De Raspberry Pi 4 kwam er veel sneller dan verwacht. Met usb 3.0, een volwaardige gigabit-ethernetaansluiting en meer intern geheugen voldoet hij ruimschoots aan ons verlanglijstje. Daarmee kan de kleine computer met recht een pc-vervanger genoemd worden, zoals je leest in deze Raspberry Pi 4 review.

De Raspberry Pi Foundation heeft zijn computerbordje altijd al ook als desktop-systeem naar voren geschoven, en dat was tot op zekere hoogte mogelijk met de Raspbian-desktop of een van de alternatieve Linux-distributies. Maar als je meer dan wat surfen, een document bewerken en video’s bekijken wilde doen, liep je al snel tegen de grenzen aan van het bordje: te weinig geheugen, een zwakke gpu en te lage usb- en ethernetsnelheid.

De Raspberry Pi 4 wordt in de markt gezet als een echte pc-vervanger en dat is hij zeker. Voor veel toepassingen heb je gewoon geen zware, energieverslindende desktop-pc nodig. De ventilatorloze, energiezuinige Raspberry Pi is dan een goede oplossing.

Raspberry 4 - Wat is er nieuw?

De Broadcom BCM2711-systeemchip heeft een ARM Cortex-A72-processor met vier cores: de snelheid is 1,5 GHz en de procestechnologie 28 nm-procestechnologie (terwijl alle vorige modellen nog 40nm-procestechnologie gebruikten). Het bordje heeft nu maximaal 4 GB intern geheugen (er zijn modellen met 1, 2 en 4 GB). Twee van de usb2.0-poorten hebben plaatsgemaakt voor usb 3.0 en de ethernetaansluiting haalt nu eindelijk echt gigabitsnelheid.

Laat de kleine sprong in processorfrequentie (van 1,4 naar 1,5 GHz) je overigens niet misleiden: door het vernieuwde platform is de processor in heel wat benchmarks tot vier keer zo snel als die van de Pi 3B+.

De nieuwste telg uit de Raspberry Pi-familie kan nu twee 4K-schermen aansturen en de stokoude VideoCore IV-gpu die er al vanaf het eerste model van de Raspberry Pi inzat, is eindelijk ingeruild voor een VideoCore VI-gpu.

Tegenover zijn voorganger heeft de vierde generatie van het computerbordje bovendien snellere ethernet- en usb-poorten, waardoor je bestanden even snel als op een pc over het netwerk verstuurt of naar een externe schijf schrijft. En met maximaal 4 GB ram kun je eindelijk tabbladen naar hartenlust openen en grote documenten bewerken.

©PXimport

De slagroom op de taart zijn de twee video-uitgangen, waardoor je net zoals op een pc met twee schermen tegelijk kunt werken, zelfs in 4K.

Als test hebben we ons werk een dag lang op een Raspberry Pi 4B met 2 GB ram gedaan. Hoewel je niet moet verwachten dat je dezelfde prestatie als een moderne laptop of desktop haalt, was de ervaring niet onaangenaam. Kortom, voor veel mensen kan een Raspberry Pi 4 inderdaad een pc vervangen. Je slaat je bestanden dan het best niet op de micro-sd-kaart op: ook al is de snelheid verdubbeld ten opzichte van de Pi 3B+, een micro-sd-kaart is niet zo betrouwbaar als een ssd. Een externe schijf is dan ook aan te raden, tenzij je alles in de cloud doet.

Let op bij voeding en hdmi

Wie al wat accessoires voor de vorige modellen van de Raspberry Pi heeft, moet wel een beetje opletten. Anders kom je misschien voor wat minder leuke verrassingen te staan. Sowieso heb je een nieuwe behuizing nodig: de ethernetpoort is verplaatst, de hdmi-aansluiting is vervangen door twee micro-hdmi-aansluitingen en de micro-usb-aansluiting voor de voeding is een usb-c-aansluiting geworden.

Wie zijn Raspberry Pi 4 niet volledig belast, kan zijn oude voedingsadapter van de Raspberry Pi 3 blijven gebruiken, voorzien van een adapterstukje van micro-usb naar usb-c (het totale stroomverbruik van de usb-randapparatuur moet dan wel onder de 500 mA blijven). Anders is de voedingsadapter de grootste kostenpost die je bij de overstap naar de Raspberry Pi 4 moet maken. De officiële usb-c-voeding levert 3 A stroom (15,3 W) en heeft een nogal brede vierkanten behuizing die niet zomaar in een volle stekkerdoos past. Dat is de eerste praktische horde.

©PXimport

Het tweede probleem is dat de Raspberry Pi 4 om plaats te kunnen maken voor twee video-uitgangen gebruikmaakt van micro-hdmi. Nu denk je misschien: “oh, ik heb nog een adapter liggen voor mijn Raspberry Pi Zero”. Maar vergis je niet: de Raspberry Pi Zero maakt gebruik van mini-hdmi. Wil je je Raspberry Pi 4 op een scherm aansluiten, dan moet je dus of weer een adapter kopen (micro-hdmi naar hdmi), ofwel een kabel met aan de ene kant micro-hdmi en aan de andere kant hdmi.

Als je daadwerkelijk twee schermen op je Pi wilt aansluiten, maak dan niet de fout die wij initieel maakten: we kochten twee micro-hdmi-adapters, maar omdat de micro-hdmi-aansluitingen zo dicht bij elkaar staan en de adapters snel verbreden naar de hdmi-poort, passen er geen twee naast elkaar. Koop voor een opstelling met twee schermen dus echte kabels, geen losse adapterstukjes.

Wordt wel warm

Al in de eerste week na de release doken er verhalen op over Raspberry Pi’s die te veel opwarmden, waardoor de processor zijn snelheid terugschroefde om minder warmte te produceren. De processor kan bij doorsnee belasting wel 74 graden Celsius warm worden, gemiddeld maar liefst 10 graden meer dan zijn voorganger. Als je de Pi 4 in een behuizing steekt, heeft die voldoende ventilatie nodig om de warmte te kunnen afvoeren. Een heatsink of ventilator is dan ook geen luxe met dit nieuwe model van de Pi. Net als bij het vorige model begint vanaf 80 graden de processor te throttelen.

De Raspberry Pi Foundation kwam met een firmware-update die de warmteproblemen moet verminderen, maar zelfs met die update blijft het aan te raden om een heatsink of ventilator te gebruiken. Zonder behuizing is ook prima, maar stop je Pi 4 dan niet ergens weg in een kast onder je televisie waar er geen warmteafvoer mogelijk is, want dat zou weleens tot problemen kunnen leiden.

Zelfs als het bordje gewoon zonder behuizing op een bureau ligt, kun je duidelijk de warmte voelen als je met je hand er enkele centimeters over hangt, en de metalen connectoren voelen heet aan als je ze per ongeluk aanraakt. En toen we een spelletje SuperTuxKart speelden om de prestaties te testen, kregen we in de rechterbovenhoek van het scherm het rode icoontje van een thermometer te zien, het teken dat de processor zijn frequentie terugschakelt om oververhitting te voorkomen.

Compatibiliteitsproblemen

Met twee verschillende micro-hdmi-adapters/kabels en drie verschillende schermen hadden wij wisselend succes om beeld uit de Raspberry Pi 4 te krijgen: niet alle combinaties werkten out-of-the-box. En dat terwijl dezelfde schermen perfect door een Raspberry Pi 3B+ werden herkend. We raden daarom aan om de micro-hdmi-adapter of -kabel te kopen bij een webwinkel die in accessoires voor de Pi gespecialiseerd is.

Een ander compatibiliteitsprobleem is dat sommige usb-c-kabels de Pi 4 niet opladen. Het gaat om zogenoemde e-marked kabels, die onder andere door de Apple MacBook gebruikt worden. Door een ontwerpfout in de detectieschakeling van de usb-c-connector van de Pi 4 beschouwt een lader met een e-marked kabel de Pi als een audioadapter in plaats van een apparaat dat voeding nodig heeft. Er komt een revisie van de Pi 4 die dit euvel verhelpt, maar met de (goedkopere) smartphonekabels en natuurlijk de officiële voeding voor de Raspberry Pi 4 is er geen probleem.

©PXimport

Ondanks de kleine compatibiliteitsproblemen op hardwaregebied is de compatibiliteit met software en randapparatuur goed (zoals we gewend zijn). De nieuwste Raspbian Buster installeer je op alle versies van de Raspberry Pi, dus je hoeft niet na te denken over welk image je dient te installeren.

Ook veel software in Raspbian zou nog altijd op alle modellen moeten werken. Software die niet uit Raspbian-bronnen komt en die hardwarespecifieke onderdelen bevatten, zoals Python-bibliotheken die je met pip installeert, kan weleens problemen opleveren, tot de makers de ondersteuning ingebouwd hebben.

Ook de gpio-pinnen blijven identiek aan de vorige modellen, waardoor alle HAT’s en andere uitbreidingsbordjes nog altijd werken op de nieuwste telg van de Pi-familie. Enkele pinnen hebben wel extra mogelijkheden gekregen. Zo zijn er vier extra verbindingen voor I²C, SPI en UART bij gekomen. Wil je meerdere sensoren of andere elektronische componenten aansluiten met gebruik van deze protocollen, dan kan dat nu met de Raspberry Pi 4.

Conclusie

Toch zijn er veel toepassingen waarvoor de Pi 4 misschien niet de beste keuze is. Het hogere verbruik en de warmteontwikkeling zijn iets om in het oog te houden. Voor een domoticacontroller zijn de twee video-uitgangen overbodig en heb je wellicht de hogere snelheid niet nodig, dus dan volstaat een 3B+ of zelfs een 3A+. Gaat het je om zo weinig mogelijk verbruik, bijvoorbeeld voor toepassingen buiten met een zonnepaneeltje of batterij, dan is de Pi Zero W niet te verslaan. De lagere prestaties dien je dan op de koop toe te nemen. Sowieso blijven nagenoeg alle voorgaande Pi-varianten gewoon leverbaar.

Maar wil je een goedkope maar toch capabele pc-vervanger, kies dan zeker voor de Raspberry Pi 4. Processor, geheugen, de micro-sd-kaart, usb, ethernet, wifi, alles is gewoon sneller dan bij de voorganger. Ook als je je Pi als nas wilt inzetten, profiteer je van de snelheidsverbeteringen met het nieuwste model. Het is een knap staaltje engineering dat dit alles (voor de versie met 1 GB ram) nog altijd tegen dezelfde prijs van zeven jaar geleden verkocht wordt.

AGON by AOC introduceert twee nieuwe 27inch gamingmonitoren met QD-OLED-technologie. De AGON by AOC GAMING Q27G4ZDR en Q27G4SDR bieden respectievelijk verversingssnelheden van 240 Hz en 360 Hz, en maken zo OLED-kwaliteit beschikbaar voor een bredere groep gamers.

De QD-OLED-panelen leveren een hoge contrastverhouding, diepe zwartwaarden en een breed kleurbereik dat 99 procent van de DCI-P3-kleurstandaard dekt. Beide modellen hebben een QHD-resolutie van 2560 × 1440 pixels en een reactietijd van slechts 0,03 milliseconde, waardoor snelle actiescènes zonder vervaging worden weergegeven.

De Q27G4ZDR ondersteunt HDR10, terwijl de Q27G4SDR is gecertificeerd voor VESA DisplayHDR True Black 400. Daarmee bieden ze verbeterde helderheid en detailweergave in zowel lichte als donkere scènes. Adaptive-Sync en NVIDIA G-SYNC Compatible zorgen voor vloeiende beelden zonder tearing.

Qua aansluitingen beschikken beide monitoren over twee HDMI 2.1-poorten, DisplayPort 1.4 en een USB 3.2-hub met snellaadfunctie. Ook zijn ze geschikt voor consoles: QHD-gaming tot 120 Hz wordt ondersteund op PlayStation 5 en Xbox Series X|S. De monitoren bieden verder diverse gamingfuncties, zoals Shadow Control, Game Color en een Low Input Lag-modus.

Het nieuwe G4-ontwerp combineert smalle randen met een matte afwerking en volledig verstelbare standaard. De hoogte, draai- en kantelhoek zijn aan te passen, en via de VESA-montage is een multi-monitoropstelling mogelijk. De meegeleverde G-Menu-software biedt toegang tot instellingen en profielbeheer.

De AGON by AOC GAMING Q27G4ZDR (240 Hz) en Q27G4SDR (360 Hz) zijn vanaf medio november 2025 verkrijgbaar voor adviesprijzen van 399 euro en 549 euro. Beide modellen worden geleverd met HDMI- en DisplayPort-kabels en vallen onder een driejarige garantie die ook inbranden dekt.

©AGON by AOC

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom gaan we een aantal keer per week op zoek naar leuke deals. Dit keer kijken we naar airfryers die geschikt zijn voor grote gezinnen of handig voor feestjes, die ook nog eens zijn voorzien van een grillfunctie. Wij vonden vijf modellen voor minder dan 200 euro.

Als je op zoek bent naar een grote airfryer met twee aparte manden én een grillfunctie, dan merk je al snel dat er verrassend veel keuze is – maar ook dat bepaalde merken de toon zetten. In deze editie van Waar voor je geld kijken we naar vijf modellen onder de 300 euro die aan precies die voorwaarden voldoen. Opvallend is dat Tefal sterk vertegenwoordigd is: het merk heeft de afgelopen jaren flink ingezet op multifunctionele airfryers met dubbele kookzones. Die combineren het gemak van heteluchtfrituren met extra functies zoals grillen en bakken, waardoor ze in deze prijsklasse bijna onvermijdelijk in het rijtje staan.

Tefal Dual Easy Fry & Grill EY905B

Deze airfryer van Tefal bestaat uit twee kookzones met een grote en een kleinere lade. Met de Sync‑functie stel je de kooktijden en temperaturen per lade in, zodat een maaltijd voor bijvoorbeeld zes personen tegelijk klaar is. De XXL‑lade is bedoeld voor grote ingrediënten en beide lades samen bieden ruimte voor royale porties friet. Dit apparaat combineert een heteluchtfunctie en grillfunctie, zodat je kunt grillen, frituren, roosteren, bakken en braden. Je kiest eenvoudig uit acht automatische programma’s, bijvoorbeeld voor aardappels, vlees of groenten, zodat je zelf niets hoeft in te stellen.

In het digitale bedieningspaneel stel je de temperatuur in tussen de 40 en 200 °C en via de timer regel je hoe lang het apparaat moet werken. Met een vermogen van 2700 W en een totale inhoud van 8,3 liter is dit model geschikt voor grotere gezinnen.

Princess Double Basket Airfryer 182074

De Double Basket‑airfryer van Princess biedt een totale inhoud van 8 liter met twee afzonderlijke manden. Dit apparaat is gemaakt voor gezinnen; je kunt maaltijden voor maximaal zes personen bereiden. Dankzij de verschillende functies bereid je gerechten op meerdere manieren: frituren, bakken, braden en grillen. Er zijn acht vooraf ingestelde programma’s die het instellen eenvoudig maken. Beide manden zijn afzonderlijk instelbaar, waardoor je twee gerechten tegelijk kunt bereiden.

Deze airfryer beschikt over een timer en een automatische uitschakelfunctie. Volgens de specificaties heeft dit model ook antislipvoetjes en beveiliging tegen oververhitting, zodat het veilig op het aanrecht staat. De uitneembare mand en pan kunnen in de vaatwasser, wat het schoonmaken vergemakkelijkt. Met 1700 W vermogen en de mogelijkheid om vrijwel zonder olie te frituren kun je dit apparaat flexibel gebruiken voor alledaagse bereidingen.

Moulinex Dual Easy Fry EZ905B20

Met de Dual Easy Fry EZ905B20 introduceert Moulinex een airfryer van 8,3 liter die twee afzonderlijke lades heeft: een XXL‑lade van 5,2 liter en een kleinere lade van 3,1 liter. Je kunt hiermee twee gerechten tegelijk bereiden, bijvoorbeeld gegrild vlees en friet of gebakken vis met groenten. Het apparaat beschikt over acht vooraf ingestelde programma’s, waaronder een unieke grillfunctie en standen voor frituren, roosteren, bakken en braden. Het toestel beschikt over Extra Crisp‑technologie voor knapperige resultaten.

De onderdelen zijn vaatwasserbestendig en het apparaat wordt geleverd met een grillplaat en standaardrooster voor verschillende bereidingen. Een gratis recept‑app van Moulinex geeft inspiratie voor gerechten die met weinig olie bereid kunnen worden. Met deze airfryer kook je snel en kun je de onderdelen eenvoudig schoonmaken.

Tefal Dual Easy Fry & Grill EY905D

De Tefal Easy Fry & Grill Dual EY905D combineert meerdere functies in één apparaat. Naast heteluchtfrituren kun je grillen, braden en bakken dankzij de veelzijdige instellingen. De XXL‑capaciteit van 8,3 liter bestaat uit twee roestvrijstalen lades die afzonderlijk instelbaar zijn; hierdoor wordt het mogelijk om twee verschillende gerechten gelijktijdig te bereiden, wat handig is wanneer je voor meerdere mensen kookt.

Het digitale touchscreen en lcd‑display zorgen voor een duidelijke bediening en de automatische uitschakelfunctie zorgt voor extra veiligheid. Het apparaat gebruikt 2700 W en is ontworpen met antislipvoetjes. De uitneembare onderdelen zijn vaatwasserbestendig, waardoor schoonmaken weinig tijd kost. Dankzij de combinatie van warme lucht en grillplaat kun je op een gezondere manier toch een krokant resultaat bereiken.

Tefal Dual Easy Fry & Grill EY9018

Het model EY9018 van Tefal is ontworpen om snel een volledige maaltijd te bereiden. Dit apparaat heeft twee lades en twee kookzones, waardoor je verschillende ingrediënten tegelijk kunt garen. De Sync‑functie helpt om de tijden van beide zones op elkaar af te stemmen. Met 8,3 liter inhoud is er voldoende ruimte voor een complete gezinsmaaltijd. De XXL‑lade is bedoeld voor grote ingrediënten en beide lades samen bieden plek voor bijvoorbeeld 2,2 kg friet.

Het toestel beschikt over zeven automatische programma’s waarmee je kunt heteluchtfrituren, roosteren, bakken en braden, zodat je niet telkens handmatig de instellingen hoeft te veranderen. Volgens de specificaties stel je de temperatuur en tijd eenvoudig in via het digitale paneel. De onderdelen kunnen in de vaatwasser en het apparaat biedt de mogelijkheid om te koken met minder olie. Deze airfryer is geschikt voor iedereen die twee gerechten tegelijk wil bereiden zonder veel voorbereidingswerk.