Oké, je zult er een flink deel van je huiskamer voor moeten opofferen en je installeert hem niet zomaar even in je eentje, maar wauw: deze 115inch-tv van TCL belooft ongelooflijk veel spektakel. De miniled-achtergrondverlichting is onderverdeeld in 20.000 dimming zones en belooft tot 5000 nits piekhelderheid. We gingen naar TCL in Warschau om hem te testen.

Hoe groter de tv, hoe onbelangrijker het design – althans, relatief gezien. Want zelfs bij een groot model wil je nog steeds een mooie tv, maar aan de andere kant heeft zo'n groot model net als zijn kleinere broertjes nauwelijks een rand, en op zo'n groot oppervlak valt dat helemaal niet meer op. De afwerking van dit 115 inch grote model is prima: het toestel heeft een perfect vlakke rug en een fraai afwerkte rand, dus daar valt niets op aan te merken. De tv wordt geleverd met twee poten, maar ook met twee verrassend kleine muurbeugels en een stel indrukwekkende schroeven. Met de eenvoudig te monteren muurbeugels hangt de tv strak tegen de muur.

©TCL

Toch nog even over de plaatsing van deze televisie. Hij weegt namelijk 98 kg, dus los van het feit dat je hem niet zomaar even verplaatst (zelfs niet met twee personen), is het verstandig om na te gaan of het beoogde tv-meubel dit gewicht wel kan dragen. Je kunt de tv echter ook gewoon met de bijgeleverde poten op de vloer zetten.

Houd er rekening mee dat de doos – onuitgepakt – bijzonder groot en zwaar is (zo'n 171 kg). De tv wordt normaal gesproken verkocht met inbegrip van een installatiedienst. Daarvoor zijn zes personen nodig.

Afschroefbare handvatten zijn voorzien, want uiteraard moet je tijdens het transport zien te vermijden dat je het scherm aanraakt: met zo veel gewicht zou je het lcd-paneel erg gemakkelijk kunnen beschadigen.

©TCL

Aansluitingen

TCL houdt het voor dit model bij de traditionele selectie aansluitingen. Dat betekent viermaal HDMI, met twee HDMI 2.1-poorten die 48 Gb/s bandbreedte bieden, 4K120, ALLM, VRR (met uiteraard Nvidia G-Sync en AMD FreeSync). ARC/eARC staat op een van de HDMI 2.0-poorten, zodat je zelfs met een externe audio-oplossing twee poorten beschikbaar hebt voor high-end gaming.

De input-lag hebben we niet plekke kunnen meten – we hadden alleen toegang tot een model tijdens de presentatie van de nieuwe line-up – maar die is volgens het bedrijf in lijn met de vorige modellen. Dat zou betekenen dat de input-lag ongeveer 13 ms in 4K60 en 5 ms in 2K120 bedraagt. Een optisch digitale audio-uitgang, een usb-poort en twee antenne-aansluitingen (een voor DVB-T2/C, een voor DVB-S2), ethernet, wifi en bluetooth zijn de resterende aansluitingen.

Al die aansluitingen zijn overigens naar de zijkant gericht en staan dicht genoeg bij de rand om gemakkelijk bereikbaar te zijn. Bij wandmontage is dat uiteraard iets lastiger, maar nog steeds goed mogelijk. Een van de twee usb-poorten aan de zijkant van het tv-frame is altijd eenvoudig te bereiken.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Heel veel zones

De achtergrondverlichting van de X955 heeft meer dan 20.000 zones, die we uiteraard hebben geprobeerd te tellen. Na 15 seconden hebben we de handdoek maar in de ring gegooid – we geloven TCL op hun woord. Het zijn er 192 x 108 (20.736) om precies te zijn.

Ter referentie, voor dit 4K-beeld betekent dat amper 400 (20 x 20) pixels per zone. Dat je met dergelijke fijnmazige controle over de achtergrondverlichting erg knappe contrasten kunt realiseren, en tegelijkertijd zwart en heldere lichtaccenten op het scherm kunt zetten, is misschien evident. Maar daarvoor heb je wel goede controle nodig over de leds en het paneel.

En dat heeft TCL naar ons gevoel wel in de vingers, want het contrast op dit scherm is echt indrukwekkend. Het VA-paneel heeft een eigen contrast van ongeveer 7000:1 en met de dimming erbij stijgt dat naar net geen 50.000:1. We zagen op geen enkel moment halo’s of blooming, en al helemaal geen zonegrenzen. Iets lastiger is dat je op zo’n groot scherm sneller kijkhoekproblemen hebt. En ook al hebben VA-panelen van deze generatie een relatief goede kijkhoek, we konden we bij donkere scènes in de hoeken van het scherm wel zien dat het beeld daar wat lichter was. Ook de uniformiteit was niet perfect, maar wel voldoende om niet storend te zijn.

©TCL

Ongeëvenaard bioscoopbeeld

Naast heel mooi en gedetailleerd contrast levert de 115X955 ook een record aan piekhelderheid. In de goed gekalibreerde HDR Film-beeldmodus ging de meter op een 10%-venster tot 5.300 nits, al kan hij dat niet lang volhouden. Na enkele seconden valt hij terug naar 2.700 nits, al is dat nog steeds erg indrukwekkend.

Ook op een volledig wit scherm zijn de 850 nits die we konden meten een zeer goed resultaat. De HDR-weergave is erg goed, mede dankzij de Quantum Dot-achtergrondverlichting die 95% P3-kleurbereik haalt. Tonemapping zou de tv met zo veel helderheid niet hoeven te doen, maar is blijkbaar toch niet helemaal uitgeschakeld. We activeerden Dynamische Tonemapping, en dat leverde het beste resultaat in de ‘detail’-stand.

Die tophelderheid dankt de tv aan een boostmodus, maar die boost maakt metingen ook erg lastig. Tijdens onze langdurige kijksessie merkten we echter nooit problemen met de boostmodus.

TCL ondersteunt al geruime tijd alle HDR-formaten, maar dit jaar kreeg Dolby Vision IQ nog een upgrade naar Dolby Vision IQ Precision Detail. Die versie verbetert weergave van de donkere en heldere delen van het beeld. Je kunt het uitschakelen via de menu’s, maar dat maakte ook meteen duidelijk dat het heel veel extra diepte aan het beeld gaf. Kortom, HDR op zo’n groot scherm, met dit soort piekhelderheden, contrast en kleur is nog een niveau beter dan wat we gewend zijn. In sommige gevallen wil je het beeld echt proberen aan te raken.

©TCL

Goede beeldverwerking

De X955 draait op een Mediatek Pentonic 700-platform, dus zodoende zit de beeldverwerking in dezelfde categorie als vorig jaar. Volgens TCL zijn er een aantal algoritmische verbeteringen doorgevoerd, bijvoorbeeld aan upscaling en motion interpolation. De algemene resultaten liggen in elk geval in lijn met onze verwachtingen. Goede deinterlacing, degelijke ruisonderdrukking en prima upscaling.

Bij een test op verplaatsing is er relatief weinig tijd; we konden geen opvallende verschillen ontdekken. Wat wel in het oog sprong, zijn een paar plaatsen waar TCL nog kan verbeteren. Zo bleek de anti-bandingoplossing die een aparte instelling heeft alleen goed te werken met erg fijne en zwakke kleurstroken. Grovere, duidelijkere kleurstroken kon het systeem niet wegfilteren.

In sommige gevallen verdwijnt er ook duidelijk wat detail, meestal als het voorwerp of probleem in kwestie zich ergens op de achtergrond bevond en dus al wat vaag was. Echt detail in de voorgrond blijft goed bewaard. De motion interpolation leverde mooie resultaten en hield beeldartefacten goed onder controle, maar kon bij heel snelle camerabewegingen niet vermijden dat er nog wat licht gestotter achterblijft. De software liet ook wat steekjes vallen bij heel fijn kleurdetail, maar dat was alleen zichtbaar op testpatronen. We hebben ook vrij veel 'gewone' filmfragmenten kunnen bekijken en die zagen er echt uitstekend uit.

Google TV

TCL gebruikt ook voor dit toestel weer Google TV. Een volledig overzicht van de mogelijkheden vind je in het artikel over Google TV of in de review van de TCL 65C845.

De interface werkt vlot en biedt heel wat aanbevelingen, handig gesorteerd per genre. Google TV heeft het ruimste aanbod aan apps en ondersteunt Chromecast, hoewel de tv ook over AirPlay 2 van Apple beschikt. TCL zet na een druk op de knop zowel de ingangen als een reeks belangrijke instellingen in een lint onderaan in beeld.

De 115X955 heeft een nieuwe afstandsbediening gekregen. De zilverkleurige remote is nu een stuk compacter, het numerieke toetsenbord is verdwenen. Wie dat nodig heeft, kan het op het scherm oproepen. De volumetoetsen zijn naar de zijkant van de afstandsbediening verhuisd, zoals bij een smartphone. Dat lijkt ons een ietwat twijfelachtige beslissing, maar mogelijk went het. Verder is er een ingebouwde microfoon en zitten er vier app-toetsen onderaan. De eenvoudige lay-out belooft prima gebruiksgemak.

©TCL

Flinke audio, maar met een kanttekening

We hebben de audio niet uitvoerig kunnen testen; dat is lastig in een zaal waar veel ander lawaai is en de akoestiek vreemd klinkt. De 115X955 gebruikt een 6.2.2-configuratie met in totaal 120 watt vermogen. Toch denken we dat je deze televisie wilt aanvullen met een externe oplossing. Niet omdat de audio uitgesproken slecht is, maar juist omdat het beeld zo goed is. Het beeld is immens en daar wil je dan misschien wel een 'echte' surround-oplossing bij.

Conclusie

We snappen dat deze tv absoluut niet voor iedereen is weggelegd. Niet alleen omdat hij een bak geld kost, maar ook omdat je hem niet zomaar in elke (woon)kamer kunt plaatsen en voor veel doorsnee woonkamers domweg te groot is. Toch is de TCL 115X955 een opmerkelijke televsie. Hij toont immers aan waar de allerbeste miniledtechnologie toe in staat is.

Fenomenale beelden en nieuwe records voor groot formaat, voor het aantal dimming zones en contrast, en voor de piekhelderheid. Met al die eigenschappen, nauwkeurige intense kleuren en ruime HDR-ondersteuning legt hij projectors het vuur na aan de schenen. Deze tv toont ook dat TCL alles in huis heeft om een hoogwaardige tv te maken, die moeiteloos de concurrentie aankan met andere merken. Wat ons betreft een indrukwekkende prestatie!

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.