Windows is het favoriete doelwit van de makers van malware. De kans dat louche sujetten meeloeren terwijl u uw bankzaken regelt of uw creditkaartgegevens intikt, is daarom verre van denkbeeldig. De oplossing? Bankieren via Linux!

©CIDimport

©CIDimport

Bankiers zagen het als het ei van Columbus: internetbankieren. Voortaan zouden hun klanten hun transacties zelf inkloppen en realtime inzicht hebben in hun bankrekening. Maar inmiddels zijn ook de nadelen duidelijk. Zo zijn criminelen via internet systematisch op zoek naar pc’s waarvan de digitale achterdeur niet goed is afgesloten. Verder staan er op tal van sites spionagecode en andere malware te wachten tot een pc met verouderde software of zonder virusscanner een bezoek brengt. Vervolgens springt de malware over naar uw systeem en loopt u tal van risico’s.

Digitale inbraakpreventie is dus een must. Een redelijk onbekende optie daarbij is om niet in Windows maar in Linux te bankieren via internet. U hebt dan een pc met Windows als belangrijkste besturingssysteem en Linux als reserve-systeem, voor die momenten dat het écht veilig moet. Dat klinkt misschien drastisch en ingewikkeld, maar dat valt reuze mee. De populairste Linux-distributie (Linux-soort) Ubuntu laat zich op een Windows-pc zonder veel moeite installeren als tweede besturingssysteem. Firefox maakt standaard deel uit van Ubuntu, Chromium (de open source-variant van Chrome) kunt u er desgewenst eveneens op installeren.

©CIDimport

Nadat Ubuntu is geïnstalleerd, hebt u bij het starten de keuze tussen Windows en Ubuntu. Draait de pc eenmaal, dan moet voor het wisselen tussen de twee besturingssystemen de computer opnieuw worden gestart. U kunt dus niet tegelijkertijd uw boekhouding doen in Excel en surfen onder Linux. U moet eerst Excel en Windows afsluiten, de computer herstarten en Ubuntu selecteren in plaats van Windows.

‘Gewoon’ veilig

Vindt u de installatie van Linux teveel werk? Zorg er dan in elk geval voor dat uw pc goed is beschermd. Antivirusprogramma’s helpen, maar zijn niet zaligmakend. Wegblijven bij dubieuze sites is verstandig. Maar helaas kun je ook in de problemen komen door naar fatsoenlijke sites te gaan. Juist die grote, veelgebruikte sites worden door kwaadwillenden systematisch gescand op beveiligingsfouten die het mogelijk maken de site te misbruiken voor de verspreiding van malware.

Belangrijk is een modern besturingssysteem te gebruiken: minimaal Windows Vista. Vanaf die versie is Windows namelijk beveiligd op de manier die Linux standaard toepast: de gebruiker heeft niet het recht om (per ongeluk) het systeem stuk te maken. En wat u niet mag op uw pc, mag iemand anders ook niet. De diepere lagen van het besturingssysteem zijn op die manier tegen malware beschermd.

Helaas is toegang tot die diepere lagen niet per se vereist om schade aan te richten. Veel malware richt zich niet op Windows zelf maar op de browser en zijn plugins. Java, Flash, Acrobat, Shockwave en Adobe Air zijn geliefde doelwitten van criminelen. Gewetenloze whizzkids vinden altijd wel een foutje in de code via welke ze naar binnen kunnen glippen. Zodra de producenten van de browserplugins dit ontdekken, dichten ze het gat. Het is daarom zeer belangrijk om altijd de nieuwste versies op uw pc te hebben draaien.

©CIDimport

Surfen met een Linux-systeem gaat precies hetzelfde als met Windows. Wel kunt u bij het downloaden van bestanden de eerste keren in de war raken omdat het bestandssysteem van Ubuntu wezenlijk verschilt. Vooral het ontbreken van de vertrouwde schijfstations (C:) is in het begin onwennig. Ook usb-sticks en geheugenkaarten zijn binnen Linux geen fysieke locaties (aan te duiden met een letter) maar mappen. Na aankoppelen duiken ze op binnen de map Media. Tegelijkertijd verschijnt op het bureaublad een melding en wordt de mogelijkheid geboden meteen naar de inhoud toe te gaan. Het is niet moeilijker dan Windows, alleen net even anders.

Nee, mits bonafide

Ook een browser die op Linux draait, wordt door malware bestookt. Alleen: dat valt nu als zaad op de rotsen. De malware herkent binnen Linux niets en kan dus ook niets uitrichten.

Toch gaat het te ver om surfen met Ubuntu helemaal voor honderd procent veilig te noemen. Om te beginnen is er Java, dat juist werd ontwikkeld om applicaties platformonafhankelijk te maken. Java-code draait op ieder besturingssysteem. Linux-expert Sjoerd Stelling geeft toe dat dat een potentieel gevaar is. Hij erkent ook dat Windows in principe niet onveiliger in elkaar steekt dan Linux. “Het zit meer in de manier waarop het gebruik wordt. Voor Windows zijn ontelbare programma’s beschikbaar. Wie een tooltje zoekt, heeft zo wat gevonden en geïnstalleerd. De kans dat hij zo zelf malware op zijn pc zet, is aanzienlijk.”

Ubuntu-gebruikers daarentegen installeren programma’s vanuit de zogenoemde repositories. Dat zijn een soort databases vol applicaties die door de omvangrijke Linux-community zijn getest en veilig bevonden. De mogelijkheid om Linux-programma’s vanaf webpagina’s te downloaden, bestaat overigens wel. Stelling raadt dit echter af, tenzij je weet dat de makers bonafide zijn. Wie bijvoorbeeld Dropbox wil installeren op Ubuntu, heeft software nodig die alleen op de Dropbox-site te vinden is. Gezien de reputatie van dat bedrijf, kunt u ervan uit gaan dat die site veilig is.

Programma’s voor Ubuntu

LibreOffice is een uitgebreid, gratis kantoorpakket dat standaard met Ubuntu wordt meegeleverd. Documenten uit MS Office kunnen er in de meeste gevallen probleemloos mee worden verwerkt. Wanneer u dus vaak wilt wisselen tussen surfen (via Ubuntu) en het bijwerken van een spreadsheet (in MS Office), kunt u overwegen LibreOffice te gebruiken. De pc hoeft dan niet telkens opnieuw te worden gestart.

©CIDimport

De standaard browser van Ubuntu is Firefox. Andere internetprogramma’s kunnen gratis worden gedownload. Chrome, Skype, GoogleEarth, Dropbox en SecondLife zijn voorbeelden van programma’s die ook voor deze Linux-variant beschikbaar zijn.

Lees verder op pagina 2

Schijnzekerheid

De kans dat uw Ubuntu-systeem wordt overgenomen door gangsters is bij normaal gebruik al met al zeer gering. De vraag rijst wel of malware via Ubuntu niet alsnog de Windows-partitie van de harde schijf kan binnendringen. Volgens Stelling is dat in theorie mogelijk. “Dat er twee systemen geïnstalleerd zijn, kun je in principe zien aan de bootmanager. De malware zou vervolgens de Windows-partitie kunnen mounten. Daarvoor is dan wel root-access nodig, wat het allemaal wel erg ingewikkeld maakt. De kans dat de gebruiker dit niet zou merken, lijkt mij heel klein.”

Wat het veiligst is, is Ubuntu installeren op een oudere computer die in een hoekje staat te verstoffen. Als daar nog een oude Windows-versie op staat zoals XP, is het beter om Ubuntu bij installatie toestemming te geven dat te verwijderen. Het besturingssysteem heeft minimaal 768 MB ram-geheugen nodig, een 700 MHz-processor en 5 GB schijfruimte. Zo tovert u een afgedankte pc om in een veilige bankterminal.

©CIDimport

Schade vergoed?

Op dit moment is het zo dat uw bank de schade door cybercriminaliteit vergoedt, mits correct en op tijd gemeld. Security-expert Maarten Hartsuijker van beveiligingsbedrijf Classity vermoedt dat dit gaandeweg verandert. “Banken proberen het risico te verschuiven door gebruikers op hun verantwoordelijkheden te wijzen. Dat doen ze bijvoorbeeld door software te plaatsen bij de klant, waarmee ze in de gaten houden hoe goed de klant op zijn computer past.”

U voelt ’m al aankomen. Op een dag krijgt u een automatische e-mail dat uw systeem niet meer voldoet aan de minimale veiligheidsnormen die uw bank heeft gedefinieerd. De bank verklaart vervolgens de verzekering op misbruik eenzijdig te schrappen. U kunt nog internetbankieren, maar dan wel geheel op eigen risico.

Een advies dat je nogal eens tegenkomt, is het starten van het systeem met een bootstick of dvd. U weet dan immers zeker dat je met een schoon systeem werkt. Maar volgens Maarten Hartsuijker van beveiligingsbedrijf Classity is dat schijnzekerheid. “Ook bij het starten van een usb-bootdisk ben je nog kwetsbaar voor hardwarematige achterdeurtjes en een met malware geïnfecteerd bios. Start je vanaf een bootstick op? Gebruik deze dan alleen om te bankieren en niet om uitgebreid mee te surfen.”

Internet is een plek waar de veiligheid nooit honderd procent te garanderen is, en dat zal altijd wel zo blijven. Maar door beter te begrijpen waar criminelen hun aandacht op richten en hoe ze vervolgens te werk gaan, is preventie wel degelijk een optie. Malware? Met Linux vliegt u als in een stealth-vliegtuig onzichtbaar onder de radar door.

Tekst: Ed Croonenberg

Ubuntu installeren

Er zijn verschillende manieren om Ubuntu te installeren. Het eenvoudigst is het downloaden van de zogenoemde Windows Installer for Ubuntu Desktop (Wubi). Die is te vinden op www.ubuntu.com. Voordat u het bestand kunt downloaden, wordt gevraagd welke versie u wenst. Wij raden versie 12.04.1 LTS aan. ‘LTS’ betekent dat uw nog jarenlang beveiligingsupdates zult ontvangen. Wubi is bedoeld voor Windows-gebruikers die kennis willen maken met Ubuntu. Indien dat uiteindelijk niet bevalt, kan Wubi Ubuntu ook weer veilig van uw computer verwijderen. Wubi wijst Ubuntu geen eigen partitie toe. Daardoor draait het trager, zeker wanneer de harde schijf gefragmenteerd is. Een ander nadeel is dat een systeemcrash onder Windows tot gevolg kan hebben dat Ubuntu daarna weigert te booten. Pas nadat Windows wordt herstart en afgesloten, kunt u Ubuntu weer gebruiken.

©CIDimport

Om zulke problemen te voorkomen en Ubuntu optimaal tot zijn recht te laten komen, dient u het te installeren op een eigen partitie. Let wel: verwijderen wordt daarna een lastig verhaal. Voor dit type installatie moet u eerst een Ubuntu-bootstick of -dvd aanmaken (Dvd’s zijn ook tegen geringe kosten te koop op www.canonical.com). Vervolgens moet u uw computer daar vanaf starten. (Het kan nodig zijn om eerst aan uw bios te vertellen dat de pc vanaf een stick mag booten.) U krijgt nu de vraag of u Ubuntu wilt installeren of alleen proberen. Wij kiezen voor installeren.

Daarna kunt u uit een lijst met talen desgewenst ‘Nederlands’ kiezen, waarna u opnieuw gevraagd wordt of u Ubuntu echt wilt installeren. Dan volgt de vraag hoe u Ubuntu wilt installeren. Kies: ‘naast Windows’. Er verschijnt nu een in tweeën gesplitste balk waarin een partitieverdeling wordt voorgesteld. Met de cursor kunt u de partities vergroten of verkleinen. Aan te raden is om Ubuntu de ruimte te geven, zeker als u overweegt er ook de nodige software op te installeren. Vervolgens volgt een normale en overzichtelijke installatie. Voor meer details, bezoek: www.psychocats.net/ubuntu/installing.

Ubuntu werkt in principe probleemloos naast Windows XP, Vista en 7. Wat betreft Windows 8 worden echter problemen gemeld. De boosdoener heet Unified Extensible Firmware Interface (UEFI), een standaard die bedoeld is om de veiligheid van Windows-computers te verbeteren, maar die de installatie van een tweede besturingssysteem compliceert. Maar het kán wel. Oriënteert u zich op websites als www.intowindows.com/dual-boot-windows-8-and-ubuntu.

Tekst: Ed Croonenberg

Dit artikel komt uit Computer Idee nummer 3, jaargang 2013

Wie een moderne oven of combi-magnetron in huis haalt, krijgt er meteen een reeks functies en symbolen bij. Handig, maar in het begin soms wat verwarrend. Wat doen al die icoontjes precies? En hoe weet je welke stand je moet kiezen voor jouw gerecht? In dit artikel leggen we het je uit.

Lees ook: Hoe kies je de juiste inbouwoven?

Zodra je een moderne oven of combi-magnetron in gebruik neemt, valt één ding meteen op: de hoeveelheid knopjes en symbolen. Sommige herken je meteen, andere lijken meer een soort hiëroglyfen. Toch zijn die icoontjes er niet voor niets: ze helpen je het maximale uit je apparaat te halen. Tenminste, als je weet wat ze betekenen...

In dit artikel leggen we stap voor stap uit waar de belangrijkste symbolen voor staan en hoe je ze in de praktijk gebruikt. Zo voorkom je veelgemaakte fouten en maak je koken weer overzichtelijk!

Uit

De oven staat in de veilige standby-stand. 

©DD | ID.nl

Boven- en onderwarmte

Bij deze stand komt de warmte gelijkmatig van boven en onder. Het is de klassieke ovenmodus die je voor bijna alles kunt gebruiken – van ovenschotels tot het bakken van taarten. Betrouwbaar en veelzijdig.

©DD | ID.nl

Onderwarmte

Hierbij verwarmt alleen het element aan de onderkant van de oven. Ideaal als je een gerecht hebt dat onderin goed heet moet worden, zonder dat de bovenkant al te snel kleurt of verbrandt. Denk aan een lasagne met een dikke kaaslaag. Je kunt ook afwisselen tussen deze modus en de gecombineerde boven- en onderwarmte, afhankelijk van hoe snel het gaat.

©DD | ID.nl

Grillen

De grillstand wordt meestal aangegeven met een kartelig lijntje. Deze functie is bedoeld om vlees een mooie, knapperige buitenkant te geven, terwijl het vanbinnen goed gaart. Het resultaat doet denken aan wat je van een barbecue verwacht: ideaal voor spareribs of een sappige steak. 

©DD | ID.nl

Hetelucht

Steeds meer ovens hebben naast de elektrische standen ook een heteluchtfunctie. Die verdeelt de warmte met behulp van een ventilator, wat zorgt voor een gelijkmatige temperatuur. Voor gevoelige baksels als cakes en taarten is het beter om voor een elektrische stand te kiezen, omdat daar de temperatuur preciezer is. Voor ovenschotels of een plaat vol koekjes is hetelucht dan weer ideaal.

©DD | ID.nl

Lees ook: Wat is het verschil tussen een combi-oven en een combi-magnetron?

Magnetron

Heb je een combi-oven, dan is de kans groot dat die ook een magnetronfunctie heeft. Die herken je aan drie golvende lijntjes. Meestal staat dit symbool voor de standaardstand, vaak rond de 700 watt. Soms zie je varianten met een bordje of mok erbij; die zijn bedoeld voor het opwarmen van specifieke dingen zoals dranken of maaltijden, vaak op een aangepast vermogen.

©DD | ID.nl

Magnetron + oven

Deze stand combineert de magnetronfunctie met de klassieke ovenwarmte van boven en onder. Handig als je iets sneller wilt garen én verwarmen. Maar wees voorzichtig: niet elk gerecht kan goed tegen die combinatie van directe hitte en microgolven. Er bestaat ook een variant die de heteluchtfunctie in plaats van de elektrische ovenstand gebruikt.

©DD | ID.nl

Lees ook: Waar voor je geld: 5 vrijstaande combimagnetrons van max 200 euro

Magnetron + grill

Bij combi-ovens met grillfunctie kun je ook kiezen voor een gecombineerde stand. Terwijl de magnetron de binnenkant van je eten snel opwarmt, zorgt de grill voor een krokante bovenkant. Vooral handig als je iets gratineert of een knapperig korstje wilt.

©DD | ID.nl

Ontdooien

Bevroren producten ontdooien kan prima in de magnetron, mits op laag vermogen – meestal rond de 200 watt. Zo voorkom je dat je gerecht al begint te garen terwijl het nog ontdooit. Sommige ovens geven dit aan met een sneeuwvlokje of ijskristal.

©DD | ID.nl

Tot slot

Het lijkt misschien een wirwar aan icoontjes, maar zodra je weet waar elk symbool voor staat, wordt koken met je oven of combi-magnetron een stuk leuker én eenvoudiger. Je kiest gerichter de juiste stand en voorkomt zo halfgare ovenschotels, aangebrande vleesgerechten of te droge taarten. Of je nu iets wilt ontdooien, gratineren of perfect wilt bakken: met een beetje kennis van de symbolen ben je goed voorbereid. Zo wordt je oven pas echt een hulp in de keuken in plaats van een bron van frustratie.

De Samsung Galaxy Tab S10 Lite is een lichte tablet die ideaal is voor studie, werk en entertainment. Met een helder scherm, lange accuduur en de meegeleverde S Pen richt dit model zich op iedereen die een veelzijdige tablet zoekt voor dagelijks gebruik.

Samsung heeft een nieuw model toegevoegd aan zijn tabletserie: de Galaxy Tab S10 Lite. Waar de krachtigste tablets vaak stevig geprijsd zijn, positioneert Samsung dit toestel als een lichtere en toegankelijkere optie. De Tab S10 Lite is voorzien van een 10,9-inch scherm, een slank ontwerp en een S Pen die je deze keer standaard erbij krijgt. Daarmee wil het merk vooral studenten, jonge professionals en alledaagse gebruikers aanspreken die een tablet zoeken die overal mee naartoe kan.

©Samsung

Scherm staat z'n mannetje

Het scherm is een van de belangrijkste troeven van dit nieuwe model. Met zijn 10,9 inch is het groot genoeg om comfortabel te multitasken, aantekeningen te maken of een serie in bed te bingen. Dankzij Vision Booster blijft het beeld echter ook in de felle zon prima zichtbaar. Dat maakt het een handige keuze voor wie vaak onderweg werkt of studeert, of gewoon graag buiten zit met een kop koffie en een tablet op schoot. Een extra pluspunt is de blauwlichtreductie: die zorgt ervoor dat je ogen minder vermoeid raken, zelfs als je langer achter elkaar leest of kijkt.

Slank design in drie tinten

Met een dikte van 6,6 millimeter en een gewicht van 524 gram is de Tab S10 Lite opvallend handzaam. Hij glijdt moeiteloos in je rugzak of laptoptas en neemt nauwelijks meer ruimte in dan een notitieboek. Samsung brengt het toestel uit in drie kleuren: grijs, zilver en koraalrood. Daarmee spreekt de Tab S10 Lite zowel de zakelijke gebruiker aan als degene die liever kiest voor een opvallend tintje.

©Samsung

Prestaties en uithoudingsvermogen

Onder de motorkap draait de Exynos 1380-processor, die volgens Samsung voldoende vermogen levert om soepel te multitasken en populaire apps vlot te draaien. De tablet komt in versies met 128 of 256 GB opslag, uitbreidbaar tot 2 TB via microSD. Voor wie zijn complete filmcollectie of een berg studieprojecten wil meenemen, is er dus ruimte genoeg. De 8000 mAh-accu is ontworpen om een volle dag mee te gaan. En mocht de batterij onverhoopt toch leeg zijn, dan zorgt de snellaadfunctie ervoor dat je niet lang stil hoeft te zitten.

Schrijven en tekenen met de S Pen

Wat de Tab S10 Lite onderscheidt van veel andere tablets in zijn klasse, is dat de S Pen standaard wordt meegeleverd. Daarmee kun je direct aan de slag: notities maken tijdens college, lekker tekenen, aantekeningen in een document zetten of gewoon even een idee schetsen dat anders op een servetje zou belanden. Handwriting Assist zet handschrift razendsnel om in digitale tekst en Math Solver biedt ondersteuning bij formules en berekeningen. Circle to Search maakt het zoeken naar extra informatie makkelijker dan ooit: omcirkel iets op je scherm en je krijgt direct meer context, zonder van app te wisselen.

Van studie tot streaming

Hoewel Samsung de Tab S10 Lite duidelijk in de markt zet als een productieve tablet, is er ook aan ontspanning gedacht. Stereo luidsprekers zorgen voor vol geluid bij films en muziek, terwijl apps als Goodnotes, Clip Studio Paint en LumaFusion de creatieve kant bedienen. Dankzij wifi 6 en bluetooth 5.3 zijn verbindingen stabiel, of je nu samenwerkt aan een project of draadloos muziek streamt.

Prijs en beschikbaarheid

De Galaxy Tab S10 Lite ligt vanaf 5 september in de winkel. De instapversie met 128 GB opslag en wifi heeft een adviesprijs van rond de 399 euro. Voor wie meer opslag nodig heeft, is er de 256 GB-variant, en wie onderweg altijd online wil zijn: er verschijnen ook modellen met 5G.