Tegelijkertijd met meerdere personen werken in één document: het kan! En het is nog gemakkelijk en handig ook. Je hebt nooit meer gedoe met verschillende versies van hetzelfde document en kunt vanaf elke computer verder werken. In deze workshop gaan we aan de slag met Googles officedienst.

We gaan hier aan de slag met Googles dienst, werk je liever met Microsofts diensten? Lees dan Samenwerken met Microsoft Office Online. Om samen te werken in Googles officedienst moet iedere deelnemer inloggen met een Google-account. Je kunt ieder mailadres gebruiken om zo'n account te creëren.

Lees ook: Al je bestanden in de cloud - Waar begin je?

01 Office benaderen

Googles online officedienst kun je op twee manieren benaderen, namelijk vanuit Drive of direct vanuit de officeprogramma's zelf. Wij raden aan om vanuit Drive te werken, omdat je op deze manier meer overzicht over je verschillende bestanden hebt.

©PXimport

Google Drive werkt momenteel met twee interfaces: een nieuwe en een klassieke. Wij kiezen ervoor dit uit te leggen met de nieuwe interface. Je kunt vooralsnog heen en weer switchen tussen beide weergaven. Om (eventueel tijdelijk) over te schakelen op de nieuwe interface, log je in op https://drive.google.com met je Google-account. Klik rechtsboven op het instellingen-pictogram (tandwieltje). Kies voor Ervaar de nieuwe versie van Drive. Wil je later toch weer terugschakelen, dan klik je weer op het tandwieltje en kies je nu De nieuwe versie van Drive verlaten.

02 Office-pakket

Googles online kantoorpakket bestaat uit een aantal programma's, namelijk Documenten, Spreadheets, Presentaties, Formulieren. Formulieren is gekoppeld aan Spreadsheets en is erg handig als je een online enquête wilt houden. In deze workshop behandelen we de mogelijkheden van het samenwerken voornamelijk aan de hand van de applicatie Documenten. Voor Spreadheets en Presentaties gelden grotendeels dezelfde stappen.

03 Document uploaden

Om een bestaand document met meerdere personen te gaan bewerken, moet je het bestand in Google Drive opslaan. Ga naar https://drive.google.com. Zoals gezegd werken we in de nieuwe weergave. Klik op de rode knop NIEUW / Bestanden uploaden en selecteer het bestand op je harde schijf. Als sneller alternatief kun je ook het bestand vanuit je verkenner naar de Drive-pagina slepen om het direct te uploaden.

©PXimport

Ons Word 2010-document is nu als docx-document geüpload. Rechtsklik op het document en kies Openen met / Google Documenten om het te bewerken. Het wordt nu omgezet naar Googles eigen formaat voor tekstdocumenten. Ditzelfde geldt voor Excel-documenten (Openen met / Google Spreadsheets) en voor presentaties (Openen met / Google Presentaties).

©PXimport

04 Nieuw document maken

Een nieuw document maken kan in een paar klikken. Klik op NIEUW / Google Documenten en er staat direct een wit vel 'papier' voor je neus. Geef het document nu eerst een naam door bovenin op Naamloos document te klikken, een naam in te voeren en te bevestigen met OK. Doe je dit niet, dan heet je document Naamloos document, wat niet erg herkenbaar is. Ook dit werkt voor spreadheets en presentaties hetzelfde.

05 Document delen

Het is tijd om samen te gaan werken. Klik rechtsboven op de blauwe knop Delen. Voer vervolgens het e-mailadres in van de persoon of personen met wie je het bestand wilt bewerken. Kies nu welke rechten de uitgenodigde personen krijgen, waarbij je kunt kiezen uit: mogen bewerken, mogen reageren of mogen weergeven. Wil je de personen verschillende rechten geven, dan dien je deze stap meerdere keren uit te voeren.

©PXimport

06 Rechten deelnemers

Als eigenaar van het document, kun je de rechten van de deelnemers nog aanpassen. Klik hiervoor weer op Delen en vervolgens rechtsonder op Geavanceerd. Je ziet nu welke personen toegang tot je document hebben, en welke rechten iedereen heeft. Pas de rechten eventueel aan en klik hierna op Wijzigingen opslaan. Selecteer niet zomaar Is eigenaar, behalve als je jezelf van deze rol wilt ontslaan en het document wilt overdragen. Je hebt hierna zelf namelijk minder rechten, en de ander is de beheerder van het document geworden.

©PXimport

07 Hele map delen

Wil je met een (project)groep met meerdere documenten aan de slag, dan kun je in plaats van alle losse bestanden, ook een hele map delen. Maak een map aan waarin je alle bestanden zet die je wilt delen. Klik vervolgens met de rechtermuisknop op de map en kies Delen. Geef de mailadressen van de personen op, en geef direct aan of de bestanden bekeken of ook bewerkt mogen worden.

©PXimport

08 Samenwerken

Wanneer je samen met anderen in het document werkt, zie je waar de cursor van iedere deelnemer zich bevindt, aan het kleurtje kun je zien wie welke bewerker is. Je ziet dus realtime wat iedereen wijzigt. Ga je op precies hetzelfde punt in de tekst typen, dan worden de teksten domweg achter elkaar gezet. Google heeft aan zijn online officedienst ook nog een chatfunctie toegevoegd. Wanneer je rechtsboven in beeld op het chatpictogram drukt (het spraakwolkje is alleen zichbaar wanneer je met meerdere personen in het document bent), dan opent zich rechtsonder een chatvenster. Op deze manier kun je dingen eerst even overleggen voordat je ze in het betreffende document aanpast.

09 Wijzigingen terugdraaien

Heeft een deelnemer dingen in het document gewijzigd waar jij het niet mee eens bent? Is er bijvoorbeeld ineens een hele tekstalinea verwijderd? Je kunt de status van het document terugzetten naar een eerder moment. Er wordt namelijk tussentijds telkens een soort back-up van je document bewaard.

©PXimport

Om terug te kijken in de geschiedenis van het document, open je de Revisiegeschiedenis. Dit gaat als volgt. Wanneer je een document bewerkt, zie je boven in beeld de tekst Bezig met opslaan.... Stop je even met typen, dan verandert de tekst in Alle wijzigingen zijn opgeslagen in Drive. Klik je op deze tekst, dan komt rechts in beeld de Revisiegeschiedenis te staan. Je kunt hier verschillende momenten aanklikken, en ziet ook wie op dat moment de laatste wijziging heeft aangebracht. Klik op de blauwe tekst Deze revisie herstellen om het document te herstellen naar deze datum en tijd. Ook dit wordt als een nieuwe bewerking opgeslagen, dus als je per ongeluk te ver teruggaat, kun je alsnog een ander moment kiezen. Klik je onderin op Meer gedetailleerde revisies weergeven, dan worden de revisies opgesplitst, en kun je dus kleinere stappen terug maken.

10 Offline

Wil je offline aan je bestanden werken? Misschien verbaast het je, maar Google heeft het mogelijk gemaakt om zijn online officediensten ook offline te gebruiken. Hiervoor zijn wel twee voorwaarden: je moet de browser Chrome gebruiken en de applicatie Drive downloaden. Deze is beschikbaar voor OS X en Windows. Wanneer vervolgens je internetverbinding wegvalt tijdens het werken in het document, kun je met een gerust hart doorwerken. Je wijzigingen worden offline opgeslagen, en zodra je weer verbonden bent met internet, worden je wijzigingen alsnog online gesynchroniseerd.

©PXimport

Ben je (overigens wel heel toevallig) tegelijk met iemand anders op precies hetzelfde punt in de tekst aan het werk? Dan worden jullie teksten gewoon achter elkaar geplakt. Ben je dus enige tijd offline aan het werk geweest, dan is het wel verstandig het document even na te lopen.

Wanneer je de Drive-applicatie niet op je computer hebt of in een andere browser werkt, dan verschijnt bij het offline gaan de melding: "Er wordt geprobeerd verbinding te maken...". Je kunt nu niet verder werken tot je weer een actieve internetverbinding hebt.

11 Bestand opslaan

Een bestand zit gelukkig niet 'gevangen' binnen Google Drive. Je kunt het onder andere downloaden als Word-document (.docx) of pdf-document.

©PXimport

Dit doe je via Bestand / Downloaden als, waar je het gewenste formaat kiest. Ben je van plan het bestand verder te delen via e-mail, dan kan dat ook direct via Bestand / Als bijlage e-mailen. Ook hier kies je het gewenste bestandsformaat, je geeft de ontvangers op en tikt een begeleidend mailtje. Het bestand gelijk afdrukken gaat via Bestand / Afdrukken eventueel pas je de pagina-instelling eerst nog aan via de gelijknamige menu-optie.

Met zijn elegante touchscreen, ruime kijkvenster en geïntegreerde verlichting is de Bosch Serie 6 Air Fryer een heuse blikvanger. Naast het oog willen je smaakpapillen natuurlijk ook wat. We voelden deze stijlvolle airfryer een aantal weken aan de tand. Lees hier onze ongezouten mening.

Dankzij een riante capaciteit van 7,2 liter is de Serie 6 Air Fryer (MAF671B1) geschikt voor gezinnen. Naast de airfryer zelf levert de Duitse fabrikant een grillrooster en vijf vleesspiesjes mee. Dit grillrooster komt ook van pas als je gerechten wilt 'stapelen'. Kortom, keukenprinsen en -prinsessen kunnen er alle kanten mee op. Na het uitpakken kan de kok van dienst er vrijwel meteen mee aan de slag. Je dient wel eerst even het handvat op het mandje te monteren, maar dat is vanwege het kliksysteem zo gepiept. De behuizing weegt nog geen 6 kilo, waardoor je deze airfryer van 30,9 × 31,4 × 38,8 centimeter relatief makkelijk meeneemt, mocht dat nodig zijn.

©Maikel Dijkhuizen

Kookinstellingen kiezen

Het touchscreen bevat duidelijke pictogrammen voor patat, kip, vlees, vis, groente, gebak en brood. Daarnaast is er een warmhoudfunctie. Zodra je op een van de pictogrammen tikt, selecteert het apparaat de bijbehorende temperatuur en kooktijd. Het kan eigenlijk niet misgaan. Vanzelfsprekend pas je deze automatische instellingen naar eigen inzicht aan. Gebruik hiervoor de plus- en minknoppen. Kies hierbij tussen een temperatuur van minimaal 40 en maximaal 200 graden Celsius. Dat gaat in stapjes van vijf graden. Het opgegeven uitgangsvermogen bedraagt 1800 watt. Wanneer er een kookprogramma is gestart, komt het geluidsniveau uit op zo'n 63 decibel. Dat valt erg mee, zodat je in de keuken gelukkig nog gewoon een gesprek kunt voeren.

©Maikel Dijkhuizen

Eten bereiden

Op de bodem van het mandje bevindt zich een uitneembaar rooster. Hierop plaats je rechtstreeks een flinke lading friet, snacks of groente. Voor het bereiden van vlees kun je eventueel ook het bijgesloten grillrooster gebruiken. Een minpunt is het ietwat stroeve sluitsysteem voor het mandje. De onderzijde bevat weliswaar antislipvoetjes, maar het apparaat glijdt evengoed (te) makkelijk over het keukenblad. Hierdoor is het noodzakelijk om de achterkant van de behuizing met één hand tegen te houden als je het mandje in het apparaat duwt. Zeker wanneer het apparaat al warm is, is dat niet zo prettig.

Dankzij het kijkvenster houd je de voortgang van het gerecht nauwlettend in de gaten. Tik je op het pictogram met het lampje, dan gaat de verlichting ongeveer tien seconden branden. Voor diverse kookprogramma's activeert de Serie 6 Air Fryer (MAF671B1) het zogeheten Shake-alarm. Je hoort dan om de zoveel minuten een piepend geluid. Na het schudden van het mandje gaat het kookproces weer verder.

©Maikel Dijkhuizen

Knapperige gerechten

Net als de meeste airfryers heeft ook dit exemplaar boven in de behuizing een verwarmingselement en ventilator. Deze fan blaast de hete lucht omlaag. Volgens de fabrikant heeft deze airfryer voldoende power om vijf porties friet klaar te maken. Dat blijkt ook in de praktijk. Het bereiden van 750 gram patat is bijvoorbeeld geen enkel probleem. Leg daarnaast gerust tien kroketten in de mand, want ze worden stuk voor stuk warm. Bosch claimt dat je gerechten zonder voorverwarmen kunt klaarmaken, maar neem deze belofte met een flinke korrel zout. Voor een knapperig resultaat is het namelijk wel degelijk nodig om de airfryer voor te verwarmen. Daarnaast is goed schudden essentieel, anders worden de frietjes niet gelijkmatig gaar.

Verder zien we een verschil in kleur, maar gelukkig smaken ook de ietwat bleke patatjes prima. Na de maaltijd ben je weinig tijd kwijt met schoonmaken. De gladde buitenkant bevat geen knoppen die uitsteken, waardoor je de behuizing vlot kunt afnemen. Verder zijn alle losse onderdelen vaatwasserbestendig. Was je het mandje handmatig af, dan belandt er soms wel wat water of sop in de loze ruimte van het kijkvenster. Dit kijkvenster bestaat namelijk uit twee 'plaatjes' van transparante kunststof. Overigens trekt dat vocht snel weg.

©Maikel Dijkhuizen

©Maikel Dijkhuizen

Bosch Serie 6 Air Fryer kopen?

De Bosch Serie 6 Air Fryer heeft een goede prijs-kwaliteitverhouding. Merken als Ninja, Inventum en Tefal produceren weliswaar vergelijkbare airfryers tegen een iets lagere aanschafprijs, maar toch vinden we de adviesprijs van 169,99 euro gerechtvaardigd. Dit apparaat beschikt tenslotte over enkele extra's die veel andere producten niet hebben. Zo volg je met het kijkvenster en de verlichting het kookproces op de voet. Bovendien maak je de airfryer inclusief alle accessoires binnen mum van tijd schoon. Ook niet onbelangrijk; de gerechten smaken prima! Jammer genoeg levert Bosch geen fysiek receptenboek mee.

Het is september, en dat betekent dat de nazomer ten einde loopt. Het licht wordt zachter, de avonden koeler en veel planten maken zich klaar voor de herfst. Dit is de maand om nog nieuw groen te planten, vaste planten te verjongen en hagen bij te knippen. Ook het gazon, de moestuin en de vijver vragen nu aandacht. Met een paar gerichte klussen zorg je dat je tuin gezond de herfst en winter ingaat.

Lees ook: Van januari tot en met december: dit doe je elke maand in de tuin

Dit kun je zaaien en planten in september

In september kan er nog veel de grond in. Bosanemonen, herfst- en winterakonieten en cyclamen doen het goed wanneer je ze nu plant, net als groenblijvers die de tuin ook in de koude maanden kleur geven. Koop je een boom, let er dan op dat het blad nog stevig en fris oogt. Een boompje dat al kaal aan het worden is, kun je beter niet planten.
Wie volgend voorjaar een bloemenzee wil, zaait in deze periode korenbloemen, goudsbloemen en klaprozen. Ook vaste planten die al jaren op dezelfde plek staan, kun je nu delen om ze te verjongen. Wil je een groenblijver verplaatsen, dan is dit de juiste tijd: de grond is nog warm genoeg voor de wortels om zich goed te herstellen.

©Leika production

Haal de snoeischaar maar tevoorschijn

Veel planten kun je nu nog een knipbeurt geven. Begin bij kuipplanten die buiten staan, want snoeiwonden genezen beter in de buitenlucht. Ook hagen kun je in september mooi in vorm brengen. Werk van onder naar boven en knip ze licht taps toe, zodat ook de onderste takken voldoende licht krijgen. Geef daarna wat compost zodat de haag sterk de winter ingaat.
Lavendel kort je ongeveer tien centimeter in, de Japanse wijnbes die vrucht heeft gedragen knip je helemaal terug en hortensia's ontdoe je van de stugge bloemen. Bij bomen en struiken verwijder je aangetast blad. Daarnaast is het slim om wekelijks uitgebloeide bloemen van dahlia's, rozen en andere zomerbloeiers weg te knippen. Zo blijft de tuin verzorgd en verklein je de kans op ziektes.

©SKT Studio

Lees ook: Welke snoeischaar voor welke tuinklus?

Planten en gras in september

Sommige planten hebben juist nu extra zorg nodig. Camelia's en rododendrons vormen in september hun knoppen voor volgend jaar en hebben daarom voldoende water nodig. Tweejarige planten zoals vingerhoedskruid kun je verplaatsen naar een nieuwe plek in je tuin. Hoge bloeiers als zonnebloemen, dahlia's en herfstasters geef je steun, zodat ze niet bezwijken onder de eerste herfststormen.
Het gazon vraagt een andere aanpak dan in de zomer. Maai het gras wat hoger en zaai waar nodig bij. Verticuteer eerst om mos en dood gras te verwijderen. Kies een zaadmengsel dat past bij zon of schaduw, afhankelijk van de ligging van je tuin. Heb je in augustus niet bemest, dan is dit hét moment om dat alsnog te doen. Vul kuilen aan en houd je terras vrij van onkruid en mos.

Werk in de moestuin

Ook in de moestuin valt er nog genoeg te doen. Boontjes moeten tijdig worden geplukt om taaie peulen te voorkomen. Tomaten die nog groen zijn leg je op een zonnige plek zodat ze verder kunnen rijpen. September is ook de maand van de appel- en perenoogst. Maak er compote, sap of een taart van, of bewaar ze op een koele plek. Verder kun je winterpostelein en raapstelen zaaien, zodat je later in het seizoen nog kunt oogsten.