Apple heeft de MacBook Pro in 2021 een nieuw ontwerp gegeven toen de laptops voorzien werden van eigen processors uit de M1-generatie. Inmiddels heeft Apple snellere M2-processors geïntroduceerd en is de MacBook Pro van een update voorzien. Hoe de laptop met deze snellere processor presteert, lees je in deze Apple MacBook Pro (2023) review.

Apple heeft de MacBook Pro in 2021 een nieuw ontwerp gegeven toen de laptops voorzien werden van eigen processors uit de M1-generatie. Dat ontwerp is voor deze nieuwe generatie niet veranderd. De behuizing van MacBook Pro is wat grover en hoekiger vormgegeven dan de voorgangers met Intel-processor en de  varianten met een eigen processor zijn ook wat dikker en zwaarder. De geteste 14inch-uitvoering weegt 1,6 kilogram. Het grote pluspunt, een behuizing uit één stuk aluminium, heeft Apple behouden. Een klein minpuntje is dat deze generatie MacBook Pro net als de vorige alleen in aluminiumkleur of grijs leverbaar is, de extra kleuren zwart en champagnegoud die je op de MacBook Air M2 kunt kiezen ontbreken helaas.

De MacBook Pro heeft een aluminium behuizing die uit één stuk bestaat.

Aansluitingen

De MacBook Pro heeft sinds de vorige generatie weer alle aansluitingen die we van een professionele laptop verwachten. De drie usb-c-poorten zijn Thunderbolt 4-aansluitingen waarop je ook een beeldscherm kunt aansluiten en waarmee je de laptop kunt opladen. Handig is dat er zowel links als rechts in minimaal één usb-c-poort is voorzien. Op de linkerkant vind je er twee naast de MagSafe 3-aansluiting en hoofdtelefoonaansluiting. Rechts is de laptop naast een usb-c-poort voorzien van een SDXC-kaartlezer en hdmi-aansluiting. Draadloos ondersteunt de MacBook Pro wifi 6E en bluetooth 5.3.

 Lees ook: dit moet je weten over wifi 6E, de nieuwe draadloze netwerk-standaard

De MacBook Pro heeft op beide zijkanten minimaal één Thunderbolt 4-aansluiting.

Laden via usb-c is vooral handig voor dockingstations want opladen doe je normaal gesproken via de MagSafe 3-aansluiting. Apples magnetische laadaansluiting is vorig jaar na jarenlange afwezigheid weer teruggebracht. Ons testexemplaar is vanwege een krachtigere processor gebundeld met een 96watt-lader, minder krachtige uitvoeringen komen met een 67watt-lader. De lader zelf is voorzien van een usb-c-aansluiting. De losse MagSafe-laadkabel is met stof omhuld en is hierdoor waarschijnlijk minder kwetsbaar voor scheuren als de laadkabels op oudere Intel-modellen.

De MacBook Pro laad je op met MagSafe 3.

De hdmi-aansluiting heeft op een 4K-resolutie een maximale verversingssnelheid van 240 Hz en ondersteunt maximaal een 8K-scherm. De Thunderbolt-aansluitingen ondersteunen maximaal een 6K-scherm. Je kunt op de uitvoeringen met een M2 Pro-processor maximaal twee beeldschermen aansluiten, terwijl je op een uitvoering met een M2 Max-processor maximaal vier beeldscheren kunt aansluiten. Professionele beeldbewerkers kunnen dus ook thuis prima uit de voeten op deze laptop.

Configuraties

De MacBook Pro is in verschillende configuraties te koop waarbij je de keuze hebt uit een 14- of 16inch-variant. Daarbij heb je de keuze uit verschillende processors, de hoeveelheid werkgeheugen en de opslagcapaciteit. Voor de processor heb je de keuze uit de M2 pro of de M2 Max. De M2 Pro is er in een variant met 10 of 12 cores (met 16 of 19 gpu-cores) terwijl je ook kunt kiezen voor twee varianten van de M2 Max. Deze hebben allebei 12 cores in combinatie met 30 of 38 gpu-cores. De goedkoopste variant van de 14 inch MacBook Pro kost 2449 en bevat de M2 Pro met 10 cores, 16 GB RAM en 512 GB opslag. Wij hebben een uitvoering getest voorzien van de M2 Pro met 12 cores, 32 GB RAM en een ssd van 2 TB. Deze uitvoering kost 3969 euro.

De prijzen van upgrades zijn hoog, zo kost iedere verdubbeling van het werkgeheugen 460 euro en betaal je voor de upgrade van 512 GB naar een 1 TB voor de ssd 230 euro terwijl 2 TB opslag je nog eens 460 euro extra kost. Daar komt bij dat de startprijs van de MacBook Pro sowieso 300 euro hoger is dan die van de vorige generatie. Prijzen die kortom alleen te verantwoorden zijn als je die kracht echt nodig hebt, bijvoorbeeld voor je werk.

Scherm met mini-ledverlichting

Uiterlijk is de MacBook Pro hetzelfde gebleven als de vorige generatie met M1-processors en dat geldt ook voor het scherm. Dat scherm met afgeronde hoeken noemt Apple een Liquid Retina XDR-display en combineert een ips-paneel met een resolutie van 3024 x 1964 pixels met een achtergrondverlichting op basis van mini-leds. Die mini-leds zijn gegroepeerd in 2010 dimmingzones die individueel van elkaar gedimd kunnen worden. In de praktijk heb je hierdoor een scherm dat de eigenschappen van een oled-scherm vrijwel benadert. Het contrast is door de dimbare zones uitstekend en zwart is ook echt zwart. Alleen als je er echt naar zoekt, zul je de beperkingen van de dimmingzones vinden. De zones sluiten namelijk niet altijd helemaal goed aan bij de getoonde content waardoor je soms wat blooming (lichte randen) ziet om lichte objecten tegen een donkere achtergrond.

©Jeroen Boer

De Apple MacBook Pro heeft een bijzonder helder scherm met een uitstekende beeldkwaliteit.

Het scherm heeft naast prachtig kleuren ook een hoge helderheid. Bij normaal gebruik is de maximale helderheid 500 nits, wat al een hoge waarde is vergeleken met de doorsnee laptop. Het scherm kan echter een nog veel hogere helderheid aan van 1000 nits met pieken tot 1600 nits als er HDR-content wordt getoond zoals video's en HDR-foto's. HDR-video’s hebben daardoor spetterende highlights. Mocht je geen prijs stellen op HDR, dan is die mogelijkheid ook uit te schakelen.

Het scherm heeft een inkeping waarin de camera verwerkt is.

Prima webcam met compromis

In de bovenste rand van het scherm vind je in het midden de inkeping (notch) met daarin de webcam. Apple gebruikt die inkeping om ruimte te hebben voor een grotere webcam met een betere beeldkwaliteit. Die webcam produceert in de praktijk echt heel goede Full HD-beelden en kan uitzonderlijk goed omgaan met verschillende lichtomstandigheden. Het is misschien wel de beste webcam die je op een laptop kunt kopen, maar toch valt het een beetje tegen. Want de camera waarvoor je beeldruimte inlevert biedt ook bij deze nieuwe laptop nog steeds geen extra functionaliteit. Denk aan gezichtsherkenning voor inloggen of het volgen van de gebruiker zoals de iPad wel biedt. De notch voelt daardoor toch net iets teveel als een compromis.

Toetsenbord

Apple heeft de MacBook Pro uitgerust met een toetsenbord dat fijn tikt. De zwarte toetsen zijn verwerkt in een zwart gedeelte bovenop. Dat is overigens geen los gedeelte zoals je op sommige laptops ziet, maar hetzelfde aluminium als de rest van de behuizing. Sinds de vorige generatie MacBook Pro heeft Apple de rij met functietoetsen weer teruggebracht. De meest rechtse toets is de aan-uit-schakelaar waarin een goed werkende vingerafdrukscanner is verwerkt.

De toetsen zijn voorzien van toetsverlichting die automatisch werkt of die je handmatig traploos kunt instellen op de gewenste helderheid. Dat zelf regelen van de toetsverlichting was bij deze MacBook wel even zoeken want functietoetsen voor de toetsverlichting ontbreken. In macOS 12 Monterey op het vorige model vond je daarom in het bedieningspaneel in de menubalk de mogelijkheid om de toetsverlichting in te stellen, maar die mogelijkheid lijkt in macOS 13 Ventura verdwenen. Gelukkig hoef je niet steeds diep de toetsenbordinstellingen in, want via een omweg kun je het weer toevoegen aan het bedieningspaneel via Instellingen / Bedieningspaneel. Zoek de module Helderheid toetsenbord en vink Toon in bedieningspaneel aan.

In de aan-uit-toets is een vingerafdrukscanner verwerkt.

Onder het toetsenbord vind je in de vorm van de Force Touch-trackpad de beste touchpad die je in een laptop kunt kopen. De ruime touchpad met een afmeting van 13 bij 8 centimeter bevat geen scharnier en kun je daardoor op het gehele oppervlak indrukken. Hierbij wordt een heel overtuigende klik gesimuleerd die jaren nadat Apple dergelijke touchpads introduceerde door andere laptopfabrikanten nog altijd niet geëvenaard is.

Naast het toetsenbord vind je de luidsprekers die uitstekend klinken, ook bij hogere volumes.

Prestaties

De MacBook Pro is met de update naar een processor van de M2-generatie een stuk sneller dan de vorige generatie die een processor van de M1-generatie bevatte. De geteste snellere variant van de M2 Pro bevat meer cores dan de M1 Max die we in de vorige generatie getest hebben. In Geekbench 5 zet de gebruikte M2 Pro een single-core-score van 1961 punten neer. Een stuk sneller dan de 1723 punten die het vorige model met een M1 Max-processor neerzette en net wat hoger dan de single-core-score van de normale M2-processor in bijvoorbeeld de MacBook Air. Vrijwel hetzefde beeld zien we in Cinebench R23, de single-core-score van 1621 punten is een stuk hoger dan de 1523 punten die het vorige model neerzetten en vergelijkbaar met de score van de normale M2-processor.

Ook de multi-core-prestaties zijn uitstekend. Een score van 15116 punten in Geekbench is een stuk hoger dan de 12781 punten de M1 Max in het vorige model neerzette. De niet geteste M2 Max is vermoedelijk nog een stuk sneller. Ook in Cinebench R23 zet de M2 Pro een uitstekende multi-core-core van 14826 punten neer, een stuk hoger dan de 12395 punten die de M1 Max in de vorige generatie scoorde. Hiermee is de MacBook Pro nog beter in staat om veeleisende taken vlot uit te voeren.

De koeling is bovendien goed genoeg om de prestaties van de processor op peil te houden. Ook na langere benchmarks van dertig minuten in Cinebench zijn de scores met 14782 punten vrijwel gelijk. Daar staat wel tegenover dat de koeling dan erg hoorbaar aanslaat. De MacBook Pro is geen stille machine als je langere tijd intensievere taken zoals het renderen van een video uitvoert. Bij normale (kantoor)werkzaamheden doet de koeling wel onhoorbaar zijn werk.

De ssd heeft een maximale lees- en schrijfsnelheid van 5341,2 en 6430,4 MB/s. Een uitstekend resultaat. Dit geldt wel voor de geteste 2TB-ssd, het zou zo kunnen zijn dat de kleinere ssd met een opslagcapaciteit van bijvoorbeeld 512 GB minder goed presteert.

De accuduur van de geteste 14inch-uitvoering van de MacBook Pro is uitstekend. In een geautomatiseerde browsetest haalt de laptop een werktijd van net iets meer dan 14 uur.

Conclusie: MacBook Pro (2023) kopen?

De MacBook Pro is ook in 2023 een uitstekende laptop, maar is net als bij de vorige generatie echt bedoeld voor professionele gebruikers die op zoek zijn naar een mobiel workstation. Dat komt niet alleen tot uiting in de uitstekende prestaties, het uitmuntende scherm of de mogelijkheid om veel beeldschermen aan te sluiten, maar ook in de hoge prijs. De MacBook Pro is 300 euro duurder geworden waardoor de goedkoopste uitvoering een pittige 2449 euro kost en met wat klikken bij het samenstellen betaal je al snel nog meer. Thuisgebruikers zijn daarom beter af met een MacBook Air die in de vorm van een M2-processor ook al behoorlijk wat kracht in huis heeft. Heb je de kracht of het uitmuntende scherm wel nodig, dan heb je met de MacBook Pro wel een uitstekende laptop in huis.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Waar je een paar jaar geleden nog de hoofdprijs betaalde voor een goede 65 inch smart-tv, zijn deze tv's nu al een stuk betaalbaarder. Wij vonden vijf exemplaren die voor minder dan 600 euro te koop zijn.

Een 65 inch 4K smart-tv is natuurlijk de ultieme televisie voor het kijken van series en films in de hoogste kwaliteit. Voordeel is verder ook dat je niet al te dicht op je scherm hoeft te zitten: voor een 65 inch televisie geldt een afstand vanaf zo'n drie tot drieënhalve meter. En dankzij de smart-functionaliteit heb je toegang tot tal van streamingdiensten. Wij bekeken de mooiste modellen die je voor minder dan 600 euro kunt kopen.

LG 65UR73006LA

Voor wie houdt van heldere beelden en natuurlijke kleuren is de LG 65UR73006LA.AEUQ een prima keuze. Het 4K-paneel met ondersteuning voor HDR10 en HLG laat films en series mooi uitkomen. Wat direct opvalt is het brede kijkhoekpaneel, zodat je vanuit elke hoek goed beeld hebt. Drie HDMI 2.1-poorten zijn aanwezig, handig voor bijvoorbeeld een spelcomputer of soundbar. Het geluid is degelijk, met 20 watt RMS, al kan een extra speaker geen kwaad. De televisie zelf is niet overdreven dik, ongeveer 57 mm, en draait op WebOS dat vlot en makkelijk werkt.

Besturingssysteem: WebOS
Aantal HDMI-poorten: 3
Audio-output (RMS): 20W

TCL 65C655 Pro

Deze TCL 65C655 Pro is een goede keus als je graag series kijkt of een filmavond houdt. Dankzij de QLED-techniek komen de kleuren mooi tot leven en ook HDR10+ en Dolby Vision helpen mee voor extra diepte. Google TV zorgt ervoor dat je toegang hebt tot de meeste (streaming-)apps van Netflix tot YouTube. Het geluid springt eruit: met 50 watt RMS en een ingebouwde subwoofer krijg je een stevig geluid. De tv zelf is daardoor wel een tikje dikker, zo’n 80 mm. Er zijn drie HDMI-poorten voor het aansluiten van extra apparaten.

Besturingssysteem: Google TV
Aantal HDMI-poorten: 3
Audio-output (RMS): 50W

Hisense 65A7NQ

Ben je iemand die vooral van gemak houdt? De Hisense 65A7NQ biedt precies dat. De tv is simpel in gebruik, draait op het VIDAA-besturingssysteem en start razendsnel op. Met zijn 4K-beeld en ondersteuning voor Dolby Vision zie je mooie kleuren en scherpe beelden. Er zijn drie HDMI-poorten, voldoende voor al je apparaten. De tv heeft een redelijk slank ontwerp, ongeveer 80 mm dik. Het geluid van 20 watt RMS is prima voor dagelijks gebruik, al klinkt het met een soundbar net even beter.

Besturingssysteem: VIDAA U
Aantal HDMI-poorten: 3
Audio-output (RMS): 20W

Samsung QE65Q80DAT

Wat deze Samsung QE65Q80DAT meteen bijzonder maakt, is het strakke ontwerp en de Direct Full Array-achtergrondverlichting. Daardoor zijn de zwarttinten diep en het contrast sterk. De tv is heel geschikt voor wie sportwedstrijden of actiefilms kijkt. Hij heeft vier HDMI 2.1-poorten en een krachtig geluid van 40 watt RMS, wat zorgt voor een volle klank bij films. Het scherm is vrij dun, met 54 mm, en draait op het vertrouwde Tizen-besturingssysteem dat soepel werkt.

Besturingssysteem: Tizen
Aantal HDMI-poorten: 4
Audio-output (RMS): 40W

Philips 65PUS7609/12

Bij de Philips 65PUS7609/12 draait het om eenvoud en betaalbaarheid. De beeldkwaliteit is prima voor dagelijks gebruik, met 4K-resolutie en ondersteuning voor Dolby Atmos voor beter geluid. De tv werkt met Titan OS, dat simpel is en vlot laadt. Er zijn drie HDMI 2.1-poorten, genoeg om bijvoorbeeld een spelcomputer of extra box aan te sluiten. De tv is iets dikker dan sommige andere modellen, ongeveer 92 mm, en levert 20 watt RMS geluid. Philips is voor deze serie afgestapt van Google TV en levert de modellen nu met Titan OS.

Besturingssysteem: Titan OS
Aantal HDMI-poorten: 3
Audio-output (RMS): 20W

Ga je op vakantie met je camper of met de caravan? Dan wil je vooral ontspannen rijden, zonder zorgen over te lage viaducten, smalle haarspeldbochten of weggetjes waar je amper kunt keren. Toch gebruiken veel mensen nog steeds een standaard autonavigatie, terwijl die niet is afgestemd op de afmetingen en het rijgedrag van een groter of zwaarder voertuig. In dit artikel lees je wat campernavigatie anders doet – en waarom dat handig is.

Lees ook: Een airco in je caravan of camper? Dit zijn de mogelijkheden!

Een gewone navigatie – los toestel of via smartphone – is gebouwd voor personenauto's. Je voert een bestemming in, kiest eventueel tussen snelste of kortste route, en krijgt aanwijzingen gebaseerd op normale verkeersregels en gangbare voertuigafmetingen. Voor dagelijks gebruik werkt dat prima. Maar zodra je met een grote camper of een caravan op pad gaat, kom je al snel beperkingen tegen. Denk aan tunnels met een beperkte doorrijhoogte, wegen met maximale asdruk of gewichtslimiet, scherpe bochten in bergachtig gebied of dorpskernen waar je amper kunt keren of parkeren. Een standaard navigatie houdt daar geen rekening mee. Dat kan onderweg voor behoorlijk wat stress zorgen, of in het slechtste geval zelfs voor schade.

Wat doet campernavigatie anders?

Een speciaal campernavigatiesysteem is ontworpen met campers en auto's met aanhanger in gedachten. Je voert vooraf de lengte, breedte, hoogte en het gewicht van je combinatie in. Op basis daarvan worden alleen routes getoond die ook echt geschikt zijn voor jouw voertuig. En dat maakt een wereld van verschil.

Zo vermijd je automatisch bruggen waar je niet onderdoor kunt, te smalle weggetjes in dorpjes of natuurgebieden, steile hellingen waar je niet comfortabel kunt rijden of keren en wegen waar een caravan officieel niet is toegestaan. Veel campernavigaties bieden ook aanvullende functies. Denk aan filters voor campings, servicepunten of camperplaatsen, kaarten die je offline kunt gebruiken in gebieden zonder bereik, weergave van hellingspercentages en scherpe bochten onderweg en waarschuwingen voor zijwind, milieuzones of tolwegen. Sommige systemen kun je zelfs koppelen aan een achteruitrijcamera, wat handig is bij parkeren of keren op krappe plekken.

Wat je bij campernavigatie ook vaak ziet: een groter scherm dan bij standaard modellen. Dat is geen luxe, maar een bewuste keuze. De zitpositie in een camper is meestal hoger en wat verder van het dashboard af. Een scherm van 7 inch of groter zorgt dan voor beter overzicht en leesbaarheid, zonder dat je moet turen of knijpen met je ogen. Zeker als je tijdens het rijden snel de kaart of de aanwijzingen wilt checken, is dat een voordeel.

©GARMIN International ©2022

Voorbeelden uit de praktijk

Stel: je rijdt met een camper door de Ardennen. De kortste route volgens je telefoon gaat dwars door een dorpje met een smal bruggetje en steile oprit. Een standaard navigatie stuurt je daar zonder waarschuwing heen. Een campernavigatie herkent de beperkingen en kiest een alternatieve route via een doorgaande weg, ook al is die iets langer. Of je rijdt in Zuid-Frankrijk met een caravan achter je auto. Je komt bij een tunnel waar voertuigen hoger dan 2,60 meter niet doorheen mogen. Een gewone navigatie weet dat niet – een campernavigatie voorkomt dit soort problemen.

Is het altijd nodig?

Als je met een compacte buscamper reist die nauwelijks groter is dan een gewone auto, heb je in de praktijk minder snel last van beperkingen. Maar zodra je camper langer of hoger is, of je met een flinke caravan rijdt, wordt specifieke navigatie al snel een stuk comfortabeler – en veiliger. Ook voor langere reizen of tochten buiten West-Europa is het verschil merkbaar. Niet elk land signaleert hoogte- of gewichtsbeperkingen even duidelijk. Dan is het prettig als je navigatie dat voor je bijhoudt.

Campernavigatie kopen? Hier moet je op letten

Niet elk navigatiesysteem voor campers biedt dezelfde functies. Let daarom goed op de specificaties voordat je iets aanschaft. Controleer of je de voertuigafmetingen (lengte, breedte, hoogte, gewicht) kunt invoeren. Alleen dan kan het systeem echt rekening houden met obstakels op de route. Kijk ook naar het kaartmateriaal: is het actueel en dekt het voldoende landen? Zeker als je buiten West-Europa reist, is dat belangrijk. Sommige modellen bieden gratis kaartupdates, anderen niet. Let daarnaast op of er specifieke camper-POI's in het systeem zitten, zoals camperplaatsen, servicestations of campings. Ook de gebruikersinterface speelt een rol: is het systeem vlot te bedienen, ook als je onderweg bent? En niet onbelangrijk: hoe groot is het scherm? Bij voorkeur is dat minstens 7 inch. Een groter scherm is niet alleen prettiger tijdens het rijden, maar maakt het ook makkelijker om in een oogopslag hellingen, bochten en alternatieven te overzien. Ten slotte: als je al een achteruitrijcamera hebt, controleer dan of deze te koppelen is aan het systeem. Dat maakt het manoeuvreren op een krappe camping een stuk makkelijker.

Fijne vakantie!

Een campernavigatie lijkt op het eerste gezicht misschien een extra uitgave, maar het levert je onderweg vooral rust en gemak op. Geen stress over bruggen, geen gedoe bij keren, en geen verrassingen bij tunnels of bergwegen. Zeker als je vaker met je camper of caravan op pad gaat, is het een investering die je reis een stuk comfortabeler en ontspannen maakt.