ID.nl logo
De beste alternatieven voor mesh-wifi
© Reshift Digital
Huis

De beste alternatieven voor mesh-wifi

Wij noemen mesh-wifi al jaren dé oplossing voor een snel en betrouwbaar draadloos netwerk met een goed bereik. Maar … mesh-wifi is niet altijd en overal de beste optie. In dit artikel bespreken we een aantal alternatieven die, afhankelijk van jouw huis en situatie, een betere optie zouden kunnen zijn.

De voordelen van een wifi-mesh-systeem zijn bekend, maar er zijn ook nadelen: de betere sets zijn prijzig, ze vervangen vaak alle bestaande hardware waar je al in hebt geïnvesteerd en het blijft natuurlijk een draadloze oplossing. En alle signalen die door de lucht gaan, zijn per definitie gevoelig voor invloeden van buitenaf.

Elk huis is ook uniek; de indeling, de aanwezige hardware en de exacte wifi-problematiek verschilt dan ook per situatie. Misschien is investeren in een compleet mesh-systeemoverdreven als je slechts nét dat beetje bereik tekortkomt voor achter in de tuin of dat éne kamertje op zolder. Of wat als je huis volledig bekabeld is? Dan wil je daar natuurlijk optimaal gebruik van maken.

Dat laatste blijft eigenlijk sowieso het beste advies dat we kunnen geven: als je écht een top wifi-netwerk wil maken, is niets betrouwbaarder dan een kabel laten trekken. We bespreken in dit artikel situaties waarin kabels geen oplossing zijn, maar we schetsen ook in hoe je een situatie waar je dat wel kan (laten) doen, voor een echt ultiem draadloos netwerk in huis.

Wifi-mesh-systemen

In een artikel over wifi-mesh-systemen mogen de prestaties die je met zo’n systeem haalt natuurlijk niet ontbreken. Wifi-mesh-systemen kun je indelen in verschillende snelheidsklassen waarbij dualband AC1200/1300-systemen geen aparte draadloze backhaul hebben, terwijl tri-band-systemen in de AC2200/3000-klasse daar wel over beschikken.

Een van de wifi-mesh-punten vormt de bedraad aangesloten basis van het systeem, en wanneer bijvoorbeeld je laptop is verbonden met dat mesh-punt kun je bij ieder systeem, net als bij een bedraad accesspoint, een snelheid van minimaal 450 Mbit/s halen. Bij de betere systemen kun je ook via een draadloos aangesloten mesh-punt nog altijd een snelheid tussen de 200 en 350 Mbit/s halen. Bij de betere dualband-systemen haal je via draadloos aangesloten mesh-punten nog altijd een snelheid tussen de 120 en 200 Mbit/s.

Let op: het gaat hier wel om snelheden die wij gehaald hebben op onze testlocatie met de beste systemen in hun klasse; draadloze snelheden kunnen per locatie verschillen. Je vindt de testresultaten van 23 wifi-mesh-systemen in onze uitgebreide wifi-mesh-test die je hier kunt lezen.

©PXimport

Repeaters

De wifi-repeater, soms ook de range extender genoemd, is een van de oudste oplossingen voor het uitbreiden van je draadloze netwerk. Deze apparaten zijn inmiddels zo gemeengoed geworden dat je ze al voor een paar tientjes bij de lokale prijsvechter uit de grabbelton kan halen. Een repeater werkt in de basis niet veel anders dan een mesh-systeem. Het maakt contact met je bestaande netwerk op een plek in huis waar de verbinding nog wél goed is, en breidt dat vervolgens uit.

Waarom dan meer betalen voor een mesh-oplossing? Nu, in de praktijk blijken de resultaten van repeaters behoorlijk tegen te vallen. Vooral de goedkopere apparaten hebben regelmatig een reset nodig en zijn gevoelig voor invloeden van buiten. Ze leveren dus wisselende prestaties, vaak zonder duidelijke verklaring. En als het wel stabiel werkt, reken dan op snelheden van zo’n 50 Mbit/s met uitschieters naar 90 Mbit/s voor de echt goedwerkende exemplaren.

Hoewel de theorie van mesh en repeaters niet ver van elkaar verwijderd ligt, is de praktijk dus anders. De meeste mesh-oplossingen gebruiken krachtige moderne chips, goede ondersteunende componenten en uitgekiende software. Bij repeaters wordt hier keihard op bezuinigd. Vergelijk de ervaring gerust met die tussen een high-end en een budgetsmartphone: ze lijken in theorie op elkaar, maar de ervaring is onvergelijkbaar.

©PXimport

Halvering capaciteit

Maar ook als je een goed werkende (duurdere) repeater in huis hebt, resteert het probleem dat de manier waarop repeaters werken per definitie leidt tot een capaciteitsverlies van zo’n vijftig procent. Luxere dualband repeaters zoals de AVM Fritz!WLAN Repeaters ondervangen dat door slim met de vrije banden om te gaan en leveren zo alsnog de maximale snelheid die je van een typische internetverbinding mag verwachten, maar dan komen we prijstechnisch al in de buurt van mesh en de andere alternatieven in dit artikel. In een mesh-systeem zijn alle componenten op elkaar afgestemd, waardoor de snelheden simpelweg beter zijn.

©PXimport

Goedkoop

Waarom besteden we toch ruim aandacht aan repeaters ondanks dat we er zoveel kritiek op hebben? Nu, mocht je voor jouw huis slechts de wifi-prestaties in een klein deel van de woning willen verbeteren, dan is een repeater gezien de prijs en het installatiegemak weldegelijk een aanvaardbare optie. In tegenstelling tot een mesh-systeem, dat al snel een groot deel van je netwerk vervangt, is het namelijk een kwestie van één apparaat in het stopcontact en gaan. Dus als je alleen met een slechte verbinding zit in dat ene kleine kamertje waar je hoogstens door je timeline wil scrollen of Netflix wil kijken, dan is een repeater alsnog een valide alternatief. Maar laat de echte budgetmodellen altijd links liggen.

Wifi 6

Tegenwoordig is wifi 6 de nieuwe standaard, en zijn telefoons en laptops met wifi 6 al redelijk breed verspreid. Hoewel er inmiddels genoeg wifi 6-routers te koop zijn in allerlei prijsklassen, is het aanbod versterkers, accesspoints en powerline-adapters vooralsnog gering. Mocht je reeds wifi 6-apparaten hebben, of verwacht je de komende tijd een nieuwe (luxe) laptop aan te schaffen, dan is wifi 6-ondersteuning echter wel iets om naar te kijken. Schaf in dat geval dus nog geen relatief duur accesspoint-systeem aan, maar wacht nog even totdat de wifi 6-varianten te koop zijn.

Accesspoints

Er gaat niets boven een bedraad netwerk als basis in huis als je voor topprestaties en betrouwbaarheid gaat. De betere wifi-mesh-systemen kunnen daar echter ook gebruik van maken; dit wordt ook wel bedrade backhaul genoemd. In dat geval gebruiken de mesh-systemen waar mogelijk het bedrade netwerk voor onderlinge communicatie om zo de draadloze verbindingen te ontlasten. En, waar dat niet mogelijk is, slaan ze onderling een draadloze brug, zodat je overal in huis een goede verbinding hebt. Heb je een wifi-mesh-systeem met deze functie en de mogelijkheid een deel bedraad aan te sluiten, doe dat dan vooral. Ieder bedraad aangesloten apparaat zorgt voor minder storing op je draadloze netwerk, waardoor je draadloze prestaties voor de apparaten die dit echt nodig hebben omhoog gaan.

Als je huis wel volledig bekabeld is en je hebt dat stukje draadloze overbrugging niet nodig, maar je ervaart wel een zwakke plek in je wifi-dekking, dan kun je een bedraad accesspoint overwegen. Een los accesspoint kost meestal slechts enkele tientjes, maar is wel betrouwbaarder dan gelijk geprijsde repeaters. Zolang die kabels er maar liggen, zijn er geen goedkopere alternatieven die ook daadwerkelijk goed werken, met vergelijkbare snelheden als die je vlakbij je eigen router mag verwachten.

Via een bedraad aangesloten accesspoint kun je dus (als je dicht genoeg bij het accesspoint bent) probleemloos een snelheid van zo’n 450 Mbit/s halen in het geval van een AC1200-accesspoint. Heb je een draadloze router over, dan kun je die ook relatief eenvoudig als bedraad accesspoint inzetten. We raden je wel aan om dit alleen te doen als deze ‘oude’ router een relatief modern wifi 5-exemplaar is.

©PXimport

Zakelijk accesspoint-systeem

Een stapje omhoog in de rangorde vinden we de zakelijke accesspoints; die zijn sneller, betrouwbaarder en niet per se heel duur. Ze bieden extreem uitgebreide mogelijkheden die voor zowel zakelijke gebruikers als geïnteresseerde consumenten interessant zijn. Ook gecentraliseerd beheer, waarbij je meerdere punten vanuit één softwarepakket beheert, is interessant voor de echte netwerkfanaat.

Daarin ligt echter ook de uitdaging, want de betere zakelijke accesspoint-systemen vereisen dat je software op een fysiek systeem hebt draaien om aanpassingen aan het netwerk te kunnen maken, of aanschaf van een controller die die rol overneemt (lees: extra kosten). De gebruiksvriendelijkheid is dan ook voor echte leken ver te zoeken.

Toch zijn wij uitermate gecharmeerd van onder andere het TP-Link Omada-systeem, waarbij je voor circa 60 euro al een AC1200-klasse accesspoint op de kop kan tikken, net als de kwalitatief hoogstaande (iets duurdere) Ubiquiti UniFi-oplossingen. Beide systemen zijn perfect in staat om een compleet (bedrijfs)pand van wifi te voorzien.

Wat de prijs-prestatieverhoudingen betreft zijn dit uitstekende en vooral extreem betrouwbare oplossingen. Ook is het mogelijk ze te combineren met een PoE-switch, dan kun je ze chic aan de muur of het plafond wegwerken zonder dat ze een stekker nodig hebben. De PoE-switch (circa zes tientjes voor een instapper) voorziet de apparaten dan zowel van stroom als netwerk. Voor de techfan met bekabeling in huis dus the way to go.

©PXimport

Ac-klasse voor accesspoints

Zowel wifi-mesh-systemen als accesspoints worden ingedeeld aan de hand van ac-klassen. En hoe hoger die klasse is, hoe duurder het accesspoint of wifi-mesh-systeem wordt. Voor echt goede prestaties raden we een wifi-mesh-systeem van minimaal de AC2200-klasse aan terwijl we je voor bedrade accesspoints een AC1200-exemplaar adviseren. De ac-klasse van een accesspoint kun je dan ook niet direct vergelijken met die van een mesh-systeem. Een mesh-systeem heeft een goede draadloze backhaul nodig en die draadloze bandbreedte is onderdeel van de ac-klasse. Daarom kijken we bij wifi-mesh-systemen bij voorkeur naar de AC2200-klasse of hoger. Reken je die draadloze backhaul niet mee, dan heb je bij de wifi-mesh-systemen eigenlijk te maken met een AC1200-klasse accesspoint. Voor de meeste situaties is een AC1200-AC1300-klasse accesspoint dat twee datastormen gebruikt, ruim voldoende. Vrijwel alle clients zijn immers voorzien van een wifi-adapter met maximaal twee datastromen. Maar als je beschikt over een Macbook Pro of andere laptop met een zeldzame 3x3stream-netwerkadapter, dan kan de upgrade naar AC1750-accesspoints interessant zijn.

▼ Volgende artikel
Slimmer overstappen zorgverzekering 2026: pak dubbel voordeel met CashbackXL
© ID.nl
Zekerheid & gemak

Slimmer overstappen zorgverzekering 2026: pak dubbel voordeel met CashbackXL

Naar verwachting stappen dit jaar weer ruim 1,2 miljoen mensen over van zorgverzekering. Verstandig, maar het kan nóg slimmer. Wie overstapt via CashbackXL profiteert namelijk dubbel: je bespaart op de premie én ontvangt cashback-punten die je kunt inwisselen voor keiharde euro's.

We zitten midden in het overstapseizoen. Tot en met 31 december heb je de tijd om je huidige zorgverzekering op te zeggen en een nieuwe te kiezen. De ontevredenheid over de hoge premies is voor velen de belangrijkste reden om te wisselen. Daarnaast kiezen steeds meer mensen voor een minder uitgebreide aanvullende verzekering om de kosten te drukken. Er valt vaak honderden euro's per jaar te besparen door simpelweg te vergelijken. Maar waarom zou je genoegen nemen met alléén een lagere premie?

Punten scoren (en cashen!)

Als je via CashbackXL overstapt, ontvang je voor elke nieuw afgesloten zorgverzekering bij de grote vergelijkers Poliswijzer.nl, Zorgkiezer en Overstappen.nl 2.750 punten. Deze punten zijn geld waard: 1 punt staat gelijk aan € 0,01. Dit betekent dat je per overstap € 27,50 extra voordeel pakt.
Of je nu kiest voor a.s.r., VGZ Bewuzt, OHRA, Zilveren Kruis Ziezo of een van de vele andere verzekeraars uit de lijst: als je via de juiste vergelijker overstapt, pak je die bonus mee. In onderstaand overzicht zie je bij welke vergelijker je moet zijn voor een specifieke verzekeraar.

💡Slimme tip: zo krijg je meerdere cashbacks op één adres

Stappen jij en je partner allebei over? Let dan even goed op. Normaal gesproken geldt de regel: één cashback per vergelijker, per adres/gezin. Maar daar is een slimme oplossing voor. Wil je voor meerdere gezinsleden een cashback ontvangen? Sluit de verzekeringen dan af bij verschillende vergelijkers.

Voorbeeld: Jij sluit je nieuwe verzekering af via Poliswijzer.nl (2.750 punten) en je partner sluit af via Overstappen.nl (ook 2.750 punten). Zo ontvang je op hetzelfde adres twee keer de cashback!

Belangrijk om te weten: geduld wordt beloond

Overstappen doe je vóór 1 januari, maar de controle duurt even. Zorgverzekeraars keuren de aanvragen namelijk pas definitief in april 2026. Het duurt dus even voordat de punten in je account op 'goedgekeurd' staan, maar dat is het wachten waard.

Voorwaarden puntenactie zorgverzekering 2026

Wil je in aanmerking komen voor deze actie, lees dan onderstaande voorwaarden even aandachtig door:

• Je moet 18 jaar of ouder zijn.
• Het moet gaan om een nieuwe verzekering (als je verlengt bij je huidige verzekeraar (ook al sluit je een andersoortige verzekering af) dan geldt dat hier niet als overstappen.
• Alle genoemde cashbacks gelden altijd voor elk eigen risico.

Zo werkt de zorgverzekerings-cashback

Wil jij 2026 financieel goed beginnen? Volg dan deze stappen voor de perfecte tracking:

1. Maak een account aan op CashbackXL.
2. Klik bovenaan in de blauwe balk op Zorgverzekering 2026.
3. Bekijk in het overzicht welke verzekeraar via welke vergelijker (Poliswijzer, Zorgkiezer of Overstappen) beschikbaar is.
4. Klik op de link en start de vergelijking. Let op: accepteer alle cookies op de site van de vergelijker en zet je adblocker uit. Dit is noodzakelijk om de punten te kunnen registreren.
5. Sluit de verzekering af.
6. Je aankoop wordt geregistreerd en na goedkeuring in april 2026 kun je jouw punten verzilveren in euro's.

Waarom je CashbackXL kunt vertrouwen

CashbackXL is de grootste cashback-site van Nederland. De site registreert 97 procent van alle aankopen succesvol en scoort op Kiyoh een klantwaardering van een 9,0. Je ontvangt je uitbetaling maandelijks (of wanneer jij wilt, zonder minimumbedrag), krijgt de hoogste cashback-percentages en kunt terecht bij een toegankelijke klantenservice.

▼ Volgende artikel
Dit wil je weten over tweestapsverificatie, óók zonder je smartphone
© Looker_Studio - stock.adobe.com
Huis

Dit wil je weten over tweestapsverificatie, óók zonder je smartphone

Je inloggegevens alleen met een wachtwoord beveiligen is vragen om problemen. Steeds meer diensten en apps bieden daarom tweefactorauthenticatie (2FA) aan, of ze verplichten dit zelfs. Naast een wachtwoord heb je dan een tweede factor nodig. Vaak gebruik je hiervoor je smartphone, maar wat doe je als je (tijdelijk) geen telefoon hebt?

Dit artikel in het kort

Tweestapsverificatie (2FA) beschermt je accounts beter dan alleen een wachtwoord. Vaak gebruik je hiervoor je smartphone, maar dat hoeft niet. In dit artikel lees je hoe je ook zonder telefoon veilig kunt inloggen. Zo ontdek je hoe desktop-authenticators zoals Proton of KeePassXC werken, hoe je een hardwaresleutel zoals een YubiKey instelt, en hoe je back-upcodes aanmaakt voor noodgevallen. Ook wordt uitgelegd wat een digitale en fysieke token precies doen en hoe toegangssleutels (passkeys) een alternatief vormen voor klassieke wachtwoorden.

Wachtwoorden kun je vergeten, of ze worden gehackt. Daarom is het niet handig om de toegang tot een dienst of app alleen met een wachtwoord te beveiligen. Voor meer veiligheid voeg je daar een tweede authenticatiemethode aan toe. We hebben het over het aanmelden via 2FA (tweefactorauthenticatie oftewel tweestapsverificatie).

Bij 2FA heb je naast iets wat je weet, meestal een wachtwoord, ook iets wat je 'hebt' of 'bent' nodig om in te loggen. Zo'n tweede factor is vaak een unieke, eenmalige code via een authenticator-app op je smartphone. Het kan ook een sms-code, pushmelding, hardwaresleutel of een biometrische beveiliging zijn. Zo kan een aanvaller met je wachtwoord niet binnendringen, want hij heeft ook die tweede factor nodig. Een geraden of gelekt wachtwoord is dus niet meer voldoende, wat de veiligheid verhoogt.

Smartphone

Veel 2FA-oplossingen werken via een smartphone, bijvoorbeeld met de authenticator-app van Authy, Google of Microsoft, of via sms-berichten naar je telefoon. Dit is handig, maar er zijn ook nadelen. Je hebt altijd je telefoon nodig en bij een lege batterij, verlies of diefstal kom je mogelijk niet bij je accounts. Ook al je je in een gebied zonder mobiel bereik bevindt, is het lastig of onmogelijk om een sms te ontvangen.

2FA via sms is bovendien kwetsbaar voor praktijken als sim-swapping. Hierbij zet een aanvaller jouw telefoonnummer om naar een eigen simkaart om zo sms-codes te ontvangen. Je smartphone kan ook besmet raken (via phishing) met malware. Ook daarmee kan een aanvaller andere 2FA-codes onderscheppen.

Het kan ook zijn dat je geen smartphone voor je werk hebt en dat je je privételefoon liever niet gebruikt voor werkgerelateerde 2FA-authenticaties. Je kunt er natuurlijk ook nog bewust voor kiezen om geen eigen smartphone te hebben.

Gelukkig bestaan er veilige alternatieven om je ook zonder smartphone via 2FA aan te kunnen melden, zoals de rest van dit artikel duidelijk maakt.

Lees ook: Waarom je beter geen sms voor tweestapsverificatie kunt gebruiken

Een eenmalige code via een (mobiele) authenticator-app is een van de populairste 2FA-verificatiemethoden.

Desktop-authenticator

Veel mensen gebruiken als tweede factor een eenmalige code via een authenticator-app. Daarvoor bestaan verschillende gratis mobiele apps, maar je kunt ook je desktop of laptop inzetten. Je hoeft geen virtuele Android-omgeving op te zetten met een tool als BlueStacks om zo bijvoorbeeld de mobiele Android-authenticator van Google of Microsoft te kunnen draaien. Installeer gewoon de desktopversies, zoals het Zwitserse Proton of het Zweedse Yubico.

We vertellen je in het kort hoe je hiermee bij Google aanmeldt. De procedure bij andere diensten en apps gaat op een vergelijkbare manier. Surf naar https://myaccount.google.com en open Beveiliging. Kies Tweestapsverificatie en zorg dat deze is ingeschakeld. Klik bij tweede stap op Authenticator en daarna op Authenticator instellen. Er verschijnt een QR-code, maar voor je desktop-app klik je op Kun je de code niet scannen. Je krijgt nu de nodige gegevens om de geheime sleutel (zie kader Werking digitale token) handmatig in te voeren.

Als je dit in je authenticator-app hebt ingesteld (zie de alineaProton Authenticator), klik je op Volgende en voer je de code in die de app genereert. Je kunt nu definitief tweestapsverificatie bij Google aanzetten. Bij de volgende aanmeldingen voer je nu voortaan naast je wachtwoord ook de gevraagde code in.

De tweestapsverificatie bij Google is geactiveerd, met (voorlopig alleen) een authenticatorcode als tweede factor.

Proton Authenticator

We nemen Proton Authenticator voor Windows als voorbeeld (ook beschikbaar voor macOS en Linux). De installatie bedraagt slechts enkele muisklikken. Start daarna de app start op en klik op Create new code. Vul bij Title bijvoorbeeld Google account in en plak de sleutel van 32 tekens in het veld Secret.

Bij Issuer kun je Google opgeven. Via Advanced options pas je eventueel instellingen aan als de dienst specifieke eisen heeft voor het aantal cijfers (standaard 6), tijdsinterval (standaard 30 seconden), algoritme (standaard SHA1) of type (standaard TOTP, maar kies STEAM voor het Steam-gameplatform van Valve). Klik op Save code om de code toe te voegen.

Via het tandwielpictogram kun je onder meer je codes back-uppen, exporteren, importeren en ook synchroniseren tussen apparaten via een gratis Proton-account. Na het aanmaken verschijnt de code in het hoofdvenster, met een geanimeerd pictogram dat de resterende geldigheidsduur toont. Je hoeft deze code nu maar bij de juiste dienst in te vullen als tweede factor, naast je wachtwoord.

Via Proton Authenticator voeg je een TOTP-code toe aan Googles 2FA-verificatieproces.

Werking digitale token

De meeste mensen gebruiken een digitaal token als tweede factor, zoals een pushmelding of een eenmalige cijfercode. Dit laatste wordt ook wel TOTP genoemd (Time-based One-Time Password) en werkt als volgt.

Bij het instellen van 2FA genereert de dienst een unieke geheime sleutel. Deze wordt één keer met je authenticator-app gedeeld via een QR-code of handmatige invoer. Zowel de server van de dienst als je authenticator-app gebruiken deze sleutel samen met het actuele tijdstip om met dezelfde wiskundige formule een code van meestal 6 cijfers te berekenen. Zo'n code blijft standaard dertig seconden geldig. Zodra je deze code invoert, vergelijkt de server deze met zijn eigen berekening. Is er een match, dan weet de server dat jij de juiste geheime sleutel hebt en dat de code actueel is, waarna je kunt inloggen.

©TvD | ID.nl

De achterliggende werking van een TOTP-systeem.

TOTP-wachtwoordmanager

Wachtwoorden zijn vooralsnog niet verdwenen (zie ook kader Zonder wachtwoord) en daarom is een wachtwoordmanager aan te raden. Zo hoef je al je wachtwoorden niet zelf te onthouden, voorkom je dat je ze achteloos noteert en vermijd je te veel dezelfde of simpele varianten.

Enkele wachtwoordmanagers ondersteunen ook TOTP-codes voor 2FA, zodat je geen aparte authenticator-app nodig hebt. Gratis opties voor Windows-desktop zijn onder meer Bitwarden en KeePassXC.

We nemen KeePassXC als voorbeeld, dat ook voor macOS en Linux beschikbaar is. Je installeert de tool met enkele muisklikken. Bij de eerste start klik je op Database aanmaken, voer je een naam en eventueel een omschrijving in. Klik daarna op Doorgaan. Laat de instellingen gerust ongewijzigd en klik op Doorgaan. Geef een sterk hoofdwachtwoord in (twee keer) en bevestig met Gereed. Kies een locatie voor de database en klik op Opslaan.

Voer in het hoofdvenster de accountgegevens in, zoals Titel, Gebruikersnaam, Wachtwoord en URL, en bevestig met OK. Het item wordt toegevoegd. Klik er met de rechtermuisknop op, kies TOTP / TOTP instellen en vul de Geheime sleutel in. Pas via Aangepaste instellingen eventueel de parameters aan en bevestig met OK. Om de TOTP-code te zien, kies je TOTP / TOTP (QR code) weergeven in het contextmenu.

Je kunt ook de KeePassXC-browserextensie downloaden en installeren om je online wachtwoorden en TOTP-codes automatisch in de browser in te vullen.

Ook wachtwoordbeheerder KeePassXC kan TOTP-codes genereren.

Hardwaresleutel

In plaats van een digitale sleutel kun je ook een fysieke hardwaresleutel gebruiken als tweede factor. Zo'n sleutel is extra veilig omdat deze via internet niet kan worden gekopieerd of gestolen. Ook phishers maken nauwelijks kans, want de sleutel is gekoppeld aan de originele website-url van de dienst. Zelfs als iemand je sleutel heeft, blijft je wachtwoord nodig en vaak ook een pincode of biometrie om de sleutel te gebruiken. Bij verlies rest meestal alleen een alternatieve tweede factor, zoals een TOTP-code of back-upcodes (zie hieronder), tenzij je een reservesleutel hebt.

We nemen als voorbeeld een YubiKey 5 NFC USB-A van Yubico (circa 60 euro). Dit kan ook een ander merk of type zijn, zoals Feitian, Nitrokey of SoloKeys. Ga in Windows 11 naar Instellingen, kies Accounts / Aanmeldingsopties en selecteer Beveiligingssleutel / Beheren. Plaats de sleutel in de pc en activeer deze. Klik op Toevoegen bij Pincode voor beveiligingssleutel. Je kunt ook de Yubico Authenticator downloaden die ook beschikbaar is voor macOS en Linux. Ga door met installeren en start als administrator op. Open nu Passkeys, klik op Set PIN, voer tweemaal een pincode in en klik op Save.

We nemen opnieuw Google als voorbeeld, waar je inmiddels tweestapsverificatie hebt ingeschakeld. Op de webpagina van je Google-account open je Beveiliging en klik je op Toegangssleutels en beveiligingssleutels. Kies + Toegangssleutel maken, klik op Ander apparaat gebruiken, selecteer Beveiligingssleutel en klik op Volgende en daarna op OK (twee keer). Voer de pincode van de sleutel in, bevestig met OK en activeer de sleutel. Deze is nu bruikbaar als tweede factor.

Bij Google maak je eenvoudig een toegangssleutel aan.

Werking fysieke token

Je kunt als tweede factor ook een fysieke token gebruiken. Bij banken kan dit een klein kastje zijn dat codes genereert, maar het kan ook een hardwaresleutel zijn zoals een YubiKey. Zo'n sleutel koppel je aan je computer via usb of bij smartphones via bluetooth of NFC. Dit werkt als volgt.


Je koppelt de sleutel één keer aan je account, waarbij een uniek cryptografische sleutelpaar wordt aangemaakt. De publieke sleutel gaat naar de server van de dienst, terwijl de privésleutel veilig in het hardwaretoken blijft en deze nooit verlaat. Na het invoeren van je wachtwoord vraagt de server aan de sleutel om een unieke digitale handtekening te maken voor die specifieke aanmelding.

Jij bevestigt de aanvraag, bijvoorbeeld door het token te activeren. Vervolgens stuurt de sleutel de handtekening naar de server, die controleert of deze overeenkomt met de eerder opgeslagen publieke sleutel. Bij een match weet de server dat jij de echte sleutel bezit en kun je inloggen.

Onder meer Yubico heeft diverse hardwaretokens (YubiKey) in het aanbod.

Back-upcodes

We hebben nu al twee methoden om ons via een desktop-pc of laptop bij 2FA aan te melden: digitale TOTP-codes en een hardwaresleutel. Heb je ook een toegangssleutel, bijvoorbeeld gekoppeld aan je Windows Hello-inlogmethode, dan zijn het er zelfs drie opties. Al is dit eigenlijk geen klassieke 2FA maar een methode zonder wachtwoord (zie kader Zonder wachtwoord).

De meeste diensten die 2FA ondersteunen, bieden ook back-upcodes aan, hoewel deze eigenlijk bedoeld zijn als noodingreep. We raden je in elk geval aan deze te genereren of te downloaden en offline te bewaren, bijvoorbeeld in een kluis of andere water- en brandveilige plek. Laat ze zeker niet rondslingeren en deel ze nooit digitaal.

Voor je Google-account bijvoorbeeld werkt dit als volgt. Meld je opnieuw aan op je accountpagina, open Beveiliging, scrol naar beneden en klik op Back-upcodes en daarna op Back-upcodes genereren. Google maakt direct tien codes aan die je kunt downloaden en/of afdrukken. Dit is meestal voldoende om problematische aanmeldingen op te lossen. Je kunt op elk moment weer tien nieuwe codes aanmaken, waarmee de vorige tien codes automatisch ongeldig worden.

Google genereert tien back-upcodes die je goed dient te bewaren voor het geval er iets misgaat.

Zonder wachtwoord

2FA combineert dus iets dat je 'weet' (wachtwoord) met iets wat je 'hebt' (zoals een code of sleutel) of 'bent' (biometrie). Er komt ook steeds meer concurrentie van een oplossing zonder wachtwoord via zogeheten toegangssleutels (passkeys). Dit systeem is enkel gebaseerd op iets wat je 'hebt' (een hardwarematige of softwarematige sleutel), vaak gecombineerd met een vorm van biometrie.

Je hebt hierbij dus geen wachtwoord meer nodig. Je kunt direct inloggen met zo'n sleutel, meestal na een geslaagde vingerafdruk, gezichtsherkenning of pincode. Onderliggend werkt dit via de FIDO2-standaard met het hardwareprotocol CTAP2 en het webprotocol WebAuthn.

Op www.passkeys.io/ vind je een demonstratie en een lijst van enkele tientallen sites en apps die toegangssleutels als volledig wachtwoordalternatief ondersteunen. Nog meer diensten staan op https://passkeys.directory, een door de community beheerde lijst. De aanduiding MFA (Multi Factor Authenticatie) betekent hier dat toegangssleutels ook inzetbaar zijn als extra beveiligingslaag naast andere inlogmethodes. Zo kun je onder meer bij Google via een toegangssleutel, zoals een pincode, inloggen, zonder zelfs je wachtwoord te hoeven intikken.

Passkeys-directory: ook Google ondersteunt volop toegangssleutels.

Offline dingen veilig bewaren?

Haal een kluis in huis!