Enkele jaren geleden trok Microsoft de stekker uit Windows Movie Maker. Anno 2022 heb je dus een andere tool nodig om video's te bewerken. OpenShot Video Editor is een goed alternatief. Hoe werkt het programma?

Dankzij de smartphone hebben we altijd een goede videocamera op zak en die gebruiken we dan ook veelvuldig. Wil je met al dat videomateriaal iets doen, dan kun je niet om een degelijke videobewerker heen. Voorheen kon iedere Windows-gebruiker gratis Movie Maker downloaden via het pakket Windows Essentials 2012. Dit programma was uitstekend geschikt voor eenvoudige filmmontages. Het programma krijgt echter geen nieuwe functies meer en Microsoft zal veiligheidsproblemen niet meer oplossen. Wie op een laagdrempelige manier video’s wil bewerken, moet daarom op zoek naar een alternatief. Het loont de moeite om OpenShot Video Editor eens uit te proberen. Deze freeware is, in tegenstelling tot geavanceerde videobewerkers, erg simpel in gebruik en er is een Nederlandse vertaling van.

Movie Maker-app

©PXimport

01 Voorbereiding

In tegenstelling tot Windows Movie Maker is OpenShot Video Editor voor meerdere platformen beschikbaar. Op de downloadpagina van OpenShot zijn er namelijk edities voor Linux, macOS en natuurlijk Windows te vinden. In dit artikel besteden we aandacht aan de Windows-editie. De installatie bevat geen bijzonderheden, dus je kunt alle standaardstappen doorlopen. Zodra je het programma voor de eerste keer opent, komt OpenShot Video Editor met een zelfstudiemodus op de proppen. Door de uitleg te lezen en telkens op Volgende te klikken, leer je alvast de basiskenmerken van de freeware kennen. Houd er rekening mee dat de uitleg Engelstalig is. Op wat onvolkomenheden na is de interface van deze videobewerker gelukkig Nederlandstalig.

©PXimport

02 Videobestanden importeren

Net zoals je voorheen bij Windows Movie Maker gewend was, is het zaak om eerst de juiste videobestanden in OpenShot Video Editor te importeren. Je sluit zo nodig je smartphone, tablet, videocamera, sd-kaart, usb-stick of externe schijf met videobestanden op je computer aan. Klik in het menu op Bestand / Bestandenimporteren. Je bladert in de verkenner vervolgens naar de juiste locatie om de videobestanden te tonen. Goed om te weten is dat OpenShot Video Editor ook netwerkmappen herkent, zodat je bijvoorbeeld video’s vanaf een nas rechtstreeks kunt importeren. Selecteer de gewenste video’s en bevestig met Openen. Het programma ondersteunt de meeste gangbare videoformaten, zoals mts, vob, mkv en mov. Houd er rekening mee dat het vaak niet lukt om rechtstreeks videobestanden van een iPhone of iPad te importeren. Sla de mediabestanden dan eerst lokaal op en voeg ze daarna alsnog toe. Naast videobestanden importeer je eventueel ook muziek en afbeeldingen.

©PXimport

03 Tijdlijn

Bij Windows Movie Maker was je gewend om met twee deelvensters te werken, maar in OpenShot Video Editor zijn dat er nu drie, namelijk een tijdlijn, een voorbeeldweergave en een deelvenster met projectbestanden. Tussen deze vensters zie je zes lichtgrijze puntjes. Door hierop met de linkermuisknop te klikken en vervolgens te slepen, bepaal je eigenhandig het formaat van ieder deelvenster. Op die manier laat je alle beschikbare sporen uit de tijdlijn zien. Je voegt eenvoudig videofragmenten aan de tijdlijn toe. Klik in het onderdeel Projectbestanden een videobestand aan en verplaats het fragment met ingedrukte muisknop naar de tijdlijn. Laat de muisknop vervolgens los. Je hebt nu een videobestand aan de filmmontage toegevoegd. Op deze wijze zet je eenvoudig meerdere videoclips achter elkaar en bepaal je zelf de volgorde van de uiteindelijke film. Wil je een videobestand van de tijdlijn verwijderen? Selecteer binnen de tijdlijn het juiste fragment en druk op Delete.

Naast videobestanden voeg je ook audiobestanden aan de tijdlijn toe. Je gebruikt hiervoor een ander spoor. Wordt de tijdlijn te lang waardoor er een deel buiten beeld valt? Je klikt dan boven de tijdlijn aan de rechterkant op het minteken om uit te zoomen. Op die manier heb je meer overzicht over welke fragmenten de voorlopige montage bevat.

©PXimport

04 Videoclips inkorten

Je kunt videoclips op de tijdlijn inkorten, zodat je saaie beelden uit de filmmontage weglaat. Bepaal met de rode schuifregelaar op de tijdlijn het kantelpunt van de video. Wil je het laatste gedeelte wissen? Klik aan de rechterkant van het videofragment op het blauwe verticale lijntje waarbij de cursor verandert in een pictogram met aan weerszijden twee pijltjes. Beweeg de cursor met ingedrukte muisknop naar links totdat je de rode schuifregelaar bereikt. Wil je juist het eerste gedeelte uit de video verwijderen? Dan klik je aan de linkerkant van het fragment op het blauwe lijntje en beweeg je de cursor naar rechts.

©PXimport

Clips splitsen

Er is een alternatieve manier om een videoclip in te korten, namelijk door een fragment te splitsen. Je stelt hiermee een begin- en eindpunt in, zoals je wellicht nog wel weet van Windows Movie Maker. Klik met de rechtermuisknop op een videobestand in het deelvenster Projectbestanden. Kies vervolgens voor de optie Split clip. Je beweegt de schuifregelaar naar het begin van het fragment dat je wilt gebruiken. Bevestig met Begin en zet de schuifregelaar vervolgens op het eindpunt. Nadat je op Einde hebt geklikt, bedenk je voor dit ingekorte videobestand een naam. Klik als laatste op Nieuw.

©PXimport

05 Overgangen

Wanneer je verschillende videoclips aan elkaar rijgt, ontstaan er nogal harde overgangen. Het is mooier om fragmenten vloeiend in elkaar over te laten lopen. In Windows Movie Maker gebruikte je hiervoor het tabblad Animaties, maar gelukkig heeft ook OpenShot Video Editor hiervoor genoeg mogelijkheden in huis. Klik onder het deelvenster Projectbestanden op de optie Overgangen. Het programma bevat allerlei exotische sjablonen van mooie overgangen. Wil je niet te gek doen, dan klik je bovenaan op Veelgebruikt. Klik op een overgang en kies met ingedrukte muisknop de gewenste positie op de tijdlijn. Dat kan ‘bovenop’ bestaande videofragmenten. Bij de meeste sjablonen voeg je de overgang helemaal aan het begin van een videoclip toe. Klik onder het videovoorbeeld op de knop Afspelen om het resultaat te bekijken.

©PXimport

06 Vervagen

Een andere manier om een soepele overgang tussen twee fragmenten te creëren, is door de beelden iets te vervagen. Wanneer een clip eindigt, verdwijnt het beeld langzaam uit de film. Voor het begin van een clip geldt het omgekeerde. Het begin en einde van ieder videofragment is hierdoor minder abrupt, zonder dat er een opvallende overgang zichtbaar is zoals bij reguliere overgangssjablonen het geval is (zie stap 5). In Windows Movie Maker is Vervagen een reguliere overgang, maar in OpenShot Video Editor zit deze functie op een aparte plek. Klik met de rechtermuisknop op een clip en ga naar Faden / Gehele clip. Maak hier een keuze tussen In- en uitfaden (snel) en In- en uitfaden (langzaam).

07 Effecten

Via de optie Effecten kun je de beelden enigszins bewerken, al zijn de mogelijkheden hiervoor ietwat beperkt, vergeleken bij Microsofts vervallen videobewerker. Je gebruikt Helderheid als je de beelden iets te donker vindt. Daarnaast is het effect Kleurverzadiging interessant, omdat je hiermee de kleuren feller kunt maken. Met Vervaging, Chroma key, De-interlace, Alpha Mask/Wipe Transition en Negatief heeft OpenShot Video Editor in totaal zeven effecten in huis.

Je past een effect toe, door het effect bovenop een videoclip van de tijdlijn te positioneren. Er verschijnt op de tijdlijn een pictogram als bewijs dat het effect is toegepast. Gebruik je bijvoorbeeld Helderheid, dan verschijnt er een B (van Brightness). Klik met de rechtermuisknop op dit pictogram en kies voor Eigenschappen. Linksonder verschijnt een venster waarmee je de waarden van het effect eigenhandig aanpast. Dat is overigens niet zo eenvoudig, maar je kunt er wellicht even mee spelen.

©PXimport

Overige alternatieven

©PXimport

08 Kantelen

Zeker met een smartphone komt het nog weleens voor dat je tijdens de video-opname het toestel kantelt. Dat merk je tijdens de montage. Gelukkig kun je de beelden ook in OpenShot Video Editor roteren, zodat ze bruikbaar zijn voor de film. Klik met de rechtermuisknop op een videoclip en ga naar Roteren. Maak hier een keuze tussen 90° roteren (rechts) of 90° roteren (links).

09 Film afwerking

Ben je volledig tevreden met de montage? Hoog tijd om de uiteindelijke film op te slaan. Ga naar Bestand / Video exporteren en bedenk voor het project een toepasselijke naam. Je selecteert via Bladeren de juiste opslaglocatie. Bij Profiel laat je de optie Alle formaten ongewijzigd. Vergeet verder niet om achter Doel het gewenste uitvoerformaat te selecteren, bijvoorbeeld MP4 (h.264) of AVI (mpeg4). Deze keuze hangt sterk af van de bestandscompatibiliteit van het apparaat waarop je de film wilt afspelen. Je kiest bij Videoprofiel de resolutie en de framesnelheid. Zorg ervoor dat deze waarden overeenkomen met de filmeigenschappen van de gebruikte camera. Als laatste stel je de gewenste kwaliteit in, waarna je bevestigt met Video exporteren.

©PXimport

Mobiel bewerken?

Er bestaan ook allerlei apps voor smartphone/tablet waarmee je simpele bewerkingen uitvoert. Je kunt hiermee bijvoorbeeld videoclips inkorten, muziektracks toevoegen, overgangen instellen en filters toepassen. Voor losse videoclips en eenvoudige bewerkingen voldoen de meeste videobewerking-apps prima, maar het is ondoenlijk om hiermee een gelikte film van meerdere videobronnen samen te stellen. Bovendien zijn de bedieningsmogelijkheden op een aanraakscherm beperkt. Voor het echte werk gebruik je daarom nog altijd een videobewerker op een pc met een groot scherm.

De Philips Hue Bridge Pro volgt de tien jaar oude Bridge op en doet dat met verve. Het apparaat biedt nieuwe functies en is toekomstbestendig, wat hem boeiend maakt voor bestaande én nieuwe Philips Hue-gebruikers. In deze review leggen we je uit waarom.

Als je thuis slimme verlichting van Philips Hue hebt, is de kans groot dat je gebruikmaakt van de witte Hue Bridge. Dit kleine kastje verbindt met je lampen en bijbehorende accessoires en stelt je in staat om de verlichting ook te bedienen als het internet even is uitgevallen. Na een decennium is er nu een Bridge Pro, goed te herkennen aan zijn zwarte ontwerp. De Bridge Pro kost 90 euro, waar de reguliere Bridge (versie 2.1) circa 50 euro kost. Ja, dat is een relatief forse meerprijs, maar als je het systeem tien jaar wilt gebruiken juist weer een kleine extra investering.

©Rens Blom

Veel meer lampen

De Bridge Pro biedt belangrijke voordelen ten opzichte van de normale Bridge, zowel voor bestaande als nieuwe gebruikers. Zo kun je hem nog steeds via ethernet gebruiken, maar is dat niet verplicht. Er is namelijk ook - nieuw - wifi-ondersteuning. De voeding is bovendien geen specifieke stroomkabel meer, maar een usb-c-kabel. Die kun je eenvoudiger vervangen.

©Rens Blom

De belangrijkste vernieuwing? Een compleet nieuwe processor, meer werkgeheugen en meer opslagcapaciteit, waardoor de Hue Bridge Pro veel krachtiger is dan zijn voorganger. Dat is geen mooie marketingpraat, maar goed zichtbaar aan het totaal aantal gadgets dat de bridge kan aansturen. Bij de reguliere Bridge zijn dat 50 lampen en 12 accessoires (zoals draadloze afstandsbedieningen), waar de Bridge Pro 150 lampen en 50 accessoires ondersteunt. Heb je een huis (en misschien ook tuin) vol Hue-producten, dan loop je bij de normale Bridge waarschijnlijk (snel) tegen de limieten aan. Bij de Bridge Pro moet je daar echt je best voor doen.

Je kunt met de Bridge Pro ook veel meer scènes (500) opslaan in de Hue-app dan met de normale Bridge (200), wat voor sommigen handig zal zijn. De Bridge Pro biedt ook nieuwe optionele foefjes, zoals je lampen inzetten als bewegingssensoren om je te attenderen bij beweging in bepaalde kamers. Ook is de Bridge Pro standaard geschikt voor Matter, het nieuwe smarthomeprotocol waar veel merken ondersteuning voor bieden.

©Rens Blom

Overzetten is zo gebeurd

Van oude technologie naar nieuwe technologie overstappen kan soms frustrerend zijn, maar dat geldt zeker niet wanneer je de Bridge verruilt voor de Bridge Pro. De stappen in de Philips Hue-app zijn duidelijk en wij waren binnen tien minuten klaar, waarna de app op de achtergrond veertig minuten nodig had voor de echte migratie.

Al onze instellingen zijn behouden, de accessoires en lampen zijn overgezet en de reguliere Bridge mag na tien jaar met pensioen. Begin je pas met Philips Hue, dan stel je de Bridge Pro vanzelfsprekend in als je eerste bridge. Ook dat is een fluitje van een cent.

©Rens Blom

Conclusie: Philips Hue Bridge Pro kopen?

De Philips Hue Bridge Pro is naar onze mening dé bridge om te kopen als je start met Philips Hue. Heb je nu de normale Bridge, dan biedt de Pro-versie zo veel verbeteringen dat wij het (op termijn) upgraden de eenmalige investering waard vinden.

Een computer laat het vaak afweten op het slechtste moment. Of het nu gaat om een zwart scherm, geen internetverbinding of verdwenen bestanden: wie goed voorbereid is, bespaart tijd en ergernis. In dit artikel lees je welke hardware- en softwaretools je het best vooraf klaarzet, voor jezelf of om anderen te helpen – desnoods vanaf afstand.

Tip 1 - Gerichte aanpak

Een computer en zeker een (thuis)netwerk vormen een complex geheel van componenten, waardoor het lastig kan zijn om snel de juiste oorzaak van een probleem te achterhalen en het op te lossen. Het kan aan hardware liggen (zoals een defecte adapter of slechte kabel), maar ook aan software (zoals een configuratiefout, malware of een incompatibel stuurprogramma). Het is dus verstandig om op zowat alles voorbereid te zijn. Dit vraagt niet alleen kennis en ervaring, maar ook een doordachte aanpak.

Begin met een gerichte observatie van fout­meldingen of gedrag, en voer dan systematisch tests uit. Start bij de eenvoudigste oorzaken, zoals herstarten of bekabeling. Sluit stapsgewijs andere mogelijke oorzaken uit. Noteer wat je test en welk resultaat je krijgt. Bij netwerkproblemen werk je het best van buiten naar binnen: controleer eerst randapparatuur en verbindingen, daarna besturingssysteeminstellingen, en tot slot software of hardware.

Daarvoor heb je natuurlijk ook het juiste ­materiaal nodig, en dat is nu net onze focus. We bekijken eerst welke hardwaretools nuttig zijn, zowel vrij eenvoudige gereedschappen als meer geavanceerde tools. Je kiest uiteraard zelf hoe ver je hierin wilt gaan. Daarna bespreken we handige softwaretools voor diagnose, herstel en reparatie, gebundeld op een multibootstick. Tot slot bekijken we nog enkele opties voor hulp op afstand.

©Angela - stock.adobe.com

Tip 2 - Basisgereedschap

We starten met het basisgereedschap. Kleine dingen die je weleens over het hoofd kunt zien, maar die soms goed van pas komen! We denken bijvoorbeeld aan plakband of ducttape (bijvoorbeeld voor het (tijdelijke) herstel van een gescheurde kabel) en labeltape of markeerstickers om bepaalde (te verplaatsen) onderdelen duidelijk te identificeren. Enkele fijne permanente kleurmarkers kunnen hiervoor ook nuttig zijn. Zorg ook dat je een pincet of fijn tangetje bij de hand hebt, evenals een usb-lampje of een mini-zaklamp (eventueel gebruik je de led van je smartphone). Schroevendraaiers mogen uiteraard evenmin ontbreken: zowel kruiskopschroevendraaiers (Phillips PH0, PH1, PH2), als sleufschroevendraaiers, als torx-modellen (vooral T5 tot T10). Eventueel stop je er ook een paar drie- en zeskantige schroevendraaiers bij, evenals pentalobe-modellen (zoals voor Apple-laptops). Het is wel zo makkelijk als je schroevendraaiers magnetisch zijn om kleine schroefjes (in de systeemkast) niet te verliezen. Let wel op dat je hiermee geen elektronische onderdelen aanraakt. Een handige allround-oplossing is een precisie-schroevendraaierset met magnetische houder en verwisselbare bits.

Voor het schoonhouden van je apparatuur heb je ook altijd een spuitbus met perslucht in de buurt, evenals een luchtblazer (rubberen balgpompje), enkele watten- of schuimstaafjes en een paar micro­vezeldoekjes. Voor het reinigen van contactpunten, sockets, toetsenborden en behuizingen is een goed afsluitbare fles isopropyl-alcohol handig (liefst minimaal 99,9 procent). Zorg ook voor een anti­statische polsband of mat om elektrostatische schade te voorkomen. Denk verder ook aan een usb-stick, usb-hub (met eigen voeding) en een paar netwerk-patchkabels (bij voorkeur CAT 6). Bij elkaar kost dit hele setje basisgereedschap zo’n 160 euro.

©Nikolay - stock.adobe.com

Tip 3 - Extra gereedschap

Kant-en-klare netwerkkabels hebben onze voorkeur, maar soms is een zelfgemaakte kabel op maat handiger. Daarvoor heb je een krimptang nodig en wat handigheid om de connector goed te plaatsen. Op YouTube vind je genoeg instructievideo’s; na enige oefening lukt dat vlot. Zorg ook voor een RJ45-netwerktester. Er bestaan complete netwerksets met krimptang, stripper en tester.

Stop een paar lithium-knoopcellen (CR2032) in je kit, want het CMOS-geheugen van veel computers krijgt stroom van zo’n batterij en die dien je na enkele jaren te vervangen. Een batterijtester die ook geschikt is voor knoopcellen, is ook altijd handig (circa 10 euro). Voor het uitlezen van SD-kaarten gebruik je het liefst een externe SD-kaartlezer. Om problemen met draadloze muizen of toetsenborden te vermijden, zijn een usb-muis en -toetsenbord ­nuttig (samen vanaf zo’n 20 euro).

Ook enkele typische adapters zijn onmisbaar. Denk aan een usb-naar-wifi-adapter, usb-naar-ethernet-adapter (voor als de interne netwerkpoort niet werkt), usb-naar-SATA-adapter (om een interne schijf via usb op je eigen pc aan te sluiten), en een usb-c-multi-adapter. De geschatte totaalprijs van de spullen uit deze tip is zo’n 190 euro.

©kvladimirv - stock.adobe.com

Tip 4 - Voor de echte techneut

Ben je intussen de vaste computerreparateur geworden voor buren, kennissen en familie, dan is het misschien tijd om je reparatiekit verder te professionaliseren. Een psu-tester en een multimeter horen daar zeker bij. Met een psu-tester controleer je eenvoudig een pc-voeding (Power Supply Unit): sluit de ATX-stekker (van de desktop) en eventueel andere connectors (als cpu of PCIe) aan, waarna je per lijn de spanning uitleest (zoals 3,3V, 5V, 12V en andere). Een multimeter is veelzijdiger: je meet er spanning, stroom en weerstand mee (categorie 2 is geschikt tot 230V). Zo’n apparaat vergt wel enige ervaring, maar YouTube-video’s helpen je vast op weg.

Een (snelle) externe usb-ssd van bijvoorbeeld 2 TB komt ook van pas, bijvoorbeeld voor systeemback-ups. Bij schermproblemen is een klein reservescherm met voldoende resolutie (én HDMI en usb-c-aansluitingen) handig. Zorg eveneens voor een tubetje thermische pasta, voor als je cpu-koelers moet (ver)plaatsen of bij oververhittingsproblemen.

Eventueel kun je een diagnostische POST-kaart (Power-On Self Test) toevoegen, die je via PCIe (x1) op een (desktop)computer aansluit. Bij het opstarten voert het UEFI/BIOS een POST-routine uit, waarbij het systeem per stap een hex-code via de systeembus doorstuurt. Zo’n kaart vangt deze codes op en toont ze op een leddisplay. De betekenis lees je af in een POST-tabel (online of in de onderhoudshandleiding), zodat je gericht kunt testen. Eenvoudige modellen vind je al vanaf zo’n 10 euro. De geschatte totaalprijs van deze spullen is zo’n 280 euro.

©Mr.Norasit Kaewsai

Tip 5 - Programma's verzamelen

Je EHBO-kit is inmiddels goed gevuld met tools voor hardwareproblemen. Maar wat als de oorzaak bij software ligt? Zulke fouten los je doorgaans software­matig op, dus verzamel je het best vooraf alvast de meest geschikte programma’s voor diagnose en herstel. Deze tools kunnen sterk variëren, want ook de oorzaken van problemen verschillen. Denk aan corrupte drivers of systeembestanden, foutgelopen updates, conflicterende software, malware, ­verkeerde configuraties en beschadigde opstartitems. Je hebt dus tools nodig die malware kunnen opsporen en verwijderen, bootstructuren (tot op sectorniveau) kunnen controleren en herstellen, schijven kunnen herpartitioneren, data kunnen redden van nukkige systemen, wachtwoorden kunnen achterhalen of wissen en meer.

Daarnaast moet je de juiste manier vinden om de software te starten. Soms lukt dat via een koppeling van de interne schijf van het defecte systeem aan je eigen computer. In de praktijk werkt het meestal handiger als je de EHBO-software rechtstreeks op het probleemtoestel kunt draaien. Als een ­normale start niet lukt, zelfs niet in de veilige modus (Windows), biedt een bootstick uitkomst. Dit is een opstartbare usb-stick met een eigen besturingssysteem, zoals Windows of Linux. Idealiter kies je voor een multibootstick, met meerdere systemen of tools, zodat je vlot de meest geschikte diagnose- of herstelomgeving kunt selecteren. We behandelen in dit artikel twee uitstekende, gratis oplossingen.

Tip 6 - YUMI-stick maken

YUMI (Your Universal Multiboot Installer) is een tool waarmee je zo’n multibootstick kunt maken. Deze tool is handig omdat je uit tal van besturingssystemen kunt kiezen, zonder die zelf te hoeven zoeken. Surf naar www.kwikr.nl/yumi, scrol tot bij YUMI exFAT Download en klik op Download YUMI. Dubbelklik op het gedownloade exe-bestand om de portable tool te starten. Klik op I Agree en plaats een (lege) usb-stick in je pc, bij voorkeur 3.x en met voldoende ruimte voor alle gewenste distributies. Klik indien nodig op Redetect Disks als het station niet zichtbaar is bij Step 1: You Chose. Selecteer de juiste stick en klik op Prepare this Device, zodat de stick correct geformatteerd wordt. Bevestig met Ja als je zeker weet dat de stick geen belangrijke gegevens bevat. Na afloop verschijnt een exFAT-partitie in Verkenner met de naam YUMI. Voor wie technisch geïnteresseerd is: via Schijfbeheer zie je ook een kleine FAT-partitie (VTOYEFI). Dit is de EFI-systeempartitie, maar daar hoef je je verder niet om te bekommeren.

Bij Step 2: Select a Distribution […] kies je vervolgens de gewenste distributie. Er zijn er meer dan 100, vooral Linux-distributies, maar ook systemen als back-uptools, partitiebeheerders, wachtwoordkrakers, geheugentesters, penetratietesters en allround-troubleshooters zoals Ultimate Boot cd, SystemRescue (Linux) en Hiren’s BootCD PE (Windows). Op enkele hiervan komen we straks nog even terug.

Tip 7 - YUMI-distributies

Selecteer de eerste gewenste distributie. De verwijzing naar het bijbehorende schijfkopiebestand kleurt oranje als YUMI dit in de YUMI-map detecteert, althans wanneer je het daar zelf al had geplaatst. Kleurt dit rood, dan kun je via Browse naar de juiste downloadmap navigeren. Staat het bestand nog niet op je schijf, klik dan op Download link om het te downloaden. Of klik op Visit the […] site om het zelf binnen te halen van de site van de producent. Bij sommige distributies, zoals Ubuntu, verschijnt een extra optie (Step 4) waarmee je optioneel opslagruimte reserveert voor persistente wijzigingen. Zodra de juiste distributie is geladen bij Step 3, klik je op Create en bevestig je met Ja. De voortgang volg je in het logvenster. Na afloop klik je op Next en op Ja om extra distributies toe te voegen aan het YUMI-bootmenu, op dezelfde manier als daarnet. Dat kan ook later nog, zolang je YUMI opnieuw start zonder de stick opnieuw te formatteren.

Wil je een toegevoegde distributie verwijderen, plaats dan een vinkje bij View or Remove Installed Distros, selecteer het ongewenste systeem en klik op Remove.

Tip 8 - Ventoy

Lukt het om een of andere reden niet met YUMI of wil je liever een andere tool gebruiken, dan is Ventoy een prima alternatief. Download de recentste versie van het portable programma via www.kwikr.nl/ventoy. Pak het zip-bestand uit en start de tool. In het Language-menu kies je eventueel voor Dutch (Nederlands).

Plug een geschikte (lege) usb-stick in en dubbelklik op het bestand Ventoy2Disk.exe. Klik op de ronde pijlknop zodat Ventoy de stick correct herkent. Open nu eerst even het menu Opties. Bij Partitietabel staat standaard MBR geselecteerd. In de meeste gevallen is dat de beste optie, tenzij je zeker weet dat je de stick enkel op moderne UEFI-systemen gebruikt; in dat geval kun je GPT selecteren. Laat ook de optie voor Secure Boot aangevinkt, behalve als je weet dat je de stick enkel op oudere systemen zonder secure boot gebruikt of bereid bent secure boot tijdelijk uit te schakelen (zonder de UEFI-bootmodus te wijzigen). In dit menu vind je ook de optie Ventoy verwijderen: hiermee maak je de stick leeg en verwijder je de partities als je dit wenst.

Tip 9 - Distributies plaatsen

Er rest nu nog maar één stap. Klik op Installeren (Bijwerken is bedoeld voor een update naar een recentere Ventoy-versie) en bevestig dit tweemaal met Ja. Alle data op de stick worden gewist en, net als bij YUMI, verschijnen er twee partities: een grote VENTOY-datapartitie en een kleine VTOYEFI-systeempartitie. Het hele proces duurt slechts enkele seconden.

Daarna mag je Ventoy sluiten: je stick is nu klaar om de eerste distributies te ontvangen. Dat klinkt misschien ingewikkeld, maar eigenlijk is het heel eenvoudig. Je hoeft enkel het schijfkopiebestand (meestal een iso-bestand) van een distributie naar de VENTOY-partitie te kopiëren, desgewenst in aparte mappen (zoals \allround, \antivirus, \backup, \dataherstel, \partitiebeheer enzovoort). Dit kan gewoon via Verkenner. Dit geldt trouwens ook voor een YUMI-stick, aangezien die onderliggend gebruikmaakt van Ventoy-technologie. In het tekstkader ‘Onmisbare reddingstools’ vermelden we enkele uitstekende tools, inclusief hun downloadlocaties.

Tip 10 - Bootstick opstarten

Het is nu de bedoeling dat je je multibootstick opstart op een (problematisch) systeem. Daarbij maakt het weinig uit of je een YUMI- of een Ventoy-stick gebruikt. Tijdens het opstarten druk je enkele keren op een sneltoets, zoals ESC, F8 of F12, om het opstartmenu te openen. Op oudere toestellen moet je mogelijk eerst het BIOS-setupmenu oproepen via een sneltoets en daar bij Boot order (priority) de usb-stick als eerste opstartmedium instellen.

Gaat het om een moderner UEFI-systeem, dan staat secure boot waarschijnlijk ingeschakeld, wat kan verhinderen dat je bootstick opstart. Voor een YUMI-stick moet je deze functie wellicht eerst tijdelijk uitschakelen om te kunnen opstarten. Een Ventoy-stick start meestal wél op als je eerder de optie Secure Boot had aangevinkt (zie tip 8). In dit geval moet je bij de allereerste opstart wel nog een korte procedure doorlopen, zoals beschreven op www.kwikr.nl/vensec. Je kunt eventueel ook hier eerst secure boot tijdelijk uitschakelen.

Het startmenu van je bootstick verschijnt nu. Laten we Ventoy als voorbeeld nemen. Je ziet hier alle toegevoegde distributies als menu-opties. Met F3 kun je ook overschakelen naar een mapweergave, waarbij je eerst een map opent (zoals \allround, \antivirus enzovoort) en daarna de gewenste distributie start. Zo start je vanaf één stick moeiteloos allerlei distributies en tools, en kun je meteen gericht troubleshooten.

Tip 11 - Extra tools

De kans is groot dat je met de applicaties uit de kadertekst ‘Onmisbare reddingstools’ al vrijwel alle nodige tools hebt. Toch kun je gaandeweg nog programma’s ontdekken die je graag aan je bootstick toevoegt. Dat werkt zowel op een YUMI- als op een Ventoy-stick heel eenvoudig.

Op www.portableapps.com/apps kun je alvast terecht voor meer dan 1100 apps, waaronder zo’n 160 uiteenlopende hulpprogramma’s. Download het .paf.exe-bestand van de gewenste tool en voer dit uit in een tijdelijke map op je eigen systeem. Kopieer daarna de uitgepakte bestanden naar een aparte submap op je bootstick, bijvoorbeeld in \tools\<naam\_app>.

Daarna open je binnen een opgestarte distributie (zoals de Windows Verkenner in Hiren’s BootCD PE: zie tekstkader ‘Onmisbare reddingstools’) gewoon deze map en start je de portable exe-app van daaruit. Zo stem je je bootstick volledig af op je eigen voorkeuren en behoeften (zie ook tekstkader ‘AIO-pakketten’).

Tip 12 - Quick Assist

Tot nu toe gingen we ervan uit dat je als troubleshooter fysiek aanwezig bent om het probleem op te lossen. Maar er zal vast weleens iemand vanaf afstand je hulp inroepen. We veronderstellen dan wel dat die persoon zijn systeem nog kan opstarten, eventueel in de veilige modus, en zo een tool voor afstandsbeheer kan openen.

Eerst stellen we kort een app voor die standaard met Windows wordt meegeleverd: Quick Assist. Begin aan de helperszijde door de app te starten, klik op Iemand helpen en meld je aan met je Microsoft-account. Noteer de beveiligingscode en geeft die door aan de hulpvrager, bijvoorbeeld via telefoon of bericht. Deze persoon start daarna ook Quick Assist en vult de beveiligingscode in bij Beveiligingscode van assistent. Na een klik op Verzenden verschijnt een bevestigingsvraag: hij plaatst een vinkje en klikt op Toestaan. Zijn bureaublad zou nu zichtbaar moeten zijn in een schaalbaar venster op jouw systeem.

Om het systeem over te nemen klik je bovenaan op Besturing aanvragen. Na een bevestiging van de hulpvrager via Toestaan krijg je toegang tot zijn pc. Boven in het venster vind je knoppen als Laserpointer, Aantekening en Chat (voor communicatie via een apart venster). Als er meerdere schermen zijn aangesloten, kun je via Scherm selecteren het gewenste scherm kiezen. Je kunt de overname stopzetten met Stop best. of Besturing annuleren, en met Verlaten sluit je de sessie volledig af.

Tip 13 - AnyDesk

Quick Assist werkt uitsluitend op Windows, maar er bestaan ook tools als AnyDesk die meerdere platformen ondersteunen, waaronder Windows, macOS en mobiele systemen (www.anydesk.com; gratis voor persoonlijk gebruik). Hier gaan we uit van de Windows-versie.

Start de app op, zowel aan jouw kant als aan die van de hulpvrager. Vraag hem vervolgens via telefoon of bericht om de identificatiecode van zijn werkplek: dit is een 10-cijferige code bovenaan in het venster. Vul deze code in op je eigen app, bij Voer remote adres in. Druk op Enter en geef je firewall desgevraagd toestemming.

De hulpvrager klikt nu op de knop Accepteren met het schildicoon om een sessie met beheerrechten toe te staan. Even later verschijnt zijn bureaublad op jouw scherm en kun je zijn pc op afstand bedienen.

AnyDesk biedt meer opties dan Quick Assist. Zo is er een chatfunctie, een schermopnamefunctie, een whiteboard en een handige datatransferfunctie om snel bestanden tussen beide systemen te verplaatsen. Je kunt de schermweergave aanpassen en via de knop Acties bijvoorbeeld een screenshot maken of de toegangsrichting omkeren. Uiteraard kunnen ook hier beide partijen de verbinding op elk moment stopzetten.