Je hebt een webcam en de kans is aanwezig dat je die soms inschakelt voor een potje videochatten. Leuk, maar met zo'n goedkope webcam kun je nog wat andere dingen doen. Je woning bewaking bijvoorbeeld, je aanmelden bij Windows, gamen, live videobeelden streamen of in een virtuele paskamer stappen.

Tip 01: Bewaking

Er bestaan geavanceerde bewakingssystemen met camera en bewegingsdetectie, maar die hebben vaak een stevig prijskaartje. Je komt ook een heel eind met een degelijke webcam en goede surveillancesoftware. Een van de meest flexibele gratis tools is het opensourceprogramma iSpy, geschikt voor zowat alle edities van Windows en beschikbaar in een 32- en 64bit-variant. Lees ook: Zet je Android-telefoon in als beveiligingscamera.

Met enkele muisklikken is de installatie een feit. Mogelijk moet je wel nog even je firewall sussen: iSpy wil namelijk ook graag via het internet communiceren. De interface blijkt Engelstalig, maar via Options / Settings hoort ook het Nederlands tot de mogelijkheden. Het komt er nu op aan je - reeds aangesloten - webcam toe te voegen. Dat doe je logischerwijs via Toevoegen / Lokale camera (voor een netwerkcamera is dat IP camera wizard). Op het tabblad Lokaal apparaat verwijs je vervolgens naar je webcam en stel je de beoogde Video resolutie in. Bevestig met OK.

©PXimport

Tip 01 Met een paar muisklikken voeg je een webcam toe aan iSpy.

Tip 02: iSpy instellen

Je belandt nu in het instellingenvenster van de toegevoegde camera. Toch niet? Klik dan met de rechtermuisknop op het voorbeeldvenster van de camera en kies Bewerken. De instelmogelijkheden zijn zeer uitgebreid. We beperken ons hier tot een paar belangrijke opties. Zo kun je op het tabblad Camera bij Transform aangeven of je het beeld eventueel wilt roteren of omkeren (bijvoorbeeld als je camera omgekeerd aan het plafond ophangt). Via de knop Geavanceerde eigenschappen kun je het beeld optimaliseren. Op het tabblad Storage geef je aan waar de opgenomen beelden terecht horen te komen.

Die kun je dan bekijken via het menu Bekijk / Bestanden /Videobestanden. Belangrijk is ook het tabblad Bewegingsdetectie: hiermee zorg je ervoor dat je camera begint op te nemen zodra er beweging wordt geregistreerd. Met de muis baken je zelf de gewenste detectiezone(s) af op het voorbeeldvenster. Om de bewegingsdetectie uit te schakelen, stel je Gebruik detector in op Geen. Voor meer feedback klik je Gebruikstips aan.

©PXimport

Tip 03 Ook het automatisch uploaden van snapshots en videobeelden naar ftp zit erbij.

Tip 03: Automatisch opnemen

Wil je dat iSpy automatisch beelden begint op te slaan zodra er beweging wordt gedetecteerd, open dan het tabblad Opnemen en stip bij Opname mode de optie Bewegingsdetectie aan. Je legt hier ook de minimale en maximale opnametijd (in seconden) vast per bestand en je stelt tevens het gewenste videoformaat in, standaard is dat h264 mp4 met variabele framerate. Handig is nog dat je die beelden ook via ftp automatisch kunt uploaden. Open daartoe het tabblad FTP en klik op Servers.

Druk op de knop Toevoegen en vul de gegevens van je ftp-server in. Bevestig met OK, zorg dat er een vinkje staat bij Ingeschakeld en stip de optie Bewegingsdetectie aan. Bij Upload Recordings kun je nog aangeven dat je een live videostream wilt uploaden.

We kunnen ons voorstellen dat je de bewegingsdetectie niet altijd actief wilt hebben. Het tabblad Planning biedt uitkomst. Plaats een vinkje bij Tijdschema camera, klik op Toevoegen en voorzie de gewenste timing en acties. Vergeet het vinkje niet bij Opnemen op detect. Bevestig je keuze met Opslaan. Klik het voorbeeldvenster van je webcam met de rechtermuisknop aan en kies Tijdschema toepassen.

Spionage?

Er bestaat malware die jou via je (ingebouwde) webcam kan bespioneren. Om dat te vermijden zorg je er in elk geval voor dat je computer van up-to-date antivirussoftware is voorzien. Nog veiliger is het je webcam uit te schakelen wanneer je die zelf niet gebruikt. Een externe webcam kun je natuurlijk makkelijk loskoppelen. Voor (laptops met) geïntegreerde webcams ga je eerst na of je die via het BIOS kunt uitschakelen: raadpleeg hiervoor de handleiding bij je systeem. Houd er rekening mee dat je hierdoor vaak ook je microfoon uitschakelt. Je kunt de webcam ook in je besturingssysteem op non-actief zetten (hoewel niet 100% hackerproof). Druk op Windows-toets+R en voer het commando devmgmt.msc uit. Open de rubriek Beeldapparaten en klik je webcam met de rechtermuisknop aan, waarna je Uitschakelen kiest.

Het kan natuurlijk ook minder gesofisticeerd: je plakt de lens van je webcam eenvoudigweg met ondoorzichtige tape af.

©PXimport

Hoewel niet echt hackerproof, kun je je webcam ook via het Apparaatbeheer uitschakelen.

Tip 04: Videochatten

Wil je tijdens het videochatten verrassend uit de hoek komen, dan kun je je natuurlijk zelf met allerlei attributen opsmukken. Maar het kan ook makkelijker, met behulp van een 'virtuele webcam' die de beelden eerst van allerlei effecten voorziet voor je die met je (fysieke) webcam doorstuurt.

Een van de leukste tools is ManyCam, beschikbaar voor OS X en Windows. Wij gaan aan de slag met de gratis variant, maar het moet gezegd: de betaalversies bieden nog heel wat extra's aan (zie hier voor de versieverschillen). Tijdens de installatie stel je de gewenste taal in, waarbij Dutch beschikbaar is. Let er wel op het vinkje te verwijderen naast de onderdelen die je niet mee wenst te installeren, en te bevestigen met Decline! Als het goed is krijg je al meteen je webcambeelden te zien bij het opstarten van ManyCam. Krijg je geen beeld te zien of heb je twee camera's aangesloten (meer ondersteunt de gratis versie niet), klik dan met de rechtermuisknop op een 'video preset'-tegel en selecteer de gewenste camera.

Tip 05: Chat met extra's

Het kan overigens ook nuttig zijn dezelfde camera twee keer toe te voegen. ManyCam maakt er dan twee (virtuele) streams van en laat je toe met een muisklik tussen beide over te schakelen. Het is met dit programma mogelijk de beelden van je webcam op te leuken met allerlei effecten en (geanimeerde) objecten. Open het tabblad Effecten en klik het pijltje naar links aan tot je bovenaan Categorie ziet verschijnen. Je kunt hier nu kiezen uit onder meer Filters, Distortions, Backgrounds, Borders, Overlays, Objects, Face Access en Emoticons. Wil je nog meer van dit fraais, klik hier dan op Meer ophalen, je belandt dan hier waar je nog vele honderden effecten kunt downloaden.

Zo'n stream hoeft zich trouwens niet te beperken tot de beelden van je fysieke camera. Vanuit het contextmenu van zo'n video preset kun je namelijk ook een screencast (Desktop), eerder gemaakte en opgeslagen foto's of videoclips (Mediabestanden), een YouTube-filmpje (URL YouTube) of een spelletje (Game) doorsturen.

Je hebt het vast al gemerkt: onderaan tref je diverse tabbladen aan van waaruit je het beeld of het geluid kunt optimaliseren, en tekst of een whiteboard-functie (Tekenen) aan de videostream kunt toevoegen. Ook een afspeellijst samenstellen op basis van (opgeslagen) streams hoort tot de mogelijkheden. Die kun je dan op elk moment aan je chatpartners tonen.

Online webcams

Heb je zelf geen webcam, dan kun je nog altijd veel plezier beleven aan webcams ... van anderen! Immers, je kunt je browser afstemmen op vele duizenden live videostreams van (web- en IP-)cams die via het internet bereikbaar zijn. Een van de bekendste collecties van online webcams is Earthcam met live streams van over de hele wereld. Door in te zoomen op een wereldkaart kun je afstemmen op webcambeelden van een specifieke locatie. Of je tikt een trefwoord in de zoekbalk in. En voor wie er iets voor voelt: het is ook mogelijk je eigen webcamstream aan de collectie toe te voegen.

Liefhebbers van mooie toeristische plekjes zullen zeker ook gecharmeerd zijn van deze site (een verzameling van circa 29000 webcams) en www.lookr.com (waar je ook de beelden van de afgelopen 24 uur versneld kunt bekijken).

©PXimport

Duizenden webcams, van over de hele wereld.

Tip 06: Live streamen

Neem je wel vaker deel aan een evenement, zoals een sportwedstrijd, huwelijks- of verjaardagsfeest, dan is het mogelijk de gebeurtenissen live te streamen. Veel meer dan een vlotte internetverbinding, een streaming-app of -service en natuurlijk een webcam heb je niet nodig. Tot de betere services voor live videostreaming horen www.livestream.com en www.ustream.tv. We bekijken even deze laatste. Na je aanmelding (met Sign up en Start free trial - de gratis versie kan wel advertenties op je videobeelden plaatsen), krijg je eigen videokanaal en een bijhorende url die je met vrienden en kennissen kunt delen. Je hoeft je overigens weinig zorgen te maken over een beperkte bandbreedte: Ustream laat duizenden kijkers per kanaal toe.

De werking is eenvoudig. Klik op Go live now, kies een geschikte kanaalnaam en bevestig met Take me to the broadcaster. Bevestig in het venstertje van Adobe Flash Player dat de service je webcam mag aanspreken. In een voorbeeldvenster verschijnt het beeld van je webcam en met een druk op de knop Uitzenden ga je meteen live. Chatten tijdens de uitzending is eveneens mogelijk.

Op de site kun je tevens een Desktop Broadcaster downloaden die nog veel meer mogelijkheden biedt dan de browseromgeving, waaronder het doorsturen van screencasts.

©PXimport

Live video streamen, vanuit je browser.

Tip 07: Aanmelden

Er komen steeds meer apparaten uit die Windows Hello ondersteunen: deze technologie zorgt ervoor dat je je op basis van biometrische gegevens, zoals je vingerafdruk, gezicht of iris bij een Windows 10-apparaat kunt aanmelden. Het kan ook wel met een eenvoudige webcam in combinatie met de gratis tool KeyLemon (er zijn versies beschikbaar voor Windows Vista en hoger en voor OS X 10.6 en hoger). Je hebt ook MS Visual C++ 2013 RTL nodig, maar dat wordt normaliter automatisch voor je geregeld.

Na de installatie start je KeyLemon Control Center op en klik je bij Face op Set up now en op Create your face profile. Kijk nu recht in de cameralens, bevestig met Create a new facemodel en met Next step. Selecteer een van de beschikbare miniatuurfoto's, geef het model een naam, kies het bijhorende Windows-account en rond af met Finish. In principe ben je nu klaar en kun je meteen gaan testen: druk op Windows-toets+L en ontgrendel je Windows-sessie door even naar de camera te blikken. Of toch maar door je wachtwoord in te voeren mocht de biometrische authenticatie onverhoopt niet blijken te werken.

©PXimport

Biometrische authenticatie (gelaatsherkenning) kan ook zonder Windows Hello.

Tip 08: Geanimeerde avatars

Afbeeldingen van gebruikers (avatars) heb je ongetwijfeld al vaker zien passeren op blogs, webfora of sociale media. Heel wat van deze diensten laten ook toe dat je hiervoor geanimeerde gif's gebruikt. Dat zijn afzonderlijke snapshots (van jezelf) die je dan als opeenvolgende frames in een gif-bestand stopt. Je raad het al: dat kun je prima doen met je webcam, vooral dan in combinatie met een (gratis) service als WebCam Avatar. Zodra je de site toegang tot je webcam hebt gegeven, verschijnt het camerabeeld in je browser. Telkens als je op TakeSnapshot klikt wordt een foto genomen. De fotobestanden verschijnen onder aan het beeld en laten zich nog van plaats wisselen of selectief verwijderen.

Is alles naar wens, vul dan de gevraagde gegevens in (zoals Avatar Name, Frame interval (ms) en Width of Height (px). Rond af met Create: even later is het geanimeerde gif'je klaar voor download. Deze dienst laat zich trouwens prima combineren met het in tip 4 en 5 besproken ManyCam, bijvoorbeeld op basis van een van de vele gratis avatars. Krijg je wel het beeld van je fysieke webcam maar niet dat van ManyCam door, druk dan op het knopje Configure en selecteer ManyCam Virtual Webcam in het uitklapmenu van het Adobe Flash Player-venstertje.

©PXimport

Ook WebCam Avatar werkt prima samen met (de avatars van) ManyCam.

Tip 09: Augmented reality

Augmented reality is de combinatie van virtuele objecten en (wat we ervaren als) de echte werkelijkheid. In ManyCam heb je al voorbeelden van dergelijke combinaties kunnen zien, zoals een virtuele hoed die op je hoofd wordt geplaatst en die tijdens het streamen van de beelden ook effectief de bewegingen van je hoofd volgt. Ook bedrijven hebben de afgelopen jaren kleinschalige augmented reality-projecten uitgevoerd in combinatie met webcams, zoals de virtuele spiegel van (zonne)brillenfabrikant Ray-Ban. Surf hiernaartoe, bevestig met I accept, selecteer desgevraagd de gewenste webcam en geef de site toestemming die te gebruiken. Kijk in de camera en klik een van de beschikbare brillen aan: een virtuele spiegel!

Jammer genoeg werden heel wat van deze projecten intussen weer afgevoerd. Dat heeft natuurlijk veel te maken met het feit dat slimme brillen of mobiele apparaten als smartphones en tablets (in combinatie met apps als Layar en Wikitude) meer geschikt zijn voor 'augmented reality'.

Er komt weliswaar nog heel wat op ons af met augmented reality, maar het is zeer de vraag of webcams daar nog een significante rol in zullen spelen.

©PXimport

Spiegeltje aan de wand: wie heeft de mooiste bril van het land?

Tip 10: Interactief aansturen

Een aantal jaar geleden bracht Sony een speciale webcam uit (EyeToy) waarmee de PlayStation-console meteen een NUI oftewel Natural User Interface kreeg: de webcam liet je namelijk toe de console met 'natuurlijke' gebaren aan te sturen. Met de bewegingssensor Kinect deed Microsoft enkele jaren later iets gelijkaardigs voor zijn eigen gameconsole Xbox 360.

Start-up Flutter bewees dat ook de combinatie van een desktop-pc met een gewone webcam werkte. Je hoefde maar bepaalde handbewegingen in de richting van je webcam te maken om programma's als iTunes, Rdio en Spotify aan te sturen. Intussen heeft Google deze technologie ingekocht.

Voor interactief gamen met behulp van gebaren kun je wel nog terecht bij WebCam Mania en bij CamSpace. Deze laatste service is geen spel maar laat je toe je eigen games via je webcam (in combinatie met en een desktop-applicatie) aan te sturen. Behoorlijk rudimentair, dat wel, maar proberen kan geen kwaad.

©PXimport

Interactief gamen met een eenvoudige webcam (en wat oefening en een dosis goede wil).

De geur van versgebakken oliebollen hoort bij december. Toch ziet niet iedereen het zitten om met een pan heet vet aan de slag te gaan. Oliebakken in de airfryer lijkt dan een aantrekkelijk alternatief: minder luchtjes en ook nog eens minder vet. Maar levert bakken in een airfryer dezelfde oliebol op, of moet je toch de frituurpan uit het vet halen?

Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat? Het korte antwoord is duidelijk: nee, een traditionele oliebol bak je niet in een airfryer. Klassiek oliebollenbeslag is vloeibaar en heeft direct contact met hete olie nodig om zijn vorm en structuur te krijgen. Een airfryer is in de basis een compacte heteluchtoven. Zonder een bad van hete olie kan het beslag niet snel genoeg stollen. Wie het toch probeert, ziet het deeg door het mandje zakken of uitlopen tot een platte, taaie schijf. Dat ligt niet aan het recept, maar aan de techniek.

Waarom hete olie onmisbaar is

Zodra je het beslag van de oliebol in de hete olie van de frituurpan schept, ontstaat er vrijwel direct een korstje om de buitenkant. Binnen in de bol ontstaat stoom, waardoor de bol uitzet en luchtig wordt. Die combinatie van afsluiten en opblazen zorgt voor de typische oliebolstructuur. In een airfryer ontbreekt die directe warmteoverdracht. Hete lucht is simpelweg minder krachtig dan hete olie. Zonder direct contact met heet vet kan het beslag niet snel genoeg stollen. Daardoor blijft een echte oliebol uit de airfryer onmogelijk.

©Gegenereerd door AI

Wat wel kan: kwarkbollen uit de airfryer

Wie toch iets zelf wil maken in de airfryer, moet het klassieke oliebollenbeslag loslaten. Met een steviger beslag, bijvoorbeeld op basis van kwark, kun je ballen vormen die hun vorm behouden. Deze bollen garen prima in de hete lucht en krijgen een mooie bruine buitenkant. De uitkomst lijkt qua vorm op een oliebol, maar de structuur is compacter en de smaak meer broodachtig. Denk aan iets tussen een zoet broodje en een scone. Lekker, lichter en prima als alternatief, maar: het is geen oliebol zoals je die van de kraam kent.

Wat ook goed kan: oliebollen opwarmen in de airfryer

Waar de airfryer wel echt tot zijn recht komt, is bij het opwarmen van gekochte oliebollen. In de magnetron worden ze snel slap en taai. In de airfryer gebeurt het tegenovergestelde. Door de bollen een paar minuten op ongeveer 180 graden te verwarmen, wordt de korst weer knapperig en warmt de binnenkant gelijkmatig op. Je oliebollen smaken weer alsof je ze net gebakken (of gehaald) hebt!

Samenvatting

Wil je de échte oliebol, dan heb je twee opties: zelf bakken in een frituurpan of halen bij de kraam. Bakken in de airfryer kan niet, omdat vloeibaar beslag niet geschikt is voor hete lucht. Je kunt bijvoorbeeld wel kwarkbollen maken, maar dat is toch anders. De grootste winst zit in het opwarmen van kant-en-klare oliebollen: in de airfryer gaat dat snel, ze worden heerlijk knapperig en je hebt geen last van frituurlucht in huis.

🎆 Vuurwerk op je Galaxy Smartphone? 👇

Het spreekwoord 'krakende wagens lopen het langst' gaat helaas vaak niet op in de computerwereld. Moderne systemen reageren soms allergisch op oudere hardware. Toch zijn er methoden en slimme trucs om zulke apparaten te laten werken onder Windows 10 of 11.

Apparaat niet herkend

Wanneer je een oud apparaat aansluit, kan het gebeuren dat Windows het niet herkent.. Daardoor verschijnt het niet in de lijst met apparaten. Je controleert dit door via een klik met rechts op de Windows-knop Apparaatbeheer te openen. Verschijnt hier iets als 'Onbekend apparaat' of zie je een geel driehoekje of vraagteken, dan heeft Windows het apparaat wel fysiek herkend, maar geen juiste driver gevonden. Je leest hier meer over bij de passage Driverprobleem. Mogelijke oorzaken zijn het ontbreken van een plug-and-playdriver of een verouderd aansluitingstype.

Je kunt dan verschillende dingen proberen. Controleer eerst de aansluiting en de stroomvoorziening. Zorg dat het apparaat juist is aangesloten en ingeschakeld. Bij usb-apparaten helpt het soms een andere poort te proberen. Oudere usb1.1-apparaten werken vaak beter via een usb2.0-poort of een usb-hub met eigen voeding dan via een usb3.0-poort. Heeft je pc nog een parallelle of seriële poort? Controleer dan in het systeem-BIOS of deze is ingeschakeld. Heeft je toestel zo'n poort niet, dan ben je meestal aangewezen op een adapter (zie de passage Aansluitingen).

Handmatige installatie

Je kunt het apparaat ook handmatig proberen te installeren. Misschien heb je nog een cd-rom met de installatiebestanden, zodat het zo lukt. Heeft je pc geen cd-station meer, dan sluit je een extern cd-station aan of kopieer je de bestanden op een andere pc met cd-station naar een usb-stick. Je kunt er ook een iso-bestand van maken en dit met een dubbelklik als virtuele schijf koppelen op je pc. Je kunt dit doen met bijvoorbeeld Burnaware Free. Ga naar www.burnaware.com en kies voor ISO-bestand aanmaken.

Heb je geen cd-rom? Start dan Apparaatbeheer, open het menu Actie en kies Oudere hardware toevoegen. Kies De hardware opsporen en automatisch installeren, geef het hardwaretype aan, zoals Beeldapparaten of Draagbare apparaten, en selecteer het juiste product en model. Heb je zelf een geschikte driver gevonden (bijvoorbeeld op de site van de producent), klik dan op Bladeren en verwijs naar het installatiebestand (inf).

Voor printers open je Instellingen in Windows en kies je Bluetooth en apparaten / Printers en scanners. Klik op Apparaat toevoegen en kies bij De printer die ik wil gebruiken, staat niet in de lijst voor Handmatig een nieuw apparaat toevoegen. In het dialoogvenster laat je Mijn printer is iets ouder. Help mij met zoeken geselecteerd. Werkt dat niet, probeer dan Een lokale printer of een netwerkprinter toevoegen met handmatige instellingen, waarna je de juiste poort en het stuurprogramma kiest. Klik hier ook op Windows Update: zo is de kans groter dat Windows alsnog de juiste driver ophaalt. Je kunt ook een vergelijkbaar model uit de lijst proberen.

Soorten aansluitingen

Gaat het om oudere apparaten, dan hebben die vaak een interface die je op moderne pc's niet meer vindt, zoals een parallelle of seriële aansluiting of firewire. Voor parallel gebruik je een usb-naar-parallel-adapter (meestal usb-A naar 36-pins Sub-D). De printer verschijnt dan als 'USB Printing Support' en werkt vaak met generieke drivers. Sommige oude drivers verwachten een echte LPT-poort met een logische naam als LPT1. Je kunt dan de gedeelde usb-printerpoort mappen naar LPT1 met het opdrachtprompt-commando

(met net use LPT1: /delete verwijder je deze koppeling). <printershare> is de gedeelde printernaam, zoals ingesteld via Instellingen in Windows: klik op de printernaam, kies Printereigenschappen en open het tabblad Delen. Zo kun je vaak nog printen vanuit oude DOS- of Windows-apps.

Voor een seriële poort (met een DB9 RS232-kabel) gebruik je eveneens een usb-adapter, liefst met FTDI-chip en aangesloten op een usb2.0-poort. Mogelijk moet je eerst de adapterdriver installeren voordat deze in Apparaatbeheer verschijnt (onder een naam als '[…] COMx'). Om het juiste poortnummer (zoals COM1) in te stellen, klik je met rechts op het apparaat, open je Poortinstellingen en klik je op Geavanceerd.

Koop altijd adapters van goede kwaliteit (en van een bekend merk), aangezien goedkopere exemplaren zich niet altijd aan de specificaties houden.

Voor firewire kun je de installatie van een PCIe-naar-firewire (IEEE 1394) adapterkaart overwegen. Met de Microsoft 1394 OHCI Legacy Driver activeer je deze vervolgens in Windows 10/11 en kun je bijvoorbeeld een oude DV-camera of audio-interface aansluiten. Klik hier voor een downloadlink met instructies.

Driverprobleem

Wanneer Windows het apparaat herkent via een van bovenstaande stappen, blijft het afwachten of er een geschikte driver voor Windows 10/11 beschikbaar is. Je kunt eerst een generieke driver proberen, die vaak via de Windows-updatefunctie beschikbaar is. Klik in Apparaatbeheer met rechts op het apparaat, kies Stuurprogramma bijwerken en klik vervolgens op Automatisch zoeken naar stuurprogramma's / In Windows Update zoeken naar bijgewerkte stuurprogramma's.

Soms vind je geschikte drivers bij de optionele updates. Ga hiervoor naar Instellingen, kies Windows Update / Geavanceerde opties / Optionele updates en open Stuurprogramma-updates. Je kunt ook zoeken naar een basisdriver, add-onmodule of universele driver van de fabrikant, zoals de (Smart) Universal Printer Driver van HP.

Vind je geen driver op de site van de fabrikant, dan kun je er ook zelf naar googelen op basis van het hardware-ID. Start Apparaatbeheer, klik met rechts op het apparaat (eventueel bij Andere apparaten of Onbekend apparaat), kies Eigenschappen en open het tabblad Details. Stel Eigenschap in op Hardware-id's. Klik met rechts op een gevonden ID, kies Kopiëren en plak dit met Ctrl+V in een zoekmachine als Google. Mogelijk levert dit een geschikte driver op.

Heb je nog een driver voor Windows 7 of ouder, probeer dan de installatie in compatibiliteitsmodus. Klik met rechts op het installatieprogramma, kies Eigenschappen en ga naar het tabblad Compatibiliteit. Zet een vinkje bij Dit programma uitvoeren in compatibiliteitsmodus voor en kies de laatst ondersteunde versie, zoals Windows 7 of Windows XP (Service Pack 2). Door ook Dit programma als administrator uitvoeren te selecteren, vergroot je de kans dat Windows de oudere driver alsnog aanvaardt, zeker als het geen 'kernel-driver' met volledige systeemrechten betreft (zie ook de passage Driverblokkade). Dit is ons bijvoorbeeld al gelukt voor een Canon Pixma iP4200-printer.

Lees ook: De perfecte printer kiezen? Hier moet je op letten

Alternatieve drivers

Je kunt ook op zoek gaan naar alternatieve, niet-officiële stuurprogramma's. Er zijn verschillende community's en fora die voor populaire oudere apparaten aangepaste drivers aanbieden of INF-bestanden hebben aangepast om ze onder nieuwere Windows-versies te laten werken.

Voor scanners is de alternatieve software van VueScan populair. Deze ondersteunt bijna achtduizend oude scanner-modellen en werkt vaak prima, al is de software niet gratis (vanaf circa 19 euro per jaar). Een proefversie is wel beschikbaar (je kunt eventueel een wegwerpadres gebruiken), zodat je kunt nagaan of je scanner werkt onder Windows 10/11.

Voor printers is het Gutenprint-driverpakket bekend, voorheen bekend als Gimp-print, al is dit alleen beschikbaar voor Linux en macOS. We hebben helaas niet de ruimte om hier dieper op in te gaan, maar je kunt een al dan niet virtuele Linux-machine op je netwerk opzetten (ook op een Raspberry Pi) en hierop Gutenprint installeren. Vervolgens deel je de printer zodat je deze ook op je Windows-pc kunt gebruiken. Voor scanners bestaat een vergelijkbaar project: Scanner Access Now Easy, eveneens voor Linux.

Driverblokkade

Het kan gebeuren dat er wel een driver beschikbaar is, maar dat Windows 10/11 de installatie blokkeert. Mogelijk is de driver technisch incompatibel, bijvoorbeeld een 32bit-driver op een 64bit-systeem (Windows 11 is altijd 64 bit), of een kerneldriver die noodzakelijke kernelfuncties mist doordat deze niet meer worden ondersteund door het geüpdatete besturingssysteem. In dit geval kun je nog de compatibiliteitsmodus proberen (zie de passage Driverprobleem), maar het resultaat blijft onzeker. Je maakt dan meer kans via een virtuele machine met een oudere Windows-versie, zoals Windows 10 voor 32bit-drivers.

Soms blokkeert Windows 10/11 de installatie omdat de (kernel)driver niet digitaal is ondertekend. Ben je zeker dat het om een betrouwbare driver gaat, dan kun je deze controle tijdelijk uitschakelen. Open Instellingen, kies Systeem / Systeemherstel en klik tweemaal op Nu opnieuw opstarten. Kies vervolgens Problemen oplossen / Geavanceerde opties / Opstartinstellingen en klik op Opnieuw opstarten. In het menu dat verschijnt, kies je optie 7: Afdwingen van stuurprogrammahandtekening uitschakelen. Windows start nu zonder handtekeningcontrole, zodat je de driver kunt installeren. Bij de volgende herstart is de controle weer actief, maar de driver blijft werken.

Ga je liever voor een iets doortastender aanpak? Voer dan de Opdrachtprompt uit als administrator, voer het commando bcdedit /set TESTSIGNING ON in en herstart je pc. Deze draait dan in testmodus, zie de indicatie rechtsonder. Installeer de driver en voer daarna meteen bcdedit /set TESTSIGNING OFF uit, gevolgd door een herstart om terug normaal te werken.

Virtueel alternatief

Lukt het niet om je oude apparaat met een van de bovenstaande workarounds aan de praat te krijgen binnen Windows 10/11, dan zit er weinig anders op dan een ouder of ander besturingssysteem te gebruiken. Het handigst is om dit als virtuele machine (VM) bovenop je huidige Windows te draaien. Binnen deze VM installeer je dan de originele driver en software voor het apparaat.

Geschikte gratis tools zijn Oracle VirtualBox en VMware Workstation Pro (na registratie op https://support.broadcom.com). Via bijvoorbeeld https://archive.org kun je naar schijfkopiebestanden zoeken en downloaden. Wij vonden er onder meer diverse Windows XP-iso-bestanden en installeerden een exemplaar in VirtualBox.

Dit kan als volgt. Start VirtualBox, klik op Nieuw en vul de gegevens in, zoals Microsoft Windows XP (32-bit). Bij ISO-image verwijs je naar je download. Vink Overslaan zonder toezicht aan, klik op Afmaken en vervolgens op Starten. Volg de installatie-instructies. Je bezit of vindt wellicht een geldige licentie voor deze oude Windows.

Koppel het apparaat aan een fysieke poort op je pc en geef deze vervolgens door aan de VM, zodat de virtuele Windows het apparaat herkent. Dit kan vanuit het menu Apparaten in het venster met een opgestarte VM.

Bij printers kun je ook delen via het VM-netwerk, zodat je vanuit je gewone Windows via het netwerk kunt printen naar de VM. Selecteer de (uitgeschakelde) VM in VirtualBox, kies Instellingen, open Netwerk en vink Netwerkadapter inschakelen aan. Stel eventueel Gekoppeld aan in op Bridged Adapter zodat de VM een ip-adres krijgt binnen hetzelfde netwerk als je host-pc.

 Nieuwe printer nodig? Kijk op Kieskeurig.nl/prijsdalers om voor de beste deal!