In de praktijk valt het niet zo op, maar de doorontwikkeling van Windows 10 is grotendeels afhankelijk van zijn eigen gebruikers. Microsoft laat namelijk nieuwe functies als eerste door bèta-testers uitproberen. Deze dappere strijders heten Windows 10 Insiders. En het leuke is, ook jij kunt er eentje zijn!

Tip 01: Windows Insider

Als Windows 10-gebruiker ben je waarschijnlijk wel gewend dat het besturingssysteem dikwijls van updates wordt voorzien. Wat je misschien niet wist, is dat menig andere gebruiker die updates al veel langer heeft dan jij. Updates komen namelijk eerder op je computer binnen zodra je aangemeld bent voor het Windows Insider-programma. Je krijgt op dit gebied dus voorrang van Microsoft. Soms betekent dit dat je al maanden van tevoren aan de slag mag met nieuwe Windows 10-programma’s, zoals de 3D-versie van Paint. Die software staat eigenlijk pas gepland voor de Creators Update, die in de lenteperiode van 2017 voor alle gebruikers wordt gelanceerd. Maar het kan ook voorkomen dat Microsoft functies test die het uiteindelijk toch niet redden – bijvoorbeeld omdat ze te veel problemen veroorzaken.

©PXimport

Tip 02: Weeg de risico’s af

Je vermoedt het al: het installeren van deze updates is niet zonder risico. De testversies van Windows 10 (Insider-builds geheten) zijn lang niet altijd even stabiel. Je moet je dus niet laten afschrikken door problemen met drivers die je eerst niet had, of door software die ineens niet meer naar behoren werkt. Als Insider is het namelijk juist aan jou de taak om Microsoft hiervan op de hoogte te brengen, om zodoende mee te werken aan een oplossing. Je kunt er ook voor kiezen om Insider-builds alleen te installeren op een tweede (knutsel)-pc, in plaats van de computer die je dagelijks nodig hebt. Mocht er iets misgaan, dan heb je altijd nog een pc om op terug te vallen. Ook kun je met een gerust hart de nieuwste updates installeren, omdat je belangrijke bestanden dan toch veilig op een andere computer geparkeerd staan.

©PXimport

Tip 03: Voorbereidingen

Nieuwe Windows Insider-builds kunnen je pc dusdanig in de war brengen dat je op den duur wellicht terug wilt naar een vorige versie van Windows 10, of zelfs een hele schone installatie overweegt. Het is dan ook aan te raden om voordat je aan dit avontuur begint, eerst een back-up van je belangrijke bestanden te maken – bijvoorbeeld op een externe schijf. Mocht er dan iets misgaan tijdens of na de installatie van een Windows Insider-update, dan heb je die bestanden in elk geval nog achter de hand. Je kunt je belangrijke bestanden ook kwijt in de cloud. Dat kan vanuit Windows 10 zelf gemakkelijk dankzij de OneDrive-integratie, maar je kunt ook denken aan Google Drive of Dropbox.

©PXimport

Tip 04: Updaten

Wanneer je deze workshop volgt, is het van belang dat je huidige Windows 10-installatie up-to-date is. In eerdere versies van Windows 10 verloopt de procedure namelijk op een andere manier. We gaan ervan uit dat in ieder geval de Anniversary Update op je systeem aanwezig is, die door Microsoft sinds augustus vorig jaar wordt aangeboden. Om te achterhalen op welke versie van Windows 10 je zit, ga je naar Instellingen / Systeem / Info. Achter Versie hoort 1607 te staan. Als dit niet zo is, ga dan naar Instellingen / Bijwerkenen beveiliging / Windows Update en download hier net zolang updates (met tussendoor eventueel herstarten van je computer) tot je de volgende boodschap ziet: “Uw apparaat is up-to-date”. Lukt dat niet? Ga dan hiernaartoe en download onder Update nu een aparte update-tool. Op die manier wordt ook de nieuwste Windows 10-versie geïnstalleerd.

©PXimport

Tip 05: Aanmelden Insider

Je kunt pas meedoen aan het Insider-programma van Windows 10 zodra je je daarvoor hebt aangemeld met een Microsoft-account. Ga eerst naar https://insider.windows.com en druk op Aan de slag. Voer vervolgens de inloggegevens in van je Microsoft-account. Zodra je de boodschap “Welkom bij het programma, insider” voorgeschoteld krijgt, hoef je verder in principe niets meer te doen. Druk je hier nog op de paarse knop Pc, dan kom je op een pagina uit waar Microsoft je aan het programmaatje uit de vorige tip helpt voor het updaten van Windows 10. Als je met deze tips als tot zover bent gekomen, is dat niet meer nodig.

Tip 06: Koppel je account

Je staat nu bijna op het punt om Insider-builds te ontvangen, maar eerst moet je Microsoft-account aan je Windows 10-installatie koppelen. Dat doe je onder Instellingen / Bijwerken en beveiliging / Windows Insider-programma / Windows Insider-account. Druk hier op Een Microsoft-account koppelen en log vervolgens in met je gebruikelijke gegevens.

©PXimport

Windows Insider: Ook mobiel!

Tip 07: Ontvang builds

Goed, nu is het eindelijk zo ver. Klik in hetzelfde submenu onder Insider Preview-builds ontvangen op Aan de slag. Er opent een blauw schermpje, waar Microsoft je nog eens op de hoogte brengt van de risico’s. Druk op Volgende en kies er in het volgende scherm voor om de computer opnieuw op te starten. Nu is het een kwestie van wachten. Het kan tot 24 uur duren voor de eerste Windows Insider-update op je computer binnenkomt. Dit gebeurt op dezelfde manier als reguliere updates. Na de eerste update zie je op je rechtsonder op je desktop twee regels tekst: “Windows 10 Home / Pro Insider Preview”, gevolgd door “Evaluatie-exemplaar” en het huidige build-nummer. Zo weet je te allen tijde welke Insider-versie op je systeem aanwezig is.

©PXimport

Tip 08: Insider-niveau

In principe ben je nu klaar, maar standaard krijg je nog altijd niet als allereerste de nieuwste updates binnen. Als je dat wel wilt, is inschrijven voor de zogeheten ‘fast ring’ vereist. Dit is het distributiekanaal waar updates als eerste en snelste in opduiken, vaak zelfs op wekelijkse basis. Het standaard ingestelde insider-niveau is de slow ring. De updates die hierop binnenkomen, zijn reeds getest door Insiders in de fast ring. De kans op bugs is daardoor veel kleiner, maar het wachten duurt dan wel langer. Daarnaast is er nog de langzaamste Release Preview-ring. Je kiest zelf welk Insider-niveau het beste bij je past onder Instellingen / Bijwerken en beveiliging / Windows Insider-programma / Insider-niveau kiezen. Je kunt dit overigens later altijd weer wijzigen.

©PXimport

Tip 09: Wat is er nieuw?

Je kunt op verschillende manieren op de hoogte blijven van de nieuwe Windows 10-functies. Zodra er een nieuwe build wordt gelanceerd, meldt Microsoft namelijk altijd wat je ervan kunt verwachten. Houd daarvoor https://blogs.windows.com goed in de gaten, of gebruik de Feedback-hub die standaard in Windows 10 aanwezig is. Je vindt deze simpelweg in het startmenu terug door te zoeken naar feedback. Na aanmelding met je Microsoft-account zie je in de linkerkolom van de app verscheidene icoontjes. Klik vervolgens op de luidspreker om een handige lijst met aankondigingen te vinden, die overigens wel altijd in het Engels geschreven zijn.

©PXimport

Tip 10: De Feedback-hub

Als Windows Insider is het sowieso van belang dat je de Feedback-hub leert kennen. Hier breng je Microsoft namelijk op de hoogte van de problemen die je tegenkomt. Je kunt ook suggesties geven, bijvoorbeeld wanneer je bepaalde functies in Windows 10 nog mist. Open de feedback-hub vanuit het startmenu en klik op het figuurtje met het tekstballonnetje. Hier vind je een lijst met problemen die door andere gebruikers zijn aangegeven. Kom je hier een probleem tegen waar je zelf ook tegenaan loopt, klik dan op upvote. Mede dankzij het aantal ‘upvotes’ kan Microsoft zien hoeveel mensen last hebben van dezelfde bug. Het bedrijf kan er dan voor kiezen om dit probleem voorrang te geven in een volgende build. Om zelf een opmerking aan een reeds gemeld probleem toe te voegen, klik je op het onderwerp en kies je voor Opmerking schrijven. Zodra je bericht klaar is, druk je op Verzenden.

©PXimport

Tip 11: Geef je mening

Als je zelf tegen een bug aanloopt waarvan nog geen melding is gemaakt, dan kun je dat ook melden in de Feedback-hub. Voordat je dit doet, is het slim om eerst te achterhalen of andere gebruikers er niet al over geschreven hebben. Dat doe je door trefwoorden in te voeren in de zoekbalk, bovenaan in het Feedback-menu. Zit jouw probleem er nog niet tussen, klik dan op Nieuwe feedback toevoegen. Kies in het volgende scherm eerst of het een suggestie of een probleem betreft. Daaronder vul je een korte samenvatting van je boodschap in. Dit wordt later de titel van je feedback. Daaronder is nog een tekstveld, waar je het probleem extra uit de doeken kunt doen. Kies onderaan nog een categorie (bijvoorbeeld Microsoft Edge) en een subcategorie (zoals Tabbladen en vensters). Druk vervolgens op Verzenden. Het zou overigens zomaar kunnen dat Microsoft persoonlijk antwoord geeft. Dat zie je aan de melding “Er is een officieel antwoord gepost”. Dat bericht staat altijd boven alle andere meldingen.

©PXimport

Tip 12: Stoppen als Insider

Wil je geen Windows Insider meer zijn? Dan kun je jezelf uitschrijven voor het Insider-programma. Ga daarvoor naar Instellingen / Bewerken en beveiliging / Windows Insider-programma en klik op Geen Insider Preview-versies meer ontvangen. In het blauwe venster dat opent, geef je in het dropdown-menu aan hoelang je geen Insider-updates wilt krijgen – hoogstens tot 7 dagen. Dit is dus een tijdelijke oplossing.

Als je helemaal geen Insider-builds meer wilt ontvangen, is het de bedoeling om Windows 10 opnieuw te installeren. Daarna draai je namelijk weer de meest recente ‘stabiele’ versie van het besturingssysteem. Gelukkig kan dat in Windows 10 vrij eenvoudig. Ga naar Instellingen / Bijwerken en beveiliging / Systeemherstel / Deze pc opnieuw instellen / Aan de slag. Terugkeren naar een schone Windows-installatie kan zelfs met behoud van je bestanden. Maar mocht er tijdens dit proces toch iets misgaan … dan heb je als het goed is de back-up die je eerder maakte achter de hand!

©PXimport

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!