De eerste keer dat je virtual reality-porno kijkt is een vreemde gewaarwording. Opwindend is het aanvankelijk niet echt te noemen; je voelt namelijk dezelfde misselijkheid zoals je in virtuele achtbanen voelt, en de verwondering over VR blijft. Toch gelooft de seksentertainmentindustrie heilig in virtual reality-porno. Het levert betere kwaliteit porno op, én er is veel geld in te verdienen. We spraken daarom met Ian Paul van 's werelds grootste pornostudio Naughty America, over de vraag of pornografie VR écht populair gaat maken.

Click here to read this article in English.

Omdat we vinden dat we ons werk goed moeten doen hebben we vooraf uitgebreid onderzoek gedaan naar virtual reality-porno door een Gear VR op ons hoofd te zetten, en hoewel we nog niet onverdeeld enthousiast waren zien we de voordelen van een immersive gesimuleerde seks-scène wel in. Het ontbreekt nog aan genoeg pixels op de headsets, en door de bolling van de lenzen zit er een naakte reuzin van een vrouw bovenop een gespierd mannelijk lichaam dat overduidelijk niet van mij is. Maar awkward als de eerste VR-porno-ervaring is weet Paul zeker dat het een gigantische industrie gaat worden die porno helemaal op z'n kop gaat zetten.
 

Porno geeft doorslag

Hij trekt graag parallellen met andere vormen van media-dragers waarin de porno-industrie een beslissende rol heeft gespeeld. In de jaren 80 werd er gevochten tussen Betamax en VHS. Toen de grote Amerikaanse pornostudio's er unaniem voor kozen om hun films op die laatste uit te brengen, verdween Betamax als sneeuw voor de zon. Hetzelfde gebeurde 8 jaar geleden met de strijd tussen HD-DVD en BluRay. De porno-industrie koos wederom voor dat laatste.
 

Porno was doorslaggevend in de strijd tussen Betamax en VHS, en BluRay en HD-DVD

Porno gaat bij VR niet meteen doorslaggevend zijn, "maar wel van onschatbaar belang", denkt Paul. "Denk je maar eens in. Je kunt straks twee headsets kopen: eentje waarop je porno kunt kijken en eentje waarop dat niet kan. Welke kies je?"
 

Meer mogelijkheden

Het is de reden dat Paul in Barcelona is op het Mobile World Congress. Naughty America heeft er (helaas) geen stand, maar dat is niet Pauls punt. Hij wil spreken met makers van VR-brillen om te kijken naar de mogelijkheden om porno toe te staan in de app-winkels, want dat is op dit moment een groot obstakel. Hij wil vooral naar Samsung, dat met de Gear VR de populairste headset van het moment in handen heeft.

"Het is nog veel te moeilijk om nu porno te kijken op een VR-bril", vertelt hij aan PCM. "Je moet video's downloaden, op de telefoon plaatsen, er naartoe navigeren..." In een ideale wereld kan Naughty America een eigen app maken en abonnees nieuwe video's voorschotelen, of het desnoods via de browser mogelijk maken. Maar dat kan nu nog niet. Kijkers zijn nu nog overgeleverd aan een lastig, omslachtig proces waar alleen iemand met héél veel nood mee aan de gang wil.
 

Hardcore fans

Alleen de echte fans betalen nog voor porno - en al helemaal voor VR

Alleen echte fans willen die moeite nu doen, en het zijn die 'echte fans' dien een belangrijke factor zijn voor Naughty America. Dat wordt, net als andere grote studio's, al jaren geteisterd door de grote hoeveelheden gratis 'tube-sites' als PornHub en Xvideos, die korte filmpjes gratis aanbieden. Daar heeft het overgrote deel van de kijkers genoeg aan, en dat merken studio's: niemand betaalt meer voor porno.

Behalve bij virtual reality. Daar zit volgens Paul wel degelijk een verdienmodel. "De tube-sites gaan dit hard voelen", zegt hij bijna grijnzend. De kijkers willen op dit moment vooral kwaliteit zien, zegt hij. Dat betekent: hoge productiewaarden, filmen in 4K, lange video's met bekende actrices, en dat bieden de tube-sites niet.
 

Lastig verkrijgbaar

Minder dan 10% van Naughty America's video's is op dit moment in virtual reality, al zegt Paul dat het de stappen wel onder de knie heeft. "We weten hoe we het moeten maken. Nu moeten we zien hoe we dat moeten uitbreiden, verbeteren, en tot waardig verdienmodel kunnen omtoveren.
 

VR-porno is alleen nog verkrijgbaar als je betaalt

Er zijn op dit moment nog maar weinig plekken waar je VR-porno kunt downloaden. Naast Naughty America is VirtualRealPorn.com er daar één van, die zich specifiek op het genre richt. Er is ook een homoseksueel alternatief: VirtualRealGay.com, maar dat is een stuk minder populair. Beide sites hanteren een abonnementsmodel waarbij je maandelijks geld betaalt voor toegang. Video's zijn dan te downloaden en op een smartphone te plaatsen.

Voor veel acteurs in het genre is het nog lastig om hun draai te vinden, al zijn er pornosterren zoals Ela Darling die zich alleen nog exclusief op VR-porno richten.
 

Technische obstakels

"We blijven experimenteren, bijvoorbeeld met orgies in 360 graden"

Er zijn echter nog genoeg obstakels te overwinnen als het gaat om het produceren van deze specifieke soort porno. Op dit moment is dat namelijk nog redelijk eenduidig: Er bestaan praktisch alleen Point-of-View-video's, waarbij de actrice vóór je het meeste werk doet. Bovendien zijn video's nog niet écht in VR: er worden alleen nog video's gemaakt in 180 graden. "Het is op dit moment nog niet echt interessant om porno te kijken waarbij je achter je een muur ziet", zegt Paul.

In de toekomst moet dat wel veranderen. "Dan gaan we bijvoorbeeld orgies filmen", gooit Paul een creatief balletje op. Dat gaat niet makkelijk, want het filmen in VR is een omslachtige taak. "Je moet eerst een video opnemen, stoppen, bekijken of het goed is, en dan weer verder gaan."
 

Experimentele fase

Dat maakt dat VR-porno op het moment nog in de experimentele fase zit. Naughty America zoekt nog naar de juiste verdienmodellen, de juiste manier van filmen, welke hardware er beschikbaar is... Alles wordt nog onderzocht. Paul wil bewust niets zeggen over het filmproces, want dat zou de concurrentie wel eens vooruit kunnen helpen - en Naughty America is op dit moment één van de weinige die serieus met VR bezig is.
 

"VR is de toekomst van porno"

Er is natuurlijk altijd het risico dat er op het verkeerde paard gewed wordt, en dat virtual reality een niche blijft die niet aanslaat. Maar dat gelooft Paul niet: "Er is een reden dat Facebook Oculus heeft overgenomen. Als Mark Zuckerberg er zo achter staat, dan zegt dat natuurlijk wel wat."

Wel is er één ding duidelijk: Het moet toegankelijker worden voor gebruikers om het te kijken. "Als je het een keer hebt geprobeerd, wil je niet anders", zweert Paul. Voorlopig worden wij er nog niet warm of koud van. Maar we houden de ontwikkeling graag in de gaten. Paul doet dat ook: "Uiteindelijk moet porno niet te onderscheiden zijn van het echte werk." Daar wachten we dan maar geduldig op.

Nog niet zo heel lang geleden was een elektrische deken vooral iets voor omaatjes. Maar sinds de gasprijzen eind 2021 enorm opliepen, hebben we allemaal de warmtekussen en -dekens omarmd. Welk deel van je lichaam je ook wilt verwarmen: het aanbod is enorm. Tijd voor een uitgebreide test dus. Zaten we er warmpjes bij?

Het van oorsprong Duitse bedrijf Beurer richt zich vooral op producten die te maken hebben met beauty, medical en wellbeing. Dat loopt van haardrogers tot weegschalen en bloeddrukmeters. Maar van oorsprong – en we hebben het dan over 1919(!) – hield Beurer zich bezig met de productie van warmtekussens. Het is dan ook niet vreemd dat het bedrijf een aanzienlijk aantal warmteproducten in het assortiment heeft. Voor deze test probeerden we vier producten uit: een verzwaarde warmtemat (HK 145), een oplaadbaar warmtekussen (Heaty HK 77), een voetenwarmer met massagefunctie (FWM 45) en tot slot een elektrische bovendeken (HD 82 Stockholm). 

Voor gerichte warmte: HK 145 Cosy Weight Green Planet

We beginnen met de HK 145. Hoewel de HK 145 Cosy Weight door Beurer zelf als verwarmingskussen wordt aangeduid, zouden wij het toch eerder een warmtemat noemen. Dat komt door de langwerpige vorm (60x30 centimeter) en de geringe dikte (iets minder dan 9 centimeter). Heel geschikt dus om op specifieke delen van je lichaam te leggen – denk aan een stijve schouder of pijnlijke knieën. Ook als je bijvoorbeeld menstruatiekrampen hebt, kan de HK 145 helpen.

Bij het uit de doos halen viel meteen het gewicht van de mat op: ongeveer anderhalve kilo. Door de vulling van glaskralen is hij een stuk zwaarder dan traditionele warmtekussens. Wie wel eens onder een verzwaringsdeken heeft geslapen, weet hoe rustgevend dat werkt. Bovendien zorgen de kralen ervoor dat de warmte langer wordt afgegeven. Fijn is dat de mat gemaakt is van superzachte materiaal (100% gerecycled – de HK 145 maakt deel uit van de duurzame Green Planet-lijn).

©AK | ID.nl

De werking is heel simpel: stekker in het stopcontact en de gewenste stand kiezen. In totaal zijn er zes warmtestanden. Omdat wij enorme koukleumen zijn, vonden we de hoogste stand het lekkerst, maar dat is een persoonlijk iets. We hebben het kussen eerst uitgeprobeerd op onze de buik. Dat voelde door het verzwarende effect vooral heel ontspannend. Daarna was onze schouder aan de beurt (de combinatie een zekere leeftijd + 40 uur per week achter de laptop zitten is daar niet al te best voor). De warmte werkte snel en gericht: na een minuut of vijftien voelde de schouder duidelijk soepeler. Langer doorgaan was minder prettig, vooral door het gewicht en de harde rand van de mat, die in onze nek begon te drukken.

Om mee te knuffelen: HK 77 Heaty warmtekussen

Zeg je cosy warmte, dan zeg je al snel: warmtekussen. Maar dan wel eentje die in je interieur past. Dat hebben ze bij Beurer goed begrepen: het HK 77 Heaty kussen is verkrijgbaar met een corduroy hoes (in crème, oudroze, blauwgroen) of een velvet hoes (in taupe, roze. blauw). De hoes is wasbaar.

Net als bij de andere producten in deze test wordt ook de Heaty (wij probeerden de velvetblauwe versie) geleverd met een handleiding met een duidelijke schematische tekening waarop alle onderdelen en functies staan uitgelegd. Het enige wat we in de handleiding niet helemaal duidelijk vonden, was of je de accu kunt opladen terwijl hij nog in het zakje van het binnenkussen zat, of dat je hem eerst moet verwijderen. Voor de veiligheid hebben wij hem eruit gehaald. Het opladen zelf wijst zich vanzelf. Drie witte ledjes op het bedieningspaneel (het bruine label aan de buitenzijde) geven de voortgang van het opladen aan. Is de accu helemaal opgeladen, dan regel je via de drukknop op het paneel de hoogte van de warmte. Als het kussen aan staat, zie je zowel de ingestelde temperatuur-indicator als de ledjes van het batterijniveau.

©AK | ID.nl

Om met die warmte te beginnen: we kunnen niet anders concluderen dan dat het ultiem comfort is, snuggelen met een warm kussen. Wij als koukleumen opteerden natuurlijk voor de hoogste stand, maar ook na terugschakelen naar een lagere stand gaf het kussen nog steeds behaaglijke warmte af.

Wel vonden we dat de accu redelijk snel leegliep.Na ongeveer een uur op de hoogste warmtestand waren al twee van de drie witte ledlampjes uit. Volgens Beurer heeft de accu een maximale gebruiksduur van vier uur, maar dat geldt alleen voor de laagste stand. Op de hoogste stand haal je dus waarschijnlijk nét het einde van een romantische kerstfilm niet.

Warmte en ontspanning voor je voeten: FWM 45 voetenwarmer

Wie vaak koude voeten heeft, heeft niets aan een warmtekussen. Speciaal voor die mensen is er de FWM 45: een voetenwarmer met een teddyvoering, die twee verschillende warmtestanden heeft én twee verschillende massagestanden. Je kunt zowel de warmte als de massage afzonderlijk of tegelijkertijd gebruiken. Variatie genoeg dus.

Op een thuiswerkdag waarop het buiten behoorlijk koud was hebben wij de voetenzak onder het bureau gezet. Stekker in het stopcontact, even laten opwarmen en voeten erin. Aanvankelijk hielden we daarbij onze sokken aan. Dat voelde oké, maar echt warm: nee. Met blote voeten ging dat wat beter, hoewel het van ons nog wel wat warmer had gemogen. Jammer is dat de warmte alleen van een verwarmingselement aan de onderkant komt en dat de bovenkant niet elastisch sluit, waardoor er een opening blijft waardoor koude lucht naar binnen glipt. Kleine tip: vouw de teddyvoering uit in plaats van die over de zak te laten hangen, zodat je onderbenen beter bedekt zijn. Doen, wat ons betreft.

©AK | ID.nl

Bijzonder aan deze voetenwarmer (geschikt voor voeten tot en met maat 47) is dat er een massagefunctie op zit. Je kunt daarbij kiezen uit twee standen: rustgevend en verkwikkend. De rustgevende modus (stand 1) doet precies wat hij belooft. Je voelt de trilling in je voeten en kuiten. Het is niet hinderlijk en vooral ontspannend. We kunnen ons voorstellen dat dit een prettige stand is bij het tv-kijken na een dag hard werken. Tv-kijken terwijl de verkwikkende modus (stand 2) aan staat, zouden we zelf niet zo snel doen. Het masseren gaat in deze stand namelijk een stuk harder (en maakt ook wat meer geluid). Voelt het vervelend? Nee, dat niet. Maar het voelt ook niet heel lekker – je bent je vooral heel de tijd bewust van het getril onder je voeten. Wij vonden het lastig om ons tijdens deze stand te focussen op ons werk.

Om nooit meer onderuit te kruipen: HD 82 Stockholm warmtedeken

Reviewen is soms hard werken, maar soms is het een feestje. Het uitproberen van de HD 82 warmtedeken was zo'n feestje. Dankzij zijn afmetingen (130x180 centimeter) kun je er helemaal in wegkruipen. Op de handig verlichte bedieningseenheid kun je kiezen uit zes warmtestanden, waarbij koukleumen zoals wij ook bij een lagere stand dan de hoogste nog heerlijk warm blijven.

©AK | ID.nl

De deken is heel zacht (fleece) en ziet er luxueus uit. Geen deken die je na gebruik opbergt omdat hij lelijk staat in je interieur, maar echt een deken om standaard op de bank te hebben liggen. Een fijn idee daarbij is dat er een veiligheidssysteem is ingebouwd: bij een storing schakelt de deken automatisch uit. Ook wanneer hij drie uur heeft aangestaan, schakelt hij automatisch uit. Dat voorkomt dat je hem zelf vergeet uit te zetten. Scheelt weer op je energierekening! Niet veel, want een gemiddelde warmtedeken verbruikt ongeveer 100 watt per uur. Na drie uur is dat dus ongeveer 0,3 kWh. Bij een gemiddelde elektriciteitsprijs van 0,28 euro per kWh (niveau november 2025; bron: ANWB) kom je uit op net iets meer dan 9 cent. Dat is veel goedkoper dan drie uur de kachel aan… 

FRITZ! heeft de Mesh Set 1700 uitgebracht, een nieuwe wifi 7-oplossing die je gewoon in het stopcontact prikt. De compacte set bestaat uit kleine repeaters die samen één groot draadloos netwerk vormen, bedoeld om in elke hoek van het huis snel en stabiel internet te bieden.

De set draait om de vernieuwde FRITZ!Repeater 1200 AX, nu uitgerust met wifi 7 en goed voor snelheden tot 3.600 Mbit/s op de 2,4- en 5GHz-banden – een toename van ongeveer 600 Mbit/s ten opzichte van het vorige model. Dankzij multigigabit-wifi kunnen meer apparaten tegelijk verbonden zijn zonder dat de snelheid merkbaar daalt. De nieuwe wifi 7-functie Multi-Link Operation maakt het mogelijk om data gelijktijdig via beide frequentiebanden te versturen, wat de stabiliteit verder verbetert. Voor vaste apparaten is er bovendien een gigabitpoort aanwezig.

Omdat de repeaters direct in het stopcontact worden gestoken, nemen ze nauwelijks ruimte in en zijn ze eenvoudig te installeren. Gebruikers kunnen kiezen voor een set met twee of drie repeaters, afhankelijk van de grootte van de woning. De FRITZ!Mesh Set 1700 werkt het best samen met een FRITZ!Box, maar kan ook worden gekoppeld aan routers van andere merken. In dat geval fungeert de eerste repeater als centrale wifi-regelaar.

Goed om te weten: alle FRITZ!Box-routers en repeaters worden in Europa geproduceerd, krijgen vijf jaar garantie krijgen en ontvangen gratis beveiligings- en functie-updates.

Beschikbaarheid

De FRITZ!Mesh Set 1700 is per direct verkrijgbaar als set van twee of drie repeaters. De afzonderlijke repeater is ook los te koop onder de naam FRITZ!Repeater 1700.