Je hebt een webcam en de kans is aanwezig dat je die soms inschakelt voor een potje videochatten. Leuk, maar met zo'n goedkope webcam kun je nog wat andere dingen doen. Je woning bewaking bijvoorbeeld, je aanmelden bij Windows, gamen, live videobeelden streamen of in een virtuele paskamer stappen.

Tip 01: Bewaking

Er bestaan geavanceerde bewakingssystemen met camera en bewegingsdetectie, maar die hebben vaak een stevig prijskaartje. Je komt ook een heel eind met een degelijke webcam en goede surveillancesoftware. Een van de meest flexibele gratis tools is het opensourceprogramma iSpy, geschikt voor zowat alle edities van Windows en beschikbaar in een 32- en 64bit-variant. Lees ook: Zet je Android-telefoon in als beveiligingscamera.

Met enkele muisklikken is de installatie een feit. Mogelijk moet je wel nog even je firewall sussen: iSpy wil namelijk ook graag via het internet communiceren. De interface blijkt Engelstalig, maar via Options / Settings hoort ook het Nederlands tot de mogelijkheden. Het komt er nu op aan je - reeds aangesloten - webcam toe te voegen. Dat doe je logischerwijs via Toevoegen / Lokale camera (voor een netwerkcamera is dat IP camera wizard). Op het tabblad Lokaal apparaat verwijs je vervolgens naar je webcam en stel je de beoogde Video resolutie in. Bevestig met OK.

©PXimport

Tip 01 Met een paar muisklikken voeg je een webcam toe aan iSpy.

Tip 02: iSpy instellen

Je belandt nu in het instellingenvenster van de toegevoegde camera. Toch niet? Klik dan met de rechtermuisknop op het voorbeeldvenster van de camera en kies Bewerken. De instelmogelijkheden zijn zeer uitgebreid. We beperken ons hier tot een paar belangrijke opties. Zo kun je op het tabblad Camera bij Transform aangeven of je het beeld eventueel wilt roteren of omkeren (bijvoorbeeld als je camera omgekeerd aan het plafond ophangt). Via de knop Geavanceerde eigenschappen kun je het beeld optimaliseren. Op het tabblad Storage geef je aan waar de opgenomen beelden terecht horen te komen.

Die kun je dan bekijken via het menu Bekijk / Bestanden /Videobestanden. Belangrijk is ook het tabblad Bewegingsdetectie: hiermee zorg je ervoor dat je camera begint op te nemen zodra er beweging wordt geregistreerd. Met de muis baken je zelf de gewenste detectiezone(s) af op het voorbeeldvenster. Om de bewegingsdetectie uit te schakelen, stel je Gebruik detector in op Geen. Voor meer feedback klik je Gebruikstips aan.

©PXimport

Tip 03 Ook het automatisch uploaden van snapshots en videobeelden naar ftp zit erbij.

Tip 03: Automatisch opnemen

Wil je dat iSpy automatisch beelden begint op te slaan zodra er beweging wordt gedetecteerd, open dan het tabblad Opnemen en stip bij Opname mode de optie Bewegingsdetectie aan. Je legt hier ook de minimale en maximale opnametijd (in seconden) vast per bestand en je stelt tevens het gewenste videoformaat in, standaard is dat h264 mp4 met variabele framerate. Handig is nog dat je die beelden ook via ftp automatisch kunt uploaden. Open daartoe het tabblad FTP en klik op Servers.

Druk op de knop Toevoegen en vul de gegevens van je ftp-server in. Bevestig met OK, zorg dat er een vinkje staat bij Ingeschakeld en stip de optie Bewegingsdetectie aan. Bij Upload Recordings kun je nog aangeven dat je een live videostream wilt uploaden.

We kunnen ons voorstellen dat je de bewegingsdetectie niet altijd actief wilt hebben. Het tabblad Planning biedt uitkomst. Plaats een vinkje bij Tijdschema camera, klik op Toevoegen en voorzie de gewenste timing en acties. Vergeet het vinkje niet bij Opnemen op detect. Bevestig je keuze met Opslaan. Klik het voorbeeldvenster van je webcam met de rechtermuisknop aan en kies Tijdschema toepassen.

Spionage?

Er bestaat malware die jou via je (ingebouwde) webcam kan bespioneren. Om dat te vermijden zorg je er in elk geval voor dat je computer van up-to-date antivirussoftware is voorzien. Nog veiliger is het je webcam uit te schakelen wanneer je die zelf niet gebruikt. Een externe webcam kun je natuurlijk makkelijk loskoppelen. Voor (laptops met) geïntegreerde webcams ga je eerst na of je die via het BIOS kunt uitschakelen: raadpleeg hiervoor de handleiding bij je systeem. Houd er rekening mee dat je hierdoor vaak ook je microfoon uitschakelt. Je kunt de webcam ook in je besturingssysteem op non-actief zetten (hoewel niet 100% hackerproof). Druk op Windows-toets+R en voer het commando devmgmt.msc uit. Open de rubriek Beeldapparaten en klik je webcam met de rechtermuisknop aan, waarna je Uitschakelen kiest.

Het kan natuurlijk ook minder gesofisticeerd: je plakt de lens van je webcam eenvoudigweg met ondoorzichtige tape af.

©PXimport

Hoewel niet echt hackerproof, kun je je webcam ook via het Apparaatbeheer uitschakelen.

Tip 04: Videochatten

Wil je tijdens het videochatten verrassend uit de hoek komen, dan kun je je natuurlijk zelf met allerlei attributen opsmukken. Maar het kan ook makkelijker, met behulp van een 'virtuele webcam' die de beelden eerst van allerlei effecten voorziet voor je die met je (fysieke) webcam doorstuurt.

Een van de leukste tools is ManyCam, beschikbaar voor OS X en Windows. Wij gaan aan de slag met de gratis variant, maar het moet gezegd: de betaalversies bieden nog heel wat extra's aan (zie hier voor de versieverschillen). Tijdens de installatie stel je de gewenste taal in, waarbij Dutch beschikbaar is. Let er wel op het vinkje te verwijderen naast de onderdelen die je niet mee wenst te installeren, en te bevestigen met Decline! Als het goed is krijg je al meteen je webcambeelden te zien bij het opstarten van ManyCam. Krijg je geen beeld te zien of heb je twee camera's aangesloten (meer ondersteunt de gratis versie niet), klik dan met de rechtermuisknop op een 'video preset'-tegel en selecteer de gewenste camera.

Tip 05: Chat met extra's

Het kan overigens ook nuttig zijn dezelfde camera twee keer toe te voegen. ManyCam maakt er dan twee (virtuele) streams van en laat je toe met een muisklik tussen beide over te schakelen. Het is met dit programma mogelijk de beelden van je webcam op te leuken met allerlei effecten en (geanimeerde) objecten. Open het tabblad Effecten en klik het pijltje naar links aan tot je bovenaan Categorie ziet verschijnen. Je kunt hier nu kiezen uit onder meer Filters, Distortions, Backgrounds, Borders, Overlays, Objects, Face Access en Emoticons. Wil je nog meer van dit fraais, klik hier dan op Meer ophalen, je belandt dan hier waar je nog vele honderden effecten kunt downloaden.

Zo'n stream hoeft zich trouwens niet te beperken tot de beelden van je fysieke camera. Vanuit het contextmenu van zo'n video preset kun je namelijk ook een screencast (Desktop), eerder gemaakte en opgeslagen foto's of videoclips (Mediabestanden), een YouTube-filmpje (URL YouTube) of een spelletje (Game) doorsturen.

Je hebt het vast al gemerkt: onderaan tref je diverse tabbladen aan van waaruit je het beeld of het geluid kunt optimaliseren, en tekst of een whiteboard-functie (Tekenen) aan de videostream kunt toevoegen. Ook een afspeellijst samenstellen op basis van (opgeslagen) streams hoort tot de mogelijkheden. Die kun je dan op elk moment aan je chatpartners tonen.

Online webcams

Heb je zelf geen webcam, dan kun je nog altijd veel plezier beleven aan webcams ... van anderen! Immers, je kunt je browser afstemmen op vele duizenden live videostreams van (web- en IP-)cams die via het internet bereikbaar zijn. Een van de bekendste collecties van online webcams is Earthcam met live streams van over de hele wereld. Door in te zoomen op een wereldkaart kun je afstemmen op webcambeelden van een specifieke locatie. Of je tikt een trefwoord in de zoekbalk in. En voor wie er iets voor voelt: het is ook mogelijk je eigen webcamstream aan de collectie toe te voegen.

Liefhebbers van mooie toeristische plekjes zullen zeker ook gecharmeerd zijn van deze site (een verzameling van circa 29000 webcams) en www.lookr.com (waar je ook de beelden van de afgelopen 24 uur versneld kunt bekijken).

©PXimport

Duizenden webcams, van over de hele wereld.

Tip 06: Live streamen

Neem je wel vaker deel aan een evenement, zoals een sportwedstrijd, huwelijks- of verjaardagsfeest, dan is het mogelijk de gebeurtenissen live te streamen. Veel meer dan een vlotte internetverbinding, een streaming-app of -service en natuurlijk een webcam heb je niet nodig. Tot de betere services voor live videostreaming horen www.livestream.com en www.ustream.tv. We bekijken even deze laatste. Na je aanmelding (met Sign up en Start free trial - de gratis versie kan wel advertenties op je videobeelden plaatsen), krijg je eigen videokanaal en een bijhorende url die je met vrienden en kennissen kunt delen. Je hoeft je overigens weinig zorgen te maken over een beperkte bandbreedte: Ustream laat duizenden kijkers per kanaal toe.

De werking is eenvoudig. Klik op Go live now, kies een geschikte kanaalnaam en bevestig met Take me to the broadcaster. Bevestig in het venstertje van Adobe Flash Player dat de service je webcam mag aanspreken. In een voorbeeldvenster verschijnt het beeld van je webcam en met een druk op de knop Uitzenden ga je meteen live. Chatten tijdens de uitzending is eveneens mogelijk.

Op de site kun je tevens een Desktop Broadcaster downloaden die nog veel meer mogelijkheden biedt dan de browseromgeving, waaronder het doorsturen van screencasts.

©PXimport

Live video streamen, vanuit je browser.

Tip 07: Aanmelden

Er komen steeds meer apparaten uit die Windows Hello ondersteunen: deze technologie zorgt ervoor dat je je op basis van biometrische gegevens, zoals je vingerafdruk, gezicht of iris bij een Windows 10-apparaat kunt aanmelden. Het kan ook wel met een eenvoudige webcam in combinatie met de gratis tool KeyLemon (er zijn versies beschikbaar voor Windows Vista en hoger en voor OS X 10.6 en hoger). Je hebt ook MS Visual C++ 2013 RTL nodig, maar dat wordt normaliter automatisch voor je geregeld.

Na de installatie start je KeyLemon Control Center op en klik je bij Face op Set up now en op Create your face profile. Kijk nu recht in de cameralens, bevestig met Create a new facemodel en met Next step. Selecteer een van de beschikbare miniatuurfoto's, geef het model een naam, kies het bijhorende Windows-account en rond af met Finish. In principe ben je nu klaar en kun je meteen gaan testen: druk op Windows-toets+L en ontgrendel je Windows-sessie door even naar de camera te blikken. Of toch maar door je wachtwoord in te voeren mocht de biometrische authenticatie onverhoopt niet blijken te werken.

©PXimport

Biometrische authenticatie (gelaatsherkenning) kan ook zonder Windows Hello.

Tip 08: Geanimeerde avatars

Afbeeldingen van gebruikers (avatars) heb je ongetwijfeld al vaker zien passeren op blogs, webfora of sociale media. Heel wat van deze diensten laten ook toe dat je hiervoor geanimeerde gif's gebruikt. Dat zijn afzonderlijke snapshots (van jezelf) die je dan als opeenvolgende frames in een gif-bestand stopt. Je raad het al: dat kun je prima doen met je webcam, vooral dan in combinatie met een (gratis) service als WebCam Avatar. Zodra je de site toegang tot je webcam hebt gegeven, verschijnt het camerabeeld in je browser. Telkens als je op TakeSnapshot klikt wordt een foto genomen. De fotobestanden verschijnen onder aan het beeld en laten zich nog van plaats wisselen of selectief verwijderen.

Is alles naar wens, vul dan de gevraagde gegevens in (zoals Avatar Name, Frame interval (ms) en Width of Height (px). Rond af met Create: even later is het geanimeerde gif'je klaar voor download. Deze dienst laat zich trouwens prima combineren met het in tip 4 en 5 besproken ManyCam, bijvoorbeeld op basis van een van de vele gratis avatars. Krijg je wel het beeld van je fysieke webcam maar niet dat van ManyCam door, druk dan op het knopje Configure en selecteer ManyCam Virtual Webcam in het uitklapmenu van het Adobe Flash Player-venstertje.

©PXimport

Ook WebCam Avatar werkt prima samen met (de avatars van) ManyCam.

Tip 09: Augmented reality

Augmented reality is de combinatie van virtuele objecten en (wat we ervaren als) de echte werkelijkheid. In ManyCam heb je al voorbeelden van dergelijke combinaties kunnen zien, zoals een virtuele hoed die op je hoofd wordt geplaatst en die tijdens het streamen van de beelden ook effectief de bewegingen van je hoofd volgt. Ook bedrijven hebben de afgelopen jaren kleinschalige augmented reality-projecten uitgevoerd in combinatie met webcams, zoals de virtuele spiegel van (zonne)brillenfabrikant Ray-Ban. Surf hiernaartoe, bevestig met I accept, selecteer desgevraagd de gewenste webcam en geef de site toestemming die te gebruiken. Kijk in de camera en klik een van de beschikbare brillen aan: een virtuele spiegel!

Jammer genoeg werden heel wat van deze projecten intussen weer afgevoerd. Dat heeft natuurlijk veel te maken met het feit dat slimme brillen of mobiele apparaten als smartphones en tablets (in combinatie met apps als Layar en Wikitude) meer geschikt zijn voor 'augmented reality'.

Er komt weliswaar nog heel wat op ons af met augmented reality, maar het is zeer de vraag of webcams daar nog een significante rol in zullen spelen.

©PXimport

Spiegeltje aan de wand: wie heeft de mooiste bril van het land?

Tip 10: Interactief aansturen

Een aantal jaar geleden bracht Sony een speciale webcam uit (EyeToy) waarmee de PlayStation-console meteen een NUI oftewel Natural User Interface kreeg: de webcam liet je namelijk toe de console met 'natuurlijke' gebaren aan te sturen. Met de bewegingssensor Kinect deed Microsoft enkele jaren later iets gelijkaardigs voor zijn eigen gameconsole Xbox 360.

Start-up Flutter bewees dat ook de combinatie van een desktop-pc met een gewone webcam werkte. Je hoefde maar bepaalde handbewegingen in de richting van je webcam te maken om programma's als iTunes, Rdio en Spotify aan te sturen. Intussen heeft Google deze technologie ingekocht.

Voor interactief gamen met behulp van gebaren kun je wel nog terecht bij WebCam Mania en bij CamSpace. Deze laatste service is geen spel maar laat je toe je eigen games via je webcam (in combinatie met en een desktop-applicatie) aan te sturen. Behoorlijk rudimentair, dat wel, maar proberen kan geen kwaad.

©PXimport

Interactief gamen met een eenvoudige webcam (en wat oefening en een dosis goede wil).

Als je de specificatielijst van een moderne televisie of monitor bekijkt, zie je achter het kopje 'verversingssnelheid' vaak een getal staan gevolgd door 'Hz'. Jarenlang was 50 of 60 Hz de standaard, maar tegenwoordig pronken fabrikanten met 100, 120 of zelfs 144 Hz. Klinkt sneller, en sneller is meestal beter, maar wat betekent het nou eigenlijk voor jouw kijkervaring? Is het een noodzaak voor iedereen, of vooral leuk voor fanatieke gamers?

Om te begrijpen wat die Hertz (Hz) doet, moet je een televisie of monitor niet zien als een statisch schilderij, maar als een soort digitale flipbook. Het beeld dat je ziet, wordt immers continu opnieuw opgebouwd. Een standaard 60Hz-scherm ververst het beeld 60 keer per seconde. Dat is voor het menselijk oog snel genoeg om een vloeiende beweging waar te nemen bij normaal tv-kijken, zoals het nieuws of een dramaserie. Een 120Hz-scherm doet dat dus dubbel zo vaak: 120 keer per seconde.

©DC Studio

Waarom zou je meer beelden per seconde willen?

Het grootste voordeel van een hogere verversingssnelheid is soepelheid. Hoe meer beelden er per seconde worden getoond, hoe vloeiender bewegingen eruitzien. Bij 60 Hz kunnen snelle acties soms wat schokkerig ogen of last hebben van bewegingsonscherpte, ook wel 'motion blur' genoemd. Bij 120 Hz blijven details scherp, zelfs als de camera snel draait of als er bijvoorbeeld een raceauto voorbij raast. Daarnaast voelt de besturing van games directer aan. Tussen het moment dat je een knop indrukt en het moment dat je actie op het scherm ziet, zit minder tijd. Dat verschil in milliseconden lijkt verwaarloosbaar, maar je brein pikt het direct op als een responsievere ervaring.

Het verschil tussen 120 en 144 Hz (en hoger)

Terwijl 120 Hz de nieuwe gouden standaard is voor televisies, zie je bij computermonitors vaak getallen als 144 Hz, 165 Hz of zelfs 240 Hz en hoger. Het principe blijft hetzelfde, maar de toepassing verschilt. 120 Hz is de limiet voor de huidige generatie spelcomputers, zoals de PlayStation 5 en Xbox Series X. Televisies richten zich daarom specifiek op dat getal. Pc-gamers hebben echter vaak krachtiger videokaarten die nóg meer beelden per seconde kunnen produceren. Daarom zie je monitors met 144 Hz of meer.

Is het verschil tussen 120 en 144 Hz zichtbaar? Voor de gemiddelde gebruiker nauwelijks. Waar de stap van 60 naar 120 Hz een wereld van verschil is die bijna iedereen direct ziet, is de stap naar 144 Hz of hoger vooral voer voor professionele e-sporters die elke mogelijke fractie van een seconde winst nodig hebben. Voor de consument die een monitor zoekt voor thuisgebruik en gaming, is alles boven de 120 Hz doorgaans een uitstekende keuze.

©ER | ID.nl

Heb jij het nodig?

Het antwoord op die vraag hangt volledig af van wat je met je scherm doet; of dat nu een tv of een gamemonitor is. Kijk je voornamelijk lineaire televisie, films en series via streamingdiensten? Dan is een 120Hz-scherm geen harde noodzaak, aangezien films doorgaans in 24 beelden per seconde worden geschoten. Toch hebben 100/120Hz-panelen in televisies vaak wel een betere beeldkwaliteit en kunnen ze die films rustiger weergeven dan goedkopere 60Hz-panelen.

Ben je echter een gamer? Dan is het antwoord volmondig ja. De nieuwste spelcomputers en moderne videokaarten zijn gemaakt om die hoge snelheden te benutten. Games spelen soepeler, zien er scherper uit tijdens actiescènes en je reageert sneller op wat er gebeurt. Als je nu een nieuwe tv of monitor koopt met het oog op de toekomst en gaming, is 120 Hz of hoger eigenlijk een vereiste op je wensenlijstje. Let er bij televisies wel op dat je beschikt over een HDMI 2.1-aansluiting, want alleen die kabel kan de enorme hoeveelheid data van 4K-beeld met 120 Hz verwerken.

Drie tv's met 120 Hz of meer

De meeste high-end tv's van dit moment ondersteunen 120 Hz voor spelcomputers (PS5/Xbox Series X) en gaan zelfs tot 144 Hz als je ze aan een krachtige gaming-pc hangt.

Als we kijken naar de huidige generatie televisies, kunnen we niet om de LG OLED evo C5 heen. Dit is de gloednieuwe opvolger van de populaire C4 en wordt gezien als de standaard voor gamers en filmliefhebbers. Hij beschikt over vier HDMI 2.1-poorten die de volle 144 Hz ondersteunen, wat hem toekomstbestendig maakt voor pc-gamers, terwijl hij naadloos samenwerkt met de PlayStation 5 en Xbox Series X op 120 Hz. Het nieuwe paneel heeft een nog hogere helderheid dan zijn voorganger, waardoor HDR-beelden nog meer impact hebben.

Daarnaast is de Samsung OLED S95F een absolute blikvanger in de winkels. Waar Samsung vorig jaar hoge ogen gooide met de S95D, doet de F-serie er nog een schepje bovenop met een vernieuwde antireflectielaag die nog beter werkt in lichte kamers. Dit model combineert de diepe zwartwaarden van OLED met de intense kleuren van Quantum Dots. Ook dit scherm ondersteunt verversingssnelheden tot 144 Hz en beschikt over de uitgebreide Gaming Hub van Samsung, waarmee je zelfs zonder console games kunt streamen.

Voor wie liever geen OLED wil, is de Samsung Neo QLED QN90F de meest courante keuze in het high-end lcd-segment. Dit 2025-model maakt gebruik van geavanceerde Mini-LED-technologie, waardoor de helderheid veel hoger ligt dan bij OLED-schermen. Dat maakt hem ideaal voor een zonovergoten woonkamer. Met een verversingssnelheid die oploopt tot 144 Hz en een extreem lage invoervertraging, is dit voor veel competitieve gamers de favoriete keuze.

Drie monitors met 120 Hz of meer

Bij monitors ligt de standaard tegenwoordig al hoger dan 120 Hz, omdat snelheid de uitkomst van een potje schieten of racen bepaalt. Deze modellen zijn populair op Kieskeurig.

Op het gebied van monitoren zien we dat 240 Hz langzaam de nieuwe standaard wordt voor de serieuze gamer. Een model dat momenteel erg goed scoort op Kieskeurig is de LG UltraGear 27GR83Q. Dit is een 27-inch IPS-scherm met een razendsnelle verversingssnelheid van 240 Hz. In tegenstelling tot oudere modellen biedt dit scherm een extreem snelle responstijd van 1 milliseconde, waardoor je in snelle shooters geen last hebt van wazige beelden. Het is een van de meest complete monitoren van dit moment die zowel voor pc als console geschikt is.

Zoek je de absolute top in beeldkwaliteit, dan is de Samsung Odyssey G6 (G60SD) een model dat je veel ziet. Dit is een moderne OLED-monitor met een verversingssnelheid van maar liefst 360 Hz. Hoewel dat misschien overkill klinkt, zorgt de combinatie van de OLED-techniek en deze snelheid voor een ongekend vloeiende en scherpe ervaring. Het scherm heeft bovendien een nieuw koelsysteem waardoor de kans op inbranden – een angst bij oudere OLED-monitoren – aanzienlijk is verkleind.

Voor wie een beperkter budget heeft maar wel snelheid wil, is de MSI MAG 27CQ6F een actuele hardloper. Dit is een gebogen scherm (Curved) met een snelheid van 180 Hz, wat net dat beetje extra soepelheid geeft ten opzichte van de standaard 144 Hz-schermen. Het paneel biedt een hoog contrast en is daarmee een uitstekende instapper voor wie zijn game-ervaring wil upgraden zonder direct de hoofdprijs te betalen.

QD-OLED is steeds vaker terug te vinden in gamingmonitoren. Waar deze techniek eerst vooral was voorbehouden aan het hogere segment, zie je steeds vaker in modellen die voor een veel bredere groep gamers betaalbaar zijn. De vraag is natuurlijk of je dat verschil in beeldkwaliteit ook echt merkt tijdens het spelen. In dit artikel lees je hoe QD-OLED werkt en wanneer je het verschil in de praktijk merkt.

Wat QD-OLED anders maakt

Een traditioneel LCD-paneel werkt met achtergrondlicht dat door meerdere lagen heen moet voordat je een beeld ziet. Dat kost tijd en maakt dat zwart nooit volledig zwart wordt. QD-OLED laat die tussenlagen achterwege. Elke pixel geeft zelf licht en schakelt onafhankelijk van de rest. Daardoor reageert het beeld direct. De quantum-dot-laag zet het blauwe OLED-licht om in diepe en zuivere kleuren. Het voelt alsof je condens van een raam veegt: zodra de waas verdwijnt, zie je het beeld helder en zonder vertraging.

©ID.nl

Vloeiende beelden bij snelle actie

Die directe pixelreactie merk je vooral wanneer je snelle spellen speelt. Omdat pixels vrijwel meteen overschakelen naar een nieuwe kleurstand, blijven objecten die over het scherm vliegen scherp in beeld. In shooters, racespellen en andere games waarbij snelheid telt, bijvoorbeeld voetbalgames, ontstaat daardoor een rustiger beeld met minder bewegingsonscherpte. Je ogen hoeven zich minder vaak aan te passen. Daardoor raken ze minder snel vermoeid en houd je makkelijker overzicht, ook wanneer je langere tijd achter elkaar speelt.

©ID.nl

Zicht in donkere scènes

QD-OLED blinkt uit in donkere scènes. Pixels die geen licht hoeven te geven, staan volledig uit en leveren een diep zwart dat je bij LCD-panelen zelden ziet. Doordat heldere elementen hier direct naast kunnen staan zonder dat ze licht lekken, ontstaat een sterk contrast dat schaduwen en lichte accenten duidelijker scheidt. Daardoor verdwijnen grijze waasjes in schaduwhoeken en blijven contouren van objecten helder zichtbaar. Vooral in stealth-games, horrorspellen en shooters waarin je tegenstanders soms alleen als silhouet ziet, levert dat een tastbaar voordeel op.

©ID.nl

Kleurrijk zonder overdrijven

De quantum-dot-laag zorgt voor een breed kleurbereik waardoor lichteffecten, huidtinten en subtiele schaduwen goed zichtbaar blijven. Veel QD-OLED-monitoren tonen kleuren standaard wat verzadigd, vooral in de felste modi. In een sRGB- of filmmodus wordt het beeld zachter en natuurgetrouwer, wat beter aansluit bij fotobewerking en dagelijks gebruik. Zodra je de juiste modus gebruikt, lopen kleuren vloeiend in elkaar over en blijven ze gelijkmatig, terwijl uitgesproken elementen zoals neon en magie juist duidelijk opvallen. Dat merk je niet alleen in games, maar ook wanneer je foto's bewerkt of films kijkt.

Helderheid en HDR in perspectief

QD-OLED heeft op het gebied van helderheid flinke stappen gezet ten opzichte van eerdere OLED-generaties. In HDR-games kunnen lichte delen krachtig oplichten zonder dat fel zacht of dof oogt; explosies, glinsteringen op water en fel tegenlicht komen daardoor beter tot hun recht. Toch is het goed om te weten dat deze techniek niet alle beperkingen wegneemt. De helderheid van QD-OLED hangt sterk af van de schermvulling. Bij SDR (standaard dynamisch bereik, het normale helderheidsniveau voor dagelijkse pc-taken) op een volledig wit scherm ligt de helderheid meestal rond de 200 tot 250 nits. Bij kleinere, heldere onderdelen kan dit oplopen richting 400 tot 500 nits. In HDR kunnen pieken van 1000 tot 1300 nits worden bereikt, maar die waarden gelden vooral voor kleine accenten en niet voor het hele scherm. Mini-LED-monitoren houden hogere helderheidsniveaus langer vast, wat in fel verlichte kamers zichtbaar voordeel geeft in extreme highlights. QD-OLED compenseert veel daarvan met perfect zwart, waardoor het contrast wel krachtig blijft (zie ook kader QD-OLED versus Mini-LED) .

Reflecties in daglicht

De meeste QD-OLED-monitoren hebben een glanzende afwerking. Dat helpt bij de kleurweergave en het contrast, maar maakt het paneel gevoeliger voor reflecties bij daglicht. Daarnaast ontbreekt een polarisatiefilter. Daardoor kunnen zwartwaarden in fel licht een paarse of grijze waas krijgen: het diepe zwart wordt zichtbaar opgelicht, meer dan bij een gewone spiegeling. Dat drukt het contrast in een goed verlichte kamer en kan afleiden bij gamen. Gebruik je de monitor vooral in een donkere of gelijkmatig verlichte ruimte, dan speelt dit nauwelijks. In kamers met veel direct zonlicht of grote ramen komt een matte Mini-LED-monitor daarom vaak rustiger over.

©ID.nl

Minimale inputvertraging

Naast de snelle pixelreacties is ook de invoervertraging laag. Moderne QD-OLED-modellen reageren direct op elke muisbeweging en elke controlleractie. Vooral in competitieve shooters is dat een voordeel, omdat elke handeling zonder merkbare vertraging op het scherm verschijnt. 

Burn-in en levensduur

Burn-in blijft bij elke OLED-variant een punt van aandacht, al zijn moderne QD-OLED-schermen duidelijk verder dan eerdere generaties. Ze gebruiken meerdere beschermingsmechanismen die de belasting door statische beelden beperken. Voor normaal gamegebruik werkt dat in de praktijk goed en blijft het risico klein.

Dat neemt niet weg dat enige nuance op zijn plaats is. Gebruik je een monitor dagelijks vele uren voor taken met veel vaste elementen, zoals spreadsheets, fotobewerkingspanelen of het steeds terugkerende HUD van één game, dan is de kans op inbranden groter dan bij LCD- of Mini-LED-panelen. Afwisseling in wat je op het scherm toont en af en toe even pauze nemen helpt om het paneel langer in goede staat te houden. Even pauze nemen is ook voor jezelf goed trouwens!

Wat voor beschermingstechnieken kun je tegenkomen?

©AGON by AOC

Voorbeeld: bescherming in de praktijk

Veel QD-OLED-monitoren combineren verschillende beschermingsmechanismen om het risico op burn-in te beperken. In onderstaande tabel zie je bijvoorbeeld wat je kunt vinden in een aantal recente modellen uit de AGON PRO line-up van AOC. Je kunt al deze functies zelf in- en uitschakelen en je kunt de intensiteit ervan aanpassen. Dat betekent dat je zelf kunt bepalen hoe sterk de bescherming is.

Voor wie QD-OLED vooral interessant is

Gamers die veel snelle actie spelen, halen het meeste uit QD-OLED. De voordelen van de techniek zijn in elk genre zichtbaar, maar vallen vooral op in shooters en racespellen, waar tempo en directe reacties tellen. Ook filmische games die sterk leunen op licht-donkercontrasten winnen zichtbaar aan sfeer en detail.

Conclusie

QD-OLED combineert diepe zwartwaarden met snelle pixelreacties en een breed kleurbereik. Dat zorgt voor een vloeiend beeld in snelle games en meer overzicht in donkere scènes. HDR komt overtuigend tot zijn recht, al blijven Mini-LED-schermen beter overeind bij zeer hoge helderheid en fel daglicht. Inbranden blijft een punt van aandacht wanneer hetzelfde element lange tijd in beeld staat, maar moderne modellen beschikken over uitgebreide beschermingsmaatregelen. Voor veel gamers is QD-OLED daarmee een goede keuze: snel, sfeervol en klaar voor de komende jaren.