ID.nl logo
Kies de juiste opslag voor je laptop: HDD of SSD
© Reshift Digital BV
Huis

Kies de juiste opslag voor je laptop: HDD of SSD

Het kiezen van de juiste opslag voor je laptop lijkt ingewikkeld als je niet bekend bent met de technische details. In dit artikel gaan we dieper in op de twee belangrijkste soorten opslag die beschikbaar zijn voor laptops: HDD (Hard Disk Drive) en SSD (Solid State Drive). We zullen hun kenmerken, voor- en nadelen, en de ideale gebruiksscenario's voor elk van hen bespreken.

HDD of SSD: wat is het verschil? In dit artikel lees je:

  • Uitleg over het werkingsprincipe van HDD's en SSD's
  • Voordelen van SSD's: snelheid, betrouwbaarheid, energiezuinig
  • Voordelen van HDD's: lagere prijs per GB opslagcapaciteit
  • Overwegingen zoals budget, besturingssysteem en gebruikspatroon
  • Tips voor een hybride oplossing: SSD voor OS en programma's, HDD voor data
  • Vergelijking wat betreft prestaties, geluid, energieverbruik

Het verschil tussen HDD en SSD

Een traditionele HDD slaat gegevens op via magnetische draaiende schijven en bewegende leeskoppen. Dat principe is al tientallen jaren onveranderd en maakt HDD's tot een goedkope opslagoptie per gigabyte. Het nadeel is dat ze traag zijn vergeleken met SSD's. De mechanische onderdelen beperken de snelheid waarmee gegevens kunnen worden opgehaald of weggeschreven. Daarnaast is deze techniek gevoelig voor schokken en trillingen. Een valpartij kan de interne componenten permanent beschadigen.

SSD's daarentegen bevatten alleen flashgeheugenchips zonder bewegende delen, vergelijkbaar met USB-sticks, maar dan in grotere hoeveelheden. Dat maakt ze een stuk sneller en betrouwbaarder. Programma's starten razendsnel op en bestanden worden in een oogwenk geopend. Vooral bij veelvuldige willekeurige toegang tot kleine bestanden is het verschil goed merkbaar. Denk aan het opstarten van Windows en applicaties, iets dat bij een SSD tot wel vier keer sneller kan gaan. De afwezigheid van bewegende delen maakt SSD's ook immuun voor schokschade. Ze gaan gemiddeld veel langer mee, terwijl HDD's al na 3 tot 5 jaar kunnen falen.

Kortom, als snelheid en betrouwbaarheid van belang zijn, wint de SSD het van de HDD. Dat maakt SSD's ideaal voor laptops en andere draagbare apparaten die vaak in beweging zijn. Voor desktopcomputers die permanent op kantoor staan, weegt de prijs meestal zwaarder dan de snelheidswinst van een SSD. Immers, een HDD biedt nog steeds tot vier keer zoveel opslagruimte voor hetzelfde budget. Vooral als enorme hoeveelheden data opgeslagen moeten worden, bijvoorbeeld voor foto- en videocollecties, is de HDD onverslaanbaar in prijs per gigabyte.

Vergelijking tussen HDD en SSD

KenmerkenHDDSSD
OpslagcapaciteitHoog (500 GB t/m 32 TB)Laag (120 GB t/m 8 TB)
SnelheidLaag (tot 160 MB/s)Hoog (tot 7.000 MB/s)
Vormfactoren2,5 inch & 3,5 inch2,5 inch SATA, M.2 SATA & M.2 NVMe
Betrouwbaarheid en levensduurHoger energieverbruik, meer geluidLangere levensduur, minder energie en geluidsstil
Geschikte gebruikssituatieMassa-opslag, beeldbank, basisgebruikGaming, foto- en videobewerking, snelle laadtijden
PrijsGemiddeld lagerGemiddeld hoger

Het kiezen van de juiste opslag hangt af van je specifieke behoeften. Als je veel opslagruimte nodig hebt en bereid bent om in te leveren op snelheid en duurzaamheid, dan is een HDD een goede keuze. Als je echter op zoek bent naar snelheid, duurzaamheid en bereid bent om meer te betalen voor minder opslagruimte, dan is een SSD de betere keuze.

Besturingssysteem

Het besturingssysteem dat je gebruikt kan ook invloed hebben op de keuze van je opslag. Moderne besturingssystemen zoals Windows 10/11 en macOS zijn geoptimaliseerd om te werken met SSD's. Ze kunnen sneller opstarten, programma's sneller laden en bestanden sneller overzetten wanneer ze op een SSD zijn geïnstalleerd. Als je een ouder besturingssysteem gebruikt, zoals Windows 7, dan kun je misschien niet alle voordelen van een SSD benutten.

Budget

Je budget kan ook een grote rol spelen bij het kiezen van de juiste opslag. Zoals eerder vermeld, zijn SSD's over het algemeen duurder dan HDD's. Als je budget beperkt is, kun je ervoor kiezen om een kleinere SSD te gebruiken voor je besturingssysteem en meest gebruikte programma's, en een grotere HDD voor de rest van je bestanden. Dat wordt vaak een hybride-opstelling genoemd en biedt een goede balans tussen snelheid en opslagcapaciteit.

Gebruikspatroon

Ten slotte kan je gebruikspatroon ook invloed hebben op de keuze van je opslag. Als je bijvoorbeeld veel grote bestanden zoals video's of games opslaat, heb je waarschijnlijk meer opslagruimte nodig en is een HDD een goede keuze. Als je voornamelijk met tekstbestanden en internet werkt, dan is een SSD met minder opslagruimte misschien voldoende. Bovendien, als je veel onderweg bent en je laptop vaak meeneemt, dan is een SSD een betere keuze vanwege de betere schokbestendigheid.

©Daniel Krasoń - stock.adobe.com

Energieverbruik

Een vaak onderschat aspect bij de keuze tussen HDD en SSD is het energieverbruik. HDD's met hun bewegende onderdelen verbruiken over het algemeen meer stroom dan SSD's. Het verschil is het grootst tijdens het daadwerkelijk lezen en schrijven van gegevens. Een HDD moet meer energie gebruiken om de schijven aan het draaien te houden en de leeskoppen te bewegen. SSD's consumeren alleen stroom wanneer geheugencellen worden uitgelezen of beschreven.

Dat maakt SSD's efficiënter en energiezuiniger. Voor desktopcomputers is het energieverschil misschien te verwaarlozen, maar op laptops die op accu's werken kan het wel degelijk van belang zijn. Minder energieverbruik betekent een langere accuduur. Wie veel onderweg is en niet voortdurend een stroompunt tot zijn beschikking heeft, kan dus baat hebben bij de energie-efficiëntie van een SSD. Zo hoef je minder vaak je laptop aan de oplader te leggen.

Geluidsniveau

Een laatste overweging is het geluidsniveau. HDD's produceren vanwege de bewegende onderdelen constant een zacht zoemend en klikkend geluid. Dit is vooral hoorbaar als de schijf actief aan het lezen of schrijven is. SSD's maken daarentegen geen enkel hoorbaar geluid tijdens gebruik. Voor de meeste mensen is dat geen doorslaggevend argument, maar sommigen prefereren de volledige stilte van een SSD. Vooral in zeer rustige omgevingen kan elk hardwaregeluid storend zijn. Al met al bieden SSD's dus zowel een snelheids- als comfortvoordeel ten opzichte van traditionele HDD's.

▼ Volgende artikel
Wat is local dimming en waarom is het belangrijk?
© ER | ID.nl
Huis

Wat is local dimming en waarom is het belangrijk?

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Welke merken gebruiken local dimming?

Bijna elke grote televisiefabrikant past deze techniek inmiddels toe, maar ze doen dat voornamelijk in hun middenklasse en topmodellen. Samsung is een van de voorlopers, zeker met hun QLED- en Neo QLED-televisies, waarbij ze in de duurdere series gebruikmaken van geavanceerde miniLED-techniek voor zeer precieze dimming. Ook Sony staat bekend om een uitstekende implementatie van full array local dimming, die vaak geprezen wordt om de natuurlijke weergave zonder overdreven effecten. Philips past het eveneens toe in hun (mini)ledmodellen, vaak in combinatie met hun bekende Ambilight-systeem voor een extra contrastrijk effect.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Vijf fijne televisies die full array local dimming ondersteunen

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 robotstofzuigers voor een extra schone vloer
© ID.nl
Huis

Waar voor je geld: 5 robotstofzuigers voor een extra schone vloer

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.