Het kiezen van de juiste opslag voor je laptop lijkt ingewikkeld als je niet bekend bent met de technische details. In dit artikel gaan we dieper in op de twee belangrijkste soorten opslag die beschikbaar zijn voor laptops: HDD (Hard Disk Drive) en SSD (Solid State Drive). We zullen hun kenmerken, voor- en nadelen, en de ideale gebruiksscenario's voor elk van hen bespreken.

Het verschil tussen HDD en SSD

Een traditionele HDD slaat gegevens op via magnetische draaiende schijven en bewegende leeskoppen. Dat principe is al tientallen jaren onveranderd en maakt HDD's tot een goedkope opslagoptie per gigabyte. Het nadeel is dat ze traag zijn vergeleken met SSD's. De mechanische onderdelen beperken de snelheid waarmee gegevens kunnen worden opgehaald of weggeschreven. Daarnaast is deze techniek gevoelig voor schokken en trillingen. Een valpartij kan de interne componenten permanent beschadigen.

SSD's daarentegen bevatten alleen flashgeheugenchips zonder bewegende delen, vergelijkbaar met USB-sticks, maar dan in grotere hoeveelheden. Dat maakt ze een stuk sneller en betrouwbaarder. Programma's starten razendsnel op en bestanden worden in een oogwenk geopend. Vooral bij veelvuldige willekeurige toegang tot kleine bestanden is het verschil goed merkbaar. Denk aan het opstarten van Windows en applicaties, iets dat bij een SSD tot wel vier keer sneller kan gaan. De afwezigheid van bewegende delen maakt SSD's ook immuun voor schokschade. Ze gaan gemiddeld veel langer mee, terwijl HDD's al na 3 tot 5 jaar kunnen falen.

Kortom, als snelheid en betrouwbaarheid van belang zijn, wint de SSD het van de HDD. Dat maakt SSD's ideaal voor laptops en andere draagbare apparaten die vaak in beweging zijn. Voor desktopcomputers die permanent op kantoor staan, weegt de prijs meestal zwaarder dan de snelheidswinst van een SSD. Immers, een HDD biedt nog steeds tot vier keer zoveel opslagruimte voor hetzelfde budget. Vooral als enorme hoeveelheden data opgeslagen moeten worden, bijvoorbeeld voor foto- en videocollecties, is de HDD onverslaanbaar in prijs per gigabyte.

Vergelijking tussen HDD en SSD

Het kiezen van de juiste opslag hangt af van je specifieke behoeften. Als je veel opslagruimte nodig hebt en bereid bent om in te leveren op snelheid en duurzaamheid, dan is een HDD een goede keuze. Als je echter op zoek bent naar snelheid, duurzaamheid en bereid bent om meer te betalen voor minder opslagruimte, dan is een SSD de betere keuze.

Besturingssysteem

Het besturingssysteem dat je gebruikt kan ook invloed hebben op de keuze van je opslag. Moderne besturingssystemen zoals Windows 10/11 en macOS zijn geoptimaliseerd om te werken met SSD's. Ze kunnen sneller opstarten, programma's sneller laden en bestanden sneller overzetten wanneer ze op een SSD zijn geïnstalleerd. Als je een ouder besturingssysteem gebruikt, zoals Windows 7, dan kun je misschien niet alle voordelen van een SSD benutten.

Budget

Je budget kan ook een grote rol spelen bij het kiezen van de juiste opslag. Zoals eerder vermeld, zijn SSD's over het algemeen duurder dan HDD's. Als je budget beperkt is, kun je ervoor kiezen om een kleinere SSD te gebruiken voor je besturingssysteem en meest gebruikte programma's, en een grotere HDD voor de rest van je bestanden. Dat wordt vaak een hybride-opstelling genoemd en biedt een goede balans tussen snelheid en opslagcapaciteit.

Gebruikspatroon

Ten slotte kan je gebruikspatroon ook invloed hebben op de keuze van je opslag. Als je bijvoorbeeld veel grote bestanden zoals video's of games opslaat, heb je waarschijnlijk meer opslagruimte nodig en is een HDD een goede keuze. Als je voornamelijk met tekstbestanden en internet werkt, dan is een SSD met minder opslagruimte misschien voldoende. Bovendien, als je veel onderweg bent en je laptop vaak meeneemt, dan is een SSD een betere keuze vanwege de betere schokbestendigheid.

©Daniel Krasoń - stock.adobe.com

Energieverbruik

Een vaak onderschat aspect bij de keuze tussen HDD en SSD is het energieverbruik. HDD's met hun bewegende onderdelen verbruiken over het algemeen meer stroom dan SSD's. Het verschil is het grootst tijdens het daadwerkelijk lezen en schrijven van gegevens. Een HDD moet meer energie gebruiken om de schijven aan het draaien te houden en de leeskoppen te bewegen. SSD's consumeren alleen stroom wanneer geheugencellen worden uitgelezen of beschreven.

Dat maakt SSD's efficiënter en energiezuiniger. Voor desktopcomputers is het energieverschil misschien te verwaarlozen, maar op laptops die op accu's werken kan het wel degelijk van belang zijn. Minder energieverbruik betekent een langere accuduur. Wie veel onderweg is en niet voortdurend een stroompunt tot zijn beschikking heeft, kan dus baat hebben bij de energie-efficiëntie van een SSD. Zo hoef je minder vaak je laptop aan de oplader te leggen.

Geluidsniveau

Een laatste overweging is het geluidsniveau. HDD's produceren vanwege de bewegende onderdelen constant een zacht zoemend en klikkend geluid. Dit is vooral hoorbaar als de schijf actief aan het lezen of schrijven is. SSD's maken daarentegen geen enkel hoorbaar geluid tijdens gebruik. Voor de meeste mensen is dat geen doorslaggevend argument, maar sommigen prefereren de volledige stilte van een SSD. Vooral in zeer rustige omgevingen kan elk hardwaregeluid storend zijn. Al met al bieden SSD's dus zowel een snelheids- als comfortvoordeel ten opzichte van traditionele HDD's.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.