Als er één toepassing is waar de Raspberry Pi in uitblinkt, dan is dat wel als mediaspeler voor muziek. Met dank aan een breed aanbod aan goede en betaalbare dac’s én heel veel mooie softwareoplossingen. Wat heb je nodig?

Netwerkspelers zijn er al volop, maar meestal tegen flinke prijzen en veelal gericht op de audiofiel. Wil je een voordelige optie om muziek naar een versterker met luidsprekers of een setje actieve luidsprekers te streamen? Dan kun je eenvoudig zelf een speler bouwen. De Raspberry Pi heeft dan al snel de beste papieren. Ook wat software betreft, want er is een enorm aanbod. 

Voor het streamen van muziek hoef je overigens zeker niet de nieuwste Raspberry Pi 4 in huis te halen. De systeemeisen zijn doorgaans niet hoog, waardoor je software zoals Volumio ook prima op oudere modellen als de Pi 3B of een Pi Zero W kunt installeren. 

Lees ook:Welke Raspberry Pi kun je het beste kopen?

De analoge geluidsuitgang van de Pi is bruikbaar, maar geeft niet de beste kwaliteit. Dat is prima op te lossen door de Pi via hdmi op een av-receiver aan te sluiten, of door voor een aparte dac te kiezen. Daarmee heb je de geluidskwaliteit volledig zelf in de hand.

Je kunt voor een usb-dac kiezen, maar ook een klein uitbreidingskaartje dat je boven op de 40-pins gpio-header van de Pi klikt. Dat is meestal voordeliger en minder storingsgevoelig dan de usb-bus.

Er is een enorm aanbod van dac’s voor de Pi. In deze serie workshops hebben we er twee gebruikt: de Pirate Audio Line Out en de PiFi DAC+, een goedkope Chinese kloon. Streef je de hoogste kwaliteit na, dan is de riante catalogus van het Zwitserse HifiBerry overigens ook de moeite waarde.

©PXimport

Voor de uiteindelijke geluidskwaliteit ben je natuurlijk nog afhankelijk van de luidsprekers en in iets mindere mate van de versterker. Voor minder dan 20 euro kun je met een klasse d-versterker heel goede resultaten halen, zoals met de TDA7498(E) of TPA3116(d2). Zulke versterkers zijn heel efficiënt en daardoor ook voor een mobiele luidspreker (boombox) met accu’s een optie. 

De toenemende vervorming (thd) bij hogere volumes is iets om met name in de gaten te houden. Goede uitgangsspoelen om de schakelfrequenties van de versterker te filteren gekoppeld aan kwalitatieve condensatoren én flinke buffer-elco’s voor de voedingsspanning dragen zeker ook bij aan de geluidskwaliteit.

Bediening

Voor het bedienen van de Pi als mediaspeler is een webinterface heel gangbaar. Zoals Volumio, waar ook een app van bestaat. Ook kun je een willekeurige Media Player Daemon-client gebruiken dankzij de geïntegreerde mpd-server. Apps voor muziekbediening vind je ook volop voor Squeezebox. Bij intensiever gebruik zal een vast scherm al snel de voorkeur krijgen, zoals het officiële 7inch-touchscreen van de Raspberry Pi Foundation (ongeveer 70 euro).

Als je nog een tablet met bijvoorbeeld Android overhebt, kun je daar ook de webinterface of app op laden. Hangt de tablet op een vaste plek, dan is het handig die vast te zetten met bijvoorbeeld Fully Kiosk Browser & App Lockdown. Andere nuttige uitbreidingen, waar je soms wat voor moet knutselen, zijn een afstandsbediening via infrarood of drukknoppen via de gpio-pinnen van de Pi.

©PXimport

Wil je de Pi puur als ‘domme speler’ inzetten, dan kan dat ook. Met AirPlay, Chromecast of Spotify Connect is het dan niet veel meer dan een bestemming voor je muziek vanaf smartphone, tablet of pc. Ondersteuning voor AirPlay is mogelijk dankzij Shairport Sync.

Het Chromecast-protocol blijkt lastiger na te bouwen, dan ben je beter af met de Chromecast Audio-dongle die helaas niet meer wordt gemaakt. Spotify Connect is eenvoudig mogelijk dankzij de librespot-bibliotheek. Met Raspotify krijg je het snel aan de praat. Je kunt dan vanaf elke Spotify-app de Pi als afspeelapparaat kiezen. Maar uitgebreidere toepassingen als Volumio en moOde zijn eigenlijk interessanter: ze bieden integratie voor AirPlay en Spotify, maar ook heel veel meer.

Indexering

Ga je vooral je eigen muziek beluisteren, dat is het belangrijk dat de tags goed staan en albumcovers aanwezig zijn. Software deelt albums doorgaans in op basis van die tags en niet op basis van de map waarin muziek wordt gevonden. Bij Logitech Media Server zorgt een goede indexering er bovendien voor dat het bladeren op bijvoorbeeld jaar van uitgave of op genre goed werkt.

Een mooi programma voor het indexeren is Beets. Je kunt muziek vanuit bijvoorbeeld je folder met geripte of gedownloade muziek doorzoeken en gevonden albums netjes in de uiteindelijke muziekmap zetten met alle correcte tags. Als een album te veel afwijkt kun je het bij dit proces overslaan of bijvoorbeeld handmatig een album selecteren of opzoeken in de achterliggende muziekdatabase.

Onder Windows kun je MusicBrainz Picard gebruiken. Soms is naderhand nog een kleine aanpassing nodig. Vooral naar de albumartiest kijkt de software soms anders. Bij Logitech Media Server was het bijvoorbeeld nodig om in te stellen dat het tpe2-veld als albumartiest moet worden behandeld.

Nu heb je alle hardware en software in huis om muziek met je Raspberry Pi te streamen. In een ander artikel gaan we dieper in op hoe dit werkt met het eerder aangehaalde Volumio. Lees daarover hier meer.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.