ID.nl logo
Dit zijn de beste alternatieven voor Movie Maker
© Reshift Digital
Huis

Dit zijn de beste alternatieven voor Movie Maker

Enkele jaren geleden trok Microsoft de stekker uit Windows Movie Maker. Anno 2022 heb je dus een andere tool nodig om video's te bewerken. OpenShot Video Editor is een goed alternatief. Hoe werkt het programma?

Dankzij de smartphone hebben we altijd een goede videocamera op zak en die gebruiken we dan ook veelvuldig. Wil je met al dat videomateriaal iets doen, dan kun je niet om een degelijke videobewerker heen. Voorheen kon iedere Windows-gebruiker gratis Movie Maker downloaden via het pakket Windows Essentials 2012. Dit programma was uitstekend geschikt voor eenvoudige filmmontages. Het programma krijgt echter geen nieuwe functies meer en Microsoft zal veiligheidsproblemen niet meer oplossen. Wie op een laagdrempelige manier video’s wil bewerken, moet daarom op zoek naar een alternatief. Het loont de moeite om OpenShot Video Editor eens uit te proberen. Deze freeware is, in tegenstelling tot geavanceerde videobewerkers, erg simpel in gebruik en er is een Nederlandse vertaling van.

Movie Maker-app

Movie Maker is niet helemaal van het toneel verdwenen. Microsoft heeft namelijk de videobewerk-functionaliteit ondergebracht in de Microsoft Foto's-app. Deze app staat voorgeïnstalleerd op alle Windows 10-systemen, maar is ook te vinden in de Microsoft Store. Ga in de Foto-app naar Video Editor en start een nieuw videoproject.  Vanaf je pc of het web kun je filmpjes aan dit project toevoegen, die je vervolgens kunt bewerken. Denk aan (relatief) eenvoudige bewerkingen als beelden opknippen, splitsen, teksten of filters toevoegen en snelheid van de beelden aanpassen. Ook kun je een achtergrondmuziekje aan je videoproject toevoegen.  Toch blijven de mogelijkheden van de Foto-app op het vlak van videobewerking beperkt. En dat is uiteraard niet gek: met de tool kun je vooral foto's bewerken. Maar ook voor precieze en meer geavanceerde fotobewerking is en blijft een daarin gespecialiseerd programma nodig. In een ander artikel geven we 21 tips voor gratis programma's om je foto's te bewerken.

©PXimport

01 Voorbereiding

In tegenstelling tot Windows Movie Maker is OpenShot Video Editor voor meerdere platformen beschikbaar. Op de downloadpagina van OpenShot zijn er namelijk edities voor Linux, macOS en natuurlijk Windows te vinden. In dit artikel besteden we aandacht aan de Windows-editie. De installatie bevat geen bijzonderheden, dus je kunt alle standaardstappen doorlopen. Zodra je het programma voor de eerste keer opent, komt OpenShot Video Editor met een zelfstudiemodus op de proppen. Door de uitleg te lezen en telkens op Volgende te klikken, leer je alvast de basiskenmerken van de freeware kennen. Houd er rekening mee dat de uitleg Engelstalig is. Op wat onvolkomenheden na is de interface van deze videobewerker gelukkig Nederlandstalig.

©PXimport

02 Videobestanden importeren

Net zoals je voorheen bij Windows Movie Maker gewend was, is het zaak om eerst de juiste videobestanden in OpenShot Video Editor te importeren. Je sluit zo nodig je smartphone, tablet, videocamera, sd-kaart, usb-stick of externe schijf met videobestanden op je computer aan. Klik in het menu op Bestand / Bestandenimporteren. Je bladert in de verkenner vervolgens naar de juiste locatie om de videobestanden te tonen. Goed om te weten is dat OpenShot Video Editor ook netwerkmappen herkent, zodat je bijvoorbeeld video’s vanaf een nas rechtstreeks kunt importeren. Selecteer de gewenste video’s en bevestig met Openen. Het programma ondersteunt de meeste gangbare videoformaten, zoals mts, vob, mkv en mov. Houd er rekening mee dat het vaak niet lukt om rechtstreeks videobestanden van een iPhone of iPad te importeren. Sla de mediabestanden dan eerst lokaal op en voeg ze daarna alsnog toe. Naast videobestanden importeer je eventueel ook muziek en afbeeldingen.

©PXimport

03 Tijdlijn

Bij Windows Movie Maker was je gewend om met twee deelvensters te werken, maar in OpenShot Video Editor zijn dat er nu drie, namelijk een tijdlijn, een voorbeeldweergave en een deelvenster met projectbestanden. Tussen deze vensters zie je zes lichtgrijze puntjes. Door hierop met de linkermuisknop te klikken en vervolgens te slepen, bepaal je eigenhandig het formaat van ieder deelvenster. Op die manier laat je alle beschikbare sporen uit de tijdlijn zien. Je voegt eenvoudig videofragmenten aan de tijdlijn toe. Klik in het onderdeel Projectbestanden een videobestand aan en verplaats het fragment met ingedrukte muisknop naar de tijdlijn. Laat de muisknop vervolgens los. Je hebt nu een videobestand aan de filmmontage toegevoegd. Op deze wijze zet je eenvoudig meerdere videoclips achter elkaar en bepaal je zelf de volgorde van de uiteindelijke film. Wil je een videobestand van de tijdlijn verwijderen? Selecteer binnen de tijdlijn het juiste fragment en druk op Delete.

Naast videobestanden voeg je ook audiobestanden aan de tijdlijn toe. Je gebruikt hiervoor een ander spoor. Wordt de tijdlijn te lang waardoor er een deel buiten beeld valt? Je klikt dan boven de tijdlijn aan de rechterkant op het minteken om uit te zoomen. Op die manier heb je meer overzicht over welke fragmenten de voorlopige montage bevat.

©PXimport

04 Videoclips inkorten

Je kunt videoclips op de tijdlijn inkorten, zodat je saaie beelden uit de filmmontage weglaat. Bepaal met de rode schuifregelaar op de tijdlijn het kantelpunt van de video. Wil je het laatste gedeelte wissen? Klik aan de rechterkant van het videofragment op het blauwe verticale lijntje waarbij de cursor verandert in een pictogram met aan weerszijden twee pijltjes. Beweeg de cursor met ingedrukte muisknop naar links totdat je de rode schuifregelaar bereikt. Wil je juist het eerste gedeelte uit de video verwijderen? Dan klik je aan de linkerkant van het fragment op het blauwe lijntje en beweeg je de cursor naar rechts.

©PXimport

Clips splitsen

Er is een alternatieve manier om een videoclip in te korten, namelijk door een fragment te splitsen. Je stelt hiermee een begin- en eindpunt in, zoals je wellicht nog wel weet van Windows Movie Maker. Klik met de rechtermuisknop op een videobestand in het deelvenster Projectbestanden. Kies vervolgens voor de optie Split clip. Je beweegt de schuifregelaar naar het begin van het fragment dat je wilt gebruiken. Bevestig met Begin en zet de schuifregelaar vervolgens op het eindpunt. Nadat je op Einde hebt geklikt, bedenk je voor dit ingekorte videobestand een naam. Klik als laatste op Nieuw.

©PXimport

05 Overgangen

Wanneer je verschillende videoclips aan elkaar rijgt, ontstaan er nogal harde overgangen. Het is mooier om fragmenten vloeiend in elkaar over te laten lopen. In Windows Movie Maker gebruikte je hiervoor het tabblad Animaties, maar gelukkig heeft ook OpenShot Video Editor hiervoor genoeg mogelijkheden in huis. Klik onder het deelvenster Projectbestanden op de optie Overgangen. Het programma bevat allerlei exotische sjablonen van mooie overgangen. Wil je niet te gek doen, dan klik je bovenaan op Veelgebruikt. Klik op een overgang en kies met ingedrukte muisknop de gewenste positie op de tijdlijn. Dat kan ‘bovenop’ bestaande videofragmenten. Bij de meeste sjablonen voeg je de overgang helemaal aan het begin van een videoclip toe. Klik onder het videovoorbeeld op de knop Afspelen om het resultaat te bekijken.

©PXimport

06 Vervagen

Een andere manier om een soepele overgang tussen twee fragmenten te creëren, is door de beelden iets te vervagen. Wanneer een clip eindigt, verdwijnt het beeld langzaam uit de film. Voor het begin van een clip geldt het omgekeerde. Het begin en einde van ieder videofragment is hierdoor minder abrupt, zonder dat er een opvallende overgang zichtbaar is zoals bij reguliere overgangssjablonen het geval is (zie stap 5). In Windows Movie Maker is Vervagen een reguliere overgang, maar in OpenShot Video Editor zit deze functie op een aparte plek. Klik met de rechtermuisknop op een clip en ga naar Faden / Gehele clip. Maak hier een keuze tussen In- en uitfaden (snel) en In- en uitfaden (langzaam).

07 Effecten

Via de optie Effecten kun je de beelden enigszins bewerken, al zijn de mogelijkheden hiervoor ietwat beperkt, vergeleken bij Microsofts vervallen videobewerker. Je gebruikt Helderheid als je de beelden iets te donker vindt. Daarnaast is het effect Kleurverzadiging interessant, omdat je hiermee de kleuren feller kunt maken. Met Vervaging, Chroma key, De-interlace, Alpha Mask/Wipe Transition en Negatief heeft OpenShot Video Editor in totaal zeven effecten in huis.

Je past een effect toe, door het effect bovenop een videoclip van de tijdlijn te positioneren. Er verschijnt op de tijdlijn een pictogram als bewijs dat het effect is toegepast. Gebruik je bijvoorbeeld Helderheid, dan verschijnt er een B (van Brightness). Klik met de rechtermuisknop op dit pictogram en kies voor Eigenschappen. Linksonder verschijnt een venster waarmee je de waarden van het effect eigenhandig aanpast. Dat is overigens niet zo eenvoudig, maar je kunt er wellicht even mee spelen.

©PXimport

Overige alternatieven

Naast OpenShot Video Editor zijn er nog meer gratis alternatieven voor Windows Movie Maker beschikbaar. Wie veel met YouTube werkt, kan eventueel online eenvoudige bewerkingen uitvoeren. Neem maar eens een kijkje bij de YouTube-editor. De functies werken prima, al dien je wel eerst alle video’s naar YouTube te uploaden. Wie een geavanceerde videobewerker wenst, kan het veelzijdige Lightworks overwegen. Voor een cursus met deze (ietwat lastige) videobewerker kijk je op onze website. In een ander artikel spreken we nog meer programma's voor videobewerking, maar deze zijn niet allemaal gratis te gebruiken. Desondanks concludeerden we vreemd genoeg dat de gratis tools wel de beste bestandsondersteuning bieden.

©PXimport

08 Kantelen

Zeker met een smartphone komt het nog weleens voor dat je tijdens de video-opname het toestel kantelt. Dat merk je tijdens de montage. Gelukkig kun je de beelden ook in OpenShot Video Editor roteren, zodat ze bruikbaar zijn voor de film. Klik met de rechtermuisknop op een videoclip en ga naar Roteren. Maak hier een keuze tussen 90° roteren (rechts) of 90° roteren (links).

09 Film afwerking

Ben je volledig tevreden met de montage? Hoog tijd om de uiteindelijke film op te slaan. Ga naar Bestand / Video exporteren en bedenk voor het project een toepasselijke naam. Je selecteert via Bladeren de juiste opslaglocatie. Bij Profiel laat je de optie Alle formaten ongewijzigd. Vergeet verder niet om achter Doel het gewenste uitvoerformaat te selecteren, bijvoorbeeld MP4 (h.264) of AVI (mpeg4). Deze keuze hangt sterk af van de bestandscompatibiliteit van het apparaat waarop je de film wilt afspelen. Je kiest bij Videoprofiel de resolutie en de framesnelheid. Zorg ervoor dat deze waarden overeenkomen met de filmeigenschappen van de gebruikte camera. Als laatste stel je de gewenste kwaliteit in, waarna je bevestigt met Video exporteren.

©PXimport

Mobiel bewerken?

Er bestaan ook allerlei apps voor smartphone/tablet waarmee je simpele bewerkingen uitvoert. Je kunt hiermee bijvoorbeeld videoclips inkorten, muziektracks toevoegen, overgangen instellen en filters toepassen. Voor losse videoclips en eenvoudige bewerkingen voldoen de meeste videobewerking-apps prima, maar het is ondoenlijk om hiermee een gelikte film van meerdere videobronnen samen te stellen. Bovendien zijn de bedieningsmogelijkheden op een aanraakscherm beperkt. Voor het echte werk gebruik je daarom nog altijd een videobewerker op een pc met een groot scherm.

▼ Volgende artikel
Negen manieren om je cyberhygiëne op orde te brengen
© Serhii_Akhtemiichuk | Ахтем - stock.adobe.com
Huis

Negen manieren om je cyberhygiëne op orde te brengen

Digitale dreigingen worden steeds slimmer en moeilijker te herkennen. Een virusscanner of firewall alleen houdt ze niet meer tegen. Onze digitale voetafdruk groeit immers met elk nieuw apparaat, account of slimme toepassing in huis. Wie veilig wil blijven, moet structureel te werk gaan: cyberhygiëne hoort bij je dagelijkse gewoonten. In dit artikel lees je negen manieren om die routine op te bouwen en je digitale leven beter te beschermen.

Dit gaan we doen

In dit artikel laten we negen manieren zien om je digitale weerbaarheid op te bouwen. Bij elke manier zie je wat je kunt instellen én welk gedrag daarbij helpt. Ze vormen samen een stevige basis voor een digitale routine die vooral voorkomt dat problemen ontstaan. Want voorkomen is... juist!

Lees ook: Technische toolkits voor computerproblemen: dit heb je nodig

Bewust gedrag

Bewust digitaal gedrag vormt de basis van elke veilige IT-omgeving. Wie zijn gedrag niet afstemt op de huidige digitale risico's, blijft kwetsbaar, ongeacht hoe goed de tools zijn. Het herkennen van verdachte berichten, ook van bekende afzenders, is cruciaal. Phishing blijft namelijk een van de succesvolste aanvalsmethoden, onder meer via QR-phishing, deepfake-spraakberichten en clone-phishing (waarbij bestaande, legitieme e-mails worden nagebootst).

Klik nooit zomaar op links, zeker niet als er gevraagd wordt om in te loggen of te betalen. Houd de muisaanwijzer eerst boven een link om het adres te controleren en let op subtiele afwijkingen in domeinnamen. Let ook op bij onverwachte bijlagen of berichten met een opvallend dringende toon.

Denk ook bewust na over je digitale aanwezigheid. Zorg dat je sociale profielen niet standaard publiek zichtbaar zijn en deel persoonlijke info alleen als het echt nodig is. Regelmatig eens 'egosurfen', waarbij je je naam, alias of e-mailadres in een zoekmachine invoert, helpt om te zien wat publiek beschikbaar is. Beperk of verwijder deze informatie via instellingen of met verwijderverzoeken.

Urgentie en vreemde url's: dat moet je aan het denken zetten.

Moderne dreigingen

Hedendaagse cyberdreigingen zijn vaak uiteenlopend en complex. Beveiliging vraagt niet alleen om een technische aanpak, maar ook om enig inzicht in hoe zulke aanvallen verlopen. Zo worden met deepfakes (en cheapfakes) geloofwaardige audio- of videobestanden gemaakt, meestal via generatieve AI, waarin bijvoorbeeld leidinggevenden of kennissen worden nagebootst. Deze technieken worden ook gebruikt voor identiteitsfraude bij financiële transacties en social-mediaprofielen. Op onder meer www.mediawijsheid.nl/deepfake/ vind je hierover extra informatie. MFA-bypasses zijn juist gericht op het omzeilen van tweestapsverificatie, bijvoorbeeld via 'MFA fatigue' (slachtoffers overspoelen met pushmeldingen tot ze er uit frustratie toch één goedkeuren) of 'session hijacking' (met gestolen cookies nemen aanvallers een actieve surfsessie over zonder herauthenticatie). Daarnaast bestaan er sluwe phishingtechnieken, zoals vishing (voice-phishing met AI-spraaksynthese) en spear-phishing (hypergepersonaliseerde en daardoor geloofwaardige mails op basis van social-media-informatie). Bij zero-click-exploits hoeven slachtoffers zelfs niets te doen: vaak met behulp van AI worden onbekende kwetsbaarheden in besturingssystemen of apps opgespoord, zoals WhatsApp, waarna één malafide bericht al toegang of malware-installatie mogelijk maakt.

View post on TikTok

Authenticatie

Robuuste authenticatie is vaak de kern van digitale beveiliging. In tijden van datalekken en geautomatiseerde inlogpogingen volstaat een enkel wachtwoord helaas niet meer. Goede cyberhygiëne betekent daarom niet alleen sterke wachtwoorden gebruiken, maar ook structureel inzetten op tweefactorauthenticatie (2FA) en in bepaalde gevallen op alternatieve methoden gebruiken, zoals biometrie en softwarematige toegangssleutels (passkeys).

Om te vermijden dat je overal hetzelfde wachtwoord gebruikt, is een betrouwbare wachtwoordbeheerder onmisbaar. Kies voor een kluis die lokaal versleutelt of zero-knowledge-opslag biedt (alleen jij kunt de data zien). Degelijke en gratis opensource-opties zijn Bitwarden Personal en KeePass of KeePassXC. De kluis zelf beveilig je uiteraard met een sterke sleutelzin. Nieuwe wachtwoorden laat je bij voorkeur automatisch genereren en zijn telkens uniek.

Vrijwel alle degelijke diensten bieden tegenwoordig 2FA aan. Maak daar zeker gebruik van, want dit voegt een extra beveiligingslaag toe. TOTP-codes (time-based one-time passwords) via apps als Authy of de Authenticator-apps van Google of Microsoft zijn een veilige keuze. Voor kritieke accounts kun je fysieke tokens overwegen, zoals een Yubikey. Sms-codes kun je het beste vermijden, want deze zijn kwetsbaar voor sim-swapping. Biometrie gebruik je bij voorkeur alleen op apparaten waar de herkenning lokaal gebeurt, zonder dat er data naar externe servers gaan.

Steeds meer platformen, zoals Apple, Google en Microsoft, ondersteunen ook toegangssleutels. Deze bestaan uit een publieke en een private sleutel. Alleen de publieke wordt op de server opgeslagen; de private blijft lokaal en wordt geverifieerd via biometrie of pincode. Zo combineer je veiligheid met een zekere mate van gebruiksgemak.

Microsoft Authenticator: TOTP-verificatie voor 2FA.

Accountbeheer

Doordacht toegangsbeheer voorkomt dat ongewenste gebruikers, processen of apparaten toegang krijgen tot je gegevens of systemen. Door rollen te scheiden, rechten te beperken en geregeld te evalueren wie waar toegang toe heeft, verklein je het risico op misbruik.

Zo gebruik je voor dagelijkse taken bij voorkeur een standaardaccount zonder beheerrechten. Heb je in Windows op je laptop slechts één administratoraccount, maak dan eerst een tweede administratoraccount aan. Zet daarna het eerste om naar standaardgebruiker, zodat je vertrouwde profielmap en instellingen behouden blijven. Dit doe je via Instellingen / Accounts / Andere gebruikers / Account toevoegen, waar je ook het accounttype kunt wijzigen. Je kunt ook twee standaardaccounts gebruiken: een voor werk en een voor privé, waarbij het privéaccount geen toegang heeft tot zakelijke bestanden, e-mail of cloudmappen. Daarnaast kun je een extra standaardgebruiker aanmaken, eventueel zonder wachtwoord, voor gastgebruik. Verwijder accounts zodra ze overbodig zijn en vermijd het delen van je hoofdaccount. Als delen toch nodig is, zorg dan dat je de gegevens kunt monitoren en gebruik de beschikbare logboeken (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel).

Voor dagelijks gebruik meld je je het beste als standaardgebruiker aan.

Toegangsbeheer

Werk je met meerdere gebruikers op je pc of gebruik je gedeelde mappen, dan kun je de toegang tot gegevens beperken door het instellen van specifieke machtigingen voor lezen en schrijven. Klik met rechts op een map of bestand in Verkenner, kies Eigenschappen en ga naar Beveiliging / Bewerken (voor lokale toegang) of naar Delen / Geavanceerd delen (voor netwerkshares).

Gescheiden omgevingen zijn ook nuttig voor apps als je browser. In Chromium-browsers zoals Chrome klik je rechtsboven op je profielafbeelding en kies Gastprofiel openen of Chrome-profiel toevoegen. Elk profiel gebruikt een eigen cache, instellingen, extensies en sessies. In Firefox open je de profielbeheerder via Windows-toets+R, waarna je de opdracht firefox.exe -p uitvoert.

Controleer ook regelmatig welke externe apps, diensten of apparaten toegang hebben tot je cloudaccounts van bijvoorbeeld Google of Microsoft.

Je kunt de toegang beperken, zowel op lokaal als op shareniveau.

Updates en patches

Software en firmware tijdig bijwerken is een van de beste manieren om je systemen veilig te houden, zeker omdat veel kwetsbaarheden al worden misbruikt voor ze publiek bekend zijn (zero-day-exploits). Automatiseer je updates dus waar mogelijk, niet alleen voor je besturingssysteem maar ook voor randapparatuur, NAS, router en IoT-apparaten.

Windows is standaard ingesteld om belangrijke updates en patches automatisch te downloaden en installeren. Laat dit zeker zo. Vergeet ook je gewone programma's niet: sommige programma's updaten automatisch (zoals browsers), maar lang niet alle programma's doen dit. Tools zoals Patch My PC Home Updater kunnen helpen, of je gebruikt een pakketbeheerder zoals Chocolatey of Winget. Een grafische tool zoals UniGetUI ondersteunt zelfs verschillende pakketbeheerders.

Patch My PC Home Updater herkent ongeveer vijfhonderd populaire programma's en werkt deze op gezette tijden zelf bij. UniGetUI ondersteunt wel tienduizend programma's en maakt het mogelijk om alle verouderde software met een muisklik te updaten.

Neem ook firmware mee in je updatebeleid, zoals deze van je router, BIOS/UEFI, printers en IoT-apparaten. Controleer enkele keren per jaar via de website van de fabrikant of via ingebouwde beheertools, zoals Synology DSM op een NAS, of er updates beschikbaar zijn.

Gevorderde gebruikers die veiligheid belangrijk vinden, kunnen ook CVE- en kwetsbaarheidsdatabanken (Common Vulnerabilities and Exposures) in de gaten houden, zeker bij software met frequente internet-interactie. Verwijder oude software zonder ondersteuning, en denk bijvoorbeeld ook aan extensies of scripts die je niet meer gebruikt, maar die nog wel actief zijn.

UniGetUI maakt batch-updates met één muisklik mogelijk.

Databeveiliging

Zonder degelijke gegevensbeveiliging blijven andere beveiligingsmaatregelen kwetsbaar. Documenten of informatie die veel privacygevoelige gegevens bevatten (zoals financiële of medische gegevens) horen niet onversleuteld op je pc of externe schijven te staan. Encryptie beschermt je data tegen ongewenste toegang, ook bij verlies of diefstal van het systeem.

Op Windows Home-systemen, met TPM en 'modern stand-by', kun je de systeemschijf automatisch versleutelen via Instellingen / Privacy en beveiliging / Apparaatversleuteling. Je moet wel aangemeld zijn met een Microsoft-account.

Deze functie is een vereenvoudigde vorm van BitLocker, beschikbaar in Windows Pro en hoger. BitLocker kan ook je datapartities, externe schijven en usb-sticks versleutelen. Een gratis alternatief is VeraCrypt, waarmee je ook aparte mappen of draagbare volumes kunt versleutelen. Je kunt zelfs een verborgen volume aanmaken, zodat niemand merkt dat er versleutelde data aanwezig zijn. De tool vraagt wat gewenning, maar online vind je uitgebreide documentatie.

Versleutelen is belangrijk, maar ruim ook geregeld oude, privacygevoelige bestanden op. In Windows open je het venster Instellingen en ga je via Systeem / Opslag naar Aanbevelingen vooropschoning om tijdelijke bestanden, downloads of prullenbakinhoud te wissen. Voor het onherroepelijk verwijderen van specifieke bestanden of mappen gebruik je een gratis tool zoals Eraser, die ook vrijgekomen ruimte op een harde schijf kan overschrijven. Wil je een volledige harde schijf wissen, bijvoorbeeld voor verkoop of donatie, gebruik dan DBAN. Voor ssd's gebruik je bij voorkeur de Secure Erase-tool van de fabrikant zelf, bijvoorbeeld Samsung Magician voor Samsung-ssd's.

Windows Home heeft op moderne computers een optie voor apparaatversleuteling.

Ook goed voor je privacy:

Een anti-meekijk-screenfilter voor je laptop of monitor

Back-ups

Je bent nooit honderd procent veilig, alle geïnstalleerde beveiligingen ten spijt. Daarom zou je eigenlijk altijd back-ups moeten maken. Regelmatig back-uppen beschermt je tegen gegevensverlies door fouten, defecten of malware, en je kunt relatief snel je systeem en gegevens herstellen zonder noemenswaardig dataverlies.

Er bestaan gelukkig degelijke en gratis tools waarmee je back-ups grotendeels kunt automatiseren. Deze ondersteunen bij voorkeur versleuteling, compressie en versiebeheer, werken met incrementele back-ups (alleen nieuwe of gewijzigde bestanden) en met deduplicatie (dubbele inhoud wordt slechts één keer opgeslagen). Duplicati en Kopia zijn hier uitstekende voorbeelden van, gratis en opensource. Duplicati heeft een gebruiksvriendelijke webinterface, terwijl Kopia wat technischer is, maar iets krachtiger dankzij het snapshot-systeem en efficiënter bij grote of veel bestanden.

Probeer waar mogelijk de 3-2-1-regel te volgen: bewaar minstens drie kopieën van je data op twee verschillende media, waarvan één op een andere fysieke locatie en minstens één offline. Dit is ook belangrijk met het oog op ransomware. Koppel daarom ook je externe back-upmedium los zodra de back-up klaar is.

Duplicati is een veelzijdige back-uptool met een overzichtelijke webinterface.

Netwerkbeveiliging

Tenzij je computer fysiek losgekoppeld is van internet en andere netwerken ('air-gapped'), mag je zeker niet voorbij gaan aan netwerkbeveiliging. Je router is doorgaans het toegangspunt tot je hele netwerk en verdient daarom je volle aandacht.

Begin met het wijzigen van het standaard beheerderswachtwoord naar een sterk exemplaar. Controleer geregeld op firmware-updates via de website van de fabrikant (zie ook de eerdere paragraaf Updates en patches). Schakel UPnP (Universal Plug and Play) uit om te vermijden dat applicaties ongecontroleerd poorten openen. Zet beheer op afstand uit als dat kan en beperk inkomend verkeer door enkel noodzakelijke poorten open te laten (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel). Schakel ook ongebruikte netwerkdiensten of applicatie-interfaces uit.

Idealiter voorzie je je netwerkapparaten van gescheiden subnetten, zodat een kwetsbaarheid op het ene toestel niet automatisch andere bedreigt. Je kunt bijvoorbeeld een gastnetwerk op je router activeren voor bezoekers of onbekende apparaten. IoT-toestellen houd je het liefst apart van je hoofdnetwerk. Ondersteunt je router VLAN's (virtuele LAN's), dan kun je zelfs per apparaatcategorie aangepaste regels instellen, voor optimale databescherming.

De meeste routers hebben een ingebouwde firewall, maar deze is vaak beperkt. Gevorderde gebruikers kunnen extra beveiliging overwegen met een krachtigere oplossing, zoals OPNSense, waarmee je gedetailleerde regels kunt opstellen en netwerkverkeer logt. Daarnaast kun je een netwerkwijd DNS-filter gebruiken om ongewenste sites en advertenties op domeinnaamniveau te blokkeren. Tools zoals het multiplatform AdGuard Home of het cloudgebaseerde NextDNS zijn hiervoor uitstekend geschikt. Of je gebruikt eventueel publieke DNS-servers, zoals het recent gelanceerde DNS4EU, mede gefinancierd door de EU, met kant-en-klare filters tegen malware, advertenties en/of ongepaste inhoud.

Routerfuncties als UPnP zijn handig, maar niet veilig.

Monitoren en scannen

Binnen cyberhygiëne hoort ook het regelmatig scannen en monitoren van je netwerk en systemen. Voor Windows zijn er ingebouwde logboeken (klik met rechts op de startknop en kies Logboeken), die systeemfouten, softwareproblemen, aanmeldpogingen en beveiligingsincidenten bijhouden. Open hier Windows-logboeken / Systeem en sorteer op de kolom Niveau om sneller fouten en waarschuwingen te zien.

Scan ook geregeld je netwerkverbindingen. De tool Fing (beschikbaar voor mobiel en desktop) toont direct welke apparaten verbonden zijn. Via Security kun je bij Confirm devices aangeven welke je vertrouwt.

Een nuttige aanvulling is GlassWire, een gratis visuele firewall die toont welke apps waarmee verbinding maken en hoeveel data ze verbruiken. Voor diepgaande analyses is Wireshark de ongekroonde koning. Deze gratis sniffer toont welke data via welke netwerkprotocollen je systeem verzendt en ontvangt, waarmee je ongebruikelijke communicatie kunt traceren.

Je netwerkveiligheid hangt ook af van het sluiten van onnodige netwerkpoorten. Test dit van buitenaf, zoals een hacker doet, via GRC ShieldsUP! Klik op Proceed en dan op All Service Ports om gebruikelijke TCP-poorten te scannen. Zie je rode of blauwe vakjes, schakel dan onnodige services en eventuele poortdoorverwijzingen uit in je router tot alle vakjes groen kleuren.

Je kunt de netwerkpoorten ook van binnenuit scannen, zoals malware doet. Dit kan met het gratis Zenmap, de grafische interface van Nmap. Vul bij Target het ip-adres in en kies bij Profile bijvoorbeeld Quick scan plus.

Je doet er ook goed aan geregeld te controleren op mogelijke datalekken, zoals door database-hacks bij diensten waar je een account had. Je kunt je hiervoor aanmelden bij HaveIBeenPwned, via Notify Me.

Poorten 22 (ftp) en 80 (http) geven thuis, maar zijn wel gesloten.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 robuuste sporthorloges voor een mooie prijs
© www.peopleimages.com
Gezond leven

Waar voor je geld: 5 robuuste sporthorloges voor een mooie prijs

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een betaalbaar sporthorloge? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Xiaomi Smart Band 9

De onlangs verschenen Xiaomi Smart Band 9 is goedkoop en kent ook nog eens verrassend veel functies. Dit langwerpige sporthorloge is in de kleurstellingen zilver-wit, zwart en roze verkrijgbaar. Het amoledscherm van 1,62 inch biedt voldoende ruimte om diverse gegevens te tonen. Dankzij een respectabele resolutie van 192 × 490 pixels verschijnt alle informatie scherp in beeld – denk daarbij aan stappen, verbrande calorieën, weersverwachting en natuurlijk de tijd. Alle functies zijn via het aanraakscherm bereikbaar, want de Smart Band 9 heeft geen fysieke knoppen. De waterdichte behuizing weegt maar 15,8 gram (zonder bandje).

Kies in het menu tussen ruim 150 sportmodi en start vervolgens de training. Tijdens de inspanning kun je jouw hartslag in de gaten houden. Je koppelt de Smart Band 9 via bluetooth eenvoudig aan een smartphone. Laat het mobiele toestel vervolgens in je broek- of jaszak zitten, want inkomende notificaties verschijnen rechtstreeks op je pols. Een prettige eigenschap is dat je het scherm ook op zonovergoten plekken nog prima kunt lezen. Aan de hand van een lichtsensor kiest deze smartwatch automatisch de juiste helderheid. Ten slotte is de beschikbaarheid van meer dan tweehonderd wijzerplaten een leuk extraatje.

Garmin Instinct 2

Met deze relatief goedkope smartwatch van Garmin houd je nauwlettend jouw sportieve prestaties in de gaten. Je kunt de Instinct 2 zowel binnen als buiten dragen, want de robuuste behuizing is waterdicht tot een diepte van honderd meter. Op het ronde display van 176 × 176 pixels zie je onder meer de actuele hartslag, het aantal gezette stappen en de huidige snelheid. Er zijn ook een hoogtemeter en elektrisch kompas geïntegreerd. Onder leiding van diverse sport-apps doe je uiteenlopende trainingen. Je kunt bovendien na elke nacht de uitgebreide slaapmonitor bekijken.

Wanneer het sporthorloge met een smartphone is verbonden, zie je inkomende pushnotificaties voorbijkomen. De Instinct 2 bevat een energiezuinig zwart-witscherm. Dat komt de accuduur ten goede! De fabrikant claimt dan ook een batterijduur van zo'n 28 dagen in de smartwatchmodus. Het hier besproken model heeft een horlogekast van 45 millimeter. Als alternatief kun je een vergelijkbaar sporthorloge met een horlogekast van 40 millimeter kopen, de Garmin Instinct 2S.

Garmin Forerunner 255 Music

Ren, wandel of fiets je met een lekker muziekje nét wat steviger door? De Garmin Forerunner 255 Music is hiervoor bij uitstek geschikt. Je kunt namelijk nummers van Spotify, Deezer of YouTube Music downloaden en in het geheugen van deze smartwatch opslaan. Laat dus tijdens trainingen voortaan je smartphone thuisliggen en bedien de muziek vanaf je pols. Je hebt voor deze functie trouwens wel een betaald abonnement bij een van de genoemde muziekdiensten nodig. De Forerunner 255 Music heeft een horlogekast van 46 millimeter. Kies tussen een zwarte en witte uitvoering.

Op het ruime 1,3inch-kleurenscherm van 260 × 260 pixels zijn er een heleboel functies toegankelijk. Denk onder andere aan een calorieënteller, hartslagmeter, bloedzuurstofmeter, slaapmonitor, snelheidsmeter, stappenteller en stopwatch. De Forerunner 255 Music toont ook meldingen van een verbonden smartphone. Krijg je bijvoorbeeld een WhatsApp-bericht, dan gaat de weerbestendige behuizing kortstondig trillen. Tot slot gebruik je deze veelzijdige smartwatch ook om contactloos te betalen.

Lees ook: Dit zijn de 9 sporten waarmee je het makkelijkst afvalt

Polar Pacer Pro

Zoek je een licht sporthorloge met zéér veel functies? Kijk dan eens naar de Polar Pacer Pro. Wegens het gewicht van 41 gram voel je dit apparaatje amper zitten. In de horlogekast van 45 millimeter is er een 1,2inch-kleurenscherm van 240 × 240 pixels verwerkt. Het display is voorzien van Gorilla Glass en gaat dus niet zomaar stuk. Verder is de behuizing waterdicht tot een diepte van vijftig meter. In het menu staan er ruim 150 sportprofielen voor je klaar. Fijn is dat deze smartwatch ook allerlei 'exotische' sporten ondersteunt, zoals (kite)surfen, rolschaatsen en skiën. Zodra je een keuze hebt gemaakt, monitort de Pacer Pro diverse sportieve prestaties.

Onder de motorkap bevindt zich een gps-chip, zodat deze smartwatch overal ter wereld je locatie kan bepalen. Handig is dat je routes van de bekende app Komoot kunt synchroniseren. Kijk voor routeaanwijzingen voortaan op je pols. Verder werkt de Pacer Pro ook naadloos met de veelgebruikte sport-app Strava samen. Hoewel Polar in zijn eigen webwinkel een tarief van 349,90 euro hanteert, vragen diverse andere bekende webshops minder dan tweehonderd euro. Kies tussen de kleurstellingen zwart, wit en goud.

Samsung Galaxy Fit3

De Samsung Galaxy Fit3 schaf je voor minder dan zes tientjes aan! Dit goedkope sporthorloge is te koop in de kleurstellingen zwart, zilver-wit en roze. Ondanks zijn lage prijskaartje toont het langwerpige 1,6inch-amoledscherm van 256 × 402 pixels diverse gegevens. Zo zie je hoeveel stappen je hebt gezet. De achterzijde van de horlogekast heeft ook nog sensoren om je bloedzuurstof en hartslag te meten. Druk aan de zijkant op de homeknop en kies uit ruim honderd sportoefeningen. De Galaxy Fit3 analyseert desgewenst ook je slaapgedrag. Maak je onverhoopt een lelijke uitglijder? Dankzij valdetectie schakelt de polsassistent jouw SOS-contactpersonen in.

Dit lichtgewicht sporthorloge van 18,5 gram neem je overal mee naartoe. De IP68-gecertificeerde behuizing is namelijk volledig waterdicht. Verbind de Galaxy Fit3 via bluetooth met een smartphone voor nog meer functies. Je kunt dan bijvoorbeeld de muziekweergave bedienen en zien wie er belt. De smartwatch toont ook inkomende berichten. De oplaadbare batterij van 208 mAh gaat op een enkele acculading volgens Samsung tot dertien dagen mee.