Dat wifi-mesh-systemen voor velen een ideale oplossing zal zijn staat niet ter discussie, maar is het per definitie voor iedereen de beste oplossing? In dit artikel bespreken we een aantal alternatieven voor mesh-systemen die afhankelijk van jouw huis en jouw situatie zeker ook interessant kunnen zijn.

De opkomst van wifi-mesh-systemen is wellicht de meest interessante ontwikkeling op netwerkgebied van de laatste jaren. Toch zijn er nog genoeg argumenten om niet direct voor een kant-en-klaar mesh-systeem te gaan. Elke omgeving is tenslotte anders en de indeling van elk huis, de huidige hardware en de exacte wifi-problematiek verschilt soms ook sterk. Ons primaire argument blijft dat er nog altijd niets boven een kabel gaat. Het veelgehoorde argument dat een kabel trekken veel gedoe is, houdt geen stand voor de echt intensieve gebruiker die echt de garantie van prestaties en stabiliteit zoekt.

Toch komt ook in een volledig bekabeld huis menig wifi-mesh-systeem tot zijn recht; veel producten ondersteunen immers een bedrade backhaul, wat grote voordelen biedt boven alles volledig draadloos. Verder bestaan er ook nog andere alternatieven die we in dit artikel zullen bespreken.

We kunnen ons ook voorstellen dat de kosten van een compleet mesh-systeem een rol spelen, de prijs van een betaalbaar mesh-systeem met twee satellieten neigt al richting de tweehonderd euro. En wat doe je als je een goede router hebt staan en die je liever niet volledig aan de kant schuift?

©PXimport

Als je budget krap is, dan is een alternatieve – en inmiddels al best oude – oplossing voor een matig wifi-bereik een repeater (ook vaak range-extender genoemd). Afhankelijk van de specificaties kun je een repeater al kopen vanaf twee tientjes.

Een repeater en een mes-systeem lijken in de basis best veel op elkaar. Het pakt je bestaande wifi-netwerk op, op een plek in huis waar de verbinding nog goed is en breidt dat uit. Helaas zijn de prestaties van veel repeaters ronduit slecht … iets wat ook onze ervaring is met tientallen geteste repeaters door de jaren heen.

Waar de meeste mesh-oplossingen krachtige, moderne op elkaar afgestemde chips, goede ondersteunende componenten en uitgekiende software gebruiken wordt op de meeste repeaters tot aan de bodem bezuinigd. Vergelijk de ervaring zoals die tussen een high-end en een budgettelefoon: ze lijken in theorie op elkaar, maar de ervaring is totaal anders.

©PXimport

Tweede netwerk

Het gros van de repeaters zet een ander netwerk op. Elke vorm van ‘seamless roaming’ is veelal niet mogelijk, oftewel dat je zonder dat je merkt wordt overgezet van het netwerk van je router naar dat van je repeater. Daarbij komt dat sommige smartphones en tablets maar al te graag hun huidige netwerk ‘vasthouden’ en zelfs wanneer de verbinding matig is niet overschakelen naar de repeater. Het resultaat is een ongelukkige gebruiker.

Zelfs als je dat als handige gebruiker weet te verhelpen, blijft het probleem dat je per definitie vijftig procent van je capaciteit inlevert, als gevolg van de manier waarop repeaters werken. Luxere repeaters zoals de AVM Fritz!WLAN Repeater 1160 ondervangen dat door slim met de vrije 2,4- of 5GHz-band om te gaan, maar zo’n product komt qua prijs al in de buurt van de mesh-systemen (en de andere alternatieven in dit artikel).

Desondanks kan een repeater prima zijn, als je voor jouw huis enkel een oplossing zoekt om de wifi-prestaties in een klein deel van het huis te verbeteren. Bijvoorbeeld als een matige verbinding hebt in de schuur, bijkeuken of op het toilet. Plekken waar je niet zoveel snelheid nodig hebt (video streamen hoeft daar niet), maar waar een repeater het wifi-netwerk net voldoende boost kan geven om ook daar gewoon even iets op te kunnen zoeken met je browser. Dan valt er wat betreft prijs en installatiegemak weinig op een repeater af te dingen.

©PXimport

Als je reeds een degelijke router hebt, dan voelt de aanschaf van een kant-en-klaar mesh-systeem mogelijk als geldverspilling. En als je een prosumer-router hebt vanwege de veelal zeer uitgebreide functionaliteit, bijvoorbeeld voor de vpn-verbinding of uitgebreide vlan-functionaliteit, dan constateren we dat de gebruiksvriendelijkheid van wifi-mesh-systemen vaak ten koste gaat van dergelijke specifieke functies. Het uitbreiden vanaf je huidige router kan dus interessant zijn zowel vanwege je budget als mogelijkheden. Dat is dan ook iets waar een aantal bedrijven zich dan ook vol op richten. We bespreken twee voorbeelden van sterk verschillende implementaties, van ASUS en AVM.

©PXimport

AVM Fritz!Box

AVM is in Nederland vooral bekend van de Fritz!Box-routers die Xs4all-gebruikers bij hun abonnementen krijgen. Maar ook hun los verkochte routers worden structureel door ons getest (overwegend positief) wat betreft prestaties en functionaliteit. Niet vreemd dat het bedrijf daar verder op wil bouwen. Inmiddels heeft AVM ook mesh-producten.

Waar het gros van de concurrenten geheel nieuwe producten op de markt zetten, kiest de Duitse marktleider voor firmware-updates voor hun bestaande producten. Hierdoor hebben veel AVM-gebruikers in een klap een mesh-router in huis. Vervolgens toverde AVM het topmodel repeater/accesspoint, de Fritz!WLAN repeater 1750E, om tot mesh-satelliet.

AVM heeft dus geen breed assortiment satellieten, maar zeventig euro voor een losse mesh-satelliet is een scherpe prijs, zeker voor een merk dat normaliter niet om hun lage prijzen bekend staat.

In dezelfde testopstelling als bij de test van wifi-mesh-systemen houden de 1750E-satellieten goed stand. Concurrentie voor de betere AC2200 triband-satelliet is geen enkele dualband-product, maar als AC1750-product presteert de 1750E prima. En daarbij raken de extreem uitgebreide mogelijkheden van de Fritz!Box zelf niet verloren.

Rekenen we de kosten van een luxe Fritz!Box mee, dan vinden we het puur voor de mesh een pittig geprijsd pakket. Maar wanneer je al zo’n router hebt, is deze mesh-uitbreiding wel het aantrekkelijkste alternatief.

AVM Fritz!Box

Prijs
€ 79,- – € 249,- (router), € 70,- (satelliet)
Website
https://nl.avm.de8Score80

Uitbreiden wordt universeel

©PXimport

ASUS AiMesh

Hoewel ASUS ook dit jaar weer met zijn Lyra-product meedoet in onze vergelijkende test van wifi-mesh-systemen, lijkt hun hart eigenlijk te liggen bij het concept AiMesh. Wat AiMesh uniek maakt, is dat je alle AiMesh-compatibele producten (momenteel enkele tientallen bestaande routers) naar eigen inzicht kunt opstellen als mesh-router of mesh-satelliet. Hierdoor kun je vrij mesh-combinaties maken, afhankelijk van je budget en wensen, met in theorie zeer krachtige routers als mesh-satellieten.

Ook hier is het voordeel dat je je bestaande router kunt behouden en daarmee de uitstekende routerfuncties van ASUS behoudt, bijvoorbeeld op gebied van vpn, extreme tweak-opties en meerdere gastnetwerken.

Wij gingen met AiMesh aan de slag met twee ASUS Blue Cave-routers. Deze router kost circa 200 euro en heeft uitstekende 5GHz-prestaties en een 4x4-antenneopstelling. De installatie stelt weinig voor: je update de firmware, stelt één exemplaar als AiMesh-router in en de ander als AiMesh-node. Voor de echte leek is gewone mesh eenvoudiger, maar met minimale kennis kom je er eenvoudig doorheen.

Goed, maar kan beter

De Blue Cave-router is als router beter dan de routers van de gewone wifi-mesh-systemen. In de praktijk valt op dat deze AiMesh-opstelling onze basiseis van ‘gewoon overal goed wifi’ zeker kan waarmaken, voor het gevoel werkt het overal goed. Duiken we echter wat dieper in de prestaties, zeker met de kosten in ons achterhoofd, dan valt daar nog wel iets op af te dingen. Zo is een Blue Cave-router een dualband-apparaat met een capaciteit die niet kan tippen aan een (goedkoper) AC2200-mesh-systeem. In theorie zouden twee van deze routers dankzij MU-MIMO zeer slim onderling kunnen communiceren, bijvoorbeeld door twee van de vier aanwezige 5GHz-streams als backhaul in te zetten en de twee overgebleven 5GHz-streams te gebruiken om met de client te communiceren. In de praktijk is daar geen sprake van.

Het AiMesh-systeem werkt absoluut, maar we denken dat er veel meer in zou moeten zitten. Op de manier waarop het nu werkt, functioneert een van de routers vooral als een iets slimmere repeater met spierballen, met vooral de basale mesh-voordelen zoals een gedeeld ssid en betere roaming als pluspunten. We houden een slag om de arm totdat we zelf een triband-AiMesh-combinatie in de praktijk zien en testen.

Vooralsnog is ook AiMesh vooral interessant als je reeds geïnvesteerd hebt in een stevige ASUS-router. Heb je nog geen bestaande AiMesh-apparaten, dan zijn er aantrekkelijkere AC2200-mesh-systemen.

©PXimport

ASUS AiMesh

Prijs
€ 99,- – € 349,- per router/node
Website
www.asus.com8Score80

Powerline

Powerline-technieken zijn meegegroeid met onze draadloze netwerken, en het heeft enkele jaren geduurd voordat we echt degelijke implementaties zagen. Mocht je ooit met powerline hebben geëxperimenteerd en de techniek hebben afgeschreven vanwege een gebrek aan stabiliteit en prestaties, dan kunnen we verklappen dat daar grote stappen in zijn gemaakt.

Powerline-systemen gebruiken de elektrische bedrading in je huis. Niet echt draadloos dus, maar de meeste woningen bevatten meer dan genoeg elektrakabel in de muur. Het idee is eenvoudig: elektriciteit werkt op louter op de 50Hz-frequentie over die bedrading (althans in Nederland en België) en het is prima mogelijk om signalen op andere frequenties over diezelfde bedrading te sturen voor andere zaken. In dit geval: jouw data.

©PXimport

Powerline met wifi

De powerline-adapters met wifi zijn een bekende uitbreiding op het bestaande netwerk, waarbij je begint op een met ethernet bekabeld stukje van je huis en met powerline een brug slaat naar een plek waar de wifi matig is … waar vervolgens een draadloos netwerk wordt uitgezonden. Feitelijk een accesspoint zonder ethernetkabels. Sommige kits bieden zelfs twee wifi-punten of geïntegreerde (slimme) contactdozen. Qua kosten duurder dan een simpele repeater, maar in een huis waar powerline werkt zijn de prestaties normaal gesproken veel beter. Het doortrekken van de ethernetkabel blijft echter altijd het beste.

©PXimport

Prestaties schommelen

Het is belangrijk dat je beseft dat de prestaties van powerline-producten, ongeacht merk of type, sterk situatieafhankelijk zijn. Bij wifi kunnen de prestaties per huis ook wel wat schommelen, maar bij powerline kan een product in huis A uitstekend werken, terwijl het in huis B ronduit slecht of zelfs helemaal niet werkt. Dat geldt zelfs voor een product dat in een test uitstekende prestaties neerzet. Dat maakt het nagenoeg onmogelijk om powerline-producten daadwerkelijk hard aan te bevelen. Je moet het namelijk altijd zelf uitproberen. Koop je product daarom bij een winkel met een goed retourbeleid! Powerline-producten of mesh-producten die door powerline ondersteund worden zijn in potentie topoplossingen wanneer het trekken van ethernetkabels niet mogelijk is, maar in sommige huizen zal het simpelweg niet werken.

Mesh met powerline

©PXimport

Zoals gezegd gaat er wat pure prestaties betreft niets boven een bedrade backhaul. Mesh-oplossingen die daar gebruik van kunnen maken zijn uitstekend, maar als alles bekabeld is dan zijn losse accesspoints een goed alternatief. Op pagina ## leggen we uit hoe je je hele huis voorziet van netwerkkabels.

Een eenvoudig accesspoint werkt niet heel anders dan je draadloze router. Het is dan ook niet vreemd dat menig router ook als accesspoint kan functioneren. Zaken als roaming (oftewel het overschakelen van accesspoint naar accesspoint) zijn wel iets om rekening mee te houden. Immers, wanneer je (verschillende) routers als accesspoint of losse accesspoints gebruikt, zal het roamen tussen de accesspoints minder soepel verlopen dan wanneer je accesspoints gebruikt die onderdeel zijn van een systeem zoals Ubiquiti Unifi of een wifi-mesh-systeem.

Losse accesspoints zijn veelal goedkoop (slechts enkele tientjes) en meestal betrouwbaarder dan vergelijkbaar geprijsde repeaters en powerline-oplossingen (al geldt ook hier dat goedkoop soms duurkoop is). Zolang die kabels er maar liggen, zijn er geen goedkopere alternatieven die even goed werken.

©PXimport

Zakelijk voor thuis

De volgende stap zijn de zakelijke accesspoints: ze zijn sneller, betrouwbaarder en hebben meer mogelijkheden. Ze bieden zeer uitgebreide software, die voor zowel zakelijke gebruikers als prosumers interessant zijn. Vooral het gecentraliseerde beheer waarbij meerdere punten vanuit één programma worden beheerd, is interessant. Daarin ligt ook de uitdaging, want menig zakelijk accesspoint-systeem vereist dat je de software op een fysiek systeem hebt draaien om aanpassingen aan het netwerk te maken, of aanschaf van een zogenoemde controller die die rol over neemt (wat extra kosten met zich meebrengt). Voor de tech-fanaat geen probleem, maar voor de echte leken zijn deze systemen niet gebruiksvriendelijkheid genoeg – ze hebben het labeltje ‘zakelijk’ niet voor niets.

Toch zijn wij uitermate gecharmeerd van het Auranet-systeem van TP-Link. Je kunt al voor circa 60 euro een AC1200-klasse accesspoint van dat merk op de kop tikken. Tevens zijn we fan van het iets duurdere Ubiquiti UniFi-systeem, dat zich door de jaren heen dik bewezen heeft. Wat prestaties betreft zijn deze producten ongeslagen en ze zijn extreem betrouwbaar. Net als mesh-oplossingen zijn dergelijke systemen veelal in staat om ook zaken als roaming en hand-over goed uit te voeren. En als je ze combineert met een PoE-switch, dan kan kun je ze meestal heel chic aan de muur of het plafond wegwerken. Voor de tech-fanaat met bekabeling in huis is dit dus de te bewandelen weg.

©PXimport

AC-klasse accesspoints

Conclusie

Zoek je goede wifi in huis, dan is er genoeg te kiezen. Zeker nu mesh-systemen breed beschikbaar zijn, is goede wifi nog nooit zo makkelijk geweest. Afhankelijk van de aanwezige hardware in jouw huis, de staat van de bekabeling (zowel ethernet als elektra) en je budget, zijn er de nodige alternatieve oplossingen die echt het overwegen zijn.

Met iOS 18 krijg je toegang tot functies die eerder niet mogelijk waren, waardoor je je smartphone nog persoonlijker kunt maken. Ook de Notities-app heeft een update gekregen, zodat je teksten nu veel makkelijker kunt organiseren.

Lees ook: Personaliseer je iPhone: zo pas je in iOS 18 het beginscherm aan

De Notities-app van iOS 18 is onder handen genomen. Daardoor moet het ook gemakkelijker worden om bepaalde informatie terug te vinden. Als je een lange tekst in de app hebt geschreven, dan kan het lastig zijn om een specifieke passage op te zoeken, zelfs wanneer je al koppen en tussenkopjes hebt gebruikt om je tekst te structureren. Maar met iOS 18 is dat makkelijker geworden. Je kunt nu namelijk de kopjes – en daarmee de tekst die daarbij hoort – inklappen en uitvouwen wanneer je wilt.

Zodoende moet je veel sneller door je eigen werk heen kunnen. Wanneer je zo'n kop inklapt, verdwijnt de alinea die daarmee geassocieerd wordt. In beeld verschijnt dan een kleine pijl naast de betreffende kop. Als je daar op tikt, dan komt de alinea tevoorschijn. In dit artikel leggen we uit hoe je de koppen inklapbaar maakt en hoe je ze daarna ook weer kunt uitklappen. Heel moeilijk is het niet, maar je moet wel even weten waar het staat.

Inklapbare koppen voor Notities

Open de Notities-app op je iPhone, zodra je die hebt geüpdatet naar iOS 18. Je kunt nu een notitie selecteren en openen (eventueel vanuit een map), of een nieuwe aanmaken. Dat laatste doe je door rechts onderin op het knopje te drukken dat lijkt op een potlood in een vierkant. Maak de tekst op zoals je dat altijd zou doen en voeg de koppen toe die je wilt gebruiken. Koppen maak je aan door een regel te selecteren en onderin, op de balk met opties, op Aa te klikken. Zie je deze balk niet? Klik dan op het plusicoon.

Aa is de opmaakknop. Daarmee bepaal je wat voor type tekst het is: een titel, koptekst, subkop of hoofdtekst. Selecteer nu Koptekst of Subkop. Links van de (sub)kop zie je nu een pijltje staan, dat naar beneden gericht is. Dat betekent dat deze sectie uitgeklapt is. Als je op het pijltje tikt, kun je de alinea inklappen, zodat deze uit beeld verdwijnt. Klik je er nogmaals op, dan komt de alinea weer tevoorschijn.

Tot slot is het mogelijk de tekst, in welke opmaakvorm dan ook, van kleurtjes te voorzien. Selecteer dan wederom een regel of alinea, tik als dat nodig is op plus, dan op Aa en tik rechts op de kleurknop (bij ons staat die standaard op paars).

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een betaalbare draadloze hoofdtelefoon, bluetooth-speaker, radio of soundbar? Vandaag hebben we vijf interessante audioproducten voor je gespot.

JBL Tune 770NC

Zoek je een goede bluetooth-koptelefoon met noise-cancelling? De zwarte uitvoering van de JBL Tune 770NC is op het moment van schrijven spotgoedkoop! Als je liever een ander kleurtje wilt, kies je als alternatief voor een witte, blauwe of paarse versie. Deze kleurstellingen zijn eveneens betaalbaar. De Tune 770NC heeft zachte kussens die volledig over je oren vallen. Wel zo comfortabel, want hierdoor ervaren je oren geen hinderlijke drukpunten. Gunstig is de ondersteuning voor actieve ruisonderdrukking. Op drukke plekken filtert deze draadloze koptelefoon storende achtergrondgeluiden weg.

De Tune 770NC heeft twee audiodrivers van veertig millimeter met een volledig bereik. Op een volledig opgeladen accu kun je tot ongeveer 44 uur luisteren. Zet je noise-cancelling uit, dan bedraagt de maximale luistertijd zelfs zeventig uur. Heb je een lekker muziekalbum opstaan terwijl iemand je opbelt? Pauzeer dan de audioweergave en voer handsfree een gesprek. Tot slot loont het de moeite om de JBL Headphones-app op een smartphone te installeren. Met behulp van diverse equalizerinstellingen stel je daarmee jouw favoriete geluid in.

Xiaomi Redmi Buds 5

Voor enkele tientjes koop je deze volledig draadloze oordopjes van Xiaomi. Je kiest tussen een zwarte, witte en lichtblauwe uitvoering. Ondanks de lage aanschafprijs ondersteunt de Redmi Buds 5 noise-cancelling. Ideaal voor wie zich in een drukke omgeving even wil concentreren. Volgens de fabrikant filteren de in-ears tot 46 decibel van de geluiden om je heen weg. Het werkt vooral bij laagfrequentie audiogolven, zoals motoren van voertuigen. Je kunt zelf de mate van actieve ruisonderdrukking instellen.

Xiaomi belooft op een enkele acculading een luistertijd van tien uur. Verder kun je de oordopjes met de bijgesloten oplaadcase tot driemaal volledig opladen. Kortom, de Redmi Buds 5 hebben pas na zo'n veertig uur luisteren netstroom nodig. Heb je vaak haast, dan is de snellaadfunctie ideaal. Na vijf minuten opladen kun je weer twee uur luisteren. Via het bedieningspaneeltje aan de buitenzijde stuur je de in-ears makkelijk aan. Sla bijvoorbeeld een liedje over, wijzig het volume of neem een inkomend gesprek aan. Als laatste is het lichte gewicht van slechts 5,3 gram per oordopje een pluspunt. Dit maakt de Redmi Buds 5 geschikt voor lange luistersessies.

Philips TAB5309/10

Met de Philips TAB5309/10 schaf je een betaalbare soundbar én subwoofer aan. Beide apparaten zijn draadloos met elkaar verbonden, waardoor je geen kabels hoeft te trekken. Als je met de afstandsbediening een hoog basniveau selecteert, voel je drukke scènes van films, series en games letterlijk trillen. Uiteraard activeer je net zo makkelijk een 'zachtere' basweergave. De achterzijde telt drie aansluitingen, namelijk HDMI-ARC, s/pdif (optisch) en 3,5mm-audiojack. Je kunt dus elke televisie aansluiten.

Met een lengte van 76,6 centimeter past de TAB5309/10 bij zo'n beetje elke beeldbuis. Plaats de soundbar op een televisiemeubel of hang hem met de meegeleverde wandbevestiging aan de muur. Eenmaal aangesloten wissel je tussen verschillende geluidsinstellingen, namelijk film, muziek en stadion. Bovendien versterk je zo nodig stemmen, zodat je mensen op televisie beter kunt verstaan. Je gebruikt deze soundbar eventueel ook voor het luisteren van muziek. Verbind hiervoor een smartphone via bluetooth en stream je favoriete Spotify-afspeellijsten. Als alternatief kun je ook een usb-stick of externe harde schijf met audiobestanden aansluiten.

Lees ook: Welke bluetooth-speaker past bij mij?

JBL Clip 5

De JBL Clip 5 is een van de goedkoopste bluetooth-speakers die je momenteel kunt kopen. Dit product is in zo'n beetje alle kleuren van de regenboog verkrijgbaar, namelijk zwart, roze, rood, legergroen, wit, paars en blauw. Gunstig is de IP67-gecertificeerde behuizing, want stof, zand en water kunnen niet binnendringen. Hang de Clip 5 via de geïntegreerde karabijnhaak dus gerust in de douchecabine of neem de compacte luidspreker mee naar het strand. Dankzij het lichte gewicht van 285 gram neem je het apparaatje overal mee naartoe. Via de JBL Portable-app op een smartphone pas je desgewenst diverse geluidsopties aan.

De ingebouwde accu kun je via de bijgesloten usb-c-kabel opladen. Luister vervolgens twaalf uur onafgebroken naar muziek, podcasts en/of radio. Is de accu toch onverhoopt leeg? Druk dan op de zogeheten Play Boost-knop voor nog eens drie uur luisterplezier. Verder heeft de voorzijde knopjes om het volume te reguleren en de audioweergave te pauzeren. Ten slotte is het mogelijk om twee Clip 5-speakers draadloos te koppelen. Zo luister je naar een voller geluid. Je leest hier enkele reviews van andere gebruikers.

Philips TAR5005/10

Wil je een goedkope FM-/DAB+-radio met wekkerfunctie kopen? Momenteel bieden enkele webshops dit fraaie exemplaar van Philips voor minder dan vijftig euro aan. Via de lange telescopische antenne aan de achterzijde vergroot je de kans op een goede radio-ontvangst. Kies wel een locatie dicht bij het stopcontact, want de TAR5005/10 heeft geen accu. In de houten klankkast is een audiodriver van ruim zes centimeter verantwoordelijk voor het geluid.

Bovenop de behuizing tref je een behoorlijk uitgebreid bedieningspaneel. Hiermee sla je tot twintig voorkeurzenders in het geheugen op. Je kunt daarnaast het volume wijzigen en een wekker instellen. Configureer zo nodig twee alarmen op verschillende tijdstippen. Verder kan de TAR5005/10 zichzelf na een bepaalde periode automatisch uitschakelen, bijvoorbeeld na 15, 60 of 120 minuten. De voorkant heeft een display waarop je de tijd, het radiostation en zenderinformatie kunt aflezen. Deze (design)radio meet slechts 15,5 × 9,5 × 10,9 centimeter, zodat je vast wel een mooi plekje kunt vinden.