Met wifi 6 zijn hogere snelheden mogelijk en blijven de prestaties beter op niveau wanneer je veel apparaten in één netwerk hebt. We vergelijken drie mesh-routers met wifi 6 aan boord. Welke is de beste en heeft het al nut om er nu in te investeren?

Op technisch vlak is wifi 6 enorm interessant.In de praktijk is de meerwaarde echter vooralsnog beperkt. Recente high-end-telefoons en -laptops hebben een wifi6-chip, maar het gros van de hardware niet. En nog lastiger: mesh-producten met wifi 6 zijn zowel beperkt beschikbaar als enorm prijzig.

Of je op wifi 6 wilt inzetten, zul je vooral zelf moeten afwegen: wat verwacht jij van je netwerk? Ga je op korte termijn geen genoegen nemen met gewoon goede wifi, maar wil je ultieme wifi? En vooral: heb je daar die flinke meerprijs voor over?

Ons advies is, zoals bij de meeste hardware: als je vandaag iets nodig hebt, koop dan iets wat nu bij je situatie past. Voor de meeste gebruikers zal dat een goede set met wifi 5 zijn. Heb je niet direct haast met een nieuwe wifi-oplossing, dan is ons advies gewoon even te wachten. De kans is groot dat er - tegen de tijd dat jij het echt nodig hebt - gewoon iets beters is voor minder geld.

Let op: mesh-sets met wifi 6 ondersteunen uiteraard ook oudere wifi-apparaten. Je profiteert echter pas van de extra investering zodra je een aantal apparaten met wifi 6 in handen hebt.

TP-Link Deco X60

©PXimport

Opvallend genoeg lopen de eerste drie mesh-systemen met wifi 6 die op de markt zijn, extreem uiteen. De goedkoopste is de opvallend kleine TP-Link Deco X60. Met een wifi6-laptop zien we direct meerwaarde: flink hogere snelheden. Heb je twee wifi6-laptops? Dan zien we de snelheden van de X60 de gigabit ruimschoots voorbij schieten.

De budgetpositie van deze TP-Link wordt echter duidelijk zodra we met de satellieten verbinden: er zit namelijk geen dedicated backhaul op. Daardoor legt hij het daar uiteraard af tegen de veel duurdere ASUS- en Netgear-alternatieven, maar ook tegen de ZenWiFi met wifi 5. Dat zet dit product van TP-Link op een lastige positie, ondanks dat de installatie en app goed voor elkaar zijn.

Als je echter een deel van je huis hebt bekabeld, is het mogelijk om die bekabeling als backhaul in te zetten. Dan profiteer je wel van wifi 6, zonder enorme kosten. In dat geval is de X60 wel ideaal.

TP-Link Deco X60

Asus ZenWiFi AX

©PXimport

Net als de ZenWiFi AC doet de ZenWiFi AX het gewoon heel goed. Hij heeft, net als z’n wifi5-broertje, lekker veel mogelijkheden. En hij biedt snelheden die een gigabit-lan-poort praktisch voltrekken. We zien snelheden die zelfs via een satelliet hoger liggen dan menig wifi5-apparaat direct op de router haalt. Dit zijn het soort resultaten waarvoor je zou overwegen meer te betalen.

De meerprijs is echter wel heel extreem: 500 euro voor de kit met twee satellieten, waar we eerder al zagen dat je voor minder dan 300 euro wifi5-kits met drie satellieten kunt vinden. En de echte netwerk-nerd zal teleurgesteld kijken naar de afwezigheid van multigigabit-lan-poorten ondanks de aanwezigheid van een 2,5Gbit-wan-poort. Zo blijf je in je interne netwerk toch tot die een gigabit beperkt.

We vrezen dat hij té veel is voor praktisch elke consument, maar dan net weer niet extreem genoeg voor de echte netwerkfanatiekeling.

Asus ZenWiFi AX

9Score90

Netgear Orbi RBK852

©PXimport

Mocht je denken dat de nog duurdere Orbi RBK852 dan wel de puntjes op de i zet, dan moeten we je teleurstellen. Netgear gaat weliswaar nog iets verder dan ASUS: de Orbi heeft nog iets meer antennes, capaciteit en snelheid in huis. Maar ook hier zien we een product dat enerzijds veel te extreem is voor de meeste gebruikers en aan de andere kant net weer die paar extra opties mist die een echte netwerkliefhebber zou willen zien om echt geld te willen investeren: lan-poorten die hogere snelheden dan een gigabit aankunnen. Vergis je namelijk niet: de RKB852 kan dat met meerdere apparaten tegelijk eenvoudig aan.

Je kunt (in tegenstelling tot bij de ASUS) met lan-teaming een nas met twee lan-poorten weliswaar naar twee gigabit tillen. Toch is het ontbreken van multigigabit, zeker voor de nabije toekomst, een onnodige beperking die we lastig kunnen slikken voor een prijs van bijna 800 euro voor twee satellieten.

De Orbi RBK852 is extreem snel, goed doordacht en tot dusver enorm indrukwekkend, maar kan de huidige prijs lastig verdedigen. Of hij moet zakken, of Netgear moet zorgen voor minimaal 2,5Gbit/s-poorten.

Netgear Orbi RBK852

9Score90

Conclusie

Kijkende naar de resultaten in wifi 6 zien we duidelijk waar de toekomst ligt. Maar vooralsnog zijn dit prijzige opties, met ook nog wat flinke concessies. Dat maakt ze lastig om te verdedigen. Heb je niet direct iets nodig? Wacht dan simpelweg nog even, want wifi6-mesh zal binnen nu en een jaar absoluut gangbaar worden. En mogelijk ook een stuk betaalbaarder.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.