Encryptie, ook wel versleuteling genoemd, is misschien wel de belangrijkste schakel als het aankomt op online veiligheid. Onbewust maak je er al gebruik van. Hoe beveiligt encryptie je, en hoe maak je er zelf het beste gebruik van?

Versleuteling vindt overal plaats in ons digitale leven. Het groene slotje als je veilig inlogt op een site in je browser? Dat garandeert dat je gegevens versleuteld worden verstuurd. Wanneer je een WhatsApp-gesprek opent meldt de app dat je gesprek veilig is dankzij versleuteling.

Maar hoe beveiligt versleuteling eigenlijk? In principe wordt de data door elkaar gehusseld, alleen met de goede sleutel is je apparaat in staat de gehusselde gegevens weer uitleesbaar te herstellen. In praktijkvoorbeeld nemen we je smartphone: bij het configureren van je smartphone – of dat nu een iPhone of Android is – moet je een wachtwoord ingeven. Dit kan een wachtwoord, pincode of een ontgrendelpatroon zijn. Dit is een voorbeeld van zo’n sleutel. De gegevens op je telefoon zijn niet uit te lezen totdat je de sleutel ingeeft. Zo kan iemand die je telefoon steelt niet bij de data op je toestel zonder sleutel. Zelfs niet als je de gegevensopslag-chip uit de smartphone zou halen.

Bij gegevensoverdracht, zoals WhatsApp en het groene slotje (https). Zijn er meerdere sleutels, bij zowel de ontvangende apparaten als het apparaat dat verzendt. Als het apparaat dat verzendt zijn eigen versleuteling toepast en de sleutel alleen op een ontvangend apparaat beschikbaar is, dan is er sprake van end-to-end-encryptie.

Alles wordt versleuteld

Versleuteling is essentieel voor beveiliging. Het garandeert dat jij in vertrouwen dingen kunt zeggen tegen anderen, zonder dat advertentieverkopers, overheden of andere stalkers meekijken. Veilige opslag op je smartphone, veilig bankverkeer, medische gegevensoverdracht, DigiD. Overal wordt gewaarborgd dat encryptie ervoor zorgt dat anderen niet zomaar bij de data kunnen.

Ook om bedrijfsgegevens te beschermen is versleuteling belangrijk, door middel van een VPN wordt een versleutelde verbinding gelegd tussen de werkapparatuur en het bedrijfsnetwerk. In gebieden met heftige internetcensuur is versleuteling via VPN of het Tor-netwerk (dat niet alleen dataverkeer versleutelt, maar ook via willekeurige andere gebruikers laat verlopen) is versleuteling essentieel om vrije informatie te vergaren. Zonder dat overheden je kunnen blokkeren of zien wát je kunt doen.

Het is daarom niet gek dat landen als China versleuteling via VPN verbieden en ook Westerse overheden en geheime diensten vaak balletjes opgooien om versleuteling te verbieden of te verzwakken. Verzwakken zou dan moeten gebeuren door overheden een soort ‘hoofdsleutel’ (of achterdeurtje) te geven. Dat klinkt niet onredelijk, maar het gaat ten koste van de veiligheid van iedereen, aangezien er kunstmatig een mogelijke kwetsbaarheid wordt toegevoegd.

©PXimport

Wanneer is versleuteling veilig?

Het husselen van gegevens en het weer ontsleutelen hiervan kost natuurlijk veel meer rekenkracht van de systemen. Maar met de nodige rekenkracht kunnen willekeurige sleutels gegenereerd worden om de data toch uit te lezen, door passwoordkrakers of andere tools die nieuwsgierigen maar wat graag inzetten. Hoe moeilijker het wachtwoord, hoe moeilijker dat kraken wordt.

Ook de versleutel-algoritmes zelf moeten goed geprogrammeerd zijn: bij voorkeur zo willekeurig mogelijk en met openbare broncode. Zo kunnen andere experts verifiëren of er geen achterdeurtjes of fouten in de code zitten. Dat maakt diensten als Signal, VeraCrypt, 7-Zip écht betrouwbaar als het aankomt op versleuteling. BitLocker, Microsoft’s tool om schijven en partities te beveiligen via versleuteling, maakt geen gebruik van open source code. Hierdoor valt het nooit écht hard te maken of je data dankzij Bitlocker veilig is.

Zelf aan de slag met versleuteling

Als je meer te weten wilt komen over hoe versleuteling werkt, waarin het allemaal verwerkt zit en hoe je zelf met versleuteling je data beveiligt tegen bijvoorbeeld hackers kun je bij de Tech Academy terecht. De cursusbundel Veilig met encryptie zorgt ervoor dat je alles te weten komt.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.