ID.nl logo
Detecteer personen in je huis met Frigate
© Reshift Digital
Huis

Detecteer personen in je huis met Frigate

Aanwezigheidsdetectie in een domoticasysteem als Home Assistant gebeurt vaak met bewegingssensoren of met hulpmiddelen zoals bluetooth-beacons, maar dat werkt niet altijd even nauwkeurig. Er is ook een andere oplossing: met machine learning automatisch camerabeelden analyseren op de aanwezigheid van personen. In dit artikel implementeren we dat met de software Frigate en de Google Coral USB Accelerator op een Raspberry Pi 4, zodat we Home Assistant automatisch kunnen laten reageren op onze aanwezigheid of die van andere personen.

Realtime detectie van personen in camerabeelden is mogelijk dankzij machine learning. We gebruiken daarvoor een neuraal netwerk dat getraind is op beelden van personen. Als je dit netwerk daarna nieuwe beelden toont, kan het met de kennis die het tijdens de training opgedaan heeft personen detecteren. Dat werkt vrij goed: de technologie is de laatste jaren met rasse schreden vooruitgegaan.

01 Raspberry Pi 4 met Coral USB Accelerator

Er is één nadeel: deze detectie vereist heel wat rekenwerk. Gelukkig bestaat er speciale hardware die geoptimaliseerd is voor de berekeningen in neurale netwerken. Een van die hardwareversnellers is de Google Coral USB Accelerator, die voor rond de 70 euro te koop is. Het is een klein kastje ter grootte van een wat brede usb-stick, en wordt via een meegeleverde usb-c-kabel op een usb3-poort aangesloten voor de communicatie met de computer.

Als computer waarop we de herkenningssoftware draaien, kiezen we voor de energiezuinige Raspberry Pi (maar het kan ook op een Ubuntu-server, bijvoorbeeld met Ansible-NAS (zie Computer!Totaal 9). Hoewel de eerdere modellen in principe ook kunnen, raden we de nieuwe Raspberry Pi 4 aan omdat die twee usb3-poorten heeft; anders wordt de snelheid van de Coral USB Accelerator afgeknepen door de usb2-poort. Een ander voordeel van de Pi 4 is dat die naast de basisversie met 1 GB RAM ook versies met 2 en 4 GB RAM heeft. Wij hebben deze masterclass met succes uitgevoerd op een Pi 4 met 2 GB RAM.

We gaan ervan uit dat je Raspbian Buster Lite op je Raspberry Pi 4 geïnstalleerd hebt. Dat doe je door het image met balenaEtcher op een micro-sd-kaart te schrijven, er een leeg bestand ssh in op te slaan en eventueel (als je wifi gebruikt in plaats van ethernet) een bestand wpa_supplicant.conf met de wifi-configuratie. Steek de micro-sd-kaart daarna in je Pi, sluit de Coral USB Accelerator op een usb3-poort van de Pi aan, sluit eventueel de ethernetkabel aan en tot slot de voedingsadapter om je Pi op te starten.

©PXimport

02 Domoticacontroller en mqtt-broker

Als domoticacontroller maken we gebruik van Home Assistant. Dat kun je op een Raspberry Pi installeren (eventueel zelfs dezelfde die de beeldherkenning doet), of op je nas of een Linux-server via Docker. Een eenvoudige manier om Home Assistant te installeren is via Hass.io. In de masterclass in Computer!Totaal 7/8 vind je uitgebreide instructies.

Ook met een ander domoticasysteem kun je deze masterclass uitvoeren, zolang je het systeem maar met een mqtt-broker kunt laten communiceren. Die mqtt-broker dien je zelf nog te installeren: Eclipse Mosquitto is een populaire keuze. Gebruik je Hass.io, dan installeer je Mosquitto eenvoudig via de add-on Mosquitto MQTT broker.

Een mqtt-broker is een centrale server die verbonden clients toelaat om boodschappen uit te wisselen zonder dat ze van elkaars bestaan hoeven te weten. Wanneer onze Pi 4 een persoon detecteert in het camerabeeld, stuurt die via mqtt een boodschap naar de broker en wanneer de persoon weer uit beeld is een andere boodschap. Home Assistant heeft zich ondertussen geabonneerd op de boodschappen, zodat het domoticasysteem onmiddellijk door de mqtt-broker op de hoogte gehouden wordt bij het verschijnen of verdwijnen van een persoon.

03 Camera’s

Dan ontbreekt nog maar één component in onze opstelling: de camera’s. De software Frigate kan personen in streams van meerdere camera’s tegelijk detecteren. Dat werkt in principe met elke ip-camera die rtsp (Real Time Streaming Protocol) ondersteunt, dus die camera’s kunnen overal in je huis staan.

De detectie van personen verloopt dan als volgt. De Pi 4 leest continu één of meer streams van ip-camera’s in via het netwerk, laat er zijn neuraal netwerk op los, dat via de aangesloten Coral USB Accelerator versneld wordt uitgevoerd, en stuurt dan de boodschap dat er een persoon verschijnt of verdwijnt via mqtt-boodschappen over het netwerk. Home Assistant pikt die boodschappen op en reageert erop, bijvoorbeeld door verlichting aan of uit te doen of je een notificatie te sturen.

04 Configuratiebestand

De volgende stap is om een configuratiedirectory op je Pi 4 aan te maken en daarin een configuratiebestand in te vullen:

mkdir frigate_confignano frigate_config/config.yml

De inhoud daarvan hangt van je situatie af. Gebruik als inspiratie het voorbeeldconfiguratiebestandvan de GitHub-pagina van Frigate. Het resultaat zal er ongeveer zo uitzien:

web_port: 5000
mqtt:
host: 192.168.0.63
topic_prefix: frigate
cameras:
voordeur:
rtsp:
user: frigate
host: 192.168.0.118
port: 5540
password: geheim
path: /ch0
take_frame: 5
regions:
- size: 200
x_offset: 140
y_offset: 340
min_person_area: 5000
threshold: 0.5

Sla dit op met Ctrl+O en sluit nano dan af met Ctrl+X.

De variabele web_port stelt de poort voor waarop Frigate de mjpeg-stream en jpg-snapshots van de gedetecteerde personen ter beschikking stelt. Onder mqtt definieer je de hostname of het ip-adres van de machine waarop je mqtt-broker draait en het prefix waaronder Frigate al zijn mqtt-boodschappen publiceert.

Onder cameras definieer je één of meerdere camera’s, in dit geval slechts één (voordeur). Onder rtsp vul je de gegevens in over de hostnaam, poort, gebruikersnaam en wachtwoord en het pad waaronder het beeld van de camera beschikbaar is. Als je camera geen authenticatie vereist, vul je een willekeurige gebruikersnaam en wachtwoord in. Met take_frame: 5 zeggen we dat Frigate maar elke vijf frames moet verwerken. Dat is handig voor camera’s waarvan je de framerate niet kunt instellen.

05 Naar personen zoeken

Onder regions tot slot definieer je in welke regio’s Frigate naar personen zoekt. We hebben hier één regio gedefinieerd, maar om rekentijd uit te sparen definieer je er beter enkele kleinere. De juiste waardes hangen van de resolutie van je camera af en waar je personen verwacht.

De variabele min_person_area stelt het product van lengte en breedte in pixels voor dat iemand minimum van oppervlakte moet hebben om als persoon gedetecteerd te worden. En met de drempelwaarde in de laatste regel stellen we in dat we van het detectie-algoritme minstens 50% kans dat het om een persoon gaat verwachten voor we op mqtt publiceren dat we een persoon hebben gevonden. Met al deze waardes zul je wat moeten experimenteren zodra je het beeld ziet.

06 Docker installeren

Frigate wordt verspreid in de vorm van een Docker-container. Installeer dus eerst Docker. Helaas bevatte de versie van Docker in Raspbian Buster tijdens de redactiesluiting een fout, waardoor je die niet met een eenvoudig sudo apt install docker.io kon installeren. Download daarom in de plaats het installatiescript van de website van Docker en voer het uit:

curl -sSL https://get.docker.com | sh

Geef dan je gebruiker toestemming om Docker te gebruiken:

sudo usermod pi -aG docker

Log uit met exit en log dan weer in, zodat de gebruikersrechten van toepassing zijn.

07 Frigate installeren

Download nu de broncode van Frigate:

git clone https://github.com/blakeblackshear/frigate.git

Tijdens de redactiesluiting werkte Frigate nog niet out-of-the-box op een Raspberry Pi, maar met één wijziging werkt het wel. Open het bestand Dockerfile:

cd frigatenano Dockerfile

En zoek dan naar de volgende regels:

# VAAPI drivers for Intel hardware accellibva-drm2 libva2 i965-va-driver vainfo \

Plaats een hekje (#) voor de tweede regel, want deze pakketten bestaan niet voor de Raspberry Pi. Sla je wijzigingen op met Ctrl+O en sluit nano af met Ctrl+X.

Daarna creëren we de Docker-container van Frigate met:

docker build -t frigate .

Dat duurt een tijdje, je kunt de stappen van het bouwproces (van 1 tot 24) volgen terwijl ze worden uitgevoerd. Daarna kunnen we de Docker-container van Frigate installeren:

docker run --privileged -v /dev/bus/usb:/dev/bus/usb -v /home/pi/frigate_config:/config:ro -p 5000:5000 frigate:latest

Op deze lange opdrachtregel zie je onder andere dat we verwijzen naar het eerder aangemaakte configuratiebestand en dat we poort 5000 in de Docker-container laten forwarden naar poort 5000 op de Raspberry Pi.

©PXimport

Houd je Pi koel!

De configuratie die we hier voorstellen, is gevoelig voor oververhitting. De Raspberry Pi 4 wordt snel heet, wat je al wel gemerkt zult hebben als je per ongeluk wat te dicht met je hand bij het bordje bent geweest. Maar ook de Coral USB Accelerator verstookt stevig wat warmte. Als je de Pi 4 in een behuizing steekt, heeft die voldoende ventilatie nodig om de warmte te kunnen afvoeren. Een heatsink of ventilator is dan ook geen luxe met dit nieuwe model van de Pi. Zonder behuizing is ook prima, maar zorg altijd dat er voldoende warmteafvoer is voor de Pi en het versnellerbordje van Google.

08 Persoon gevonden

Als je nu een foutmelding te zien krijgt, moet je misschien in het configuratiebestand van Frigate enkele zaken aanpassen. Probeer de framerate bijvoorbeeld te verlagen en de regio’s te verkleinen. Zo mag een regio niet deels buiten het gezichtsveld van de camera vallen. Als alles goed gaat, kun je nu in je webbrowser een stream van het beeld van elke camera opvragen via http://IP:5000/voordeur.

De regio’s voor de detectie worden als witte vierkanten getoond. Als deze verkeerd staan, pas de regio’s dan in het configuratiebestand aan, sluit de Docker-container af met Ctrl+C en start hem opnieuw op met de laatste opdracht uit de vorige stap.

Als er nu een persoon in het beeld gedetecteerd wordt, krijg je er in het rood ‘person’ en een percentage bij te zien. Dat is de kans dat het volgens het neurale netwerk om een persoon gaat. Misschien zie je ergens in beeld ook een ander object herkend worden, zoals een ‘refrigerator’ of ‘cat’. Naast ‘person’ kent het gebruikte neurale netwerk immers ook andere objecten. Op de url http://IP:5000/voordeur/best_person.jpg vind je het recentste beeld van de persoon met het beste herkenningspercentage.

©PXimport

09 Camerabeeld in Home Assistant

Dit statische jpg-beeld kun je eenvoudig in Home Assistant (of een ander domoticasysteem) integreren door de url als een camera te definiëren. Zet daarvoor de volgende code in je configuration.yaml:

camera:- name: Laatste persoonplatform: genericstill_image_url: http://IP:5000/voordeur/best_person.jpg

Deze ‘virtuele camera’ kun je nu in het dashboard van je Home Assistant tonen om altijd een beeld van de laatst herkende persoon te zien. Dat kan bijvoorbeeld met de volgende Lovelace-configuratie:

- type: picture-glancetitle: Voordeurentities: []camera_image: camera.laatste_persoon

©PXimport

10 Mqtt-boodschappen

Je hebt nu altijd een beeld van de laatste persoon die in het camerabeeld kwam, maar als we van de mqtt-boodschappen die Frigate uitstuurt gebruikmaken, kunnen we Home Assistant ook op de aanwezigheid van personen in beeld laten reageren.

Dat gaat als volgt: als Frigate een persoon in de camera voordeur vindt, publiceert het programma een boodschap {"person": "ON"} op het mqtt-onderwerp frigate/voordeur/objects. Gaat de persoon daarna uit beeld, dan stuurt Frigate de boodschap {"person": "OFF"} naar hetzelfde onderwerp. Heb je nu ook een camera achterdeur gedefinieerd waarvan je door Frigate het beeld laat analyseren, dan verschijnen dezelfde boodschappen op het onderwerp frigate/achterdeur/objects. De boodschappen zelf hebben de vorm van een json-dictionary.

11 Persoonssensor in Home Assistant

Daarmee weten we nu genoeg om Home Assistant te laten reageren op de aanwezigheid van personen. Creëer een nieuwe binaire sensor in je configuration.yaml van Home Assistant:

binary_sensor:- name: Camera persoonplatform: mqttstate_topic: "frigate/voordeur/objects"value_template: '{{ value_json.person }}'device_class: motionavailability_topic: "frigate/available"

Als je Home Assistant daarna herstart, krijg je een extra binaire sensor te zien die aan of uit is naargelang er een persoon in het camerabeeld gedetecteerd wordt. En omdat Frigate op het mqtt-onderwerp frigate/available met de boodschap online respectievelijk offline aangeeft wanneer het programma start en stopt, kun je ook van in Home Assistant zien of Frigate wel draait. Als Frigate om een of andere reden gecrasht is, zie je dan in Home Assistant ‘Niet beschikbaar’ als status bij je sensor.

©PXimport

12 Op personen reageren in Home Assistant

Nu kun je Home Assistant in een automatisering laten reageren op de persoonssensor. Open in de webinterface van Home Assistant links Instellingen / Automatisering en klik dan rechtsonder op het plusteken om een nieuwe automatisering aan te maken. Geef je automatisering een naam.

Bij de triggers laat je het type op Staat staan en kies je als entiteit je binaire sensor, bijvoorbeeld binary_sensor.camera_persoon. Zorg dat bij de van-waarde off staat en bij de naar-waarde on. Zo laat je deze automatisering reageren op het verschijnen van een persoon. Wil je daarentegen bij het verdwijnen van een persoon een actie uitvoeren, draai dan beide waardes om.

Vul eventueel bij Voor een duur in, bijvoorbeeld als je de automatisering alleen wilt uitvoeren als een persoon minstens een bepaalde tijd aanwezig of afwezig is. Dat helpt ook om niet op elke snelle schakeling tussen on en off te reageren, want in sommige configuraties doet Frigate dat wel eens, terwijl er gewoon de hele tijd een persoon in beeld is.

©PXimport

13 Voorwaarden

Het volgende onderdeel zijn de voorwaarden. Je wilt immers waarschijnlijk niet elke keer dat Frigate een persoon detecteert iets doen. Misschien wil je bijvoorbeeld alleen als je afwezig bent alarm slaan terwijl er een persoon op het camerabeeld van je voordeur te zien is. Klik dan op Voorwaarde toevoegen en vul hier als voorwaarde toe dat je afwezig bent, bijvoorbeeld op basis van het bluetooth-signaal van je smartphone of fitnesstracker. In Computer!Totaal 7/8 vind je hoe je dat doet.

Kies je als type voorwaarde voor Tijd, dan kun je ook instellen dat de gedefinieerde actie alleen uitgevoerd wordt als de persoon ná of vóór een tijdstip of tussen twee tijdstippen gedetecteerd wordt. Je kunt zoveel voorwaarden toevoegen als je wilt.

14 En … actie!

Als laatste onderdeel van de automatisering komen de acties. Wat je hier doet, hangt natuurlijk af van wat je in Home Assistant allemaal gedefinieerd hebt. In de meeste gevallen zul je als type actie Service aanroepen gebruiken, in het uitklapmenu eronder een service kiezen en dan eronder service data toevoegen. De details hiervan hangen van de service af, en daarvoor verwijzen we naar de documentatie van Home Assistant.

Om je wat inspiratie te geven enkele ideeën die je hier kunt uitvoeren wanneer Frigate een persoon detecteert: stuur een notificatie naar je smartphone inclusief een foto van de persoon op de camera, activeer een willekeurig script, laat je verwelkomen met een gesproken boodschap, of stuur je Philips Hue-verlichting aan. Mogelijkheden genoeg!

Onder de motorkap van Frigate

Frigate maakt voor zijn objectdetectie gebruik van OpenCV, een opensource-bibliotheek voor computervisie, en TensorFlow, een opensource-bibliotheek van Google die vaak gebruikt wordt voor machine learning. Het machinaal leren zelf gebeurt met behulp van de Google Coral USB Accelerator, die TensorFlow Lite ondersteunt, een uitgeklede versie van TensorFlow die geoptimaliseerd is voor mobiele apparaten. In TensorFlow (Lite) kun je een neuraal netwerk uitvoeren dat op voorhand getraind is, en dat netwerk komt in de vorm van een model. Frigate maakt gebruik van het model MobileNet SSD v2 COCO, dat 90 types objecten herkent in afbeeldingen van 300 bij 300 pixels. Frigate verwerkt dus de frames van je camera’s, zet de aangeduide regio’s om naar afbeeldingen van 300 bij 300 pixels, laat die door TensorFlow Lite op de Coral USB Accelerator verwerken en stuurt het resultaat over mqtt. Als je wat wilt experimenteren, kun je ook je eigen TensorFlow Lite-model in Frigate gebruiken om andere types objecten te ontdekken.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Review Xiaomi Redmi Pad 2 Pro – Capabel en betaalbaar
© Wesley Akkerman
Huis

Review Xiaomi Redmi Pad 2 Pro – Capabel en betaalbaar

De Xiaomi Redmi Pad 2 Pro is een Android-tablet, verkrijgbaar in twee configuraties. De adviesprijs is 299 euro voor 6 GB werkgeheugen en 128 GB opslagruimte of 349 euro voor 8 GB werkgeheugen en 256 GB aan ruimte. Wij hebben de laatstgenoemde variant getest.

Uitstekend
Conclusie

De Xiaomi Redmi Pad 2 Pro is een solide keuze voor wie een betaalbare en krachtige Android-tablet zoekt. De grootste pluspunten zijn het 12,1-inch matte Dolby Vision-scherm, de vier Dolby Atmos-speakers en de royale 12.000mAh-accu. De tablet leent zich uitstekend voor studenten en voor dagelijks gebruik, bijvoorbeeld voor streaming, lezen en lichte productiviteitstaken – zeker in combinatie met de accessoires. Minpunten zijn het trage opladen en het ontbreken van een IP-rating.

Plus- en minpunten
  • Accu met veel vermogen
  • Groot scherm dat weinig reflecteert
  • Optionele accessoires
  • Capabele processor
  • Goede prijs-kwaliteitverhouding
  • Lange software-ondersteuning
  • Omgekeerd opladen aanwezig
  • Opladen duurt lang (3 uur)
  • Niet stof- of waterdicht
  • Lage maximale helderheid

De Redmi Pad 2 Pro oogt verrassend hoogwaardig voor zijn prijs. Het aluminium frame en de matte achterkant geven hem een stevige, vingerafdrukbestendige afwerking, al is het oppervlak wat glad. Met een gewicht van 610 gram en een dikte van 7,5 millimeter ligt de tablet prettig in de hand: solide, maar toch goed draagbaar. Een IP-certificaat ontbreekt, maar daar staat een aantal handige extra's tegenover, zoals vier Dolby Atmos-speakers, een audiojack en ondersteuning voor micro-sd-kaarten.

Het 12,1-inch lcd-scherm met een resolutie van 2560 bij 1600 pixels valt meteen op door de matte, papierachtige afwerking. Dankzij de anti-reflecterende coating heb je nauwelijks last van schittering, waardoor lezen buitenshuis of in fel licht prettig blijft. De tablet biedt verder een verversingssnelheid van 120 hertz, ondersteuning voor Dolby Atmos en HDR10+, en verschillende instellingen die je ogen ontzien. Alleen de maximale helderheid van 500 nits had wat hoger mogen zijn.

©Wesley Akkerman

Veel vermogen

De Redmi Pad 2 Pro draait op de Snapdragon 7s Gen 4-processor, die in de praktijk zorgt voor vlotte en stabiele prestaties. De tablet verwerkt moeiteloos meerdere apps en tientallen browsertabs (op de achtergrond) zonder merkbare vertraging. De chip is krachtig genoeg voor 4K-videobewerking en veeleisende werktoepassingen. Daarnaast ondersteunt hij moderne verbindingsstandaarden als wifi 6 en bluetooth 5.4, en kun je de opslag eenvoudig uitbreiden met een micro-sd-kaart.

De accuduur is een sterk punt, dankzij de forse 12.000mAh-batterij. Daardoor kun je de tablet dagenlang gebruiken zonder tussentijds opladen, zeker als je hem slechts af en toe erbij pakt. Minder overtuigend is de laadsnelheid: met de meegeleverde 33W-lader duurt het ruim drie uur voordat hij volledig is opgeladen. Wel praktisch is de ondersteuning voor omgekeerd opladen, waarmee je de tablet als een powerbank voor andere apparaten kunt inzetten.

©Wesley Akkerman

Lange software-ondersteuning

De Xiaomi Redmi Pad 2 Pro draait op het overzichtelijke HyperOS 2, gebaseerd op Android 15, met een belofte van vijf Android-upgrades (en zeven jaar aan beveiligingsupdates!). De interface is schoon en maakt multitasking gemakkelijk; de tablet kan drie apps in splitscreen of maximaal vier zwevende vensters tegelijk beheren. Mocht je veel andere Xiaomi-apparaten in huis hebben, dan kun je die prima bedienen van dit apparaat, dankzij de Interconnectiviteit van Xiaomi.

De tablet heeft aan zowel de voor- als achterkant een 8MP-camera, allebei vooral bedoeld voor praktische toepassingen. Fotokwaliteit staat hier niet centraal: beelden ogen wat zacht en missen levendigheid en diepte. De achtercamera leent zich goed voor het scannen van documenten en legt tekst duidelijk vast. De frontcamera is helder genoeg voor videogesprekken in 1080p, ook bij weinig licht, al ligt de vaste focus wat te dicht bij het gezicht.

©Wesley Akkerman

Optionele accessoires

De optionele keyboardcover maakt van de Xiaomi Redmi Pad 2 Pro een volwaardige werktablet. De hoes verbindt via bluetooth, heeft een eigen batterij en dient tegelijk als standaard. De toetsen bieden voldoende travel (diepte) voor prettig typen, al ontbreekt achtergrondverlichting. Ook is er geen touchpad aanwezig. De cover beschikt over een eigen usb-c-poort voor het opladen en heeft ruimte voor een los verkrijgbare stylus.

Voor creatieve gebruikers en studenten is er de Redmi Smart Pen. Deze stylus ondersteunt 4096 drukniveaus en benut de 240Hz-touchsampling van het scherm, waardoor schrijven en tekenen soepel aanvoelt. De pen maakt eveneens verbinding via bluetooth en heeft twee knoppen. Opladen gebeurt via een eigen usb-c-poort; magnetisch opladen via de tablet is niet mogelijk.

©Wesley Akkerman

Xiaomi Redmi Pad 2 Pro kopen?

De Xiaomi Redmi Pad 2 Pro is al met al een solide keuze voor wie een betaalbare en krachtige Android-tablet zoekt. De grootste pluspunten zijn het 12,1-inch matte Dolby Vision-scherm, de vier Dolby Atmos-speakers en de royale 12.000mAh-accu. De tablet leent zich uitstekend voor studenten en voor dagelijks gebruik, bijvoorbeeld voor streaming, lezen en lichte productiviteitstaken – zeker in combinatie met de accessoires. Minpunten zijn het trage opladen en het ontbreken van een IP-rating.

▼ Volgende artikel
Beheer je foto's slim: zo raak je ze nooit meer kwijt
© ID.nl
Huis

Beheer je foto's slim: zo raak je ze nooit meer kwijt

Grote kans dat je duizenden digitale foto’s hebt, maar als je niet zorgt voor regelmatige updates, kun je die kostbare herinneringen in één seconde verliezen. Bijvoorbeeld doordat je je telefoon kwijtraakt, je laptop wordt gestolen of je geheugenkaartje kapotgaat. We gaan in dat kader cloudopslag met lokale alternatieven vergelijken. Ook leggen we uit hoe je je foto’s slim, veilig en overzichtelijk beheert.

Vaak wordt gedacht dat een back-up niet meer is dan een mapje met gekopieerde afbeeldingen op een externe schijf. Toch beschrijft de 3-2-1-regel een veel robuustere aanpak: bewaar minstens drie kopieën van je foto’s, op twee verschillende media en één exemplaar buitenshuis. Een simpele kopie faalt bijvoorbeeld zodra je externe schijf van tafel valt of bij brand verloren gaat. Ook versiebeheer ontbreekt dan, waardoor per ongeluk gewiste of bewerkte foto’s voorgoed verdwijnen.

Een echte back-up bevat dus redundantie én geschiedenis. In Windows ga naar Configuratiescherm / Systeem en beveiliging / Bestandsgeschiedenis. Op macOS ga je naar Systeeminstellingen / Time Machine. Door versiebeheer te activeren, haal je oudere bewerkingen terug zonder daarbij de complete bibliotheek te herstellen. Hiermee onderscheid je een doordachte back-up van een simpele kopie.

Je moet voor de bestandsgeschiedenis wel even teruggrijpen op het configuratiescherm.

Drie lagen

Een waterdichte back-up rust op drie lagen die elkaar aanvullen: de werklaag, de lokale back-uplaag en de externe back-uplaag. In de werklaag staan de foto’s waar je dagelijks mee bezig bent, meestal in de bibliotheek van Windows Foto’s of Apple Foto’s. De lokale back-uplaag bevindt zich op een tweede schijf. Dit is het liefst een ssd voor snelheid, die automatisch met de werklaag wordt gespiegeld. Die heb je dus wel nodig voor je verdergaat.

In Windows activeer je daarvoor Bestandsgeschiedenis via Configuratiescherm / Systeem en beveiliging / Inschakelen. Op macOS gebruik je Time Machine en kies je de ssd als doel.

De naam zegt het natuurlijk al: Apples Time Machine maakt meer dan alleen back-ups.

De externe laag leeft buiten je huis. Dat kan een cloudservice zijn of een NAS in het ouderlijk huis. Stel in de back-upsoftware een retentieperiode in van minstens negentig dagen, zodat gefaseerde verwijderingen niet meteen definitief zijn. Door deze drielaagse structuur verdwijnt elke single point of failure. Zelfs als je laptop en lokale schijf uitvallen, staat er nog steeds een complete kopie online voor je beschikbaar.

Google Foto's: automatisch

 Google Foto’s biedt een bijna zorgeloze manier om nieuwe opnamen direct naar de cloud te sturen, zowel op je smartphone als op je laptop. Installeer op Android of iOS de Google Foto’s-app, tik rechtsboven op je profielfoto, open Foto-instellingen en activeer Back-up & synchronisatie.

Kies vervolgens Originele kwaliteit als je onbeperkt ruimte in Google One hebt; anders selecteer je Opslag besparen om foto’s licht te comprimeren. Belangrijk is dat je het uploaden beperkt tot wifi door Mobiele data voor back-ups uit te schakelen, zodat je databundel intact blijft.

Maak altijd een back-up van Google Foto’s als je er zeker van wilt zijn dat je geen foto’s kwijtraakt.

Op je pc download je de tool Google Drive voor Desktop (www.google.com/drive), meld je je aan en vink je in Voorkeuren / Mappen op je computer de map met bestanden aan. De client zet automatisch een hiërarchische structuur aan in de cloud, identiek aan je lokale mappen. Laat de desktopclient minstens éénmaal per week draaien, zodat ook je recente foto’s worden meegenomen. Zo houd je mobiel en laptop perfect synchroon.

iCloud en Apple Foto's

Als je volledig in het Apple-ecosysteem werkt, is iCloud Foto’s de eenvoudigste route naar automatische bescherming. Open het instellingenscherm op je iPhone, tik op je naam, kies iCloud en selecteer Foto’s. Zet de schuif bij Synchroniseer deze iPhone aan; doe hetzelfde op je iPad en Mac via Systeeminstellingen / Je Apple ID / iCloud en zet de slider bij Foto’s onder Opgeslagen in iCloud aan. Controleer in de iOS-app Foto’s of de meest recente beelden zijn verzonden zodra je wifi hebt.

Standaard optimaliseert iOS opslag door alleen verkleinde versies lokaal te bewaren. Schakel dit uit via Instellingen / Foto’s / Download en bewaar originelen als je genoeg geheugen hebt, zodat heel je bibliotheek offline beschikbaar blijft. Op je Mac open je vervolgens Foto’s, ga je naar Instellingen / iCloud en vink je Download originelen naar deze Mac aan. Time Machine pikt daarmee automatisch een volledige kopie op voor de tweede back-uplaag. Dankzij die koppeling hoef je niets te slepen of te plannen; het ecosysteem doet het zware werk.

Apple-gebruikers kunnen hun volledige digitale leven eenvoudig back-uppen via iCloud.

Checklist voor onderweg

Op reis is de kans op diefstal of waterschade extra groot, dus hanteer dan een strikte dagelijkse routine. Kopieer alle foto’s na elke shoot meteen naar een draagbare ssd. Gebruik je laptop om de foto’s van die dag naar een nieuwe map op je laptop te verplaatsen. Controleer in de Verkenner of Finder of het aantal bestanden overeenkomt. Verwijder niets van de kaart tot je twee andere kopieën hebt, waarvan eentje in de cloud, bijvoorbeeld in Google Drive.

Hotel-wifi is vaak traag, maar op de achtergrond kun je toch kleine foto’s uploaden; laat je laptop ‘s nachts aan met deksel open, of laat je telefoon het zware werk doen. Stop de ssd diep in je koffer en houd de geheugenkaarten op zak tijdens je excursies, zodat je altijd een back-up hebt waar je bij kunt. Eenmaal thuis zet je alles in een handomdraai over op je computer of NAS.

De cloud is handig, maar met een echt goede back-upstrategie zet je je foto’s ook op een fysieke schijf.

Voorkom dubbele foto's

Dubbele foto’s vreten niet alleen opslagruimte, maar verstoppen ook zoekresultaten. Met gespecialiseerde software speur je ze op zonder risico’s te lopen. Installeer op Windows het gratis Duplicate Cleaner Free . Kies bij Scan criteria welke bestanden meegenomen moeten worden. Klik op Scan now om je systeem te doorzoeken, vink aan welke bestanden je kwijt wilt en klik op Delete om de dubbele bestanden te verwijderen.

Op macOS levert Gemini 2 vergelijkbare functies. Open de app, druk op + om je fotomappen toe te voegen en kies Scan starten. Gebruik na afloop Bekijk resultaten, geef aan welke bestanden je wilt behouden en verwijder de rest via Slimme opruiming.

Gemini is een handige tool om duplicaten te vinden op je MacBook of iMac.

Tot slot

Onderschat nooit het belang van goede back-ups van je fotocollectie; het zijn immers je herinneringen. Door de 3-2-1-regel te volgen, drie lagen op te bouwen en zowel cloud als lokale middelen slim te combineren, voorkom je vrijwel elke ramp. Automatische uploads via Google Foto’s of iCloud sluiten menselijke fouten uit, terwijl een NAS en versiebeheer je controle geven. Ordenen, duplicaten verwijderen en regelmatig testen maken het systeem snel én betrouwbaar. Neem af en toe de tijd om alle stappen uit te voeren, noteer vaste controlemomenten en je kunt voortaan fotograferen zonder de angst ooit nog een belangrijke foto te verliezen.