Een NAS kopen doe je vooral om heel veel data heel veilig op te slaan, om je fotoverzameling te beheren en de laatste films te streamen. Het is dan wel van belang dat je een NAS aanschaft die geschikt is voor wat je ermee van plan bent, en dat deze juist is ingesteld. We bespreken de meest gemaakte NAS-fouten (bij aankoop en configuratie) én hoe deze te voorkomen.

De verkeerde architectuur

Net als bij een pc is de processor ook bij de NAS het kloppende hart van het systeem. Maar waar het bij de pc voor de functionaliteit niet uitmaakt welke processor je koopt, doet het dat bij een NAS wel. Een NAS met een x86-processor van Intel of AMD kan andere dingen en soms meer dan een NAS met een ARM-processors van bijvoorbeeld Marvell, Realtek of Annapurna Labs. Dit verschil is goed zichtbaar in de app-store op de NAS waar alle installeerbare uitbreidingen staan, het aanbod verschilt op punten tussen de twee processorfamilies. Verschillen zijn er bij virtualisatie, sommige mediaservers maar soms ook minder bekende tools of toepassingen die veel geheugen vergen.

ARM-processors verbruiken daarentegen veel minder elektriciteit dan x86-processors, iets wat steeds belangrijker wordt én je maandelijks in de portemonnee voelt. Omdat het niet mogelijk is de processor van een NAS te upgraden of te wisselen van ARM naar x86 of omgekeerd, is het belangrijk al voor de aanschaf de juiste architectuur te kiezen.

Om zeker te zijn dat jouw beoogde aankoop de gewenste functionaliteit biedt, vind je op de site van elke NAS-aanbieder per model precies de uitbreidingen die voor dat model beschikbaar zijn. Voorkom dat je de verkeerde processor-architectuur koopt.

Lees ook: Wat kun je met een NAS?

Te weinig geheugen en niet uitbreidbaar

Een tweede fout bij de aankoop is een NAS te nemen met te weinig geheugen. Elke functie en elke gebruiker gebruikt een deel van het geheugen. Raakt het geheugen vol, dan wordt de NAS langzamer en ook instabieler. Dit kan ertoe leiden dat functionaliteit moet worden uitgeschakeld of onbruikbaar wordt. Zeker bij de goedkopere modellen zijn NAS-fabrikanten zuinig met geheugen, want dat is duur.

1 GB RAM is de onderkant van de markt, 2 GB de uitzondering. Voor alledaags NAS-gebruik thuis is dit doorgaans ook voldoende. Wil je meer en zwaardere functies tegelijk gebruiken (zoals mediaservices en virtualisatie) of werken meerdere mensen tegelijk op de NAS in bijvoorbeeld de kantoorapplicaties of databases, dan is 4 GB geheugen of meer echt aan te bevelen.

Opnieuw is de oplossing al bij de aanschaf de hoeveelheid geheugen van NAS af te stemmen op het toekomstige gebruik. Twijfel je nog, neem dan een NAS met een vrij geheugenslot. Dit maakt het mogelijk later een geheugenmodule bij te plaatsen. Dit is goedkoper dan het geheugen volledig vervangen, wat niet eens altijd mogelijk is.

Geen processor voor multimedia

Een NAS met een ARM-processor kan prima films en muziek streamen, maar als het gaat om het transcoderen (het omrekenen van films voor weergave op een andere beeldformaat zoals een smartphone of tablet), schieten ze vaak tekort. Uitzonderingen zijn er wel, zoals de Realtek RTD1296, maar met een x86-processor zit je vaak beter.

Maar weer niet altijd, want ook tussen de x86-processors zit er heel veel verschil tussen de capaciteiten van de verschillende processoren. Een x86-processor met een geïntegreerde grafische processor zoals veel Intel-modellen is fors in het voordeel omdat de grafische rekeneenheid de transcoding hardwarematig uitvoert en daarmee de rest van de processor ontlast. En dit geldt helemaal bij hoge resoluties zoals 4K/H.265.

Ben je een medialiefhebber en wil je films ook streamen naar bijvoorbeeld mobiele apparaten, check dan voor aankoop de transcoderingskwaliteit van de processor in de beoogde NAS. Een goede bron van informatie is de Plex-compatibiliteitslijst www.kwikr.nl/plexlijst en ook de NAS-producten bieden online goede uitleg zoals op www.kwikr.nl/nasuitleg.

Lees hier meer over streamen met Plex.

Tot zover de fouten die je kunt maken bij het kopen van een nieuwe NAS. Hierna gaan we verder op het instellen ervan. Heb je nog geen NAS in huis? Bekijk hier het NAS-aanbod van Bol.com.

Verkeerde schijfconfiguratie

Een belangrijke keuze die al direct bij de eerste configuratie van de NAS gemaakt moet worden, is die van de indeling van de opslagruimte. Wel of geen RAID en wordt het dan RAID 1, 2 of toch een nog een andere? Het probleem is dat veel NAS-gebruikers dan nog helemaal geen idee hebben wat ze precies met de NAS gaan doen en wat dan de goede schijfindeling is.

Het is niet leuk om na de aanschaf van al die mooie schijven de opslag flink te zien slinken omdat RAID een groot deel ervan inpikt. Geen wonder dat vaak de verkeerde keuze wordt gemaakt voor JBOD of RAID 0, terwijl de gegevens dan niet zijn beschermd tegen verlies bij een defecte schijf.

De schijfindeling later aanpassen is eigenlijk alleen mogelijk door eerst alle gegevens naar een ander systeem of externe harde schijf te kopiëren, pas je de indeling van de opslag aan dan gaan namelijk alle gegevens op de NAS verloren. Betreft het een Synology-NAS, kies dan de volgende keer voor voor Synology Hybrid RAID (SHR), een flexibele RAID-vorm waarbij de NAS zelf de ideale indeling bepaalt gericht op zekerheid, snelheid en maximale opslagcapaciteit. SHR staat bovendien het gebruik van schijven met verschillende omvang toe, wat het makkelijker maakt de opslagcapaciteit later uit te breiden.

Geen storagepools gebruikt

Een andere fout bij de schijfindeling is het niet gebruiken van de storagepools. De opslag van een NAS begint bij de harde schijven of ssd’s, daarboven zitten één of meer storagepools, daarboven één of meer volumes, en pas binnen een volume kun je mappen maken en bestanden opslaan. In een NAS met één schijf, is er ook maar één storagepool, zijn er meer schijven, dan kun je meerdere storagepools maken. Omdat de RAID-configuratie per storagepool gebeurt, kun je dan dus meerdere RAID-configuraties naast elkaar op dezelfde NAS hebben. Heeft de NAS zes schijven, dan kun je bijvoorbeeld drie storagepools maken.

De eerste drie schijven zijn samen storagepool 1, met RAID 5, schijven vier en vijf zijn storagepool 2 als RAID 1 en schijf 6 alleen als storagepool 3. Door dit zo te doen kun je verschillende soorten gegevens op één NAS bewaren en bij elke groep gegevens de indeling afstemmen op wat de gegevens nodig hebben. Foto’s wil je beschermen tegen een harde schijf die stuk gaat, daarvoor gebruik je storagepool 1, een database die vooral snelheid nodig heeft, zet je op storagepool 2 en bestanden die je altijd even maakt en dan weggooit, passen prima op storagepool 6. Storagepools zijn erg handig, zeker bij grotere NAS-apparaten!

Denken dat de NAS een back-up is

Een veelgemaakte fout die ook heel verkeerd kan aflopen, is denken dat het hebben van een NAS hetzelfde is als het hebben van een back-up. Dat is niet zo. Een goede back-up voldoet aan de 3-2-1-regel: er zijn minimaal drie kopieën van de data, op twee verschillende media en daarvan staat er minimaal één offline.

Staan gegevens alleen op een NAS, dan voldoet dat aan geen van de drie eisen. Weliswaar van de RAID in de NAS de gegevens beschermen tegen hardware-falen, maar neemt een inbreker de NAS mee of maakt iemand een configuratiefout, dan is alsnog alles weg. Een NAS kan dus heel goed een onderdeel zijn van een back-upstrategie maar alleen een NAS is nooit een back-up.

Meer weten over back-ups? Bestel de cursus back-up en herstel!

Admin-account niet uitgeschakeld

Met zoveel opgeslagen gegevens verdient de beveiliging van een NAS alle aandacht. Wat daarbij niet helpt, is dat het standaard hoofdaccount van de NAS bijna altijd het admin-account is. Dit account is extra krachtig omdat het verregaande rechten heeft. Weet een hacker of malware dit account te veroveren, dan heeft hij daarmee altijd toegang tot alle functionaliteit van de NAS. Een belangrijke maar helaas vaak niet genomen maatregel is het uitschakelen van het admin-account.

Om deze fout op te lossen is het nodig eerst een extra account aan te maken en dat lid te maken van de gebruikersgroep Administrators. Bescherm de login van dit account met een sterk wachtwoord en liefst ook een tweede factor zoals een sms-code of code van een authenticatie-app. Log daarna in met dit nieuwe account en schakel dan het oorspronkelijke admin-account uit. Noteer de naam en het wachtwoord van het nieuwe admin-account veilig in een wachtwoordmanager.

Werken als admin

Het standaard admin-account niet uitschakelen, is niet de enige veelvoorkomende account-fout bij het gebruik van de NAS. Standaard inloggen met een ander account dat wel administrator-rechten heeft, is er ook zo een. Want zelfs al heeft het account een andere naam, zolang je met een administrator-account inlogt zijn de gegevens op de NAS onnodig kwetsbaar.

Een configuratiefout is snel gemaakt, maak daarom voor elke gebruiker van de NAS (dus ook de hoofdgebruiker) een persoonlijk account aan dat alleen in de groep gebruikers zit en niet in de groep administrators. De hoofdgebruiker heeft dus twee accounts, één met admin-rechten dat hij maar zelden gebruikt en één zonder admin-rechten voor dagelijks gebruik.

NAS op de verkeerde plek

Deze fout heeft niet zozeer met de NAS te maken, maar met de plek in huis waar het apparaat staat. Een NAS maakt best veel lawaai, zeker wanneer deze zwaarder wordt belast en vaak zelfs al bij langdurig normaal gebruik. De harde schijven ratelen en na verloop van tijd gaat ook de ventilator aan. Staat de NAS dan in de woonkamer of naast de werkplek, dan gaat dat lawaai al snel afleiden en irriteren. Staat jouw NAS ook binnen gehoorafstand, kijk dan of er niet elders in huis of schuur een plek is om het apparaat buiten gehoorafstand te plaatsen. Aansluiting op het elektriciteitsnet en netwerk is voldoende, dan kan de NAS overal staan.

Is er geen andere ruimte of wil je de NAS juist dicht bij de tv plaatsen zodat je deze er direct op kunt aansluiten, kies dan een specifieke silent-NAS. QNAP heeft een aantal passief gekoelde modellen die prima in elke woonomgeving passen. Kijk bij een bestaande NAS of je de belasting van de NAS kunt terugschroeven zodat de noodzaak tot actieve koeling minder wordt of dat je het apparaat automatisch kunt in- en uitschakelen zodat het slaapt als jij dat ook doet.

HDMI niet bruikbaar

Beschikt een NAS over een HDMI-poort, dan wordt die vaak gebruikt voor het in hoge kwaliteit weergeven van films of andere beelden op een direct aangesloten televisie of monitor. Vooral wanneer je een 4K-televisie hebt en de HDMI-poort deze snelheid ondersteunt, werkt dat beter dan alles via het netwerk streamen.

Maar let wel, ten onrechte wordt vaak gedacht dat elke functie van de NAS ook toegang heeft tot die HDMI-poort. Dit verschilt per package of app en dit kan ook betekenen dat jouw favoriete mediaserver geen toegang tot de HDMI-poort heeft, hoe graag je dat ook wilt. Een oplossing is er niet, behalve vooronderzoek doen voor je de NAS koopt. Gebruikersforums van de NAS-fabrikant en de bekende mediaservers zoals Plex Mediaserver kunnen hierbij helpen.

Uitbreidingen niet opschonen

Een NAS is een handig apparaat, waarop je met een paar klikken een nieuwe functie toevoegt. Maar daarin schuilt wel het gevaar van een almaar uitdijend arsenaal apps en packages. Een functie die niet meer gebruikt wordt, wordt zelden opgeruimd of zelfs maar uitgeschakeld. En dat terwijl juist dat de prestaties van de NAS zeer positief kan beïnvloeden.

De oplossing voor deze veelvoorkomende fout is daarom regelmatig eens kritisch naar alle geïnstalleerde extra’s te kijken en apps of packages die niet meer gebruikt worden eerst eens te stoppen of anders gewoon direct te verwijderen.

Systeemmeldingen niet ontvangen

Een gevaarlijke fout in de configuratie van veel NAS-apparaten, is dat er geen waarschuwingen en andere systeemmeldingen worden verstuurd. Het gevolg is dat de NAS in grote problemen kan verkeren of problemen ziet aankomen, maar de gebruikers en de systeemeigenaar van niets weten.

Configureer daarom op de NAS het versturen van waarschuwingen en belangrijke systeemmeldingen per sms of e-mail naar je gewone mailbox of telefoon. Snel reageren is namelijk van groot belang het kan verlies van gegevens voorkomen.

Op papier (!) voegt de Amazon Kindle Paperwhite niet ontzettend veel toe. Maar de aanpassingen kunnen wel waardevol zijn voor iedereen die al jaren een (verouderde) Kindle-versie heeft. Wat brengt de 2024-variant?

We vallen meteen met de deur in huis. Mocht je de 2021-versie van de Amazon Kindle Paperwhite gekocht hebben, dan zal de stap naar de 2024-variant te klein zijn om opnieuw 180 euro uit te geven aan een (eerlijk is eerlijk: voortreffelijke) e-reader. Maar als jouw Kindle uit 2018 of eerder komt, dan is het wél tijd om de overstap te maken. De Amazon Kindle van de twaalfde generatie heeft namelijk twee belangrijke en waardevolle aanpassingen.

Ten eerste is het systeem nu tot 25 procent sneller. Amazon geeft weinig informatie vrij over de processor en andere specificaties; maar als je een oude en nieuwe Kindle naast elkaar houdt, merk je dat verschil. Het menu reageert vlotter op je aanrakingen, waardoor je minder lang hoeft te wachten. Dit is met name merkbaar wanneer je iets moet intypen, als je een boek zoekt bijvoorbeeld.

Daarnaast is het scherm ten opzichte van de 2021-editie is het scherm met een inch gegroeid. Er past nu net wat meer op het scherm: wat ons betreft betekent dat vooral meer leesplezier. Dat hij daardoor een paar gram zwaarder en wat groter is dan de voorgaande Paperwhite mag eigenlijk geen naam hebben. Met een gewicht van 211 gram en een scherm van 7 inch blijft de 2024-variant namelijk nog steeds een e-reader die niet zwaar of ontzettend groot is. Het is nog steeds een compact apparaat dat je vrijwel overal mee naartoe kunt nemen.

©Wesley Akkerman

Kleine frustratie

Het apparaat ligt lekker in de hand, maar is tevens ontzettend glad waardoor we een hoesje eigenlijk verplicht vinden. Zo voorkom je dat je de e-reader stevig vast wilt houden, waardoor je mogelijk met je duim op het e-inkt-scherm tikt.

Tikken op het scherm betekent dat je van pagina wisselt in een boek of comic. Dat wil je natuurlijk niet per ongeluk doen, want dat kan je een beetje uit het lezen halen. Het is geen groot probleem, maar wel een kleine smet op de ervaring. Verder hebben we weinig aan te merken op het ontwerp. Onderop zit de knop waarmee je hem uit de slaapstand haalt. Ook zit hier de usb-c-poort waarmee je hem oplaadt. De accu kan het tot drie maanden uithouden.

©Wesley Akkerman

(Bijna) hetzelfde, verbeterd

Net als bij andere Kindle-modellen kun je de kwaliteit van het scherm aanpassen op je eigen zicht. Zo heb je verschillende niveaus van helderheid, die er zowel in de avond als overdag prima uitzien. Daarnaast ben je in staat de warmte van het scherm te veranderen. Dan maak je de digitale pagina's in feite meer geel dan wit, maar dat vinden we geen groot probleem. Na een seconde is je zicht daaraan gewend en lees je de woorden prettig van het schermpje. Ook de contrastverhouding is nu hoger. Dat zie je voornamelijk wanneer je comics of graphic novels leest. Een verbetering waarvan we zeggen: meer dan welkom. Maar...

©Wesley Akkerman

Oude(re) Kindle vervangen of niet?

...Ondanks de verbeteringen wat betreft snelheid, schermgrootte en de hierboven beschreven contrastverhouding is de sprong tussen de variant uit 2021 en deze uit 2024 ook weer niet zó groot dat we meteen roepen dat je er nu een moet bestellen. Ja, de ervaring is beter – maar ook weer niet zó veel beter.

Daarnaast is het jammer dat Amazon de Amazon Kindle Paperwhite voorziet van slechts 16 GB aan opslagruimte. Nu zal dat voor je verzameling oude en nieuwe boeken en novels meer dan voldoende zijn, maar fans van audioboeken kunnen beter naar een model kijken met iets meer ruimte. De Paperwhite Signature Edition heeft bijvoorbeeld 32 GB aan opslagruimte, maar kost met 199 euro ook meteen twee tientjes meer.

©Wesley Akkerman

Een Kindle zoals verwacht

Het zal niemand verrassen dat de Amazon Kindle Paperwhite presteert zoals verwacht. Zoals altijd kun je heel fijn je boeken lezen op dit apparaat, zonder vermoeide ogen. De interface is toegankelijk en boeken aanschaffen is zo gepiept. Dat kan direct op de e-reader, met een Amazon-account, of via de website. Dan worden ze naar de e-reader gestuurd. Gekochte boeken worden verder netjes gepresenteerd op het thuisscherm van het apparaat. Zoals altijd is het ook mogelijk gratis epubs met een omweg naar het product te sturen.

Het apparaat biedt een aantal opties voor het aanpassen van de tekstgrootte en het lettertype, maar voelt tegelijkertijd ook een beetje beperkt. We zien graag meer opties in het menu staan. Daarnaast is het jammer dat de nieuwe Paperwhite geen koptelefoonaansluiting heeft en dat je voor luisterboeken bent aangewezen op bluetooth – zeggen we in het kader van veelzijdigheid.

©Wesley Akkerman

Amazon Kindle Paperwhite kopen?

Hoewel we enthousiast zijn over de Amazon Kindle Paperwhite (2024) en de aanpassingen zeker de moeite waard vinden, betekent dat niet dat we iedereen met een 2021-model aanraden om over te stappen – want daarvoor zijn de stappen te klein. Maar heb je een veel ouder model, dan kun je dat met een gerust hart wél doen. De basis is vertrouwd gebleven, en ondanks een paar kleine minpunten is dit zeker geen miskoop.

Of het nu gaat om pizza's, ijs of zelf ingevroren maaltijden: een goede vriezer is onmisbaar. Maar kies je voor een vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie? In dit artikel zetten we de verschillen op een rij, zodat jij de beste keuze kunt maken.

Lees ook: Hier moet je op letten bij de aanschaf van een nieuwe vriezer

Voordat je je zoektocht naar het juiste model vriezer start, is het belangrijk om te bepalen hoeveel vriesruimte je nodig hebt. Het zou zonde zijn als je een duur apparaat in de keuken of schuur hebt staan dat uiteindelijk te weinig opbergruimte blijkt te hebben, of juist een apparaat dat altijd maar tot de helft gevuld is en daardoor onnodig veel energie verbruikt. Of je nu een vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie kiest: voor alle modellen geldt dat je zo'n 50 liter vriesruimte per persoon rekent. Bestaat jouw huishouden uit vier mensen, dan heb je dus een vriezer met een inhoud van minstens 200 liter nodig. Met z'n tweeën heb je vaak genoeg aan 100 tot 150 liter.

Vrieskast

Een vrieskast lijkt door zijn verticale model veel op een koelkast, met als verschil dat de gehele kast bedoeld is om te vriezen. De binnenkant van een vrieskast bestaat dan ook uitsluitend uit lades. Het fijne daaraan is dat een vrieskast erg overzichtelijk is: als je ervoor staat, zie je in één oogopslag welke producten waar liggen. Dat is anders bij een vrieskist, waarin diepvriesproducten op elkaar gestapeld liggen in één groot vriesvak. Ook kun je in een vrieskast over het algemeen erg veel producten kwijt, in tegenstelling tot bijvoorbeeld het compacte vriesgedeelte van een koelvriescombinatie. Vrieskasten zijn er ook in tafelmodellen, die ideaal zijn voor kleinere keukens of huishoudens. Een tafelmodel plaats je bijvoorbeeld onder het keukenblad, waardoor hij geen extra ruimte in je keuken inneemt.

©carballo

Vrieskist

Iets minder populair dan de vrieskast en koelvriescombinatie is de vrieskist: een liggende vriezer met een deksel bovenop. Het voordeel van dit type vriezer is ook meteen een nadeel: een vrieskist is erg groot, waardoor hij niet in de gemiddelde keuken past. Vrieskisten scoren ook op esthetisch gebied wat minder hoog, waardoor de meeste mensen dit apparaat sowieso niet snel in de keuken zouden plaatsen. Toch kunnen vrieskisten juist vanwege hun grote formaat ontzettend handig zijn. Bijvoorbeeld als je vaak in bulk koopt, hobbykok bent, een moestuin hebt of in de zomer veel ijsjes of ijsblokjes wilt bewaren. Sommige vrieskisten hebben zelfs een netto inhoud van 600 liter! Als je ruimte overhebt in je schuur of garage en vaak voedsel invriest, is een vrieskist dus zeker het overwegen waard. Vrieskisten zijn daarnaast relatief goedkoop én energiezuinig, omdat de kou na het openen van het deksel direct weer terug in de kist 'valt'. Het apparaat hoeft na openen dus niet extra hard te werken om de vriesruimte weer op de juiste temperatuur te krijgen.

Lees ook: Een vrieskast in de schuur of garage? Een koud kunstje!

©Vinícius Bacarin

Koelvriescombinatie

Veruit de meeste huishoudens hebben een koelvriescombinatie: een koelkast en vriezer ineen. De vriezer bevindt zich meestal boven of onder het koelgedeelte. Zo'n koelvriescombinatie is natuurlijk hartstikke handig, want het bespaart een hoop ruimte in de keuken. Ook is een koelvriescombinatie over het algemeen goedkoper dan een losse koelkast en vriezer. En omdat er maar één compressor hoeft te draaien, is een koelvriescombinatie vaak ook energiezuiniger dan twee losse apparaten bij elkaar. Maar zo'n twee-in-één-apparaat heeft ook een nadeel: je kunt er veel minder diepvriesproducten in kwijt dan in een losse vrieskast of -kist. Vaak beslaat de koelruimte het grootste gedeelte van het apparaat, en blijven er drie tot vijf lades over voor het vriezen. Voor een gemiddeld gezin dat af en toe wat invriest is dat meestal wel voldoende. Heb je meer vriesruimte nodig, bijvoorbeeld omdat je vaak aanbiedingen koopt of aan mealpreppen doet? Dan heb je aan een koelvriescombinatie mogelijk niet genoeg en is een vrieskast of -kist voor jou een beter idee.

©Indofootage

Extra functies

Als je eenmaal besloten hebt voor welk type vriezer je gaat, zou je ook nog kunnen kijken welke functies je wilt dat het apparaat heeft. Veel moderne vrieskasten, -kisten en koelvriescombinaties beschikken over allerlei slimme functies die helpen om voedsel langer vers te houden en het apparaat efficiënt te laten werken. Zo hoef je met No Frost nooit meer te ontdooien, is de snelvriesfunctie handig voor het snel invriezen van nieuwe boodschappen en voorkomt een deuralarm dat warme lucht de vriezer binnendringt. Bij vrieskisten is binnenverlichting extra belangrijk, zodat je niet eindeloos hoeft te graaien als je een product zoekt. Let ook op het energielabel van je nieuwe vriezer, want vriezers vreten behoorlijk wat stroom. Wil je een zo zuinig mogelijk apparaat, ga dan voor een vriezer met energielabel C of hoger (tot A). Je kunt ook het energieverbruik in kWh/jaar gebruiken om apparaten te vergelijken; dit geeft het absolute verbruik van een vriezer aan.