Banken waren aanvankelijk niet erg enthousiast over blockchain, maar inmiddels stort de financiële sector zich wereldwijd op blockchainprojecten. In dit artikel bespreken we enkele van deze blockchain-toepassingen.

Hoe interessant Bitcoin en Ethereum ook zijn, ze zijn nooit ontworpen om door de financiële sector gebruikt te worden. Er kleven toch ook wel wat nadelen aan.

SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication), de organisatie verantwoordelijk voor het wereldwijde betaalverkeer, publiceerde in 2016 samen met adviesbureau Accenture een onderzoek over distributed ledger technology (DLT), waarvan blockchain één uiting is. De conclusie was dat de huidige dlt’s nog niet volwassen genoeg zijn voor de financiële sector. SWIFT is wel actief aan het experimenteren met DLT’s, onder andere Ethereum. De organisatie is ook medeoprichter van Hyperledger, een project van de Linux Foundation dat opensource-blockchaintechnologie voor de industrie ontwikkelt. Daarover lees je verderop meer.

Een groot verschil tussen blockchains voor consumenten, zoals Bitcoin en Ethereum, en blockchains die je in de zakelijke financiële sector inzet, is dat die eerste ‘permissionless’ zijn en die tweede ‘permissioned’. Met permissionless bedoelen we dat niemand toestemming hoeft te vragen om aan het bitcoinnetwerk deel te nemen. Iedereen kan een bitcoinclient draaien en de hele transactiegeschiedenis van Bitcoin doorzoeken. Dat is de ultieme transparantie.

Bedrijven in de financiële sector en hun klanten vinden zulke totale transparantie onprettig, omdat het toch om gevoelige informatie gaat. Ze zien meer in een zogeheten permissioned blockchain. Daarbij krijgen alleen geautoriseerde deelnemers toegang, en niet iedere deelnemer kan zomaar alles zien: er zijn gebruikersrechten die bepalen wie toegang heeft tot welke informatie. Op dit vlak schieten de huidige systemen trouwens nog erg tekort, aldus SWIFT.

Toepassingen door bedrijven

Een van die financiële partijen die Hyperledger gebruikt, is ABN Amro Clearing Bank. De bank heeft samen met de Nederlandse fintech Nxchange een derdengeldrekening ontwikkeld die gebaseerd is deze technologie. Dat is een traditioneel een afzonderlijke rekening bij een bank, waarop geld gestort en geblokkeerd wordt tot de transactie afgerond is.

Die ontwikkeling is interessant voor partijen zoals brokers, pensioenfondsen, notarissen en gerechtsdeurwaarders, die geld van klanten beheren voor beleggingen of betalingen.

Met het systeem van ABN Amro Clearing Bank kunnen ze elke klant een individuele rekening aanbieden via blockchain. De administratieve lasten van het aanhouden van een derdengeldrekening valt dan weg. Nxchange gebruikt de derdengeldrekening voor haar beursplatform, en ook de fintech BUX past de technologie van ABN Amro Clearing Bank toe voor de beleggingsapp STOCKS.

©PXimport

Een andere uitdaging waarmee elke bank te maken krijgt, is KYC (Know Your Customer). Om aan de strenge regelgeving, onder andere rond witwassen van geld, te voldoen, moet elke bank de identiteit van zijn klanten uitvoerig checken. Als klant moet je bij elke nieuwe bank weer laten zien wie je bent, en elke bank moet al die controles ook opnieuw doen. Veel dubbel werk dus. Voor bedrijven is het papierwerk nog groter: ook de belangrijkste aandeelhouders en ander bevoegde personen moeten worden gecontroleerd. En elke keer dat er gegevens veranderen (zoals een verhuizing, een nieuw paspoort, een nieuwe aandeelhouder) moet die informatie overal bijgewerkt worden.

De vier grootste Belgische banken (Belfius, BNP Paribas Fortis, ING en KBC) besloten om samen met de financiële dienstverlener Isabel Group het IBM’s Hyperledger-gebaseerd blockchainplatform te gebruiken, met als doel dit alles voor ondernemingen efficiënter te maken. Het project KUBE, dat in de zomer van 2020 klaar moet zijn en dan ook voor andere banken opengesteld wordt, gaat dubbel werk bij zowel de klanten als de banken tegen.

Dubbel werk vermijden

Als je bijvoorbeeld voor je bedrijf een bankrekening opent bij ING, vraagt die bank je om allerlei informatie, die de bank controleert. Van elk veld dat de bank geverifieerd heeft, wordt die verificatie (maar niet het veld zelf) op de blockchain geschreven. Als je daarna bij KBC een rekening opent, hoef je alleen maar te bevestigen dat je gegevens nog kloppen en dat de bank ze bij de blockchain kan opvragen. Frank Verhaest is binnen Isabel Group verantwoordelijk voor het KUBE-project: “Op deze manier kan een bedrijf in 1-2 dagen als klant goedgekeurd worden in plaats van 2-3 weken.”

De bank die de gegevens via de blockchain opslaat, krijgt een vergoeding van de banken die deze gegevens gebruiken. De inspanningen om aan de regelgeving te voldoen, worden dus gedeeld. Maar elke bank kan nog zijn eigen risicoanalyse van het klantenprofiel uitvoeren en beslissen om je als klant te weigeren. “De blockchain is een ideaal platform voor KYC-toepassingen, omdat je het proces zo efficiënter kunt maken terwijl je de vertrouwelijkheid van bedrijfsinformatie verzekert. De Isabel Group heeft op geen enkel moment toegang tot de gegevens van de ondernemingen die van KUBE gebruikmaken”, zegt Verhaest.

©PXimport

R3 Corda

Terwijl Hyperledger een algemeen blockchainplatform is, ontwikkelt het consortium R3 met Corda een opensource gedistribueerd grootboek specifiek voor de financiële sector. Corda is een platform voor slimme contracten, dat bedrijfslogica en bedrijfsgegevens koppelt aan juridisch afdwingbare rechten en verplichtingen voor de deelnemers. Grote namen zoals Credit Suisse, Goldman Sachs en Royal Bank of Scotland behoorden tot de oprichters, en ING was in 2015 de eerste Nederlandse bank die toetrad. Al zo’n driehonderd financiële instellingen hebben zich erbij aangesloten. Omdat Corda voor en door de financiële sector ontwikkeld wordt, houdt het rekening met alle strenge eisen en regels die er gelden in de sector.

Meer hierover lees je in een recente technische whitepaper ‘Corda: a distributed ledger’. Een algemener overzicht vind je in de introductiewhitepaper ‘Corda: An Introduction’.

Het grote verschil tussen Corda en Bitcoin of Ethereum is dat transacties niet wereldwijd zichtbaar zijn. Als transacties zich tussen een kleine subgroep afspelen, blijven de gegevens in die groep. Het basisobject in Corda is een ‘state object’, een digitaal document dat het bestaan, de inhoud en de huidige toestand van een overeenkomst tussen twee partijen beschrijft. Een state object wordt alleen gedeeld met belanghebbenden.

Het gedistribueerde grootboek bestaat bij Corda dan uit een verzameling niet te veranderen state objects. Een state object kan naar een hash van een slim contract en een hash naar juridische tekst verwijzen. Nieuwe state objects worden via transacties aangemaakt. Zo’n overeenkomst kan een eenvoudige betaling zijn, maar ook een complex contract. Corda gebruikt geen blockchain (en ook geen ‘miners’ die een puzzel dienen op te lossen) om te waarborgen dat alle deelnemers het eens zijn over de toestand van de overeenkomst, maar ‘notaries’.

©PXimport

De slimme contracten van Corda worden in een Java Virtual Machine uitgevoerd. De keuze voor Java, in plaats van bijvoorbeeld Ethereums programmeertaal Solidity, zorgt ervoor dat bedrijven gemakkelijker ontwikkelaars voor Corda kunnen vinden. Bovendien maakt Corda geen gebruik van Java op zich, maar van de Java Virtual Machine: alle talen die je naar JVM-bytecode kunt compileren, zijn dus bruikbaar, zoals Kotlin of Scala.

Bovendien kan het platform overweg met allerlei standaardtechnologie die in financiële instellingen ingeburgerd is. Slimme contracten kunnen ook in een beveiligd geheugengebied gedraaid worden dat gebruikmaakt van Intel SGX.

Ontwikkelingen gaan snel

Voor internationale en interbancaire betalingen levert de blockchain heel wat voordelen op. Dat zijn immers vaak fraudegevoelige transacties. Momenteel worden die nog vooral handmatig gecontroleerd. Uitbreiding van de blockchain kan er dus voor zorgen dat internationale betalingen sneller en accurater worden uitgevoerd, tegen lagere kosten en met minder risico op fraude. Mastercard heeft in september een overeenkomst met R3 gesloten om een gedistribueerd grootboek te ontwikkelen voor internationale overschrijvingen tussen bedrijven. Hoewel Mastercard vooral bekend is als uitgever van creditcards, speelt het bedrijf via zijn overnames van Nets en Transfast ook een rol in betaaldiensten.

Ook SWIFT bouwt op Corda voort. Twee jaar geleden begon de organisatie het Global Payments Initiative om het internationale betalingsverkeer sneller en veiliger te maken. Ondertussen heeft SWIFT het GPI ook met het Corda-platform gekoppeld, zodat dlt-gebaseerde handelsplatforms op het netwerk kunnen aansluiten.

ING was al vanaf het begin betrokken bij R3 en is ondertussen een voorloper in blockchaintoepassingen. Begin 2019 sloot ING een deal voor een vijfjarige samenwerking met R3. In 2018 verhandelden ING en Credit Suisse voor 25 miljoen euro liquide middelen over het Corda-platform met gebruik van de toepassing HQLAx, die zorgt voor een digitaal onderpand. De oplossing maakt het mogelijk om efficiënter te handelen in liquide middelen, waardoor banken gemakkelijker hun reserves kunnen aanhouden en zo aan de regelgeving voldoen.

ING werkt ook aan ‘zero-knowledge proofs’ en ontwikkelt daarvoor zelfs een opensource-project. Met de software kun je bijvoorbeeld bewijzen dat je banksaldo positief is, zonder het saldo zelf te hoeven vrijgeven.

©PXimport

Grondstoffenhandel

Begin 2017 presenteerden ING en Société Generale de resultaten van een pilot met hun platform Easy Trading Connect. De banken werkten samen met grondstoffenhandelaar Mercuria om live oliecontracten te verhandelen. Door het papierwerk in te ruilen voor een blockchainplatform, konden de banken de transactietijd gemiddeld verkorten van 180 tot 25 minuten.

Begin 2018 hebben ING en Société Generale samen met ABN Amro en Louis Dreyfus Company het platform verbeterd voor het verschepen en verkopen van sojabonen van de Verenigde Staten naar China. Dat leverde een behoorlijke snelheidswinst en vermindering van de papierwinkel op.

Eind 2018 besloten de ontwikkelaars van beide pilots om samen te werken aan een blockchainplatform voor grondstoffenhandel, komgo. Naast ING, ABN Amro en de Rabobank zijn de partners enkele internationale banken en grondstoffenhandelaars. Komgo heeft op zijn platform vorig jaar een digitale kredietbrief voor grondstoffenhandelaars gelanceerd en ook dit jaar zijn er veelbelovende projecten. Er is geen twijfel meer mogelijk: de financiële sector heeft blockchaintechnologie omarmd.

Het is bijna kerst en tussen het regelen van de laatste boodschappen door kijk je om je heen. De post ligt nog op tafel, er slingert speelgoed rond en een grote schoonmaak gaat niet meer lukken. Toch wil je dat je gasten in een net huis binnenkomen. Met een strak plan kun je in precies zestig minuten de perfecte illusie van een schoon huis creëren. Zet de timer, doe je favoriete muziek aan en ga aan de slag.

Je begint waar je gasten binnenkomen. De hal is vaak een rommelige plek, zeker in de winter. Pak een grote mand of krat en gooi daar alles in wat er niet hoort: sjaals die niemand draagt, post, sleutels en rondslingerende tassen. Zet die mand tijdelijk weg in de berging, schuur of desnoods in je eigen kledingkast. Zorg dat er ruimte is aan de kapstok voor de jassen van je bezoek. Klop de deurmat even krachtig buiten uit en haal de stofzuiger snel door de gang. Als je hierna nog dertig seconden over hebt, veeg je met een doekje over de spiegel. Een schone spiegel en een lege vloer geven direct bij binnenkomst al het gevoel van een opgeruimd huis.

De woonkamer: sfeer boven perfectie

Door naar de plek waar jullie de meeste tijd zullen doorbrengen. In de woonkamer geldt nu de regel: opruimen is belangrijker dan boenen. Loop een rondje met een vuilniszak voor alles wat weg kan en een wasmand voor spullen die naar een andere kamer moeten. Maak de salontafel en bijzettafels helemaal leeg. Een leeg oppervlak oogt namelijk direct schoon, zelfs als je niet nat afneemt. Schud daarna de kussens op de bank flink op en vouw plaids netjes op. Haal de stofzuiger alleen door het midden van de kamer en langs de bank; vergeet de hoekjes en plinten, want daar kijkt vanavond niemand naar.

©Евгения Рубцова

Het toilet: kort maar krachtig

Dit is de enige plek waar je gasten echt even alleen zijn en stilzitten, dus hier moet het wel fris zijn. Gelukkig is de ruimte klein. Spuit wc-reiniger in de pot en laat dit even inwerken terwijl je de rest doet. Gebruik een wegwerpdoekje of een sopje voor de bril, de spoelknop, de deurklink en de kraan. Hang een schone handdoek op en controleer of er voldoende toiletpapier ligt. Heb je nog een geurkaarsje of geurstokjes? Zet die dan hier neer. Als het lekker ruikt, voelt je toilet al snel schoner aan.

Puntjes op de i in de keuken

Je hebt nu nog een kwartier over. Snel door naar de keuken. Zorg allereerst dat het aanrecht helemaal leeg is. Als het niet meer lukt om alles af te wassen, zet je de vuile vaat snel in de vaatwasser, ook als deze eigenlijk al vol is. Een andere slimme noodoplossing is om de vaat tijdelijk in een keukenkastje te verstoppen. Het gaat erom dat alles uit het zicht is. Haal tot slot nog even een doekje over het aanrecht en de kookplaat zodat alles weer fris oogt.

©APALKOV | MestoSveta - stock.adobe.com

Sfeer maken

Nu is het tijd voor de belangrijkste truc: het aanpassen van de verlichting. Dim de grote lampen en steek overal kaarsen en sfeerverlichting aan. Dat ziet er niet alleen heel gezellig uit, maar dat zachte licht zorgt er ook voor dat achtergebleven stof of verdwaalde kruimels niet meer opvallen. Tot slot doe je nog één ding voor de sfeer. Zet een raam op een kier voor frisse lucht of zet een pannetje op het vuur met wat water, kaneel en sinaasappelschil voor een heerlijke kerstgeur.

Klaar voor de bel

Kijk nu eens om je heen. Je huis is opgeruimd, het ruikt lekker en het is gezellig verlicht. Niemand die ziet dat je de bovenkant van de kasten hebt overgeslagen. Schenk wat te drinken voor jezelf in en adem uit. Laat die bel maar gaan!

Na een uitgebreid diner is de koffie vaak de afsluiter van de avond. In plaats van een standaard zwarte bak zet je met een paar simpele ingrediënten iets bijzonders op tafel. Je hoeft geen volleerd barista te zijn om indruk te maken; met wat kruiden of een restje chocolade geef je de koffie direct een feestelijke twist. Speciaal voor jou: vijf heerlijke koffierecepten.

Espresso met witte chocolade en kardemom

Witte chocolade is een goede match voor de sterke smaak van een espresso. Leg een paar blokjes witte chocolade onderin het glas en laat deze langzaam smelten door de hete koffie eroverheen te gieten. Als je een snufje kardemom door de melk mengt voordat je deze opschuimt, krijg je een heerlijke warme en kruidige geur. De kardemom zorgt ervoor dat de zoete chocolade niet de overhand krijgt, waardoor de koffiesmaak goed overeind blijft.

Tiramisu uit een glas

Je kunt de smaken van het bekende Italiaanse dessert ook gewoon drinken. Meng een sterke kop koffie met een drupje amandelsiroop voor de herkenbare smaak van amaretto, maar dan zonder de alcohol. In plaats van gewone melk kun je een mengsel van halfstijve slagroom en een beetje mascarpone bovenop de koffie leggen. Een flinke laag cacaopoeder over de room maakt het plaatje compleet. Dit koffierecept kan eigenlijk ook direct als vervanger van een dessert kan dienen, vooral het serveert met bijpassend koekje, zoals cantuccini of amaretti.

Mokka met sinaasappel en pure chocolade

De combinatie van pure chocolade en sinaasappel doet het altijd goed tijdens de feestdagen. Rasp de schil van een sinaasappel en roer dit samen met een blokje pure chocolade door je warme koffie totdat alles is opgelost. De olie uit de sinaasappelschil geeft een fris aroma dat heel goed samengaat met donker gebrande koffiebonen. Als je dit serveert met een klein stukje sinaasappelschil op de rand van het glas, ziet het er meteen feestelijk uit. De pure chocolade maakt de koffie wat dikker en voller, wat goed past bij een koude winteravond.

Karamel met een snufje zeezout

Gezouten karamel is al jaren populair en dat is niet zonder reden. Het zout versterkt namelijk de zoete tonen van de karamel en haalt tegelijkertijd de bittere randjes van de koffie af. Doe een scheutje karamelsiroop in je glas en voeg daar echt maar een heel klein beetje zeezout aan toe. Gebruik havermelk voor het schuim, omdat dit van zichzelf al een beetje romig en nootachtig smaakt. Het resultaat is een zachte koffie die het door de combinatie van zout en zoet bij bijna iedereen goed doet.

Koffie met honing en kaneel

Voor wie geen chocolade of room lust, is een combinatie van honing en kaneel een goed alternatief. Roer een goede lepel honing door de zwarte koffie en bestrooi de melkschuimlaag met wat kaneelpoeder. De honing geeft een andere soort zoetheid dan suiker en maakt de koffie zachter voor de keel. Het is een eenvoudige manier om een normale latte een feestelijke upgrade te geven met spullen die je waarschijnlijk al in je keukenkastje hebt staan. De geur van kaneel die van de warme melk afkomt, maakt meteen duidelijk dat het kerst is! 

©ID.nl

Zo maak je je koffie helemaal af

Je kunt de feestkoffie nog net wat mooier presenteren door aandacht te besteden aan de garnering. Een klein beetje kaneel, nootmuskaat of cacaopoeder op de melkschuimlaag doet bijvoorbeeld al wonderen. Gebruik een klein zeefje zodat de poeder gelijkmatig verdeeld wordt en er geen klontjes ontstaan. Voor een luxe effect kun je met een fijne rasp wat krullen van een blok pure of witte chocolade schaven. Dit smelt langzaam weg in het schuim en geeft bij elke slok een beetje extra textuur.

Ook met koekjes of fruit kun je creatief uit de hoek komen. Serveer de koffie met een typisch winters koekje op de schotel, zoals een speculaasje of een Italiaanse cantuccini. Een dunne reep sinaasappelschil die je even rond je vinger draait tot een krul staat erg chique aan de rand van het glas. Wil je echt uitpakken, dip de rand van het glas dan in wat water en daarna in suiker voor een bevroren effect. In plaats van een gewone lepel kun je tot slot een kaneelstokje in de koffie zetten, wat tijdens het drinken subtiel steeds meer smaak afgeeft.

Drie espressomachines voor je feestkoffie

De'Longhi PrimaDonna Soul

Dit apparaat van De'Longhi is een zeer uitgebreide volautomaat. Dankzij de 18 voorgeprogrammeerde recepten zet je met één druk op de knop een krachtige espresso of een zachte latte. Voor wie van variatie houdt, biedt dit toestel ook de mogelijkheid om de sterkte van de koffie nauwkeurig aan te passen, zodat je altijd die gewenste sterke kop koffie krijgt. De machine is bovendien via een smartphone-app te bedienen.

Siemens EQ.500

De Siemens EQ.500-serie staat bekend om het gebruiksvriendelijke display waarbij je de koffiespecialiteiten direct via sensorvelden selecteert. Naast de standaard espresso en latte beschikt dit apparaat over de zogenaamde 'aromaDouble Shot'-functie. Hiermee zet je een extra sterke koffie door middel van een dubbel maal- en zetproces, zonder dat de koffie een bittere nasmaak krijgt.

Melitta Barista Smart T

De Melitta Barista Smart TS blinkt uit in veelzijdigheid met maar liefst 21 voorgeprogrammeerde recepten. Een groot voordeel is de fluisterstille molen, waardoor je zonder veel lawaai geniet van versgemalen bonen. Dankzij het dubbele bonenreservoir kun je bovendien eenvoudig wisselen tussen een milde boon voor je latte en een krachtige variant voor de espresso. De machine is via een handige app op je smartphone te bedienen. Met de 'My Coffee Memory'-functie sla je de persoonlijke voorkeuren van acht verschillende personen op.