ID.nl logo
Hoe beveilig je je account met tweefactorauthenticatie?
© PXimport
Huis

Hoe beveilig je je account met tweefactorauthenticatie?

Geen standaard accountnamen gebruiken, wel lange en complexe wachtwoorden kiezen en bij controlevragen alternatieve antwoorden noteren: het zijn allemaal maatregelen om de beveiliging van een account te verbeteren. Maar uiteindelijk zijn ze allemaal te kraken en ben je dus kwetsbaar. Een betere methode om de beveiliging van een account te verhogen, is tweefactorauthenticatie. Dat klinkt moeilijk, maar is het niet. Dit artikel laat zien welke opties er zijn en hoe je een account er beter mee beveiligt.

Gebruikersnamen en wachtwoorden behoren tot de meest gezochte informatie onder hackers. Krijgen ze die in handen, dan hebben ze al snel onbeperkt toegang tot gebruikersaccounts, systemen en vooral ook heel veel persoonlijke gegevens. Gebruik van sterke en voor elke site andere wachtwoorden verandert daar weinig aan. Je hoeft maar één keer je wachtwoord in het verkeerde venster te typen of slachtoffer te zijn van een phishingmail, en de status van je online accounts gaat razendsnel van goed beveiligd naar helemaal verloren.

Een manier om gebruikersaccounts beter te beschermen die bovendien heel goed de andere beveiligingsmaatregelen aanvult, is het gebruik van tweefactorauthenticatie (2FA). Behalve een gebruikersnaam en een wachtwoord, wordt dan bij het inloggen nog een extra bewijs gevraagd dat de persoon die inlogt ook echt is wie hij zegt te zijn. Omgekeerd zorgt de extra authenticatiefactor ervoor dat gelekte inloggegevens nutteloos zijn voor kwaadwillenden. De hacker heeft immers dat extra bewijs niet.

Was het toevoegen van extra authenticatiefactoren jarenlang complex en kostbaar, de laatste jaren zijn de mogelijkheden snel goedkoper en gebruiksvriendelijker geworden. Een smartphone is nu vaak al voldoende.

©PXimport

37 procent van alle datalekken begint met gestolen of zwakke wachtwoorden

-

Drie stappen

Door een extra authenticatiefactor toe te voegen bij het inloggen, verandert de tweede stap van het zogenoemde toegangscontroleproces. Dit zijn de stappen die doorlopen worden bij het inloggen en daarna gebruiken van een computer of een online dienst. Het proces bestaat uit drie stappen: identificatie, authenticatie en autorisatie. Deze termen worden vaak door elkaar gebruikt, maar betekenen zeker niet hetzelfde, al hebben ze wel met elkaar te maken.

©PXimport

Identificatie is de eerste stap in het toegangscontroleproces. Het is feitelijk niets anders dan zeggen wie je bent of eigenlijk claimt te zijn. Bij computers en online services komt dit meestal neer op het intypen van een gebruikersnaam of e-mailadres, waarna je op oké klikt.

Het is iets wat iedereen kan voor iedere gebruikersnaam of e-mailadres, dus ook met een andere dan de eigen gebruikersnaam of adres. Daarom dat de authenticatie, de tweede stap in het toegangscontroleproces, bij digitale communicatie zo belangrijk is. Bij deze tweede stap wordt gecontroleerd of de persoon die zich heeft aangediend, ook echt de persoon is die hij zegt te zijn. Daarvoor wordt eerder door of over die persoon vastgelegd bewijs vergeleken met informatie die nu wordt aangeleverd.

Komt die informatie overeen, dan heeft de persoon zich succesvol geïdentificeerd en volgt als derde stap de autorisatie. Daarbij krijgt de persoon rechten toegewezen (autorisaties), bijvoorbeeld om een document te lezen, het te bewerken of te verwijderen. Klopt de opgegeven informatie niet, dan valt de authenticatie negatief uit en volgt er geen autorisatie. De persoon krijgt dan dus geen toegang tot het account of de bijbehorende gegevens.

Verschillende factoren

Bij digitale diensten is de authenticatie extra lastig, omdat gebruikelijke vormen van authenticatie, zoals iemand herkennen of het vergelijken van een paspoort, online niet werken. Het soort bewijs dat gebruikt kan worden voor de authenticatie valt in drie categorieën uiteen: iets wat je weet, iets wat je hebt en iets wat je bent.

Een voorbeeld van iets wat je weet, is een wachtwoord of pincode. Iets wat je hebt, kan bijvoorbeeld een pasje of token zijn. En een voorbeeld van iets wat je bent, is een vingerafdruk, stem- of gezichtsherkenning. Of bijvoorbeeld een irisscan, waarbij de textuur van een deel van het oog wordt gebruikt om iemand te herkennen.

©PXimport

Authenticatie kan gebeuren met iets wat je weet, iets wat je hebt of iets wat je bent

-

Geen van deze factoren geeft overigens honderd procent zekerheid. Iets wat je weet, kan worden geraden of afgeluisterd. Iets wat je hebt, kan worden gestolen. En iets wat je bent, kan worden gekopieerd. Maar door als bewijs van de identiteit meer dan alleen een wachtwoord te vragen, wordt misbruik ineens wel heel veel moeilijker.

Belangrijk is dat multifactorauthenticatie niet zozeer de beveiliging verbetert door meerdere authenticatiefactoren te vragen, maar door authenticatiefactoren uit de verschillende eerdergenoemde categorieën te vragen. Dus iets wat je weet én iets dat je hebt, of iets dat je weet én iets dat je bent.

Iets wat je weet

Van alle authenticatiefactoren is het wachtwoord het meest bekend. Al in vroeger tijden werd een geheime code gevraagd als bewijs dat iemand toegang tot de burcht mocht hebben in tijden van een conflict. Het ging dan om een afgesproken woord of zin, ongeacht de persoon die het uitsprak.

Een wachtwoord om toegang te krijgen tot een computer of digitale dienst is juist niet bekend bij anderen, ook niet bij het systeem waartoe toegang wordt gekregen. Die kent alleen de hash van het wachtwoord, een onomkeerbare berekening met een altijd identieke uitkomst, en kan die vergelijken. De kwetsbaarheid van wachtwoorden maakt dat vooral in professionele omgevingen wordt ingezet op complex, lang en uniek, wat het gebruiksgemak van wachtwoorden flink aantast.

Iets wat je bent

De extra factor met misschien wel de beste gebruikerservaring is de derde, iets wat je bent. Hierbij wordt een fysiek of gedragskenmerk van een persoon gebruikt als bewijs. Denk aan een vingerafdruk, een irisscan of gezichtsscan, maar het kan ook stemherkenning zijn.

Biometrische authenticatie heeft als voordeel dat het kenmerk dat gecontroleerd wordt onlosmakelijk verbonden is met de persoon. Je hebt het altijd bij je. Ook zijn biometrische factoren moeilijk te kopiëren.

Nadelen zijn er ook. Zo is specifieke hard- en software nodig om een biometrisch persoonskenmerk te scannen. Windows 10 biedt met Windows Hello standaard ondersteuning voor biometrische authenticatie, maar een vingerafdrukscanner of webcam die geschikt is om een gezichtsscan te kunnen uitvoeren, is verre van standaard.

Hier komt nog bij dat biometrische gegevens tot de bijzondere persoonsgegevens behoren en daarmee onder de hoogste privacyregelgeving vallen. Ook wordt bij veel biometrische herkenning meer gezien dan alleen de informatie die nodig is voor de identificatie, wat het ook weer risicovoller maakt.

©PXimport

2FA is MFA, maar MFA is meer dan 2FA

Bij authenticatie gaat het al snel over 2FA en MFA. 2FA staat voor tweefactorauthenticatie en betekent dat er twee authenticatiefactoren worden gevraagd. MFA staat voor multifactorauthenticatie en betekent dat er meer dan één authenticatiefactor wordt gevraagd. Dit kunnen er twee zijn (2FA), maar wanneer nog hogere beveiliging is gevraagd ook meer. Omdat de meeste accounts nog met alleen een wachtwoord werken, krijgt 2FA als eerste stap de meeste aandacht.

Iets wat je hebt

De populairste extra authenticatiefactor, afgezien van het wachtwoord, is iets wat je hebt. Hierbij gaat het dan om een fysiek element zoals een pasje of een token.

De uitdaging bij online authenticatie is om vast te stellen dat de persoon die wil inloggen, op dat moment ook echt dat fysieke element bezit. Dit gebeurt veelal door op het apparaat of met behulp van een paslezer een code te genereren. Die code is uniek voor dat apparaat op dat moment en vaak ook maar beperkte tijd bruikbaar. Naast het wachtwoord moet bij het inloggen dit One-Time Password (OTP) of Time-based One-Time Password (TOTP) worden ingevoerd.

©PXimport

Geen enkel authenticatiemiddel geeft honderd procent zekerheid

-

Smartphone als token

Omdat bijna iedereen een smartphone bij zich draagt, wordt deze steeds meer als 2FA-token gebruikt. Dit gebeurt met een authenticatie- of verificatie-app op de smartphone die de unieke codes genereert. De app zelf is eerst leeg, maar online diensten laten zich er eenvoudig mee verbinden, waarna de app elke dertig seconden voor elke dienst een nieuwe inlogcode genereert.

Het verbinden van de app met de online dienst gebeurt door in te loggen bij de dienst en daar de tweefactorauthenticatie in te schakelen. De site genereert dan een sleutel die je handmatig kunt invoeren of via een QR-code kunt scannen, zodat de app aan de dienst wordt gekoppeld. Invoer van een eerste code rondt de koppeling af.

De app heeft geen toegang tot het account en communiceert nadat de koppeling is gemaakt ook niet meer met de online dienst. De app berekent slechts codes op basis van gegevens die tijdens de koppeling werden uitgewisseld. Het werkt dus ook wanneer de smartphone geen internetverbinding heeft.

Doordat de achterliggende techniek gebaseerd is op standaarden, zijn de apps uitwisselbaar en is het goed mogelijk bijvoorbeeld een Google-inlog te koppelen in de verificatie-app van Microsoft of omgekeerd.

©PXimport

Authenticatie-apps

Het aanbod aan authenticatie-apps is groot. Nadrukkelijk aanwezig zijn Google en Microsoft met hun Authenticator. Die van Google is – voor een bedrijf dat van advertenties leeft – opvallend basic en sober. De eigen Google-diensten krijgen zelfs geen voorkeursbehandeling. Misschien komt dit doordat Google op Android aanvullende 2FA-functionaliteit biedt die daardoor niet in de app zit, ook niet in de iOS-versie.

Microsoft Authenticator vereist een Microsoft-account en is behalve een tokengenerator ook een wachtwoordmanager. Bij diensten die dat ondersteunen, kun je ook inloggen door op een pop-upbericht te klikken in plaats van de OTP-code over te nemen. De app openen kan met gezichtsherkenning en vingerafdruk, en accounts kunnen online worden opgeslagen.

Maar er zijn zeker alternatieven voor de apps van Microsoft en Google. FreeOTP is bijvoorbeeld opensource en wordt onderhouden door RedHat. Ook heb je Authy, dat in staat is om accounts te synchroniseren tussen Authy-apps op verschillende apparaten. Daarnaast biedt Authy een optionele versleutelde back-up in de cloud, handig voor als de telefoon wordt vervangen of zoekraakt. Authy vraagt hiervoor wel het telefoonnummer en een e-mailadres, terwijl je dit soort apps misschien liever anoniem houdt.

LastPass en Keeper zijn voorbeelden van wachtwoordmanagers met een eigen verificatie-app.

©PXimport

Real-time phishing-attack

Is 2FA de oplossing voor alle dreigingen? Niet altijd. Gebruik je een smartphone als OTP-token, dan kan een hacker via een real-time phishing-attack nog steeds je sessie overnemen. Hierbij ontvangt de gebruiker een phishing-mail (1) en klikt op de link in die mail. Deze verbindt hem met de phishing-site (2) die functioneert als proxy en de verbinding doorzet naar de echte site (3). Als man-in-the-middle vangt de phishing-site eerst de gebruikersnaam en wachtwoord (6 en 7) en daarna ook de OTP-code af (9). Zodra die laatste is ontvangen, gebruikt de hacker die om de sessie met de echte site over te nemen (10).

©PXimport

Back-up en noodcodes

Het toevoegen van 2FA via bijvoorbeeld een authenticatie-app zorgt voor extra beveiliging, maar introduceert ook nieuwe risico’s. Wat als de telefoon defect raakt, gestolen wordt of vergeten in de trein? Elke site genereert naast de OTP-codes ook een aantal noodcodes die altijd bruikbaar zijn. Hiermee kun je inloggen als de telefoon niet beschikbaar is, maar ook 2FA uitschakelen en een nieuwe telefoon verbinden.

Om jezelf niet buiten te sluiten, is het essentieel dat je deze noodcodes downloadt en veilig bewaart (en dat doe je beter niet in een wachtwoordmanager die je met dezelfde 2FA hebt beveiligd!). Ook is het zeer verstandig om de codes te printen en bijvoorbeeld in te stellen dat je 2FA-codes ook ontvangt via sms of e-mail. Dit zorgt ervoor dat het ook zonder kwijtgeraakte telefoon of met juist een nieuwe telefoon werkt.

©PXimport

Download de bijbehorende noodcodes en sla ze veilig op!

-

Voorbij OTP

Gebruik van een authenticatie-app is door de eenvoud en lage kosten zeer succesvol. Maar niet iedereen heeft een smartphone of wil die hiervoor gebruiken. Daarbij is OTP best gebruiksvriendelijk, maar telkens de app moeten openen is dat niet. Daarbij is de beveiliging nog niet perfect, zoals je in het kader over real-time phishing-attacks kunt lezen. De oorzaak: ook bij OTP gaat er uiteindelijk een wachtwoord over de lijn. Zelfs al is dat een uniek eenmalig wachtwoord, het blijft een wachtwoord.

Daarom heeft een groot aantal techbedrijven, verenigd in de FIDO Alliance (“Fast Identity Online”), nieuwe authenticatietechnieken ontwikkeld zoals U2F (“Universal 2nd Factor”) en FIDO2. Deze technieken gebruiken geen OTP om vast te stellen dat de gebruiker over de token beschikt, maar doen dit met een zogeheten challenge-response.

Deze aanpak maakt gebruik van public key-cryptografie, waarbij de inlog een ‘challenge’ genereert en versleutelt met de private sleutel van de gebruiker. De online dienst ontsleutelt deze challenge met de publieke sleutel van die gebruiker. Dit gebeurt op een slim apparaat met een security-kern waarin de private sleutel veilig zit opgeborgen.

Beveiligingssleutel

Google en Thetis verkopen zulke hardwarematige beveiligingssleutels, maar het meest bekend is de Yubikey van Yubico. De Yubikey 5 is de nieuwste versie en beschikbaar in verschillende uitvoeringen. Functioneel zijn al deze modellen identiek, het verschil zit hem in de mogelijkheid van verbinden met een pc (usb-a/c) of smartphone (usb-c/lightning/NFC).

Er zijn ook grotere sleutels, veelal met een gat erin, handig om aan een sleutelbos te hangen. Daarnaast zijn er kleine (‘nano’) modellen die min of meer vast in een pc kunnen blijven (dit is veilig mits die pc zelf veilig is). Er zijn geen drivers nodig om ze te laten werken, de ondersteuning is standaard ingebouwd in het besturingssysteem en de modernere browsers.

©PXimport

Het koppelen van een hardwarematige beveiligingssleutel aan een online dienst is vergelijkbaar met het verbinden van een smartphone-app. Je logt met het eigen account in bij de dienst, waarna je bij de opties voor tweefactorbeveiliging (of tweestapsverificatie, zoals het in het Nederlands ook wel wordt genoemd) kiest voor een beveiligingssleutel. Dan moet de sleutel worden geplaatst en de koppeling met een druk op de knop op de sleutel worden bevestigd.

Bij gebruik van FIDO2 wordt ook een pincode gevraagd voor de beveiligingssleutel. Deze is onderdeel van de FIDO2-standaard die wachtwoordloos inloggen nastreeft, maar daarvoor wel een pincode of biometrische beveiliging vereist. Een Yubikey met een vingerafdruksensor is al langere tijd in de maak, maar nog niet uitgebracht. Anders dan een authenticatie-app is een hardwarematige beveiligingssleutel niet gratis. Prijzen beginnen bij 50 euro per stuk.

©PXimport

Denk aan de back-up

2FA met een hardwarematige beveiligingssleutel werkt erg gebruiksvriendelijk. Geen gedoe met een app en codes, maar gewoon de sleutel plaatsen, op de knop drukken en klaar. Toch kent ook de beveiligingssleutel zijn uitdagingen. Wat moet je bijvoorbeeld doen als de sleutel kwijtraakt, gestolen wordt of stukgaat? De beveiliging van de sleutel is zo stevig dat deze niet gekopieerd kan worden. Een Yubikey is zelfs zo dichtgetimmerd dat het niet eens mogelijk is de firmware te updaten.

Opnieuw is het verstandig de noodcodes te bewaren. Ook kun je meerdere sleutels registreren bij dezelfde dienst. Dit is wel arbeidsintensief omdat je dan dus telkens niet één, maar bijvoorbeeld twee of drie sleutels moet koppelen, maar het maakt het wel veiliger. Een andere optie is dat je ook de verificatie via smartphone en app of sms/e-mail in stand houdt. Door die alleen in noodgevallen te gebruiken, wordt het allemaal al een stuk veiliger.

Sites die 2FA ondersteunen

Steeds meer sites ondersteunen 2FA/MFA en dat geldt zeker voor de ‘grote’ websites zoals Google, Facebook, Twitter, verschillende Microsoft-sites, cloudopslag zoals Google Drive, Dropbox, maar ook NAS-apparaten en een heel groot aantal applicaties waaronder veel wachtwoordmanagers. Een goed overzicht van sites en de ondersteunde vorm van MFA/2FA is te vinden op www.2fa.directory en specifiek voor Yubikeys op www.tiny.cc/yubikey. Bij elke site die genoemd wordt, vind je een verwijzing naar de uitleg over het koppelen van de Yubikey.

©PXimport

▼ Volgende artikel
11 ergernissen in Windows 11 en hoe je ze uit de weg ruimt
© MehmetDinler
Huis

11 ergernissen in Windows 11 en hoe je ze uit de weg ruimt

Wanneer je naar Windows 11 overstapt, zijn er ongetwijfeld zaken waaraan je moet wennen. Maar soms kunnen die dingen ronduit irritant zijn. Daarom bekijken we de grootste ergernissen van Windows 11 én de manieren om ze te verhelpen.

In dit artikel laten we zien hoe je de grootste ergernissen in Windows 11 aanpakt en het systeem naar je hand zet:

  • Schakel onnodige opstart-apps en achtergrondprocessen uit
  • Zet hinderlijke widgets, badges en meldingen uit
  • Beperk of verwijder OneDrive-synchronisatie en koppeling
  • Verwijder de Microsoft Edge-browser en andere bloatware
  • Zet de Game Bar en Game Mode uit als je geen gamer bent
  • Herstel het klassieke startmenu met Open-Shell
  • Beperk reclame en tracking via de privacy-instellingen
  • Maak Windows stiller en overzichtelijker met Niet storen
  • Ruim je systeem op door handmatig ongewenste vooraf geïnstalleerde apps te verwijderen

Lees ook: Geen fan van Windows Verkenner? Dit zijn je alternatieven

Wat voor de een ergernis is, kan voor de ander simpelweg een verrassende functie zijn. Alles draait om persoonlijke perceptie. We zijn in de fora van Windows 11-gebruikers gedoken om de pijnpunten te vinden. De belangrijkste klachten zijn: de dagelijkse prestatieproblemen die worden veroorzaakt door te veel achtergrondprocessen, Microsoft stuurt je voortdurend richting haar betaalde diensten en overdreven bemoeizucht bij meldingen, badges en reclame. In plaats van te klagen, zorgen wij voor een oplossing. 

Opstartvertraging

Onnodige opstartapps zijn altijd al een bron van ergernis geweest in Windows. Ze belasten de pc doordat ze waardevolle cpu-bronnen aanspreken en zorgen voor een opstartvertraging. Windows 11 bevat zelfs meer bloatware dan Windows 10. Bloatware is een term voor toepassingen die je niet nodig hebt en die het systeem afremmen. Deze toepassingen worden vaak voor de aankoop op nieuwe apparaten geïnstalleerd of ze sluipen op je pc via downloads waarin ze gebundeld zitten. Hoe meer programma’s je hebt, hoe meer achtergrondprocessen die het opstarten kunnen vertragen.

Je kunt ze te slim af zijn door ze te beëindigen in Taakbeheer. Klik met de rechtermuisknop op de taakbalk en kies voor Taakbeheer. Klik met de rechtermuisknop op alle processen die zijn gekoppeld aan ongebruikte applicaties en gebruik de opdracht Beëindigen. Daarna schakel je de onnodige opstartapps definitief uit. Druk op Windows-toets+I om de Instellingen te openen. Ga naar Apps / Opstarten en zet de apps uit waarvan je niet wilt dat ze samen met het systeem automatisch opstarten.

Wees terughoudend wat betreft toepassingen die automatisch opstarten.

Nieuwsfeeds uitschakelen

Widgets zijn een soort mini-apps. Ze tonen bijvoorbeeld de weersverwachting, een overzicht van je agenda-afspraken of de voetbalresultaten. Standaard toont Microsoft ook zijn nieuwsfeed van het MSN-netwerk, wat doorgaans geen toegevoegde waarde heeft. Oorspronkelijk waren widgets bedoeld om nieuwsfeeds en sociale media in het besturingssysteem te integreren.

Sommige gebruikers houden ervan, anderen haten de widgets hartgrondig, omdat er toch al van alle kanten steeds meer nieuws en sociale info op ons afkomen. Wie zit te wachten op de volgende vondst die meer van hetzelfde levert? Als je tot deze laatste groep behoort, dan kun je de functie uitschakelen. Ga naar Instellingen / Persoonlijke instellingen / Taakbalk / Taakbalkitems en schakel daar Widgets uit.

Gebruik je de widgets zelden of nooit, zet ze dan uit.

OneDrive beperken

Microsoft heeft er een handje van om je met zachte hand naar haar online opslagdienst OneDrive te dirigeren. Bij de eerste set-up krijg je de vraag om OneDrive te gebruiken en daarna maakt OneDrive automatisch en zonder waarschuwing verschillende back-upmappen op OneDrive aan. Dat lijkt op een assertieve dienstverlening, maar de waarheid is dat je als gebruiker op die manier sneller tegen de limiet van 5 gigabyte gratis OneDrive-opslagruimte aanbotst. Het is een marketingtactiek van Microsoft waardoor je gedwongen wordt om te upgraden. Hierdoor ga je sneller overwegen om een betaald abonnement te nemen. Met een Personal Microsoft 365-account krijg je 1 TB aan opslag en 6 TB met een Microsoft Family-abonnement.

Je kunt je overigens afvragen in hoeverre hier een loopje wordt genomen met je privacy. Online back-ups zijn handig, maar ben je ermee gediend dat je gegevens op de servers van Microsoft worden opgeslagen? Misschien wil je liever gebruikmaken van een andere online back-updienst? Nu wordt de indruk gewekt dat de concurrentie tweede keuze is. Ben je het niet eens met deze overijverige OneDrive-synchronisatie, dan klik je met rechts op het pictogram van OneDrive in het systeemvak. Vervolgens selecteer je het tandwieltje rechtsboven om de Instellingen van OneDrive te openen om naar het tabblad Synchroniseren en back-up maken te gaan. Dan klik je op Back-up beheren. Daar kun je aangeven om documenten, afbeeldingen of je bureaublad niet online te bewaren.

Bepaal zelf de mappen waarvan OneDrive een back-up moet maken.

OneDrive ontkoppelen

Wanneer je OneDrive niet vaak gebruikt, kun je deze dienst op je Windows-apparaat ontkoppelen en zelfs verwijderen. Door de koppeling met je Microsoft-account zijn de persoonlijke bestanden in OneDrive beschikbaar op elk apparaat waarop je bent ingelogd met hetzelfde Microsoft-account. Je bent dus niet meer aan een vaste werkplek gebonden. Door te ontkoppelen weet je zeker dat de lokale map niet meer kan synchroniseren met de online opslag.

Klik met rechts in het systeemvak op het pictogram van OneDrive (het wolkje). Kun je dit pictogram niet zien? Klik dan eerst op het PijltjeOmhoog van het systeemvak. Daarna open je het instellingenvenster van OneDrive en ga je naar het tabblad Account. Onder je account selecteer je Deze pc ontkoppelen / Account ontkoppelen. De gegevens die al in OneDrive staan, blijven hierdoor onaangeroerd en de speciale OneDrive-map op de computer verandert in een normale map. Je kunt er bestanden in plaatsen, verwijderen en verplaatsen, maar ze worden niet langer automatisch gesynchroniseerd in de cloud.

Ook al ontkoppel of verwijder je OneDrive, de virtuele map blijft staan in het navigatievenster van Windows Verkenner.

Weg met OneDrive en Edge

Ben je OneDrive echt helemaal beu? Weet dan dat je OneDrive zelfs kunt verwijderen. Het zal je Windows-pc niet beschadigen. Ga naar Instellingen / Apps en open het lijstje met Geïnstalleerde apps. Daar vind je Microsoft OneDrive. Klik op de drie puntjes achter de naam van deze app en selecteer Verwijderen net zoals je dat met elk ander programma zou doen. Het duurt een paar seconden voor de app is verwijderd. Ondertussen heeft Microsoft er ook voor gezorgd dat je op dezelfde manier de browser Edge kunt verwijderen. In het begin van Windows 11 was deze functie nog lichtgrijs gemarkeerd.

Dankzij de nieuwe antimonopoliewet kun je sinds maart 2024 ook de browser van Microsoft verwijderen.

Game Bar voor niet-gamers

De instellingen van Windows 11 bevatten een speciaal onderdeel bedoeld voor gaming. Wanneer je de toetscombinatie Windows-toets+G gebruikt, open je de Windows Game Bar. Daarmee kun je schermafdrukken en clips vastleggen van games die door Microsoft zijn geverifieerd. Eigenlijk is deze functie bedoeld voor het vastleggen van Xbox-games, maar je kunt hem ook gebruiken voor schermopnames van gewone programma’s.

Geen kwaad woord over de Windows Game Bar. Maar als je geen of zelden games speelt, heeft het geen zin om de Game Bar en Game Mode op de computer in te schakelen. Bovendien kan deze applicatie veel cpu en geheugen gebruiken. Om de Game Bar uit te schakelen, ga je weer naar het instellingenvenster van Windows. Daar kies je Gaming / Game Bar. Vervolgens schakel je bovenaan de optie uit bij Je controller mag Game Bar openen. Daarna ga je terug naar het venster Gaming en je kiest het tabblad Gamemodus om ook hier de optie Gamemodus uit te zetten.

Ben je geen gamer, schakel dan de Game Bar uit.

Badges in de kiem smoren

Windows 11 toont voortdurend meldingen op de taakbalk die je waarschuwen voor onder meer updates en nieuwe e-mail. Deze zogenaamde badges staan standaard ingeschakeld. Ze blijven eindeloos opduiken. Bankwebsites sturen je constant badges, maar ook browserextensies doen dat. Het wordt snel te veel van het goede. Nogal wat gebruikers ergeren zich hieraan, wat heel begrijpelijk is.

Je kunt de badges uitschakelen door met rechts op de taakbalk te klikken en dan te kiezen voor Taakbalkinstellingen. Scrol aan de rechterkant naar beneden en klik op Taakbalk. Vervolgens scrol je nog wat verder naar beneden tot je bij Gedrag van taakbalk bent. Hier kun je de optie uitschakelen bij Badges weergeven in taakbalk-apps. Dit is trouwens ook de plaats waar je de uitlijning van de taakbalk wijzigt. Standaard staan de pictogrammen gecentreerd op de taakbalk. Hier kun je aangeven dat die links moeten worden uitgelijnd. Hierdoor wordt het Startmenu aan de linkerkant weergegeven zoals vroeger.

In de taakbalk kun je de badges verbergen.

Terug naar bekend startmenu

Mis je het startmenu van Windows 10? Er is een interessante tweak waarbij je het Windows 11-startmenu vervangt door het type uit Windows 10. Download Open-Shell van de GitHub-website. De laatste versie op het moment van schrijven is OpenshellSetup 4.4.195. Je hebt de keuze tussen een zelfuitvoerbaar exe-bestand of een gecomprimeerd 7Z-bestand. Wij gaan voor het exe-bestand.

In de set-upwizard schakel je de opties Classic Explorer en Classic IE uit. De optie Create a start menu folder moet aangevinkt blijven. Zodra het installatieproces voltooid is, open je via Windows Zoeken de Open-Shell Menu Settings. Daarna kun je kiezen tussen de Classic Style, Classic with two columns of Windows 7 style.

Misschien wil je ook de knop naar het startmenu aanpassen zodat deze op die van Windows 10 lijkt. Hiervoor vink je de optie Replace start button aan. Vervolgens kies je een van de drie voorstellen uit, of je klikt op Pick Image. Zoek op het web naar een afbeelding van het Windows 10-startmenu en selecteer die. Wil je op je schreden terugkeren en Open-Shell verwijderen? Dat doe je via Instellingen / Apps / Geïnstalleerde apps. Selecteer Open-Shell en gebruik de optie Verwijderen.

Geef het startmenu zijn oude look terug.

Advertenties uitschakelen

Windows 11 genereert een unieke identifier, een zogenaamde reclame-ID, om je activiteiten te volgen. Hiervoor gebruikt Microsoft je zoekopdrachten, eerdere aankopen van Microsoft-producten en online activiteiten die gekoppeld zijn aan je Microsoft-account. Adverteerders kunnen die gebruiken om jou gerichte advertenties te sturen wanneer je apps gebruikt. Ben je gevoelig voor je privacy, dan zet je hier ook het mes in.

Open Instellingen en ga naar Privacy en beveiliging. Klik rechts op het onderdeel Algemeen. Zet de schakelaar uit bij Laat apps me persoonlijke advertenties zien door mijn reclame-id te gebruiken. Doe hetzelfde bij Websites hebben toegang tot mijn lijst met talen zodat er inhoud kan worden weergegeven die relevant is voor mijn locatie. Optioneel schakel je ook de optie daaronder uit: Start en zoekresultaten door Windows laten verbeteren door app-lanceringen bij te houden. Tot slot zet je ook de vierde optie uit: Suggesties voor inhoud in de app Instellingen weergeven.

Draag zorg voor je privacy en schakel reclamemeldingen uit.

Meldingen uitschakelen

In het Berichtencentrum komen ook systeemwaarschuwingen, ongelezen berichten, nieuwe artikelen van je favoriete websites en meer meldingen binnen. Deze kunnen nuttig zijn om je op de hoogte te houden van wat er gebeurt, maar het is best mogelijk dat de hoeveelheid meldingen en geluiden overweldigend is en op je zenuwen gaat werken. Daarom kun je meldingen uitschakelen om afleiding te minimaliseren. Open de Instellingen en klik op Systeem. Aan de rechterkant klik je op de pagina Meldingen. Hier kun je de schakelaar Meldingen uitschakelen omzetten. Wil je nog verder gaan, dan zet je de schakelaar Niet storen aan.

Zo, dat scheelt een hoop afleiding.

Snoeien in bloatware

Een nieuwe pc komt met een hoop bloatware en bij Windows 11 is dat niet anders. Het gaat om software waar je niet om hebt gevraagd. Bloatware neemt niet alleen geheugenruimte in beslag, hij verslechtert ook de prestaties van het systeem. Meestal gaat het om spelletjes, testversies van beveiligingssuites en virusscanners, cloudservices en zelfs fotoboeken.

Er zijn freewaretools die scannen naar bloatware, ook wel crapware genoemd, om die automatisch te verwijderen. Maar als je er niet goed in thuis bent, kun je hiermee meer kwaad dan goed doen. Sommige applicaties zijn immers noodzakelijk voor de goede werking van het systeem. De website Should I Remove It is gespecialiseerd in het vinden en verwijderen van bloatware. Hier vind je uitgebreide overzichten van bloatware bij alle belangrijke computermerken. Neem bijvoorbeeld Toshiba, die heeft meer dan dertig applicaties die als testversie worden geïnstalleerd. Snoei de bloatware dus handmatig. Dat doe je via Instellingen / Apps / Geïnstalleerde apps. Daar zie je alle programma’s die op de machine zijn geïnstalleerd. Blader door de lijst en controleer welke programma’s je kunt verwijderen.

Volgens de website Should I Remove It bevat een Toshiba de meeste bloatware.

Watch on YouTube
▼ Volgende artikel
Welke vaatwasprogramma’s en functies heeft je vaatwasser, en wanneer gebruik je ze?
Huis

Welke vaatwasprogramma’s en functies heeft je vaatwasser, en wanneer gebruik je ze?

Na een uitgebreid diner of gewoon een simpele doordeweekse maaltijd is het heerlijk dat je de afwas niet met de hand hoeft te doen. De vaatwasser regelt het wel. Maar met al die programma's en knopjes is het niet altijd duidelijk wat je nou precies wanneer moet gebruiken. Daarom zetten we de belangrijkste vaatwasprogramma's én functies voor je op een rij.

Dit artikel in het kort:

  • Dit zijn de vaatwasprogramma's die je het meest tegenkomt
  • De extra opties en programma's op je vaatwasser uitgelegd

Ook interessant om te lezen: Bespaar 30 procent energie met deze tips voor je vaatwasser!

De meest gebruikte vaatwasprogramma's

Vrijwel elke vaatwasser beschikt over een basisset van vijf tot zes programma's. Daarnaast zijn er vaak nog aanvullende functies die je met een druk op de knop kunt inschakelen. We beginnen bij de standaardprogramma’s die je op vrijwel elk apparaat zult vinden:

Standaardprogramma (55-65°C)

Ideaal voor licht vervuilde vaat zoals ontbijtborden, kopjes en bestek. Laat je er pannen met aangekoekte etensresten in meedraaien? Dan is dit programma meestal niet krachtig genoeg. Vaak is dit het hoofdprogramma, tenzij de machine een automatisch programma heeft.

Autoprogramma (50-70°C)

De slimme keuze voor normaal bevuilde vaat. De machine scant hoe vuil alles is en past daar automatisch de temperatuur, duur en waterhoeveelheid op aan. Hoe viezer de vaat, hoe intensiever het programma.

Ecoprogramma (rond 50°C)

Wil je energie en water besparen? Dan is het ecoprogramma de beste optie voor je dagelijkse afwas. Het resultaat is vergelijkbaar met het autoprogramma, al duurt het gemiddeld wel vier uur. Langzamer, maar zuiniger.

©Suzi Media

Het Ecoprogramma is het meest zuinige programma voor gewoon vieze vaat. Je bespaart er gemiddeld tot 30 procent stroom en 25 procent water mee (vergeleken met het standaardprogramma). Om wasbeurten te besparen, zet je de vaatwasmachine pas aan als-ie helemaal vol zit. Door consequent de vaatwasser pas te laten draaien als-ie vol zit, bespaar je gemiddeld 15 procent op je energieverbruik.

Kort programma (40-45°C)

Heb je vooral borden en glazen gebruikt die nauwelijks vuil zijn? Dan is dit programma handig. Het is snel klaar, maar droogt vaak minder goed en verbruikt relatief veel energie. Sommige vaatwassers hebben in plaats hiervan een 'kort'-knop met hetzelfde effect.

Intensief programma (70-75°C)

Voor vieze pannen, ovenschalen en andere sterk vervuilde vaat is dit de krachtigste optie. Het schoonmaakresultaat is uitstekend, maar het programma verbruikt ook meer stroom en water.

Glas- of delicaat programma

Glaswerk en gevoelige items vragen om een zachte aanpak. Dit programma gebruikt minder agressieve temperaturen en past de waterhardheid aan om glascorrosie te voorkomen. Het droogt ook wat langer voor een glanzend resultaat.

©Paolo

De meeste vaatwassers geven via een display of projectie aan hoelang het programma nog draait.

Extra functies en speciale programma's

Naast de standaardprogramma's hebben veel vaatwassers ook aanvullende functies die je naar behoefte kunt inschakelen:

Voorspoelen

Geen zin om eerst met de hand af te spoelen? Met deze functie wordt grof vuil verwijderd voordat je het hoofdprogramma start.

Multitablet-functie

Gebruik je all-in-one tabletten? Dan zorgt deze functie ervoor dat het programma daar optimaal op is afgestemd. Vaak wordt de programmaduur iets verlengd en krijg je een melding als het glansspoelmiddel bijna op is.

©Olga Yastremska, New Africa, Africa Studio

Uitgestelde start

Handig als je de machine pas ’s nachts wilt laten draaien of op een goedkoper stroommoment. Je kunt vaak instellen hoeveel uur later het programma moet starten.

Hygiëne- of antibacterieel programma

Bij dit programma draait de vaatwasser extra heet – vaak rond de 80°C – om bacteriën te doden. Sommige machines voegen ook een extra spoelbeurt toe voor optimale hygiëne.

Babyprogramma

Speciaal voor jonge gezinnen: dit programma reinigt flesjes, speentjes en babyservies extra grondig op hoge temperatuur.

Halve belading

Geen volle vaatwasser, maar toch dringend wat servies nodig? Kies dan voor halve belading. De machine maakt dan alleen een deel van de vaat schoon (bijvoorbeeld boven- of onderin), en is sneller klaar én zuiniger in verbruik.

Intensieve zone

Sommige vaatwassers hebben een speciale zone – vaak onderin – waar extra krachtige sproeiers actief zijn. Ideaal voor aangekoekte pannen of servies met hardnekkig vuil.

Nieuwe vaatwasser nodig?

Hier vind je de nieuwste modellen voor de beste prijzen!