Het woord ‘chiptekort’ is het laatste jaar veelvuldig in nieuwskoppen verschenen. De gevolgen lijken groot, vooral bij autofabrikanten die noodgedwongen hun productie stilleggen. Er zijn veel meer sectoren die er last van ondervinden. Wat is er aan de hand, en wat zijn de gevolgen voor ons?

Vooral de auto-industrie staat veel in de belangstelling hierbij. Producties worden maandenlang stilgelegd en wordt personeel naar huis gestuurd. Chips zijn immers in veel producten nodig en auto’s beschikken over meer elektronica dan ooit. Een dure strop, want de vraag naar auto’s is hoog nu de economie weer begint te draaien na de pandemie. 

Daar zit mogelijk ook het probleem in. Autofabrikanten mogen achteraan in de rij aansluiten bij de chipfabrikanten, die op maximale capaciteit draaien om aan de vraag te voldoen. Want niet alleen bij autofabrikanten hebben ermee te kampen, ook andere producenten, zoals die van smartphones, consoles en wasmachines (je zou bijna vergeten dat deze ook een behoorlijke verzameling chips aan boord hebben). Eigenlijk heeft de productie van ieder apparaat met chips aan boord productie-uitdagingen door het tekort. En in deze moderne tijden zijn er haast geen producten meer zonder chips.

Er werd verwacht dat de globale vraag naar chips ten tijde van de pandemie zou dalen. Het tegenovergestelde gebeurde. De vraag groeide met vijf procent. Naarmate de economie na de ergste maatregelen weer opkrabbelde, is de vraag alleen nog maar groter.

Waarom juist de auto-industrie?

Een auto associeer je misschien niet erg met chips, maar het zijn intussen rijdende computers met tot 3000 chips aan boord. Het is niet het aantal chips dat de problemen heeft veroorzaakt, maar ook hier is de pandemie debet aan. 

Vanwege de lockdown en het thuiswerken is de vraag naar auto’s enorm gedaald, waardoor de productie werd teruggeschroefd. Anderzijds explodeerde de vraag naar andere elektronica, zoals webcams, laptops, monitors, gameconsoles enzovoort. Dit leidde tot een flinke wachtrij bij chipfabrikanten. Nu de lockdown voorbij is en de vraag naar auto’s weer toeneemt, moeten de autofabrikanten met hun nieuwe orders achteraan in de wachtrij aansluiten. 

Volgens Thorsten Muschal, hoofd van CLEPA (European Association of Automotive Suppliers) is het ergste achter de rug: “Hoewel de crisis nog niet voorbij is, denken we dat de situatie niet verder zal verslechteren. Maar het kan niet worden uitgesloten dat de effecten tot ver in 2022 merkbaar zijn. Deze omstandigheden hebben ook een indirecte impact op leveranciers die geen chips gebruiken voor hun eigen producten, waardoor de hele productielijn hinder ondervindt.”

©PXimport

Productietekort

Voor de productie van chips met veel rekenkracht kom je uit bij twee leveranciers: TSMC uit Taiwan en het Zuid-Koreaanse Samsung. TSMC zal wellicht niet bij iedereen een belletje doen rinkelen, toch is het de grootste chipfabrikant ter wereld. Het bedrijf levert chips van onder meer Apple, Qualcomm, Nvidia, MediaTek, Broadcom en AMD. 

De vraag legt TSMC geen windeieren: de omzet het bedrijf groeit per kwartaal met zo’n 17 procent. In het eerste kwartaal van 2021 was dat meer dan 12 miljard euro. Toch stelt TSMC in 2021 boven 100 procent capaciteit te hebben moeten draaien. Om die capaciteit uit te breiden, is er in 2021 30 miljard geïnvesteerd en belooft TSMC in totaal 100 miljard te investeren om dit in drie jaar tijd nog meer op te schalen. Dat zijn ongekende producties en bedragen. Naar verwachting zal TSMC in 2022 aan de vraag kunnen voldoen.

Ook bij Samsung is er een soortgelijk probleem, waarbij het bedrijf niet aan de vraag kan voldoen. Natuurlijk produceert het chips voor eigen producten, van smartphones tot koelkasten. De omzet van de chipdivisie van Samsung is in een jaar tijd met 46 procent gegroeid naar zo’n 6 miljard euro. Maar ook hier groeit de productie uit zijn jasje. 

Namens Samsung schreef Ben Suh aan analisten: “Vanwege het wereldwijde tekort aan halfgeleiders ervaren we ook enkele effecten, vooral rond bepaalde vaste producten en de productie van schermen. We zijn in gesprek met retailers en grote kanalen over leveringsplannen, zodat we de componenten kunnen toewijzen aan de producten met meer urgentie of hogere prioriteit in termen van levering.”

Analisten

In een artikel van AGConnect wijst Glenn O’Donnell van onderzoeksbureau Forrester nog naar een andere achterliggende oorzaak van het chiptekort. De vraag naar chips komt niet alleen voort uit consumentenelektronica, maar ook veel uit bedrijven zelf. O’Donnell stelt: “De pandemie heeft een crisis verergerd die al in de maak was.” Hiermee wijst hij naar de groei van clouddiensten en bijbehorende datacenters, die op grote schaal opgezet worden. 

Door de pandemie werd de druk op cloudaanbieders, zoals Google, Microsoft en Zoom opeens nóg groter. Maar ook bedrijven zelf moesten hun thuiswerkers (naast producten) faciliteren met veilige verbindingen en eigen opslag, wat veel upgrades van de eigen datacenters vereiste. Deze ontwikkeling voerde de productie op voor opslag- en servercomponenten, waar natuurlijk ook chips voor nodig zijn.

Eén van de analisten die met een vergrootglas de chipproductie en chipvraag bestuderen is Gartner. In een analyse van mei 2021 stelde de analist dat het dieptepunt van het chiptekort in het tweede kwartaal van 2021 plaatsvond. In hetzelfde kwartaal een jaar later zou de productie net aan de vraag voldoen, iets wat verder uitbouwt in het derde en vierde kwartaal van dat jaar.

Dat zijn geruststellende analyses, maar wel waar een korrel zout aan te pas moet komen. Dezelfde analisten voorzagen namelijk een krimp van de vraag naar chips vanwege een pandemie, terwijl de vraag juist groeide.

PlayStation 5

Het bekendste voorbeeld van een product dat te lijden heeft onder het chiptekort is de PlayStation 5. Wie op zoek is naar de nieuwste console van Sony moet de grootste moeite doen om er een te kopen of woekerprijzen betalen bij louche doorverkopers. Sinds november 2020 is de PlayStation 5 te koop, precies in de donkerste dagen van de pandemie. Eind 2021 verwachtte Sony in totaal 22 miljoen PlayStation 5 consoles te verkopen. 

Hiermee verkoopt de PlayStation 5 beter dan zijn voorganger. Sony stelt dat de verkopen de verwachtingen hebben overtroffen en hier zit het pijnpunt. Aan die hogere vraag kon niet worden voldaan omdat Sony de productie niet meer kon opschalen. 

Die productie is natuurlijk al ver voor de pandemie gestart. Heeft Sony zijn huiswerk slecht gedaan dat het bedrijf de vraag zo onderschatte? Is de PlayStation 5 niet te vroeg in de verkoop gegaan? Heeft Sony te veel op safe gespeeld met de chipsinkoop en plukt het daar nu de vruchten van? Of had Sony een marketingplan door met schaarste een hype te creëren? Een hype die door het chiptekort vervolgens in het gezicht terugslaat.

©PXimport

Risco’s nemen?

Eén van de gevolgen is ook dat fabrikanten weinig speelruimte hebben om de productie op te schalen, wanneer nodig. Er is veel productiecapaciteit, maar het is wel allemaal in gebruik. Dit zorgt ervoor dat je als fabrikant al moeite hebt je productie te starten en niet kunt opschalen wanneer producten onverwachts beter verkopen. En onzekerheid is er altijd in een markt. Wie had een paar jaar geleden gedacht dat de vraag naar webcams zo ongekend zou stijgen door de pandemie? 

Een hete zomer jaagt de vraag naar mobiele airco’s enorm op, maar wanneer het koel blijft, kun je met onverkochte voorraden blijven zitten. Tesla-frontman Elon Musk noemt daarom het chiptekort de grootste uitdaging van de auto-industrie en stelt: “Ik heb nog nooit zoiets gezien. Elk bedrijf is nu aan het bijbestellen uit angst zonder chips te zitten. Net als het tekort aan toiletpapier, maar dan op een epische schaal.”

©PXimport

Gevolgen voor ons

Zowel Apple als Samsung heeft gewaarschuwd dat het chiptekort weleens zou kunnen leiden tot lege schappen. Hierbij lijkt Apple iets betere kaarten in handen te hebben, het bedrijf wist aardig bij zijn leverancier te hamsteren in navolging van Huawei, dat vanwege een combinatie van een handelsembargo en productieproblemen al aan het hamsteren was geslagen.

De aloude regel van de economie-les is hierdoor wel van toepassing. De vraag is groot, het aanbod stokt. Dit drijft prijzen op en naar verwachting gaan we dat zien bij elektronica. Lange levertijden en hogere prijzen dan we gewend zijn. Dat is niet positief, maar kan op lange termijn de markt een positieve impuls geven. Onze elektronica, van smartphones tot koptelefoons, is onderhand wegwerpapparatuur geworden. 

Met hogere prijzen en aanbod-uitdagingen valt er voor fabrikanten wellicht wat te winnen op het gebied van duurzaamheid: door repareerbaarheid en update-ondersteuning serieus te nemen. Maar of die lange termijn er komt? Dat lijkt onwaarschijnlijk, de productie wordt in zo’n tempo opgevoerd dat het over een jaar mogelijk weer ‘business as usual’ is.

©PXimport

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Een all-in-one-printer is een handig apparaat voor het scannen, kopiëren en printen van documenten en foto's. De allerbeste afdrukkwaliteit krijg je met een laserprinter. Wij vonden vijf betaalbare modellen voor je.

Een laserprinter maakt gebruik van toner in plaats van inkt om afdrukken te produceren. Toner is een fijn poeder dat met hoge temperaturen op het papier wordt gesmolten. Dit proces zorgt ervoor dat je met grote toners kunt printen, wat betekent dat je langere tijd kunt blijven afdrukken zonder de toner te hoeven vervangen. Laserprinters zijn vaak snel en efficiënt, waardoor ze uitstekend zijn voor gebruik op kantoor. Maar ook als je thuis veel print, bijvoorbeeld als zzp'er, kan een laserprinter uitkomst bieden.

HP Color Laser 179fnw

De HP Color Laser MFP 179fnw is een van de kleinste kleurenlaserprinters in zijn klasse en is daardoor ideaal voor thuisgebruik en plekken waar niet veel plek voor een printer is. Met functies zoals printen, scannen, kopiëren en zelfs nog faxen biedt deze 4-in-1 printer een hoop veelzijdigheid. De afdruksnelheid bedraagt tot 18 pagina's per minuut in zwart-wit en 4 ppm in kleur, met een resolutie van 600 x 600 dpi.

Dankzij de automatische documentinvoer (ADF) voor 40 pagina's en wifi-verbinding is deze printer gebruiksvriendelijk en multi-inzetbaar. Hoewel de afdruksnelheid lager ligt dan bij sommige concurrenten, is zijn compacte formaat juist een pluspunt.

Brother DCP 1610W

De Brother DCP-1610W is een compacte zwart-wit laserprinter die printen, kopiëren en scannen combineert. Met een afdruksnelheid van 20 pagina's per minuut en een resolutie van 2400 x 600 dpi levert hij haarscherpe resultaten. Dankzij wifi-connectiviteit kunnen meerdere gebruikers eenvoudig draadloos printen.

De papierlade biedt plaats aan 150 vellen en het apparaat is voorzien van anti-jam-technologie om papierstoringen tot een minimum te beperken. In vergelijking met de HP Color Laser MFP 179fnw biedt deze printer geen kleurafdrukken, maar hij is wel een stuk sneller met zijn afdrukken.

HP Laserjet Pro 2Z622

De HP LaserJet Pro 2Z622 is geschikt voor onder meer kantooromgevingen. Met afdruksnelheden tot 42 pagina's per minuut en functies zoals dubbelzijdig printen, scannen, kopiëren en faxen is dit een lekker veelzijdige 4-in-1-laserprinter. Het apparaat ondersteunt zowel bekabelde als draadloze netwerken en biedt geavanceerde beveiligingsfuncties.

Canon i-SENSYS MF272wd

De Canon i-SENSYS MF272dw is een monochrome laserprinter en drukt af met en snelheid van 29 pagina's per minuut. Met een resolutie van 2400 x 600 dpi levert hij snelle en scherpe resultaten. Dankzij automatische dubbelzijdige afdrukken, wifi- en ethernetverbinding is hij veelzijdig inzetbaar.

In vergelijking met de Brother DCP-1610W levert deze Canon i-SENSYS MF272dw snellere prestaties en meer connectiviteitsopties, hoewel hij geen kleurendruk ondersteunt; dan moet je toch echt bij de HP Color Laser MFP 179fnw zijn.

Xerox B225 A4

De Xerox B225 is een zwart-wit all-in-one-laserprinter die printen, kopiëren en scannen combineert. Met een afdruksnelheid van maar liefst 34 pagina's per minuut en een eerste afdruktijd van slechts 6,4 seconden is hij goed in te zetten als je veel en vaak print. De printer beschikt over automatische dubbelzijdige afdrukken, een papierlade voor 250 vellen en kan via wifi of een vaste netwerkverbinding met je thuisnetwerk worden verbonden.

Garmin heeft de Instinct 3 - Tactical Edition aangekondigd, een nieuwe serie tactische smartwatches die verkrijgbaar zijn met een AMOLED-scherm of een display op zonne-energie.

De smartwatches zijn volgens Garmin ontworpen voor gebruik in uitdagende omgevingen en voorzien van een met metaal versterkte rand voor extra duurzaamheid, een rucking-activiteit voor training en ingebouwde LED-verlichting op zowel de 45mm als 50mm modellen. De batterijduur van het AMOLED-model kan oplopen tot 24 dagen in smartwatchmodus, terwijl de modellen op zonne-energie onder ideale omstandigheden onbeperkt kunnen functioneren.

Robuust ontwerp

De Instinct 3 - Tactical Edition is voorzien van een stevige constructie met een metalen versterkte rand, een behuizing van met vezels versterkt polymeer en een krasbestendig scherm. De smartwatches zijn gebouwd volgens de MIL-STD 810 norm voor thermische en schokbestendigheid en zijn waterdicht tot 100 meter. De ingebouwde zaklamp biedt variabele lichtsterktes, een groene modus om het natuurlijke nachtzicht te behouden en een stroboscoopmodus voor locatiebepaling in moeilijk terrein. Voor nachtelijk gebruik is er een NVG-modus (Night Vision Goggle) die het scherm dimt tot een niveau dat functioneel blijft voor de gebruiker maar vrijwel onzichtbaar is voor anderen.

Uitgebreide functionaliteit

De Instinct 3 - Tactical Edition beschikt over diverse speciale functies, waaronder rucking-activiteit waarmee gebruikers het gewicht van hun bepakking kunnen invoeren voor beter inzicht in hun fysieke inspanning. Deze functie kan ook worden gebruikt bij activiteiten zoals trailrunning, wandelen en hiken. Alle modellen bevatten de Applied Ballistics solver en zijn compatibel met de Applied Ballistics Quantum app.

De smartwatches zijn verkrijgbaar in twee formaten: 45mm of 50mm met display op zonne-energie, en een 50mm-variant met AMOLED-scherm. De zonne-efficiëntie is verbeterd met een grotere, efficiëntere zonnelens. Vergeleken met het vorige model heeft het nieuwe 50mm model op zonne-energie een vijf keer langere batterijduur in GPS-modus bij opladen via zonlicht.

De smartwatch biedt multi-band GPS met SatIQ technologie voor nauwkeurige positiebepaling met geoptimaliseerde batterijduur. Voor gezondheidsmonitoring houdt de Instinct 3 stappen, hartslag, slaap, zuurstofsaturatie via de pols, hartslagvariabiliteit en meer bij.

Gebruikers ontvangen e-mails, sms'jes en meldingen direct op het horloge wanneer dit is gekoppeld met een compatibele Apple of Android smartphone.

Navigatie en veiligheid

Gebruikers kunnen navigeren met een 3-assig kompas, barometrische hoogtemeter en multi-band GPS. De Instinct 3 kan worden gekoppeld met de Garmin Explore App voor gedetailleerde kaarten, waypoints en routes.

Voor gebruik op gevoelige locaties biedt de Stealth Mode de mogelijkheid om draadloze communicatie uit te schakelen terwijl het horloge nog steeds activiteitsgegevens verzamelt zonder locatiegegevens op te slaan. De Kill Switch kan alle gebruikersgeheugen wissen als de veiligheid in het geding komt. Andere functies zijn weergave van twee posities tegelijkertijd op één scherm, Jumpmaster en geprojecteerde waypoints.

Trainingsfuncties

De Instinct 3 - Tactical Edition bevat sportapps voor rucken, wandelen, hardlopen, klimmen, jagen, skiën en meer. De TracBack-functie helpt bij het uitstippelen van een route terug naar het beginpunt. Naast buitensportapps bevat de smartwatch ook apps voor HIIT, cardio, hardlopen op binnen- en buitenbanen, basketbal en andere activiteiten.

Gebruikers kunnen trainingsplannen volgen met Garmin Coach voor hardlopen en fietsen, of workouts maken uit meer dan 1.600 oefeningen in de Garmin Connect app. De smartwatch volgt ook intensiteitsminuten, VO2 max en hersteltijd.

Veiligheidsfuncties zoals incidentdetectie en Assistance kunnen een bericht met de GPS-locatie van de gebruiker naar contactpersonen sturen in noodsituaties, wanneer het horloge gekoppeld is met een smartphone.

Beschikbaarheid en prijzen

Het Instinct 3 - Tactical Edition AMOLED-model is vanaf 30 april te bestellen op Garmin.com voor een adviesprijs van 599,99 euro. De modellen op zonne-energie beginnen bij een adviesprijs van 499,99 euro.

Bekijk andere Garmin-producten op Kieskeurig.nl: