ID.nl logo
Hoeveel internetsnelheid heb je nodig?
© Reshift Digital
Huis

Hoeveel internetsnelheid heb je nodig?

De gedachte dat meer snelheid altijd beter is, wordt door de internetproviders met zorg in stand gehouden. Hun hele businessmodel is erop gebaseerd en ze weten dat de consument er gevoelig voor is. Maar is snelheid het enige dat belangrijk is en hoeveel internetsnelheid heb je nu werkelijk nodig?

De term breedbandinternet staat voor een internetverbinding die snel genoeg is voor gebruik van de essentiële onlinediensten en die daarnaast constant ‘up’ is. De OECD (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling) legt de norm bij een minimale snelheid van 256 kbit/s, maar tegelijk rapporteerde men dat de gemiddelde downloadsnelheid van een breedbandverbinding in al haar lidstaten 26,8 Mbit/s was. 

Veel meer dus dan de 256 kbit/s, en ook veel meer dan in de tijd dat ‘internetten’ nog begon door via een modem verbinding te maken met het netwerk van een provider en de telefoontikken daarbij gingen lopen. De snelheid van toen zou zelfs voor webmail nog maar net volstaan; social media en het online streamen van films en muziek zouden onmogelijk zijn.

Vijf soorten breedbandinternet

Er zijn vijf varianten van breedbandinternet. Behalve glasvezel, kabel en dsl is het ook mogelijk om via 4G/5G en via een satelliet verbinding met het internet te maken. Internet via satelliet is vooral interessant voor buitengebieden waar nog geen andere breedbandvariant is, of voor bijvoorbeeld binnenvaartschepen en bussen. Voor de communicatie wordt een schotelantenne gebruikt die contact maakt met een satelliet. Aan elk abonnement is een datalimiet gekoppeld; onbeperkt streamen is er dus niet bij.

De verwachting is dat satellietinternet steeds meer concurrentie krijgt van 4G/5G, het internet dat we onderweg op onze smartphones gebruiken, maar natuurlijk ook prima thuis werkt. Zeker nu met 5G een nieuwe generatie mobiel internet wordt uitgerold, met hogere snelheden en (afhankelijk van het abonnement) onbeperkt gebruik. 4G/5G-internet voor thuis werkt via een simkaart met een apparaat dat daarvoor geschikt is of met behulp van een wifi-router.

©PXimport

Er valt wat te kiezen

Sinds we isdn achter ons hebben gelaten, zijn alle vormen van breedbandinternet alleen maar sneller geworden. Telkens als werd gedacht dat de rek er bij een van de varianten wel uit was, kwam er een volgende generatie die weer sneller was dan de vorige en het signaal over een langere afstand wist te verzenden.

Wat wel écht veranderde, was de beschikbaarheid van de verschillende vormen van breedbandinternet en daarmee de mogelijkheid om te kiezen. Voor veel plaatsen geldt dat er lang alleen dsl was, daar later kabelinternet bij kwam, maar dat er nu ook glasvezel ligt.

Je hebt dus echt verschillende opties: keuze voor een vorm van breedbandinternet, maar afhankelijk van die keuze vaak ook voor een provider. Want zeker bij dsl en glasvezel is de leverancier van het medium niet automatisch ook degene die de diensten daarna levert.

Bovendien hebben alle aanbieders meerdere pakketten om uit te kiezen. Pakketten die verschillen wat betreft snelheid, maar die zich ook onderscheiden door aanvullende diensten, zoals televisie en telefonie. Deze 3-in-1-paketten of all-in-one-pakketten zijn vaak goedkoper dan losse abonnementen, maar de vraag is of je alle geboden diensten nodig hebt.

Om de juiste keuze te maken, heb je inzicht nodig in je huidige situatie. Hoe vaak gebruik je internet en hoeveel data verbruik je daarbij? Op welke tijdstippen van de dag gebruik je nog een vaste telefoon of gaat alles via je smartphone? Kijk je nog echt televisie of is een online abonnement voldoende en cast je de beelden daarna naar een groot scherm? 

Maak daar vooraf een inventarisatie van, dat kan zomaar eens anders (en voordeliger!) uitpakken dan je van tevoren had bedacht.

©PXimport

Lokaal initiatief

Hoewel de uitrol van glasvezel in Nederland in vergelijking met veel andere landen ongekend snel gaat, zijn er toch nog talloze steden, dorpen en wijken waar nog geen glasvezel beschikbaar is en de komst ervan ook nog niet is aangekondigd.

Wil je niet langer wachten, en heb je graag zelf de touwtjes in handen, kijk dan of je een burgerinitiatief kunt starten. Vaak is het zo dat een van de installatiebedrijven graag langskomt als een bepaald percentage van de inwoners aangeeft geïnteresseerd te zijn in glasvezelinternet. In zo’n geval wordt een minimumaantal huishoudens afgesproken en start de aanleg zodra er voldoende handtekeningen zijn verzameld. 

De glasvezelinstallateurs hebben doorgaans veel ervaring met dit soort initiatieven en helpen graag mee de actie te starten en uit te voeren. Veel burgerinitiatieven organiseren zich in een stichting, soms met deelname of steun van regionale en provinciale overheden.

Lees ook:Glasvezel in Nederland - Dit zijn de toekomstplannen

©PXimport

Hoeveel snelheid heb je nodig?

Welke snelheid je precies nodig hebt, houdt natuurlijk direct verband met je gebruik. Toch is er wel een grove inschatting te maken. De snelheden hieronder zijn de downloadsnelheden zoals de providers die communiceren en zoals die zijn gekoppeld aan de abonnementen. 

  • Tot 50 Mbit/s: Voldoende om met meerdere apparaten websites te bekijken, mail te lezen, social media te volgen en video te streamen. Doorgaans voldoende voor gezinnen of single-huishoudens.
  • Tot 100 Mbit/s: Ideaal voor thuiswerken met meerdere personen, meer en vaker downloaden met grotere hoeveelheden data, met meerdere apparaten tegelijk Netflix kijken of online gamen. Doorgaans voldoende voor huishoudens met HD-televisies en veel gebruik van internet.
  • Tot 400 Mbit/s: Ideaal voor wie een 4K-televisie heeft, heel veel downloadt, met grotere groepen tegelijk online is en bijvoorbeeld ook zelf actief is op internet en de hogere bijbehorende uploadsnelheid daarvoor gebruikt. Voor gemiddelde huishoudens is een abonnement met deze snelheid niet nodig.
  • Tot 1 Gbit/s: Voor als niemand in huis zich beperkt wil voelen door de internetsnelheid. Je kunt op meerdere apparaten tegelijk grote bestanden en films downloaden, supersnel (online) gamen en non-stop streamen in de allerhoogste resolutie. Dit abonnement is niet voor ieder huishouden beschikbaar.

Zoals bekend bij dsl en ook kabelinternet zal dat niet de snelheid zijn die je ook echt haalt. Alleen bij glasvezel is de snelheid van het abonnement in theorie, ook echt de snelheid die tot je beschikking staat. Je bent uiteraard nog afhankelijk van de activiteit van buren en omwonenden. 

Niettemin heb je het voordeel van de synchrone verbinding, waarbij de uploadsnelheid gelijk is aan die van de downloadsnelheid. Daar heb je vooral veel profijt van als je altijd online werkt en bestanden deelt, of veel gebruikmaakt van cloud- en ander onlinediensten.

Laag instappen

Een gouden tip voor wie niet weet welke internetsnelheid hij nodig heeft, is vooral niet te hoog te beginnen. Stap liever in met een goedkoper abonnement met minder snelheid en stel over een iets langere periode proefondervindelijk vast of het voldoende is of niet. Neem je namelijk direct een abonnement met hoge snelheid en blijk je later met minder toe te kunnen, dan is afschalen niet altijd zomaar mogelijk. Bij de meeste providers kan een abonnement pas na een jaar worden aangepast. 

Als je aangeeft meer te willen betalen voor een hogere snelheid, kan dat doorgaans wel direct worden geregeld. Bovendien bieden de providers hun klanten vaak interessante kortingen wanneer zij hun abonnement upgraden naar een snellere versie. Wie hoog instapt, loopt al snel enkele gratis maanden mis of betaalt eigenlijk de hele abonnementsperiode te veel. Heb je al een snel abonnement en twijfel je of het niet met minder kan, bijvoorbeeld als leden van het huishouden buitenshuis gaan wonen? Gebruik dan het einde van de contractperiode om te downgraden en bekijk hoe dat bevalt.

©PXimport

Inzicht in gebruik en prestaties

Behalve een grove schatting van de benodigde snelheid kan het ook nauwkeuriger. Sommige providers bieden via hun webportal inzicht in het gebruik, de hoeveelheid data die is ontvangen en verstuurd, en soms ook nog de spreiding over de dag en de dagen van de week. Is die optie er niet, dan bieden veel routers uit het premiumsegment een vergelijkbare functie. Deze routers houden dan over de dag zelf het gebruik en verbruik bij, en geven hier via de webinterface of de router-app inzicht in.

Als alternatief voor een premiumrouter kun je een Fingbox overwegen. Dat is een klein apparaatje dat je in het netwerk plaatst en dat continu het thuisnetwerk scant en controleert. Het houdt bij welke apparaten er online komen of juist offline gaan, maar bewaakt ook de internetverbinding. Het controleert de stabiliteit van de verbinding en de snelheid, maar het verzamelt deze gegevens ook voor grotere inzichten.

Je kunt in de webinterface van de Fingbox of de Fing-app de prestaties van jouw provider vergelijken met die van andere providers in jouw dorp of gemeente. Voorwaarde is wel dat er ook andere gebruikers met een Fingbox in jouw omgeving zijn. Via de Fing-website kun je voor andere plaatsen de snelste internetproviders of die met de minste verstoringen bekijken. Helaas heeft Fing deze en meer geavanceerde functies achter een abonnement geplaatst, maar het levert wel mooie inzichten op.

Behalve het gebruik, is het ook relevant om naar de prestaties van de verschillende providers te kijken. De Consumentenbond rapporteert elk kwartaal over de consumentenwaardering voor de verschillende providers. Op www.consumentenbond.nl/internet/beste wordt de provider met de hoogste waardering voor snelheid, stabiliteit en de kwaliteit van de diensten zoals televisie en telefoon getoond, maar er is ook een uitgebreider overzicht met meer providers. 

De uitslag is het resultaat van de Providermonitor, waaraan vele duizenden consumenten meedoen. Glasvezel- en dsl-providers scoren er doorgaans beter dan de kabelaanbieders.

©PXimport

Wie is mijn aanbieder?

Ergens in je huis komen een of meerdere verbindingen binnen: voor gas, water, elektriciteit en ook voor het internet. Dat kan de telefoonkabel zijn, de televisiekabel, en mogelijk ligt er ook al glasvezel. Ga je verhuizen en moet je het abonnement omzetten, maar weet je niet wie de aanbieders zijn op het nieuwe adres? Of wil je glasvezel in gebruik gaan nemen, maar weet je niet welke aanbieder bij de kabel hoort? Kijk dan op www.mijnaansluiting.nl

Deze website is een initiatief van alle netbeheerders van Nederland voor gas, elektriciteit, water, warmte, riool, en ook media en communicatie. Nadat je een account hebt aangemaakt, kun je hier op basis van postcode en huisnummer van elk adres nagaan wie de aanbieders zijn, en dus ook bij wie je moet zijn voor vragen over de kabelaansluiting of de glasvezel.

©PXimport

Triple en quad play

Is het selecteren van de beste internetverbinding al een flinke klus, het wordt nog lastiger door de aanvullende diensten die erbij geleverd worden. Triple play was het combineren in één pakket van internet, televisie en vaste telefonie, maar de echt grote spelers, zoals KPN en Vodafone/Ziggo bieden zelfs al quad play, met ook nog mobiel internet en telefonie erbij. Omdat ze het liefst al deze diensten aan je slijten, proberen de providers deze pakketten zo aantrekkelijk mogelijk te maken.

Vaak krijg je behalve een scherpe prijs voor het gehele pakket ook nog andere voordeeltjes, zoals meer data in de bundel van de mobiele telefoon en extra televisiezenders. Deze voordeeltjes kunnen van triple en quad play een lucratieve keuze maken, maar het maakt je wel erg afhankelijk van één provider. Ook kan een los telefonieabonnement bij een andere provider uiteindelijk toch goedkoper zijn en is het maar de vraag of je alle extra’s ook echt gaat gebruiken. In ons artikel over het kiezen van de beste internetprovider lees je meer!

▼ Volgende artikel
Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat?
© sara_winter - stock.adobe.com
Huis

Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat?

De geur van versgebakken oliebollen hoort bij december. Toch ziet niet iedereen het zitten om met een pan heet vet aan de slag te gaan. Oliebakken in de airfryer lijkt dan een aantrekkelijk alternatief: minder luchtjes en ook nog eens minder vet. Maar levert bakken in een airfryer dezelfde oliebol op, of moet je toch de frituurpan uit het vet halen?

In dit artikel

Je leest waarom je geen klassieke oliebollen kunt bakken in een airfryer en wat daar technisch misgaat. Ook leggen we uit wat je wel voor oudjaarsalternatief kunt maken met de airfryer én hoe je de airfryer slim gebruikt om gekochte oliebollen weer knapperig en warm te maken.

Lees ook: Ontdek de minder bekende functies van je airfryer

Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat? Het korte antwoord is duidelijk: nee, een traditionele oliebol bak je niet in een airfryer. Klassiek oliebollenbeslag is vloeibaar en heeft direct contact met hete olie nodig om zijn vorm en structuur te krijgen. Een airfryer is in de basis een compacte heteluchtoven. Zonder een bad van hete olie kan het beslag niet snel genoeg stollen. Wie het toch probeert, ziet het deeg door het mandje zakken of uitlopen tot een platte, taaie schijf. Dat ligt niet aan het recept, maar aan de techniek.

Waarom hete olie onmisbaar is

Zodra je het beslag van de oliebol in de hete olie van de frituurpan schept, ontstaat er vrijwel direct een korstje om de buitenkant. Binnen in de bol ontstaat stoom, waardoor de bol uitzet en luchtig wordt. Die combinatie van afsluiten en opblazen zorgt voor de typische oliebolstructuur. In een airfryer ontbreekt die directe warmteoverdracht. Hete lucht is simpelweg minder krachtig dan hete olie. Zonder direct contact met heet vet kan het beslag niet snel genoeg stollen. Daardoor blijft een echte oliebol uit de airfryer onmogelijk.

©Gegenereerd door AI

Wat wel kan: kwarkbollen uit de airfryer

Wie toch iets zelf wil maken in de airfryer, moet het klassieke oliebollenbeslag loslaten. Met een steviger beslag, bijvoorbeeld op basis van kwark, kun je ballen vormen die hun vorm behouden. Deze bollen garen prima in de hete lucht en krijgen een mooie bruine buitenkant. De uitkomst lijkt qua vorm op een oliebol, maar de structuur is compacter en de smaak meer broodachtig. Denk aan iets tussen een zoet broodje en een scone. Lekker, lichter en prima als alternatief, maar: het is geen oliebol zoals je die van de kraam kent.

Kwarkbollen uit de airfryer

Meng 250 gram volle kwark met 1 ei en 50 gram suiker tot een glad mengsel. Voeg vervolgens 300 gram zelfrijzend bakmeel toe, samen met een snuf zout. Meng alles kort tot een samenhangend deeg. Het deeg moet stevig zijn en nauwelijks plakken. Is het te nat, voeg dan een beetje extra bakmeel toe. Wie wil, kan rozijnen, stukjes appel of wat citroenrasp door het deeg mengen.

Bestuif je handen licht met bloem en draai ballen ter grootte van een kleine mandarijn. Leg ze met wat ruimte ertussen in het mandje van de airfryer, eventueel op een stukje bakpapier. Bak de bollen in ongeveer 12 tot 15 minuten op 180 graden. Halverwege kun je ze voorzichtig keren zodat ze gelijkmatig bruin worden.

Laat de bollen kort afkoelen en bestuif ze eventueel met poedersuiker. Vers zijn ze het lekkerst, maar ook lauw blijven ze prima eetbaar.

Wat ook goed kan: oliebollen opwarmen in de airfryer

Waar de airfryer wel echt tot zijn recht komt, is bij het opwarmen van gekochte oliebollen. In de magnetron worden ze snel slap en taai. In de airfryer gebeurt het tegenovergestelde. Door de bollen een paar minuten op ongeveer 180 graden te verwarmen, wordt de korst weer knapperig en warmt de binnenkant gelijkmatig op. Je oliebollen smaken weer alsof je ze net gebakken (of gehaald) hebt!

Samenvatting

Wil je de échte oliebol, dan heb je twee opties: zelf bakken in een frituurpan of halen bij de kraam. Bakken in de airfryer kan niet, omdat vloeibaar beslag niet geschikt is voor hete lucht. Je kunt bijvoorbeeld wel kwarkbollen maken, maar dat is toch anders. De grootste winst zit in het opwarmen van kant-en-klare oliebollen: in de airfryer gaat dat snel, ze worden heerlijk knapperig en je hebt geen last van frituurlucht in huis.


Nog even niet aan denken...

...maar voor 1 januari, je goede voornemens

🎆 Vuurwerk op je Galaxy Smartphone? 👇

View post on TikTok
▼ Volgende artikel
Zo krijg je oude randapparatuur weer werkend onder Windows 10 en 11
© ID.nl
Huis

Zo krijg je oude randapparatuur weer werkend onder Windows 10 en 11

Het spreekwoord 'krakende wagens lopen het langst' gaat helaas vaak niet op in de computerwereld. Moderne systemen reageren soms allergisch op oudere hardware. Toch zijn er methoden en slimme trucs om zulke apparaten te laten werken onder Windows 10 of 11.

Dit gaan we doen

Je hebt nog een oudere printer, scanner of ander randapparaat in de kast liggen. Weggooien kan, maar het is duurzamer en goedkoper als je het toestel weer aan de praat krijgt op je moderne Windows-systeem. Zulke apparatuur wordt helaas niet altijd meteen herkend. Fabrikanten bieden namelijk vaak geen ondersteuning meer en Windows bevat lang niet alle stuurprogramma's (drivers) voor oudere apparaten.

Toch is er meer mogelijk dan je denkt. We laten stap voor stap zien wat je kunt doen als Windows het apparaat niet herkent, als de juiste driver ontbreekt of niet compatibel is, en als Windows de installatie weigert. We gaan ook kort in op alternatieve methoden, zoals compatibiliteitsmodi, universele drivers en virtualisatie. Sommige technieken zijn eenvoudig, andere vragen iets meer inspanning en technische kennis. Het loont in elk geval de moeite om het apparaat weer aan de praat te krijgen.

Apparaat niet herkend

Wanneer je een oud apparaat aansluit, kan het gebeuren dat Windows het niet herkent.. Daardoor verschijnt het niet in de lijst met apparaten. Je controleert dit door via een klik met rechts op de Windows-knop Apparaatbeheer te openen. Verschijnt hier iets als 'Onbekend apparaat' of zie je een geel driehoekje of vraagteken, dan heeft Windows het apparaat wel fysiek herkend, maar geen juiste driver gevonden. Je leest hier meer over bij de passage Driverprobleem. Mogelijke oorzaken zijn het ontbreken van een plug-and-playdriver of een verouderd aansluitingstype.

Je kunt dan verschillende dingen proberen. Controleer eerst de aansluiting en de stroomvoorziening. Zorg dat het apparaat juist is aangesloten en ingeschakeld. Bij usb-apparaten helpt het soms een andere poort te proberen. Oudere usb1.1-apparaten werken vaak beter via een usb2.0-poort of een usb-hub met eigen voeding dan via een usb3.0-poort. Heeft je pc nog een parallelle of seriële poort? Controleer dan in het systeem-BIOS of deze is ingeschakeld. Heeft je toestel zo'n poort niet, dan ben je meestal aangewezen op een adapter (zie de passage Aansluitingen).

Een apparaat dat niet wordt herkend, is niet te vinden in Apparaatbeheer.

Handmatige installatie

Je kunt het apparaat ook handmatig proberen te installeren. Misschien heb je nog een cd-rom met de installatiebestanden, zodat het zo lukt. Heeft je pc geen cd-station meer, dan sluit je een extern cd-station aan of kopieer je de bestanden op een andere pc met cd-station naar een usb-stick. Je kunt er ook een iso-bestand van maken en dit met een dubbelklik als virtuele schijf koppelen op je pc. Je kunt dit doen met bijvoorbeeld Burnaware Free. Ga naar www.burnaware.com en kies voor ISO-bestand aanmaken.

Heb je geen cd-rom? Start dan Apparaatbeheer, open het menu Actie en kies Oudere hardware toevoegen. Kies De hardware opsporen en automatisch installeren, geef het hardwaretype aan, zoals Beeldapparaten of Draagbare apparaten, en selecteer het juiste product en model. Heb je zelf een geschikte driver gevonden (bijvoorbeeld op de site van de producent), klik dan op Bladeren en verwijs naar het installatiebestand (inf).

Voor printers open je Instellingen in Windows en kies je Bluetooth en apparaten / Printers en scanners. Klik op Apparaat toevoegen en kies bij De printer die ik wil gebruiken, staat niet in de lijst voor Handmatig een nieuw apparaat toevoegen. In het dialoogvenster laat je Mijn printer is iets ouder. Help mij met zoeken geselecteerd. Werkt dat niet, probeer dan Een lokale printer of een netwerkprinter toevoegen met handmatige instellingen, waarna je de juiste poort en het stuurprogramma kiest. Klik hier ook op Windows Update: zo is de kans groter dat Windows alsnog de juiste driver ophaalt. Je kunt ook een vergelijkbaar model uit de lijst proberen.

De wizard Hardware toevoegen laat je eerst uit een productcategorie kiezen.

Soorten aansluitingen

Gaat het om oudere apparaten, dan hebben die vaak een interface die je op moderne pc's niet meer vindt, zoals een parallelle of seriële aansluiting of firewire. Voor parallel gebruik je een usb-naar-parallel-adapter (meestal usb-A naar 36-pins Sub-D). De printer verschijnt dan als 'USB Printing Support' en werkt vaak met generieke drivers. Sommige oude drivers verwachten een echte LPT-poort met een logische naam als LPT1. Je kunt dan de gedeelde usb-printerpoort mappen naar LPT1 met het opdrachtprompt-commando

net use LPT1: "\\localhost\<printershare>" /persistent:yes

(met net use LPT1: /delete verwijder je deze koppeling). <printershare> is de gedeelde printernaam, zoals ingesteld via Instellingen in Windows: klik op de printernaam, kies Printereigenschappen en open het tabblad Delen. Zo kun je vaak nog printen vanuit oude DOS- of Windows-apps.

Voor een seriële poort (met een DB9 RS232-kabel) gebruik je eveneens een usb-adapter, liefst met FTDI-chip en aangesloten op een usb2.0-poort. Mogelijk moet je eerst de adapterdriver installeren voordat deze in Apparaatbeheer verschijnt (onder een naam als '[…] COMx'). Om het juiste poortnummer (zoals COM1) in te stellen, klik je met rechts op het apparaat, open je Poortinstellingen en klik je op Geavanceerd.

Koop altijd adapters van goede kwaliteit (en van een bekend merk), aangezien goedkopere exemplaren zich niet altijd aan de specificaties houden.

Voor firewire kun je de installatie van een PCIe-naar-firewire (IEEE 1394) adapterkaart overwegen. Met de Microsoft 1394 OHCI Legacy Driver activeer je deze vervolgens in Windows 10/11 en kun je bijvoorbeeld een oude DV-camera of audio-interface aansluiten. Klik hier voor een downloadlink met instructies.

De LPT-poort wordt semipermanent aan de gedeelde usb-printerpoort gekoppeld.

Driverprobleem

Wanneer Windows het apparaat herkent via een van bovenstaande stappen, blijft het afwachten of er een geschikte driver voor Windows 10/11 beschikbaar is. Je kunt eerst een generieke driver proberen, die vaak via de Windows-updatefunctie beschikbaar is. Klik in Apparaatbeheer met rechts op het apparaat, kies Stuurprogramma bijwerken en klik vervolgens op Automatisch zoeken naar stuurprogramma's / In Windows Update zoeken naar bijgewerkte stuurprogramma's.

Soms vind je geschikte drivers bij de optionele updates. Ga hiervoor naar Instellingen, kies Windows Update / Geavanceerde opties / Optionele updates en open Stuurprogramma-updates. Je kunt ook zoeken naar een basisdriver, add-onmodule of universele driver van de fabrikant, zoals de (Smart) Universal Printer Driver van HP.

Vind je geen driver op de site van de fabrikant, dan kun je er ook zelf naar googelen op basis van het hardware-ID. Start Apparaatbeheer, klik met rechts op het apparaat (eventueel bij Andere apparaten of Onbekend apparaat), kies Eigenschappen en open het tabblad Details. Stel Eigenschap in op Hardware-id's. Klik met rechts op een gevonden ID, kies Kopiëren en plak dit met Ctrl+V in een zoekmachine als Google. Mogelijk levert dit een geschikte driver op.

Heb je nog een driver voor Windows 7 of ouder, probeer dan de installatie in compatibiliteitsmodus. Klik met rechts op het installatieprogramma, kies Eigenschappen en ga naar het tabblad Compatibiliteit. Zet een vinkje bij Dit programma uitvoeren in compatibiliteitsmodus voor en kies de laatst ondersteunde versie, zoals Windows 7 of Windows XP (Service Pack 2). Door ook Dit programma als administrator uitvoeren te selecteren, vergroot je de kans dat Windows de oudere driver alsnog aanvaardt, zeker als het geen 'kernel-driver' met volledige systeemrechten betreft (zie ook de passage Driverblokkade). Dit is ons bijvoorbeeld al gelukt voor een Canon Pixma iP4200-printer.

Lees ook: De perfecte printer kiezen? Hier moet je op letten

Soms zitten driverupdates wat verstopt bij de optionele updates.

Alternatieve drivers

Je kunt ook op zoek gaan naar alternatieve, niet-officiële stuurprogramma's. Er zijn verschillende community's en fora die voor populaire oudere apparaten aangepaste drivers aanbieden of INF-bestanden hebben aangepast om ze onder nieuwere Windows-versies te laten werken.

Voor scanners is de alternatieve software van VueScan populair. Deze ondersteunt bijna achtduizend oude scanner-modellen en werkt vaak prima, al is de software niet gratis (vanaf circa 19 euro per jaar). Een proefversie is wel beschikbaar (je kunt eventueel een wegwerpadres gebruiken), zodat je kunt nagaan of je scanner werkt onder Windows 10/11.

Voor printers is het Gutenprint-driverpakket bekend, voorheen bekend als Gimp-print, al is dit alleen beschikbaar voor Linux en macOS. We hebben helaas niet de ruimte om hier dieper op in te gaan, maar je kunt een al dan niet virtuele Linux-machine op je netwerk opzetten (ook op een Raspberry Pi) en hierop Gutenprint installeren. Vervolgens deel je de printer zodat je deze ook op je Windows-pc kunt gebruiken. Voor scanners bestaat een vergelijkbaar project: Scanner Access Now Easy, eveneens voor Linux.

De kans is groot dat je met VueScan je oude scanner nog prima aan de praat krijgt.

Driverblokkade

Het kan gebeuren dat er wel een driver beschikbaar is, maar dat Windows 10/11 de installatie blokkeert. Mogelijk is de driver technisch incompatibel, bijvoorbeeld een 32bit-driver op een 64bit-systeem (Windows 11 is altijd 64 bit), of een kerneldriver die noodzakelijke kernelfuncties mist doordat deze niet meer worden ondersteund door het geüpdatete besturingssysteem. In dit geval kun je nog de compatibiliteitsmodus proberen (zie de passage Driverprobleem), maar het resultaat blijft onzeker. Je maakt dan meer kans via een virtuele machine met een oudere Windows-versie, zoals Windows 10 voor 32bit-drivers.

Soms blokkeert Windows 10/11 de installatie omdat de (kernel)driver niet digitaal is ondertekend. Ben je zeker dat het om een betrouwbare driver gaat, dan kun je deze controle tijdelijk uitschakelen. Open Instellingen, kies Systeem / Systeemherstel en klik tweemaal op Nu opnieuw opstarten. Kies vervolgens Problemen oplossen / Geavanceerde opties / Opstartinstellingen en klik op Opnieuw opstarten. In het menu dat verschijnt, kies je optie 7: Afdwingen van stuurprogrammahandtekening uitschakelen. Windows start nu zonder handtekeningcontrole, zodat je de driver kunt installeren. Bij de volgende herstart is de controle weer actief, maar de driver blijft werken.

Ga je liever voor een iets doortastender aanpak? Voer dan de Opdrachtprompt uit als administrator, voer het commando bcdedit /set TESTSIGNING ON in en herstart je pc. Deze draait dan in testmodus, zie de indicatie rechtsonder. Installeer de driver en voer daarna meteen bcdedit /set TESTSIGNING OFF uit, gevolgd door een herstart om terug normaal te werken.

Deze Windows draait tijdelijk in een (minder veilige) testmodus.

Virtueel alternatief

Lukt het niet om je oude apparaat met een van de bovenstaande workarounds aan de praat te krijgen binnen Windows 10/11, dan zit er weinig anders op dan een ouder of ander besturingssysteem te gebruiken. Het handigst is om dit als virtuele machine (VM) bovenop je huidige Windows te draaien. Binnen deze VM installeer je dan de originele driver en software voor het apparaat.

Geschikte gratis tools zijn Oracle VirtualBox en VMware Workstation Pro (na registratie op https://support.broadcom.com). Via bijvoorbeeld https://archive.org kun je naar schijfkopiebestanden zoeken en downloaden. Wij vonden er onder meer diverse Windows XP-iso-bestanden en installeerden een exemplaar in VirtualBox.

Dit kan als volgt. Start VirtualBox, klik op Nieuw en vul de gegevens in, zoals Microsoft Windows XP (32-bit). Bij ISO-image verwijs je naar je download. Vink Overslaan zonder toezicht aan, klik op Afmaken en vervolgens op Starten. Volg de installatie-instructies. Je bezit of vindt wellicht een geldige licentie voor deze oude Windows.

Koppel het apparaat aan een fysieke poort op je pc en geef deze vervolgens door aan de VM, zodat de virtuele Windows het apparaat herkent. Dit kan vanuit het menu Apparaten in het venster met een opgestarte VM.

Bij printers kun je ook delen via het VM-netwerk, zodat je vanuit je gewone Windows via het netwerk kunt printen naar de VM. Selecteer de (uitgeschakelde) VM in VirtualBox, kies Instellingen, open Netwerk en vink Netwerkadapter inschakelen aan. Stel eventueel Gekoppeld aan in op Bridged Adapter zodat de VM een ip-adres krijgt binnen hetzelfde netwerk als je host-pc.

Een oude HP-printer werd succesvol op een virtuele Windows XP geïnstalleerd.

Extra tips

Soms brengen fabrikanten firmware-updates uit die de compatibiliteit met een nieuwer besturingssysteem verbeteren. Het kan dus lonen om de firmware van het apparaat te controleren en eventueel te updaten. Raadpleeg hiervoor de bijbehorende instructies. Het is ook mogelijk dat sommige apparaten, zoals printers, een legacy- of compatibiliteitsmodus hebben, waardoor ze wel ondersteund worden door Windows of een generieke driver. Raadpleeg ook hiervoor de handleiding.

Tot slot nog een tip die we met enige terughoudendheid geven. Vind je geen geschikte driver op de website van de fabrikant, probeer dan eventueel een gratis tool als IObit Driver Booster of Snappy Driver (Lite). Soms halen deze nog een oude driver uit de online Microsoft Update Catalog die werkt. Dit kan helaas ook zomaar fout gaan, dus maak vooraf zeker een herstelpunt. Let ook op dat je geen ongewenste extra's mee installeert.

Driver-installers: als het echt niet anders kan, en nadat je een herstelpunt hebt gemaakt.

 Nieuwe printer nodig? Kijk op Kieskeurig.nl/prijsdalers om voor de beste deal!

Inkt en cartridges

Voor je printer