Als we de advertenties mogen geloven, bespaar je al gauw honderden euro’s met slimme thermostaten, slimme verlichting en andere slimme apparaten. Maar die apparaten zijn duur en ze verbruiken zelf ook stroom. Hoe slim is dat eigenlijk?

Het omlaag brengen van het energieverbruik is een populair onderwerp. Dat heeft niet alleen te maken met de stijgende energieprijzen. Het is ook beter voor het milieu. Door minder energie te verbruiken gaat de uitstoot van broeikasgassen omlaag, waardoor de aarde minder opwarmt. In de Klimaatwet staat dat de Nederlandse CO2-uitstoot in 2030 met 49 procent omlaag moet. In 2050 ligt dat percentage zelfs op 95 procent. Forse cijfers, er is dus werk aan de winkel!

Spectaculair

In advertenties spelen bedrijven in op de vraag naar lager energieverbruik. Ze beloven met eenvoudige oplossingen een flink lagere energierekening. Op internet spreekt energiemaatschappij Essent zelfs over ‘spectaculaire besparingen op de gaskosten’ als er een slimme thermostaat wordt geïnstalleerd. Is de werkelijkheid ook zo rooskleurig? Dit hangt sterk af van het gedrag van de gebruiker. Hieronder zetten we enkele populaire mogelijkheden op een rij.

Slimme thermostaat

Er zijn veel slimme thermostaten op de markt. Ze beloven een lagere gasrekening en meer comfort. De thermostaten houden onder meer in de gaten of er mensen thuis zijn. Is er niemand thuis? Dan gaat de verwarming uit. In Nederland is Toon populair. De thermostaat wordt door energiemaatschappij Eneco op de markt gebracht. Het is een gebruiksvriendelijk systeem waarmee meer kan dan alleen de verwarming uitzetten. Zo kun je er ook Hue-lampen mee bedienen, rookmelders verbinden, slimme stekkers aansturen en een beveiligingssysteem aansluiten. Zelfs het bekijken van de opbrengsten van zonnepanelen behoort tot de mogelijkheden.

Bewustwording

Radiatorknoppen

Nadeel van een centrale thermostaat is dat hij op een centrale plek in huis hangt en alle radiatoren tegelijk aanstuurt. Het is niet mogelijk om per ruimte de temperatuur te regelen. Onder meer Tado, Honeywell en Netatmo pakken dit anders aan. Ze beschikken niet alleen over een centrale thermostaat, maar ook over optionele radiatorknoppen. Die laatsten regelen in iedere ruimte apart de temperatuur waardoor je flink kunt besparen.

Tado

Deze Duitse fabrikant maakt zowel slimme thermostaten als slimme radiatorknoppen. Met het systeem kun je ook de airconditioning bedienen. De thermostaat kost zo’n 200 euro, een (aanvullende) radiatorknop 80 euro. Wie het hele huis hiermee wil voorzien, kan dus een flinke investering verwachten. Via de Tado-app haal je het maximale uit het systeem. Denk aan het programmeren van de temperatuur overdag en ’s avonds. De thermostaat en radiatorknoppen zelf laten je alleen de temperatuur wijzigen. Tado kun je koppelen aan Apple HomeKit, Amazon Alexa en Google Home.

©PXimport

Honeywell

Onder de noemer Evohome brengt deze Amerikaanse fabrikant een uitgebreid systeem op de markt voor het regelen van verwarming. Honeywell levert een thermostaat, radiatorknoppen en zelfs een vloerverwarmingsregelaar. De thermostaat kost 265 euro. De knoppen per stuk zo’n 74 euro. De app van Honeywell is minder uitgebreid dan die van Tado. Bij Honeywell regel je meer via de centrale thermostaat die over een uitgebreid aanraakscherm beschikt.

©PXimport

Netatmo

Netatmo heeft een systeem dat vergelijkbaar is met Tado. Je bedient de verwarming voornamelijk via de app. Op de thermostaat en radiatorknop kun je slechts de temperatuur wijzigen. De slimme thermostaat van Netatmo kost 180 euro. Voor losse radiatorkranen betaal je 80 euro. Netatmo is geschikt voor Apple HomeKit. Het Franse bedrijf brengt meer slimme apparaten op de markt zoals een weerstation, rookmelder en beveiligingscamera. De producten werken onderling samen. Het merk is dus een goede keuze voor wie ambitieuze plannen heeft om zijn huis ‘slim’ te maken

©PXimport

Wat levert het op?

Fabrikanten van slimme thermostaten beloven forse besparingen. Tado beweert dat je 31 procent minder kwijt bent aan verwarmingskosten. Honeywell wil daar klaarblijkelijk overheen en belooft een besparing van 37 procent. Helaas zijn die claims niet te controleren. Milieu Centraal heeft wel een voorzichtige schatting voor een gemiddeld huis. Als de bewoners eerder niet bewust zuinig verwarmden kan een besparing van 22 procent worden gerealiseerd. Als er al wel zuinig werd omgegaan met de verwarming of het huis goed geïsoleerd is, dan zal de besparing zeer klein zijn.

Een rekenvoorbeeld. Een gemiddeld gezin verbruikt 1470 m3 gas per jaar, waarvan driekwart voor verwarming. Dat komt neer op zo’n 800 euro. Een besparing van 22 procent levert dus jaarlijks ongeveer 175 euro op. In dit geval kun je de investering in slimme thermostaat en radiatorknoppen dus binnen vier jaar terugverdienen.

Bedenk dat veel mensen een slimme thermostaat vooral voor het comfort kopen. Zo kun je bij veel systemen instellen dat de verwarming alvast aangaat als je bijna thuiskomt. Zo kom je thuis in een behaaglijk warm huis.

Slimme meter

Alle Nederlandse huishoudens krijgen een slimme meter (tenzij je dit weigert). Deze energiemeter helpt bij het verkrijgen van inzicht in het verbruik. Veel energiemaatschappijen sturen maandelijks een overzicht toe.

Sneller inzicht wil krijgen in het verbruik kan ook. Er zijn hiervoor twee mogelijkheden. Je kunt allereerst een derde partij toestemming geven om de meter uit te lezen. Dat kan onder meer op SlimmemeterPortal.nl en Energiemanager Online. Deze sites tonen het verbruik in overzichtelijke grafieken. Nadeel is dat de gegevens met een vertraging van 24 uur worden getoond. Bovendien geef je zo’n bedrijf toegang tot persoonlijke energiegegevens.

Een geschikt alternatief is een apparaatje dat je via de P1-aansluiting koppelt aan de slimme meter. Dit apparaat geeft realtime inzicht in het verbruik. Een voorbeeld is BeeClear. Deze ‘energiemanager’ hang je in de meterkast en slaat verbruiksgegevens lokaal op. Je krijgt toegang tot de informatie via de browser. Hierdoor krijg je inzicht in het verbruik en dat is leerzaam, maar de investering is vrij hoog. BeeClear kost 99 euro. Je kunt als goedkoper alternatief ook een Raspberry Pi met een geschikte kabel aansluiten op je slimme meter. Je leest er hier meer over.

©PXimport

Energiemeters

Bovengenoemde mogelijkheden tonen wat het totaalverbruik is in een huishouden. Maar hoeveel verbruiken individuele apparaten? Daarvoor kun je een energiemeter aanschaffen. Het gaat om een tussenstekker die je tussen het apparaat en het stopcontact stopt.

Eenvoudige energiemeters beschikken over een lcd-scherm waarop het verbruik direct verschijnt. Handig om eenmalig een meting uit te voeren. Er zijn ook meters waarmee je over langere tijd een meting kunt uitvoeren. Ze geven via bluetooth of Z-Wave (een draadloze standaard voor slimme apparaten in huis) verbruiksgegevens door aan een app. Onder meer Voltcraft brengt dergelijke ‘energiekostenmeters’ op de markt voor een prijs van 35 euro per stuk. Wie zijn hele huis ermee wil volhangen is dus een flink bedrag kwijt. Beter is het om je te beperken tot de stopcontacten waar echte stroomvreters aan hangen. Met sommige energiemeters kun je apparaten ook aan- of uitzetten. Een voorbeeld is de Fibaro Wall Plug. Deze tussenstekker beschikt over rode en groene verlichting om aan te geven hoe hoog het verbruik is en kan via een app worden in- of uitgeschakeld.

©PXimport

Opladers

Slimme led-verlichting

Door te kiezen voor zuinige verlichting kan de stroomrekening flink omlaag. Kies minimaal spaarlampen, led-verlichting is natuurlijk nog beter. Ook hier speelt gedrag een rol bij het terugdringen van energieverbruik. Door altijd het licht uit te doen als je een ruimte verlaat, kun je de stroomrekening verder verlagen.

In de winkel kom je diverse slimme verlichtingssystemen tegen waarvan Philips Hue waarschijnlijk de bekendste is. Je kunt de verlichting bedienen via een app. Voordeel is dat je op afstand de lampen uit kunt zetten. Zelfs op vakantie kun je de verlichting thuis bedienen. Zo kun je potentiële inbrekers op een dwaalspoor zetten. Je kunt ook een schema aanmaken dat bepaalt wanneer lichten aangaan. Slimme verlichting is niet zuiniger dan ‘domme’ led-lampen. Integendeel: doordat er extra elektronica nodig is om de lampen draadloos aan te sturen, ligt het verbruik wat hoger.

Bij het kiezen van led-verlichting is het belangrijk om te letten op de lichtsterkte. Een erg felle lamp is hinderlijk, maar verbruikt ook onnodig veel energie. Met een dimbare lamp kun je precies regelen hoe fel de lamp schijnt. Je zou zeggen dat hierdoor ook het energieverbruik omlaag gaat. Bij gloei- en halogeenlampen is dat maar nauwelijks het geval. Het verbruik daalt met hooguit 25 procent in de laagste stand. Bij dimbare led- en spaarlampen gaat het verbruik wel evenredig omlaag met de dimstand.

©PXimport

Gloeilamp: bestaat die nog?

Besparen met led?

Hoeveel bespaar je dankzij led-verlichting? Een simpel rekensommetje maakt dit duidelijk. In een huiskamer staan vijf lampen met daarin ouderwetse gloeilampen van 25 watt. Ze staan dagelijks drie uur aan. Dat zorgt voor een verbruik van 3 x 25 = 75 Wh of 0,075 kWh per lamp. De vijf lampen gezamenlijk verbruiken dus 0,375 kWh per dag. Consumenten betalen gemiddeld zo’n 23 cent per kWh, waardoor we uitkomen op deze berekening:

0,375 kWh x 0,23 €/kWh x 365 dagen = € 31,48 per jaar

We vervangen de 25 watt lampen door led-lampen die 4 watt per stuk verbruiken. Zo kom je op een verbruik van 12 Wh of 0,012 kWh per lamp. De vijf lampen verbruiken gezamenlijk 0,06 kWh per dag. Nu kom je dus op:

0,06 kWh x 0,23 €/kWh x 365 dagen = € 5,04 per jaar

Led-lampen zijn wat duurder in de aanschaf, al zijn de prijzen de laatste jaren gekelderd. Een led-lamp kost nu zo’n 4 euro, terwijl de gloeilamp 3 euro moet opbrengen. De gloeilamp gaat slechts 1000 branduren mee, terwijl de led-lamp het minimaal 20.000 uren doet. In bovenstaande voorbeeld zouden de gloeilampen jaarlijks vervangen moeten worden, terwijl de led-verlichting 18 jaar meegaat. Tel uit je winst!

Stand-bykillers

Een bekend probleem is sluipverbruik. Apparaten blijven energie verbruiken als ze in de stand-bystand staan. Volgens Milieu Centraal kost sluipverbruik huishoudens jaarlijks 450 kWh. Dat komt neer op een bedrag van zo’n 100 euro.

Een oplossing is de zogeheten stand-bykiller dat je bijvoorbeeld kunt gebruiken in combinatie met een televisie. De stand-bykiller wordt tussen het stopcontact en de televisie gezet. Dankzij een infraroodontvanger reageert de stand-bykiller op de afstandsbediening van de tv. Een druk op de uitknop van de afstandsbediening schakelt de stroom af. Om de tv weer aan te zetten druk je op de aanknop van de afstandsbediening, waardoor de stand-bykiller de stroom weer inschakelt. Druk nog een keer op de aanknop om de tv weer aan te zetten.

Het is belangrijk om te bedenken dat een stand-bykiller zelf ook stroom verbruikt. Een exemplaar van het merk Go Green verbruikt 0,25 watt. Dat lijkt weinig, maar door strenge EU-regels verbruiken televisies in stand-by ook nog nauwelijks energie. Bij nieuwe televisies blijft het sluipverbruik beperkt tot zo’n 0,3 watt. In dat geval is een stand-bykiller niet de moeite waard. Als er nog een oude televisie, dvd-speler of videorecorder in huis aanwezig is met een hoog sluipverbruik kan een stand-bykiller wel de moeite waard zijn.

Een low-tech alternatief voor de stand-bykiller is een stekkerdoos met aan/uitknop. Door de stekkerdoos uit te schakelen gaan alle aangesloten apparaten uit. Ook een tijdschakelaar is een optie. Hiermee kun je regelen dat een apparaat automatisch van de stroom gaat als je het niet gebruikt, bijvoorbeeld ’s nachts. Zoek vooraf wel uit hoeveel elektriciteit de (digitale) tijdschakelaar zelf verbruikt.

©PXimport

Pas op voor deze sluipverbruikers

©PXimport

Zonnepanelen

Om de energierekening verder omlaag te krijgen, kun je zonnepanelen overwegen. De investering vooraf is hoog, maar de terugverdientijd is de laatste jaren omlaag gegaan. Door betere technologie en stijgende energieprijzen heb je de kosten er na zo’n zeven jaar uit. Zonnepanelen werken goed samen met een slimme meter. Het geeft je een nauwkeurig inzicht in de opgewekte stroom. De meeste zonnepanelen worden inmiddels ook op internet aangesloten, waardoor je realtime inzicht met een app krijgt. Wordt er meer energie opgewekt dan dat het huis verbruikt? Dan lever je energie terug aan de energiemaatschappij en dat levert geld op. Voor de thermostaat Toon is een uitbreiding beschikbaar (kosten: 100 euro) waarmee je de opbrengst in de gaten kunt houden op het scherm.

Stekker erin laten AUB!

WhatsApp werkt aan een officiële app voor de Apple Watch. De chatdienst test op dit moment een bètaversie via Apples TestFlight-programma. Daarmee kunnen gebruikers voor het eerst rechtstreeks vanaf hun horloge berichten niet alleen lezen, maar ook beantwoorden.

De nieuwe Apple Watch-versie is een zogenoemde companion-app en werkt dus alleen in combinatie met een iPhone. Zonder telefoon in de buurt blijven berichten onbereikbaar. Zodra het horloge gekoppeld is met de iPhone, wordt WhatsApp automatisch herkend; een aparte QR-code scannen is niet nodig.

Basisfunctionaliteit aanwezig
In de huidige bètaversie van de chat-app kunnen gebruikers recente chats openen, berichten lezen en antwoorden sturen met emoji's, korte standaardreacties of voiceberichten. Ook ontvangen media, zoals foto's en spraakopnames, zijn voortaan zichtbaar en afspeelbaar. De interface is eenvoudig gehouden en sluit aan bij de stijl van watchOS.

©WhatsApp

Vereisten en beschikbaarheid
De bètaversie is beschikbaar via WhatsApp beta for iOS build 25.32.10.71 in TestFlight en vereist watchOS 10.0 of hoger. Alleen gebruikers met toegang tot het TestFlight-programma kunnen de app momenteel uitproberen. WhatsApp heeft nog niet aangegeven wanneer de publieke versie verschijnt.

Voorzichtige eerste stap
Tot nu toe konden Apple Watch-gebruikers alleen WhatsApp-meldingen ontvangen en daarop summier reageren. Met deze bètaversie komt daar voorzichtig verandering in: voor het eerst is er een aparte app waarmee gesprekken vanaf de pols kunnen worden beheerd. Omdat de iPhone nog steeds nodig is, blijft de functionaliteit enigszins beperkt, maar de test laat zien dat WhatsApp de integratie met watchOS langzaam maar zeker serieus neemt en eindelijk uitbreidt.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Het wordt steeds vroeger donker en dan is het prettig als je je huis ook 's-avonds goed kunt beveiligen. Dat kan met een goede beveiligingscamera. Wij vonden vijf 4K-modellen voor je voor minder dan 200 euro.

Als je een beveiligingscamera zoekt die haarscherpe beelden levert, is 4K-resolutie inmiddels gemeengoed geworden. Voor minder dan tweehonderd euro zijn er verrassend veel camera’s die niet alleen in hoge kwaliteit filmen, maar ook lokaal kunnen opslaan en op afstand te bedienen zijn via een app. Wij vonden vijf modellen voor je.

eufyCam 3 S330

De Eufy S330 eufyCam (eufyCam 3) is een draadloze IP-beveiligingscamera voor buiten die je huis in 4K-kwaliteit bewaakt. De camera heeft een maximale resolutie van 3840 × 2160 pixels en een groothoek van 135 graden, zodat je een brede kijkhoek hebt. Het apparaat is bedoeld voor buitengebruik en voldoet aan IP65 (stofdicht en beschermd tegen sproeiwater) en kan werken tussen –20 °C en 50 °C. Je installeert de camera eenvoudig met de meegeleverde muurbevestiging. Dankzij de geïntegreerde speakers en microfoon kun je tweewegsaudio gebruiken, zodat je op afstand kunt communiceren met mensen in de buurt.

De eufyCam 3 biedt meerdere detectiefuncties. Hij onderscheidt mensen en voertuigen, heeft een bewegingsdetector en zoomfunctie en geeft een melding op je telefoon wanneer er iets wordt gedetecteerd. Voor het nachtzicht gebruikt de camera infrarood, zodat je ook ’s nachts duidelijke beelden hebt. Indien nodig kun je de ingebouwde sirene van 100 dB activeren om indringers af te schrikken. De camera heeft 16 GB aan geïntegreerd flashgeheugen en werkt op een oplaadbare lithium-accu, waardoor er geen abonnement voor cloudopslag nodig is.

EZVIZ BC1C Pro

De EZVIZ BC1C Pro is een oplaadbare beveiligingscamera die speciaal is ontworpen voor buitengebruik. Deze camera werkt volledig draadloos en ondersteunt wifi, waardoor je hem overal rondom je huis kunt monteren. Een geïntegreerd zonnepaneel en een krachtige 10 400 mAh-accu zorgen ervoor dat je de batterij slechts af en toe hoeft op te laden; volgens de fabrikant kan de camera tot 180 dagen werken zonder stopcontact. De camera levert haarscherpe beelden dankzij de 4K Ultra HD-resolutie en heeft een Always-On Video-functie die continu opneemt. ’s Nachts zorgt kleurennachtzicht voor heldere beelden.

De BC1C Pro beschikt over AI-ondersteunde bewegingsdetectie die onderscheid maakt tussen personen en voertuigen, zodat je minder ongewenste meldingen krijgt. Je ontvangt via de EZVIZ-app slimme meldingen op je smartphone en je kunt via tweeweg-spraak met bezoekers praten. Voor lokale opslag is een microSD-slot aanwezig waarmee je tot 512 GB kunt opslaan. De camera heeft bovendien een ingebouwd alarm en twee LED-spotlights om indringers af te schrikken. De behuizing is weersbestendig, waardoor het apparaat geschikt is voor buitenplaatsing.

TP-Link Tapo C560WS

De TP-Link Tapo C560WS is een 4K-camera (8 megapixel) die je op afstand kunt draaien en kantelen. Volgens de specificaties heeft deze camera een resolutie van 3840 × 2160 pixels en ondersteunt hij 25 frames per seconde. Je kunt hem 360 graden draaien en verticaal kantelen om een groot gebied rondom je huis te overzien. Voor de verbinding kan de camera gebruikmaken van zowel een 100 Mbps Ethernetverbinding als wifi (802.11a/b/g/n/ac/ax), waardoor je hem ook via je draadloze netwerk kunt gebruiken. De stroomvoorziening verloopt via netspanning; er is dus geen batterij om te vervangen.

De Tapo C560WS is uitgerust met audiodetectie en bewegingsdetectie, een ingebouwde microfoon en speaker, geïntegreerde verlichting en een sirene. Voor nachtzicht wordt zowel IR-licht als een spotlight gebruikt, zodat je ook ’s nachts beeld in kleur kunt krijgen. Dankzij de IP66-classificatie is de camera volledig stofdicht en spatwaterdicht. Je kunt beelden lokaal opslaan op een microSD-kaart of via een NAS. De camera ondersteunt Onvif voor koppeling aan andere systemen. Met de Tapo-app stel je de bewegingsdetectie in en volg je live-beelden, terwijl de tweeweg-audio je laat praten met mensen die voor de camera staan.

Reolink P430 4K PoE IP-camera

De Reolink P430 is een 4K-PoE-camera met een 5× optische zoom. De camera heeft geïntegreerde spotlights en ondersteunt kleurennachtzicht, zodat je ook in het donker kleuren kunt zien. Slimme detectie onderscheidt personen, voertuigen en andere bewegingen en stuurt direct meldingen naar je smartphone. Het apparaat beschikt over een sirene en felle lampen om ongewenste bezoekers af te schrikken. Met tweeweg-audio kun je via de app met bezoekers praten.

Deze Reolink-camera wordt gevoed via Power over Ethernet (PoE), waardoor je via één kabel zowel data als stroom levert. Voor opslag kun je kiezen uit meerdere opties: een microSD-kaart tot 256 GB, een NVR-systeem of een FTP-server. De behuizing heeft een IP67-classificatie, wat betekent dat de camera volledig beschermd is tegen stof en regen. Het model is gericht op buitengebruik en kan eenvoudig worden geïntegreerd in een Reolink-NVR-systeem voor een groter beveiligingsnetwerk.

EZVIZ EB5 4K Solar camera

De EZVIZ EB5 4K combineert een 4K-camera met zonne-energie. Het apparaat is uitgerust met een 1/2,7-inch CMOS-sensor, een diafragma van F1,6 en levert video met een maximale resolutie van 3840 × 2160 pixels. De camera werkt volledig draadloos dankzij een ingebouwde 10 400 mAh-accu en een 1,4 W zonnepaneel, zodat twee uur zonlicht per dag voldoende is om hem draaiende te houden. Het apparaat ondersteunt Wi-Fi 6 voor een stabiele draadloze verbinding, zelfs rond grote huizen.

Voor nachtzicht gebruikt de EB5 zowel infrarood als led-spotlights, wat zorgt voor helder kleurbeeld in het donker. Een AI-systeem onderscheidt personen en voertuigen en stuurt direct meldingen naar jouw smartphone. Dankzij Always-On Video maakt de camera automatisch opnames op vaste tijden, waardoor hij 24/7 bewaakt. Er zijn tweeweg-audio en een ingebouwde sirene met spotlights om bezoekers aan te spreken of af te schrikken. Voor opslag kun je een microSD-kaart tot 512 GB gebruiken of kiezen voor cloudopslag. De behuizing is IP65-gecertificeerd en bestand tegen regen, stof en sneeuw. Het beeldveld is breed: 113 graden horizontaal, 60 graden verticaal en 135 graden diagonaal.