Achter de coulissen van Windows 10 vind je de dingen die – volgens Microsoft – het daglicht niet kunnen verdragen. Windows 10 wordt per upgrade vereenvoudigd en dus verdwijnen er steeds meer features uit het zicht. Dat vinden wij jammer. Daarom laten we je graag zien hoe je veel van die verborgen mogelijkheden weer tevoorschijn tovert door middel van de Windows 10 GodMode.

De gewone Windows 10-gebruiker heeft geen weet van de vele verborgen parels die in de kelder van dit besturingssysteem worden bewaard. Vergelijk dat maar met kunstwerkjes die – wegens gebrek aan belangstelling – in het depot zijn terechtgekomen; niet zelden het voorportaal van de vuilnisbelt. Voorheen was het meer-meer-meer en van Windows 95 tot en met de eerste versie(s) van Windows 10 kon het niet op. De ene optie na de andere optie werd geïntroduceerd. Maar ja: hoe meer opties, hoe meer mogelijkheden, hoe meer problemen, hoe ergernissen. De oplossing: Afslanken. Met als gevolg dat de doorgewinterde gebruiker z’n handigheidjes één voor één ziet verdwijnen...

Extended GodMode

Al eerder hebben we je de GodMode van Windows 10 voorgesteld; een foefje om bij de achterliggende hulpmiddelen van het besturingssysteem te komen. Daar doen we nu een schepje bovenop met een hulpprogramma genaamd Extended GodMode. Je vindt dit hulpmiddel hier. Extended GodMode is een serieuze uitbreiding op de gewone versie, die het mogelijk maakt om alsnog bij veel goed verstopte systeeminstellingen te komen. Met, om je gerust te kunnen stellen, de wetenschap dat de website www.virustotal.com de software Extended GodMode als honderd procent veilig vrijgeeft. En dat is niet onbelangrijk, want we hebben hier te maken met programmatuur die bovenop Windows 10 zit en die dús potentieel gevaarlijk kan zijn. Dat laatste is dus niet het geval.

©PXimport

Als ik God was

Zodra je Extended GodMode start, word je overladen met een enorm aantal mogelijkheden van het programma. En als je op de menu-optie Others klikt, zie je de sub-opties Control Panel en Admin Tools, met nóg meer mogelijkheden! Is het blasfemie om te stellen dat je je eventjes God waant? Intussen heb je kunnen zien dat Extended GodMode een uitgebreide wegwijzer is die je naar de juiste plekjes binnen Windows 10 zal gaan begeleiden. De hoeveelheid plekjes: “Meer dan 250!” Laten we beginnen met een ruwe programmaschets:

• Hoofdvenster. In praktische categorieën ingedeeld, vind je hier alle verwijzingen naar specifieke instellingen van Windows 10. Dit hoofdvenster is je uitgangspunt.

• Others, Control Panel. Dit is de submenu-versie van het gewone Configuratiescherm met nu de mogelijkheid om direct het gewenste onderdeel te openen.

• Others, Admin Tools. Dit is de submenu-versie van het gewone Systeembeheer. Ook nu kun je direct naar het gewenste onderdeel springen.

• Others, Open Classic GodMode. Dit is de GodMode die we eerder in Computer Idee hebben laten zien. Is een tool met veel mogelijkheden, maar wel beperkter dan Extended GodMode.

Nummering van de items

Zoals je in het hoofdvenster van Extended GodMode ziet, hebben de makers de talloze opties genummerd. Da’s handig, want het geeft ons wat houvast. Daarom gebruiken we die getallen hier ook om je te laten te laten genieten van enkele van de leukste opties die het hulpprogramma te bieden heeft. Uiteraard kun je alle andere mogelijkheden ook openklikken, want je vindt altijd wel weer iets dat je niet eerder hebt gezien of dat je gaandeweg bent kwijtgeraakt.

4. Aanbevolen onderhoudstaken automatisch uitvoeren

Met een klik op nummer 4 wordt het gelijknamige hulpprogramma Systeemonderhoud gestart; daarmee kun je wat onderhoudstaken laten uitvoeren die er mogelijk voor zorgen dat Windows 10 wat beter functioneert. Een punt van extra aandacht zijn de Geavanceerde opties van dit Systeemonderhoud, want daarmee kun je aangeven dat je de onderhoudstaken als Administrator wilt laten uitvoeren.

©PXimport

10. Alle probleemrapporten weergeven

Het hulpprogramma Probleemrapporten wordt geopend en je komt te weten welke programma’s onlangs in moeilijkheden zijn geraakt; met wat geluk valt het allemaal wel mee ... Je kunt – voor de nabije toekomst – met een schone lei beginnen door op de knop Alle probleemrapporten wissen te drukken. Maar daarmee zijn we er nog niet, want er is ook de knop Meer, die de op dat moment nog verborgen problemen weergeeft (mits die er zijn). En als je geïnteresseerd bent in de diepere details van een specifiek probleem, dan kun je erop dubbelklikken om nóg meer te weten te komen. Zodoende kun je inschatten wat je kunt doen om het probleem in de toekomst te voorkomen. In veel gevallen (lees: zoals gewoonlijk) is dat een update van het mankerende programma.

20. Automatische vensterindeling uitschakelen

Als je voor nummer 20 kiest, opent het venster De muis eenvoudiger in het gebruik maken. Dat lijkt een foutje, maar is het niet. Deze optie draait namelijk op het onderdeel Het beheren van vensters vereenvoudigen. Slim ingesteld, kan Windows 10 zich laten leiden door de bewegingen van de muis, om daarmee supersnel het op dat moment gewenste venster naar voren te halen. Ook kun je aanvinken dat vensters automatisch moeten worden gerangschikt als je ze naar de rand van het beeldscherm worden verplaatst. Aan jou om te bepalen of je dit prettige opties vindt. Kijk verder ook even naar de sectie Muisaanwijzers, want op een beeldscherm met een hoge resolutie wil je vast en zeker gebruik maken van een muisaanwijzer die beter zichtbaar is dan de standaard aanwijzer.

©PXimport

27. Betrouwbaarheidsgeschiedenis weergeven

Met de systeemtool Betrouwbaarheidscontrole kun je de betrouwbaarheidsgeschiedenis en de probleemgeschiedenis van je computer gedetailleerd in kaart brengen. Op een schaal van 1 tot 10 kun je nazien hoe prettig het de afgelopen tijd gesteld was met je computer. Alle kritieke gebeurtenissen, waarschuwingen en informatieve gebeurtenissen zijn afzonderlijk aan te klikken (en daarna te dubbelklikken) om werkelijk álles te weten te komen over hetgeen dat is gepasseerd.

58. De stem van de Verteller aanpassen

Je kunt in Windows 10 teksten op je scherm laten voorlezen door de zogeheten Verteller. Als je deze optie nog niet eerder heeft gebruikt, dan kom je op de bijbehorende startpagina terecht. Met op die startpagina de optie Instellingen, waarmee je dan de stem van de Verteller (en meer) kunt aanpassen. Het ligt voor de hand dat de Verteller binnen Windows 10 steeds belangrijker en beter wordt, dus verdient het aanbeveling om er alvast mee aan de slag te gaan!

©PXimport

85. Een wachtwoordherstelschijf maken

Te vaak raken Windows 10-gebruikers het wachtwoord van hun gebruikersaccount kwijt met alle gevolgen van dien. Dit probleem is in één keer te tackelen door het huidige wachtwoord veilig te stellen op een usb-stick. Geen nood, dat kost slechts 2 KB op die usb-stick. Dus: Doen!

102. Geheugenproblemen van je computer vaststellen

Heeft je computer last van onverklaarbare problemen? Laat dan de Windows Geheugencontrole eens draaien. Het is namelijk niet uitgesloten dat gedoe met het geheugen de oorzaak is van die onverklaarbare problemen. Waarbij opgemerkt dat geheugenproblemen niet altijd hardwarematig hoeven te zijn!

157. Netwerkwachtwoorden beheren

Het verschijnsel ‘wachtwoord’ drijft veel Computer Idee-lezers regelmatig tot grote wanhoop. Wachtwoorden, je kunt ze vergeten, ze kunnen worden gehackt, enzovoort… Maar voordat je wanhopig wordt: er is altijd het hulpprogramma Referentiebeheer. Daarmee kun je in eerste instantie de Windows-referenties en in tweede instantie de Webreferenties bevragen. Het gaat ons hier om de Windows-referenties met de gebruikersnamen en de wachtwoorden van de accounts die je gebruikt om netwerkmappen te kunnen benaderen. Iets kwijtraken is dus nóóit meer het geval; maar dan natuurlijk wel een wachtwoordherstelschijf bij de hand hebben…

196. Schermbeveiliging wijzigen

De Schermbeveiliging is tegenwoordig weinig meer dan een schim uit het verleden. Want waarom een screensaver als het beeldscherm zichzelf (via het Energiebeheer) al automatisch uitschakelt? Voor wie een hang naar vroeger heeft, biedt Extended GodMode een mogelijkheid om de Schermbeveiliging in ere te herstellen.

©PXimport

261. Zoekopties voor bestanden en mappen wijzigen

Ken je dat, je hebt per ongeluk een bestand verplaatst en je kunt dat bestand nérgens meer vinden? Mooi! Dan is er een mogelijkheid om de zoekfunctie van Windows 10 tijdelijk extra grondig in te stellen. Je kunt namelijk aangeven dat het héle systeem moet worden doorzocht. Buiten de indexering om, ook de systeemmappen meenemen en zelfs gecomprimeerde mappen doorzoeken. Met een mogelijkheid om de standaard instellingen achteraf weer te herstellen.

Het is herfst, en dat betekent spinnen. Niet alleen buiten, maar ook binnen. Daar kun je flink van schrikken. Toch is er geen reden tot paniek. Spinnen zijn juist nuttig: ze vangen muggen, vliegen en andere hinderlijke insecten. Nederlandse spinnen zijn bovendien niet gevaarlijk voor mensen. Wil je ze toch liever niet in huis? Dit kun je doen!

Dat je in het najaar meer spinnen ziet, is trouwens logisch. De mannetjesspinnen zijn dan op zoek naar een vrouwtje. Of het nu mannetjes of vrouwtjes zijn, voor allemaal geldt: ze zijn snel, maar niet gevaarlijk. Je kunt ze makkelijk vangen, zolang je maar rustig blijft.

Geen paniek! Vangen en vrijlaten doe je zo

De eenvoudigste methode daarvoor is nog steeds het bekende glas met een stukje stevig papier, bijvoorbeeld een bierviltje. Zet een stevig glas over de spin en schuif er een kartonnetje of papiertje onder. Til het geheel voorzichtig op, houd het goed gesloten en zet de spin buiten op enkele meters van je huis neer. Hoe verder, hoe kleiner de kans dat hij terug naar binnen kruipt.

Er bestaan ook speciale spinnenvangers: lange stelen met zachte borsteltjes of buisjes met een opvangreservoir. Handig als je liever wat afstand bewaart. Oefen eerst even, zodat je zeker weet hoe het werkt. Een spin doorspoelen of bespuiten met insectenspray kun je beter niet doen: er zijn betere, diervriendelijkere manieren om van ze af te komen.

©LeoniekvanderVlietPhotography

Waar komen spinnen binnen?

Spinnen kiezen niet bewust voor jouw woonkamer, maar volgen vaak insecten die aangetrokken worden door licht of warmte. Via kieren langs kozijnen, onder deuren of door ventilatieopeningen vinden ze hun weg naar binnen. Ook via spullen uit de schuur of garage kunnen ze mee naar binnen komen. Door deze routes af te sluiten of te controleren, verklein je de kans dat ze binnen belanden.

Voorkomen is ….

Hieronder lees je wat je in het algemeen kunt doen om insecten en spinnen buiten te houden. Ook kijken we specifiek naar bepaalde ruimtes in je huis.

Algemeen

Inspecteer je hele woning systematisch door langs plintnaden, kozijnen en doorvoeren te lopen. Dicht kieren af en vervang versleten tochtstrips. Plaats fijnmazig rvs-gaas voor ventilatieopeningen en maak ventilatieroosters jaarlijks schoon. Horren monteren voor ramen en deuren scheelt ook al een hoop.

Woonkamer

In de woonkamer trekken lampen vaak insecten aan, en daarmee ook spinnen. Plaats lampen niet direct bij de buitendeur en gebruik eventueel warmere lichtkleuren die minder insecten lokken – wit licht bevat namelijk veel UV- en blauwe componenten, echte insect-magneten. Ruim regelmatig achter kasten en banken op: rommelige hoeken bieden ideale plekken voor webben.

Slaapkamer

Zet bij warm weer het raam open met een hor ervoor. Zo ventileer je goed zonder dat spinnen en insecten naar binnen glippen. Trek ook gordijnen geregeld open en dicht; spinnen houden van rustige, donkere hoekjes.

Badkamer

Door de hoge luchtvochtigheid is de badkamer aantrekkelijk voor insecten en dus voor spinnen. Laat de ruimte goed drogen na het douchen (zet daar bijvoorbeeld de mechanische ventilatie voor aan of zet een raam een stukje open) en haal spinrag direct weg.

Kelder en berging

Dit zijn favoriete plekken voor grote huisspinnen. Ze houden van koelere, vochtige plekken waar ze met rust gelaten worden. Controleer leidingen en kieren, dicht openingen en zorg dat er niet te veel losse spullen op de grond staan.

Van huisspin tot kruisspin: zo herken je ze

Gevaarlijke spinnen? Die komen in Nederland eigenlijk niet voor. Maar dat maakt de angst er niet minder om. Herkennen wat voor spin je ziet, kan dan echt helpen. In september en oktober zie je binnenshuis vooral mannetjes van huisspinnen rondstruinen, terwijl vrouwtjes in hun web blijven. Met een app zoals ObsIdentify (voor Android en iOS) kun je eenvoudig een foto maken en direct zien om welke soort het gaat. Ook de webvorm geeft aanwijzingen: een strak wielweb, een trechter of een slordig matje is vaak soortspecifiek. Door je in de soorten te verdiepen, leer je dat de grote, donkere spinnen in huis simpelweg rondzwervende mannetjes zijn die een partner zoeken. Niets om bang voor te zijn dus!

Top 5 huisspinnen in Nederland

De kruisspin, Araneus diadematus, is jaar in jaar uit de publieksfavoriet én meest geteld; je herkent hem aan het lichte kruis op het achterlijf en het grote wielweb langs schuttingen en raamkozijnen. De grote trilspin, Pholcus phalangioides, hangt met lange poten onder het plafond en trilt heftig bij onraad; je vindt hem vaak in rustige hoekjes binnen. De gewone en grote huisspinnen, Eratigena-soorten, bouwen trechterwebben achter kasten en in kelders. De venstersectorspin, Zygiella x-notata, spant bij ramen een wielweb met een 'hapje' eruit; vaak zie je die in gevelhoeken. De herfsthangmatspin, Metellina segmentata, maakt kleine hangmatwebjes in struiken en rond tuinen en wordt regelmatig bij huizen gezien. De exacte volgorde varieert per jaar en telling, maar deze soorten staan steevast hoog in Nederlandse spinnentellingen.

©Anton Derkach | Iuliia - stock.adobe.com

Veelgestelde vragen over spinnen in huis

Zijn spinnen in Nederland giftig?

De spinnen die je binnenshuis tegenkomt, zoals huisspinnen of trilspinnen, zijn niet gevaarlijk. Ze kunnen hooguit bijten als ze in het nauw komen, maar dat gebeurt zelden en is vergelijkbaar met een muggenprik: een klein rood plekje dat snel verdwijnt. Ook buitenshuis leven er in Nederland geen gevaarlijk giftige spinnen voor mensen.

Kruipen spinnen in je slaap in je mond of oren?

Dit is een hardnekkige mythe. Spinnen zijn schuwe dieren die juist contact met mensen vermijden. Het idee dat ze in je slaap in je mond of oor kruipen is een broodjeaapverhaal. Ze lopen hooguit langs je bed op zoek naar een rustig hoekje, maar hebben geen enkele reden om een mens als schuilplek te gebruiken.

Waarom zie je vooral in de herfst zoveel spinnen?

In nazomer en herfst gaan mannetjes-huisspinnen op zoek naar een vrouwtje. Omdat ze rondzwerven, zie je ze vaker in kamers en gangen lopen. Vrouwtjes blijven meestal in hun web en vallen daardoor minder op. De seizoenspiek heeft dus alles te maken met hun voortplantingscyclus.

Kunnen spinnen eitjes in huis leggen?

Ja, spinnen kunnen in huis eizakjes maken. Meestal gebeurt dat in rustige hoekjes of achter meubels. De jongen verspreiden zich na het uitkomen en veel halen de volwassen leeftijd niet. Door webben en eizakjes regelmatig weg te halen met de stofzuiger, houd je de aantallen eenvoudig onder controle.

Helpt het om spinnen weg te houden met pepermuntolie of azijn?

Er circuleren veel huismiddeltjes die zouden helpen, maar er is weinig bewijs dat spinnen echt wegblijven van bepaalde geuren. Belangrijker is het dichten van kieren, plaatsen van horren en regelmatig opruimen. Dat heeft aantoonbaar meer effect dan een schaaltje azijn of een oliebrandertje.

Kunnen huisspinnen springen of vliegen?

Nee, de huisspinnen die je binnenshuis tegenkomt kunnen niet springen of vliegen. Ze lopen of klimmen via draden. Soms zie je kleine jonge spinnen wel zweven aan een draadje; dat heet 'ballooning'. Dan gebruiken ze een draad als zweeflijn in de wind. Bij volwassen huisspinnen gebeurt dat niet binnenshuis. 

Wat moet ik doen als ik een spin echt niet durf te vangen?

Vraag iemand anders om te helpen of gebruik een lange spinnenvanger waarmee je voldoende afstand houdt. Als dat niet lukt, kun je de deur naar de buitenruimte openen en wachten tot het dier zelf naar buiten trekt. Het belangrijkste is kalm blijven: spinnen zijn sneller bang voor jou dan andersom.

In oktober staat de tuin in het teken van de overgang naar de koude maanden. Planten hebben nog steeds zorg nodig en ook het onderhoud vraagt aandacht. Dit is het moment om alles klaar te maken, zodat je tuin de winter goed doorkomt.

Bescherm de tuin tegen vorst

Met dalende temperaturen is het belangrijk om alles te beschermen tegen vorstschade. Laat de tuinslang volledig leeglopen en berg hem op, zodat er geen water in achterblijft. Draai vervolgens de buitenkraan dicht. Schaf vliesdoek of noppenfolie aan om gevoelige planten te beschermen zodra het gaat vriezen.

Planten en bollen voor een wintertuin

Wie in de winter ook kleur wil behouden, kan nu groenblijvende varens, lage heesters en kerstrozen planten. Voorjaarsbollen zoals sneeuwklokjes, kievitsbloemen en bosanemonen moeten direct de grond in, omdat ze snel uitdrogen. Ook winterjasmijn of knoflook zijn nu aan de beurt. Bedek de grond daarna met een laag bladeren.

In hangmanden kun je winterviolen, bollen en klimop zetten voor wat extra kleur. Rozen plant je alvast voor het nieuwe seizoen. Tulpen die niet in de grond kunnen overwinteren, zet je in bollenbakken. Andere bloembollen plaats je bij vaste planten die qua kleur en bloeitijd goed bij elkaar passen. Geprepareerde hyacinten zet je in glazen binnen om vroeg van hun bloemen te genieten.

Oogsten in de herfst – én zaaien in de moestuin

Oktober is de maand van de oogst. Peren en appels haal je nu van de boom; maak er moes of taart van. Pompoenen en sierkalebassen zijn ook rijp. Laat altijd een stuk steel zitten, dan blijven ze langer goed. Bewaar ze koel en vorstvrij. In de moestuin zaai je nog veldsla, pluksla of spinazie. Kies wel voor winterharde soorten. Groenten die niet tegen kou kunnen, zoals paksoi, koolrabi, bloemkool en broccoli, oogst je voor de winter.

©encierro - stock.adobe.com

Onderhoud in oktober

Struiken, rozen en hagen hebben nog baat bij wat mest. In de border en moestuin kan eventueel kalk gestrooid worden. Blijf onkruid weghalen zodat het in het voorjaar niet uit de hand loopt. Plantensteunen kunnen de schuur in; maak ze schoon voordat je ze opbergt.

Zomerbollen zoals dahlia's, bloemriet en Abessijnse gladiolen moeten gerooid worden na de eerste nachtvorst. Controleer ook potten en bakken: zorg dat de afwateringsgaten open zijn zodat regenwater goed kan weglopen.

Snoeien in oktober

Ramblerrozen knip je bij door lange scheuten wat in te korten. Oktober is ook geschikt voor het snoeien van berk, esdoorn en kastanje, maar doe dit niet later dan eind november, want de sapstromen van deze bomen komen al vroeg op gang. Appel- en perenbomen kunnen eveneens gesnoeid worden.

©maxbelchenko

Het gazon winterklaar maken

Geef het gras dit najaar nog een laatste beurt. Verticuteer om mos en dood gras te verwijderen en lucht in de bodem te brengen. Maai het gras nog een keer, maar laat het niet te kort worden. Steek de randen bij en hark het gevallen blad weg, zodat het gras niet verstikt onder een bladerdeken en in het voorjaar weer gezond kan uitlopen.