Alternatieve browsers. De browseroorlog is nog altijd in volle gang, en Internet Explorer krijgt er steeds meer concurrenten bij. De dreiging komt niet langer Netscape, maar uit de hoek van de open source gemeenschap. Zijn er voldoende redenen om IE achter te laten en over te stappen op een Mozilla-variant?

"Internet Explorer is nog altijd de meest gebruikte browser, maar helemaal vanzelfsprekend is de keuze voor deze met Windows meegeleverde browser niet. Open sorce-oplossingen als Firebird, K-Meleon en Beonex Communicator worden steeds populairder. Hoewel we het hier over drie verschillende browsers hebben, hebben ze allemaal één ding gemeen: ze behoren allemaal tot de Mozilla-familie. Denkt u echter dat het gaat om drie keer dezelfde browser in een ander jasje, dan hebt u het bij het verkeerde eind. De motor van de drie browsers is weliswaar dezelfde, maar daar houdt de gelijkenis ook wel mee op. Vergelijk het met het chassis van een auto: op dezelfde basis kunnen verschillende modellen gebouwd worden. Oorsprong Toen Microsoft met Internet Explorer de browseroorlog tegen Netscape leek te gaan winnen, besloot het laatste bedrijf een compleet nieuwe browser uit de grond te stampen. Netscape koos daarbij voor een open source-standaard, wat betekende dat het iedereen vrij stond hiervan gebruik te maken. Het resultaat hiervan moest de Mozilla-browser worden, met als basis de compacte en snelle Gecko-engine. Jammer genoeg verliep de ontwikkeling van Mozilla erg stroef, en bleek het resultaat uiteindelijk behoorlijk log. Daarom laten we Mozilla in dit overzicht achterwege en bekijken we drie Mozilla-varianten. Het is andere ontwikkelaars namelijk gelukt om op basis van de Gecko engine browsers voor Windows te ontwikkelen die beter functioneren en gebruiksvriendelijker zijn dan Mozilla zelf. Drie browsers, één motor Waarom zou u Internet Explorer eigenlijk vervangen door een Mozilla-variant? Het voornaamste argument is, dat de laatste kleiner, sneller en veiliger zijn. Helemaal als u nog I0E4 gebruikt: wie van IE4 naar IE6 overschakelt, zal heel wat technische problemen tegenkomen, van een browser die niet meer opstart tot vastlopers. De enige manier om goed over te stappen is door eerst een update uit te voeren naar versie 5.5 en pas dán te kiezen voor IE6 - met de kanttekening dat IE 5.5 inmiddels niet meer officieel te downloaden is. Maar zelfs al hebt u IE6, dan blijven er nog voldoende redenen over om voor een Mozillavariant te kiezen. Wat veiligheid betreft bijvoorbeeld scoren ze aanmerkelijk beter. En dan hebben we het nog niet gehad over het van Opera overgenomen Tabbed Browsing: waar je normaal verschillende websites in een ander venster opent, open je nu alle websites op verschillende tabbladen in hetzelfde venster. Zo hebt u een snel en duidelijk overzicht van alle geopende pagina's. Bovendien tonen de Mozilla-varianten webpagina's sneller door al voordat de hele pagina geladen is direct onderdelen weer te geven. Verder ondersteunen zij volledig alle w3c-standaarden, iets wat helaas niet geldt voor Internet Explorer. Stabiliteit Het belangrijkste voordeel van een Mozilla-variant is evenwel het gebrek aan bugs. De browsers zijn alle drie stabieler, dan Internet Explorer. Bovendien dateert de laatste nieuwe versie van IE al weer van 2001; sindsdien zijn er alleen bugfixes verschenen. Zoals het er nu voor staat, zou het wel eens tot 2006 kunnen duren voor Internet Explorer 7 het daglicht ziet - samen met Windows Longhorn. Daarentegen gaat de ontwikkeling van Mozilla en de browsers die gebruik maken van dezelfde engine wél gestaag verder. Tot slot: kiest u voor een Mozilla-variant, dan beperkt u zich niet tot het Windows-platform; er bestaan ook varianten voor Linux, MacOSX, Solaris, BeOS en bijvoorbeeld FreeBDS. Firebird Firebird wordt vaak omschreven als de uitgeklede versie van de Mozilla-browser, omdat het alleen de browserfunctie van de Mozilla Suite heeft overgenomen. Hierdoor is het programma zelfs kleiner dan de update van Internet Explorer; aangenaam downloaden dus! Handig - maar ook noodzakelijk als u wat meer controle wilt hebben - is dat u de standaardversie van Firebird vlot kunt uitbreiden met verschillende plug-in's en add-ons. In de originele versie zijn de instelmogelijkheden namelijk nogal mager. Belangrijk voordeel is dat Firebird automatisch alle pop-up vensters uitschakelt. Deze optie zit overigens ook in de originele Mozilla Suite, maar werd daar standaard uitgeschakeld. Gelukkig krijgt u hierover wel een waarschuwing via een uitroepteken in de werkbalk, zodat u een pop-up venster makkelijk alsnog kunt openen. Verder is er veel aandacht geschonken aan de vensterruimte waarin de websites verschijnen. Vergeleken met andere browsers kan deze extra ruimte oplopen tot wel 10 procent. Beonex Communicator Bent u bekend met Netscape, dan hebt u direct een goed idee van wat u van Beonex kunt verwachten. Niet alleen lijken de programma's uiterlijk veel op elkaar: maakt u gebruik van een oudere versie van Netscape, dan kunt u ook het profiel probleemloos importeren. Beonex is ook de enige browser in dit artikel die over een eigen mailclient (MailNews) beschikt en verder is uitgerust met een html-editor (Composer) en een chatprogramma (ChatZilla). Dit komt overeen met wat er bij Mozilla zelf wordt meegeleverd. De vergelijking tussen Beonex Communicator en de Mozilla Suite gaat echter maar gedeeltelijk op. Beonex is zeer stabiel en legt de nadruk op privacy en veiligheid, waardoor de browser ook binnen bedrijven kan worden ingezet. Zo verwijdert Beonex bij het afsluiten van Windows automatisch alle cookies en kunt u bepaalde inhoud blokkeren. Ook is MailNews een bijzonder veilige mailclient; mails die in html zijn vormgegeven, worden automatisch omgezet naar de standaard opmaak html, wat betekent dat er alleen met vet en cursief gewerkt wordt en dat MailNews rekening houdt met de indeling van een alinea. Uiteraard kunt u ook kiezen voor onopgemaakte tekst. Beonex beschikt eveneens over een beperkt aantal add-ons, waaronder een spellingchecker (ook in het Nederlands!) - al moet u deze wel handmatig installeren. K-Meleon K-Meleon is uiterlijk een kopie van Internet Explorer, maar dan één die gebruik maakt van de Gecko-engine van Mozilla. Hij is ontwikkeld door de programmeur van WinAmp. K-Meleon kunt u zien als het antwoord van de Windows-gemeenschap op Galeon, de op de Gecko-engine gebaseerde browser voor Linux. Of het een voordeel dan wel een nadeel is dat K-Meleon zo op IE lijkt, is aan u. Wel is het zo dat een aantal overeenkomsten erg ver doorgetrokken is. Denk bijvoorbeeld aan het beheer van de favorieten, wat in de twee andere browsers een stuk gebruikersvriendelijker geregeld wordt. Tabbed Browsing heet hier Layers, wat het vooral in het begin een beetje verwarrend maakt. Hebt u dit eenmaal door, dan werkt het prima. Bij het opstarten van de pc wordt K-Meleon voor een groot deel al in het werkgeheugen geplaatst, waardoor hij sneller opstart dan alle andere browsers. Het nadeel is wel dat u hiermee een deel van uw geheugen opoffert aan een toepassing die u misschien niet altijd geactiveerd hebt. Opvallend is ook de eenvoud waarmee u opdrachten toevoegt of verwijdert in de uitklapbare menu's. Ook het in- en uitschakelen van plug-in's, bijvoorbeeld voor uw IE-favorieten, Opera Hotlist of Netscape bladwijzers is simpel. Ook kunt u websites blokkeren via de proxy-instellingen (hoewel een beetje computerkenner die beveiliging gemakkelijk kan omzeilen). Op PCMweb.nl vindt u een overzicht van de ontwikkeling van de verschillende browser-families. Conclusie Afhankelijk van uw keuze bieden de genoemde browsers een aantal voordelen ten opzichte van Internet Explorer. Een hogere snelheid en minder bugs zijn pluspunten die voor alledrie gelden. Vervolgens is het een kwestie van prioriteiten: wilt u een compacte browser dan kiest u Firebird, kiest u voor veiligheid dan is Beonex een optie en voor een vertrouwd IE-uiterlijk bent u bij K-Meleon aan het beste adres. ***Kader Links Firebird: www.mozilla.org/products/firebird/ Mozilla algemeen: www.mozilla.org, www.mozDev.org Mozilla in het Nederlands: www.mozbrowser.nl/ K-Meleon: http://kmeleon.sourceforge.net/ Beonex Communicator: www.beonex.com/communicator/ Veranderingen Internet Explorer: http://msdn.microsoft.com/ieupdate/ "

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.

Fairphone lanceert de vernieuwde Fairbuds XL. Deze modulaire koptelefoon belooft nu ook het geluid en comfort te bieden dat je voor 249 euro mag verwachten. Met nieuwe drivers en zachtere oorkussens pakt de fabrikant de eerdere kritiekpunten aan. Handig: je kunt je oude model zelf eenvoudig upgraden.

De Nederlandse fabrikant Fairphone heeft deze week de vernieuwde versie van de Fairbuds XL gepresenteerd. Deze modulaire koptelefoon is een doorontwikkeling van het model dat in 2023 werd gelanceerd. Waar de eerste generatie vooral een statement maakte op het gebied van repareerbaarheid, belooft deze nieuwe versie ook op audiogebied en draagcomfort een inhaalslag te maken. De koptelefoon is daardoor ontworpen om jarenlang mee te gaan en is per direct verkrijgbaar.

©Fairphone

Verbeterde audiokwaliteit en materialen

De belangrijkste upgrade ten opzichte van de voorganger zit in de geluidsweergave en het fysieke ontwerp. De nieuwe Fairbuds XL beschikt over 40 mm dynamische drivers en ondersteuning voor aptX HD, wat moet zorgen voor een gedetailleerder geluidsbeeld en high-res audio via bluetooth. Fairphone heeft daarnaast gekeken naar de feedback over het draagcomfort. De nieuwe modellen zijn uitgerust met zachtere oorkussens van 'birdseye-mesh' en een ademende hoofdband, waardoor de koptelefoon ook tijdens langere luistersessies prettig moet blijven zitten. Het design is beschikbaar in de kleuren Forest Green en Horizon Black.

Modulair ontwerp voor lange levensduur

Wat de Fairbuds XL onderscheidt in de markt van consumentenelektronica is de verregaande modulariteit. De koptelefoon is opgebouwd uit negen losse modules die door de gebruiker zelf te vervangen zijn. Dit betekent dat bij een defect of slijtage niet het hele apparaat weggedaan hoeft te worden, maar dat onderdelen zoals de batterij, de oorkussens of de hoofdband eenvoudig vervangen kunnen worden. Technisch biedt het apparaat verder dual-point connectiviteit, een IP54-certificering voor spatwaterdichtheid en een accuduur tot 30 uur.

Zoals gebruikelijk bij het Amsterdamse bedrijf ligt de nadruk sterk op duurzaamheid en eerlijke materialen. De koptelefoon bestaat voor ongeveer 50 procent uit gerecyclede grondstoffen, waaronder gerecycled aluminium en zeldzame aardmaterialen in de magneten. Ook wordt er bij de assemblage gebruikgemaakt van fabrieken die draaien op zonne-energie en investeert het bedrijf in leefbare lonen voor fabrieksarbeiders.

©Fairphone

Compatibel met het vorige model

Een opvallende keuze van Fairphone is de compatibiliteit met de eerste generatie Fairbuds XL. De fabrikant benadrukt dat technologie moet meegroeien met de gebruiker. Bezitters van het 2023-model hoeven daarom geen volledig nieuwe koptelefoon aan te schaffen om te profiteren van de geluidsverbeteringen. De nieuwe drivers zijn namelijk ook als los onderdeel verkrijgbaar en kunnen eenvoudig in het oude model worden geïnstalleerd. Hiermee voegt Fairphone daadwerkelijk de daad bij het woord wat betreft het verlengen van de levensduur van elektronica.

©Fairphone

Prijs en beschikbaarheid

De vernieuwde Fairbuds XL is per direct verkrijgbaar in Nederland. De adviesprijs voor de koptelefoon bedraagt 249 euro. Hij is te koop via de webwinkel van Fairphone en bij geselecteerde retailers.