De eerste keer dat je virtual reality-porno kijkt is een vreemde gewaarwording. Opwindend is het aanvankelijk niet echt te noemen; je voelt namelijk dezelfde misselijkheid zoals je in virtuele achtbanen voelt, en de verwondering over VR blijft. Toch gelooft de seksentertainmentindustrie heilig in virtual reality-porno. Het levert betere kwaliteit porno op, én er is veel geld in te verdienen. We spraken daarom met Ian Paul van 's werelds grootste pornostudio Naughty America, over de vraag of pornografie VR écht populair gaat maken.

Click here to read this article in English.

Omdat we vinden dat we ons werk goed moeten doen hebben we vooraf uitgebreid onderzoek gedaan naar virtual reality-porno door een Gear VR op ons hoofd te zetten, en hoewel we nog niet onverdeeld enthousiast waren zien we de voordelen van een immersive gesimuleerde seks-scène wel in. Het ontbreekt nog aan genoeg pixels op de headsets, en door de bolling van de lenzen zit er een naakte reuzin van een vrouw bovenop een gespierd mannelijk lichaam dat overduidelijk niet van mij is. Maar awkward als de eerste VR-porno-ervaring is weet Paul zeker dat het een gigantische industrie gaat worden die porno helemaal op z'n kop gaat zetten.
 

Porno geeft doorslag

Hij trekt graag parallellen met andere vormen van media-dragers waarin de porno-industrie een beslissende rol heeft gespeeld. In de jaren 80 werd er gevochten tussen Betamax en VHS. Toen de grote Amerikaanse pornostudio's er unaniem voor kozen om hun films op die laatste uit te brengen, verdween Betamax als sneeuw voor de zon. Hetzelfde gebeurde 8 jaar geleden met de strijd tussen HD-DVD en BluRay. De porno-industrie koos wederom voor dat laatste.
 

Porno was doorslaggevend in de strijd tussen Betamax en VHS, en BluRay en HD-DVD

Porno gaat bij VR niet meteen doorslaggevend zijn, "maar wel van onschatbaar belang", denkt Paul. "Denk je maar eens in. Je kunt straks twee headsets kopen: eentje waarop je porno kunt kijken en eentje waarop dat niet kan. Welke kies je?"
 

Meer mogelijkheden

Het is de reden dat Paul in Barcelona is op het Mobile World Congress. Naughty America heeft er (helaas) geen stand, maar dat is niet Pauls punt. Hij wil spreken met makers van VR-brillen om te kijken naar de mogelijkheden om porno toe te staan in de app-winkels, want dat is op dit moment een groot obstakel. Hij wil vooral naar Samsung, dat met de Gear VR de populairste headset van het moment in handen heeft.

"Het is nog veel te moeilijk om nu porno te kijken op een VR-bril", vertelt hij aan PCM. "Je moet video's downloaden, op de telefoon plaatsen, er naartoe navigeren..." In een ideale wereld kan Naughty America een eigen app maken en abonnees nieuwe video's voorschotelen, of het desnoods via de browser mogelijk maken. Maar dat kan nu nog niet. Kijkers zijn nu nog overgeleverd aan een lastig, omslachtig proces waar alleen iemand met héél veel nood mee aan de gang wil.
 

Hardcore fans

Alleen de echte fans betalen nog voor porno - en al helemaal voor VR

Alleen echte fans willen die moeite nu doen, en het zijn die 'echte fans' dien een belangrijke factor zijn voor Naughty America. Dat wordt, net als andere grote studio's, al jaren geteisterd door de grote hoeveelheden gratis 'tube-sites' als PornHub en Xvideos, die korte filmpjes gratis aanbieden. Daar heeft het overgrote deel van de kijkers genoeg aan, en dat merken studio's: niemand betaalt meer voor porno.

Behalve bij virtual reality. Daar zit volgens Paul wel degelijk een verdienmodel. "De tube-sites gaan dit hard voelen", zegt hij bijna grijnzend. De kijkers willen op dit moment vooral kwaliteit zien, zegt hij. Dat betekent: hoge productiewaarden, filmen in 4K, lange video's met bekende actrices, en dat bieden de tube-sites niet.
 

Lastig verkrijgbaar

Minder dan 10% van Naughty America's video's is op dit moment in virtual reality, al zegt Paul dat het de stappen wel onder de knie heeft. "We weten hoe we het moeten maken. Nu moeten we zien hoe we dat moeten uitbreiden, verbeteren, en tot waardig verdienmodel kunnen omtoveren.
 

VR-porno is alleen nog verkrijgbaar als je betaalt

Er zijn op dit moment nog maar weinig plekken waar je VR-porno kunt downloaden. Naast Naughty America is VirtualRealPorn.com er daar één van, die zich specifiek op het genre richt. Er is ook een homoseksueel alternatief: VirtualRealGay.com, maar dat is een stuk minder populair. Beide sites hanteren een abonnementsmodel waarbij je maandelijks geld betaalt voor toegang. Video's zijn dan te downloaden en op een smartphone te plaatsen.

Voor veel acteurs in het genre is het nog lastig om hun draai te vinden, al zijn er pornosterren zoals Ela Darling die zich alleen nog exclusief op VR-porno richten.
 

Technische obstakels

"We blijven experimenteren, bijvoorbeeld met orgies in 360 graden"

Er zijn echter nog genoeg obstakels te overwinnen als het gaat om het produceren van deze specifieke soort porno. Op dit moment is dat namelijk nog redelijk eenduidig: Er bestaan praktisch alleen Point-of-View-video's, waarbij de actrice vóór je het meeste werk doet. Bovendien zijn video's nog niet écht in VR: er worden alleen nog video's gemaakt in 180 graden. "Het is op dit moment nog niet echt interessant om porno te kijken waarbij je achter je een muur ziet", zegt Paul.

In de toekomst moet dat wel veranderen. "Dan gaan we bijvoorbeeld orgies filmen", gooit Paul een creatief balletje op. Dat gaat niet makkelijk, want het filmen in VR is een omslachtige taak. "Je moet eerst een video opnemen, stoppen, bekijken of het goed is, en dan weer verder gaan."
 

Experimentele fase

Dat maakt dat VR-porno op het moment nog in de experimentele fase zit. Naughty America zoekt nog naar de juiste verdienmodellen, de juiste manier van filmen, welke hardware er beschikbaar is... Alles wordt nog onderzocht. Paul wil bewust niets zeggen over het filmproces, want dat zou de concurrentie wel eens vooruit kunnen helpen - en Naughty America is op dit moment één van de weinige die serieus met VR bezig is.
 

"VR is de toekomst van porno"

Er is natuurlijk altijd het risico dat er op het verkeerde paard gewed wordt, en dat virtual reality een niche blijft die niet aanslaat. Maar dat gelooft Paul niet: "Er is een reden dat Facebook Oculus heeft overgenomen. Als Mark Zuckerberg er zo achter staat, dan zegt dat natuurlijk wel wat."

Wel is er één ding duidelijk: Het moet toegankelijker worden voor gebruikers om het te kijken. "Als je het een keer hebt geprobeerd, wil je niet anders", zweert Paul. Voorlopig worden wij er nog niet warm of koud van. Maar we houden de ontwikkeling graag in de gaten. Paul doet dat ook: "Uiteindelijk moet porno niet te onderscheiden zijn van het echte werk." Daar wachten we dan maar geduldig op.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.