte kan je gebruikspatroon ook invloed hebben op de keuze van je opslag. Als je bijvoorbeeld veel grote bestanden zoals video's of games opslaat, heb je waarschijnlijk meer opslagruimte nodig en is een HDD een goede keuze. Als je voornamelijk met tekstbestanden en internet werkt, dan is een SSD met minder opslagruimte misschien voldoende. Bovendien, als je veel onderweg bent en je laptop vaak meeneemt, dan is een SSD een betere keuze vanwege de betere schokbestendigheid.

©Daniel Krasoń - stock.adobe.com

Energieverbruik

Een vaak onderschat aspect bij de keuze tussen HDD en SSD is het energieverbruik. HDD's met hun bewegende onderdelen verbruiken over het algemeen meer stroom dan SSD's. Het verschil is het grootst tijdens het daadwerkelijk lezen en schrijven van gegevens. Een HDD moet meer energie gebruiken om de schijven aan het draaien te houden en de leeskoppen te bewegen. SSD's consumeren alleen stroom wanneer geheugencellen worden uitgelezen of beschreven.

Dat maakt SSD's efficiënter en energiezuiniger. Voor desktopcomputers is het energieverschil misschien te verwaarlozen, maar op laptops die op accu's werken kan het wel degelijk van belang zijn. Minder energieverbruik betekent een langere accuduur. Wie veel onderweg is en niet voortdurend een stroompunt tot zijn beschikking heeft, kan dus baat hebben bij de energie-efficiëntie van een SSD. Zo hoef je minder vaak je laptop aan de oplader te leggen.

Geluidsniveau

Een laatste overweging is het geluidsniveau. HDD's produceren vanwege de bewegende onderdelen constant een zacht zoemend en klikkend geluid. Dit is vooral hoorbaar als de schijf actief aan het lezen of schrijven is. SSD's maken daarentegen geen enkel hoorbaar geluid tijdens gebruik. Voor de meeste mensen is dat geen doorslaggevend argument, maar sommigen prefereren de volledige stilte van een SSD. Vooral in zeer rustige omgevingen kan elk hardwaregeluid storend zijn. Al met al bieden SSD's dus zowel een snelheids- als comfortvoordeel ten opzichte van traditionele HDD's.

Op papier (!) voegt de Amazon Kindle Paperwhite niet ontzettend veel toe. Maar de aanpassingen kunnen wel waardevol zijn voor iedereen die al jaren een (verouderde) Kindle-versie heeft. Wat brengt de 2024-variant?

We vallen meteen met de deur in huis. Mocht je de 2021-versie van de Amazon Kindle Paperwhite gekocht hebben, dan zal de stap naar de 2024-variant te klein zijn om opnieuw 180 euro uit te geven aan een (eerlijk is eerlijk: voortreffelijke) e-reader. Maar als jouw Kindle uit 2018 of eerder komt, dan is het wél tijd om de overstap te maken. De Amazon Kindle van de twaalfde generatie heeft namelijk twee belangrijke en waardevolle aanpassingen.

Ten eerste is het systeem nu tot 25 procent sneller. Amazon geeft weinig informatie vrij over de processor en andere specificaties; maar als je een oude en nieuwe Kindle naast elkaar houdt, merk je dat verschil. Het menu reageert vlotter op je aanrakingen, waardoor je minder lang hoeft te wachten. Dit is met name merkbaar wanneer je iets moet intypen, als je een boek zoekt bijvoorbeeld.

Daarnaast is het scherm ten opzichte van de 2021-editie is het scherm met een inch gegroeid. Er past nu net wat meer op het scherm: wat ons betreft betekent dat vooral meer leesplezier. Dat hij daardoor een paar gram zwaarder en wat groter is dan de voorgaande Paperwhite mag eigenlijk geen naam hebben. Met een gewicht van 211 gram en een scherm van 7 inch blijft de 2024-variant namelijk nog steeds een e-reader die niet zwaar of ontzettend groot is. Het is nog steeds een compact apparaat dat je vrijwel overal mee naartoe kunt nemen.

©Wesley Akkerman

Kleine frustratie

Het apparaat ligt lekker in de hand, maar is tevens ontzettend glad waardoor we een hoesje eigenlijk verplicht vinden. Zo voorkom je dat je de e-reader stevig vast wilt houden, waardoor je mogelijk met je duim op het e-inkt-scherm tikt.

Tikken op het scherm betekent dat je van pagina wisselt in een boek of comic. Dat wil je natuurlijk niet per ongeluk doen, want dat kan je een beetje uit het lezen halen. Het is geen groot probleem, maar wel een kleine smet op de ervaring. Verder hebben we weinig aan te merken op het ontwerp. Onderop zit de knop waarmee je hem uit de slaapstand haalt. Ook zit hier de usb-c-poort waarmee je hem oplaadt. De accu kan het tot drie maanden uithouden.

©Wesley Akkerman

(Bijna) hetzelfde, verbeterd

Net als bij andere Kindle-modellen kun je de kwaliteit van het scherm aanpassen op je eigen zicht. Zo heb je verschillende niveaus van helderheid, die er zowel in de avond als overdag prima uitzien. Daarnaast ben je in staat de warmte van het scherm te veranderen. Dan maak je de digitale pagina's in feite meer geel dan wit, maar dat vinden we geen groot probleem. Na een seconde is je zicht daaraan gewend en lees je de woorden prettig van het schermpje. Ook de contrastverhouding is nu hoger. Dat zie je voornamelijk wanneer je comics of graphic novels leest. Een verbetering waarvan we zeggen: meer dan welkom. Maar...

©Wesley Akkerman

Oude(re) Kindle vervangen of niet?

...Ondanks de verbeteringen wat betreft snelheid, schermgrootte en de hierboven beschreven contrastverhouding is de sprong tussen de variant uit 2021 en deze uit 2024 ook weer niet zó groot dat we meteen roepen dat je er nu een moet bestellen. Ja, de ervaring is beter – maar ook weer niet zó veel beter.

Daarnaast is het jammer dat Amazon de Amazon Kindle Paperwhite voorziet van slechts 16 GB aan opslagruimte. Nu zal dat voor je verzameling oude en nieuwe boeken en novels meer dan voldoende zijn, maar fans van audioboeken kunnen beter naar een model kijken met iets meer ruimte. De Paperwhite Signature Edition heeft bijvoorbeeld 32 GB aan opslagruimte, maar kost met 199 euro ook meteen twee tientjes meer.

©Wesley Akkerman

Een Kindle zoals verwacht

Het zal niemand verrassen dat de Amazon Kindle Paperwhite presteert zoals verwacht. Zoals altijd kun je heel fijn je boeken lezen op dit apparaat, zonder vermoeide ogen. De interface is toegankelijk en boeken aanschaffen is zo gepiept. Dat kan direct op de e-reader, met een Amazon-account, of via de website. Dan worden ze naar de e-reader gestuurd. Gekochte boeken worden verder netjes gepresenteerd op het thuisscherm van het apparaat. Zoals altijd is het ook mogelijk gratis epubs met een omweg naar het product te sturen.

Het apparaat biedt een aantal opties voor het aanpassen van de tekstgrootte en het lettertype, maar voelt tegelijkertijd ook een beetje beperkt. We zien graag meer opties in het menu staan. Daarnaast is het jammer dat de nieuwe Paperwhite geen koptelefoonaansluiting heeft en dat je voor luisterboeken bent aangewezen op bluetooth – zeggen we in het kader van veelzijdigheid.

©Wesley Akkerman

Amazon Kindle Paperwhite kopen?

Hoewel we enthousiast zijn over de Amazon Kindle Paperwhite (2024) en de aanpassingen zeker de moeite waard vinden, betekent dat niet dat we iedereen met een 2021-model aanraden om over te stappen – want daarvoor zijn de stappen te klein. Maar heb je een veel ouder model, dan kun je dat met een gerust hart wél doen. De basis is vertrouwd gebleven, en ondanks een paar kleine minpunten is dit zeker geen miskoop.

Of het nu gaat om pizza's, ijs of zelf ingevroren maaltijden: een goede vriezer is onmisbaar. Maar kies je voor een vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie? In dit artikel zetten we de verschillen op een rij, zodat jij de beste keuze kunt maken.

Lees ook: Hier moet je op letten bij de aanschaf van een nieuwe vriezer

Voordat je je zoektocht naar het juiste model vriezer start, is het belangrijk om te bepalen hoeveel vriesruimte je nodig hebt. Het zou zonde zijn als je een duur apparaat in de keuken of schuur hebt staan dat uiteindelijk te weinig opbergruimte blijkt te hebben, of juist een apparaat dat altijd maar tot de helft gevuld is en daardoor onnodig veel energie verbruikt. Of je nu een vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie kiest: voor alle modellen geldt dat je zo'n 50 liter vriesruimte per persoon rekent. Bestaat jouw huishouden uit vier mensen, dan heb je dus een vriezer met een inhoud van minstens 200 liter nodig. Met z'n tweeën heb je vaak genoeg aan 100 tot 150 liter.

Vrieskast

Een vrieskast lijkt door zijn verticale model veel op een koelkast, met als verschil dat de gehele kast bedoeld is om te vriezen. De binnenkant van een vrieskast bestaat dan ook uitsluitend uit lades. Het fijne daaraan is dat een vrieskast erg overzichtelijk is: als je ervoor staat, zie je in één oogopslag welke producten waar liggen. Dat is anders bij een vrieskist, waarin diepvriesproducten op elkaar gestapeld liggen in één groot vriesvak. Ook kun je in een vrieskast over het algemeen erg veel producten kwijt, in tegenstelling tot bijvoorbeeld het compacte vriesgedeelte van een koelvriescombinatie. Vrieskasten zijn er ook in tafelmodellen, die ideaal zijn voor kleinere keukens of huishoudens. Een tafelmodel plaats je bijvoorbeeld onder het keukenblad, waardoor hij geen extra ruimte in je keuken inneemt.

©carballo

Vrieskist

Iets minder populair dan de vrieskast en koelvriescombinatie is de vrieskist: een liggende vriezer met een deksel bovenop. Het voordeel van dit type vriezer is ook meteen een nadeel: een vrieskist is erg groot, waardoor hij niet in de gemiddelde keuken past. Vrieskisten scoren ook op esthetisch gebied wat minder hoog, waardoor de meeste mensen dit apparaat sowieso niet snel in de keuken zouden plaatsen. Toch kunnen vrieskisten juist vanwege hun grote formaat ontzettend handig zijn. Bijvoorbeeld als je vaak in bulk koopt, hobbykok bent, een moestuin hebt of in de zomer veel ijsjes of ijsblokjes wilt bewaren. Sommige vrieskisten hebben zelfs een netto inhoud van 600 liter! Als je ruimte overhebt in je schuur of garage en vaak voedsel invriest, is een vrieskist dus zeker het overwegen waard. Vrieskisten zijn daarnaast relatief goedkoop én energiezuinig, omdat de kou na het openen van het deksel direct weer terug in de kist 'valt'. Het apparaat hoeft na openen dus niet extra hard te werken om de vriesruimte weer op de juiste temperatuur te krijgen.

Lees ook: Een vrieskast in de schuur of garage? Een koud kunstje!

©Vinícius Bacarin

Koelvriescombinatie

Veruit de meeste huishoudens hebben een koelvriescombinatie: een koelkast en vriezer ineen. De vriezer bevindt zich meestal boven of onder het koelgedeelte. Zo'n koelvriescombinatie is natuurlijk hartstikke handig, want het bespaart een hoop ruimte in de keuken. Ook is een koelvriescombinatie over het algemeen goedkoper dan een losse koelkast en vriezer. En omdat er maar één compressor hoeft te draaien, is een koelvriescombinatie vaak ook energiezuiniger dan twee losse apparaten bij elkaar. Maar zo'n twee-in-één-apparaat heeft ook een nadeel: je kunt er veel minder diepvriesproducten in kwijt dan in een losse vrieskast of -kist. Vaak beslaat de koelruimte het grootste gedeelte van het apparaat, en blijven er drie tot vijf lades over voor het vriezen. Voor een gemiddeld gezin dat af en toe wat invriest is dat meestal wel voldoende. Heb je meer vriesruimte nodig, bijvoorbeeld omdat je vaak aanbiedingen koopt of aan mealpreppen doet? Dan heb je aan een koelvriescombinatie mogelijk niet genoeg en is een vrieskast of -kist voor jou een beter idee.

©Indofootage

Extra functies

Als je eenmaal besloten hebt voor welk type vriezer je gaat, zou je ook nog kunnen kijken welke functies je wilt dat het apparaat heeft. Veel moderne vrieskasten, -kisten en koelvriescombinaties beschikken over allerlei slimme functies die helpen om voedsel langer vers te houden en het apparaat efficiënt te laten werken. Zo hoef je met No Frost nooit meer te ontdooien, is de snelvriesfunctie handig voor het snel invriezen van nieuwe boodschappen en voorkomt een deuralarm dat warme lucht de vriezer binnendringt. Bij vrieskisten is binnenverlichting extra belangrijk, zodat je niet eindeloos hoeft te graaien als je een product zoekt. Let ook op het energielabel van je nieuwe vriezer, want vriezers vreten behoorlijk wat stroom. Wil je een zo zuinig mogelijk apparaat, ga dan voor een vriezer met energielabel C of hoger (tot A). Je kunt ook het energieverbruik in kWh/jaar gebruiken om apparaten te vergelijken; dit geeft het absolute verbruik van een vriezer aan.