Voor de installatie van een Linux-distributie heb je vrijwel altijd een opstartbare dvd of usb-stick nodig. Denk bijvoorbeeld aan populaire besturingssystemen als Linux Mint en Ubuntu. Nu cd/dvd-stations steeds meer in de vergetelheid raken, blijft de usb-stick min of meer als enige installatie-optie over. Hoe bereid je zo’n opstartbare usb-stick voor, zodat je de beoogde Linux-distributie soepel kunt installeren?

Onder de Linux-paraplu bestaan er allerlei besturingssystemen. Op het gebied van uiterlijk en functionaliteit verschillen die nogal van elkaar. Toch hebben al die verschillende Linux-distributies ook wat gemeen, namelijk de installatiewijze. Door een pc of laptop vanaf een geprepareerde usb-stick op te starten, kun je de installatie van het besturingssysteem in orde maken.

Welke usb-stick?

Voor de meeste Linux-distributies volstaat een usb-stick van minimaal 8 GB prima. Het is niet nodig om de usb-stick vooraf te formatteren. Het verderop besproken programma Rufus voorziet de usb-stick namelijk automatisch van het juiste bestandssysteem.

Houd er wel rekening mee dat alle bestaande bestanden worden gewist. Maak zo nodig eerst een back-up van die gegevens.

Installatiebestand vinden

Voor het prepareren van een opstartbare usb-stick heb je eerst het juiste installatiebestand nodig. Uitgevers van Linux-distributies gebruiken hiervoor meestal een iso-image. Download het benodigde iso-bestand vanaf de website van het beoogde besturingssysteem. Voor de Linux-distributie Ubuntu kun je hiervoor bijvoorbeeld terecht op www.ubuntu.com/#download. Klik bij het laatste versienummer op de downloadlink. Een iso-image is meestal enkele gigabytes groot. Neem daarom even de tijd om het installatiebestand vanaf het web te downloaden. 

Rufus

Er bestaan verschillende programma’s om een opstartbare usb-stick te creëren. Het kleine Windows-tooltje Rufus werkt snel én ondersteunt de populairste Linux-distributies. Bezit je een geschikte usb-stick en staat het juiste installatiebestand op jouw computer? Surf dan naar https://rufus.ie/nl en scrol een stukje omlaag om de downloadlinks van het programma te tonen. Via Rufus 3.17 Portable sla je een exe-bestand van het programma op. 

Op het moment van schrijven is Rufus 3.17 de laatste versie, maar het tooltje krijgt in de toekomst een hoger versienummer. Klik het pop-upvenster met de advertentie weg. Dubbelklik daarna op rufus-3.17p.exe en bevestig met Ja. Een installatie is verder niet nodig. De Nederlandstalige gebruikersomgeving van Rufus komt tevoorschijn.

Usb-stick prepareren

Je gaat nu de opstartbare usb-stick maken. Prik de usb-stick in een vrije usb-poort van de Windows-computer. Je selecteert onder Apparaat vervolgens het juiste usb-opslagmedium. Wees er zeker van dat de correcte schijfletter is geselecteerd. Klik op SELECTEREN en zoek het zojuist gedownloade iso-bestand op. Je klikt nu op de bestandsnaam, waarna je bevestigt met Openen. 

De meeste computers gebruiken UEFI als systeemsoftware. Selecteer in dat geval onder Partitie-indeling de optie GPT. Is jouw machine al op leeftijd (pakweg tien jaar of ouder), dan is die waarschijnlijk nog voorzien van het BIOS. Kies dan MBR. De overige instellingen laat je ongewijzigd. Klik op STARTEN / OK en wacht af totdat het proces is afgerond. Klik tot slot op Sluiten. Je kunt de usb-stick nu veilig uitwerpen.

©PXimport

Opstartbare usb-stick laden

Ga nu naar de pc of laptop waarop je de Linux-distributie wilt installeren. Voordat je dit systeem inschakelt, prik je eerst de opstartbare usb-stick in een vrije usb-aansluiting. Druk tijdens het opstartproces op een specifieke toets om de UEFI (of het BIOS) te openen. Afhankelijk van het gebruikte systeem is dat bijvoorbeeld F2, F12 of Delete. 

De UEFI is systeemsoftware waarin je allerlei zaken van de computer kunt regelen. Zoek het opstartmenu op. Meestal staat dat aangegeven met Boot of Boot Menu. Selecteer de juiste usb-stick als opstartstation. Herstart nu het systeem. Als het goed is, verschijnt het logo van de betreffende Linux-distributie in beeld. Je kunt nu de installatie in orde maken.  

©PXimport

TP-Link breidt zijn Tapo-assortiment uit met de P410M, een slimme wifi-stekker die geschikt is voor gebruik buitenshuis. De stekker is weerbestendig en maakt het mogelijk om tuinverlichting, terrasverwarmers of kerstverlichting eenvoudig te bedienen via een app of spraakassistent.

De Tapo P410M ondersteunt het smart home-protocol Matter en is daardoor te gebruiken binnen uiteenlopende ecosystemen van onder meer Apple, Google en Amazon. Via de Tapo-app kunnen gebruikers schema's instellen, de stekker laten schakelen bij zonsondergang of doen alsof er iemand thuis is met de afwezigheidsmodus. De stekker kan ook samenwerken met andere Tapo-apparaten, zoals bewegingssensoren of beveiligingscamera's.

Een opvallende functie is nuldoorgangsdetectie. Daarbij schakelt de stekker alleen op het moment dat er geen spanning op de stroomdraad staat, wat vonkvorming voorkomt bij het aan- of uitzetten van apparaten met een hoog stroomverbruik. Dit moet de levensduur van de schakelaar verlengen.

©TP-Link Tapo

De ingebouwde energiemonitor houdt het stroomverbruik bij en kan worden ingezet voor slimme automatiseringen. Zo kan bijvoorbeeld via een spraakassistent worden gemeld wanneer een wasmachine klaar is, of kan een oplader automatisch worden uitgeschakeld zodra een fietsaccu vol is. Ook kan de P410M de energiestroom meten van kleine zonnepaneelinstallaties, zoals op een balkon.

De Tapo P410M heeft een IP54-certificering en is daardoor spatwaterdicht. Hij functioneert bij temperaturen van -20 tot +50 graden Celsius en heeft een zelfsluitende klep om de aansluiting te beschermen tegen stof en vocht.

De TP-Link Tapo P410M is per direct verkrijgbaar voor een adviesprijs van 31,99 euro.

Phishing komt nog steeds veel voor. Maak er een goede gewoonte van om phishing te melden in Outlook en Gmail. Je slaat twee vliegen in één klap, want je verwijdert de nepmail en je zorgt dat de maildienst zijn eigen filters verbetert.

Rapporteren via Outlook online

Phishing is een vorm van oplichting waarbij een cyberaanvaller probeert om je wachtwoorden, bankgegevens of andere gevoelige informatie te ontfutselen. Deze mails zijn opgesteld dat mensen snel en zonder na te denken erop reageren. Om veilig te blijven moet je proactief zijn.

Door het afzenderadres te controleren zie je vaak dat het niet van een betrouwbare bron afkomstig is. Ook moet je voorzichtig zijn met alarmerende boodschappen die je oproepen om dringend actie te ondernemen.

Als je zo'n phishing-mail via Outlook online ontvangt, dan selecteer je het e-mailadres dat je wilt rapporteren. In het lint selecteer je Rapporteer en dan gebruik je de optie Aanmerken als phishing. Dit rapport wordt gebruikt om de spamfilters te verbeteren en dit soort berichten automatisch te herkennen en tegen te houden.

Je kunt de e-mail ook selecteren en via de drie puntjes de optie Rapporteren / Phishing melden kiezen.In de desktop-versie op je laptop werkt dit hetzelfde. Je selecteert de mail en klikt op dezelfde knop. Ook hier mikt Outlook het bericht meteen in de Prullenbak en stuurt het programma een rapport naar Microsoft.

Rapporteren in de mobiele Outlook

In de mobiele app van Outlook op een Android of iOS-toestel open je de mail en tik je op de drie puntjes bovenaan het bericht. Dan selecteer je de optie Een probleem melden. Vervolgens kun je een label selecteren dat het best past bij dit soort mail, zoals Spam, Aanzetten tot haat, Dreigende schade aan personen of eigendom. Helaas is hier geen specifieke phishing-optie aanwezig.

Lees ook: Stop de spam! Zo help je de spamfilters een handje

Rapporteren in Gmail

Ook Gmail heeft niet echt een phishing-label, maar daar raden we aan de spam-optie te gebruiken. Open de nepmail. Dan klik je bovenaan op het pictogram met het uitroepteken: Spam rapporteren. Er verschijnt een pop-up die vraagt of je de spam wilt melden én je tegelijk wilt afmelden voor deze afzender. Gmail verplaatst de mail automatisch naar de spam-map.