Aan een thuisnetwerk hangen tegenwoordig vaak meer dan enkele computers of smartphones. Je wilt er wellicht ook een slimme thermostaat, paar ip-camera’s, een domoticaysteem, een nas of een eigen webserver aan koppelen. Die wil je natuurlijk ook via het internet vanaf een andere locatie kunnen benaderen, maar dat wil weleens tegenvallen. We gaan dieper in op enkele technieken die ervoor zorgen dat specifieke apparaten in je thuisnetwerk ook vlot bereikbaar zijn van buitenaf. We focussen ons hier op portforwarding in combinatie met dynamische dns (ddns), technische ingrepen die vooral op routerniveau in te stellen zijn.

Tip 01: Ip-adressen

In principe beschikt elk apparaat dat aan je thuisnetwerk is gekoppeld over een uniek ip-adres. We laten hier ipv6 even buiten beschouwingen gaan in op ipv4: zo’n ip-adres is opgebouwd uit vier getallen tussen 0 en 254, bijvoorbeeld 192.168.0.10, 10.0.1.50 of 172.16.2.100. Op een Windows-pc kom je zo’n adres te weten door op de Opdrachtprompt het commando ipconfig uit te voeren: je leest het af bij IPv4 Address. Hier ontdek je trouwens ook het ip-adres van je router ofwel Standaard gateway. Wanneer je dit adres in je browser invoert kom je, na je aanmelding, terecht in de webinterface van je router. Dit configuratievenster hebben we verder in dit artikel nog wel vaker nodig. Overigens kun je in dit venster ook de ip-adressen opvragen van de aangesloten apparaten, in een rubriek met een naam als Lijst met apparaten (of iets vergelijkbaars).

Vind je hier toch niet het ip-adres van bepaalde netwerktoestellen terug, dan kun je vanaf een pc de gratis tool Advanced IP Scanner draaien. Een installatie is niet eens nodig. Je hoeft in principe weinig meer te doen dan de knop Scannen in te drukken. Even later duiken de ingeschakelde apparaten op, met hun ip-adres en mac-adres.

©PXimport

Tip 02: Poorten

We gaan er van uit dat je achterhaald hebt via welk ip-adres je netwerkapparaten te bereiken zijn, maar je wilt natuurlijk ook nog de diensten kunnen bereiken die op zo’n apparaat actief zijn. Elke service maakt daarbij gebruik van een specifiek poortnummer, een getal tussen 0 en 65.535. Zo’n poort kun je zien als een datakanaal waarlangs de bijbehorende datapakketjes worden verstuurd.

De standaardpoort om data uit te wisselen tussen een browser en een webserver (http) bijvoorbeeld is 80, smtp gebruikt poort 25, pop3 gebruikt poort 110 enzovoort. Een uitgebreide lijst van zowat alle bekende services met de typische poorten vind je hier. In de handleiding of het configuratiebestand bij je apparaat of server staat meestal van welke poort(en) de bijbehorende services gebruikmaken. In ons eigen netwerk bijvoorbeeld kunnen wij vanaf onze browser een verbinding leggen met de Disk Station Manager van onze Synology-nas via poort 5001 (https://192.168.0.200:5001) of een van onze ip-camera’s benaderen via poort 88 (http://192.168.0.111:88).

Mooi, je beschikt nu over zowel het ip-adres als het poortnummer van het netwerkapparaat of de netwerkservice die je via het internet wilt bereiken.

©PXimport

Tip 03: Externe adres

Het probleem is dat deze ip-adressen niet-routeerbaar zijn. Het gaat met andere woorden om ip-adressen die alleen bereikbaar zijn vanuit hetzelfde, interne netwerk (subnet) – in dit geval je thuisnetwerk. Dat houdt in dat deze ip-adressen niet van buitenaf bereikbaar zijn.

Er is wel een ip-adres binnen je thuisnetwerk dat via het internet bereikbaar is: het externe ofwel publieke adres van je router. Dat vind je terug in het configuratievenster van je router, maar je komt het ook te weten als je vanuit je eigen netwerk surft naar www.whatismyip.org en daar op My IP Address klikt.

Nu horen we het je al denken: dan hoef ik maar van buitenaf naar <extern-ip-adres-router>:<poortnummer> te surfen om de gewenste service te bereiken. Jammer, maar helaas: die aanvraag bereikt je router weliswaar, maar die weet niet op welk apparaat (lees: met welk intern ip-adres) die service draait.

Dit probleem kun je op verschillende manieren aanpakken. Wij doen het met een relatief eenvoudige: portforwarding.

©PXimport

Tip 04: Portforwarding

Portforwarding komt erop neer dat je router alle aanvragen op een bepaald poortnummer automatisch doorsluist naar een specifiek apparaat binnen je netwerk. Open het configuratievenster van je router. Je treft hier een rubriek aan genaamd Port forwarding of Poort doorsturen (of iets vergelijkbaars), maar op onze Linksys E6400-router bijvoorbeeld vonden we deze optie terug bij Beveiliging / Toepassingen en games / Enkele poort doorsturen. Raadpleeg zo nodig de handleiding van je router of bezoek de site, met instructies voor tal van routermodellen.

Je voegt nu een item aan de tabel toe en daar heb je doorgaans de volgende informatie voor nodig: Naam toepassing (bijvoorbeeld IP-camera), IP-adres apparaat (het interne ip-adres), Interne poort (het poortnummer waarop de beoogde service draait), Protocol (meestal TCP, maar soms ook UDP of Beide: raadpleeg de handleiding bij het apparaat of service), Externe poort (doorgaans dezelfde als de interne poort, tenzij je bewust via een andere poort wilt binnenkomen). Mogelijk kun je hier ook iets als Bron IP invullen: tenzij je de toegang wilt beperken tot (ip-adressen van) specifieke externe toestellen laat je dit op Alle of Any ingesteld. Bevestig je keuze zodat de nieuwe doorverwijzingsregel wordt toegevoegd.

©PXimport

Tip 05: Dynamisch ip

Als het goed is, kun je het apparaat of de service nu wel van buitenaf bereiken via <extern-ip-adres-router>:<poortnummer>. Reden tot juichen dus, maar we zijn er nog niet helemaal. Zo’n ip-adres is niet alleen lastig te onthouden, de kans is bovendien groot dat dit publieke adres over een tijdje vanzelf door je internetprovider wordt veranderd. Dit kan gebeuren na een vaste tijd, of na een storing of stroomuitval. Hierna is je netwerk niet langer via het oude adres bereikbaar.

Af en toe handmatig controleren is een optie, of je installeert een gratis tool als TrueIP. Vanuit het venster Opties plaats je bijvoorbeeld een vinkje bij E-mail me en configureer je de mailservice via E-mail Settings. Zodra je externe ip-adres wijzigt, ontvang je daarover automatisch een e-mailnotificatie.

Handig, maar het blijft op die manier natuurlijk toch maar een beetje aanmodderen. Er is gelukkig een eleganter oplossing. Je koppelt een makkelijk te onthouden hostnaam aan het actuele externe ip-adres van je router, en aparte software zorgt ervoor dat het gekoppelde ip-adres automatisch wordt bijgewerkt. Deze techniek luistert naar de naam dynamische dns, kortweg ddns.

©PXimport

Tip 06: Dynamisch dns

Er zijn verschillende aanbieders van ddns en sommige bieden ook gratis diensten aan. Eén van de betere, met leuke opties in het gratis pakket, vinden we Dynu.

Is deze provider dan automatisch ook de beste voor jou? Niet per se, want zoals gezegd zorgt losse software ervoor dat de koppeling tussen de hostnaam en je thuisnetwerk intact blijft, door regelmatig je actuele ip-adres naar de aanbieder door te sturen. Maar er zijn inmiddels heel wat routers, nas’en en andere internetapparaten die zelf zulke software hebben ingebouwd (al is de lijst van ondersteunde ddns-aanbieders vaak beperkt). De kans is dus reëel dat Dynu zich niet in die lijst bevindt. Dat bemoeilijkt het opzet enigszins, aangezien je dan zelf clientsoftware op je pc moet installeren die de koppeling tussen hostnaam en ip-adres intact houdt (zie bij tip 9). Schrikt dat je niet af, dan zien we weinig redenen om niet voor Dynu te kiezen.

©PXimport

Tip 07: Dynu-account

We laten je zien hoe je met een gratis Dynu-account aan de slag kunt. Surf naar www.dynu.com en klik op Create a free account. Wij gaan hier voor Option 1: Use Our Domain name, waarbij je een eigen hostnaam in combinatie met zestien top level domains (tld’s) kunt kiezen, iets als tipstrucs.freeddns.org of mijnnaam.dynu.net bijvoorbeeld.

Druk op Add en klik op Sign up with Google of Sign up with Twitter. Of je creëert een afzonderlijk account en je vult de gevraagde persoonsgegevens in. Houd er bij het invullen van je wachtwoord wel rekening mee dat sommige apparaten, zoals router, nas of ip-camera, of ip-updateclients mogelijk geen speciale tekens aanvaarden. Bevestig met Submit en controleer de bevestigingsmail.

Meld je desgevraagd aan bij Dynu: je belandt nu in je persoonlijke controlepaneel. Als alles goed is, is je thuisnetwerk (en het apparaat of service waarvoor je intussen wellicht al een poortdoorverwijzingsregel had gecreëerd) nu via de nieuwe hostnaam extern bereikbaar. Uittesten maar!

Lukt het toch niet, dan heeft Dynu wellicht niet het juiste publieke ip-adres van je router/netwerk te pakken. Open dan het Dynu-controlepaneel en klik op DDNS Settings, waar je het actuele ip-adres afleest. Zo nodig stuur je dit bij via het potloodicoon Manage your hostname en bewaar je de wijziging met Save.

©PXimport

Tip 08: Handige extra’s

We schreven al dat Dynu een behoorlijk flexibele ddns-service is en dat merk je snel wanneer je de diverse opties in het controlepaneel overloopt. We beperken ons hier tot een tweetal handigheden.

Eén ervan is de optie Offline Settings. Hier kun je zelf een url of een eigen boodschap voorzien die de bezoeker van je computer of service te zien krijgt wanneer die offline blijkt te zijn. Druk gerust op de knop Go Offline Now om het resultaat meteen te bekijken; mogelijk moet je eerst nog even je browsercache ofwel je tijdelijke internetbestanden wissen. Na de test klik je natuurlijk wel weer op Go Online Now.

Stel, je hostnaam is tipstrucscam.dynu.net. Dan worden automatisch ook url’s met <prefix>.tipstrucscam.dynu.net automatisch doorverwezen. Heb je dat liever niet, schakel dan Wildcard IPv4 Alias en Wildcard IPv6 Alias uit bij Manage Dynamic DNS Service. Via de rubriek Aliases kun je zelf specifieke aliassen toevoegen. Vul je bij Alias Name bijvoorbeeld redactie in en druk je vervolgens op de knop Add Alias, dan wordt voortaan ook redactie.tipstrucscam.dynu.net als url aanvaard.

©PXimport

Tip 09: Updateclient

Er rest je nog één struikelblok: een oplossing voorzien ingeval je dynamisch ip-adres wijzigt. Immers, je wilt de koppeling tussen het nieuwe adres en je ddns-hostnaam behouden. Sommige netwerkapparaten, zoals router, nas of zelfs ip-cam voorzien zelf in zo’n ip-updatefunctie. Raadpleeg hiervoor de bijbehorende handleiding.

Je kunt ook speciale software op een (bij voorkeur veelgebruikte) pc in je netwerk installeren. Voor Dynu vind je die hier, waar je het gewenste platform selecteert bij Operating System, Multiple Platforms of Router/Firewall.

We tonen hier kort de werking van de Windows-client. Pak het gedownloade zip-bestand uit en installeer het programma met 2x Next en Install. Start de client op, vul het bijbehorende Dynu-ID in (Username en Password) en klik op Sign In. De updateservice doet al meteen zijn werk, zoals blijkt uit de feedback op het tabblad Activity en via de Log Files op het tabblad Engine. Op het tabblad Settings valt nog een en ander bij te sturen, zoals de frequentie waarmee de client je ip-adres checkt (Polling Interval, standaard 120 seconds) en of de tool automatisch actief moet worden zodra je je bij Windows aanmeldt. Leg je wijzigingen vast met Save.

Je merkt het: dankzij een slimme combinatie van portforwarding en dynamisch dns zijn je beoogde netwerkapparaten en -services nu vlot bereikbaar via internet.

©PXimport

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!