Als we de advertenties mogen geloven, bespaar je al gauw honderden euro’s met slimme thermostaten, slimme verlichting en andere slimme apparaten. Maar die apparaten zijn duur en ze verbruiken zelf ook stroom. Hoe slim is dat eigenlijk?

Het omlaag brengen van het energieverbruik is een populair onderwerp. Dat heeft niet alleen te maken met de stijgende energieprijzen. Het is ook beter voor het milieu. Door minder energie te verbruiken gaat de uitstoot van broeikasgassen omlaag, waardoor de aarde minder opwarmt. In de Klimaatwet staat dat de Nederlandse CO2-uitstoot in 2030 met 49 procent omlaag moet. In 2050 ligt dat percentage zelfs op 95 procent. Forse cijfers, er is dus werk aan de winkel!

Spectaculair

In advertenties spelen bedrijven in op de vraag naar lager energieverbruik. Ze beloven met eenvoudige oplossingen een flink lagere energierekening. Op internet spreekt energiemaatschappij Essent zelfs over ‘spectaculaire besparingen op de gaskosten’ als er een slimme thermostaat wordt geïnstalleerd. Is de werkelijkheid ook zo rooskleurig? Dit hangt sterk af van het gedrag van de gebruiker. Hieronder zetten we enkele populaire mogelijkheden op een rij.

Slimme thermostaat

Er zijn veel slimme thermostaten op de markt. Ze beloven een lagere gasrekening en meer comfort. De thermostaten houden onder meer in de gaten of er mensen thuis zijn. Is er niemand thuis? Dan gaat de verwarming uit. In Nederland is Toon populair. De thermostaat wordt door energiemaatschappij Eneco op de markt gebracht. Het is een gebruiksvriendelijk systeem waarmee meer kan dan alleen de verwarming uitzetten. Zo kun je er ook Hue-lampen mee bedienen, rookmelders verbinden, slimme stekkers aansturen en een beveiligingssysteem aansluiten. Zelfs het bekijken van de opbrengsten van zonnepanelen behoort tot de mogelijkheden.

Bewustwording

Radiatorknoppen

Nadeel van een centrale thermostaat is dat hij op een centrale plek in huis hangt en alle radiatoren tegelijk aanstuurt. Het is niet mogelijk om per ruimte de temperatuur te regelen. Onder meer Tado, Honeywell en Netatmo pakken dit anders aan. Ze beschikken niet alleen over een centrale thermostaat, maar ook over optionele radiatorknoppen. Die laatsten regelen in iedere ruimte apart de temperatuur waardoor je flink kunt besparen.

Tado

Deze Duitse fabrikant maakt zowel slimme thermostaten als slimme radiatorknoppen. Met het systeem kun je ook de airconditioning bedienen. De thermostaat kost zo’n 200 euro, een (aanvullende) radiatorknop 80 euro. Wie het hele huis hiermee wil voorzien, kan dus een flinke investering verwachten. Via de Tado-app haal je het maximale uit het systeem. Denk aan het programmeren van de temperatuur overdag en ’s avonds. De thermostaat en radiatorknoppen zelf laten je alleen de temperatuur wijzigen. Tado kun je koppelen aan Apple HomeKit, Amazon Alexa en Google Home.

©PXimport

Honeywell

Onder de noemer Evohome brengt deze Amerikaanse fabrikant een uitgebreid systeem op de markt voor het regelen van verwarming. Honeywell levert een thermostaat, radiatorknoppen en zelfs een vloerverwarmingsregelaar. De thermostaat kost 265 euro. De knoppen per stuk zo’n 74 euro. De app van Honeywell is minder uitgebreid dan die van Tado. Bij Honeywell regel je meer via de centrale thermostaat die over een uitgebreid aanraakscherm beschikt.

©PXimport

Netatmo

Netatmo heeft een systeem dat vergelijkbaar is met Tado. Je bedient de verwarming voornamelijk via de app. Op de thermostaat en radiatorknop kun je slechts de temperatuur wijzigen. De slimme thermostaat van Netatmo kost 180 euro. Voor losse radiatorkranen betaal je 80 euro. Netatmo is geschikt voor Apple HomeKit. Het Franse bedrijf brengt meer slimme apparaten op de markt zoals een weerstation, rookmelder en beveiligingscamera. De producten werken onderling samen. Het merk is dus een goede keuze voor wie ambitieuze plannen heeft om zijn huis ‘slim’ te maken

©PXimport

Wat levert het op?

Fabrikanten van slimme thermostaten beloven forse besparingen. Tado beweert dat je 31 procent minder kwijt bent aan verwarmingskosten. Honeywell wil daar klaarblijkelijk overheen en belooft een besparing van 37 procent. Helaas zijn die claims niet te controleren. Milieu Centraal heeft wel een voorzichtige schatting voor een gemiddeld huis. Als de bewoners eerder niet bewust zuinig verwarmden kan een besparing van 22 procent worden gerealiseerd. Als er al wel zuinig werd omgegaan met de verwarming of het huis goed geïsoleerd is, dan zal de besparing zeer klein zijn.

Een rekenvoorbeeld. Een gemiddeld gezin verbruikt 1470 m3 gas per jaar, waarvan driekwart voor verwarming. Dat komt neer op zo’n 800 euro. Een besparing van 22 procent levert dus jaarlijks ongeveer 175 euro op. In dit geval kun je de investering in slimme thermostaat en radiatorknoppen dus binnen vier jaar terugverdienen.

Bedenk dat veel mensen een slimme thermostaat vooral voor het comfort kopen. Zo kun je bij veel systemen instellen dat de verwarming alvast aangaat als je bijna thuiskomt. Zo kom je thuis in een behaaglijk warm huis.

Slimme meter

Alle Nederlandse huishoudens krijgen een slimme meter (tenzij je dit weigert). Deze energiemeter helpt bij het verkrijgen van inzicht in het verbruik. Veel energiemaatschappijen sturen maandelijks een overzicht toe.

Sneller inzicht wil krijgen in het verbruik kan ook. Er zijn hiervoor twee mogelijkheden. Je kunt allereerst een derde partij toestemming geven om de meter uit te lezen. Dat kan onder meer op SlimmemeterPortal.nl en Energiemanager Online. Deze sites tonen het verbruik in overzichtelijke grafieken. Nadeel is dat de gegevens met een vertraging van 24 uur worden getoond. Bovendien geef je zo’n bedrijf toegang tot persoonlijke energiegegevens.

Een geschikt alternatief is een apparaatje dat je via de P1-aansluiting koppelt aan de slimme meter. Dit apparaat geeft realtime inzicht in het verbruik. Een voorbeeld is BeeClear. Deze ‘energiemanager’ hang je in de meterkast en slaat verbruiksgegevens lokaal op. Je krijgt toegang tot de informatie via de browser. Hierdoor krijg je inzicht in het verbruik en dat is leerzaam, maar de investering is vrij hoog. BeeClear kost 99 euro. Je kunt als goedkoper alternatief ook een Raspberry Pi met een geschikte kabel aansluiten op je slimme meter. Je leest er hier meer over.

©PXimport

Energiemeters

Bovengenoemde mogelijkheden tonen wat het totaalverbruik is in een huishouden. Maar hoeveel verbruiken individuele apparaten? Daarvoor kun je een energiemeter aanschaffen. Het gaat om een tussenstekker die je tussen het apparaat en het stopcontact stopt.

Eenvoudige energiemeters beschikken over een lcd-scherm waarop het verbruik direct verschijnt. Handig om eenmalig een meting uit te voeren. Er zijn ook meters waarmee je over langere tijd een meting kunt uitvoeren. Ze geven via bluetooth of Z-Wave (een draadloze standaard voor slimme apparaten in huis) verbruiksgegevens door aan een app. Onder meer Voltcraft brengt dergelijke ‘energiekostenmeters’ op de markt voor een prijs van 35 euro per stuk. Wie zijn hele huis ermee wil volhangen is dus een flink bedrag kwijt. Beter is het om je te beperken tot de stopcontacten waar echte stroomvreters aan hangen. Met sommige energiemeters kun je apparaten ook aan- of uitzetten. Een voorbeeld is de Fibaro Wall Plug. Deze tussenstekker beschikt over rode en groene verlichting om aan te geven hoe hoog het verbruik is en kan via een app worden in- of uitgeschakeld.

©PXimport

Opladers

Slimme led-verlichting

Door te kiezen voor zuinige verlichting kan de stroomrekening flink omlaag. Kies minimaal spaarlampen, led-verlichting is natuurlijk nog beter. Ook hier speelt gedrag een rol bij het terugdringen van energieverbruik. Door altijd het licht uit te doen als je een ruimte verlaat, kun je de stroomrekening verder verlagen.

In de winkel kom je diverse slimme verlichtingssystemen tegen waarvan Philips Hue waarschijnlijk de bekendste is. Je kunt de verlichting bedienen via een app. Voordeel is dat je op afstand de lampen uit kunt zetten. Zelfs op vakantie kun je de verlichting thuis bedienen. Zo kun je potentiële inbrekers op een dwaalspoor zetten. Je kunt ook een schema aanmaken dat bepaalt wanneer lichten aangaan. Slimme verlichting is niet zuiniger dan ‘domme’ led-lampen. Integendeel: doordat er extra elektronica nodig is om de lampen draadloos aan te sturen, ligt het verbruik wat hoger.

Bij het kiezen van led-verlichting is het belangrijk om te letten op de lichtsterkte. Een erg felle lamp is hinderlijk, maar verbruikt ook onnodig veel energie. Met een dimbare lamp kun je precies regelen hoe fel de lamp schijnt. Je zou zeggen dat hierdoor ook het energieverbruik omlaag gaat. Bij gloei- en halogeenlampen is dat maar nauwelijks het geval. Het verbruik daalt met hooguit 25 procent in de laagste stand. Bij dimbare led- en spaarlampen gaat het verbruik wel evenredig omlaag met de dimstand.

©PXimport

Gloeilamp: bestaat die nog?

Besparen met led?

Hoeveel bespaar je dankzij led-verlichting? Een simpel rekensommetje maakt dit duidelijk. In een huiskamer staan vijf lampen met daarin ouderwetse gloeilampen van 25 watt. Ze staan dagelijks drie uur aan. Dat zorgt voor een verbruik van 3 x 25 = 75 Wh of 0,075 kWh per lamp. De vijf lampen gezamenlijk verbruiken dus 0,375 kWh per dag. Consumenten betalen gemiddeld zo’n 23 cent per kWh, waardoor we uitkomen op deze berekening:

0,375 kWh x 0,23 €/kWh x 365 dagen = € 31,48 per jaar

We vervangen de 25 watt lampen door led-lampen die 4 watt per stuk verbruiken. Zo kom je op een verbruik van 12 Wh of 0,012 kWh per lamp. De vijf lampen verbruiken gezamenlijk 0,06 kWh per dag. Nu kom je dus op:

0,06 kWh x 0,23 €/kWh x 365 dagen = € 5,04 per jaar

Led-lampen zijn wat duurder in de aanschaf, al zijn de prijzen de laatste jaren gekelderd. Een led-lamp kost nu zo’n 4 euro, terwijl de gloeilamp 3 euro moet opbrengen. De gloeilamp gaat slechts 1000 branduren mee, terwijl de led-lamp het minimaal 20.000 uren doet. In bovenstaande voorbeeld zouden de gloeilampen jaarlijks vervangen moeten worden, terwijl de led-verlichting 18 jaar meegaat. Tel uit je winst!

Stand-bykillers

Een bekend probleem is sluipverbruik. Apparaten blijven energie verbruiken als ze in de stand-bystand staan. Volgens Milieu Centraal kost sluipverbruik huishoudens jaarlijks 450 kWh. Dat komt neer op een bedrag van zo’n 100 euro.

Een oplossing is de zogeheten stand-bykiller dat je bijvoorbeeld kunt gebruiken in combinatie met een televisie. De stand-bykiller wordt tussen het stopcontact en de televisie gezet. Dankzij een infraroodontvanger reageert de stand-bykiller op de afstandsbediening van de tv. Een druk op de uitknop van de afstandsbediening schakelt de stroom af. Om de tv weer aan te zetten druk je op de aanknop van de afstandsbediening, waardoor de stand-bykiller de stroom weer inschakelt. Druk nog een keer op de aanknop om de tv weer aan te zetten.

Het is belangrijk om te bedenken dat een stand-bykiller zelf ook stroom verbruikt. Een exemplaar van het merk Go Green verbruikt 0,25 watt. Dat lijkt weinig, maar door strenge EU-regels verbruiken televisies in stand-by ook nog nauwelijks energie. Bij nieuwe televisies blijft het sluipverbruik beperkt tot zo’n 0,3 watt. In dat geval is een stand-bykiller niet de moeite waard. Als er nog een oude televisie, dvd-speler of videorecorder in huis aanwezig is met een hoog sluipverbruik kan een stand-bykiller wel de moeite waard zijn.

Een low-tech alternatief voor de stand-bykiller is een stekkerdoos met aan/uitknop. Door de stekkerdoos uit te schakelen gaan alle aangesloten apparaten uit. Ook een tijdschakelaar is een optie. Hiermee kun je regelen dat een apparaat automatisch van de stroom gaat als je het niet gebruikt, bijvoorbeeld ’s nachts. Zoek vooraf wel uit hoeveel elektriciteit de (digitale) tijdschakelaar zelf verbruikt.

©PXimport

Pas op voor deze sluipverbruikers

©PXimport

Zonnepanelen

Om de energierekening verder omlaag te krijgen, kun je zonnepanelen overwegen. De investering vooraf is hoog, maar de terugverdientijd is de laatste jaren omlaag gegaan. Door betere technologie en stijgende energieprijzen heb je de kosten er na zo’n zeven jaar uit. Zonnepanelen werken goed samen met een slimme meter. Het geeft je een nauwkeurig inzicht in de opgewekte stroom. De meeste zonnepanelen worden inmiddels ook op internet aangesloten, waardoor je realtime inzicht met een app krijgt. Wordt er meer energie opgewekt dan dat het huis verbruikt? Dan lever je energie terug aan de energiemaatschappij en dat levert geld op. Voor de thermostaat Toon is een uitbreiding beschikbaar (kosten: 100 euro) waarmee je de opbrengst in de gaten kunt houden op het scherm.

Stekker erin laten AUB!

Wie een moderne oven of combi-magnetron in huis haalt, krijgt er meteen een reeks functies en symbolen bij. Handig, maar in het begin soms wat verwarrend. Wat doen al die icoontjes precies? En hoe weet je welke stand je moet kiezen voor jouw gerecht? In dit artikel leggen we het je uit.

Lees ook: Hoe kies je de juiste inbouwoven?

Zodra je een moderne oven of combi-magnetron in gebruik neemt, valt één ding meteen op: de hoeveelheid knopjes en symbolen. Sommige herken je meteen, andere lijken meer een soort hiëroglyfen. Toch zijn die icoontjes er niet voor niets: ze helpen je het maximale uit je apparaat te halen. Tenminste, als je weet wat ze betekenen...

In dit artikel leggen we stap voor stap uit waar de belangrijkste symbolen voor staan en hoe je ze in de praktijk gebruikt. Zo voorkom je veelgemaakte fouten en maak je koken weer overzichtelijk!

Uit

De oven staat in de veilige standby-stand. 

©DD | ID.nl

Boven- en onderwarmte

Bij deze stand komt de warmte gelijkmatig van boven en onder. Het is de klassieke ovenmodus die je voor bijna alles kunt gebruiken – van ovenschotels tot het bakken van taarten. Betrouwbaar en veelzijdig.

©DD | ID.nl

Onderwarmte

Hierbij verwarmt alleen het element aan de onderkant van de oven. Ideaal als je een gerecht hebt dat onderin goed heet moet worden, zonder dat de bovenkant al te snel kleurt of verbrandt. Denk aan een lasagne met een dikke kaaslaag. Je kunt ook afwisselen tussen deze modus en de gecombineerde boven- en onderwarmte, afhankelijk van hoe snel het gaat.

©DD | ID.nl

Grillen

De grillstand wordt meestal aangegeven met een kartelig lijntje. Deze functie is bedoeld om vlees een mooie, knapperige buitenkant te geven, terwijl het vanbinnen goed gaart. Het resultaat doet denken aan wat je van een barbecue verwacht: ideaal voor spareribs of een sappige steak. 

©DD | ID.nl

Hetelucht

Steeds meer ovens hebben naast de elektrische standen ook een heteluchtfunctie. Die verdeelt de warmte met behulp van een ventilator, wat zorgt voor een gelijkmatige temperatuur. Voor gevoelige baksels als cakes en taarten is het beter om voor een elektrische stand te kiezen, omdat daar de temperatuur preciezer is. Voor ovenschotels of een plaat vol koekjes is hetelucht dan weer ideaal.

©DD | ID.nl

Lees ook: Wat is het verschil tussen een combi-oven en een combi-magnetron?

Magnetron

Heb je een combi-oven, dan is de kans groot dat die ook een magnetronfunctie heeft. Die herken je aan drie golvende lijntjes. Meestal staat dit symbool voor de standaardstand, vaak rond de 700 watt. Soms zie je varianten met een bordje of mok erbij; die zijn bedoeld voor het opwarmen van specifieke dingen zoals dranken of maaltijden, vaak op een aangepast vermogen.

©DD | ID.nl

Magnetron + oven

Deze stand combineert de magnetronfunctie met de klassieke ovenwarmte van boven en onder. Handig als je iets sneller wilt garen én verwarmen. Maar wees voorzichtig: niet elk gerecht kan goed tegen die combinatie van directe hitte en microgolven. Er bestaat ook een variant die de heteluchtfunctie in plaats van de elektrische ovenstand gebruikt.

©DD | ID.nl

Lees ook: Waar voor je geld: 5 vrijstaande combimagnetrons van max 200 euro

Magnetron + grill

Bij combi-ovens met grillfunctie kun je ook kiezen voor een gecombineerde stand. Terwijl de magnetron de binnenkant van je eten snel opwarmt, zorgt de grill voor een krokante bovenkant. Vooral handig als je iets gratineert of een knapperig korstje wilt.

©DD | ID.nl

Ontdooien

Bevroren producten ontdooien kan prima in de magnetron, mits op laag vermogen – meestal rond de 200 watt. Zo voorkom je dat je gerecht al begint te garen terwijl het nog ontdooit. Sommige ovens geven dit aan met een sneeuwvlokje of ijskristal.

©DD | ID.nl

Tot slot

Het lijkt misschien een wirwar aan icoontjes, maar zodra je weet waar elk symbool voor staat, wordt koken met je oven of combi-magnetron een stuk leuker én eenvoudiger. Je kiest gerichter de juiste stand en voorkomt zo halfgare ovenschotels, aangebrande vleesgerechten of te droge taarten. Of je nu iets wilt ontdooien, gratineren of perfect wilt bakken: met een beetje kennis van de symbolen ben je goed voorbereid. Zo wordt je oven pas echt een hulp in de keuken in plaats van een bron van frustratie.

De Samsung Galaxy Tab S10 Lite is een lichte tablet die ideaal is voor studie, werk en entertainment. Met een helder scherm, lange accuduur en de meegeleverde S Pen richt dit model zich op iedereen die een veelzijdige tablet zoekt voor dagelijks gebruik.

Samsung heeft een nieuw model toegevoegd aan zijn tabletserie: de Galaxy Tab S10 Lite. Waar de krachtigste tablets vaak stevig geprijsd zijn, positioneert Samsung dit toestel als een lichtere en toegankelijkere optie. De Tab S10 Lite is voorzien van een 10,9-inch scherm, een slank ontwerp en een S Pen die je deze keer standaard erbij krijgt. Daarmee wil het merk vooral studenten, jonge professionals en alledaagse gebruikers aanspreken die een tablet zoeken die overal mee naartoe kan.

©Samsung

Scherm staat z'n mannetje

Het scherm is een van de belangrijkste troeven van dit nieuwe model. Met zijn 10,9 inch is het groot genoeg om comfortabel te multitasken, aantekeningen te maken of een serie in bed te bingen. Dankzij Vision Booster blijft het beeld echter ook in de felle zon prima zichtbaar. Dat maakt het een handige keuze voor wie vaak onderweg werkt of studeert, of gewoon graag buiten zit met een kop koffie en een tablet op schoot. Een extra pluspunt is de blauwlichtreductie: die zorgt ervoor dat je ogen minder vermoeid raken, zelfs als je langer achter elkaar leest of kijkt.

Slank design in drie tinten

Met een dikte van 6,6 millimeter en een gewicht van 524 gram is de Tab S10 Lite opvallend handzaam. Hij glijdt moeiteloos in je rugzak of laptoptas en neemt nauwelijks meer ruimte in dan een notitieboek. Samsung brengt het toestel uit in drie kleuren: grijs, zilver en koraalrood. Daarmee spreekt de Tab S10 Lite zowel de zakelijke gebruiker aan als degene die liever kiest voor een opvallend tintje.

©Samsung

Prestaties en uithoudingsvermogen

Onder de motorkap draait de Exynos 1380-processor, die volgens Samsung voldoende vermogen levert om soepel te multitasken en populaire apps vlot te draaien. De tablet komt in versies met 128 of 256 GB opslag, uitbreidbaar tot 2 TB via microSD. Voor wie zijn complete filmcollectie of een berg studieprojecten wil meenemen, is er dus ruimte genoeg. De 8000 mAh-accu is ontworpen om een volle dag mee te gaan. En mocht de batterij onverhoopt toch leeg zijn, dan zorgt de snellaadfunctie ervoor dat je niet lang stil hoeft te zitten.

Schrijven en tekenen met de S Pen

Wat de Tab S10 Lite onderscheidt van veel andere tablets in zijn klasse, is dat de S Pen standaard wordt meegeleverd. Daarmee kun je direct aan de slag: notities maken tijdens college, lekker tekenen, aantekeningen in een document zetten of gewoon even een idee schetsen dat anders op een servetje zou belanden. Handwriting Assist zet handschrift razendsnel om in digitale tekst en Math Solver biedt ondersteuning bij formules en berekeningen. Circle to Search maakt het zoeken naar extra informatie makkelijker dan ooit: omcirkel iets op je scherm en je krijgt direct meer context, zonder van app te wisselen.

Van studie tot streaming

Hoewel Samsung de Tab S10 Lite duidelijk in de markt zet als een productieve tablet, is er ook aan ontspanning gedacht. Stereo luidsprekers zorgen voor vol geluid bij films en muziek, terwijl apps als Goodnotes, Clip Studio Paint en LumaFusion de creatieve kant bedienen. Dankzij wifi 6 en bluetooth 5.3 zijn verbindingen stabiel, of je nu samenwerkt aan een project of draadloos muziek streamt.

Prijs en beschikbaarheid

De Galaxy Tab S10 Lite ligt vanaf 5 september in de winkel. De instapversie met 128 GB opslag en wifi heeft een adviesprijs van rond de 399 euro. Voor wie meer opslag nodig heeft, is er de 256 GB-variant, en wie onderweg altijd online wil zijn: er verschijnen ook modellen met 5G.