Met een slim verlichtingssysteem bedien je je lampen vanaf je telefoon, kies je de kleur die bij je filmavond of feestje past en gaat het licht op gezette tijden automatisch aan en uit. Klinkt goed toch? Maar wat voor slimme verlichting past bij jou en met welke zaken moet je rekening houden?

Allereerst: wat is een slim verlichtingssysteem? Het antwoord is misschien minder spannend dan je zou denken. Net als bij een traditioneel systeem draai je de ledlampen in het bestaande armatuur van je verlichting, bijvoorbeeld de lamp boven de eettafel of de inbouwspotjes in de gang. Het verschil met een normale lamp is dat een slim exemplaar draadloze signalen kan ontvangen en versturen en in staat is om zijn weergave aan te passen. De meeste slimme lampen zijn dimbaar en kunnen allerlei wittinten tonen. Een rgb-kleurenlamp kan bovendien 16 miljoen kleuren weergeven.

Bridge

Het gros van de slimme verlichtingssystemen werkt alleen in combinatie met een bridge, oftewel een verbindingshub. Die bridge dien je via een ethernetkabel aan te sluiten op je router of switch, waarna hij verbinding maakt met je lampen. Een bridge ondersteunt doorgaans twintig tot honderd slimme lampen en accessoires. Er zijn ook peertjes verkrijgbaar met een ingebouwde 2.4 GHz wifi-radio. Dergelijke verlichting communiceert rechtstreeks met je router en vereist daarom geen bridge. Elke fabrikant die slimme lampen verkoopt, biedt een gratis app aan voor Android en iOS. Met die app registreer je de verlichting (en indien nodig de bridge) en regel je daarna zaken als de helderheid, kleurweergave en automatiseringsmogelijkheden.

©PXimport

Fitting kiezen: meten is weten

Kijk voordat je één of meerdere slimme lampen aanschaft welke fitting(en) je nodig hebt. Praktisch alle verlichting is verkrijgbaar met een grote fitting (E27), maar het kan zijn dat je een kleine fitting (E14) of spotje (GU10) moet hebben. Niet alle merken verkopen slimme peertjes met een E14- of GU10-fitting. En waar je bij een E27-lamp vaak kunt kiezen uit wittinten of kleurenverlichting, zijn de meeste E14- en GU10-lampjes alleen in (dimbaar) wit te koop. Philips is eigenlijk de enige fabrikant die voor alle drie de fittingen kleurenverlichting aanbiedt.

IFTTT en HomeKit

De populaire automatiseringsdienst IFTTT (If This Then That) wordt door een aantal slimme verlichtingssystemen ondersteund. Met IFTTT kun je je lampen nog verder automatiseren dan via de app van de fabrikant, wat vooral leuk is voor wie zijn verlichting zoveel mogelijk naar eigen smaak wil instellen. Hecht je waarde aan de IFTTT-koppeling, kijk dan van tevoren of de dienst samenwerkt met jouw favoriete verlichtingssysteem. Onder andere Philips Hue, Yeelight en TP-Link ondersteunen IFTTT.

Ben je een Apple-gebruiker en gebruik je Apples HomeKit-app om je slimme huis te bedienen? Check dan of de lampen die jij op het oog hebt, door Apple gecertificeerd zijn en dus werken met HomeKit. Veel goedkopere verlichtingssystemen zijn niet compatibel, maar merken als Ikea en Philips hebben de goedkeuring van Apple wel op zak.

©PXimport

ZigBee laat merken samenwerken

De meeste slimme verlichtingssystemen gebruiken het standaard verbindingsprotocol ZigBee Light Link. De open standaard wordt onder andere door Ikea Trådfri, Philips Hue, Trust en Innr gehanteerd om de lampen samen te laten werken met de bridge. Het mooie is dat deze – en andere – merken hun verlichting steeds beter geschikt maken voor onderlinge samenwerking. Het is vandaag de dag vrij eenvoudig om lampen van bijvoorbeeld Ikea en Innr te koppelen aan een Philips Hue 2.0-bridge, waarna je de peertjes probleemloos bedient via de Hue-app. Het aan- en uitzetten van de lampen en wittinten/kleuren regelen is bijvoorbeeld geen probleem. Fijn, want zo stel je je verlichtingssysteem naar eigen wens in. Niet alle merken verkopen immers dezelfde producten: er zit veel verschil in fittingen, kleurmogelijkheden en prijs. Houd er wel rekening mee dat andere apparatuur en digitale diensten kunnen ‘zien’ dat je lampen van verschillende merken gebruikt. Dat je Trust-peertjes zijn gekoppeld aan je Hue-bridge, betekent dus niet dat ze daarom ook werken met Apple HomeKit. Trust ondersteunt namelijk geen HomeKit. Lampen die rechtstreeks communiceren met je router, gebruiken wifi en geen ZigBee-protocol. Dergelijke verlichting, bijvoorbeeld van Yeelight, kan daarom niet worden verbonden met ZigBee-systemen.

Steeds meer merken verkopen naast een eigen verlichtingssysteem ook bijbehorende accessoires. Van bewegingssensoren en draadloze afstandsbedieningen tot dimmers en schakelaars: het aanbod groeit. Let er wel op dat dit soort accessoires over het algemeen minder goed samenwerken met lampen en accessoires van andere merken.

Smartphone-apps

ASUS Republic of Gamers (ROG) heeft op Gamescom 2025 in Keulen de ROG Xbox Ally en de krachtiger ROG Xbox Ally X onthuld. Beide handhelds liggen vanaf 16 oktober 2025 wereldwijd in de winkels. Bezoekers van de gamingbeurs kregen deze week de primeur om de nieuwe apparaten zelf uit te proberen.

Laten we beginnen met wat specs: de standaard ROG Xbox Ally draait op een AMD Ryzen Z2 A-processor met vier Zen 2-cores en acht RDNA 2-GPU-cores. In combinatie met 16 GB LPDDR5X-6400 RAM, een 512 GB SSD en een 60 Wh-batterij mikt dit model op solide prestaties voor onderweg. De Ally X gaat echter nog een stapje verder: deze versie krijgt de nieuwe AMD Ryzen AI Z2 Extreme met acht cores, zestien threads, 16 RDNA 3.5-GPU-cores en een geïntegreerde NPU. Daarbij hoort 24 GB sneller LPDDR5X-8000 werkgeheugen, een 1 TB SSD en een grotere 80 Wh-batterij voor langere speeltijd.

Xbox-ervaring in handheld-vorm

Bij het inschakelen start de Ally direct in een fullscreen Xbox-omgeving. Daarmee voelt het apparaat aan als een natuurlijke uitbreiding van de console, terwijl Windows 11 onderliggend toegang biedt tot je volledige pc-bibliotheek. Spelen kan via Game Pass, Steam en andere pc-stores, maar ook via cloudgaming of remote play vanaf een Xbox-console. Xbox heeft bovendien met gamestudio's samengewerkt om duizenden titels beter geschikt te maken voor handhelds. In de bibliotheek verschijnen nieuwe aanduidingen als Handheld Optimized en Mostly Compatible, zodat je meteen weet welke games vlekkeloos draaien.

©ASUS

Scherm, geluid en comfort

Zowel de Ally als de Ally X hebben een 7-inch Full-HD-scherm met 120 Hz verversingssnelheid, 500 nits helderheid en FreeSync Premium voor vloeiende beelden. Het scherm is beschermd met Gorilla Glass. De Ally X onderscheidt zich met dual Smart-Amp speakers, vibrerende triggers en subtiele RGB-verlichting rond de sticks voor extra feedback. Ook ergonomie kreeg de nodige aandacht: de vorm van de grepen is geïnspireerd op de Xbox-controller, met een gebalanceerd gewicht zodat langere speelsessies comfortabel blijven.

Prestaties en uitbreidbaarheid

Om te zorgen dat de hardware ook bij intensief gebruik koel blijft, introduceert de Ally X een zogenoemd Zero Gravity-koelsysteem dat in elke houding stabiel presteert. Beide modellen zijn bovendien eenvoudig uit te breiden dankzij een M.2-slot voor extra opslag. De connectiviteit verschilt wel enigszins: waar de standaard Ally beschikt over usb-c (3.2 Gen 2), microSD en wifi 6E, voegt de Ally X daar usb 4 met Thunderbolt-ondersteuning aan toe.

©ASUS

Slimme software en AI-functies

Nieuwe softwarefuncties moeten het gebruik verder stroomlijnen. Shaders worden al tijdens het downloaden voorgeladen, waardoor games sneller starten en minder energie verbruiken. Voor de Ally X zijn vanaf 2026 bovendien extra AI-mogelijkheden gepland, zoals Automatic Super Resolution voor hogere beeldkwaliteit en het automatisch vastleggen van hoogtepunten in korte videoclips.

Of je nu op gas, inductie of een keramische plaat kookt, het type kookplaat in je keuken bepaalt in grote mate welke pannen je kunt gebruiken. Daarbij draait het vooral om het materiaal van de pan. In dit artikel lees je wat je nodig hebt om zorgeloos en efficiënt te kunnen koken, wat er op jouw fornuis ook staat. Smakelijk alvast!

Lees ook: Overstappen van gasfornuis naar inductieplaat: de voor- en nadelen

Hoe werkt jouw kookplaat eigenlijk?

Om te begrijpen welke pannen het best op jouw kookplaat werken, is het handig om eerst te weten hoe die kookplaten precies hun werk doen. Een gaskookplaat verwarmt je pan direct via een open vlam: simpel, doeltreffend en visueel controleerbaar. Bij inductie gebeurt dat heel anders: een spoel onder het kookoppervlak wekt een magnetisch veld op, waardoor alleen pannen met een magnetiseerbare bodem zelf warm worden. De plaat zelf blijft koel. Keramische kookplaten zitten daar qua techniek tussenin. Onder een glad glasoppervlak zit een elektrisch verwarmingselement dat de plaat en vervolgens de pan verwarmt.

Van koper tot RVS: welke pan werkt waarbij?

Pannen zijn er in allerlei materialen, en elk daarvan gedraagt zich anders op een kookplaat. Hieronder lees je wat je van de bekendste soorten kunt verwachten.

Roestvrijstaal (RVS)

RVS is een echte alleskunner. Deze pannen doen het goed op alle soorten kookplaten, zolang ze voor inductie wel een magnetische bodem hebben. RVS geleidt warmte iets minder goed dan bijvoorbeeld koper of gietijzer, maar met een goede, dikke bodem kun je er uitstekend mee uit de voeten, ook op inductie.

©tsarenko | Fototocam

Gietijzer

Gietijzeren pannen zijn zwaar, maar daar krijg je gelijkmatige warmteverdeling voor terug. Ze zijn prima geschikt voor gas en keramisch, en door hun magnetische eigenschappen ook voor inductie. Let wel op bij glas-keramische kookplaten: de wat ruwe of ongelijke bodem van gietijzer kan krassen veroorzaken en minder efficiënt verwarmen. Ook het onderhoud vraagt aandacht – afwassen doe je met warm water en keukenpapier, niet in de vaatwasser.

©kseyale

Lees ook: Zo kook je extra zuinig op een inductiekookplaat

Koper

Met koperen pannen kook je snel en nauwkeurig: koper geleidt warmte als de beste. Tegelijk zijn ze kwetsbaarder voor krassen en deuken, en ze vergen wat meer onderhoud om mooi te blijven. Niet geschikt voor de vaatwasser dus. Op gas en keramisch doen ze het prima, maar voor inductie heb je een speciale bodem nodig. Zonder die aanpassing werkt het simpelweg niet.

©fotofabrika

Aluminium

Aluminium is licht, betaalbaar en geleidt warmte goed. Het doet zijn werk uitstekend op gas en keramisch. Voor inductie moet aluminium speciaal bewerkt zijn – alleen dan werkt het magnetische veld. Aluminium krast en deukt snel, dus voorzichtigheid is geboden bij gebruik én schoonmaak.

Pannen met een dikke, goed geleidende bodem leveren doorgaans het beste resultaat, ongeacht het fornuis. Koper en gietijzer scoren hoog op warmteverdeling en -behoud, terwijl roestvrij staat en aluminium het juist moeten hebben van slimme combinaties en coatings. Denk bijvoorbeeld aan een antiaanbaklaag of een gelaagde bodem, die verschillende eigenschappen combineren voor betere prestaties.

Welke pan op welke kookplaat?

*= Mits voorzien van een ferromagnetische bodem ** = Alleen als ze een speciale inductie-geschikte bodem hebben

Zo houd je je kookplaat en pannen in topvorm

Met een beetje aandacht gaan je kookplaat én pannen langer mee. Voor inductie is het cruciaal dat de bodem van je pan vlak en onbeschadigd is, anders kunnen er krassen op de plaat ontstaan. Keramische platen vragen om een zachte aanpak: gebruik geen schurende middelen of scherpe voorwerpen. Hardnekkige resten? Leg er wat vochtig keukenpapier op en laat het twintig minuten weken. Daarna kun je het vuil meestal met een nat doekje verwijderen. Voor echt aangekoekte plekken is een speciale keramische schraper een veilig alternatief.

Lees ook: Inductiekookplaat schoonmaken? Dit moet je wel doen en dit niet

©Maryna Pleshkun | zest_marina

Misverstanden de wereld uit: vier hardnekkige kookmythes

Er doen nogal wat verhalen de ronde over pannen en kookplaten. Tijd om de vier hardnekkigste misverstanden recht te zetten.

1. Overstappen betekent al je pannen vervangen

Niet per se. Veel pannen kun je gewoon blijven gebruiken, ook als je overstapt naar een andere kookplaat. Kijk goed naar het materiaal, de staat van de pan en of de bodem geschikt is voor je nieuwe kooktype. Je hoeft dus zeker niet halsoverkop een nieuwe pannenset te kopen.

2. Inductie is gevaarlijk

Sommige mensen maken zich zorgen over het magnetisme van inductieplaten. Dat is nergens voor nodig: het magnetische veld is zwak en werkt alleen als er een geschikte pan op staat. Voor de gebruiker is het volkomen veilig.

3. Keramische platen zijn breekbaar

Zolang je ze met zorg gebruikt en pannen met een gladde bodem kiest, gaan keramische kookplaten jarenlang mee zonder noemenswaardige schade. Het glas is stevig, maar vraagt wel om voorzichtig gebruik.

4. Elke pan werkt op elke kookplaat

Helaas, zo eenvoudig is het niet. Niet elk materiaal is compatibel met elk type kookplaat. De juiste pan kiezen begint bij weten wat voor kookplaat je hebt en wat voor bodem die pan nodig heeft.

Tot slot

Je weet nu waar je op moet letten als je een pan kiest voor jouw kookplaat. Niet ieder materiaal werkt overal even goed, maar met de juiste match zit je altijd goed. Tijd om de keuken in te duiken en je kookkunsten de vrije loop te laten. Veel plezier aan het fornuis!